Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Dùng cụm chủ -Vị để mở rộng câu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Ngµy so¹n 20/3/2010 Ngµy d¹y /3/2010 Buæi 3. Tiếng Việt : Dùng cụm chủ -vị để mở rộng câu I. Nội dungcần đạt 1. Thế nào là dùng cụm chủ vị để làm thành phần trong câu. --C¸c thµnh phÇn trong c©u cã thÓ lµ tõ,cã thÓ lµ côm tõ hoÆc côm chñ vÞ Côm chñ vị có đặc điểm là khi đứng một mình nó là câu đơn độc lập. VÝ dô ;TiÕng viÖt cña chóng ta rÊt giµu.( Ph¹m v¨n §ång). Tuy nhiên cụm chủ- vị cũng có thể làm thành phần trong cấu tạo của câu.Lúc đó ,lúc đó ta có cụm C-V làm thành phần câu. Ví dụ : Mọi người đều biết rằng: Tiếng việt của chúng ta rất giàu. 2. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. - Trong c©u cã nh÷ng thµnh phÇn cã thÓ ®­îc më réng thµnh phÇn côm C-V. Thµnh phÇn cña c©u hoÆc cña côm tõ trong c©u cã thÓ ®­îc më réng thµnh côm C-V nhằm diễn đạt một sự việc đã xảy ra hoặc xảy ra trong tưởng tượng. VÝ dô : Hoa ®­îc ®iÓm 10 khiÕn c¶ líp ng¹c nhiªn. MÑ nghÜ r»ng con sÏ tiÕn bé. - Côm C-V cã thÓ lµm c¸c thµnh phÇn sau ®©y: A, Côm C-V lµm thµnh phÇn c©u. - Cụm C-V làm chủ ngữ : Kiểu câu này thường có ý nghĩa nhận xét về một sự việc đã xảy ra. Ví dụ : Con cái phải nghe lời cha mẹ là đúng. - Nam ®­îc ®iÓm 10 lµm vui lßng cha mÑ. - -Côm C-V lµm vÞ ng÷. + Trong câu trần thuật đơn không có từ là,vị ngữ có tác dụng miêu tả đặc điểm cña bé phËn hoÆc vËt së h÷u cña sù vËt nªu ë chñ ng÷ . Ví dụ : Nhà này : Mái đã hỏng. - ¤ng Êy tiÒn nong mÊt hÕt c¶. +Trong câu trần thuật đơn không có từ là ,vị ngữ thường có tác dụng xác định nội dung kh¸i niÖm nªu ë chñ ng÷. VÝ dô : §iÒu cÇn chó ý lµ chóng ta cÇn ph¶i s¸ng t¹o trong häc tËp. B,Côm C-V lµm thµnh phô cña tõ. - -Côm C-V lµm phô ng÷ cña danh tõ. - Phô ng÷ cña danh tõ còng cã thÓ më réng thµnh cum C-V. Ví dụ : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta chưa có...( Hoài Thanh) Mẹ thường nhân lúc con ngủ mà làm vài việc riêng của mình>.Lí lan. - Cụm C-V làm phụ ngữ của động từ ,tính từ. - Các phụ ngữ của động từ cảm nmghĩ nói năng(biết ,biết rằng,tin ,tin rằng,nghĩ...)động từ gây khiến( khiến ,khiến cho,làm cho...),động tư ý chí,khả năng(muốn ,toan tính,định...)động từ bị động(bị ,được,chịu ,mắc phải...)thường ®­îc më réng thµnh côm C-V. VÝ dô : MÑ tin lµ con sÏ kh«ng bì ngì trong ngµy ®Çu n¨m häc.(LÝ lan). - H×nh ¶nh dÞu dµng vµ hiÒn hËu cña mÑ sÏ lµm t©m hån con nh­ bÞ khæ h×nh.(Ðt môn đô đơ Ami xi) - Con ®­îc bè tha thø .. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 1 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 - Ma ri a th©n mÕn ,m×nh sÏ nãi t¹m biÖt b¹n ngay b©y giê,nh­ng m×nh rÊt muèn bạn có thể tưởng tượng ra đất nước Ka rắc xtan của mình. - Các động từ chỉ mệnh lệnh( bảo ,ra lệnh ,yêu cầu...),động từ di chuyển(đẩy ,xô...)động từ nhận xét đánh giá(gọi ,tôn,coi,bầu ,lấy...)thường đòi hỏi hai phụ ng÷ gièng côm C-V chø thùc chÊt kh«ng ph¶i cum C-V. - Ví dụ : Các bạn bầu tôi làm lớp trưởng. II.Bµi tËp Bài 1:Tìm cụm C-V làm thành phần câu trong các câu sau đây và cho biết đó là phÇn g× trong mçi c©u. A. Những hình ảnh ấy và thảm trạng ấy khiến cho mọi người xót thương và tìm cách giúp đỡ ( L©m Ng÷ §­êng). B, Nh÷ng n¬i khuÊt ,n¬i c«ng céng,l©u ngµy r¸c cø dån lªn,khiÕn nhiÒu khu d©n c­ph¶i chÞu hËu qu¶ mÊt vÖ sinh nÆng nÒ. Bµi 1:( B¨ng s¬n). C, C«ng viÖc nµy mong anh chÞ em thanh niªn sèt s¾ng hÕt søc. (Hå ChÝ Minh). D, Vừa tới nhà ,tôi đã nhìn thầy một chiếc xe tải đỗ trước cổng.( Khánh Hoài). E, Con h·y nghÜ tíi nh÷ng cËu bÐ c©m vµ mï mµ vÉn ph¶i ®i häc.( MÑ t«i) G, Nhiều người ngoại quốc sang thamư nước ta và có dịp nghe tiếng nói của quần chúng nhân dân ta,đã có thể nhận xét rằng: Tiếng Việt là một thứ tiếng giàu chất nh¹c . ( §Æng Thai Mai) H, ¤ng Êy ch©n ®i ch÷ b¸t,tay v¹t tø tung. I, Chế độ người bóc lột người dần dần bị xoá bỏ. K, Mét lµn khãi tr¾ng ngo»n nghÌobèc lªn nh­ mét vÖt phÊn ai võa v¹ch trªn nÒn trêi. ( Giang nam) Bài 2. Chuyển đổi các câu có cụm C-V làm thành phần sau đây thành câu đơn kh«ng më réng côm C-V. A,¤ng Êy tiÒn b¹c mÊt hÕt c¶. B,Ông em chân tay đều yếu lắm rồi. C,Sù tiÕn bé cña em lµm cho cha mÑ vui lßng. D, Em thay đổi nhận thức là một điều rất tốt. E, Bài thơ mà em yêu thích đẫ được đọc và ngâm nhiều lần trên đài phát thanh. Bài 3: Hãy ghép các câu đơn sau đây thành câu có cụm C-V làm thành phần( Có thÓ thªm bít nh÷ng tõ cÇn thiÕt). A,Lan häc giái. E,Hoa đã gặp bạn ấy. B,Anh quen biÕt cËu Êy. G,Bè mÑ lu«n lu«n vui lßng. C,Chóng em biÕt. H,Bàn đã hỏng. d.bạn ấy đẹp. I,Bạn ấy đã về nhà hôm qua. Bµi 4.ViÕt ®o¹n v¨n chøng minh tõ ng÷ ViÖt nam phong phó tõ ng÷ ( cã sö dông cum C-V lµm thµnh phÇn). Gîi ý Bµi 1. Các câu a,c,d,e,g có cụm C-V làm phụ ngữ của động từ. - C¸c c©u i,k cã côm C-V lµm phô ng÷ cña danh tõ. - C©u h cã côm C-V lµm vÞ ng÷. - -cau b vừa có cụm C-V làm chủ ngữ vừa có cụm C-V làm phụ ngữ của động từ. C«ng viÖc cßn l¹i cña c¸c em lµ t×m c¸c côm C-V cô thÓ lµm thµnh phÇn c©u.. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 2 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Bµi 2.ChuyÓn tiÒn b¹c lµm chñ ng÷. - B,ChuyÓn ch©n tay lµm chñ ng÷. - c, BiÕn côm C-V ( Cha mÑ vui lßng) thµnh côm tõ. - D,C©u nµy cã côm C-V lµm chñ ng÷ do vËy nhiÖm vô cña em lµ biÕn nã thµnh cụm từ chính để câu trở thành câu đơn. - E,C©u nµy cã côm C-V em yªu thÝch lµm phô ng÷ cho danh tõ .Em h·y thay bằng một cụm từ thích hop để câu đó trở thành câu dơn. - Mẫu: Câu d có thể chuyển thành:Sự thay đổi nhận thức của em là một điều tốt. Bài 3. Em có thể kết hợp các câu sau đây lại với nhau để thành câu có cụm C-V làm thµnh phÇn : - C©u a víi g,c©u c víi c©u a; c©u c víi c©u e;c©u c víi c©u h;c©u c víi c©u i ;c©u c víi c©u d. Bài 4; Em có thể vận dung cách ghép các nòng cốt như ở bài tập 3 để làm bài tập nµy. Mẫu; Mọi người đều biết từ ngữ Việt nam rất phong phú .Lúc chúng ta gặp một từ đồng nghĩa là thú vị nhất.Vì lúc này sắc thaid biểu cảm trong các từ ghép cho ta tha hồ lựa chọn đúng để kết hợp tốt.Ngoài đồng nghĩa,hiện tượng trái nghĩa trong từ ngữ tiÕng viÖt còng rÊt thó vÞ... Theo đó các em có thể viết tiếp đoạn văn trên hoặc có thể tự mình viết đoạn văn khác về tù nhiều nghĩa ,từ đồng âm,từ láy...mục đích vừa luyện nội dung vừa luyện h×nh thøc.. TËp lµm v¨n. I.Nội dung cần đạt. PhÐp lËp luËn gi¶i thÝch. 1-Kh¸i niÖm Giải thích một vấn đề là dùng lí lẽ để giảng giải, cát nghĩa giúp người đọc, người nghe hiểu rõ, hiểu đúng bản chất của vấn đề là gì, tại sao lại như thế. Trong bài giải thích, lí lẽ là phương tiện chủ yếu để sử dụng. Tuy nhiên để lí lẽ có c¬ së v÷ng ch¾c, cã søc thuyÕt phôc nhiÒu, ph¶i cã nh÷ng dÉn chøng cô thÎ, tiªu biÓu. 2-Néi dung chñ yÕu Bµi v¨n gi¶i thÝch gåm 3 néi dung chñ yÕu: a-Cắt nghĩa vấn đề: Là cắt nghĩa những khái niệm chủ yếu, các từ ngữ, hình ảnh quan trọng để dẫn tới hiểu rõ ý nghĩa của toàn bộ vấn đề. b-Giảng giải vấn đề bằng 1 hệ thống lí lẽ: Đây là nội dung cơ bản của bài làm. Cần tìm ra những lí lẽ đã được công nhận, những ý kiến lập luận, ý kiến trình bày và dãn chøng tiªu biÓu. c-Nêu phương hướng, biện pháp thực hiện: Mục đích cuối cùng của việc giải thích là phải giải đáp đúng về sự vận dụng vấn đề đó trong cuộc sống. 3-Dµn bµi lÝ thuyÕt *Më bµi -Dẫn dắt vấn đề. -Giới thiệu vấn đề cần giải thích và giới hạn của nó. *Th©n bµi -Cắt nghĩa vấn đề + C¾t nghÜa c¸c kh¸i niÖm ( tõ ng÷, h×nh ¶nh chñ yÕu ). Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 3 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 + Toàn bộ vấn đề ( giải đáp câu hỏi chính: Là gì? Thế nào là? ) -Trình bày lí lẽ để giải thích : Vì sao? Nguyên nhân nào ? để xuất hiện hình ảnh ấy ( giải đáp câu hỏi chính : Tại sao? ) + LÝ lÏ thø 1 -Nªu lÝ lÏ. -Ph©n tÝch lÝ lÏ vµ minh ho¹ b»ng c¸c dÉn chøng. -Tãm t¾t chuyÓn. + LÝ lÏ 2 -Phương hướng, biện pháp vận dụng ( trả lời cho câu hỏi : Như thế nào, làm gì?) *KÕt bµi -Tóm tắt ý chính, khẳng định lại vấn đề hoặc tầm quan trọng của vấn đề. -Nªu suy nghÜ, rót ra bµi häc cho b¶n th©n. Bµi tËp Bài 1: Trong các tình huống sau đây,tình huống nào cần đến sự giải thích? 1.Một bạn HS trình bày trước cô giáo và cả lớp lí do đi học muộn. 2.Một bạn HS nêu những thứ mẹ cần phải mua sắmđể chuẩn bị năm học mới. 3.Một cô bé viết thư bày tỏ nỗi xúc động khi nhận được món quà sinh nhật mà người bè ë n¬i xa göi tÆng. 4. Mét cËu bÐ muèn tr×nh bµy cho mÑ hiÓu v× sao cËu xin mÑ mét kho¶n tiÒn nhá. Bµi 2, Em hái anh :Anh ¬i ,em kh«ng hiÓu c©u: “Tiªn häc lÔ ,hËu häc v¨n”.Anh cã thÓ gi¶i thÝch gióp em ®­îc kh«ng.? Người anh sẽ giải thích bằng những cách nào? Hãy liệt kê những câu hỏi mà người anh phải lần lượt làm rõ để người em hiểu nội dung của câu “ Tiên học lễ ,hậu học v¨n”. Bài 3: Để giải thích lí do vì sao mình không thuộc bài cũ với mục đích để các bạn trong lớp thông cảm ,một HS đã trình bày như sau : Tèi qua mÑ m×nh bÞ èm.Bè ®i c«ng t¸c xa.M×nh lµ con lín trong nhµ nªn ph¶i thay mẹ làm tất cả mọi việc từ nấu cơm ,dỗ cho cu Miu ăn đến mua thuốc,kiếm lá về nấu nước xông cho mẹ.Cu Miu thì quấy ,cứ khóc mãi,dỗ thế nào cũng không chịu nín,còn lăn quay ra ăn vạ.Mình ru cho em ngủ được thì đã khuya.Suốt đêm mình lại thức canh chõng cho mÑ ,sî mÑ sèt cao qu¸. Theo em cách trình bày ấy đã đạt yêu cầu chưa? Vì sao?Có thể sửa lại như thế nào? Bài 4: Tìm những cách thường dùng đối với các câu tục ngữ/ Gîi ý. Bài 1: HS xác định ý 1,4 là tình huống cần giải thích. Bài 2: Vận dụng những kiến thức đã học ,đặc biệt là sự hiểu biết ,vận dụng vào sự gi¶i thÝch c©u hái “ Tiªn häc lÔ .hËu häc v¨n” -Trước hết là học lễ nghĩa ,học cách làm người....sau mới học chữ nghĩa,học kiến thức ,häc tri thøc...... Bài 3: Cách trình bày ấy chưa đạt vì sa vào kể lể,không sử dụng đúng cách lập luận trong v¨n gi¶i thÝch ,còng kh«ng lµm râ lÝ do. Muốn sửa lại đoạn văn cho đạt yêu cầu,em cần dùng thêm những câu hỏi ,những từ ngữ có ý nghĩa giải thích.Đặc biệt là phải xác định được đối tượng nghe lời giải thích( các bạn),tình huống giao tiếp( trình bày trước lớp) và mục đích giao tiếp( mong các bạn thông cảm) để chọn cách diễn đạt cho phù hợp.. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 4 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 VÝ dô : C¸c b¹n ¹!m×nh kh«ng häc bµi cò lµ mét lçi lín.C¸c b¹n phª b×nh m×nh hoµn toµn chÊp nhËn.Nh­ng m×nh muèn c¸c b¹n hiÓu râ nguyªn nh©n cña viÖc m×nh kh«ng häc thuéc bµi.Ch¶ lµ tèi qua,mÑ m×nh bÞ èm.Bèth× ®i c«ng t¸c xa.M×nh lµ con lín trong nhà thế là tự nhiên phả trở thành người “ trụ cột” .Mình phải thay mẹ làm tất cả mäi viÖc trong nhµ : tõ nÊu c¬m ,dç cho cu Miu ¨n .Råi ®i mua thuèc,kiÕm l¸ vÒ nÊu nước xông cho mẹ. đã vậy ,Cu Miu còn quấy khóc ,mình dỗ mãi nó mơí nín.Ru cho nó ngủ được thì đã quá khuya rồi.Suốt đêm mình lại thức canh chừng cho mẹ ,sợ mẹ sốt cao quá.Vì vậy ,mình không có thời gian để ngồi vào bàn học nữa.Đấy chính là lí do vì sao h«m nay m×nh kh«ng häc thuéc bµi. Bµi 4. Muốn tìm các cách giải thích thường dùng đối với các câu tục ngữ,em phải dựa vào đặc điểm của tục ngữ. - Tục ngữ thường là nhưngx câu nói ngắn gọn,súc tích,dùng để đúc rút kinh nghiệm,vốn hiểu biết của con người về các hiện tượng tự nhiên,xã hội. - -Tục ngữ thường có cách nói bóng bẩy,dùng hính ảnh cụ thể để hàm ẩn ý nghĩa sâu xa( Tức là có nghĩa đen và nghĩa bóng)-Tục ngữ thường nêu ra những hiện tượng đã trở thành quy luật. Dựa vào những đặc điểm ấy HS hãy chọn những cách giải thích phù hợp đối với các c©u tôc ng÷. *§¸nh gi¸ ,®iÒu chØnh kÕ ho¹ch. ..................................................................................................................................... .................................................................................................................... Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 5 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Ngµy so¹n 10/4/2010 Ngµy d¹y 11 /4/2010 Buæi 4 TiÕng ViÖt:. LiÖt kª. I.Néi dung cÇn n¾m. 1.ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª Khi nói và viết ,gặp nững sự vật ,sự việc ,hoạt động ,tính chất.... cùng loại người ta thường dùng phép liệt kê. -Có khi là sự liệt kê bình thường.Ví dụ : Nã ra s©n ,gÆp thÇy gi¸o ,nhê thÇy gi¶ng bµi m«n to¸n. -Khi người nói ,ngừơi viết có ý thức sử dụng liệt kê để gây một ấn tượng sâu sắc cho người đọc ,người nghe thì liệt kê trỏ thành phép tu từ. VÝ dô : Bëi thÕ, nã gÇy h¬n,nã cßm h¬n,nã ®Ðt l¹i.( Nam Cao) Vậy : Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng lạot từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả lại đầy đủ hơn ,sâu sắc hơn nhữn khía cạnh khác nhau của thực tế hay của tư tưởng t×nh c¶m. Liệt kê là phép tu từ .Vì vậy sử dụng liệt kê đúng lúc ,đúng chỗ sẽ kích thích được trí tưởng tượng và gây được ấn tượng sâu sắc cho người nghe ,người đọc. VÝ dô ; §iÖn giËt ,dïi ®©m ,dao c¾t ,löa nung . Không giết được em, người con gái anh hùng. ( Tè h÷u) 2.C¸c kiÓu liÖt kª. Người ta có thể phân loại các kiểu liệt kê theo các căn cứ khác nhau. A, C¨n cø vµo cÊu t¹o cã thÓ ph©n thµnh liÖt kª theo tõng cÆp vµ liÖt kª kh«ng theo tõng cÆp. -LiÖt kª theo tõng cÆp. Ví dụ : Nhân dân ta đã cho ta ý chí và nghị lực ,niềm tin và sức mạnh,tình yêu và trÝ tuÖ. - LiÖt kª kh«ng theo tõng cÆp. VÝ dô : Hắn đọc ,ngẫm nghĩ,tìm tòi,nhận xét và suy tưởng không biết chán. ( Nam Cam). B,C¨n cø vµo ý nghÜa ,cã thÓ ph©n liÖt kª t¨ng tiÕn víi liÖt kª kh«ng t¨ng tiÕn. - LiÖt kª t¨ng tiÕn. Ví dụ: Chao ơi! Dì Hảo khóc.Dì khóc nức nở,khóc nức lên,khóc như người ta thổ.Dì thổ ra nước mắt. - LiÖt kª kh«ng t¨ng tiÕn. - VÝ dô : ChËp chïng ,th¸c Löa ,th¸c Ch«ng. Th¸c Dµi ,th¸c Khã ,th¸c ¤ng ,th¸c Bµ ( Tè H÷u) II.Bµi tËp Bài 1: Hãy chỉ ra các trường hợp tác giả sử dụng liệt kê trong bài đọc thêmTiếng Việt giàu vàđẹp của Phạm Văn Đồng. Bµi 2. H·y t×m c¸c phÐp liÖt kª trong bµi §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå cña Ph¹m Van Đồngvà phân loại các kiểu liệt kê mà tác giả đã sử dụng.. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 6 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Bµi 3. A,. Xác định và chỉ ra các kiểu liệt kê trong các câu sau đây. ,Bác ngồi đó lớn mênh mông Trời xanh biển rộng ,rộng đồng nước non. B, Ai có súng dùng súng .Ai có gươm dung gươm,không có gươm thì dùng cuốc,thuổng ,gậy gộc.Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cuứu nước.( Hồ Chí Minh) C, T×nh yªu cña Tè H÷u dÞu dµng ®Çm Êm,chan chøa kÝnh yªu vµ ®Ëm c¶ xãt thương,có khi bùi ngùi.( Nguyễn Đinh Thi) D, Trời ơi! Mửa,mửa tháo,mửa ồng ộc,mửa đến cả ruột ( Nam Cao). E, Người ta khinh y ,vợ y khinh y,chính y khinh y. ( Nam Cao) Bµi 4 : Cho c©u sau ®©y: §iÒu tra,nghiªn cøu s­u tÇm,häc tËp ,c¶m th«ng víi quÇn chúng đông đảo ,dấn mình cho phong trào ,trái tim đập một nhịp với trái tim dân tộc,san sẻ vui buồn ,sướng khổ với nhân dân,cùng nhân dân lao động và chiến đấu ,tin tưởng và căm thù. ( Trường Chinh). A,Xác định các kiểu liệt kê. B, Phân tích tác dụng các kiểu liệt kê đó. Gîi ý Bài 1. Trong bài đọc thêmTiếng Việt giàu và đẹp của Phạm Văn Đồng có 5 lần tác giả sö dông phÐp liÖt kª. Bài 2.Trong bài Đức tính giản dị của Bác Hồ tác giả đã sử dụng rất nhiều phép liệt kê ( 10lÇn) (KiÓu liÖt kª theo tõng cÆp vµ kiÓu liÖt kh«ng theo tõng cÆp) Bµi 3 C©u a,d,e liÖt kª t¨ng tiÕn.C©u b kiÖt kª vÒ hai chiÒu: Vò khÝ tiÖm tho¸i( Nhá dÇn),tinh thÇn t¨ng tiÕn;C©u c liÖt kª kh«ng t¨ng tiÕn. Bài 4, a,Liệt kê theo từng cặp: lao động và chiến đấu ,tin tưởng và căm thù.Phần còn l¹i liÖt kª t¨ng tiÕn vµ kh«ng theo tõng cÆp. b, Liệt kê các hợp các từ đồng nghĩa ,gần nghĩa làm cho các khía cạnh của nội dung được bổ sung đầy đủ đồng thời biểu thị được tinh thần hăng hái,quyết tâm đi sâu ,đi sát quần chúng của người cán bộ. TËp lµm v¨n LuyÖn tËp lËp luËn gi¶i thÝch Bµi tËp . Bµi 1,ChØ râ nh÷ng dÊu hiÖu cña lËp luËn gi¶i thÝch trong c¸c ®o¹n v¨n sau: A, ở đời mình giao thiệp với nhiều người,bạn bè tưởng vô số,nhưng hồ dễ đã được mấy người thực gọi là tri kỉ.Thế nào là tri kỉ?Tri kỉ là người biết mình,nghĩa là đồng thanh,đồng khí,đồng tâm với mình,chơi với mình rất thân thiết,bao bọc che chở cho mình,lúc sống cùng hưởng,hoạ cùng đau,lúc chết,tưởng có thể chết được với nhau cũng kh«ng hèi .( Theo Cæ häc tinh hoa) B,Bây giờ muốn mang lại lợi ích cho đồng bào các dân tộc,thì phải nâng cao đời sống của đồng bào.Muốn nâng cao đời sống của đồng bào,không phải cứ nói là ra cơm gạo.Cơm gạo khôn có từ trên trời rơi xuống.Muốn có cơm gạo thì mỗi người phải làm c¸i g×/ Ph¶i lµm thÕ nµo? Ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt. ( Hå ChÝ Minh ) Bài 2. Cho đề văn sau: Giải thích câu tuc ngữ: “Tay làm hàm nhai ,tai quai miệng trÔ”. a.Đặt ra những câu hỏi chính cần giải đáp để làm rõ tính chất cần giải thích.. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 7 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 c.Tìm các căn cứ lí luận và thực tiễn để lí giải. d.LËp bè côc cho v¨n b¶n. Gîi ý: Bµi 1. BiÓu hiÖn cña lËp luËn gi¶i thÝch trong hai ®o¹n v¨n lµ c¸ch nªu vµ gi¶i quyÕt vấn đề;các câu trong đoạn liên kết móc nối với nhau theo hình thức móc xích ,câu sau làm rõ ý câu trước.Ngoài ra còn dùng cách lập luận nêu câu hỏi. Bài 2. a,Các câu hỏi chính trong văn giải thích : Như thế nào ? tại sao?để làm gì?Vận dụng vào đề trên để nêu câu hỏi cụ thể. b.Chú ý khai thái các hình ảnh cụ thể ( Giải thích nghĩa đen)để tìm tầng hàm ẩn(nghĩa bóng).đây là bước giải thích khái niệm( Như thế nào?) c.Hai läai c¨n cø cÇn t×m: - Căn cứ lí luận : Mọi thứ của cải vật chất ở trên đời này có tự nhiên hình thành không?Mối quan hệ giữa quá trình lao động của con người với của cải vật chất? -Căn cứ thực tiễn: Lấy một dẫn chứng cụ thể để chỉ rõ nếu không lao động ,con người sẽ không có được của cải vật chất để phục vụ cho chính cuộc sống của mình ( Từ cơm ¨n ,¸o mÆc tíi c¸c nhu cÇu thiÕt yÕu kh¸c...) d.Bố cục phải đầy đủ ba phần.Cần vận dung các câu trả lời ở muc a,b,c. * §¸nh gi¸ ,®iÒu chØnh kÕ ho¹ch. .......................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 8 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Ngµy soan 12/4/2010 Ngµy d¹y /4/2010. LËp luËn gi¶i thÝch qua 2 v¨n b¶n “Sèng chÕt mÆc bay” vµ “Nh÷ng trß lè hay lµ Va ren vµ Phan Béi Ch©u” Buæi 5.. I.Nội dung cần đat về phương pháp lập luận Qua tiÕt «n tËp nµy gióp HS n¾m ®­îc. 1.Quy tr×nh. - Tìm hiểu đề để xác định vấn đề cần giải thích.Cần làm rõ vấn đề được giải thích ở đây nghĩa là nghĩa của từ ,ngữ,câu hay là nội dung một khái niệm ,một tư tưởng ,một quan ®iÓm.... --Sau bước tìm hiểu đề ,các bước còn lại được tiến hành tương tự như đối với văn nghị luận chúng minh( xác định luận điểm,luận cứ,lập dàn bài và hoàn chỉnh bài văn0 Tuy nhiên,luận điểm trong văn giải thích thường chính là những câu hỏi nêu ra đòi hỏi phải được giải đáp rõ( Nư thế nào ,Tại sao?để làm gì?Làm như thế nào?). 2.VÒ néi dung vµ c¸ch lËp luËn. - Các phần mở bài,thân bài .kết bài trong văn giải thích có những nhiệm vụ cụ thể,độc lËp.PhÇn më bµi( dï theo c¸ch trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp)còng ph¶i nªu ®­îc luËn ®iÓm chính và định hướng giải thích.Có thể định hướng bằng một lời khẳng định hoặc một câu hỏi nhưng phải có vai trò chuyển ý cho thân bài lần lượt triển khai các luận điểm b»ng c¸ch tr¶ lêi c¸c c©u hái( N­ thÕ nµo ?T¹i sao?§Ó lµm g×?Lµm nh­ thÕ nµo? ).Phần kết bài ngoài ý nghĩa khẳng định vấn đề nêu ý nghĩa thực tiễn của vấn đề cần gi¶i thÝch. -Trong văn giải thích thường sử dụng kết hợp một số thao tác đó mà phân tích,phán ®o¸n vÒ sù vËt. -Cách lập luận phải thực sự chặt chẽ,sắc sảo,có đủ lí lẽ,chứng cứ.Người làm văn giải thích phải thấy rõ trách nhiệm của mình là không chỉ làm cho người đọc hiểu được vấn đề ,nhận thức được bản chất của sự vật mà còn làm cho họ có tình cảm suy ngẫm và hành động đúng đắn.Như vậy cũng có nghĩa là khi giải thích cần đi từ nội dung của điều cần giải thích đến ý nghĩa và cách vận dụng điều đó vào thực tế cuộc sống. 3.VÒ v¨n b¶n:Sèng chÕt mÆc bay”. A,Tìm giá trị nhân đạo và gía trị hiện thực của văn bản ““Sống chết mặc bay” -Tìm hiểu đề:ý nghĩa của nhan đề“Sống chết mặc bay”:là một hành vi vô trách nhiệm trước quyền lợi cuộc sống ,tính mạng của nhân dân. + Néi dung: -Gi¸ trÞ hiÖn thùc: HiÖn thùc vÒ cuéc sèng khèn cïng vµ bÊt h¹nh cña d©n ®en;hiÖn thùc vÒ cuéc sèng xa hoa còng nh­ nh÷ng b¶n chÊt tµn nhÉn v« tr¸ch nhiÖm ,v« nh©n đạo của bọn quan lại –mà trực tiếp ở đây là tên quan “phụ mẫu”. -Giá trị nhân đạo: Niềm thương cảm trước cuộc sống khốn cùng của nhân dân và sự phẫn nộ trước thái độ vô nhân đạo,mất hết nhân tính của bọn quan lại.Thông qua truyện ngắn này,nhà văn Phạm Duy Tốn đã đưa ra một lí giải:Cuộc sống lầm than cơ cực của nhân dân không phải chỉ do thiên tai gây nên mà trước hết và trực tiếp hơn cả là do bọn quan lại đương thời.Đây chính là cơ sở để tác phẩm được xếp vào vị trí tiên phong ,mở đâu cho khuynh hướng hiện thực ,tạo nền móng cho văn học hiện thực phê ph¸n ViÖt nam h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë giai ®o¹n sau( 1930-1945). B, Hãy giải thích : Vì sao tác giả Pham Duy Tốn lại lấy nhan đề của mình là “Sống chÕt mÆc bay”.( Em h·y viÕt ®o¹n v¨n).. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 9 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Gîi ý. “Sèng chÕt mÆc bay,tiÒn thÇy bá tói” lµ mét thµnh ng÷ quen thuéc mµ d©n gian gäi bọn người vô trách nhiệm trước quyền lợi cuộc sống ,tính mạng của nhân dân.Theo đạo đức phong kiến xưa: quan là cha mẹ của dân,quan phải lo cho cuốc sống của muôn dân.Trong tác phẩm của mình,Phạm Duy Tốn đã đưa một tình huống căng thẳng về khúc đê ở làng X thuộc phủ Y có nguy cơ sắp vỡ.Những người dân tay không dưới trời mưa tầm tã,vật lộn với nước,với bùn suốt từ 1 giờ chiều đến lúc bấy giờ .Nguy cơ đê vỡ là trông thấy.Vởy mà,quan phụ mẫu lại bỏ mặc dânvới khúc đê xung yếu sắp vỡ,với trời mưa,với nước sông nhị Hà đang lên.Quân cứ ngồi trên đình cao ráo,đè đuốc sáng rực,kẻ hầu người hạ:Đứa bóp chân,đứa quạt,đứa châm điếu,lại còn bốn thầy ngồi hÇu bµi quan n÷a...xung quanh n¬i ngµi ngåi toµn nh÷ng thø sang träng:TrÇu vµng ,cau b¹c,èng v«i ch¹m ,ngo¸i tai,t¨m b«ng...l¹i cßn b¸t yÕn hÊp ®­êng phÌn khãi nghi ngút...Quan không hề quan tâm,nhòm ngó đến đê vỡ hay không ,lụt lội sông nước thế nào.Có người vào cấp báo tình hình đê vỡ,quan lại khó chịu qoát gắt ,doạ bỏ từ: Quan ù ván bài to trong khi đê vỡ,nước ngập mênh mông,dân tình khổ sở.Thái độ của tên quan phụ mẫu này thật vô trách nhiệm đến vô nhân đạo.Đúng là thái độ “ Sống chết mặc bay” mà Phạm Duy Tốn đã đặt cho nhan đề tác phẩm của mình.Tác phẩm cío giá trÞ tè c¸o cao. 4.V¨n b¶n “Nh÷ng trß lè hay lµ Va ren vµ Phan Béi Ch©u” -Nghệ thuật kể chuyện: Bằng trí tưởng tượng phong phú và sự hư cấu táo bạo,tác giả Nguyễn ái Quốc đã đựng lên hành trình đi từ Pa ri sang Hà Nội của Va ren,cũng như cuộc gặp gỡ giữa tên Toàn quyền đê tiện và bỉ ổi này với nhà yêu nước vĩ đại Phan Bội Ch©u.B»ng c¸ch kÓ tØ mØ,cô thÓ ,dïng h×nh thøc liÖt kª theo tr×nh tù diÔn biÕn cña sù việc,vừa kể vừa xen kẽ miêu tả ,đối chứng bằng điệp ngữ và câu văn kéo dài ,tác giả đã chia chuyÕn ®i tõ Pa ri sang Hµ Néi cña Va ren lµm 4 chÆng. -Qua cách kể của tác giả,người đọc có thể hình dung được một chuyến đi dềnh dàng ,kÐo dµi vµ nh÷ng trß lè cña tªn Toµn quyÒn Va ren . -Nghệ thuật xây dựng nhân vật. Tác giả chủ yếu dùng nghệ thuật đối chiếu để tạo ra những tưong phản đối lập cực độ giữa Va ren và Phan Bội Châu .Sự đối chiếu ấy thể hiện rõ nhất ở cuộc gặo gỡ giữa tên toàn quyền Đông Dương-Ngài “Va ren đáng kính” -và Phan Bội Châu-một người tù “đặc biệt” của chính quyền thực dân.Va ren càng hùng hồn tới mức trơ trẽn đề cao quan điểm sống của những kẻ “phản bội lí tưỏng”. ” Ruång bá giai cÊp” bao nhiªu th× Phan Béi Ch©u cµng tá ra l¹nh lïng,’döng d­ng” bấy nhiêu.Qua đó càng nổi bật thái độ bịp bợm ,dối trá,bản chất bỉ ổi,đê tiện của tên toµn quyÒn Va ren còng nh­ b¶n lÝnh v÷ng vµng cña cô Phan Béi Ch©u.§©y còng lµ sù đối chọi giữa bóng tối và ánh sáng ,giữa lí tưỏng của một kẻ phản bội với lí tưỏng của một người anh hùng yêu nước. -Giäng kÓ cña t¸c gi¶: Néi dung c©u chuyÖn chØ míi lµ gi¶ thiÕt,do t¸c gi¶ tù h×nh dung và tưỏng tượng ra .Nhưng tất cả đã hiện lên thật sống động,thật cụ thể.Vừa kể ,tác giả vừa xen vào những lời hóm hỉnh mà hết sức sâu cay .Qua đó thể hiện thái độ mỉa mai.giễu cơt và khinh bỉ đối với tên toàn quyền Va ren.Bề ngoài thì có vẻ rất khách quan( kể sự việc đó như nó đang và sẽ diễn ra),nhưng kì thực dấu ấn chủ quan l¹i thÓ hiÖn râ qua c¸ch lùa chän chi tiÕt,c¸ch nªu lêi b×nh phÈm...§Æc biÖt ,víi Va ren ngòi bút Nguyễn ái Quốc mang tính chiến đấu mạnh mẽ quyết liệt,còn với Phan Bội Ch©u,ngßi bót Êy l¹i mÒm m¹i,giµu ©m ®iÖu tr÷ t×nh.. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 10 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Có thể khẳng định rằng,đằng sau hai hình tượng va ren và Phan Bội Châu ,qua tác phẩm này,ta hiểu rõ tấm lòng Nguyễn ái Quốc,vừa căm thù quân xâm lược ,vừa yêu nước thiết tha. Bµi tËp. 1.Tìm 1 câu tục ngữ trái ngược với câu “ Sống chết mặc bay” và giải thích ,chứng minh c©u tôc ng÷ Êy. 2.H·y t×m dÉn chøng chøng minh cho ý kiÕn sau: A,Va ren thùc chÊt chØ lµ mét kÎ bÞp bîm,mét tªn ph¶n béi lÝ t­áng,quen ch¬i nh÷ng trß lè. B,Phan Bội Châu là một vị anh hùng yêu nước có bản lĩnh kiên cường và khí phách hiªn ngang. 3.T¹i sao khi giíi thiÖu cuéc g¹p gì gi÷a Va ren vµ Phan Béi Ch©u trong xµ lim ë Hµ Nội,tác giả lại thốt lên: “Ôi thật là một tấn kịch”? Tấn kịch ấy có gì đặc sắc? ý nghĩa? 4.Lập bảng so sánh đối chiếu giữa Va ren và Phan Bội Châu để làm nổi bật chân dung cña hai nh©n vËt. Gîi ý. 1.HS tìm câu tục ngữ : “Thương người như thể thương thân” Chøng minh: -Lòng thương người ,tính nhân ái là truyền thống sáng ngời của dân tộc Việt Nam. +Câu tục ngữ là một lời khuyên chân thành ,nhắc nhở mọi người phải biết giúp đỡ yêu thương người khác như yêu chính bản thân mình. +Những biểu hiện cụ thể của lòng yêu thương con người : Trong cuộc sống sinh hoạt ;trong văn chương.... 2. HS chØ liÖt kª dÉn chøng ,kh«ng ph¶i triÓn khai viÕt thµnh v¨n.Riªng c©u bnãi vÒ Phan Béi Ch©u tËp trung lÊy dÉn chøng ë phÇn kÕt vµ phÇn th©n bµi cña t¸c phÈm. 3.T¸c gi¶ gäi c¶nh Va ren g¹p gì Phan Béi Ch©u trong xµ lim ë Hµ Néi, “¤i thËt lµ một tấn kịch”? .HS dựa vào một số câu hỏi: va ren đã đóng kịch như thế nào?Diễn biến của cuộc gặp gỡ vừa hài vừa bi ra sao?Thái độ của các nhân vật và kết quả của cuộc gÆp gì? 4. B¶ng mÉu: Tiªu chÝ so s¸nh Nh©n vËt Va ren Phan Béi Ch©u Th©n phËn Thái độ trong cuộc gặp gỡ Nh©n c¸ch * §¸nh gi¸ ,®iÒu chØnh kÕ ho¹ch. .......................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 11 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Ngµy so¹n: 17/4/2010 Ngµy d¹y /4/2010 V¨n b¶n hµnh chÝnh.. Buæi 6 I.Néi dung vµ kiÕn thøc cÇn n¾m. 1.V¨n b¶n hµnh chÝnh lµ g×? V¨n b¶n hµnh chÝnh lµ läai v¨n b¶n ®­îc dïng trong giao dÞch v¨n b¶n hµnh chÝnh ,đóng vai trò quan trọng trong hoạt động giao tiếp xã hội.Xã hội càng phát triển thì các hình tức giao tiếp hành chính càng phổ biến.Người ta có thể dùng loại văn bản này để truyền đạt những nội dung ,bày tỏ những yêu cầu hoặc ghi lại nhưngviệc có tính chất hành chính-công vụđể nhằm giải quyết các mối quan hệ giữa cá nhân với cá nhân ,giữa tËp thÓ víi tËp thÓ,gi÷a c¸c quèc gia víi nhau. -Các laọi văn bản hành chính thường gặp là:đơn từ ,báo cáo,đề nghị ,biên bản,công văn,thông báo,chỉ thị ,nghị quyết,hoá đơn ,thư tín ,sơ yếu lí lịch .... 2.§Æc ®iÓm cña v¨n b¶n hµnh chÝnh. -Thường có tính khuôn mẫu,được quy định chạt chẽ cho từng lọai văn bản. -Sắp xếp bố cục theo một số mục nhất định: quốc hiệu tiêu ngữ,địa điểm ghi văn bản,tên văn bản,người gửi ,nơi nhận... H×nh thøc : Ng¾n gän,xóc tÝch,trang träng... 3.Bµi tËp vËn dông. a. §Çu n¨m häc míi ,c« gi¸o chñ nhiÖm yªu cÇu tÊt c¶ HS trong líp cho c« biÕt mét sè th«ng tin vÒ b¶n th©n ( tªn,ngµy sinh,quª qu¸n,tró qu¸n,hä tªn nghÒ nghiÖp cña bè mẹ,số điện thoại của gia đình... -Theo em các bạn phải viết loại văn bản hành chính nào để gửi cô giáo ? -Em hãy viết một văn bản cụ thể đê cung cấp thông tin về mình cho cô giáo biết. b.Hãy lập bảng sau đây vào vở và điền tên văn bản hành chính tương ứng với từng tình huèng cô thÓ. TT T×nh huèng Lo¹i v¨n b¶n 1 Th«ng b¸o vÒ kÕt qu¶ häc tËp cña m×nh vµ hái th¨m Th­ tõ tình hình công việc,cuộc sống của người giao tiếp. 2 Em muèn tham gia mét líp häc n¨ng khiÕu ë nhµ §¬n tõ v¨n ho¸ thiÕu nhi cña Thµnh phè( quËn ,huyÖn). 3 Ghi lại diễn biến Đại hội chi đội( hoặc liên đội) Biªn b¶n 4 Muốn mọi người biết một chủ trương ,một kế hoạch Th«ng b¸o míi. 5 Một học sinh muốn hưởng chế độ miễn giảm tiền §¬n tõ häc phÝ. 6 Văn bản thầy hiệu trưởng trình bày trong lễ khai Diễn văn (Bản phương gi¶ng n¨m häc míi hướng hoạt động năm học) V¨n b¶n “Quan ©m ThÞ KÝnh”. 1. TrÝch ®o¹n “ Nçi oan h¹i chång” TrÝch ®o¹n “ Nçi oan h¹i chång”lµ phÇn cèt lâi nhÊt trong vë chÌo.PhÇn nµy cã 5 nhân vật.Thiện Sĩ và Sùng ông là những con người nhu nhược,không có chính kiến,đóng vai phụ làm nổi bật tính cách Suìng bà.Sùng bà là nhân vật chính,thuộc loại nhân vật mụ ác,đại diện cho những thói hư tật xấu của chế độ phong kiến là hợm,khoe dòng giống,cả vú lấp miệng em,luôn lấy mình làm chuẩn để xem xét người khác theo nhận thức hồ đồ của mình.Mãng ông là người thật thà,chân thành mộc mạc,rất mực. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 12 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 thương yêu con.Mãng ông đóng vai phụ là nổi bật hình ảnh Thị Kính.Thị Kính là nhân vật chính trong đoạn trích,thuộc vai nữ chính.Thị Kính thuộc lớp người phụ nữ nghèo trong xã hội,rất mực nết na,thuỳ mị,nhẫn nhục ,một lòng yêu chồng và mọi người ,nhưng bị Sùng bà nah ác đỏ oan.Xung đột giữa Thị Kính với Sùng bà và gia đình nhà chồng để lại cho Thị Kính nỗi oan chồng chất: oan ức,hạnh phúc tan vỡ,bị đuổi khỏi nhà chồng và nỗi đau nhất là người cha thân yêu bị làm nhục vô cớ.Đó là cái nút đầu tiên trong vở chèo bộc lộ thân phận ,địa vị người phụ nữ nghèo trong quan hệ gia đình vµ h«n nh©n phong kiÕn. Vở chèo và đoạn trích đã thể hiện được những phẩm chất tốt đẹp cùng nỗi oan bi thảm ,bế tắc của người phụ nữ và nhữn đối lập giai cấp thông qua xung đột gia đình ,h«n nh©n trong x· h«i phong kiÕn. 2.Bµi tËp . A,Bi kịch nỗi oan hại chồng được xuất phát từ đâu? Điểm xuất đó nói lên điều gì? B,Bi kÞch nçi oan h¹i chång ®­îc ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo qua ®o¹n trÝch? C,Qua đoạn trích nỗi oan hại chồng em thấy Thị Kính là có những phẩm chất tốt đẹp nµo? D,Số phận của những người lao động nghèo khổ được thể hiện như thế nào trong đoạn trÝch? E,T×m c¸c tõ H¸n ViÖt cã yÕu tè sau:h­( trèng rçng),nguyÖt ( Tr¨ng).long(rång) Gîi ý. A,§iÓm xuÊt ph¸t cña bi kÞch lµ ë phÇn ®Çu ®o¹n trÝch .§iÓm xuÊt ph¸t cña nçi oan cho ta thấy: Trong xã hội cũ chỉ cần một sự hiểu nhầm là lòng tốt của người thấp cổ ,bÐ hängcòng trë thµnh c¸i ho¹ cho b¶n th©n hä. B,Bi kịch ấy được phát triển qua mấy bước:Bị vu oan,hạnh phúc tan vỡ,cha bị làm nhôc,b¶n thËn bÞ ®uæi ra khái nhµ. C,PhÈm chÊt cña ThÞ KÝnh: + §èi víi chång + Khi bÞ oan. Hành động của Thị Kính có thể hiện của đức hạnh của người phụ nữ trong xã hội phong kiÕn kh«ng D,Muèn liÖt kª ®­îc nhiÒu t×nh huèng ,em h·y t×m trong c¸c lÜnh vùc sau:ë nhµ trường,ở khối xóm,ở các khu vực công cộng... LuyÖn tËp chung. Bài 1: Tìm những giá trị lớn về tư tưởng ,tình cảm thể hiện trong các bài thơ,đoạn thơ tr÷ t×nh cña ViÖt nam vµ Trung Quèc. -Lòng yêu nước và tự hào dân tộc. -ý chí kiên quyết ,bất khuất đánh bại mọi quân xâm lược. -Thương dân ,yêu dân,mong dân được khỏi khổ,no ấm nhớ quê hươg,mong về quê,ngỡ ngàng khi trở về,nhớ mẹ,nhớ thương bà... -Ca ngợi cảnh đẹp thiên nhiên: Đêm trăng xuân,cảnh khuya,thác hùng vĩ đèo vắng... -Ca ngợi tình bạn chân thành,tình vợ chồng thuỷ chung chờ đợi,vời vợi nhớ thương... Bài 2. Chứng minh: “Văn chương gây cho ta những tình cảm ta chưa có,luyện cho ta nh÷ng t×nh c¶m ta s½n cã”. -Ta chưa già để hiểu được cảm xúc bẽ bàng và buồn tê tái của ông khi lu trẻ chơi ở làng quê coi ông như khách lạ,cũng chưa có dịp xa nhà,xa quê lâu để cùng Lí Bạch cúi đầu ,ngẩng đầu mà tư cố hương,ta cũng không phải sống trong cảnh nghèo túng,quẫn bách như Đỗ Phủ để mơ một ngôi nhà rộng muôn nghìn gian trong tiếng thở dài vặt. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 13 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 trong đêm mưa dầm giá thốc.Thế nhưng ta vẫn có thể đồng cảm ,cùng xúc động sẻ chia nh÷ng t©m tr¹ng ,nh÷ng nçi niÒm ,cã khi nghiÕn r¨ng trîn trßn m¾t ,cã khi Êm øc khôn nguôi,lại vó vui mừng hoan hỉ,mơ màng tưởng tượng,giá mà...đấy chính là giá trị đích thực cao quý và đẹp đẽ vô bờ mà tác phẩm văn học chân chính đem lại cho ta. -Đọc văn chương ta mới thấm thía hết câu: Ngoài trời còn có trời( Thiên ngoại hữu thiên,không có gì đẹp bằng con người....) Bµi 3. Giá trị chủ yếu về tư tưởng – nghệ thuật của các tác phẩm văn xuôi đã học( Trù văn b¶n nghÞ luËn ) MÉu: TT Nhan đề văn bản Giá trị tư tuởng Gi¸ trÞ nghÖ thuËt Cổng trường mở -Lòng mẹ thương con vô -Tâm trạng của người mẹ ra( LÝ Lan) bê,­íc mong con häc giái thÓ hiÖn ch©n thùc ,nhÑ 1 bnên ngưởitong đêm trước nhàng mà cảm động,chân ngµy khai gi¶ng lÇn ®Çu tiªn thµnh,l¾ng s©u. trong đời của con. 2 MÑ t«i Tình yêu thương ,kính trong -Th­ cña bè guØ cho con (ét môn đô đơ .A cha mẹ là tình cảm thiêng ;nh÷ng lo×­ phª b×nh mi xi) liêng.Thật đáng xấu hổ và nghiªm kh¾c nh­ng thÊm nhục nhã cho kẻ nào chà đạp thíavà đích đáng đã khiến lên tình yêu thương đó. cho con hoan toµn t©m phôc khÈu phôc,¨n n¨n,hèi hËn v× nh÷ng lçi lÇm cña m×nh víi mÑ...... 3 Cuộc chia tay của --Tình cảm gia đình là vô Qua cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª cïng quý gi¸ vµ quan trong. nh÷ng con bóp bª-cuéc chia ( Kh¸nh Hoµi) -Người lớn ,các bậc cha mẹ tay của những đúa trẻ ngây hãy vì con cái mà cố gắng có thơ tội nghiệp mà đặt vần đề giữ gìn gia đình một cách thÓ tr¸nh nh÷ng cuéc chia li nghiªm tóc vµ s©u s¾c. đáng tiếc. 4 Sèng chÕt mÆc -Lên án tên quan phủ vô trách -Nghệ thuật tương phản bay nhiÖmg©y nªn téi ¸c khi lµm t¨ng cÊp ( Phạm Duy Tốn) nhiệm vụ hộ đê;cảm thông với -Bước khởi đầu cho thể loại những thống khổ của nân dân truyện ngắn hiện đại vì đê vỡ 5. Nh÷ng trß lè hay §¶ kÝch tªn toµn quyÒn Va -Truyện ngắn hiện đại viết lµ Va ren vµ Phan ren ®Çy ©m m­u thñ ®o¹n b»ng tiÕng Ph¸p. -KÓ chuyÖn theo hµnh tr×nh Béi Ch©u ,thất bại ,đáng cười trước (Nguyễn ái Quốc) Phan Bội Châu;ca ngợi người chuyến đi của Va ren. anh hùng trước kẻ thừ xảo trá -Cuộc gặp gỡ đầy kịch tính trong tï gi÷a Va ren vµ Phan Béi Ch©u 6 Mét thø quµ cña Ca ngợi và miêu tả vẻ đẹp và -Bút kí kể ,tả,gới thiệu và lu¸ non : Cèm. gi¸ trÞ cña mét thø quµ quª biÓu c¶mkÕt hîp h¸ khoÐ (Th¹ch Lam) đặc sản mà que thuộc Việt loÐ,nhÞp nhµng. -Lời văn giản dị,dùng đúng nam. mức các từ ngữ địa phương.. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 14 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 15 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 16 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 17 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 18 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Ngµy soan 2/5/2010 Ngµy d¹y /5/2010 ¤n tËp. Buæi 8. A.Mục tiêu cần đạt. -Giúp hs củng cố và hệ thống các kiến thức đã được học trong học kì II -Rèn kĩ nănglàm một bài văn nghị luận chứng minh và giải thích từ theo các bước, rèn luyện cách viết đoạn và xác định cũng như xây dựng hệ thống luận điểm trong bài văn B. Néi dung «n tËp A.Tr¾c nghiÖm C©u 1: Cã thÓ ph©n lo¹i tr¹ng ng÷ theo c¬ së nµo? A. Néi dung mµ chóng biÓu thÞ B. Thành phần chính mà chúng đứng liền trước hoặc liền sau C. Theo mục đích nói của câu D. Theo vÞ trÝ cña chóng trong c©u C©u 2: DÊu chÊm löng cã t¸c dông g× trong c©u - “ Bẩm...quan lớn...đê vỡ mất rồi” A. ThÓ hiÖn lêi nãi ngËp ngõng hèt ho¶ng B. ThÓ hiÖn sù ngËp ngõng v× kh«ng muèn nãi C. ThÓ hiÖn lêi nãi ngËp ngõng v× do qu¸ mÖt D. Đáp án A, C đúng -Råi mét ngµy m­a rµo gi¨ng gi¨ng bèn phÝa. Cã qu·ng n¾ng xuyªn xuèng biÓn ãng ánh đủ màu: xanh lá mạ, tím phớt hồng, xanh biếc... A. Tỏ ý người viết diễn đạt khó khăn B. Người viết nói ngập ngừng C. Người viết bí từ D. Tá ý nh÷ng mµu s¾c ch­a liÖt kª hÕt Câu3: Cặp câu nào dưới đây không thể ghép thành một câu có một cụm C-V? A.ThÇy c« gi¸o tËn t×nh d¹y dç. Chóng em mau tiÕn bé B.§ã lµ con ®­êng quen thuéc rîp m¸t bãng c©y. Ngµy ngµy chóng em ®i häc C.Bè mÊt. Em míi 3 tuæi D.Năm mới đã bắt đầu. Ve không còn kêu nữa. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 19 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án bồi dưỡng Ngữ văn lớp 7 Câu4: Việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động trong đoạn văn nhằm mục đích gì? A. Để liên kết các đoạn trước đó với đoạn văn đang triển khai B. Tr¸nh lÆp kÓi c©u vµ liªn kÕt c©u trong ®o¹n thµnh v¨n b¶n C. Để câu văn đó nổi bật hơn D. C©u v¨n ®a nghÜa Câu 9: Cụm từ “ Những trò lố” trong nhan đề “ Những trò lố hay là Va ren và Phan Béi Ch©u” ®­îc t¸c gi¶ sö dông víi dông ý g×? A. §Ó nãi lªn quan ®iÓm cña va ren vÒ viÖc lµm cña m×nh B. Để gây sự chú ý của người đọc C. §Ó trùc tiÕp v¹ch trÊn vµ tè c¸o b¶n chÊt xÊu xa, läc läi cña Va ren D. Để nói lên quan điểm cuả người viết về việc làm của Va Ren Câu 10: Trong văn bản “ Sống chết mặc bay” của PDT đã vận dung kết hợp biện ph¸p nghÖ thuËt nµo? A. Tương phản tăng cấp B. LiÖt kª t¨ng cÊp C. Tương phản phóng đại D. So sánh đối lập Câu 11: Thái độ đối xử im lặng trước kẻ thù của PBC đã bộc lộ tính cách của m×nh? A. Khinh bỉ kẻ thù, có bản lĩnh kiên cường B. §ång t×nh víi nh÷ng lêi nãi cña Va Ren C. Không dễ làm quen với người ngoại quốc D. Cam phÉn v× ph¶i ngåi tï Tù luËn. Đề bài 1: Nhân dân ta thường khuyên nhau: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau cùng” Em h·y gi¶i thÝch c©u ca dao trªn? Dµn bµi: 1- Më bµi: Yêu thương đoàn kết là một truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta. Gi¸o viªn : TrÞnh ThÞ Thoa. -- 20 Lop7.net. Trường THCS Đông Tiến.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>