L I CAM OAN
Tên tôi là: V TH KIM OANH

Mã s h c viên: 1482440301005

L p: 22KHMT21
Chuyên ngành: Khoa h c mơi tr

ng

Mã s : 60-52-03-20

Khóa h c: 22, đ t 2 n m 2014
Tôi xin cam đoan quy n lu n v n đ
PGS.TS

c chính tơi th c hi n, d

ng d n c a

ng Th Thanh Lê và PGS.TS Nguy n Th Minh H ng v i đ tài: “Nghiên

c u s d ng v t li u nano SiO 2 đ x lý n
Mai, xã Ch

is h

làng ngh tái ch chì thơn

c th i

ơng

o, huy n V n Lâm, t nh H ng Yên”.

ây là đ tài nghiên c u m i, không trùng l p v i các đ tài lu n v n nào tr

c đây,

do đó khơng có s sao chép c a b t kì lu n v n nào. N i dung c a lu n v n đ

c th

hi n theo đúng quy đ nh, các ngu n tài li u, t li u nghiên c u và s d ng trong lu n
v nđ uđ

c trích d n ngu n.

N u x y ra v n đ gì v i n i dung lu n v n này, tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m
theo quy đ nh./.

NG

I VI T CAM OAN

V TH KIM OANH

i


L IC M

Tr

N

c tiên, tôi xin chân thành c m n Ban giám hi u tr

Môi tr

ng

i h c Th y L i, Khoa

ng đã giúp đ , t o m i đi u ki n cho tôi h c t p, nghiên c u và hoàn thành

lu n v n này.
c bi t, tôi xin bày t s c m n sâu s c đ n PGS.TS
Nguy n Th Minh H ng, đã tr c ti p t n tình h

ng Th Thanh Lê và PGS.TS

ng d n và giúp đ tơi hồn thành

lu n v n.
Xin chân thành c m n các anh, ch t i Phòng phân tích Trung tâm K thu t Mơi
tr

ng và An tồn Hóa ch t, đã t o đi u ki n giúp đ tơi trong q trình nghiên c u

th c nghi m.
Xin chân thành c m n Tr


ng thôn ông Mai, Ban qu n lý CLN, đã giúp đ t o đi u

ki n cung c p nh ng thông tin c n thi t đ tơi hồn thành lu n v n.
Qua đây, tôi xin c m n b n bè, gia đình đã đ ng viên, khích l , giúp đ tơi trong q
trình h c t p và hồn thành lu n v n.
M c dù, tơi đã r t c g ng hoàn thi n lu n v n b ng t t c s nhi t huy t và n ng l c
c a mình, song v i ki n th c còn h n ch và trong gi i h n th i gian quy đ nh, lu n
v n có th cịn thi u sót. Tác gi r t mong nh n đ

c nh ng đóng góp quý báu c a quý

th y cô và các chuyên gia đ nghiên c u m t cách sâu h n, toàn di n h n trong th i
gian t i.
Xin trân tr ng c m n!

Tác gi lu n v n

V TH KIM OANH

ii


M CL C
M

U ......................................................................................................................... 1

1. Tính c p thi t c a đ tài............................................................................................... 1
2. M c tiêu nghiên c u .................................................................................................... 2

3.

it

ng và ph m vi nghiên c u ............................................................................... 2

4. Ph

ng pháp nghiên c u ............................................................................................. 3

CH

NG 1: T NG QUAN ........................................................................................... 4

1.1. Gi i thi u v v t li u nano SiO 2 ............................................................................... 4
1.1.1. C u trúc v t li u nano SiO 2 ...................................................................................4
1.1.2. Tính ch t và ng d ng c a v t li u nano SiO 2 ......................................................6
1.2. Gi i thi u chung v
1.2.1.

c quy ....................................................................................... 9

nh ngh a và công d ng .......................................................................................9

1.2.2. C u t o và nguyên lý ho t đ ng c a c quy chì ..................................................11
1.2.3. Th c tr ng tái ch

c quy th i

1.2.4. V n đ ô nhi m môi tr

1.2.5. nh h

Vi t Nam..........................................................13

ng t i các làng ngh tái ch chì

ng c a chì đ n s c kh e con ng

Vi t Nam ...............14

i .......................................................17

1.3. Các bi n pháp x lý kim lo i n ng trong môi tr

ng n

c ................................... 17

1.3.1. Ph

ng pháp hóa lý .............................................................................................18

1.3.2. Ph

ng pháp sinh h c .........................................................................................22

1.4. Gi i thi u v làng ngh tái ch chì thơn

ơng Mai, xã Ch


o, huy n V n Lâm,

t nh H ng Yên ............................................................................................................... 24
1.4.1. i u ki n t nhiên và đ c đi m kinh t - xã h i..................................................24
1.4.2. Ho t đ ng tái ch t i làng ngh thôn ông Mai..................................................28
CH

NG 2: NGHIÊN C U TH C NGHI M .......................................................... 31

2.1. Hóa ch t và d ng c , thi t b .................................................................................. 31
2.1.1. Hóa ch t và v t li u .............................................................................................31
Hóa ch t .........................................................................................................................31
V t li u ..........................................................................................................................31
2.1.2. D ng c và thi t b ..............................................................................................32
2.2.

it

ng nghiên c u ............................................................................................. 32

iii


2.3. L y m u n

c ......................................................................................................... 33

2.3.1. Quy trình l y m u:............................................................................................... 34
2.3.2. L a ch n thông s phân tích ............................................................................... 35
2.4. Phân tích m u n


c ............................................................................................... 36

2.5. Nghiên c u s d ng v t li u nano SiO 2 đ x lý n

c th i làng ngh tái ch chì

thơn ơng Mai trong phịng thí nghi m ........................................................................ 36
2.5.1. Xác đ nh th i gian đ t cân b ng h p ph c a v t li u nano SiO 2 ....................... 36
2.5.2. Kh o sát nh h

ng c a l

ng ch t h p ph SiO 2 ............................................. 37

2.5.3. Thi t l p mơ hình x lý n

c th i t i CLN b ng v t li u nano SiO 2 trong phịng

thí nghi m ...................................................................................................................... 38
CH

NG 3: K T QU VÀ TH O LU N ................................................................ 40
C m làng ngh thôn

3.1. K t qu kh o sát hi n tr ng

ơng Mai, làng ngh tái ch

chì thơn ơng Mai......................................................................................................... 40

3.1.1. Hi n tr ng tái ch chì t i C m làng ngh thôn ông Mai .................................. 40
3.1.2. Th c tr ng h th ng x lý n
3.2. ánh giá m c đ ô nhi m n
3.1.1. K t qu phân tích n

c th i t i làng ngh ............................................. 45
c th i

c th i

làng ngh tái ch chì thơn ông Mai ....... 50

CLN .................................................................... 50

3.1.2. K t qu phân tích thơng s ch t l

ng n

3.3. K t qu nghiên c u kh n ng x lý n

c m t t i khu v c CLN.................... 52

c th i

làng ngh tái ch chì thơn

ơng

Mai b ng v t li u nano SiO 2 trong phịng thí nghi m .................................................. 57
3.3.1. K t qu nghiên c u xác đ nh th i gian đ t cân b ng h p ph c a v t li u nano SiO2 57

3.3.2. K t qu nghiên c u nh h

ng l

3.3.3. K t qu x lý n

làng ngh tái ch chì thơn

c th i

ng ch t h p ph SiO 2 ................................... 59
ông Mai b ng v t li u

nano SiO 2 trong phịng thí nghi m................................................................................ 61
3.4.

xu t mơ hình x lý n

c th i

làng ngh tái ch chì thơn

ơng mai s d ng

v t li u nano SiO 2 ......................................................................................................... 62
3.4.1. C s đ xu t mơ hình......................................................................................... 62
3.4.2.

xu t mơ hình x lý n


c th i

làng ngh tái ch chì thơn ơng Mai .......... 64

3.4.3. Tính tốn s b chi phí l p đ t, chi phí v n hành và b o d

ng h th ng ......... 71

K T LU N VÀ KI N NGH ....................................................................................... 73
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................................. 75

iv


DANH M C HÌNH NH
Hình 1.1 Ba d ng tinh th c a silic đioxit .......................................................................4
Hình 1.2 Mơ hình c u trúc t di n c a SiO 2 ...................................................................5
Hình 1.3 C u trúc tinh th c a silica ...............................................................................5
Hình 1.4 Phân lo i c quy chì ........................................................................................10
Hình 1.5 C u t o c quy chì – axit ...............................................................................12
Hình 1.6 Hình nh tái ch chì t i các làng ngh ............................................................14
Hình 1.7 M t s hình nh v ơ nhi m làng ngh tái ch chì .........................................15
Hình 1.8 B n đ xã Ch

o, huy n V n Lâm, t nh H ng Yên....................................25

Hình 1.9 Khu v c xây d ng CCN thơn ơng Mai........................................................30
Hình 2.1 Hình nh v t li u nano SiO 2 s d ng trong nghiên c u th c nghi m ...........31
Hình 2.2. Hình nh kh o sát và l y m u n


c ngoài hi n tr

ng .................................33

Hình 2.3 S đ v trí l y m u ........................................................................................35
Hình 2.4 Hình nh trong q trình thí nghi m ..............................................................39
Hình 3.1 S đ phân b khu tái ch chì t i thơn ơng Mai ..........................................40
Hình 3.2 S đ cơng ngh tái ch chì t i các x
Hình 3.3 Ho t đ ng phá d

c quy t i x

ng s n xu t

ng tái ch chì

thơn ơng Mai ..........41

thơn ơng Mai .................43

Hình 3.4 Hình nh tái ch nh a t i CLN .......................................................................45
Hình 3.5 S đ thu gom và x lý n

c th i t i CLN ...................................................45

Hình 3.6 S đ h th ng cơng trình x lý n
Hình 3.7 Hình nh cơng trình h th ng x lý n
Hình 3.8 S đ mơ hình x lý n

c th i CLN ..........................................47

c th i c a CLN ................................49

c th i CLN đ xu t .................................................66

Hình 3.9 B l ng đ xu t ...............................................................................................68
Hình 3.10 Hình nh máy khu y chìm d ki n s d ng .................................................69

v


DANH M C B NG BI U
B ng 1.1 Thông s hóa h c c a SiO 2 ............................................................................ 7
B ng 1.2 Thông s v t lý c a h t nano SiO 2 ................................................................. 7
B ng 1.3 D báo s l

ng c quy s n xu t đ n n m 2020 ........................................... 10

B ng 1.4

u nh

c đi m c a ph

ng pháp k t t a hóa h c ........................................ 19

B ng 1.5

u nh

c đi m c a ph


ng pháp h p ph .................................................... 22

B ng 1.6

u nh

c đi m c a ph

ng pháp sinh h c .................................................. 23

B ng 1.7 S ng

i đi h c n m 2015 ........................................................................... 28

B ng 3.1 M t s cơng trình x lý trong h th ng x lý n
B ng 3.2 K t qu phân tích m t s thơng s ch t l
B ng 3.3 K t qu phân tích ch t l
B ng 3.4 K t qu phân tích n

ng n

ng n

c th i t i CLN .................. 48
c th i t i CLN ................ 52

c m t ……………………………………54

c th i c a CLN –tháng 6/2016 .................................. 55


B ng 3.5 K t qu phân tích ch t l

ng n

c m t t i khu v c CLN – tháng 6/2016 .... 56

B ng 3.6 K t qu xác đ nh th i gian đ t cân b ng h p ph c a v t li u – thông s
Pb............................................................................................................................58
B ng 3.7 K t qu xác đ nh th i gian đ t cân b ng h p ph c a v t li u – thông s Fe 58
B ng 3.8 K t qu phân tích v i th i gian khu y dung d ch là 30 phút. ....................... 59
B ng 3.9 K t qu kh o sát nh h
B ng 3.10 K t qu kh o sát nh h

ng l

ng ch t h p ph SiO 2 – thông s Pb…… 61

ng l

B ng 3.11 K t qu phân tích hàm l

ng ch t h p ph SiO 2 – thông s Fe ......... 60

ng Pb, Fe trong n

c sau khi s d ng v t li u

SiO 2 ............................................................................................................................... 62
B ng 3.12 Thông s thi t k b l ng đ xu t ................................................................ 68

B ng 3.13 Thông s c b n các công trình trong h th ng x lý n

c th i c a CLN sau

c i t o ............................................................................................................................ 70
B ng 3.14 Chi phí xây d ng b l ng ............................. Error! Bookmark not defined.

vi


DANH M C VI T T T
Ngh a đ y đ

T vi t t t
BOD 5

Nhu c u oxy sinh hóa

CCN

C m Cơng nghi p

CLN

C m làng ngh

COD

Nhu c u oxy hóa h c


DO

Oxy hịa tan trong n

HTXLNT

H th ng x lý n

NT

N

c th i

NM

N

cm t

QCVN

Quy chu n Vi t Nam

TOC

T ng cacbon h u c

TSS


T ng ch t r n l l ng

vii

c

c th i



M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Ngày nay, s phát tri n m nh m c a nhi u ngành công nghi p nh d t nhu m, hóa
ch t, nh a, cơng nghi p gi y, thu c da, luy n kim, m đi n, ch ph m màu... đã và
đang làm cho môi tr

ng n

c ngày càng b ơ nhi m.

Vi t Nam, ngồi các nhà máy, c s s n xu t l n thì các làng ngh c ng đang phát
tri n r t nhi u. Ph n l n các c s s n xu t t i các làng ngh có quy mô nh , c s s n
xu t đ t ngay t i các h gia đình và trong các khu dân c đông ng
c a các đ a ph

ng làng ngh


th i ho c không đáp ng đ

i. C s h t ng

m c th p, khơng có các h th ng thu gom x lý ch t

c u c u.

Làng ngh tái ch chì, thơn

ơng Mai, xã Ch

đang là đi m “đen” v ô nhi m môi tr

o, huy n V n Lâm, t nh H ng n

ng. Ngh tái ch chì

thơn ơng Mai có cách

đây h n 30 n m, ban đ u ch m t s h thu mua c-quy h ng, phá d , n u chì b ng
ph

ng pháp th cơng. Sau đó, ngh này phát tri n lan ra c thôn, th i đi m cao nh t

có t i g n 200 h làm ngh . Tr

c n m 2016, công vi c phá d bình c-quy h u nh

t i nhà, các hóa ch t, chì, axít trong bình ch y ra ng m vào đ t, theo h th ng tiêu

thoát n

c ch y vào h th ng kênh, m

ng trong thơn xã; vi c n u chì

đ ng tn ra khói, b i chì… T t c nh ng ch t th i đó đã làm mơi tr
nghiêm tr ng, nh h

ng t i làng ngh đã đ

ng. Tuy nhiên, hàm l

c quy ho ch s n xu t t i khu tái ch t p trung,

c c i thi n (đ c bi t là môi tr

th i trong quá trình s n xu t đã đ
tr

ng b ô nhi m

ng n ng n , lâu dài đ n đ i s ng và s c kh e c a nhân dân. T

n m 2016 đ n nay, khi làng ngh đ
mơi tr

ngồi cánh

ng khơng khí), các ch t


c thu gom và x lý t p trung tr

ng m t s kim lo i n ng trong n

c khi th i ra môi

c v n cao h n quy

chu n cho phép nhi u l n.
Vi c x lý các thành ph n ô nhi m trong ngu n n
đang là v n đ th i s đ
do nhu c u th tr

c các c p qu n lý và ng

c th i t i hàm l

ng cho phép

i dân đ c bi t quan tâm. M t khác,

ng và s phát tri n c a làng ngh , m t s lo i hình s n xu t khác

1


đ

c phát tri n trong làng ngh .


tr

ng ngày càng khó kh n.

Hi n nay, cơng ngh x lý n

i u này d n đ n vi c ki m sốt ngu n ơ nhi m mơi

c ngày càng phát tri n, đã có nhi u ph

hố h c ho c sinh h c ra đ i và đ

c áp d ng r ng rãi. Các ph

ng pháp lý h c,

ng pháp có th đ

k t h p trong nhi u công đo n đ x lý chuyên bi t hi u qu cho các đ i t

c

ng, thành

ph n ô nhi m khác nhau.
Nano SiO 2 là v t li u vơ c quan tr ng, b i vì có kích th

c h t nh , di n tích b m t


l n, đ tinh khi t hóa h c cao, tính ch t phân tán t t. Nano SiO 2 có ng d ng trong
nhi u ngành và l nh v c v i tính n ng đ c đáo. Nano SiO 2 ng d ng trong cao su,
nh a, g m s , y sinh h c, quang h c, v t li u và nhi u l nh v c khác. G n đây, v t li u
SiO 2 d ng siêu m n đ c bi t đ

c quan tâm nghiên c u cho các ng d ng nh dùng

làm ch t h p ph : h p ph khí, h p ph ion kim lo i n ng, h p ph ch t h u c .
T nh ng phân tích trên, h c viên ch n đ tài nghiên c u cho lu n v n là: “Nghiên
c u s d ng v t li u nano SiO 2 đ x lý n
ông Mai, xã Ch

c th i

làng ngh tái ch chì thơn

o, huy n V n Lâm, t nh H ng Yên”.

2. M c tiêu nghiên c u
- ánh giá đ

c th c tr ng m c đ ô nhi m n

làng ngh thôn

c th i và ch t l

ông Mai, làng ngh tái ch chì thơn

ng n


cm tt iC m

ơng Mai, xã Ch

o, huy n

V n Lâm, t nh H ng Yên.
- Nghiên c u s d ng v t li u nano SiO 2 đ x lý n

c th i c a C m làng ngh thơn

ơng Mai trong phịng thí nghi m.
-

xu t mơ hình x lý n

c th i c a C m làng ngh thôn ông Mai, s d ng v t li u

nano SiO 2 .
3.
-

it
it

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u: V t li u nano SiO2; n

- Ph m vi nghiên c u:


2

c th i c a C m làng ngh thôn ông Mai.


+ Phân tích và đánh giá thành ph n n
ngh tái ch chì thơn

c th i C m làng ngh thôn

ông Mai, xã Ch

ông Mai, làng

o, huy n V n Lâm, t nh H ng Yên – khu

tái ch t p trung g m 26 c s tái ch .
+ Phân tích và đánh giá ch t l

ng n

c m t khu v c C m làng ngh thôn ông Mai.

+ S d ng v t li u nano SiO 2 đ x lý n

C m làng ngh thôn

c th i


ơng Mai,

trong phịng thí nghi m.
+

xu t mơ hình x lý n

c th i

C m làng ngh thôn

ông Mai, s d ng v t li u

nano SiO 2 .
4. Ph

ng pháp nghiên c u

hoàn thành đ

c các m c tiêu và n i dung nghiên c u đ t ra trong quá trình th c

hi n đ tài lu n v n, h c viên ti n hành nh ng ph
- Ph

ng pháp nghiên c u sau đây:

ng pháp t ng h p, th ng kê tài li u: Thu th p, t ng h p và phân tích các tài li u

liên quan nh m đ nh h


ng quy trình th c nghi m c a đ tài.

- Ph

ng pháp đi u tra, kh o sát th c đ a: đi u tra kh o sát ho t đ ng s n xu t tái ch

chì

C m làng ngh thơn

ơng Mai, làng ngh tái ch chì thơn

ơng Mai, xã Ch

o, huy n V n Lâm, t nh H ng Yên.
- Ph
n

ng pháp k th a: K th a các k t qu , s li u liên quan (ch t l

ng n

c m t,

c th i,...) c a các c quan qu n lý, các nhà nghiên c u.

- Ph

ng pháp thí nghi m, phân tích, x lý s li u:


+ Ph

ng pháp th c nghi m phân tích m t s thành ph n trong n

c th i, x lý s li u

đ đ a ra các nh n đ nh và đánh giá.
+ Ph

ng pháp th c nghi m dùng v t li u nano SiO 2 đ x lý n

+ Ph

ng pháp h p ph .

+ Ph

ng pháp so sánh: so sánh ch t l ng môi tr

ng n

c th i sau khi x lý b ng v t li u

nano SiO2 v i các Tiêu chu n, Quy chu n k thu t Qu c gia v môi tr

3

c th i.


ng hi n hành.


CH

NG 1: T NG QUAN

1.1. Gi i thi u v v t li u nano SiO2
1.1.1. C u trúc v t li u nano SiO2
Silic đioxit - SiO 2 (Silica) là m t khoáng s n, chi m 60% tr ng l
Trong t nhiên, chúng t n t i d

ng c a trái đ t.

i d ng đ n ch t ho c k t h p v i các oxit khác

d ng mu i silicat. Trong t nhiên, có th tìm th y silica

hai d ng t n t i là cát và

th ch anh v i hai d ng c u trúc là tinh th và vô đ nh hình [17], [20].
Silica c u trúc tinh th :
C u trúc tinh th là d ng t n t i ch y u c a Silica trong t nhiên. V i đi u ki n áp
su t th

ng, SiO 2 t n t i ch y u

d ng tinh th ho c vi tinh th nh th ch anh,

triddimit, cristobalit (hình 1.1). M t s silica có c u trúc tinh th đ

và áp su t cao nh coesit và stidhovit. M i lo i có hình thái b n

c t o ra

nhi t đ

nh ng kho ng nhi t

đ khác nhau, d ng b n c a -quartz là 573-8670c, tridymit 1470c, 171300c là pha b n
c a cristobalit.

b) Triđimit

a) Th ch anh

c) Cristobalit

Hình 1.1 Ba d ng tinh th c a silic đioxit
Nh ng tinh th này đ

c c u t o nên t nhóm các t di n SiO 4 n i v i nhau qua

nh ng nguyên t O chung. Trong đó, nguyên t Si n m
hóa tr v i b n nguyên t O n m

tâm c a t di n liên k t c ng

các đ nh c a t di n. M i m t d ng tinh th có

nh ng cách s p x p khác nhau c a các t di n SiO 4 . Mơ hình c u trúc t di n c a

SiO 2 và các ki n trúc tinh th c a m t s d ng đa hình c a silic đioxit đ
hình 1.2 và hình 1.3.
4

c trình bày


Hình 1.2 Mơ hình c u trúc t di n c a SiO2

a) Th ch anh

b) Triđimit

c) Cristobalit

Hình 1.3 C u trúc tinh th c a silica
Silica c u trúc vơ đ nh hình:
SiO 2 d ng vơ đ nh hình có c u trúc tinh th khơng xác đ nh. Trong t nhiên chúng có
m t trong đ t đá, tr m tích (d ng đá opan) và các s n ph m c a các quá trình t ng h p
ph c v cho công nghi p. SiO 2 vơ đ nh hình t ng h p có hai lo i d a trên ph
pháp t ng h p là siliac quá trình

ng

t và silica c a quá trình s c nhi t, g m các s n

ph m nh silica sol, silica gel, silica b t, silica k t t a, th y tinh khan:
- Silica sol là d ng huy n phù b n c a nh ng h t silica vơ đ nh hình riêng r , chúng
g m các chu i liên k t ngang dây chuy n v i s l


ng l n các l ch a khơng khí.

Nh ng l x p c a SiO 2 d ng keo r t nh , trung bình t 10nm – 100nm, ph thu c vào
đ tinh khi t và ph

ng pháp ch t o. Do SiO 2 d ng keo có đ x p cao nên đ

là v t li u nh nh t hi n nay, kh i l

ng riêng kho ng 3 kg/m3.

c coi

b n c a silica sol

ph thu c vào nhi u y u t nh nhi t đ , pH, n ng đ mu i hay s có m t c a ch t
ho t đ ng b m t.
5


- Silica gel có c u trúc là m ng l

i 3 chi u liên t c, c ng nh c và ch c ch n c a các

h t hình c u. C u trúc gel ch a c liên k t Si-O-Si và Si-O-H. Các l r ng trong m ng
l

iđ

c l p đ y b i các phân t n


c t ph n ng th y phân và ng ng t .

- Silica d ng hydrogel là gel mà trong mao qu n ch a đ y n
gel mà đã đ

c lo i b các ph n t n

c. Silica d ng xerogel là

c đ ng th i t o ra s gãy c u trúc, gi m đ x p

c a s n ph m. N u q trình lo i b n

c mà khơng gây ra s co ngót và làm v c u

trúc gel thì s t o ra silica d ng aerogel.
- Silica k t t a bao g m nh ng h t k t t t nh ng h t silica có kích th
khơng hình thành liên k t hóa h c trong m ng l
Nó c ng có th đ

c keo mà

i gel l n trong su t quá trình k t t a.

c t o thành t pha h i đ hình thành d ng “pyrogenic silica” ho c

t quá trình k t t a trong dung d ch. Silica k t t a có c u trúc m h n v i th tích l
mao qu n l n h n. Tính ch t v t lý và hóa h c c a silica k t t a có th thay đ i tùy
theo q trình s n xu t.

- SiO 2 d ng kh i là m t s n ph m t ng h p t silic dioxit đ
m n, SiO 2 đ

c phân tán cao.

d ng

c phân nhóm theo các q trình ch t o chúng: s n ph m t nhiên, bán

t ng h p và s n ph m t ng h p. Các s n ph m có s khác bi t rõ r t v tính ch t c a
silica. S n ph m t nhiên nh b t quart ho c th ch anh, bán t ng h p g m fused silica,
silaca fume, ho c tro t th c v t và quá trình luy n kim là nh ng s n ph m d ng tinh
th

kích th c micro ho c l n h n, có di n tích b m t t 1 m2/g đ n 10 m2/g.

Silica

d ng kh i k t đám v i nhau thành nh ng c u trúc h t phân nhánh và kéo dài

v i kích th

c trung bình kho ng 100 nm-200 nm.

Có th th y r ng, SiO 2 nhân t o t n t i

nhi u d ng khác nhau nh silica gel, silica

khói, aerogel, xerogel, silica keo,... C u trúc và tính ch t c a m i d ng ph thu c vào
đi u ki n t ng h p.

1.1.2. Tính ch t và ng d ng c a v t li u nano SiO2
 Tính ch t:
Tính ch t hóa h c c a silic dioxit:

6


G m hai thành ph n là Si (46,83%), O (53,33%). Các thơng s hóa h c c a SiO 2 đ

c

trình bày t i b ng 1.1.
B ng 1.1 Thơng s hóa h c c a SiO 2 [21]
TT

Thơng s hóa h c

D li u hóa h c

1

Ký hi u hóa h c

SiO 2

2

Nhóm

Silicon 14

Oxygen 16
Silicon [Ne] 3s2 3p2
3

C u hình electron

Oxygen [He] 2s2 2p4

Tính ch t v t lý h t nano SiO 2 :
Trong th c t , v t li u nano SiO 2 th

ng xu t hi n d

tính ch t v t lý c a h t v t li u nano SiO 2 đ

i d ng b t màu tr ng. M t s

c th hi n t i b ng 1.2:

B ng 1.2 Thông s v t lý c a h t nano SiO 2 [21]
Tính ch t

Thơng s

T tr ng

2,4 g/cm3

Kh i l


ng phân t

59,96 g/mol

nóng ch y

1600°C

 ng d ng
Nh ng ng d ng c a v t li u nano SiO 2 đ
t i c a v t li u. Trên th gi i, chúng đ

c d a trên c s tính ch t và các d ng t n

c bi t đ n v i nhi u ng d ng khác nhau nh

làm v t li u xúc tác; v t li u đi n môi; ch t h p ph khí, h p ph ion kim lo i n ng;
ch t mang vô c ; ng d ng trong l nh v c v t li u xây d ng nh s n xu t g ch bê tông

7


nh không nung, s n xu t bê tông hi n đ i, làm ph gia s n xu t xi m ng…; l c n

c

cho tr ng cây;... vvv. C th :
- S d ng trong s n xu t s n: thêm SiO 2 nanopowder vào n
t 0,3-1 % t ng tr ng l


c s n latex s t o thành

ng. Qua đó, hi u su t n đ nh đình ch , xúc tác bi n c a l p

ph , đ k t h p gi a ch t n n và l p ph và m c đ hoàn thành đã đ
Ngoài ra, th i gian s y đ
hóa nhân t o UV đ
v t s n c ng đ

c c i thi n.

c rút ng n đáng k , th i gian th nghi m đ t ng t c lão

c nh n, các kháng chà t ng đ n m

i ngàn l n và m c kháng c

c c i thi n đáng k .

- S d ng trong s n xu t nh a: h t nano SiO2 có kh n ng phân tán hoàn toàn trong
polypropylene (PP) và polyvinyl clorua (PVC) trong quá trình s n xu t nh a, t ng tính d o
dai, ch u mài nịn và kh n ng ch ng lão hóa c a nh a. Ví d , nano đ i PP, hi u qu c a nó
trong s h p th n

c, đi n tr cách đi n, bi n d ng d nén, đ b n u n và các ch s khác

đ u đáp ng ho c v t quá nylon nh a k thu t, và th i ti t c a nó là h n g p đơi trong m t
s l nh v c, và nó có th đ c m t thay th cho nylon 6 t i m t s khu v c.
- S d ng trong s n xu t cao su màu: v t li u nano SiO 2 là m t tác nhân gia c và
ch ng lão hóa đ i lý, t ng s d o dai, kéo dài, u n và ch ng lão hóa hi u su t c a các

s n ph m cao su màu. Các nghiên c u còn ch ra r ng, khi gia c
l

ng các h t nano SiO 2 có kích th

c h t 15 nm-50 nm v i di n tích b m t riêng

200 ± 20 m2/kg vào cao su thiên nhiên s t ng c
- S d ng trong gia c

ng 5% theo kh i

ng các tính ch t c – lý c a cao su.

ng tính ch t c a g nhân t o, làm ch t mang xúc tác.

- V t li u nano SiO 2 đ

c s d ng r ng rãi trong ngành công ngh s i quang h c, thi t

b phát quang và trong ngành luy n kim, đi n t do có kh n ng giãn n nhi t th p.
- V t li u nano SiO2 đ

c s d ng nh m t ch t mang nh có kh n ng h p ph t t: m t

s nghiên c u đã ch ra r ng, v t li u nano SiO2 có kh n ng h p ph các ch t h u c ,
PO4 3-, metylen,... trong n

c th i [2], [8], x lý aldehyt trong mơi tr


ng khơng khí.

- M t s nghiên c u c ng đã ch ra, v t li u nano SiO 2 có tính ch t phù h p trong nh n
bi t phân t sinh h c, phát hi n ra b nh ung th .

8


 M t s nghiên c u v v t li u nano SiO 2 đã đ
K t qu nghiên c u c a
metylen trong n

c th c hi n

ng Th Thanh Lê và c ng s v kh n ng h p ph xanh

c c a v t li u nano SiO 2 cho th y, v t li u SiO 2 có ái l c h p ph

v t lý m nh đ i v i xanh metylen: dung l

ng h p ph trên b m t v t li u l n nh t là

20,41 mg/g và hi u su t h p ph l n h n 90 % khi n ng đ đ u c a xanh metylen là
40 mg/l [8].
Theo nghiên c u c a Ph m Minh Tân v
nh n bi t các phân t

ng d ng c a v t li u nano SiO 2 trong vi c

sinh h c, vi c s


d ng các ph c h

SiO 2 RB@KT,

SiO 2 RB@HER 2 , SiO 2 FITC@HER 2 có th nh n bi t đ c hi u t bào vi khu n E. coli
O157:H7 và t bào ung th vú KPL4 và BT-474 b ng ph

ng pháp mi n d ch hu nh

quang [28].
C ng theo k t qu nghiên c u c a tác gi Nguy n Th Kim Chi và c ng s , v t li u
nano SiO 2 đ

c đi u ch t tro tr u có ng d ng cao khi s n xu t v t li u xây d ng,

đ c bi t là g ch bê tơng nh khơng nung do chúng có tính ch t x p và di n tích b m t
riêng l n. Nh ng h t nano SiO 2 đi u ch có hình thái d ng h t và kích th
bình ~ 15 nm, đ

c k t t l i thành nh ng đám h t có kích th

c trung

c l n h n và có d ng

x p [5].
Ngồi ra, trên th gi i, có nhi u nghiên c u v

ng d ng v t li u nano SiO 2 trong s n


xu t công nghi p, xây d ng,….vv
1.2. Gi i thi u chung v
1.2.1.
a.

c quy

nh ngh a và công d ng

nh ngh a

c quy chì là m t thi t b đi n hóa, dùng đ bi n đ i n ng l
thành hóa n ng (khi n p) và ng
quy axit chì đ

ng d

i d ng đi n n ng

c l i bi n hóa n ng thành đi n n ng (khi phóng).

c phân lo i nh sau:

9

c


c quy chì


Kín khí

H khí

B o d ng
châm hút

H khí mi n
b o d ng

Khơ t m hút

100% khơ

Hình 1.4 Phân lo i c quy chì [10]
b. Cơng d ng
c quy chì là m t b ph n cung c p đi n n ng trong các đ ng c nh motor, ôtô,…
và đ

c s d ng đ cung c p n ng l

ng đi n cho các ph t i khi đ ng c không

làm vi c.
S phát tri n nhanh v khoa h c công ngh và nhu c u s d ng các lo i máy móc,
đ ng c , ph

ng ti n giao thông ngày càng t ng; c ng nh nhu c u s d ng các thi t


b chi u sáng, l u kho t i các vùng cao hi n nay t i Vi t Nam đã kéo theo t l t ng
tr

ng s n xu t c quy chì

n

c ta hàng n m khơng ng ng t ng lên. Tính t ng

tr

ng theo Quy ho ch phát tri n ngành Hóa ch t Vi t Nam giai đo n đ n n m 2010

và d báo đ n 2020 nh sau:
B ng 1.3 D báo s l

ng c quy s n xu t đ n n m 2020

N m

c quy (1000 kWh)

1998 – 2000

371 - 474

2001 – 2010

581 - 1200


2011 – 2020

1200 - 1780

10


Nh v y có th th y, c quy đ

c ng d ng khá r ng rãi và ph bi n trong cu c s ng

c ng nh các ngành công nghi p.
1.2.2. C u t o và nguyên lý ho t đ ng c a c quy chì
a. C u t o
Bình c quy đ

c chia thành nhi u ng n, thông th

ng là 6 ng n. M i ng n đ n c a c

quy cho ra đi n áp là 2V, khi đ u n i ti p 6 ng n s có b
V bình c quy đ

c quy 12 V.

c ch t o b ng v t li u c ng có tính ch u axit, nhi t nh nh a c ng

ho c ebonite. Phía trong v có các vách ng n đ t o tành các ng n đ n. D

i đáy bình


là hai y m đ b n c c, m c đích là đ các b n c c t lên đó, tránh b ng n m ch khi
trong đáy bình có l ng đ ng các c n b n.
B nc cđ
x

c làm t h p kim chì và antimony, trên b n c c có g n các x

ng d c và

ng ngang đ t ng đ c ng và t o ra các ô cho ch t ho t tính bám trên b n c c. Ch t

ho t tính ph trên khung ơ b n c c d
d ng là Pb x p,

ng là PbO 2 , trên b n c c âm ho t tính đ

gi a các b n c c là dung dich axit H 2 SO 4 loãng đ

t l nh t đ nh v i n

cs

c pha ch theo

c c t.

Khi c quy ho t đ ng, ch t ho t tính tham gia đ ng th i vào các ph n ng hóa h c
càng nghi u càng t t. Do đó, đ t ng b m t ti p xúc c a các ch t ho t tính v i dung
d ch đi n phân, ng


i ta ch t o ch t ho t tính có đ x p; đ ng th i đem ghép nh ng

t m c c cùng tên song song t o thành m t chùm c c trong m i ng n c quy đ n.
Chùm b n c c d

ng và âm đ

đ t thêm m t t m lá cách đ

c l ng xen k nhau, gi a hai b n c c khác tên đ

c

c ch t o t ch t cách đi n đ cách đi n gi a hai b n c c

nh nh a x p, th y tinh ho c g .
Ph n n p c a c quy có tác d ng che kín nh ng b ph n bên trong bình, ng n ng a b i
và các v t khác t bên ngoài r i vào, đ ng th i gi cho dung d ch đi n phân khơng b
tràn ra ngồi. Trên n p bình có các l đ đ và ki m tra dung d ch đi n phân, các l
này đ

c nút kín b ng các bút có l thơng h i nh .

quanh mép c a n p c quy và các l c c đ u ra th

11

đ m b o đ kín c a bình, xung
ng đ


c chát nh a chuyên d ng.


Hình 1.5 C u t o c quy chì – axit [10]
b. Nguyên lý ho t đ ng
Nguyên lý n p và phóng đi n. M i c quy n p và phóng n ng l

ng đi n qua ph n

ng hóa h c v i dung d ch đi n phân.
Q trình phóng đi n di n ra n u nh gi a hai c c c quy có m t thi t b tiêu th đi n,
khi đó x y ra ph n ng hóa h c sau:
T ic cd

ng: 2PbO 2 + 2H 2 SO 4

T i c c âm: Pb + H 2 SO 4

2PbSO 4 + 2H 2 O + O 2

PbSO 4 + H 2

Ph n ng chung g p l i trong toàn bình là:
Pb + PbO 2 + 2H 2 SO 4

2PbSO 4 + 2H 2 O

Q trình phóng đi n k t thúc khi mà PbO 2


c cd

ng và Pb

c c âm hồn tồn

chuy n thành PbSO 4 .
Q trình n p đi n cho c quy, do tác d ng c a dòng đi n n p mà bên trong c quy s
có ph n ng ng
2PbSO 4 + 2H 2 O

c l i so v i chi u ph n ng trên:
Pb + PbO 2 + 2H 2 SO 4 .

K t thúc quá trình n p, c quy tr l i tr ng thái ban đ u: c c d
là Pb.

12

ng là PbO 2 và c c âm


1.2.3. Th c tr ng tái ch

c quy th i

Vi t Nam

Trong cu c s ng c ng nh các ngành công nghi p, c quy đ


c s d ng khá ph bi n.

Tuy nhiên, chúng l i có tu i th th p (lo i có tu i th cao nh t là 5 n m). Do v y, hàng
n m s có m t l

ng r t l n bình c quy th i b . Theo báo cáo t T ng c c Môi

tr

ng, trong n m 2010 đã có kho ng 40.000 t n c quy chì đã đ

tr

ng, đ n n m 2015 con s này là g n 70.000 t n và s còn ti p t c t ng trong nh ng

c th i ra môi

n m ti p.
M t khác, Pb trong m t bình c quy chì chi m kho ng 70% tr ng l
l

ng c a bình,

ng chì th i b này có kh n ng tái ch , tái s d ng cho ngành cơng nghi p hóa ch t.

V bình chi m kho ng 5-7% tr ng l

ng c a c quy, đ

polyetylen, polypropylen, ho c ebonite. Lá cách đ

tinh và đi n d ch chi m kho ng 18% tr ng l
Do đó, cơng tác thu gom và tái ch
doanh nghi p c ng nh nhà n

c làm t các v t li u nh

c làm t v t li u PVC và s i th y

ng c a c quy.

c quy th i luôn là v n đ đ

c quan tâm c a các

c. Tuy nhiên, v n đ này đã và đang v

t qua s ki m

sốt c a các c quan có trách nhi m.
Trong nh ng n m c a th p k tr

c, c quy chì ph th i đ u đ

c các doanh nghi p

s n xu t pin và c quy l n c a Vi t Nam nh Công ty CP Pin c quy mi n Nam ho c
Công ty C ph n Pin c quy Tia Sáng thu mua, tái ch và tái s d ng chì cho quá trình
s n xu t. Nh ng hi n nay, các công ty này không th thu mua đ
tranh đ


c do không c nh

c v m t giá c thu mua c a các làng ngh .

Nh ng n m g n đây, tái ch

c quy ph th i đ l y chì ch y u t p trung

ngh , đi n hình là làng ngh

ơng Mai (huy n V n Lâm, t nh H ng Yên) v i trên 200

lao đ ng tham gia ho t đ ng tái ch . T i đây, chì đ
cơng. Do làm theo ph

c tái sinh theo ph

ng pháp th

ng pháp th công, công ngh s n xu t đ n gi n và ch tính đ n

l i nhu n nên khơng có s quan tâm đ n các bi n pháp b o v môi tr
th i đ

các làng

c x th ng ra môi tr

ng, các ch t


ng. K t qu là gây ra tình tr ng ơ nhi m chì tr m tr ng

t i làng ngh .

13


Hình 1.6 Hình nh tái ch chì t i các làng ngh
T i các nhà máy s n xu t c quy hi n nay, n i có đi u ki n t ch c s n xu t công nghi p
v i các ph

ng pháp x lý t

ng đ i tiên ti n, cho hi u su t thu h i cao h n và gi m

thi u t i đa ô nhi m môi tr

ng xung quanh đã có ch tr

ch theo ph

ng ti n hi n có nh ng hi u qu không l n và chi m t l r t

ng pháp và ph

th p so v i t nhân; do đó khơng gi i quy t đ
Ngoài ra, do nhu c u th tr

ng thu gom c quy c và tái


c v n đ thu mua c quy c .

ng, s t n d ng tri t đ ngu n nguyên v t li u trong s n

xu t và theo s phát tri n làng ngh , h u h t các làng ngh đ u s n xu t theo mơ hình
đa ngành. M t s làng ngh tái ch chì đã và đang phát tri n thêm các lo i hình s n
xu t khác nh tái ch nh a. Ngu n nguyên li u đ
ngoài th tr

c t n d ng t i ch và thu gom thêm

ng.

Có th th y, hi n nay v n đ tái ch m i ch đ n thu n là m t ho t đ ng kinh t . Khi
các doanh nghi p t nhân và nhà n
– môi tr

c ti p c n v n đ này d

i góc đ kinh t - xã h i

ng (phát tri n b n v ng) thì m i có th gi i quy t các v n đ đã nêu trên.

gi i quy t không th d a vào m t vài cá nhân hay t p th nh và ph i có s t p trung
trí tu t p th , t p trung ngu n nhân l c và dành m t kho n kinh phí x ng đáng cho
v n đ này.
1.2.4. V n đ ơ nhi m mơi tr
Ơ nhi m mơi tr

ng


ng t i các làng ngh tái ch chì

Vi t Nam

các làng ngh nói chung và các làng ngh tái ch chì nói riêng

t i Vi t Nam đã và đang là v n đ quan tâm hàng đ u c a các c quan qu n lý, các nhà
khoa h c c ng nh toàn c ng đ ng. Ch t th i t quá trình s n xu t c a các làng ngh
tái ch chì đã làm gia t ng đáng k hàm l
c ng nh tích t trong sinh kh i th c v t.
14

ng kim lo i trong môi tr

ng đ t, n

c,


Theo nghiên c u c a Ph m V n Khang và c ng s (2004), hàm l
nông nghi p t i khu v c tái ch

thôn

14,29% s m u nghiên c u có hàm l
hàm l
l

ơng Mai, huy n V n Lâm, t nh H ng Yên:


ng chì là 100 - 200 mg/kg; 9,25% s m u đ t có

ng chì t 200 – 300 mg/kg; 18,5% s m u đ t có hàm l

mg/kg; 9,25% s m u có hàm l

ng Pb t 300 - 400

ng Pb t 400 - 500 mg/kg; 9,25% s m u có hàm

ng Pb t 500 – 600 mg/kg; 18,05% s m u có hàm l

4,76% có hàm l

ng chì trong đ t

ng Pb t 600 - 700 mg/kg;

ng chì t 900 - 1000 mg/kg và 4,76% s m u có hàm l

ng Pb l n

h n 1000 mg/kg (trong t ng s 21 m u phân tích). Nh v y, 100% s m u phân tích
có hàm l

ng Pb v

t q tiêu chu n cho phép [16].


C ng theo nghiên c u c a
qu v hàm l
v

ng Th An và c ng s (2008) t i xã Ch

ng Pb t ng s trong đ t

o thu đ

ck t

các ru ng lúa là t 964 ppm đ n 7070 ppm,

t xa h n 100 l n so v i TCVN 7209:2002 (70 ppm). Ch tính riêng l

ng Pb d

tiêu trong đ t thì c ng đã v

t TCVN (Pb d tiêu t 103 đ n 757 ppm). Còn t i các

ru ng rau mu ng thì hàm l

ng Pb t ng s trong đ t t 700 ppm đ n 3500 ppm. Do

đ t b ô nhi m Pb quá n ng nên hàm l

ng Pb đ


c cây h p th c ng r t cao. Theo tác

gi thì Pb trong g o t 1,9 ppm đ n 4,2 ppm, so v i tiêu chu n c a H i đ ng Châu Âu
(EC, 2001) đ i v i ng c c là 0,2 ppm thì g o thí nghi m đ u v
Theo tính tốn, n u n g o thu đ
ng

i đã tiêu th l

t xa ng

ng an toàn.

c t nh ng ru ng trên thì ch qua g o thơi m t

ng Pb cao h n m c an toàn 7 l n/ngày. Và n u n rau mu ng hay

dùng rau mu ng đ ni l n thì nguy c b ng đ c Pb và các b nh do Pb gây ra s
càng gia t ng [1].

Hình 1.7 M t s hình nh v ơ nhi m làng ngh tái ch chì
15


K t qu kh o sát c a Trung tâm Môi tr

ng và Phát tri n c ng đ ng (CECoD) ph i

h p v i Vi n Blacksmith (M ) (tháng 9/3013) đã ch ra: hàm l
đo dao đ ng t 400 ppm - 5.000 ppm, t i các đi m g n các x

c quy, hàm l

ng chì

ng n u chì, phá d bình

m c trên 5.000 ppm và có đi m trên 20.000 ppm [18].

K t qu nghiên c u c a Lê
sơng H ng,

ng chì t i các đi m

c và c ng s (2003) v môi tr

khu v c nhà máy Pin V n i n hàm l

ng đ t vùng đ ng b ng

ng Pb trong các ngu n n

c th i

là 0,012 mg/lít, trong đ t là 30,737 mg/kg so v i đ i ch ng là 818,240 mg/kg ; khu
v c Hanel, Pb trong n

c th i là 0,560 mg/lít, trong đ t là 23,070 mg/kg so v i đ i

ch ng là 13,650 mg/kg; khu v c nhà máy Ph L i, Pb trong n
trong đ t là 2,320 mg/kg và đ i ch ng là 2 mg/kg.

l

ng chì trong n

c bi t t i làng ngh thì hàm

c th i và đ t t ng cao và m c ô nhi m (TCVN, 2002):

Phùng Xá, Pb trong n
30,76 mg/kg;

c th i là 0,013 mg/lít,

làng ngh

c th i là 5,2 mg/lít, trong đ t là 304,59 mg/kg còn đ i ch ng là

làng ngh xã Ch

o, Pb trong n

c là 3,278 mg/lít, trong đ t là

273,63 mg/kg so v i đ i ch ng là 35,11 mg/kg [6].
K t qu nghiên c u hàm l

ng chì t i làng ngh khai thác và ch bi n k m – chì làng

Hích – Tân Phong – Thái Nguyên cho th y, hàm l


ng Pb trong bãi th i cao nh t

(5,3.103 - 9,2.103 ppm), ti p đ n là bãi li n k (164 - 904 ppm), đ t v

n nhà dân

(27,9 - 35,8 ppm), bãi th i c (1,1.103 - 13.103 ppm), đ t ru ng lúa cách bãi th i c
(1271 - 3953 ppm), v

n nhà dân g n bãi th i c (230 - 360 ppm) [1]. Khi đ i chi u

v i TCVN 7209:2002 (>70 ppm) thì h u h t các đi m đã b ô nhi m Pb, riêng khu v c
v

n nhà dân g n bãi th i m i ch a b ô nhi m. Tuy nhiên c ng c n có gi i pháp x lý

k p th i.
Nghiên c u c a H Th Lam Trà (2005) cho th y: hàm l
ph c v nông nghi p ch u nh h
i

ng Pb t ng s trong đ t

ng c a các làng ngh đúc đ ng và tái ch k m t i xã

ng, huy n V n Lâm, t nh H ng Yên r t cao, dao đ ng t 51,2 - 313,0 mg/kg,

trong đó có nhi u m u >200 mg/kg [29].
Theo tác gi Nguy n Th Lan H
n ng

l

ng (2006) khi nghiên c u v hàm l

ng kim lo i

các khu công nghi p ngo i thành Hà N i v i 15 m u đ t nghiên c u có hàm

ng chì trong đ t dao đ ng t 8,36 đ n 93,39 mg/kg. Trong đó có 6 m u b ô nhi m

16


Pb v i hàm l

ng Pb trong đ t là 75,39; 75,73; 78,03; 79,74; 88,02; 93,39, đó là 3 m u

đ tl yg nđ

ng cao t c Th ng Long - N i Bài và đ

ng cao t c s 5; 2 m u l y t i

bãi rác Kiêu K - Gia Lâm và bãi rác Nam S n - Sóc S n; 1 m u l y t i Tiên D

ng -

ơng Anh n i có nhà máy s n xu t pin và phân sinh h c. Nguyên nhân d n đ n tích t
Pb trong đ t t i các đi m trên chính là do ho t đ ng giao thơng, do q trình chơn l p
rác lâu dài và do trong ch t th i có hàm l

l

ng Pb l n nên đã d n đ n tích đ ng hàm

ng chì trong đ t [15].

Nh v y, có th th y tình tr ng ô nhi m môi tr

ng t i các làng ngh tái ch chì đang

m c báo đ ng, đ c bi t là ơ nhi m chì. Hàm l

ng chì và m t s kim lo i n ng trong

mơi tr

ng n

c, đ t và khơng khí và sinh kh i c a sinh v t t i môi tr

Khi v n đ này không đ
con ng

c gi i quy t m t cách tri t đ s gây nh h

i trong th i gian hi n t i và trong t

1.2.5. nh h

ng đó r t cao.

ng t i s c kh e

ng lai.

ng c a chì đ n s c kh e con ng

i

Nh đã phân tích t i m c 1.2 và m c 1.3, Pb là y u t chính gây ơ nhi m mơi tr
và nh h

ng tr c ti p t i s c kh e ng

lu n v n đi sâu vào phân tích nh h

ng

i dân t i các làng ngh tái ch chì. Do đó,

ng c a chì t i s c kh e con ng

Chì là kim lo i n ng ph bi n trong môi tr

ng s ng c a con ng

i.
i, nh ng c ng là

kim lo i có tính đ c m nh. Khi xâm nh p vào c th , chì tác đ ng lên toàn b các h
c quan đ c bi t trong h t o máu, tim m ch, h tiêu hóa và h th n kinh.

Trong c th con ng
l

i, x

ng chì trong c th ng

chì có th t

ng đ

c xem là n i tích t Pb, chi m kho ng 95% t ng

i l n, 73% t ng l

ng tác v i ph t phát trong x

ng chì trong c th tr em [7]. Sau đó,

ng và th hi n tính đ c khi truy n vào các

mơ m m trong c th .
1.3. Các bi n pháp x lý kim lo i n ng trong môi tr

ng n

c

Trên th gi i c ng nh Vi t Nam, đã có r t nhi u nghiên c u v các bi n pháp lo i b
kim lo i n ng nói chung và chì nói riêng trong n

đ

c ng d ng trong th c t nh ph

c th i. Các ph

ng pháp ch y u

ng pháp hóa-lý (k t t a hóa h c, oxy hóa-kh ,

trao đ i ion, x lý đi n hóa) và sinh h c (h p ph và h p th b ng th c v t th y sinh,
v t li u sinh h c; chuy n hóa sinh h c b ng s n ph m trao đ i ch t c a vi sinh v t).
17