<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>PHAN 3</b>

NHI KHOA

<b>1. TEO THUC QUAN - RO KHI THUC QUAN</b>

<b>1. D A I C U O N G</b>

Teo thtfc quan dtfdc W illiam Durston mo ta lan dau tien vao nam 1670. Nam
1913, Richier mo that duong ro khi - thtfc quan. Nam 1929, Vogt da mo ta cac di
dang cua thtfc quan, trong do co the benh ro khi - thtfc quan. Vao cuoi nhiing nam
30, nhieu tac gia da mo ta cac phtfdng phap nhieu thi mo chtfa teo thtfc quan. Tdi
nhiing nam 50, phtfdng phap mo mot thi da ra ddi va ty le song sau mo ngay mot
cao nhd tien bo cua gay me—hoi siic, cua ky thuat dieu tri triidc, trong va sau mo.

Trong di tat teo thtfc quan, co nhieu the benh, co the chi co teo thiic quan ddn
thuan nhiing c6 the benh ce ro khi thiic quan va co the benh chi co ro khi thiic quan
ma khong co teo thiic quan nen ve thuat ngii da co cac ten goi cho di tat nay la:

-T e o thiic quan bam sinh.
- Ro khi - thiic quan.

-T e o thiic quan bam sinh va ro khi - thiic quan.

C) ten goi thii ba nay, da co du cac the benh cua di tat nay.

<b>2. B A O T H A I H O C</b>

Teo thiic quan xay ra do co roi loan ve sii phat trien cua bao thai d giai doan
thai tii 4 - 6 tuan. D ieu nay giai thich teo thiic quan hay ket hdp vdi mot so di tat
khac nhii tim, cot song, he tiet nieu va ong tieu hoa.

Theo sii phat trien binh thtfdng cua bao thai thi nu khi quan xuat hien d tuan
le thii 4 va 5, ruot nguyen thuy diidc biet hoa phan tach khi quan ra trtfdc va thtfc
quan ra sau. Stf phan tach nay thtfc hien ttf thap len cao va stf phat trien cua khi
quan ttf cao xuong thap chd tdi luc hinh thanh hai mom phe quan phoi d tuan le
thtf 8.

Stf phat trien cua thtfc quan theo hai htfdng, len tren va xuong dtfdi.

C) thdi ky nay, co the xay ra stf phat trien bat thtfdng, d i n tdi di dang true khi -
thtfc quan va mot sd di dang khac kem theo.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Su bat thudng trong qua trinh hinh thanh vach ngan gitfa khi — thuc quan li
nguyen nhan gay teo thuc quan va ro khi thuc quan.

- Su chuyen vi tn vach khi — thuc quan ra sau gay teo thuc quan.
- Su dong khong kin vach khi - thuc quan gay ro khi - thuc quan.

<b>3. GIAI PH AU</b>

Cau tao thanh thuc quan gom ba ldp: ldp cd. ldp dtfdi niem mac. ldp mem mac.
khong co ldp thanh mac nhu ruot.

Cap mau cho thuc quan la cac mach mau ttf cac mach d co. dong mach hen
sudn. dong mach chu nguc Cac dong mach chay doc theo thanh thtfc quan. Su cap
mau o mot phan ba tren thuc quan phong phu hdn.

Trong teo thuc quan. doan thtfc quan phia tren cho teo gian to. thanh day. co
cap mau tot nen thuan ldi cho kha nang phau tich lam dai toi da va co the thuc

■>

hien duoc dudng rach vong tron het ldp cd nhung ngoai niem mac de lam dai them
doan thuc quan dau tren ma khong sd thieu mau 0 phan tui cung tren thtfc quan.
Con doan thuc quan dudi cho teo thudng nho. thanh mong. khi phau tich de keo
dai len phai chu y khong duoc cat vao cac mach mau di vao thanh thtfc quan va
day than kinh phe vi di ben canh.

Do khong co thanh mac che phu nhtf da day - ruot nen kha nang lien vet khau
noi thuc quan kho hdn. Dudng mo va ky thuat noi thuc quan ngoai phe mac se bao
ve duoc ldp phe mac thanh nguc sau de che phu m ieng noi. do vav se gop phin
giup hen nneng noi. giam ty le ro - buc mieng noi.

<b>4. P H A N LO AI TH E B E N H</b>

<b>4.1. Phan loai cua L add va G ro ss: </b>chia thanh 5 loai

- <i><b>Loai 1:</b></i> teo gian doan 2 dau thuc quan va khong co ro khi thuc quan. Hai diu
thuc quan cach nhau vdi do dai hon 4 dot song nen thudng khong noi ngay 2 diu
thuc quan duoc hoac noi rat kho khan vdi ty le bien chtfng cao. T in suat gap
khoang T - 10°c tong so teo thuc quan.

- <i><b>Loai 2:</b></i> gap khoang l 'c trong so teo thuc quan. Hai dau thtfc quan teo cach
xa nhau nhung co ro dau thuc quan tren vdi khi quan.

- <i><b>Loai 3 va 4\</b></i> thuo'ng gap vdi ty le ttf 75 - S5°o theo cac tac gia. Hai dau thuc
cuan tec voi khoang cach khong xa nhu d loai 1 va 2. Dau thuc quan tren bit kin <i><b>0</b></i>

v: tn ttf dot song lung 1 toi lung 4 Dau thuc quan dudi thong vdi khi quan (loai 3)
h oa; phe quan goc pha: ■ loai 4>.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- <i><b>Loai 5:</b></i> loai teo dac biet vdi 2 dau thtfc quan deu thong vdi khi quan. Khdang
cach giufa 2 dau thtfc quan thtfdng khong xa nhau.

<b>Hinh 3.1. Phan loai cua Ladd va Gross</b>

<b>4.2. P h an lo ai cu a B e tte x M -K u ffe r F -S c h a r li </b>A : thanh 4 loai
- <i><b>Loai 1\</b></i> teo thtfc quan thanh day xd, it gap.

- <i><b>Loai 2:</b></i> teo thtfc quan gian doan, khong co ro khi — thtfc quan, it gap.

- <i><b>Loai 3:</b></i> teo thtfc quan gian doan, co ro khi - thtfc quan. The benh nay lai dtfdc
chia thanh 3 loai:

+ Loai 3a: ro tui cung tren thtfc quan vdi khi quan, it gap.

+ Loai 3b: ro dau dudi thtfc quan vdi khi quan, hay gap (> 90%).
+ Loai 3c: ro ca 2 dau thtfc quan vdi khi quan, it gap.

<i><b>-L o a i 4\</b></i> ro khi thtfc quan, khong teo thtfc quan, it gap.

<b>Hinh 3.2. Phan loai cua Bettex M -K u ffe r F -S c h a rli A</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>4.3. Phan loai cua M y e rs va A b e rd e e n : thanh 5 loai</b>

- <i><b>Loai A.</b></i> teo thuc quan. co ro dau dtfdi thtfc quan vdi khi quan. Hay g$p.
- <i><b>Loai B:</b></i> teo thuc quan. cd ro dau tren thtfc quan vdi khi quan.

- <i><b>Loai C:</b></i> teo thuc quan. co ro ca 2 dau thuc quan vdi khi quan.
- <i><b>Loai D:</b></i> teo thtfc quan. khong co rd khi thtfc quan.

- <i><b>Loai E:</b></i> ro khi - thtfc quan. khong co teo thuc quan.

<b>Hinh 3.3. Phan loai cua Myers va Aberdeen</b>
<b>4.4. De nghi p han loai cua ch u n g toi</b>

Muc dich cua phan loai nham de co chan doan va chon ky thuat mo phu hdp
nen chung toi thay co the phan teo thtfc quan thanh 3 loai:

- <i><b>Loai 1:</b></i> teo thtfc quan khong co ro khi thtfc quan.

Khoang cach cua 2 dau thuc quan co the gan nhau d teo the mang ngan hoac
xa nhau. cach nhau vai dot song.

- <i><b>Loai 2:</b></i> teo thuc quan. co ro khi thuc quan. Loai nay chia thanh 3 the:

+ Loai 2a: teo thtfc quan. co ro dau dudi thtfc quan vdi khi quan. The benh nay
hay gap nhat.

- Loai 2b: teo thuc quan. co rd dau tren thuc quan vdi khi quan, it gap.
- Loai 2c: teo thuc quan. co ro ca 2 dau thuc quan vdi khi quan, it gap.

- <i><b>Loai 3:</b></i> khong teo thtfc quan nhung co ro thtfc quan vdi khi quan. Loai nay
it gap.

<b>rA</b>

2a 2b 2c

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>5. T A N SO</b>

Ty le m lc d tre sau de la 1/2.500. Ty le mac benh giiia tre trai va gai ttfdng
dtfdng nhau.

<b>6. DI T A T P H O I H 0 P</b>

- Can nang: thieu can (< 2500 gam) vad khdang 20% so benh nhan.

- Mac di tat khac: khoang 50% so benh nhan. Bao gom cac di tat thuoc ve cot
song, tim mach, dtfdng tieu hoa, he tiet nieu v.v..., nhtf tac mon vj, tac ta trang, dj
tat hau mon trtfc trang, than nieu quan doi, nieu quan lac cho v.v...

<b>7. TIEN SIT - T R IE U CHlTNG L A M S A N G</b>

<b>7.1. Trtfdc de</b>

Me benh nhan bj teo thtfc quan thtfdng bj da di. Day la dau hieu san khoa can
chu y de phat hien dj tat ong tieu hoa trtfdc de bang sieu am. Sieu am thay da day
nho va co the thay dtfdc phan thtfc quan gian phia tren.

<b>7.2. Sau de</b>

Tuy thee the leai dj tat ma trieu chtfng lam sang co nhtfng bieu hien khac nhau.

<i><b>7.2.1. Trieu chiing lam sa n g cua the benh teo thtfc quan gian doan, co rd</b></i>
<i><b>dau dtfdi thtfc quan vdi khi q u a n -p h e quan</b></i>

Day la the benh hay gap nhat.

- Sui "bot cua": ngay sau khi sinh ra, tre co nhieu ntfdc bot trao ra ngoai

m u i-m ien g mot cach bat thtfdng, trdng nhtf "bot cua".

- Tim moi, kho thd: khi co ntfdc bot trao ra hoac sau an stf a ngay ttf lan dau tien.
- Viem phoi, suy ho hap: do ntfdc bot hit vao va dac biet djch da d a y -m a t
trao ngtfdc vao trong dtfdng ho hap qua ro khi — thtfc quan. Viem phoi thtfdng xay
ra sdm. Nghe phoi thay co nhieu ran am.

Co the co suy ho hap vdi cac ddt ngtfng thd keo dai.

- Doi la. mat n tfd c-d ien giai: vi khong an dtfdc va thieu nuoi dtfdng dtfdng
tinh mach.

- Sot: do viem phoi va roi loan ntfdc dien giai.

- Bung: thtfdng trtfdng nhe do khi ttf khi phe quan qua dtfdng ro vao trong da
day, ruot.

- Dat ong th ong vao da day khong dtfdc, ong thong thtfdng chi vao sau do
l l - 1 2 c m ke ttf m ui, neu co day sau vao thi dau ong thong co the chui ra mieng.

Dat ong thong vao da day cho tat ca tre sd sinh co dtfn nhieu ntfdc bot ra
m u i-m ie n g la mot thu thuat can phai lam sdm de chan doan sdm teo thtfc quan.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

1. Trao ngi/dc ni/dc ngot
2 + 3. Trao ngi/dc vao phoi
4. Khong khi vao da day
5. Khong an uong di/dc

<b>Hinh 3.5. Sd do trieu chung teo thuc quan, rd khi thifc quan</b>

<i><b>7.2.2. Trieu chiing lam sang cua the benh teo gian doan thtfc quan, cd</b></i> rd

<i><b>dau tren thtfc quan vdi khi quan</b></i>

Tim moi va kho thd, dau hieu viem phoi xuat hien rat sdm do ntfdc bot vao
nhieu trong phoi. Bung xep vi khong co hdi trong ruot va da day. Dat ong thong
qua mui vao da day thi ong thong co the vao trong khi phe quan va hut ra dich
ntfdc bot hit vao.

<i><b>7.2.3. Trieu chiing lam sang cua the benh teo thtfc quan, co rd 2 dau thuc</b></i>
<i><b>quan vao khi quan</b></i>

Co cac trieu chtfng lam sang gan nhtf hai the benh tren nhtfng dau hieu viem
phoi xuat hien rat sdm do dich ntf6c bot chay vao nhieu trong phoi va do trao
ngtfdc dich da day vao phoi.

<i><b>7.2.4. Trieu chiing lam sang cua the benh teo thtfc quan md khdng cd rd</b></i>
<i><b>k h i - t ht f cquan</b></i>

Trieu chtfng gan nhtf the teo, co ro dau dtfdi thtfc quan vdi khf quan nhtfng
bung benh nhan xep, khong co hdi trong da day — ruot.

<i><b>7.2.5. Trieu chiing lam sang ciia the benh rd khi - thtfc quan, khdng cd teo</b></i>
<i><b>thiic quan</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>8. X Q U A N G</b>

La phadng phap kham de chan doan: co teo thtfc quan khong, co ro khi - thtfc
quan khong hang chup ngtfc va bung, co bdm thuoc can quang vao tui cung tren
cua thtfc quan.

<b>Hinh 3.6. Tui cung thuc quan tren d dot song nguc III va hinh hdi trong da day - ruot</b>
<b>8.1. X a c d in h tui cu n g tren</b>

Bang cach bdm khong khi hoac thuoc can quang hoac dat ong thong co can
quang vao tui cung tren thtfc quan roi chup ttf the thang dtfng.

Neu bdm khdng khi qua ong thong thi bdm lam gian tui cung tren va chup ngay
khi dang bdm.

Neu bdm thuoc can quang thi dung khdang 0,5 - 1ml loai thuoc can quang
nhtf telebrix, hypaque. Ltfdng thuoc can quang chi can trang d day tui cung la du,
sau khi chup phai hut lai ngay thuoc da bdm vad.

Dung ong thong co can quang hoac dau ong thong co vat can quang dat vao tui
O ' )

cung tren thtfc quan cung la mot cach lam de chan doan.
<b>8.2. X a c d in h co k h o n g k hi c</b><i>1</i><b> tro n g da day - ruot</b>

Thtfdng chup n g tfc-b u n g cung mot phim khi chup tui cung tren. Chup d ttf the
thfing dtfng de xac dinh vi tri cua tui ctfng thtfc quan tren d ddt s6ng ngtfc thtf may
va d ben phai hay trai cot song.

<b>8.3. Cac k h a n a n g ch a n d oan teo thtfc qu a n sau ch u p p h im</b>

<i><b>8.3.1. Co teo thuc quan gian doan khi</b></i>

Thuoc can quang dong d ttfi cung tren cua thtfc quan.

Thuoc can quang d tui cung tren vao khi phe quan trong trtfdng hdp co ro dau
tren thtfc quan vdi khi quan. C6 the lam them sdi khi quan hdac thtfc quan de xac
dinh chan doan.

2 2-CC NGOAI KHOA T1

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<i><b>8.3.2. Cd rd thtfc quan dau dudi vdi k h i - p h e quan</b></i>

Khi co hdi trong da day - ruot ma co teo thtfc quan gian doan la co ro khi -
thtfc quan.

Trong mot s6' trtfdng hdp co the thay dtfdc hinh khi trong thtfc quan ttf lo ro
khi - thtfc quan tdi da day neu chup dtfng thi hit vao cua tre va khi qua dtfdng ro
vao da day. Lo ro thtfdng d mat sau khi quan, phia tren chd chia doi thanh hai phe
quan goc nen vi tri lo ro thtfdng d ddt sdng ngtfc thtf IV.

<i><b>8.3.3. K hong co rd dau dudi thtfc quan vdi khi - p h e quan</b></i>

Khi trong da day - ruot khong co hdi.

<i><b>8.3.4. Xac dinh vi tri tui cung tren thtfc quan va cd rd khi - thtfc quan</b></i> cd <i><b>gid</b></i>
<i><b>tri tien ltfdng cho cuoc mo, dinh hinh kha. nang md mot thi hoac nhieu thi</b></i>

<i>- Neu co rd thtfc quan dau dtfdi vdi khi quan md:</i>

Ttfi ctfng tren thtfc quan d vi tri dot song ngtfc III hoac IV thi khoang cach
gitfa hai dau thtfc quan thtfdng ngan va mo mot thi thuan ldi.

Ttfi ctfng tren thtfc quan d vi tri ddt song ngtfc thtf II thi co kha nang noi thuc
quan ngay dtfdc nhtfng c6 khd khan.

Tui cung tren thtfc quan d dot song ngtfc I thi thtfdng khong noi thtfc quan ngay
trong thi mo dau dtfdc.

<b>- </b><i>Neu khdng cd rd kh i - thtfc quan:</i>

Khdng tfdc ltfdng dtfdc khdang cach gitfa hai dau thtfc quan. Chi biet dtfdc vj
tri dau tren thtfc quan nhd chup can quang. Khoang cach do co the ngan neu teo
thtfc quan gian doan the m ang ngan hoac hai dau thtfc quan dinh g in nhau, va
khoang cach gitfa 2 dau thtfc quan cung co the cach nhau nhieu dot song.

<b>- </b><i>Neu tui ciing thtfc quan tren d hen trai kh i quan, cot sdng:</i>

Phai nghi ngd quai dong mach chu va dong m ach chu ngtfc n&m ben phai cot
song, nen de chan doan xac djnh co the chup dong mach chu bang bdm thuoc can
quang qua dong mach ron hoac chup <b>cat </b>16p, cong htfdng <b>ttf.</b>

Neu xac djnh dtfdc quai dong mach chu va dong mach chu nam d ben phai thi
mo md ngtfc ben trai.

Khi mo md ngtfc ben phai phat hien quai ddng m ach chu ben phai thi v ln nen
p h iu tich giai phdng 2 dau thtfc quan de noi. Giai phong va keo dai thtfc quan diu
tren se co kho khan hdn. De c6 bien chtfng r6 m ieng noi.

Trong trtfdng hdp khdng the noi dtfdc 2 dau thtfc quan dd dong mach can trd
mdi dong ngtfc ben phai va md ngtfc ben trai de mo tiep.

<b>9. S IE U A M</b>

Nen sieu am ngtfc - bung de phat hien cac dj tat phoi hdp neu co.

Hien nay, sieu am da co mot vai tro quan trong trong chan doan cac dj tat bam
sinh trtfdc de.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>10. D IE U T R I</b>

<b>10.1. Trtfdc m o</b>

Khi tre dtfdc sinh ra, neu da chan doan dtfdc hoac nghi ngd co teo thtfc quan
thi chuyen benh nhan tdi benh vien co phau thuat nhi. Khi di chuyen benh nhan
va trong thdi gian chd phau thuat, c in lam:

- Dat benh nhan d ttf the ntfa ngoi ntfa nam de giam nguy cd trao ngtfdc dich
da d a y-m a t qua dtfdng ro dau dtfdi thtfc quan vdi khi quan.

- Hut dich d tui cung thtfc quan tren de tranh ntfdc bot trao ngtfdc va hit vac
phoi. Dat mot ong thong chat deo (sonde plastique) hoac ong thong b in g cao su
(sonde Nelaton) so 8 qua mui vao tui cung thtfc quan tren de hut lien tuc vdi ap
ltfc nhe hoac hut cach quang 5 —10 phut mot lan.

- Gitf than nhiet: bang long ap hoac u du am.
- Khang sinh dtfdng tinh mach.

- Nuoi dtfdng dtfdng tinh mach: co the stf dung tinh mach ron de truyen dich,
cung cap ntfdc, dien giai va nang ltfdng cho benh nhan.

- Danh gia dung tinh trang benh nhan: can nang, tinh trang nhiem khuan,
cac di tat phoi hdp, c h in doan the loai teo thtfc quan. Ttf do de ra chi dinh thdi
diem me, cac dieu tri can co trtfdc mo, chon loai ky thuat mo, mo mot thi hay mo
nhieu thi.

<b>10.2. M o</b>

<i><b>10.2.1. Ltfa chon phtfcfng phap mo mot thi hay nhieu thi</b></i>

Chi dinh mo khi co chan doan teo thtfc quan, toan trang ttfdng doi on dinh, danh
gia dtfdc cac di tat phoi hdp.

Co hai loai p h iu thuat dtfdc chi dinh: phau thuat mot thi va p h iu thuat nhieu thi.

<i><b>10.2.2. Phau thuat m ot thi</b></i>

- <i><b>Chi dinh khi:</b></i>

Hai dau thtfc quan gan nhau, co the noi ngay dtfdc, tinh trang toan than on
dinh, khong co viem phoi va cac di tat nang phoi hdp.

•>
- <i><b>Ky thucit md:</b></i>

Nguyen t ic ky thuat: C it, khau lai dtfdng ro d khi quan va noi hai d iu thtfc
quan tan tan.

Ky thuat nay thudng thtfc hien dtfdc khi tui cung tren cua thtfc quan d dot
sdng ngtfc <b>IV, III, II </b>va co ro 'khl - thtfc quan:

+ <i><b>D if (frig mo:</b></i>

Dtfdng ngtfc sau ben theo khoang lien stfdn <b>III </b>hoac <b>IV </b>ben phai, ngoai phe mac.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Sau rach da, da c lt va tach ldp cd d thanh ngtfc. dung dao dien cat dan lopcdo
khoang lien stfdn tdi phe mac. De tranh rach phe mac luc p h iu tich. chung tdi
thtfdng tach phe mac khoi thanh ngtfc d vi tri cuoi dtfdng mo ve phia ltfng trtfdc r6i
tach dan len phfa tren, boc tach phe mac b ln g ngon tay va tam pon nho.

Dung Ecarteur Finochietto md rong vet mo va van mem day mang phoi-ph6
sang trai du boc lo vung can phau tich.

+ Cach tim hai dau thtfc quan va dtfdng r6 khi thtfc quan: tim tinh mach
Azygos, p h iu tich tach va dung chi catgut de keo tinh mach Azygos len. Dau dvfdi
thtfc quan thtfdng d ngay dtfdi tinh mach Azygos va thtfdng thong vdi khi quan 0
mat sau ngay tren cho chia thanh hai phe quan goc. O thi thd vao, dau dtfdi thiic
quan thtfdng phong len do khi ttf khi quan sang. Chung toi thtfdng dtfng chi PDS
6 -0 khau v it thanh thtfc quan sat khi quan ngay de ng&n khong khi ttf khi quan
sang thtfc quan, sau do mdi tim dau tren thtfc quan b ln g cach nhd bac si gay me
day sau ong thong dat qua mui vao thtfc quan. Phau tich giai phong lam dai toi da
thtfc quan dau tren de tfdc tinh khoang cach gitfa hai dau thtfc quan. Tiep tuc
p h iu tich tach thtfc quan phia dtfdi de keo len tranh c&ng m ieng noi. Bao ve cac
mach mau tdi thanh thtfc quan. C lt rdi thtfc quan dau dtfdi khoi khi quan va kMu
v it lai mieng dtfdng c lt sat thanh khi quan b ln g chi PDS 6 -0 .

+ Ndi hai dau thtfc quan: dau tren thtfc quan thtfdng to, thanh day. cap mau
tot. con dau thtfc quan dtfdi thtfdng nhd, thanh mdng. Md d l u tren thtfc quan va
md rong dau thtfc quan dtfdi. Noi hai dau thtfc quan tan tan mot ldp toan the.
Chung toi thtfdng dtfng chi PDS 6 -0 khau mui rdi, khau mat sau trtfdc vdi nut
buoc ben trong, roi khau mat trtfdc vdi nut buoc ben ngoai. Khi khau xong mat sau
thi day ong thong plastic qua mieng noi vao da day.

Ngoai cach khau m ieng noi nhtf tren, con cd nhtfng cach khau khac nhtf:

* Khau mieng noi d mat trtfdc xong roi dtfng 2 nut chi buoc d hai goc ben de
quay ntfa m ieng ndi phia sau ra trtfdc de khau noi. Sau dd quay lai mieng noi nhtf
ban dau. Nut chi buoc ben ngoai mieng noi.

* Khau thtfc quan dau dtfdi vdi ldp niem mac cua thtfc quan d lu tren roi khau
ldp thtf hai b ln g cach khau thanh cd cua dau thtfc quan tren vdi thanh thtfc quan
ben dtfdi. Cach nay hien nay it lam vi de gay hep m ieng noi.

* Khau noi thtfc quan ta n -ben : nay it lam.

Trong trudng hdp sau khi da p h iu tich tdi da hai dau thtfc quan ma cdn sd cang
mieng noi thi lam them ky thuat Livaditis de lam dai them thtfc quan dau tren.

<i>Ky thuat Livaditis thifc hien nhif sau:</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Ngoai cach md mot vong cd nhif tren, c6n co the md nhieu vong co hay md thed
vong xoan lo so.

Sau noi thifc quan, dat dan lifu canh mieng no'i va cho hut lien tuc vdi ap life
nhe. Dan luu rut sau mo 2 - 3 ngay.

Theo chung toi, hien nay vdi dieu kien tot ve gay me, hoi siic va vdi du loai
khang sinh manh, nen thtfc hien phau thuat mot thi neu khoang cach gitfa hai
dau thuc quan teo ngan va co the noi 2 dau thifc quan difdc. Con phau thuat nhieu
thi chi non thifc hien khi khong the noi ngay dtfdc hai dau thtfc quan dd khoang
cach gitfa hai dau thtfc quan xa nhau.

Stf ltfa chon phtfdng phap mo ttfy thuoc vao chan doan the loai teo thtfc quan.
Do vay, can co chan doan dung ve the benh trtfdc mo. Dtfa vao phim chup can quang
dau tren thtfc quan va chup bung, co the chon loai ky thuat mo mot hay nhieu thi.

Xgoai phtfdng phap mo md tren, teo thtfc quan con dtfdc mo bang noi soi.

<b>Hinh 3.7. Ky thuat mo teo thtfc quan</b>

Cach mo: H1. T uthe benh nhan va duting rach da; H2. Tim hai dau thiic quan: dau tren (1),

dau difdi (2), tinh mach azygos; H3. cat dau dudi thuc quan khoi khi quan, khau lai khi quan;

H4. Noi 2 dau khi quan tan tan; H5. Ky thuat Livaditis

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<i><b>10.2.3. Phau thuat nhieu thi</b></i>

<b>- </b><i>Chi dinh khi:</i>

Nhieu di tat nang phoi hdp.
Viem phoi nang.

Hai dau thiic quan teo xa nhau, khong the noi ngay difdc.
Teo thifc quan nhifng khong co ro khi - thifc quan

<i>- Ky thuat mo nhieu thi:</i>

+ <i>Thi m ot</i>: Tuy theo the benh, tinh trang benh nhan, dieu kien mo, kinh nghiem
cua phau thuat vien ma co cac loai ky thuat sau:

* Md thong da day de nuoi difdng.

* Md thong da day va dan lifu dau tren thifc quan ra da d co.

* Md ngifc de cat va khau lai difdng rd d khf quan, ddng km dau dtfdi thuc
quan, md thdng da day, con dau tren thiic quan co the van de nguyen trong long
ngiic hoac difa ra da d co.

+ <i>Nhiing thi sa u</i>: thiic hien nhiing phan con lai:
Cat va khau ro khf quan neu co.

Noi lai hai dau thiic quan

Tao hinh thay the thiic quan bang dai trang ngang, bang da day neu khong the
ndi lai dtfdc hai dau thtfc quan.

<b>- </b><i>Cach mo nhieu thi:</i>

<i>+ Cho the benh teo thiic quan, khong co ro kh i thiic quan:</i>

Neu chup bung khdng thay cd hdi trong da day - ruot, xac dinh the benh khdng
cd rd khf - thiic quan. Cdn khoang cach giiia hai dau thiic quan teo chiia xac dinh
difdc, cd the gan sat nhau hoac cd the xa nhau nhieu dot song mac du d iu tren
thiic quan cd the d vi tri thap nhif dot song ngiic III hoac IV.

*<i>M o thi d a u</i>: Chi md thdng da day ddn thuan de nuoi dtfdng.

Neu cd the, ngay trong mo chup can quang dau diidi thiic quan qua cho md
thong da day de xac dinh khoang cach giiia hai dau. Neu khoang cach giiia hai
dau thiic quan ngan thi md ngiic ngay de ndi hai dau thiic quan. Cdn neu khoang
cach gitfa hai dau thiic quan xa thi cung cd the mo dlin luu dau tren thiic quan ra
da ngay. Cdn neu khdng thi tien hanh chup dau difdi thiic quan sau mo vai ngav.

<b>+ </b><i>Cho the benh teo thiic quan co ro khi thiic quan nhiing khoang cach giiia <b>hai</b></i>

<i>dau thiic quan xa nhau:</i>

Neu chup bung cd hdi trong da day - ruot, nhifng dau tren thiic quan d vi tri
cao d dot song ngiic I hoac II, kha nang noi ngay thiic quan la khdng difdc (vdi tui
cung d vi tri dot song ngiic I) va noi kho, m ieng noi cang (khi tui cung d dot song
nguc II).

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Md ngifc, cat va khau lai difdng rd khi - thiic quan, danh gia lai kha nang noi
hai dau thuc quan. Neu khdng noi difdc thi co the thuc hien mot trdng nhiing ky
thuat sau:

<i><b>* Ngay trong thi mo dau:</b></i>

Khau kin dau difdi thuc quan, co dinh va danh da'u vi tri vao thanh ngUc sau.
Md thong da day de nuoi dudng.

Co the dan luu dau tren thUc quan ra da d co.
* <i><b>Thi mo sau:</b></i>

Co 2 loai ky thuat: <b>lam dai </b>thUc quan dau tren de no'i vdi thifc quan dau dudi
hoac tao hinh thay the thuc quan.

Lam dai doan thifc quan tren bang hai ky thuat:
• <i><b>Phiidng phap Kimura:</b></i>

Mo nhieu thi de keo dai thUc quan da dan lUu d da co. M oi lan mo co the keo
dai them 1 — 3cm va dau thuc quan van dan lUu ra da ngUc. Khi da keo dai them
du do dai can co, mo giai phong doan thuc quan <b>dudi </b>da va dua vao long ngUc de
no'i vdi dau thifc quan <b>dudi.</b>

• <i><b>Phiictng phap Howard - Myers</b></i>:

Lam dai thuc quan d dau tren bang cach dat ong thong vao tui cung tren thuc
quan de hut lien tuc hoac cach quang dong thdi day ong thong sau xuong de nong,
lam dai dan thiic quan. N goai ra trong lifdng cua nUdc bot cung co tac dung lam
dai tui cung tren. Tif 4 - 8 tuan sau, thuc quan dau tren thudng du dai de md tiep
no'i hai dau thuc quan. Xac dinh vi tri tui cung tren bang chup can quang.

<b>Hinh 3.8. Phtfdng phap H o w a rd -M y e rs</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Tao hinh thay the thtfc quan bang cac ky thuat sau:

- Bang dai trang ngang biet lap: dai trang dtfa len theo difdng dtfdi da ngo&i
xtfdng tfc (hien nay rat it lam), theo dtfdng sau xtfdng tfc roi noi mot dau vdi thtfc
quan d co con mot dau noi vdi mat trtfdc da day, hoac theo dtfdng qua trung th£t.
Dtfa dai trang qua trung that la sinh ly nhat nhtfng ky thuat md phtfc tap hdn.

- Bang mot quai hoi - dai trang biet lap.

- Bang mot quai hoi trang co cuong mach va noi mach vi phau.
- Bang bd cong ldn cua da day (ky thuat Heim lich - Gavriliu).
- B^ng dtfa da day len ngtfc.

<b>11. SA U M O</b>

Thtfdng rut noi khi quan sdm khi benh nhan da ttf thd. De ong noi khi quan
lau la dieu kien thuan ldi tang nguy cd benh mem sun khi quan. Hut cac chat xu£t
tiet d mieng—hong.

Ttf the benh nhan van nen dat d ttf the dau cao de tranh nguy cd trao ngtfdc ttf

da day len.

Nuoi dtfdng: bang dtfdng tinh mach trong 1 — 3 ngay dau.

Bdm stf a qua ong thong da day de nuoi dtfdng bat dau ttf ngay thtf 1, 2 sau mo
vdi <i><b>so</b></i> ltfdng tang dan.

Khang sinh: dtfng khang sinh loai cephalosporin the he 3.
Theo doi than nhiet, stf dung long ap neu cd.

Cd md thong da day khong ?

Mot sd tac gia chu trtfdng md thdng da day mot cach he thdng de dtfa ong thdng
xudng hong trang cho an.

Mot sd tac gia khac lai chu trtfdng khdng md thdng da day ma chi dat dng thdng
qua mui, mieng noi thtfc quan vao da day de cho an.

Chung tdi thay md thdng da day cung cd nhtfng bien chtfng cua nd va dat dng
thdng qua mui, m ieng ndi vao da <i><b>day</b></i> de bdm stfa nudi dtfdng la bien phap ddn
gian nhtfng hieu qua va khdng bien chtfng, nen dtfdc ap dung.

<b>12. B IE N C H l/N G S A U M O M O T T H i</b>

Noi thtfc quan va <b>cat </b>- khau dtfdng rd
<b>12.1. B ien chufng sofm</b>

- Thdng khi kem gay xep phoi, dieu tri bang thd may.
- Viem phdi: dieli tri bang khang sinh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

- Ro m ieng noi: thtfOng xay ra sau md 5 - 8 ngay. Bieu hien bang dau hieu ho
hap va nhiem khuan. Chup can quang thtfc quan xac dinh dtfdng ro.

Neu ro nho, dat ong thong qua mieng noi thtfc quan de hut, dat lai dan ltfu
ngtfc de hut lien tuc, md thong da day cho an, hut chat xuat tiet d mieng, hong.
Ket qua dieu tri thtfdng tot, het ro nhtfng co nguy cd bi tai phat lai rd khi thtfc
quan va hep m ieng noi.

Neu buc m ieng noi, md lai de dong kin dau dtfdi thtfc quan va dtfa dau tren thtfc
quan ra da d cd. Md thdng da day de nuoi dtfdng. Thi md sau tad hinh thtfc quan.

<b>12.2. B ien chufng m u o n</b>

<i><b>12.2.1. Hep m ieng noi</b></i>

Trtfdc het soi, nong m ieng noi, neu khong ket qua thi md lai de cat cho hep va
ndi lai thtfc quan.

<i><b>12.2.2. Luong trao ngtfdc da day - thtfc quan:</b></i> cung co the xay ra sdm.

Nguyen nhan co the do lam thtfdng tdn day than kinh phe vi trong md hoac co
the do phau ti'ch keo doan thtfc quan phia dtfdi len noi vdi thtfc quan dau tren.

Thtfdng xay ra sau md the benh teo thtfc quan ma khoang cach gitfa hai dau
thtfc quan xa nhau va co ro dau dtfdi thtfc quan vdi khi quan.

<b>- </b><i>Chan doan:</i> bang chup thtfc quan - da day, sieu am, soi thtfc quan va do do
pH d dich trao ngtfdc len thtfc quan.

<b>- </b><i>D ieu tri:</i> trtfdc het la dieu tri noi khoa bang ttf the sau an, thudc giam tiet

acide d djch da day, thudc bang boc bao ve niem mac thtfc quan va thuoc giam
nguy cd trao ngtfdc.

Cac thudc thtfdng dtfdc dung nhtf: motilium, prepulsit, gaviscon, phosphalugen v.v...
M otilium cd tac du ng gay tang co that d vung thtfc quan tam vj va md rong cd
mon vj, tang co bop vung hang vj da day de day thtfc an trong da day xu ong ta
trang.

G aviscon vao trong da day thi tan ra va ndi len tren be mat cua djch da day.
Khi djch da day trao ngtfdc len thtfc quan thi Gaviscon len theo va trang - boc niem
mac thtfc quan nen bao ve dtfdc niem mac tranh loet.

<b>- </b><i>Chi dinh dieu tri ngoai khoa khi:</i>

+ Dieu trj noi khdng ket qua.

+ Viem thtfc quan lien tuc ton tai, nguy cd cao gay hep m ieng ndi.
+ Cd benh mem sun khi quan phoi hdp.

Mo de tao van chong trao ngtfdc da day - thtfc quan. Tao van theo ky thuat Nissen
hoac T upper hoac Thai.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<i><b>12.2.3. Mem sun khi quan</b></i>

Bieu hien bang xep vong sun khi quan d thi thd ra. H ay gap

<b>khi teo thuc</b>

quan co ro khi thtfc quan va rat hiem gap khi teo thtfc quan kh on g co

<b>ro khi</b>

thtfc-quan.

Nguyen nhan gay benh co the do stf chen ep bdi tui cung tren thtfc quan gian
to, do ro dich da day qua lo ro, do lo ro lam gian doan ldp xd chun d thanh khi

quan. Sun khi quan mem thtfdng khu tru.

<i><b>12.2.4. Rd khi - thuc quan tdi p h a t</b></i>

Ro khi - thtfc quan tai phat sau mo it gap. N guyen nhan do n h ilm trung ngay
cho mieng noi va cho khi quan dtfdc khau.

Benh bieu hien bang dau hieu viem phoi lien tuc, co the co ho, sac khi

<b>bu.</b>

Chan doan bang soi thtfc quan, soi va chup khi phe quan can quang. Dieu tri

<b>bang</b>

phau thuat.

<b>13. TIEN L tfd N G</b>

Phu thuoc vao can nang, mtfc do viem phoi, cac di tat khac phoi hdp va mile do
nang nhe cua di tat. Theo mot thong ke thi:

- Neu can nang > 2500g, khong viem phoi, khong di tat phoi hdp, d

<b>the benh</b>

co the noi thtfc quan ngay dtfdc thi ty le song sau mo dat tdi 90%

- Neu can nang ttf 2000 g - 2500g, viem phoi nhe, cd di tat nhe phoi hdp thi ty
le song sau mo vao khoang 70 %.

- Neu can nang < 2000g, cd di tat nang kem viem phoi nang thi ty le song sau
mo chi dat khoang 20%.

<b>TAI L IE U T H A M K H A O</b>

1. Bargy. F.: Atresie de l’oesophage. In: Helardot.P, Bienaym e J., Bargy F.,
Carcassonne M. 1990.

Chirurgie digestive de l'enfant, pp 117 -1 3 4 . Doin editeurs - Paris.

2. Bettex M, Kuffer F. Sharli: Atresie de l'oesophage. In: Bettex M., Kuffer F.,
Scharli A. Precis de chirurgie infantile, pp 87 - 91. M asson, Paris. 1978.

3. Carroll M. Harm on, Arnold G Coran (1998): C ongenital Anom alies of the
Esophagus. In: Jam es A. O ’Neill, Jr., M arc I. Row e., Jay L. G rosfeld., Enc W.
Fonkalsrud., Arnold G.Coran. Pediatric surgery, V olu m e 1, 5 th Edition, pp
941 - 967. M osby— St. Louis.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

4. Jaubert de Beaujeu.M: Atresie de l’cesophage. In: Pellerin D. Techniques de
chirurgie pediatrique, pp 176-186. Masson, Paris. 1978.

5. M icheal E. H urllwarth, Paola Zaupa: Oesophageal Atresia. In: P.Puri, M.E.
H urllwarth. Pediatric Surgery, pp 29-48. Spinger - V erlag Berlin Heidelberg.
Germany. 2006.

6. Nguyen Thanh Cong, Tran Ngoc Bich, Nguyen Thanh Liem: Ket qua dieu tri
teo thtfc quan tai Vien Nhi Ha Noi 1997— 1999. 2000.

Nhi khoa (Ky yeu cong trinh nghien ciiu khoa hoc) tr 532 — 537.

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>2. THOAT V| HOANH</b>

1. D IN H N G H IA

Thoat vi hoanh la stf di chuyen cac tang trong o bung vao long ngtfc qua mot lo
bam sinh hoac mac phai cua cd hoanh.

<b>2.</b>

B E N H S IN H H O C

<b>2.1.</b>

<b> Di tat bam sinh</b>

Gom cac nguyen nhan sau:

- Ton tai dng Phe - phuc mac: thieu trung md dem gitfa phe phuc mac, tao
khuyet hong d cd hoanh, qua dd cac tang d o bung chui len khoang mang phoi.
(thoat vi Bochdaleck).

- Co dinh long leo cua thtfc quan bung gay <i>Thoat <b>vi </b>qua khe thiic quan.</i>

- Cdn khe Larrey: thoat vi canh tfc hay sau mui tfc - stfdn hoac <i>Thoat <b>vi </b>Morgagny.</i>

<b>2.2.</b>

<b> T h oat vi h o an h m ac phai</b>
Gom cac nguyen nhan sau:

- Sau vd mot o ap xe dtfdi hoanh vao khoang mang phoi qua cd hoanh.
- Vd cd hoanh do chan thtfdng.

- Nhao cd hoanh (relaxation - eventration): cd ca nguyen nhan bam sinh va
mac phai.

C) ben trai: thtfdng bi toan bo cd hoanh.

O ben phai: thtfdng chi bi mot phan cd hoanh.

4 6

<b>Hinh 3.9. Co hoanh va cac 16 thoat vj</b>

1 Lo cua tinh mach chu dudi; 2. Khe thi/c quan; 3. Lo dong mach chu; 4. Khe Larrey;
5 Tam giac su'dn lutig, 6. Lo dc su'dn hay Id sau mui dc sifdn (thoat vj Morgagni);

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>3. T H O A T VI H O A N H Q U A O N G PHE P H U C M A C</b>

La thoat vi bam sinh qua lo sau ben: thoat vi Bochdaleck
<b>3.1. T he giai phau</b>

Vi tri lo thoat vi d ranh ben cua cot song, co dtfdng kinh ttf 3cm tdi mot phan
vom hoanh.

Thoat vi ben trai gap nhieu hdn phai
Cac tang thoat vi:

Ben trai: da day, lach, ruot non, ruot gia, thuy gan trai, than trai.
Ben phai: gan (co the dai trang hoac ruot non).

Co tui thoat vi la thoat vi thtfc stf, nhtfng cung co the khong co tui thoat vi.
Phoi ben thoat vi: thtfdng bi bien dang, xep, giam sinh.

Ruot quay bat thtfdng co the kem theo.
<b>3.2. S in h ly benh</b>

Sau de, tre nuot khong khi. Khong khi vao da day, ruot bi thoat vi va ep vao
phoi, day tim sang ben doi dien va ep vao phoi ben kia dan tdi roi loan trao doi khi:
ap luc oxy dong mach giam, ap ltfc C 0 2cua dong mach tang, gay toan mau. Nhung
bien loan nay lam tang stfc can cua mach mau phoi va lam tang shunt (noi tat)
phai-trai qua ong thong dong mach hoac qua lo bau due.

Neu cac tang thoat vi dtfdc dtfa xuong o bung thi phoi gian nd, qua trinh tren

co the trd lai binh thtfdng.

Neu benh nhan co phoi giam sinh nang van co the chet sau mo.
<b>3.3. L am sa n g : </b>tuy theo dien bien benh ma chia ra cac the benh sau.

<i><b>3.3.1. The cap tinh</b></i>

Thtfdng gap d sd sinh vdi cac trieu chtfng

- Suy ho hap: tim moi, co cac cdn kho thd dac biet nang len khi an stfa, co keo
cd ho hap.

- Ngtfc go, bung lom.

- Nghe phoi (ben bi benh): ri rao phe nang mat hoac giam, tim bi day sang ben
ddi dien, cd the nghe dtfdc tieng "loc soc" cua ruot.

- The trang yeu.

<i><b>3.3.2. The ban ccip</b></i>

Thtfdng d tre bu me va tre nhd.

- Benh khoi phat m uon va it tram trong hdn the cap ti'nh. Kho thd tang dan,
tim tai, co keo cd hd hap, hay xay ra sau an.

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

- <i><b>6</b></i> the nhe hdn: co the bieu hien:

+ Thtfdng bi nhiem khuan dtfdng ho hap.
+ Roi loan tieu hoa: ia phan long.

+ Hoi chtfng kem hap thu lam tre cham tang can.
+ Tim bi chen ep, bi day sang ben doi dien.

<b>3.4. X q u a n g</b>

<i><b>3.4.1. Chup nguc</b></i>

Bong tim bi day sang ben doi dien.
Hdi cua ruot va da day d 16ng ngtfc
Cd hoanh ben thoat vi khong co

<i><b>3.4.2. Chup cdn quang ong tieu hod</b></i>
<i><b>- Chup da day ruot non:</b></i>

Thay hinh da day, ruot d tren 16ng ngtfc

- <i><b>Chup khung dai trdng</b></i> (Chi dinh khi chup da day ruot non khong ro thoat vi)
Thay hinh dai trang d tren long ngtfc

<b>Hinh 3.10. Ruot non len khoang mang phoi trai</b>
<b>3.5. C han d oan trtfdc sinh va ch an d oan p h a n b iet</b>

<i><b>3.5.1. Chan doan trudc sinh</b></i>

</div>

<!--links-->