Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 87: Ôn tập về văn bản thuyết minh - Năm học 2010-2011

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 20/ 01/ 2011 Ngµy gi¶ng: 12/ 02/ 2011 Bµi 20 TiÕt 87: «n tËp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh I. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc - Kh¸i niÖm v¨n b¶n thuyÕt minh - Các phương pháp thuyết minh - Yªu cÇu c¬ b¶n khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - Sự phong phú và đa dạng về đối tượng cần giới thiệu trong văn bản thuyết minh. 2. KÜ n¨ng - Khái quát, hệ thống những kiến thức đã học. - Đọc- hiểu yêu cầu đề bài văn thuyết minh. - Quan sát đối tượng cần thuyết minh - LËp dµn ý, viÕt ®o¹n v¨n vµ bµi v¨n thuyÕt minh. 3.Thái độ Có ý thức tìm hiểu nắm chắc kiến thức để vận dụng viết bài văn thuyết minh hay và hấp dẫn người đọc II.C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi 1. Kĩ năng tự xác định giá trị 2. KÜ n¨ng hîp t¸c. 3. KÜ n¨ng l¾ng nghe tÝch cùc 4. Kĩ năng đảm nhiệm trách nhiệm 5. KÜ n¨ng giao tiÕp. III. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: b¶ng phô 2. Học sinh: đọc và trả lời các câu hỏi trong sgk. IV. Phương pháp/ Kĩ thuật dạy học Phân tích ngôn ngữ, nêu vấn đề ( Động não, đặt câu hỏi) Thảo luận( chia nhóm, giao nhiÖm vô) V. các bước lên lớp 1. ổn định tổ chức (1’) 2. KiÓm tra ®Çu giê ( kh«ng kiÓm tra giµnh cho giê «n tËp) 3. Tiến trình tổ chức các hoạt động * Khởi động ( 1’) Các em đã được học về văn bản thuyết minh, giờ học này chúng ta cùng nhau «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ kiÓu bµi v¨n thuyÕt minh nh»m gióp c¸c em hÖ thèng hãa những kiến thức cơ bản và nắm chắc phương pháp làm bài văn thuyết minh. Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1. ôn tập, hệ thống hóa kiến 15’ thức và những vấn đề cơ bản về VB thuyÕt minh. * Môc tiªu Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Kh¸i niÖm v¨n b¶n thuyÕt minh - Các phương pháp thuyết minh - Yªu cÇu c¬ b¶n khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - Sự phong phú và đa dạng về đối tượng cÇn giíi thiÖu trong v¨n b¶n thuyÕt minh H. ThuyÕt minh lµ kiÓu v¨n b¶n nh­ thÕ nµo?cã vai trß vµ t¸c dông g× trong cuéc sèng? - Là kiểu văn bản thông dụng trong đời sống nhằm cung cấp cho người đọc người nghe những tri thức về đặc điểm, tính chÊt, nguyªn nh©n, ý nghÜa cña c¸c hiÖn tượng, sự việc trong tự nhiên, xã hội bằng phương thức trình bày, giới thiệu, giải thÝch H. V¨n b¶n thuyÕt minh cã tÝnh chÊt g× kh¸c víi v¨n b¶n miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m vµ nghÞ luËn? Yªu cÇu lêi v¨n thuyÕt minh? - HS tr¶ lêi, Gv chèt H.Trong v¨n thuyÕt minh cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m , nghÞ luËn, tù sù kh«ng? Tác dụng của từng yếu tố đó như thế nào? - C¸c yÕu tè miªu t¶ , tù sù, nghÞ luËn vµ biÓu c¶m kh«ng thÓ thiÕu trong v¨n thuyÕt minh nh­ng chiÕm tØ lÖ nhá, ®­îc sử dụng hợp lí. Tất cả chí để nhằm làm rõ và nổi bật đối tượng thuyết minh H. §Ó lµm bµi v¨n thuyÕt minh ®­îc đúng, đòi hỏi người viết cần làm những viÖc g×?. H. Mét bµi v¨n thuyÕt minh cã bè côc nh­ thÕ nµo? vai trß, vÞ trÝ, néi dung tõng phÇn? - HS tr¶ lêi, GV kh¸i qu¸t. Lop8.net. I. ¤n tËp lÝ thuyÕt 1.§Þnh nghÜa kiÓu v¨n b¶n thuyÕt minh Lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong đời sống nhằm cung cấp cho người đọc người nghe những tri thức về đặc điểm, tính chất, nguyªn nh©n, ý nghÜa cña c¸c hiện tượng, sự việc trong tự nhiên, xã hội bằng phương thức trình bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch. 2. yªu cÇu c¬ b¶n vÒ néi dung tri thøc vµ lêi v¨n -Tri thøc kh¸ch quan, x¸c thùc, đáng tin cậy - Lời văn rõ ràng, vừa đủ, dễ hiểu, hÊp dÉn. 3.Các bước xây dựng văn bản - Häc tËp, nghiªn cøu, tÝch lòy tri thức về đối tượng thuyết minh - LËp dµn bµi , chän vÝ dô, sè liÖu… - ViÕt bµi v¨n, söa ch÷a 4. Dµn ý chung a. Më bµi: giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ đối tượng b.Th©n bµi.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - GV: ở phần thân bài đối với bài văn thuyết minh về một phương pháp cách làm thì phảI tiến hành theo 3 bước + chuÈn bÞ + quy tr×nh tiÕn hµnh + kÕt qu¶ thµnh phÈm H. Nêu các phương pháp thường dùng trong v¨n thuyÕt minh? - HS tr¶ lêi, Gv kh¸i qu¸t. Hoạt động 2. Luyện tập * Môc tiªu - Xác định kiểu bài thuyết minh theo yêu cầu của đề - Tìm ý và lập dàn ý cho các đề cụ thể - ViÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh theo c¸c chñ đề - ViÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh cã sö dông c¸c yÕu tè miªu t¶, tù sù, nghÞ luËn. - GV cho học sinh hoạt động nhóm 8 / 7’ - Mỗi nhóm thực hiện 1 đề - N1; đề a; N2: b; N2: c; N4: d - C¸c nhãm b¸o c¸o tr×nh bµy, nhËn xÐt - GV chèt H. Với đối tượng thuyết minh cần trình bµy nh÷ng ý nµo?. H. lËp dµn bµi cho bµi v¨n trªn?. Lop8.net. - Lần lượt giới t hiệu từng mặt, từng phần từng vấn đề, đặc điểm của đối tượng.. c. Kết bài: ý ngĩa của đối tượng và bµi häc thùc tÕ x· héi, lÞch sö, nh©n sinh. 5.Các phương pháp thuyết minh - Nêu định nghĩa, giải thích - LiÖt kª, hÖ thèng hãa - Nªu vÝ dô - Dïng sè liÖu - so sánh, đối chiếu - Ph©n tÝch, ph©n lo¹i 26’ II. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1. C¸ch lËp ý vµ lËp dµn bài cho các đề. a. Giới thiệu một đồ dùng học tËp hoÆc trong sinh ho¹t. * LËp ý - Tên đồ dùng, kích thước, hình d¸ng, mµu s¾c, cÊu t¹o, c¸ch sö dông, nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý khi sö dụng đồ dùng. * Dµn bµi - Mở bài: giới thiệu khái quát đồ dïng vµ c«ng dông cña nã. - Th©n bµi: H×nh d¸ng, chÊt liÖu, kÝch cì,mÇu s¾c, cÊu t¹o vµ c¸ch sö dông… - KÕt bµi: nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> H.Với đề bài trên cần thuyết minh những ý nµo?. H. Lập dàn ý cho đề bài trên?. H. lập dàn ý cho đề bài trên? - HS H§CN, Tr×nh bµy. H. Với đề bài trên cần phải tiến hành những bước nào? hãy lập dàn bài cho đề v¨n trªn. Lop8.net. khi chọn để mua, khi gặp sự cố cÇn söa ch÷a vµ ý nghÜa cña nã trong đời sống. b.Giíi thiÖu mét danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lÞch sö quª hương. * LËp ý: tªn danh lam th¾ng c¶nh, khái quát vị trí, ý nghĩa lịch sử đối với quê hương, cấu trúc, quá trình hình thành, xây dựng tu bổ, đặc ®iÓm næi bËt, phong tôc, lÔ héi * Dµn ý - Më bµi: vÝ trÝ vµ ý nghÜa v¨n hãa, lÞch sö x· héi cña danh lam thắng cảnhđối với quê hương đất nước. - Th©n bµi + Ví trí địa lý, quá trình hình thµnh vµ ph¸t triÓn t«n t¹o + CÊu tróc, quy m« tõng khèi tõng mÆt, tõng phÇn + HiÖn vËt tr­ng bµy, thê cóng + Phong tôc, lÔ héi - Kết bài: thái độ và tình cảm đối víi danh lam th¾ng c¶nh c. thuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc - Më bµi: giíi thiÖu chung vÒ v¨n b¶n hay thÓ lo¹i v¨n häc, vÞ trÝ cña nó đối với văn học, xã hội - Th©n bµi: giíi thiÖu, ph©n tÝch cô thÓ vÒ néi dung vµ h×nh thøc cña v¨n b¶n, thÓ lo¹i - KÕt bµi: nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý khi thưởng thức hoặc sáng tạo thể lo¹i v¨n b¶n. d. Giới thiệu cách làm một đồ dïng thÝ nghiÖm - Mở bài: tên đồ dùng, mục đích vµ t¸c dông cña nã. - Th©n bµi: + Nguyên vật liệu, số lượng và chất lượng + Quy tr×nh, c¸ch thøc tiÕn hµnh cụ thể từng bước, từng khâu từ.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - HS nêu yêu cầu của đề. - HS H§CN, tr×nh bµy, nhËn xÐt vµ GV đọc cho học sinh nghe đoạn văn chuẩn bị GV viết đoạn văn cho đề bài a: * Më bµi Trong rất nhiều loại bút mà con người sö dông th× c©y bót m¸y tiÖn dông vµ cÇn thiết đối với tầng lớp học sinh, sinh viên, gi¸o viªn vµ c«ng chøc. * KÕt bµi §èi víi løa tuæi häc sinh c©y bót m¸y lµ vËt dông kh«ng thÓ thiÕu.ViÕt c©y bót máy, nét chữ sẽ đều và đẹp hơn hẳn viết b»ng bót bi.ChiÕc bót m¸y Hång Hµ bè mua tặng em năm từ năm ngoái đến giờ tr«ng vÉn cßn nh­ míi. Ngµy ngµy, c©y bút cùng em tới trường. Nó trở thành người bạn nhỏ thân thiết của em. - GV hướng dẫn học sinh về nhà tiếp tục thùc hiÖn viÕt c¸c ®o¹n v¨n thuyÕt minh cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn, tù sù…. đầu đến khi hoàn thành + KÕt qu¶ thÝ nghiÖm - Kết bài: ý nghĩa của nó trong đời sèng Bài tập 2 Viết đoạn văn cho đề bµi a. 4.Cñng cè ( 1’) - GV hệ thống lại bài, nhấn mạnh đặc điểm của văn bản thuyết minh, yêu cầu bố côc vµ lêi v¨n 5. Hướng dẫn học tập ( 1’) - VÒ nhµ tiÕp tôc «n tËp vµ lµm tiÕp bµi tËp trong sgk viÕt ®o¹n v¨n… - ChuÈn bÞ bµi: Ng¾m tr¨ng, ®i ®­êng * Yêu cầu đọc và trả lời các câu hỏi sgk.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>