Giáo án môn Ngữ Văn Lớp 6 - Từ tiết 11 đến 16 - Năm học 2011-2012

<span class='text_page_counter'>(1)</span>NS 6/9/11 TiÕt 11, 12. ND 8/9/11. Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù. A. Mục tiêu cần đạt : 1.Kiến thức : - Vai trò của sự việc và nhân vật trong văn bản tự sự. - Ý nghĩa và mối quan hệ của sự việc và nhân vật trong văn bản tự sự. 2. Kĩ năng : - Chỉ ra được sự việc, nhân vật trong một đề bài cụ thể. B.Chuẩn bị : Bảng phụ, đọc các tài liệu có liên quan. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy-học : * Bước 1: 1. Ôn định lớp 2. Bài cũ: H. Thế nào là văn tự sự? H. Làm bài tập 1,5 SGK * Bước 2: Bài mới (GV thuyết trình) ở bài trước, ta đã thấy rõ, trong tác phẩm tự sự bao giờ cũng phải có việc, có người. Đó là sự việc (chi tiết) và nhân vật- hai đặc điểm cốt lõi của tác phẩm tự sự.Nhưng vai trò, tính chất, đặc điểm của nhân vật và sự việc trong tác phẩm tự sự như thế nào ? Làm thế nào để nhận ra ? Làm thế nào để xây dựng nó cho hay, cho sống động trong bài viết của mình ? Đó là vấn đề cơ bản mà chúng ta cần tìm hiểu và vận dụng. Hoạt động của GV - HS Hoạt động 1 :Hướng dẫn học sinh nắm đặc ®iÓm cña sù viÖc vµ nh©n vËt. * MT : Giúp HS nắm được sự việc trong văn tự sự * PP : Phát hiện, thông hiểu, vận dụng GV treo b¶ng phô ? Xem xÐt 7 sù viÖc trong truyÒn thuyÕt "S¬n Tinh, Thuû Tinh" em h·y chØ ra : - Sù viÖc khëi ®Çu ? - Sù viÖc ph¸t triÓn ? - Sù viÖc cao trµo ? - Sù viÖc kÕt thóc ?. ? H·y ph©n tÝch mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a. Lop6.net. Kiến thức cơ bản I. §Æc ®iÓm cña sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù. 1. Sù viÖc trong v¨n tù sù a. Sù viÖc trong v¨n tù sù - Sù viÖc khëi ®Çu (1) : Vua Hïng kÐn rÓ. - Sù viÖc ph¸t triÓn (2, 3, 4) + Hai thần đến cầu hôn. + Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn kÐn rÓ + Sơn Tinh đến trước, được vợ. - Sù viÖc cao trµo (5. 6) + Thuỷ Tinh thua cuộc, đánh ghen dâng nước đánh Sơn Tinh. + Hai lần đánh nhau hàng tháng trời cuèi cïng Thuû Tinh thua, rót vÒ. - Sù viÖc kÕt thóc (7) + Hàng năm Thuỷ Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.  Gi÷a c¸c sù viÖc trªn cã quan hÖ nh©n.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> quả với nhau. Cái trước là nguyên nhân cña c¸i sau, c¸i sau lµ nguyªn nh©n cña c¸i sau n÷a  Tãm l¹i, c¸c sù viÖc mãc nèi víi nhau trong mèi quan hÖ rÊt chÆt chẽ không thể đảo lộn, bỏ bớt một sự việc nµo. NÕu cø bá mét sù viÖc trong hÖ thèng  dẫn đến cốt truyện bị ảnh hưởng  ph¸ vì. Cã 6 yÕu tè cô thÓ cÇn thiÕt cña sù viÖc trong b. 6 yÕu tè ë trong truyÖn - Hùng Vương, Sơn Tinh, Thuỷ Tinh. t¸c phÈm tù sù lµ : - Ai lµm ? (nh©n vËt) - ở Phong Châu, đất của Vua Hùng. - Xảy ra ở đâu ? (không gian, địa điểm) - Thêi vua Hïng. - X¶y ra lóc nµo ? (thêi gian) - Do sù ghen tu«ng cña Thuû Tinh. - V× sao l¹i x¶y ra ? (nguyªn nh©n) - Những trận đánh nhau dai dẳng của 2 - X¶y ra nh­ thÕ nµo ? (diÔn biÕn, qu¸ tr×nh) thÇn hµng n¨m. ? Em hãy chỉ ra 6 yếu tố đó ở truyện ‘Sơn - Thuû Tinh thua. Hµng n¨m cuéc chiÕn Tinh, Thuû Tinh gi÷a hai thÇn vÉn x¶y ra. ? Theo em có thể xóa yếu tố thời gian, đặc  Kh«ng ®­îc v× : Cèt truyÖn sÏ thiÕu ®iÓm trong truyÖn nµy ®­îc kh«ng ? V× sao ? søc thuyÕt phôc, kh«ng cßn mang ý nghia truyÒn thuyÕt. ? ViÖc giíi thiÖu S¬n Tinh cã tµi cã cÇn thiÕt  Cã cÇn thiÕt v× nh­ thÕ míi cã thÓ kh«ng ? chèng chäi næi víi Thuû Tinh. ? NÕu bá sù viÖc vua Hïng kÐn rÓ ®i cã ®­îc  NÕu bá th× kh«ng ®­îc, v× kh«ng cã lÝ kh«ng ? do gì để 2 thần thi tài. ? ViÖc Thuû Tinh næi dËy cã lÝ hay kh«ng ?  Cã lÝ, v× : - Thuû Tinh cho r»ng m×nh ch¼ng kÐm g× V× sao ? S¬n Tinh. ChØ v× chËm ch©n nªn mÊt vî GV : Sự thú vị, sức hấp dẫn vẻ đẹp của  Tøc giËn. truyÖn n»m ë c¸c chi tiÕt thÓ hiÖn 6 yÕu tè - ThÓ hiÖn tÝnh ghen tu«ng ghª gím cña đó. Sự việc trong truyện phải có ý nghĩa, thÇn. người kể nêu sự việc nhằm thể hiện thái độ yªu ghÐt cña m×nh. c. S¬n Tinh cã tµi chèng lôt. ? Em h·y cho biÕt sù viÖc nµo thÓ hiÖn mèi - SÝnh lÔ lµ s¶n vËt cña nói rõng, dÔ cho thiện cảm của người kể đối với Sơn Tinh và S¬n Tinh, khã cho Thuû Tinh. S¬n Tinh vua Hïng ? chØ viÖc ®em cña nhµ mµ ®i hái vî nªn đến được sớm. - S¬n Tinh th¾ng liªn tôc : LÊy ®­îc vî, ? S¬n Tinh th¾ng Thuû Tinh mÊy lÇn, cã ý th¾ng trËn tiÕp theo, vÒ sau n¨m nµo còng nghÜa g× ? thắng  có ý nghĩa : Nếu để Thuỷ Tinh th¾ng th× Vua Hïng vµ thÇn d©n sÏ ph¶i ngập chìm trong nước lũ, bị tiêu diệt. Từ đó ta thấy câu chuyện này kể ra nhằm để khẳng định Sơn Tinh, Vua Hùng ? Cã thÓ xãa bá sù viÖc Hµng n¨m ... d©ng - Không  Vì đó là hiện tượng tự nhiên, các sự việc đó ?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nước’ được không ? Vì sao ? Điều đó có ý nghÜa g× ? Qua ph©n tÝch c¸c vÝ dô vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái. Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ sù viÖc trong v¨n tù sù ? Häc sinh rót ra kÕt luËn . Gi¸o viªn chèt l¹i Hoạt động 2 : * MT : Thấy được nhân vật trong văn tự sự * PP : Nhận biết, vấn đáp, vận dụng Gi¸o viªn chuyÓn ý 2. Lµ kÎ võa thùc hiÖn c¸c sù viÖc lµ kÎ ®­îc nói tới, được biểu dương hay bị lên án. (người làm ra sự việc, người được nói tới) ? Trong truyÖn ‘S¬n Tinh, Thuû Tinh ai lµ nh©n vËt chÝnh, nh©n vËt quan träng nhÊt ? ? Ai lµ nh©n vËt phô ? Nh©n vËt phô nµy cã cÇn thiÕt kh«ng ? Cã thÓ bá ®­îc kh«ng ? ? Qua đó em hiểu gì về nhân vật chính trong v¨n tù sù. ? Nh©n vËt phô cã vai trß g× ? ? VËy c¸c nh©n vËt trong v¨n tù sù ®­îc kÓ nh­ thÕ nµo ? H·y cho biÕt c¸c nh©n vËt trong truyÖn ‘S¬n Tinh, Thuû Tinh ®­îc kÓ nh­ thÕ nµo ? Häc sinh rót ra kÕt luËn GV kÕt luËn : Nhân vật chính được kể ra nhiều phương diện nhất, nhân vật phụ chỉ nói qua Hoạt động 3 : * MT : vận dụng lý thuyết làm baì tập * PP : Thảo luận nhóm, trình bày... ? Em hãy chỉ ra các nhân vật trong truyện Thánh Gióng ? Phân tích vai trò nhân vật chính, phụ.Trình bày các sự việc chính của. Lop6.net. qui luËt cña thiªn niªn ë xø së nµy  Gi¶i thích hiện tượng mưa bão lũ lụt của nhân d©n ta. * Ghi nhớ ý 1:Sù viÖc trong v¨n tù sù ®­îc tr×nh bµy cô thÓ vÒ: - Thời gian, địa điểm - Nh©n vËt cô thÓ. - Nguyªn nh©n, diÔn biÕn, kÕt qu¶. Sắp xếp sao cho thể hiện được tư tưởng mà người kể muốn biểu đạt. 2. Nh©n vËt trong v¨n tù sù a. Nh©n vËt trong v¨n tù sù lµ ai ? - Nh©n vËt chÝnh, cã vai trß quan träng nhất đó là : Sơn Tinh, Thuỷ Tinh. - Nh©n vËt ®­îc nãi tíi nhiÒu nhÊt lµ Thuû Tinh. - Nhân vật phụ : Hùng Vương, Mị Nương  rÊt cÇn thiÕt  kh«ng thÓ bá ®­îc v× nÕu bá th× c©u chuyÖn cã nguy c¬ chÖch hướng, đổ vỡ. * Ghi nhớ ý 2 (SGK) - Nh©n vËt chÝnh lµ nh©n vËt ®­îc kÓ nhiÒu viÖc nhÊt, lµ ®­îc nãi tíi nhiÒu nhÊt  cã vai trß chñ yÕu trong viÖc thÓ hiÖn tư tưởng văn bản. - Nh©n vËt phô chØ gióp nh©n vËt chÝnh hoạt động. b. Nh©n vËt ®­îc kÓ thÓ hiÖn qua c¸c mÆt : Tên gọi, đặt tên, lai lịch, việc làm, hình dáng. 3. Bài tập :.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> truyện. HS thảo luận làm bằng bảng phụ -> đại diện 3 nhóm lên bảng trình bày GV bổ sung thêm. * Củng cố : GV yêu cầu HS ngắc lại nội dung bài học. * Bước 3 : Hướng dẫn về nhà : - Về nhà học thuộc ghi nhớ - Làm bài tập phần II (SGK) -- ------------------------TiÕt 12 Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù * Bước 1 : 1. Ổn định lớp : 2. Bài cũ : ? Em hiểu sự việc và nhân vật trong văn tự sự ntn ? ? Làm bài tập 1 SGK * Bước 2 : Bài mới Hoạt động 1 :Hướng dẫn luyện tập ở lớp. Bài 1 : Giáo viên hướng dẫn cho học sinh chỉ ra các việc mà các nhân vật đã làm ở trong truyÖn ? GV chia HS lµm viÖc theo nhãm ,gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu cña bµi tËp. Lop6.net. -------------------------------------------. II. LuyÖn tËp Bµi tËp 1 : - Vua Hïng : KÐn rÓ, mêi c¸c L¹c HÇu bàn bạc, gả Mị Nương cho Sơn Tinh. - Mị Nương : Theo chồng về núi. - S¬n Tinh : §Õn cÇu h«n, ®em sÝnh lÔ trước, rước Mị Nương về núi, dùng phép lạ đánh nhau với Thuỷ Tinh mấy tháng trời : Bốc đồi, dựng thành luỹ ngăn nước... - Thuû Tinh : §Õn cÇu h«n, mang sÝnh lÔ muộn, đem quân đuổi theo định cướp Mị Nương... a. Vai trß vµ ý nghÜa cña c¸c nh©n vËt. - Vua Hïng : nh©n vËt phô  Kh«ng thÓ thiếu được vì ông là người quyết định cuéc h«n nh©n lÞch sö - Mị nương : Cũng thế vì không có người thì không có chuyện 2 thần xung đột như thÕ. - Thuỷ Tinh : Nhân vật chính đối lập với S¬n Tinh. H×nh ¶nh thÇn tho¹i hãa søc m¹nh cña b·o lò, ë vïng Ch©u Thæ s«ng Hång. - Sơn Tinh : Nhân vật chính đối lập với.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt động 2 : Giáo viên định hướng cho học sinh kể theo sườn: ? KÓ viÖc g× ? (không vâng lời mẹ) ? DiÔn biÕn – chuyÖn x¶y ra bao giê ? (chiều chủ nhật) ? ë ®©u ? Nguyªn nh©n nµo ? (ở nhà hay ở trường. Không vâng lời mẹ, cứ đi tăm sông, bị chuột rút, bị cảm, phải nghĩ học, hối hận; hoặc trèo cây, cành bị gãy, rơi xuóng đất, bị gãy chân...) - Nhân vật chính là ai? (bản thân) GV cho HS làm-> lên bảng kể; đối với những bài làm tốt GV giữ lại làm bài văn mẫu cho lớp. * Bước 3: Hướng dẫn về nhà 1. Kể lại một trong 4 truyện đã học mà em yªu thÝch nhÊt ? Nãi râ lÝ do v× sao ? 2. So¹n bµi : bµi 4. Lop6.net. Thuỷ Tinh, người anh hùng chống lũ lụt cña nh©n d©n ViÖt cæ. b. Tãm t¾t truyÖn theo sù viÖc cña nh©n vËt chÝnh. - Vua Hïng kÐn rÓ. - Hai thần đến cầu hôn. - Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn kÐn rÓ, cè ý thiªn lÖch cho S¬n Tinh. - Sơn Tinh đến trước, được vợ : Thuỷ Tinh đến sau mất Mị Nương  đuổi theo định cướp nàng. - Trận đánh dữ dội giữa hai thần. Kết qu¶ : S¬n tinh th¾ng, Thuû Tinh thua. - Hàng năm, hai thần vẫn đánh nhau mấy th¸ng trêi, nh­ng lÇn nµo Thuû Tinh còng thÊt b¹i. c. Vì sao tác phẩm lại được đặt tên là ‘Sơn Tinh, Thuû Tinh - Tªn hai thÇn, hai nh©n vËt chÝnh cña truyÖn. Bài 2 : Nhan đề của truyện : Không vâng lêi.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> NS 10/9/11. TiÕt 13. ND 12/9/11. Sự tích hồ gươm (TruyÒn thuyÕt ) Hướng dẫn học thêm. A. Mục tiêu bài học : 1. Kiến thức : - Nhân vật, sự kiện trong truyền thuyết Sự tích Hồ Gươm. - Truyền thuyết địa danh. - Cốt lõi lịch sử trong một tác phẩm thuộc chuỗi truyền thuyết về người anh hùng Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. 2. Kĩ năng : - Đọc – hiểu văn bản truyền thuyết. - Phân tích để thấy được ý nghĩa sâu sắc của một số chi tiết tưởng tượng trong truyện. - Kể lại được truyện 3. Thái độ : - Ý thức đánh giặc ngoại xâm ; tinh thần đoàn kết của nhân dân trong cuộc đánh giặc ngoại xâm - Giữ gìn bản sắc dân tộc B ChuÈn bÞ : - Những bức tranh, ảnh về vùng Lam Sơn, đền thờ vua Lê ở Thanh Hóa. - Những bức ảnh về hồ Gươm, tranh minh hoạ được cấp - Học sinh : soạn bài trước ở nhà C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học * Bước 1: 1. Ổn định lớp: 2. Bài cũ: ? Em hãy kể tên các truyền thuyết về thời các vua Hùng mà em đã học ? Nêu ý nghĩa của mét truyÒn thuyÕt mµ em thÝch nhÊt? * Bước 2: Bài mới (GV thuyết trình) Lê Lợi là thủ lĩnh, là người anh hùng của khởi nghĩa Lam Sơn. Nhân dân ghi nhớ hình ảnh Lê Lợi không chỉ bằng đền thờ, tượng đài, hội lễ, mà bằng cả những sáng tác nghệ thuật, dân gian. Truyền thuyết Sự tích hồ Gươm là một truyền thuyết dân gian về Lê Lợi, là sự giải thích hồ Tả Vọng mang tên Hồ Gươm hay hồ Hoàn Kiếm. Truyện chứa đựng nhiều nghĩa, có nhiều chi tiết hay và đẹp. Để tìm hiểu tất cả những điều đó, bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiÓu râ h¬n. Hoạt động GV - HS Kiến thức cơ bản Hoạt động 1 Hướng dẫn tìm hiểu chung I. Tìm hiểu chung : 1. §äc * MT : Hiểu chú thích, xác định bố cục 2. Chó thÝch * PP : Vấn đáp, nhận biết 3. Bè côc Giáo viên nêu yêu cầu đọc.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo viên đọc mẫu 1 đoạn. Học sinh đọc  Giáo viên nhận xét. Gi¸o viªn gi¶i thÝch thªm 1 sè tõ khã ? Em h·y cho biÕt truyÖn kÓ vÒ ai, vÒ sù viÖc g×, diÔn biÕn ra sao ? KÕt thóc nh­ thÕ nµo ? ( Kể tóm tắt sơ lược ) ? Theo em truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n ? Néi dung cña mçi ®o¹n lµ g× ? Hoạt động 2 Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết truyÖn. * MT : Thấy được ý nghĩa của cái gươm * PP : Vấn đáp, thảo luận nhóm, thông hiểu Häc sinh kÓ tãm t¾t ®o¹n 1 : ? Vì sao Long Quân quyết định cho Lê Lợi mượn gươm thần ? ? Vì sao thần lại tách ‘chuôi gươm’ với ‘lưỡi gươm’ tách người nhận lưỡi với người nhận gươm ? Gîi ý : H·y t×m c¸c chi tiÕt liªn quan tíi việc nhận gươm của Lê Lợi ? Em có nhận xÐt g× vÒ c¸ch s¾p xÕp c¸c t×nh tiÕt, chi tiết kể về việc Lê Lợi nhận gươm ? Cách s¾p xÕp c¸c sù viÖc nh­ trªn cã ý nghÜa g× ? §iÒu nµy cßn cã ý nghÜa g× ?. Khi dâng gươm cho Lê Lợi, Lê Thân có nãi : §©y lµ ý trêi phã th¸c cho minh c«ng lµm viÖc lín .Chóng t«i nguyÖn ®em. * Bè côc :2 ®o¹n - Từ đầu .... đất nước : Lê Lợi nhận gươm thần. - Đoạn còn lại Lê Lợi trả gươm tại Hồ Gươm.. II. §äc - hiÓu văn bản 1. Long Quân cho Lê Lợi mượn gươm. * Hoàn cảnh : Giặc Minh đô hộ, tàn ác, khi cuéc khëi nghÜa Lam S¬n cßn ë thêi kú trøng nước, quân yếu, đánh thua luôn, Long Quân quyết định cho chủ tướng Lê Lợi mượn gươm. * Chi tiÕt : - Lê Thận – người đánh cá nghèo khổ ba lần kéo lưới đều vớt được lưỡi gươm rỉ. - Sau đó Lê Thận gia nhập nghĩa quân, dâng lưỡi gươm cho Lê Lợi - Lê Lợi bắt được chuôi gươm trên ngọn cây. - Gươm và chuôi vừa khít như in  chi tiết rắc rèi, hoang ®­êng, lµm cho c©u chuyÖn trë nªn li k×, hÊp dÉn, thiªng liªng, huyÒn bÝ => ý nghÜa : - Sù nghiÖp cña Lª Lîi, nghÜa qu©n lµ chÝnh nghĩa, nên được cả thần linh ủng hộ, giúp đỡ  m« tÝp cña truyÖn cæ, chÝnh nghÜa sÏ chiÕn thắng, được giúp đỡ của thần linh. - Chuôi gươm ở trên rừng, lưỡi gươm ở dưới biÓn, nh­ng khi tra vµo nhau l¹i võa nh­ in  không phải là gươm thường  gươm thần  nên không thể cho mượn một cách đơn giản mà ph¶i vßng vÌo, quanh co.  ThÓ hiÖn nguyÖn väng cña d©n téc lµ nhÊt trÝ, nghĩa quân trên dưới một lòng (liên hệ với lời dÆn khi cha con cña Long Qu©n ë truyÒn thuyÕt ‘Con rång, ch¸u tiªn..’) - Câu nói của Lê Thận : khẳng định đề cao vai trò "minh chủ", chủ tướng của Lê Lợi. Hai ch÷ "ThuËn thiªn"  hoang ®­êng  mu«n d©n giao cho (trêi – d©n téc) Lª Lîi vµ nghĩa quân Lam Sơn trách nhiệm đánh giặc. Gươm chọn người, chờ người mà dâng. Đồng. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> xương thịt của mình, theo minh... Tổ Quèc. Em hiÓu c©u nãi nµy cã ý nghÜa g× ? Hai chữ ‘Thuận thiên ở chuôi gươm có hàm ý g× ? ? Trong tay Lê Lợi, gươm thần đã phát huy t¸c dông nh­ thÕ nµo ? Theo em nhê đâu mà đã chiến thắng giặc Minh. ? Câu văn : "Gươm thần tung hoành, gươm thần mở đường" có ý nghĩa gì ? Gi¸o viªn tiÓu kÕt môc 1. ChuyÓn ý 2.( GV treo tranh : HS nh×n tranh vµ kÓ truyÖn theo tranh : Tranh kÓ vÒ sù viÖc g× ? Em h·y kÓ l¹i sù viÖc Êy ) ? Vì sao Long Quân đòi trả gươm báu ? ? Vì sao địa điểm trả gươm lại ở hồ Lục Thuû mµ kh«ng ph¶i ë Thanh Hãa ? ý nghÜa cña chi tiÕt nµy.. Gi¸o viªn më réng b×nh vÒ nh©n vËt : ThÇn Kim Quy.. ? Truyện ‘Sự tích Hồ Gươm có ý nghĩa g× ?. ? Tên gọi ‘Hồ Gươm có ý nghĩa gì ?. thời khẳng định quyết tâm tự nguyện chiến đấu, hi sinh vì sự nghiệp cứu nước của Lê Lợi, nghĩa qu©n, mu«n d©n. - Søc m¹nh cña nghÜa qu©n nh©n lªn gÊp béi khi có gươm thần Lòng yêu nước, căm thù giặc, tư tưởng đoàn kết dân tộc, lại được trang bị vũ khí thần diệu là nguyên nhân dẫn đến thắng lợi hoµn toµn. §ã lµ th¾ng lîi cña chÝnh nghÜa, cña lßng d©n, cña ý trêi hßa hîp.  HiÖn thùc -t¸c dông mµu nhiÖm cña vò khÝ lîi h¹i trong tay nghÜa qu©n. 2. Lê Lợi trả gươm Sự tích Hồ Gươm. * Hoµn c¶nh : - Chiến tranh kết thúc, đất nước thanh bình, gươm thần không còn cần thiết. - Lê lợi lên làm vua, dời đô về Thăng Long. * Trả gươm ở Thăng Long vì : - Më ®Çu cuéc khëi nghÜa Lam S¬n ë Thanh Hãa. - KÕt thóc ë §«ng §«. - Nếu nhận, trả gươm 1 chỗ thì không hợp lý. - Hoàn Kiếm thần ở Hồ Tả Vọng đây là thủ đô, trung tâm chính trị, văn hóa của cả nước, là để më ra mét thêi k× míi- thêi k× hßa b×nh, x©y dựng đất nước. Khát vọng hòa bình. - §æi tªn hå T¶ Väng – hå Hoµn KiÕm. Hay hå Gươm-> Độc đáo có ý nghĩa : từ một địa phương, vươn rộng ra cả nước. - Thần Kim Quy - Rùa Vàng đã từng có công lớn trong việc giúp An Dương Vương xây thành Cổ Loa, nay lại giúp Lê Lợi đánh giặc. +Rùa : sự tưởng tượng cho sức mạnh, sự sáng suèt, trÇm tÜnh cña nh©n d©n trong lÞch sö dùng nước và giữ nước. 3. ý nghÜa tªn truyÖn - Ca ngîi tinh thÇn nh©n d©n, toµn d©n, chÝnh nghÜa cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n. - Suy tôn, đề cao Lê Lợi, nhà Lê. - Giíi thiÖu tªn gäi, nguån gèc tªn gäi Hå Hoµn Kiếm (trả gươm). - Đánh dấu, khẳng định chiến thắng của nghĩa qu©n Lam S¬n. - Ph¶n ¸nh kh¸t väng hßa b×nh cña d©n téc. - C¶nh gi¸c, r¨n ®e kÓ thï x©m l¨ng.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hoạt động 3 Hướng dẫn tổng kết và luyÖn tËp * MT : Giúp HS tổng hợp nội dung và nghệ thuật * PP : Tổng hợp, vận dụng 1. Häc sinh nh¾c l¹i môc ‘ghi nhí’ SGK. ( Nªu néi dung vµ ý nghÜa truyÖn ) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kÕt thóc truyÖn ? ? H·y nhËn xÐt vÒ kÕt thóc truyÖn ? ? H·y nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt kÓ truyÖn ? Gi¸o viªn chèt l¹i.. III. Tæng kÕt - luyÖn tËp 1. Ghi nhí : SGK 2. LuyÖn tËp a. Kết thúc truyện hợp lý  nêu bật lên chủ đề của câu chuyện (Giới thiệu tên gọi Hồ Gươm) nªu bËt ý nghÜa cña truyÖn. b. TruyÖn ®­îc kÓ theo : LÞch sö, huyÒn tho¹i, thùc h­ ®an cµi, hµi hßa. Mét danh lam th¾ng cảnh của thủ đô được cổ tích hóa bằng một câu chuyÖn phong phó, t×nh tiÕt ®Ëm chÊt tr÷ t×nh, ca lên bài ca chiến đấu, chiến thắng, ước mơ hòa b×nh cña nh©n d©n §¹i ViÖt ë thÕ kØ XV. Hồ Gươm – với truyền thuyết này càng đẹp lung linh giữa thủ đô Thăng Long Đông Đô, niềm vinh dự, tự hào của nhân dân cả nước VN.. * Bước 3: Hướng dẫn học ở nhà - Về nhà học bài cũ - Soạn bài : Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự NS 11/9/11. TiÕt 14. ND 13/9/11. Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự. A.Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức: - Yêu cầu về sự thống nhất chủ đề trong một văn bản tự sự. - Những biểu hiện của mối quan hệ giữa chủ đề, sự việc trong bài văn tự sự. - Bố cục của bài văn tự sự 2. Kĩ năng: Tìm chủ đề, làm dàn bài và viết được phần mở bài cho bài văn tự sự. B. ChuÈn bÞ : §äc c¸c tµi liÖu cã liªn quan, B¶ng phô C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy - học. *Bước 1: 1. Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: ? Sự việc và nhân vật trong văn tự sự là gì? * Bước 2: Bài mới (GV thuyết trình) - Muốn hiểu được bài văn tự sự, trước hết người đọc cần nắm được chủ đề của nó. Sau đó là t×m hiÓu bè côc cña bµi v¨n.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Vậy, chủ đề là gì ? Bố cục có phải là dàn ý không.? - Làm thế nào để có thể xác định được chủ đề và dàn ý của tác phẩm tự sự.? Hoạt động GV - HS KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 :Tìm hiểu chủ đề của bài văn tự I. Tìm hiểu chủ đề và dàn bài của bài sù. v¨n tù sù * MT : K/N về chủ đề và mối quan hệ chủ đề 1. Chủ đề của bài văn tự sự sù viÖc * PP : NhËn biÕt, ph¸t hiÖn, ph©n tÝch, th¶o luËn nhãm Học sinh đọc bài văn mẫu ở SGK. * ‘ Tuệ Tĩnh là nhà danh y lỗi lạc...người ? ý chÝnh cña bµi v¨n ®­îc thÓ hiÖn ë nh÷ng bÖnh’ ( 2c©u më bµi) => chủ đề (nêu lên ý chính, vấn đề chính lêi nµo ? bµi v¨n) ? V× sao em biÕt? Nh÷ng lêi Êy n»m ë ®o¹n nµo cña bµi v¨n ? HS thảo luận trả lời ->GVKL : Chủ đề nói lên ý chính, vấn đề chính, chủ yếu của bài v¨n. -> C¸c c©u, ®o¹n sau tiÕp tôc triÓn khai chñ * Tuệ Tĩnh bị đặt trước sự lựa chọn : chữa đề. ? Sự việc trong phần tiếp theo thể hiện chủ đề cho nhà qúi tộc hay cho em bé nhà nghèo bị gãy chân trước ? Không chần chừ ông chọn nh­ thÕ nµo ? chữa ca gãy chân trước.  Thái độ hết lòng cứu giúp người bệnh cña «ng. ? Sù tõ chèi chòa cho giµ giµu sau. viÖc lµm * Gạch dưới câu : ‘Người ta.. ân huệ  qua chøng tá ®iÒu g× ë «ng ? lời nói  chủ đề của bài văn tự sự còn thể Tìm câu thể hiện chủ đề trên ? hiÖn qua viÖc lµm. * Tªn truyÖn. - Tuệ tĩnh và 2 người bệnh. ? Em hãy đặt tên cho truyện. - TÊm lßng thÇy TuÖ TÜnh. Trong 4 tên truyện đã cho, tên nào là phù - Y đức Tuệ Tĩnh hîp ? Nªu lý do. - TuÖ TÜnh. => Chọn 1 trong 3 tên đầu, nhan đề 4 kh«ng phï hîp v× qu¸ chung chung. => *Ghi nhớ ý 1 : Chủ đề là vấn đề chủ yếu ? Vậy theo em chủ đề của bài văn tự sự là gì ? mà người viết muốn đặt ra trong truyện (v¨n b¶n). - Chủ đề còn gọi là ý chủ đạo, ý chính của ? Chủ đề thường xuất hiện ở vị trí nào của bài bài văn. * Vị trí của chủ đề có thể nằm ở. v¨n tù sù? - PhÇn dÇu (c©u më ®Çu) - PhÇn cuèi (c©u cuèi). Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o viªn chèt ý 1  chuyÓn ý 2. Hoạt động 2 : Tìm hiểu dàn bài của bài văn tù sù * MT : Xác định bố cục của một bài văn và nhiÖm vô mçi phÇn * PP : Ph¸t hiÖn, vËm dông ? Bµi v¨n trªn gåm mÊy phÇn ? Mçi phÇn mang tªn gäi g× ? NhiÖm vô cña mçi phÇn lµ g× ? ? Cã thÓ thiÕu mét phÇn nµo ®­îc kh«ng ? V× sao ?  Trong 3 phÇn : 1,3 ng¾n h¬n, phÇn 2 dµi, chi tiÕt h¬n.  Kh«ng thÓ thiÕu mét phÇn nµo ®­îc v× - Mở bài : nếu không có  người đọc khó theo dâi c©u chuyÖn - Thân bài : Thiếu  người đọc không biết chuyện sẽ ra sao  nó là xương sống của truyÖn. - KÕt bµi : ThiÕu  kh«ng biÕt chuyÖn cuèi cïng sÏ ra sao. Trước khi viết bài, để cho đầy đủ, mạch lạc, cÇn ph¶i x©y dông dµn bµi gåm 3 phÇn víi những ý lớn rồi dựa vào đó mà triển khai bài lµm chi tiÕt. Gi¸o viªn chèt l¹i : Học sinh đọc lại mục ghi SGK ............................................ TiÕt 15 Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự * Bước 1 : 1. ổn định lớp : 2. Bµi cò : ? Thế nào là chủ đề ? vai trò của chủ đề trong bµi v¨n ? ? Nªu dµn bµi cña bµi v¨n tù sù ? * Bước 2 : Bài mới -------------------------------------------------Hoạt động GV - HS -------------------------------------------------Hoạt động 1 :Hướng dẫn luyện tập ở lớp * MT : VËn dông lý thuyÕt lµm bµi tËp. Lop6.net. - PhÇn gi÷a bµi - To¸t lªn tõ toµn bé néi dung truyÖn mµ kh«ng n»m h¼n trong c©u nµo. II. Dµn bµi cña bµi v¨n tù sù. * Dµn bµi cña bµi v¨n tù sù gåm 3 phÇn. - Më bµi : Giíi thiÖu chung vÒ sù viÖc. - Th©n bµi : KÓ diÔn biÕn cña sù viÖc - KÕt bµi : KÓ kÕt côc cña sù viÖc.. ............................. ---------------------------------------------------KiÕn thøc c¬ b¶n ---------------------------------------------------III. LuyÖn tËp * Bµi 1 :.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> * PP : Ph¸t hiÖn, tr×nh bµi, vËn dông, th¶o luËn nhãm.. Học sinh đọc 2 lần truyện "Phần thưởng" HS lµm bµi tËp theo nhãm. Tr×nh bµy kÕt qu¶ vµo b¶ng phô. ? Xác định chủ đề của truyện ? ? Chủ đề nằm ở phần nào câu chuyện ? Vì sao biÕt? ? ChØ râ 3 phÇn cña truyÖn ? So s¸nh víi truyÖn ‘ TuÖ TÜnh’.. HS đọc thêm những cách mở bài khác nhau. GV hướng dẫn HS làm baì tập 3 * Bµi tËp vÒ nhµ : 1. Tìm chủ đề của truyện Con Rồng cháu. Lop6.net. a. Chủ đề : Ca ngợi trí thông minh, lòng trung thành với vua của người nông dân đồng thời chế giễu tính tham lam, cậy quyÒn thÕ cña viªn quan nä. - Sự việc tập trung cho chủ đề : câu nói của người nông dân với vua (xin bệ hạ...hai mươi nhăm roi) b. Më bµi : C©u nãi ®Çu tiªn. - Th©n bµi : c¸c c©u tiÕp theo - KÕt bµi : c©u cuèi cïng. c. So víi truyÖn ‘TuÖ TÜnh’ - Gièng nhau : KÓ theo trËt tù thêi gian + 3 phÇn râ rÖt + ít hành động, nhiều đối thoại. - Kh¸c nhau : Ýt nh©n vËt h¬n - Chủ đề ở Tuệ Tĩnh nằm lộ ngay ở phần mở bài, còn ở bài ‘Phần thưởng nằm trong sự suy đoán của bạn đọc. - Kết thúc ‘Phần thưởng bất ngờ, thú vị h¬n. d. Sù viÖc ë phÇn th©n bµi thó vÞ ë chç. - §ßi hái v« lÝ cña viªn quan quen thãi h¹ch s¸ch d©n. - Sự đồng ý dễ dàng của người nông dân. - Câu nói trả lời của người nông dân với vua thËt bÊt ngê. Nã thÓ hiÖn trÝ th«ng minh, khôn khéo của bác nông dân mượn tay nhà vua để trừng phạt tên quan thích nhũng nhiÔu d©n. Bµi 2 : a. PhÇn më bµi : - TruyÖn ‘S¬n Tinh, Thuû Tinh ch­a gi¶i thÝch râ c©u chuyÖn s¾p x¶y ra, chØ nãi tíi việc Hùng Vương chuẩn bị kén rể. - ‘Sự tích Hồ Gươm đã giải thích rõ hơn cái ý cho mượn gươm tất sẽ dẫn tới việc trả gươm sau này. b. PhÇn kÕt thóc : - TruyÖn ‘S¬n Tinh, Thuû Tinh kÕt thóc theo lèi vßng trßn, chu k× lÆp l¹i - ‘Hồ Gươm kết thúc trọn vẹn hơn. Bµi 3 :.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> tiên. Chủ đề đó thể hiện qua yếu tố nào của truyÖn ?. * Bµi tËp : 1. Chủ đề truyện Con Rồng cháu tiên : Suy t«n nguån gèc gièng nßi vµ thÓ hiÖn ý nguyện đoàn kết, thống nhất cộng đồng của người Việt (một bọc trăm trứng nở ra một trăm người con và câu nói LLQuân : kẻ miền núi, người miền biển, khi có việc gì thì giúp đỡ lẫn nhau, đừng quên lời hẹn). * Bước 3 : Hướng dẫn ở nhà : Bài 1. Tìm chủ đề các truyện ‘Thánh Gióng. Nói rõ cách thể hiện chủ đề của từng truyện kh¸c nhau nh­ thÕ nµo ? Bµi 2 : LËp dµn ý cho truyÖn trªn ? ChØ râ c¸i hay, c¸i hÊp dÉn ë mçi truyÖn. - Về nhà đọc lại tất cả các truyện truyền thuyết đã học – tóm tắt những nội dung chính để chuẩn bị làm bài viết số 1. NS 19/9/11. TiÕt 16. ND 20/9/11. Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự A. Mục tiêu cần đạt : 1. KiÕn thøc : - Cấu trúc, yêu cầu của đề văn tự sự (qua những từ ngữ được diễn đạt trong đề). - Tầm quan trọng của việc tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý khi làm bài văn tư sự. - Những căn cư để lập ý và lập dàn ý. 2. KÜ n¨ng : - Tìm hiểu đề : Đọc kĩ đề, nhận ra những yêu cầu của đề và cách làm một bài văn tự sự. - Bước đầu biết dùng lời văn của mình để viết bài văn tự sự. B. ChuÈn bÞ: b¶ng phô C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy - học. * Bước 1 : 1. ổ định lớp : 2. Bµi cò : Tr¶ bµi kiÓm tra 15 phót. * Bước 2 : Bài mới (GV thuyết trình) Hoạt động GV - HS Hoạt động1 : Hướng dẫn tìm hiểu đề vµ c¸ch thøc lµm bµi v¨n tù sù. * MT : Hiểu được yêu cầu của đề và biÕt c¸ch lµm mét bµi v¨n tù sù.. KiÕn thøc c¬ b¶n I. Đề, tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự. 1. §Ò v¨n tù sù. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> * PP : Phát hiện, vấn đáp, vận dụng GV treo bảng phụ có ghi 6 đề ở SGK . HS đọc đề và trả lời câu hỏi ? Lời văn đề (1) nêu ra những yêu cầu g× ? ? Các đề 3, 4, 5, 6 không có từ kể có phải là đề tự sự không ? ? Từ trọng tâm trong mỗi đề? ? Các đề yêu cầu làm nổi bật điều gì ? HS thảo luận trả lời -> GVKL : + Câu chuyện từng làm em thích thú. + Những lời nói, việc làm chứng tỏ người bạn ấy tốt. + Một câu chuyện kỉ niệm khiến ẹm không thể quên. + Những sự việc, tâm trạng của em trong ngày sinh nhật. + Sự đổi mới cụ thể ở quê em. + Những biểu hiện lớn lên của em. ? §Ò nµo kÓ vÒ viÖc ? ? Đề nào kể về người ? ? Đề nào nghiêng về tường thuật ? ? Qua việc nhận diện các đề trên, em h·y cho biÕt tÇm quan träng cña viÖc tìm hiểu đề ? ? Muốn tìm hiểu đề ta phải làm thế nµo ? Cho đề văn : ‘Kể một câu chuyện em thích bằng lời văn của em.’ ? Đề đã nêu ra những yêu cầu nào buộc em ph¶i thùc hiÖn ? Em hiÓu yªu cÇu Êy nh­ thÕ nµo ? ? LËp ý lµ g× ? GV hướng dẫn: Lập ý là xác định nội dung sÏ viÕt trong bµi lµm theo yªu cÇu của đề. - Häc sinh chän vµ tr×nh bµy c¸ch lùa chän cña m×nh. NÕu em chän truyÖn ‘Th¸nh Giãng em sÏ : ? Më ®Çu ra sao ? ? DiÔn tiÕn c©u chuyÖn thÕ nµo ? ? KÕt thóc ra sao.. * VÝ dô : - KÓ c©u chuyÖn ; em thÝch ; b»ng lêi v¨n cña em. - Các đề 3, 4, 5, 6 vẫn là đề tự sự vì vẫn yêu cầu cã viÖc, cã chuyÖn vÒ nh÷ng ngµy th¬ Êu, sinh nhật em, quê đổi mới, em đã lớn. -> Câu chuyện em thích ; chuyện người bạn tốt ; kỉ niệm ấu thơ ; sinh nhËt em ; quê đổi mới ; em đã lớn. -> KÓ viÖc : 3,4,5 - Kể người : 2, 6 - Kể nghiêng về tường thuật : 5, 4, 3. => Tìm hiểu đề giúp ta biết được yêu cầu của đề bài, xác định được trọng tâm của đề, giới hạn của đề. - Khi tìm hiểu đề văn tự sự thì phải tìm hiểu kĩ lời văn của đề để nắm vững yêu cầu của đề bài. 2. C¸ch lµm bµi v¨n tù sù a. Tìm hiểu đề : Kể lại một chuyện mà em thớch -> KÓ b»ng chÝnh lêi v¨n cña m×nh. NghÜa lµ không sao chép của người khác. b. LËp ý. - Chọn chuyện nào ? - Thích nhân vật nào ?Sự việc nào ? Chủ đề gì ?. c. LËp dµn ý. - Mở bài: - Thân bài: Diễn biến câu chuyện - Kết bài:. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> GV hướng dẫn HS cách mở bài * Mở bài : Có nhiều cách diễn đạt. - Thánh Gióng là một vị anh hùng đánh giặc nổi tiếng trong truyền thuyết đã lên ba mµ Th¸nh Giãng vÉn kh«ng biÕt nãi, biết cười, biết đi. Một hôm... - Ngµy x­a t¹i lµng Giãng cã mét chó bÐ rÊt l¹. §· lªn 3 mµ ... - Người nước ta không ai là không biết tíi Th¸nh Giãng. Th¸nh Giãng lµ mét người đặc biệt. Khi đã ba tuổi... biết đi. Cách 1 : Giới thiệu người anh hùng. Cách 2 : Nói đến chú bé lạ. C¸ch 3 : Nãi tíi mét mÆt nh©n vËt mµ ai còng biÕt ? ViÕt b»ng lêi v¨n cña em lµ thÕ nµo ? Học sinh đọc thầm, to mục ghi nhớ. ? Các bước tìm hiểu bài ? ? C¸ch lËp dµn bµi. Hoạt động 2 : Hướng dẫn luyện tập * MT : Vận dụng lý thuyết làm bài tập * PP : Vận dụng, thảo luận nhóm 1. Học sinh lập dàn ý theo đề GV. Kể lại truyền thuyết Con rồng cháu Tiên bằng lời văn của em. HS thảo luận theo 3 nhóm-> đại diện trả lời..  Lµ suy nghÜ kÜ cµng råi viÕt ra b»ng chÝnh lêi văn của mình, không sao chép của người khác, bất kể là ai. Nếu cần dẫn tới phải đặt trong ngoặc kÐp. * Ghi nhí :SGK II. LuyÖn lËp 1. Mở bài: - Giới thiệu LLQuân: + Mình Rồng con thần Long nữ + Lên bờ dạy dân cách trồng trọt. + Diệt trừ yêu quái giúp dân. - Giới thiệu Âu cơ: + Ở vùng núi cao phương Bắc- dòng họ thần. + Xinh đẹp tuyệt trần. 2. Thân bài: - LLQuân lấy Âu cơ: + Âu cơ xuống đất Lạc chơi, gặp LLQ. + Họ yêu nhau rồi trở thành vợ chồng, chùng sóng ở cung điện Long Trang. - Âu cơ sinh bọc trăm trứng: + Âu cơ có mang, sinh bọc trăm trứng. + Trăm trứng nở trăm con trai, không cần bú mớm, lớn nhanh như thổi. - LLQ và Âu cơ chia tay: + LLQ không quen sống trên cạn nên về thủy cung với mẹ. + Âu cơ buồn nhớ, gọi chàng lên than thở. + LLQ an ủi: LLQ nòi rồng.Âu cơ dòng tiên. Tập quán, tính tình không hợp, LQ bàn mỗi người. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> mang theo năm mươi con xuóng biển, Âu cơ mang năm mươi con lên núi, xa nhau nhưng không quên lời hẹn ước. 3. Kết bài: - Người con trưởng theo mẹ lên ngôi vua lấy niên hiệu H Vương....con nối - Người việt tự hào là con rồng cháu tiên. * Bước 3: Hướng dẫn về nhà : LËp dµn bµi vµ viÕt thµnh v¨n theo hướng dẫn sau 1. Học sinh tìm hiểu đề 2. 2. Lập làn ý đề --------------------------------------------------------NS 6/9/11 ND 8/9/11 TiÕt 11, 12. Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù. A. Mục tiêu cần đạt : 1.Kiến thức : - Vai trò của sự việc và nhân vật trong văn bản tự sự. - Ý nghĩa và mối quan hệ của sự việc và nhân vật trong văn bản tự sự. 2. Kĩ năng : - Chỉ ra được sự việc, nhân vật trong một đề bài cụ thể. B.Chuẩn bị : Bảng phụ, đọc các tài liệu có liên quan. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy-học : * Bước 1: 1. Ôn định lớp 2. Bài cũ: H. Thế nào là văn tự sự? H. Làm bài tập 1,5 SGK * Bước 2: Bài mới (GV thuyết trình) ở bài trước, ta đã thấy rõ, trong tác phẩm tự sự bao giờ cũng phải có việc, có người. Đó là sự việc (chi tiết) và nhân vật- hai đặc điểm cốt lõi của tác phẩm tự sự.Nhưng vai trò, tính chất, đặc điểm của nhân vật và sự việc trong tác phẩm tự sự như thế nào ? Làm thế nào để nhận ra ? Làm thế nào để xây dựng nó cho hay, cho sống động trong bài viết của mình ? Đó là vấn đề cơ bản mà chúng ta cần tìm hiểu và vận dụng.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Hoạt động của GV - HS Hoạt động 1 :Hướng dẫn học sinh nắm đặc ®iÓm cña sù viÖc vµ nh©n vËt. * MT : Giúp HS nắm được sự việc trong văn tự sự * PP : Phát hiện, thông hiểu, vận dụng GV treo b¶ng phô ? Xem xÐt 7 sù viÖc trong truyÒn thuyÕt "S¬n Tinh, Thuû Tinh" em h·y chØ ra : - Sù viÖc khëi ®Çu ? - Sù viÖc ph¸t triÓn ? - Sù viÖc cao trµo ? - Sù viÖc kÕt thóc ?. Kiến thức cơ bản I. §Æc ®iÓm cña sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù. 1. Sù viÖc trong v¨n tù sù a. Sù viÖc trong v¨n tù sù - Sù viÖc khëi ®Çu (1) : Vua Hïng kÐn rÓ. - Sù viÖc ph¸t triÓn (2, 3, 4) + Hai thần đến cầu hôn. + Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn kÐn rÓ + Sơn Tinh đến trước, được vợ. - Sù viÖc cao trµo (5. 6) + Thuỷ Tinh thua cuộc, đánh ghen dâng nước đánh Sơn Tinh. + Hai lần đánh nhau hàng tháng trời cuèi cïng Thuû Tinh thua, rót vÒ. - Sù viÖc kÕt thóc (7) + Hàng năm Thuỷ Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua. ? H·y ph©n tÝch mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a  Gi÷a c¸c sù viÖc trªn cã quan hÖ nh©n quả với nhau. Cái trước là nguyên nhân các sự việc đó ? cña c¸i sau, c¸i sau lµ nguyªn nh©n cña c¸i sau n÷a  Tãm l¹i, c¸c sù viÖc mãc nèi víi nhau trong mèi quan hÖ rÊt chÆt chẽ không thể đảo lộn, bỏ bớt một sự việc nµo. NÕu cø bá mét sù viÖc trong hÖ thèng  dẫn đến cốt truyện bị ảnh hưởng  ph¸ vì. Cã 6 yÕu tè cô thÓ cÇn thiÕt cña sù viÖc trong b. 6 yÕu tè ë trong truyÖn - Hùng Vương, Sơn Tinh, Thuỷ Tinh. t¸c phÈm tù sù lµ : - Ai lµm ? (nh©n vËt) - ở Phong Châu, đất của Vua Hùng. - Xảy ra ở đâu ? (không gian, địa điểm) - Thêi vua Hïng. - X¶y ra lóc nµo ? (thêi gian) - Do sù ghen tu«ng cña Thuû Tinh. - V× sao l¹i x¶y ra ? (nguyªn nh©n) - Những trận đánh nhau dai dẳng của 2 - X¶y ra nh­ thÕ nµo ? (diÔn biÕn, qu¸ tr×nh) thÇn hµng n¨m. ? Em hãy chỉ ra 6 yếu tố đó ở truyện ‘Sơn - Thuû Tinh thua. Hµng n¨m cuéc chiÕn Tinh, Thuû Tinh gi÷a hai thÇn vÉn x¶y ra. ? Theo em có thể xóa yếu tố thời gian, đặc  Kh«ng ®­îc v× : Cèt truyÖn sÏ thiÕu ®iÓm trong truyÖn nµy ®­îc kh«ng ? V× sao ? søc thuyÕt phôc, kh«ng cßn mang ý nghia truyÒn thuyÕt. ? ViÖc giíi thiÖu S¬n Tinh cã tµi cã cÇn thiÕt  Cã cÇn thiÕt v× nh­ thÕ míi cã thÓ kh«ng ? chèng chäi næi víi Thuû Tinh. ? NÕu bá sù viÖc vua Hïng kÐn rÓ ®i cã ®­îc  NÕu bá th× kh«ng ®­îc, v× kh«ng cã lÝ kh«ng ? do gì để 2 thần thi tài.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> ? ViÖc Thuû Tinh næi dËy cã lÝ hay kh«ng ? V× sao ? GV : Sự thú vị, sức hấp dẫn vẻ đẹp của truyÖn n»m ë c¸c chi tiÕt thÓ hiÖn 6 yÕu tè đó. Sự việc trong truyện phải có ý nghĩa, người kể nêu sự việc nhằm thể hiện thái độ yªu ghÐt cña m×nh. ? Em h·y cho biÕt sù viÖc nµo thÓ hiÖn mèi thiện cảm của người kể đối với Sơn Tinh và vua Hïng ? ? S¬n Tinh th¾ng Thuû Tinh mÊy lÇn, cã ý nghÜa g× ?. ? Cã thÓ xãa bá sù viÖc Hµng n¨m ... d©ng nước’ được không ? Vì sao ? Điều đó có ý nghÜa g× ? Qua ph©n tÝch c¸c vÝ dô vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái. Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ sù viÖc trong v¨n tù sù ? Häc sinh rót ra kÕt luËn . Gi¸o viªn chèt l¹i Hoạt động 2 : * MT : Thấy được nhân vật trong văn tự sự * PP : Nhận biết, vấn đáp, vận dụng Gi¸o viªn chuyÓn ý 2. Lµ kÎ võa thùc hiÖn c¸c sù viÖc lµ kÎ ®­îc nói tới, được biểu dương hay bị lên án. (người làm ra sự việc, người được nói tới) ? Trong truyÖn ‘S¬n Tinh, Thuû Tinh ai lµ nh©n vËt chÝnh, nh©n vËt quan träng nhÊt ? ? Ai lµ nh©n vËt phô ? Nh©n vËt phô nµy cã cÇn thiÕt kh«ng ? Cã thÓ bá ®­îc kh«ng ?. Lop6.net.  Cã lÝ, v× : - Thuû Tinh cho r»ng m×nh ch¼ng kÐm g× S¬n Tinh. ChØ v× chËm ch©n nªn mÊt vî  Tøc giËn. - ThÓ hiÖn tÝnh ghen tu«ng ghª gím cña thÇn. c. S¬n Tinh cã tµi chèng lôt. - SÝnh lÔ lµ s¶n vËt cña nói rõng, dÔ cho S¬n Tinh, khã cho Thuû Tinh. S¬n Tinh chØ viÖc ®em cña nhµ mµ ®i hái vî nªn đến được sớm. - S¬n Tinh th¾ng liªn tôc : LÊy ®­îc vî, th¾ng trËn tiÕp theo, vÒ sau n¨m nµo còng thắng  có ý nghĩa : Nếu để Thuỷ Tinh th¾ng th× Vua Hïng vµ thÇn d©n sÏ ph¶i ngập chìm trong nước lũ, bị tiêu diệt. Từ đó ta thấy câu chuyện này kể ra nhằm để khẳng định Sơn Tinh, Vua Hùng - Không  Vì đó là hiện tượng tự nhiên, qui luËt cña thiªn niªn ë xø së nµy  Gi¶i thích hiện tượng mưa bão lũ lụt của nhân d©n ta. * Ghi nhớ ý 1:Sù viÖc trong v¨n tù sù ®­îc tr×nh bµy cô thÓ vÒ: - Thời gian, địa điểm - Nh©n vËt cô thÓ. - Nguyªn nh©n, diÔn biÕn, kÕt qu¶. Sắp xếp sao cho thể hiện được tư tưởng mà người kể muốn biểu đạt. 2. Nh©n vËt trong v¨n tù sù a. Nh©n vËt trong v¨n tù sù lµ ai ? - Nh©n vËt chÝnh, cã vai trß quan träng nhất đó là : Sơn Tinh, Thuỷ Tinh. - Nh©n vËt ®­îc nãi tíi nhiÒu nhÊt lµ Thuû Tinh. - Nhân vật phụ : Hùng Vương, Mị Nương  rÊt cÇn thiÕt  kh«ng thÓ bá ®­îc v× nÕu bá th× c©u chuyÖn cã nguy c¬ chÖch hướng, đổ vỡ. * Ghi nhớ ý 2 (SGK) - Nh©n vËt chÝnh lµ nh©n vËt ®­îc kÓ nhiÒu viÖc nhÊt, lµ ®­îc nãi tíi nhiÒu nhÊt.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> ? Qua đó em hiểu gì về nhân vật chính trong v¨n tù sù. ? Nh©n vËt phô cã vai trß g× ? ? VËy c¸c nh©n vËt trong v¨n tù sù ®­îc kÓ nh­ thÕ nµo ? H·y cho biÕt c¸c nh©n vËt trong truyÖn ‘S¬n Tinh, Thuû Tinh ®­îc kÓ nh­ thÕ nµo ? Häc sinh rót ra kÕt luËn GV kÕt luËn : Nhân vật chính được kể ra nhiều phương diện nhất, nhân vật phụ chỉ nói qua Hoạt động 3 : * MT : vận dụng lý thuyết làm baì tập * PP : Thảo luận nhóm, trình bày... ? Em hãy chỉ ra các nhân vật trong truyện Thánh Gióng ? Phân tích vai trò nhân vật chính, phụ.Trình bày các sự việc chính của truyện. HS thảo luận làm bằng bảng phụ -> đại diện 3 nhóm lên bảng trình bày GV bổ sung thêm. * Củng cố : GV yêu cầu HS ngắc lại nội dung bài học. * Bước 3 : Hướng dẫn về nhà : - Về nhà học thuộc ghi nhớ - Làm bài tập phần II (SGK) -- ------------------------TiÕt 12 Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù * Bước 1 : 1. Ổn định lớp : 2. Bài cũ : ? Em hiểu sự việc và nhân vật trong văn tự sự ntn ? ? Làm bài tập 1 SGK * Bước 2 : Bài mới Hoạt động 1 :Hướng dẫn luyện tập ở lớp. Bài 1 : Giáo viên hướng dẫn cho học sinh chỉ ra các việc mà các nhân vật đã làm ở trong truyÖn ?. Lop6.net.  cã vai trß chñ yÕu trong viÖc thÓ hiÖn tư tưởng văn bản. - Nh©n vËt phô chØ gióp nh©n vËt chÝnh hoạt động. b. Nh©n vËt ®­îc kÓ thÓ hiÖn qua c¸c mÆt : Tên gọi, đặt tên, lai lịch, việc làm, hình dáng. 3. Bài tập :. -------------------------------------------. II. LuyÖn tËp Bµi tËp 1 : - Vua Hïng : KÐn rÓ, mêi c¸c L¹c HÇu bàn bạc, gả Mị Nương cho Sơn Tinh. - Mị Nương : Theo chồng về núi..

<span class='text_page_counter'>(20)</span> GV chia HS lµm viÖc theo nhãm ,gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu cña bµi tËp. Hoạt động 2 : Giáo viên định hướng cho học sinh kể theo. Lop6.net. - S¬n Tinh : §Õn cÇu h«n, ®em sÝnh lÔ trước, rước Mị Nương về núi, dùng phép lạ đánh nhau với Thuỷ Tinh mấy tháng trời : Bốc đồi, dựng thành luỹ ngăn nước... - Thuû Tinh : §Õn cÇu h«n, mang sÝnh lÔ muộn, đem quân đuổi theo định cướp Mị Nương... a. Vai trß vµ ý nghÜa cña c¸c nh©n vËt. - Vua Hïng : nh©n vËt phô  Kh«ng thÓ thiếu được vì ông là người quyết định cuéc h«n nh©n lÞch sö - Mị nương : Cũng thế vì không có người thì không có chuyện 2 thần xung đột như thÕ. - Thuỷ Tinh : Nhân vật chính đối lập với S¬n Tinh. H×nh ¶nh thÇn tho¹i hãa søc m¹nh cña b·o lò, ë vïng Ch©u Thæ s«ng Hång. - Sơn Tinh : Nhân vật chính đối lập với Thuỷ Tinh, người anh hùng chống lũ lụt cña nh©n d©n ViÖt cæ. b. Tãm t¾t truyÖn theo sù viÖc cña nh©n vËt chÝnh. - Vua Hïng kÐn rÓ. - Hai thần đến cầu hôn. - Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn kÐn rÓ, cè ý thiªn lÖch cho S¬n Tinh. - Sơn Tinh đến trước, được vợ : Thuỷ Tinh đến sau mất Mị Nương  đuổi theo định cướp nàng. - Trận đánh dữ dội giữa hai thần. Kết qu¶ : S¬n tinh th¾ng, Thuû Tinh thua. - Hàng năm, hai thần vẫn đánh nhau mấy th¸ng trêi, nh­ng lÇn nµo Thuû Tinh còng thÊt b¹i. c. Vì sao tác phẩm lại được đặt tên là ‘Sơn Tinh, Thuû Tinh - Tªn hai thÇn, hai nh©n vËt chÝnh cña truyÖn. Bài 2 : Nhan đề của truyện : Không vâng lêi.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>