Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tuần 21 trở đi - Năm học 2011-2012

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012. TUẦN 21 Ngày soạn: 28/01/2012 Tiết 77:. Ngày dạy : 02/2012. SÔNG NƯỚC CÀ MAU. ( Đoàn Giỏi ) A. Mục tiêu bài học 1. Kiến thức: - Sơ giản về tác giả và tác phẩm Đất rừng Phương Nam. - Vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống con người một vùng đấtphương Nam. - Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích. 2. Kĩ năng: - Nắm bắt nội dung văn bản truyện hiện đại, có yếu tố miêu tả kết hợp thuyết minh. - Đọc diễn cảm phù hợp với nội dung văn bản. - Nhận biết các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn bản và vận dụng chúng khi làm văn miêu tả cảnh thiên nhiên. 3. Thái độ: - Yêu thiên nhiên và lòng tự hào về vẻ đẹp của mỗi miền quê. B. Chuẩn bị về phương pháp, phương tiện: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, soạn bài. - Học sinh: Chuẩn bị bài theo câu hỏi trong Sgk. C. Tổ chức các hoạt động dạy - học: * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ) ? Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn rút ra là gì? * Hoạt động 2: Giới thiệu bài. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên và hs Nội dung cần đạt. ? Nêu những đặc điểm cơ bản về tác giả? ? Nêu xuất xứ của bài văn?. GV nêu yêu cầu đọc: Đoạn đầu đọc chậm, giọng đều, càng về sau càng nhanh dần lên. Đến đoạn tả chợ đọc giọng vui, linh hoạt. GV đọc mẫu 1 đoạn, gọi HS đọc tiếp. - HS nhận xét bạn đọc. - HS đọc 18 chú thích sgk GV hướng dẫn HS tìm hiểu từ khó phần chú thích. ?Văn bản chia làm mấy phần.nội dung từng phần. I.tìm hiểu chung 1. Tác giả. - Đoàn Giỏi ( 1925 – 1989) quê ở Tiền Giang là nhà văn thường viết về thiên nhiên và con người vùng Nam Bộ. 2.tác phẩm “SNCM”trích từ chương 18 truyện Đất rừng Phương Nam II. Đọc-hiểu văn bản 1.Đọc. 2. Từ khó.18 từ 3.thể loại:Tả-kết hợp với thuyết minh 4. bố cục .- Bố cục: 3 phần. a Từ đầu -> 1 màu xanh đơn điệu: ấn tượng ban đầu về sông nước Cà Mau. b. Tiếp -> sáng ban mai: Miêu tả các kênh rạch,, sông ngòi Cà Mau.. 1. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 c. Còn lại: Miêu tả chợ Năm Căn. - Vị trí quan sát trên 1 con thuyền xuôi theo các con. ?Tác giả tả cảnh sông nước Cà Mau như thế nào. ? Qua bài văn giúp em hình dung vị trí quan sát của người miêu tả như thế nào? Vị trí ấy có thuận lợi gì trong việc quan sát, miêu tả? GV: Qua bài văn ta thấy, tác giả đã vận dụng những hiểu biết của mình về địa lý, ngôn ngữ đưa vào những đoạn thuyết minh, giới thiệu địa danh và cách đặt tên các dòng sông.. ? Cảnh sông nước Cà Mau được giới thiệu như thế nào?. ? Trong đoạn văn trên, tác giả đã sử dụng nghệ thuật tiêu biểu nào?. rạch vùng Cà Mau. -> Giúp người đọc hình dung được toàn cảnh. II. phân tích chi tiết 1. Ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau. - Kênh rạch chi chít như mạng nhện. - Trên thì trời xanh, dưới thì nước xanh... - Nghệ thuật: Tả xen lẫn kể, lối liệt kê, so sánh, điệp từ, đặc biệt là những tính từ chỉ màu sắc và trạng thái cảm giác. - Tập trung miêu tả cảnh thiên nhiên qua sự cảm nhận của thị giác và thính giác. Đặc biệt là cảm giác về 1 mầu xanh bao trùm, tiếng rì rào bất tận của rừng cây, của sóng, gió... -> Không gian mênh mông rộng lớn, kênh rạch bủa vây chi chít và đựơc bao trùm trong màu xanh. 2. Cảnh kênh rạch, sông ngòi Cà Mau. - Tập trung miêu tả, giới thiệu về các địa danh ở vùng sông nước Cà Mau. - Đặt tên không phải bằng những danh từ mĩ lệ mà cứ theo đặc điểm riêng mà gọi thành tên. - Tạo ra 1 màu sắc địa phương riêng, không lẫn lộn. ? Để có được ấn tượng khái quát cao nhất về vùng đất Cà Mau, tác giả đã cảm nhận thiên nhiên qua những giác quan nào? ? Ấn tượng nổi bật ban đầu về vùng sông nước Cà Mau là gì? GV: Cụ thể cảnh sông nước vùng Cà Mau được giới thiệu như thế nào? -> Phần 2 ? Trong đoạn văn, tác giả chú ý tập trung tả gì? ? Tên gọi các con sông, rạch có gì đáng chú ý?. với các vùng sông nước khác. -> Thiên nhiên tự nhiên hoang dã, phong phú; con người sống gần với thiên nhiên nên rất giản dị, chất phác. * Dòng sông Năm Căn: - Con sông rộng lớn ngàn thước. - Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác. - Cá bơi thành đàn...sóng trắng - rừng đước cao ngất…vô tận. - Thoắt qua, đổ ra, xuôi về. - Không thay đổi được vì sẽ làm sai lệch nội dung, đặc biệt là trạng thái hành động của con thuyền. * Thoắt qua: Con thuyền vượt qua 1 nơi khó khăn,. ? Tại sao người Miền Tây lại đặt tên như vậy?. nguy hiểm. * Đổ ra: Con thuyền từ con kênh nhỏ ra dòng sông. ? Qua cách đặt tên gắn liền với các địa danh đã. lớn.. 2. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 gợi ra đặc điểm gì tự nhiên và con người nơi * Xuôi về: Con thuyền nhẹ nhàng xuôi theo. - Tác giả chọn 3 mức độ, sắc thái, màu xanh lá mạ, đây? màu xanh rêu, màu xanh chai lọ. GV: Đoạn sau tác giả tả dòng sông Năm Căn. -> Cùng chỉ 1 màu xanh đã miêu tả các lớp cây ? Tìm những chi tiết miêu tả dòng sông và rừng đước từ non đến già nối tiếp. - NT: tả cận cảnh, quan sát tinh tế, phép so sánh, đước? - Gv đọc câu '' Thuyền chúng tôi chèo thoắt... ". động từ, tính từ chỉ màu sắc. ? Chỉ ra những động từ, cụm động từ chỉ hoạt -> Dòng sông rộng lớn, thiên nhiên phong phú tràn động của con thuyền? ? Nếu thay đổi trật tự của những động từ, cụm động từ có ảnh hưởng đến nội dung diễn đạt không? ? Từ đó nhận xét về sự diễn đạt, cách dùng từ của tác giả? ? Bên cạnh dòng sông, hình ảnh rừng đước được miêu tả sinh động. Hãy chỉ ra những từ ngữ miêu tả màu sắc rừng đước và nhận xét cách miêu tả đó? ? Như vậy, khi miêu tả dòng sông Năm Căn, tg đã sd NT đắc sắc nào? ? Cảm nhận của em về sông, nước ở Cà Mau? ? Tìm những chi tiết miêu tả chợ Năm Căn?. ? Nhận xét cách miêu tả của tác giả? ? Cảm nhận của em về chợ Năm Căn như thế nào?. đầy sức sống. 3. Cảnh chợ Năm Căn. - Chợ họp trên bờ sông, ồn ào, đông vui tấp nập..., bà con các dân tộc trao đổi, buôn bán...thuyền bè san sát… - Quan sát kỹ lưỡng, tinh tế, miêu tả từ bao quát đến cụ thể, đan xen giữa kể và tả, NT so sánh, liệt kê. -> Chợ Năm Căn tấp nập, trù phú độc đáo,mang hơi thở riêng của vùng ven sông nước Nam Bộ. - Là bức tranh độc đáo trong những xóm chợ vùng rừng Cà Mau. III. Tổng kết. 1. Nghệ thuật. - Miêu tả từ bao quát đến cụ thể. - Lựa chọn từ ngữ gợi hính chính xác kết hợp với việc sử dụng các phép tu từ. - Sử dụng ngôn ngữ địa phương. - Kết hợp miêu tả và thuyết minh. 2. Nội dung. Sông nước Cà Mau là một đoạn trích độc đáo và hấp dẫn thể hiện sự am hiểu, tấm lòng gắn bó của nhà văn Đoàn Giỏi với thiên nhiên và con người vùng đất Cà Mau. IV. Luyện tập - Viết 1 đoạn văn trình bày cảm nhận của em về sông nước Cà Mau.. D. Hướng dẫn các hoạt động tiếp nối - Đọc kĩ văn bản, nhớ những chi tiết miêu tả đặc sắc, các chi tiết sử dụng phép so sánh. - Hiểu được ý nghĩa của các chi tiết có sử dụng phép tu từ. - Chuẩn bị bài: So sánh. E. Rút kinh nghiệm ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………….. 3. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012. TUẦN 21 Ngày soạn: 28/01/2012. Ngày dạy : 02/2012 Tiết 78:. SO SÁNH. A. Mục tiêu bài học: Học xong bài này HS cần đạt được : 1. Kiến thức: - Cấu tạo của phép tu từ so sánh. - Các kiểu so sánh thường gặp. 2. Kĩ năng: - Nhận diện được phép so sánh. - Nhận biết và phân tích được các kiểu so sánh đã dùng trog văn bản, chỉ ra được tác dụng của các kiểu so sánh đó. 3. Thái độ: - Có ý thức vận dụng phép so sánh trong khi nói và viết, đặc biệt trong các bài viết văn. B. Chuẩn bị về phương pháp, phương tiện: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, soạn bài, bảng phụ. - Học sinh: Chuẩn bị trước bài. C. Tổ chức các hoạt động dạy - học: * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.(5’) ? Phó từ là gì? Làm bài tập 2 (SGK/15) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài.(1’) Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường so sánh SVHT này với SVHT khác.Vậy so sánh là gì? Phép so sánh có cấu tạo như thế nào? chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. * Hoạt động 3: Bài mới.(38’). Hoạt động của giáo viên và hs - GV treo bảng phụ, y/c HS đọc VDa,b ? Tìm những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh? ? Những sự vật, sự việc nào được so sánh với. Nội dung cần đạt. I. So sánh là gì? 1Xét ví dụ 2.Nhận xét: - a.Các tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh Búp trên cành. - Hai dãy trường thành vô tận.. nhau? ? Tại sao lại so sánh: Trẻ em với búp trên cành, rừng đước với dãy trường thành? GV phân tích thêm: - Trẻ em: Mầm non của đất nước. -Búp trên cành:mầm non của cây. -> Giai đoạn đầu tiên của quá trình phát. -> Trẻ em - búp trên cành. -> Rừng đước - dãy trường thành vô tận. -b. Cơ sở so sánh: Giữa chúng có những nét tương đồng nhất định.. triển, tươi non, đầy sức sống. ? So sánh các sự vật, sự việc với nhau như vậy nhằm mục đích gì?. 4. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 ? Đọc câu văn? - c.Mục đích: Tạo hình ảnh mới mẻ cho sự việc quen ? So sánh trong bài tập 3 có gì khác so với 2 thuộc, tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diễn đạt. bài tập trên? GV: so sánh này có tính chất đo lường tính. * Sự khác nhau về tính chất - So sánh này chỉ ra sự tương phản giữa hình thức và. toán với mục đích định lượng.-> Đây không phải là phép so sánh tu từ. ? Qua tìm hiểu, em hiểu so sánh là gì? GV chốt -> ? Đọc ghi nhớ? ? Lấy ví dụ có sử dụng phép so sánh?. tính chất của vật, cụ thể là con mèo. ? Điền những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong các câu đã dẫn ở phần I vào mô hình phép so sánh?. - GV hướng dẫn học sinh điền các tập hợp từ. 2. Ghi nhớ (SGK/24). * VD: a. Áo chàng đỏ tựa ráng pha, Ngựa chàng sắc trắng như là tuyết in. b. Thân em như quả ớt trên cây Càng tươi ngoài vỏ càng cay trong lòng II. Cấu tạo của phép so sánh. 1.Bài tập * Bài tập 1,2 Vế A (Sự. Phương. vật được so sánh. diện sánh.. Từ so. Trẻ em. so. sánh. Vế B (Sự vật dùng để so sánh).. như. búp trên cành.. như. hai dãy trường thành vô tận.. chứa hình ảnh so sánh vào bảng cấu tạo. rừng. dựng lên. đước. cao ngất. áo chàng. đỏ. tựa. ráng pha. ngựa. sắc trắng. như là. tuyết in.. chàng ? Đọc VD a,b? ? Cấu tạo của phép so sánh trong câu thơ này có gì khác so với bảng cấu tạo trên? ? Từ các BT trên, em hiểu gì về cấu tạo của phép so sánh? GV chốt ->. * Bài tập 3 a , Trường Sơn: chí lớn ông cha A B Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trào A B -> Vắng mặt từ ngữ chỉ phương diện so sánh, từ so sánh. b, Như tre mọc thẳng, con người … từ s2 B A. 5. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ? Đọc ghi nhớ?. Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 -> Đảo vị trí của từ so sánh và vế B lên trước vế A. 2. Ghi nhớ ( SGK/25). GV lưu ý thêm. - Trong so sánh, vế B thường được coi là chuẩn so sánh, ví dụ: Ta nói "Con thông minh như bố" mà không nói "Bố thông minh như con" vì vế B (Bố) được coi là chuẩn so sánh, đã được công nhận từ trước.. ? Đọc BT1? GV yêu cầu học sinh: Tìm thêm ví dụ theo mẫu so sánh gợi ý (SGK).. ? Bài tập 2 nêu yêu cầu gì?. III. Luyện tập. Bài tập 1. Tìm ví dụ so sánh theo mẫu. - So sánh người với người. Thầy thuốc như mẹ hiền. - Vật với vật: + Sông ngòi, kênh rạch chi chít như mạng nhện. + Chiếc lá dừa giống như chiếc răng lược. - Người với vật: "Đôi ta như lửa mới nhen, như trăng mới mọc như đèn mới khêu". - Vật với người: Gió đông là chồng lú chiêm Gió bắc là duyên lúa mùa. - So sánh cái cụ thể với cái trừu tượng: Thời gian như cỏ vượt lên Lối mòn như sợi chỉ mòn kéo qua. Bài tập 2. Điền tiếp vào các thành ngữ so sánh vế B. - Khỏe như (voi). - Đen như (cột nhà cháy). - Trắng như tuyết, trắng như trứng gà bóc …. D. Hướng dẫn các hoạt động tiếp nối (2’). - Nhận diện được phép so sánh, các kiểu so sánh trong các văn bản đã học. - Chuẩn bị bài : Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. E. Rút kinh nghiệm ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………….. 6. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012. TUẦN 21 Ngày soạn: 28/01/2012 Tiết 79 - 80:. Ngày dạy : 02/2012 QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SÁNH VÀ NHẬN XÉT TRONG VĂN MIÊU TẢ.. A. Mục tiêu bài học: Học xong bài này HS cần đạt được : 1. Kiến thức: - Mối quan hệ trực tiếp của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. - Vai trò và tác dụng của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. 2. Kĩ năng: - Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét khi miêu tả. - Nhận diện và vận dụng được những thao tác cơ bản : quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhận xét trong đọc và viết văn miêu tả. 3. Thái độ: - Có ý thức vận dụng những thao tác cơ bản trên trong đọc và viết bài văn miêu tả. B. Chuẩn bị về phương pháp, phương tiện: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, soạn bài. - Học sinh: Chuẩn bị trước bài. C. Tổ chức các hoạt động dạy - học: * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.(5’) ? Thế nào là văn miêu tả? * Hoạt động 2: Giới thiệu bài.(1’) Để có một bài văn miêu tả hấp dẫn người đọc thì các năng lực quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhận xét là vô cùng quan trọng và cần thiết.Vậy cần vận dụng những năng lực đó ntn? chúng ta cùng tìm hiểu… * Hoạt động 3: Bài mới.(83’). Hoạt động của giáo viên và hs Nội dung cần đạt.. ? Đọc các đoạn văn a,b,c - SGK? - GV chia lớp thành 3 nhóm, y/c HS thảo luận (mỗi nhóm 1 đoạn văn): ? Mỗi đoạn văn trên giúp em hình dung được những đặc điể nổi bậ nào của sự vật và phong cảnh được miêu tả? ? Những đặc điểm nổi bật đó thể hiện ở những từ ngữ và hình ảnh nào? - GV: y/c từng nhóm báo cáo kết quả.. I. Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả: 1. Bài tập : Bài tập 1,2: a, * Đoạn 1: - Tả chàng Dế Choắt gầy gò, ốm yếu. - Thể hiện qua các từ ngữ, hình ảnh: gầy gò, lêu nghêu, bè bè, nặng nề, ngẩn ngẩn ngơ ngơ... * Đoạn 2: - Tả cảnh đẹp thơ mộng và hùng vĩ của sông nước Cà Mau - Năm Căn. - Các từ ngữ, hình ảnh thể hiện: giăng chi chít như mạng nhện, trời xanh, nước xanh, rừng xanh, rì rào bất tận, mênh mông, ầm ầm như thác... * Đoạn 3: - Tả cảnh mùa xuân đẹp, vui, náo nức như ngày hội. - Các từ ngữ, hình ảnh thể hiện: Chim ríu rít, cây gạo, tháp đèn khổng lồ, ngàn hoa lửa ngàn búp nõn, nến trong xanh... b, Các năng lực cần thiết: quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét ... cần sâu sắc, dồi dào, tinh tế. c, Các câu văn có sự liên tưởng, so sánh:. 7. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 + So sánh sự “gầy gò và dài lêu nghêu” của Dế Choắt với “gã nghiện thuốc phiện”. ? Để viết được các đoạn văn như trên, người -> h/a 1 kẻ ốm yếu, có dáng đi ngật ngưỡng, siêu vẹo viết cần có những năng lực gì? + Như mạng nhện, như thác, như người ếch, như dãy trường thành vô tận... ? Tìm những câu văn có sự liên tưởng, so sánh + So sánh “cây gạo sừng sững…khổng lồ”, hoa gạo trong mỗi đoạn? “như hàng ngàn ngọn lửa”, búp nõn là “ hàng ngàn ánh nến trong xanh” -> tả được vẻ đẹp rực rỡ, đầy sức sống của cây gạo khi mùa xuân về. ? Sự liên tưởng và so sánh ấy có gì đặc sắc? Bài tập 3: - Tất cả những chữ bị bỏ đi đều là những động từ, tính * GV cho HS đọc bài 3 từ, những so sánh, liên tưởng và tưởng tượng làm cho ? So sánh với đoạn nguyên văn chỉ ra những đoạn văn trở nên chung chung và khô khan, không còn chữ bị lược bỏ? sinh động, hấp dẫn người đọc. ? Những chữ bị bỏ đi đã làm ảnh hưởng đến đoạn văn miêu tả này như thế nào? 2. Ghi nhớ : (SGK) ? Qua các BT trên em thấy quan sát, tưởng tượng , so sánh và nhận xét có vai trò tác dụng II. Luyện tập gì trong văn miêu tả? 1. Bài tập 1 ? Đọc ghi nhớ? a. Điền từ ngữ thích hợp vào chỗ trống. ? Chọn các từ đã cho, điền vào chỗ trống trong 1, gương bầu dục 2, cong cong đoạn văn cho thích hợp? 3, lấp ló 4, cổ kính 5, xanh um b. Những hình ảnh đặc sắc, tiêu biểu ? Trong đoạn văn trên, tác giả đã quan sát và - Mặt hồ sáng long lanh lựa chọn những h/a đặc sắc tiêu biểu nào? - Cầu Thê Húc màu son - Đền Ngọc Sơn lấp ló… - Tháp Rùa … xanh um. -> Đó là những đặc điểm nổi bật về Hồ Gươm mà hồ ? Đọc, xác định y/c BT 2? Gv y/c HS làm bài tập.?. ? Đọc BT 4? ? Em sẽ liên tưởng và so sánh các hình ảnh đã cho ntn? HS tự làm. khác không có. 2. Bài tập 2 - Người rung rinh, bóng mỡ - Đầu to, nổi từng tảng - Răng đen nhánh, nhai ngoàm ngoạp - Trịnh trọng, khoan thai, hãnh diện - Râu dài, rất hùng tráng. 3.Bài tập 3: 4. Bài tập 4 * Có thể: - Mặt trời: Mâm lửa, mâm vàng, khách lạ.... 8. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 - Bầu trời như chiếc lồng bàn khổng lồ, như nửa quả cầu xanh - Bầu trời trong sáng, mát mẻ như khuôn mặt của bé sau một giấc ngủ dài. - Hàng cây: như hàng quân, như bức tường thành cao vút. - Núi đồi: như những cái bát úp, cua ghềnh... D. Hướng dẫn các hoạt động tiếp nối (2’). - Nhớ được mục đích của quan sát tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. - Nhận biết được điểm miêu tả, các chi tiết tưởng tượng, so sánh trong một đoạn văn miêu tả. - Chuẩn bị bài: Bức tranh của em gái tôi. E. Rút kinh nghiệm ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………….. 9. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012. TUẦN 22 Ngày soạn:04/02/2012. Ngày dạy : 02/2012. Tiết 81-82: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI ( Tạ Duy Anh ) A. Mục tiêu bài học: Học xong bài này HS cần đạt được : 1. Kiến thức: - Tình cảm của người em có tài năng đối với người anh. - Những nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật và nghệ thuật kể chuyện. - Cách thức thể hiện vấn đề giáo dục nhân cách của câu chuyện : không khô khan, giáo huấn mà tự nhiên sâu sắc qua sự tự nhận thức của nhân vật chính. 2. Kĩ năng: - Đọc diễn cảm giọng phù hợp với tâm lí nhân vật. - Đọc – hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lí nhân vật. - Kể tóm tắt câu chuyện trong một đoạn văn ngắn. 3. Thái độ: - Biết nghe những lời dạy bảo của mọi người để từ đó sửa chữa những lỗi lầm mà mình đã mắc phải. B. Chuẩn bị về phương pháp, phương tiện: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, soạn bài. - Học sinh: Chuẩn bị bài theo câu hỏi trong Sgk. C. Tổ chức các hoạt động dạy - học: * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ(5’) ? Trình bày cảm nhận của em về vùng đất Cà Mau qua bài '' Sông nước Cà Mau ''. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài.(1’) * Hoạt động 3: Bài mới.(38’). Hoạt động của giáo viên và hs Nội dung cần đạt. ? Trình bày những hiểu biết của em về Tạ Duy Anh và văn bản “Bức tranh của em gái tôi”?. I.Tìm hiểu chung 1. Tác giả, tác phẩm. - Tạ Duy Anh là cây bút trẻ xuất hiện trong văn học thời kì đổi mới. - Tác phẩm đoạt giải nhì trong cuộc thi viết về ''. GV: Nêu yêu cầu đọc: Đọc to, rõ ràng, phân biệt rõ lời kể, lời đối thoại, diễn biến tâm lí của người anh . - Giáo viên đọc mẫu, 2 học sinh đọc bài. - Học sinh nhận xét. ? Kể tóm tắt truyện? ? Giải nghĩa các từ : thiên tài, năng khiếu, nhân hậu?. tương lai vẫy gọi'' của báo thiếu niên tiền phong . ( Không có giải nhất ). 2.Đọc - tóm tắt truyện.. 3.Từ khó. - Thiên tài: người có khả năng đặc biệt từ bẩm sinh. - Năng khiếu: khả năng đặc biệt về một mặt nào đó. - Nhân hậu: giàu lòng yêu thương II. Đọc - Hiểu văn bản 1. Diễn biến tâm trạng của người anh.. 10. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 ? Tâm trạng của người anh được khắc họa qua - Từ trước cho đến lúc thấy em gái tự chế màu vẽ. - Khi tài năng hội họa của em được phát hiện. những thời điểm nào? ? Tìm những chi tiết biểu hiện thái độ của người - Khi lén xem những bức vẽ của em. anh với cô em gái Kiều Phương trong cuộc sống - Khi đứng trước bức tranh được giải nhất của em. * Tâm trạng, thái độ của người anh từ trước cho hàng ngày? ? Qua những việc làm trên cho thấy thái độ của đến lúc thấy em gái tự chế màu vẽ. - Gọi em là Mèo, luôn quát mắng, xét nét em. người anh đối với em như thế nào? GV gọi học sinh đọc từ '' Nhưng mọi bí mật...gắt - lén theo dõi em… -> Coi thường, bực bội, giọng kẻ cả của người làm um lên'' ? Tài năng của em được phát hiện khi nào? anh. ? Khi phát hiện ra tài năng đặc biệt của người em, * Tâm trạng của người anh khi tài năng hội họa thái độ của mọi người ra sao? Tâm trạng của người anh thế nào? ? Vì sao người anh lại có tâm trạng như vậy?. của em gái được phát hiện. - Khi chú Tiến Lê đến nhà chơi - Mọi người ngạc nhiên, vui mừng, sung sướng. - Riêng người anh buồn, thấy mình thành người thừa, bị đẩy ra ngoài. - Người anh buồn, không thân với em nữa vì ghen. GV khái quát: Vốn coi thường em, lúc nào cũng... ? Em đánh giá như thế nào về hành vi, thái độ của người anh?. ? Từ những dằn vặt, suy nghĩ đó, người anh quyết định làm việc gì? GV cho học sinh chú ý đoạn: '' Tôi quyết định làm một việc...tiếng thở dài '' GV: Sau khi đã lén xem trộm tranh của em, gấp. ghét, đố kị với tài năng của em. - Đây là biểu hiện tâm lí dễ gặp ở mỗi người, nhất là ở tuổi thiếu niên, đó là lòng tự ái và mặc cảm, tự ti khi thấy ở người khác có tài năng nổi bật. Chính mặc cảm đó đã khiến người anh không thân thiết với em như trước nữa. * Khi lén xem trộm những bức tranh của em: - Tiếng thở dài thể hiện sự buồn nản, bất lực, cay đắng. Vì: Buộc phải thừa nhận tài năng của người em và. lại những bức tranh người anh '' lén trút ra một tiếng thở dài ''... ? Em hiểu gì về tâm trạng người anh ẩn đằng sau. vì thương cho cả mình nữa (chẳng có một năng khiếu gì) - Người anh càng trở nên hay gắt gỏng và cáu. tiếng thở dài ấy? ? Nhận ra sự thật ấy, thái độ của người anh đối. giận vô lí với em.. với em ra sao? GV: Tình huống quan trọng tạo ra nút điểm của. * Tâm trạng của người anh khi đứng trước bức. diễn biến tâm trạng nhân vật người anh cuối truyện khi cậu đứng trước bức vẽ đạt giải của em gái. ? Mô tả lại bức tranh của người em? GV: Tác giả viết: '' Mặt chú bé tỏa ra một thứ ánh. tranh đạt giải của người em. - ánh sáng của lòng mong ước, sự tin tưởng... - Ngạc nhiên, hãnh diện, xấu hổ muốn khóc. + Ngạc nhiên vì: Người trong bức tranh lại chính là cậu. Ngạc nhiên nữa không ngờ ''người '' trong. 11. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 sáng rất lạ''. ? Theo em, đó là thứ ánh sáng gì? tranh lại hoàn hảo như vậy. GV cho học sinh đọc thầm đoạn cuối. + Hãnh diện vì hình ảnh của cậu trong tranh sao ? Phân tích diễn biến tâm trạng của người anh khi đứng trước bức tranh? ? Tại sao người anh lại có tâm trạng đó? ? Qua đoạn trích, em có nhận xét gì về nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của tác giả? GV: Bên cạnh nhân vật người anh, cô em gái Kiều Phương cũng khá ấn tượng với người đọc. Nhân vật người em gái được giới thiệu như thế nào? Tình cảm đối với anh ra sao?. mà đẹp thế. + Xấu hổ vì: tự nhận ra những yếu kém của mình, thấy mình không xứng đáng được như vậy. - Tác giả quan sát tỉ mỉ, miêu tả sinh động, tinh tế diễn biến tâm lí của nhân vật. Vì vậy: Vấn đề tác giả đề cập rất đơn giản nhưng vẫn không thiếu phần hấp dẫn 2. Nhân vật người em - Cô bé Kiều Phương.. ? Nhân vật Kiều Phương được khắc họa qua. - Qua ngoại hình ( nét mặt ) - Cử chỉ hành động ( sự tò mò, hiếu động, tự chế. những phương diện nào? ? Tìm những chi tiết miêu tả ngoại hình, hành. màu vẽ...) - Thái độ với người anh.. động của Kiều Phương? ? Em có cảm nhận gì về nhân vật cô em gái trong - Kiều Phương là một cô bé say mê hội họa, hồn. truyện?. nhiên trong sáng, nhân hậu ? Theo em đặc điểm nào nổi bật và đáng yêu nhất - Tấm lòng nhân hậu, độ lượng, vị tha.. ở nhân vật này? ? Em có nhận xét gì về cách kết thúc truyện? ? Câu hỏi của người mẹ ở cuối truyện có nhiều hàm ý sâu xa. Hãy phân tích ý nghĩa của câu nói đó?. - Kết thúc hay và bất ngờ. - ẩn ý + Ngoài đời liệu con có được hoàn hảo như trong. ? Học xong truyện, em tự rút ra được cho mình. tranh. + Em gái vẽ con như thế có đúng như hình ảnh thật. được bài học gì?. của con không? hay vì yêu quí anh nên nó đã vẽ đẹp như vậy? - Ghen ghét, đố kị trước tài năng của người khác là. ? Từ đó rút ra bài học về thái độ và cách ứng xử với mọi người như thế nào?. nhược điểm cần khắc phục. - Lòng nhân ái, độ lượng bao dung một cách trong. ? Em học tập được gì về nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật?. rất xấu. Với người thân thì điều đó lại càng xấu hơn. - Tự ái, tự ti cá nhân cũng là những hạn chế,. sáng, hồn nhiên là đức tính rất cần phát huy. Nó góp phần giúp con người chiến thắng bản thân, chiến thắng, hạn chế nhược điểm của mình để vươn tới thành công.. 12. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 - Trước thành công và tài năng của người khác, ? Em cảm nhận được gì về nội dung, tình cảm mỗi con người cần vượt qua lòng mặc cảm, tự ti... - Lòng nhân hậu và sự độ lượng có thể giúp con. của các nhân vật?. . ? Tóm tắt ngắn gọn truyện? ? Viết đoạn văn ngắn thuật lại tâm trạng người anh khi đứng trước bức tranh đạt giải nhất của em?. người tự vượt lên bản thân mình. III. Tổng kết. 1. Nghệ thuật. - Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất tạo nên sự chân thật cho câu chuyện. - Miêu tả chân thực diễn biến tâm lí của nhân vật 2. Nội dung. - Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn , cao đẹp hơn lòng ghen ghét, đố kị. IV.Luyện tập *Tóm tắt truyện. * Viết đoạn văn.. D. Hướng dẫn các hoạt động tiếp nối (1’). - Đọc kĩ truyện, nhớ những sự việc chính , kể tóm tắ được truyện. - Chuẩn bị: phần tiếp theo. E. Rút kinh nghiệm ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………….. 13. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012. TUẦN 22 Ngày soạn:04/02/2012 Tiết 83 - 84:. Ngày dạy : 02/2012 LUYỆN NÓI VỀ QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SÁNH VÀ NHẬN XÉT TRONG VĂN MIÊU TẢ.. A. Mục tiêu bài học: Học xong bài này HS cần đạt được : 1. Kiến thức: - Những yêu cầu cần đạt đối với việc luyện nói. - Những kiến thức đã học về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. - Những bước cơ bản để lựa chọn các chi tiết hay, đặc sắc khi miêu tả một đối tượng cụ thể. 2. Kĩ năng: - Sắp xếp các ý theo một trình tự hợp lí. - Đưa các hình ảnh có phép tu từ so sánh vào bài nói. - Nói trước tập thể lớp thật rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm, nói đúng nội dung, tác phong tự nhiên. 3. Thái độ: - Có thái độ tích cực, tự giác trong học tập. B. Chuẩn bị về phương pháp, phương tiện: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, soạn bài. - Học sinh: Chuẩn bị trước bài. C. Tổ chức các hoạt động dạy - học: * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.(5’) ? Bài tập 5/29 * Hoạt động 2: Giới thiệu bài.(1’) Tiết trước chúng ta đã tìm hiểu về văn miêu tả, các yếu tố trong văn miêu tả . Để giúp các em vận dụng làm tốt các bài viết văn, tiết học này chúng ta sẽ đi luyện nói. * Hoạt động 3: Bài mới ( 83' ) Hoạt động của giáo viên và hs. Nội dung cần đạt. I. Yêu cầu chung.. GV nêu yêu cầu chung của giờ luyện nói. - Rèn kĩ năng nói trước tập thể vấn đề cho trước. - Nói to, rõ ràng, mạch lạc. - Không được viết thành văn. - Không nói văn hoa bóng bẩy, cần nói ngắn gọn. GV chia nhóm, phân công nhiệm vụ và yêu cầu cho từng nội dung. + Nhóm 1: Bài tập 1 ( a ) + Nhóm 2: Bài tập 1 ( b ) + Nhóm 3: Bài tập 2 + Nhóm 4 - 5 - 6: Bài tập 3 GV gọi học sinh nhóm 1 trình bày dàn ý. ? Miêu tả Kiều Phương em sẽ lựa chọn những chi tiết nào? ? Miêu tả ngoại hình, lời nói, cử chỉ của Kiều Phương em sẽ trả lời như thế nào?. 14. Lop6.net. II. Thảo luận - Nói trước nhóm.. III. Luyện nói trước lớp. 1. Bài tập 1..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 a. Miêu tả hình ảnh Kiều Phương theo ? Dựa vào dàn ý trên, em hãy miêu tả lại hình ảnh Kiều. tưởng tượng. - Ngoại hình: nhỏ nhắn, mặt mũi, quần áo. Phương bằng ngôn ngữ của mình? GV gọi học sinh nhận xét phần trình bày của bạn. GV nhận xét, sửa lỗi cho học sinh.. thường lấm lem. - Lời nói: hồn nhiên, không tỏ ra bực bội với. ? Miêu tả hình ảnh người anh trai Kiều Phương, em. công việc sáng tác của mình. - Kiều Phương là người có tài năng hội họa rất. người khác. - Hành động: hoạt bát, vui vẻ, chăm chỉ với. chú ý những điểm gì? GV cho học sinh trình bày bằng ngôn ngữ của mình. hồn nhiên nhân hậu.. dựa vào dàn ý. GV gọi học sinh nhận xét GV nhận xét, sửa cho học sinh những lỗi học sinh mắc phải? ? Miêu tả người anh cần làm nổi bật những chi tiết nào? GV gọi nhóm 3 trình bày. ? Bài tập 3 nêu yêu cầu gì? GV hướng dẫn học sinh lập dàn ý. ? Bài văn miêu tả gồm mấy phần? Nội dung từng phần?. GV cho học sinh trình bày miệng theo dàn ý. GV lưu ý: Trình tự miêu tả thời gian: trời vừa tối -> tối hẳn ->càng về khuya - những hình ảnh so sánh, liên tưởng. GV gọi học sinh nhận xét. b. Miêu tả hình ảnh anh trai Kiều Phương. - Hình dáng: sáng sủa, cao gầy, đẹp trai... - Tính cách: ghen tị nhỏ nhen, mặc cảm, ân hận, ăn năn, hối lỗi. 2. Bài tập 2. Miêu tả người anh ( chị, em ) của mình. - Ngoại hình - Lời nói - Cử chỉ -> Nhận xét, cảm xúc về người anh ( chị ) 3. Bài tập 3. Lập dàn ý miêu tả một đêm trăng nơi em ở. * Dàn ý a. Mở bài - Giới thiệu đêm trăng ( thời gian, không gian ngắm trăng ) b. Thân bài. - Miêu tả chi tiết, cụ thể đêm trăng. + Bầu trời đêm trong trẻo, dường như cao hơn, rộng hơn… + Vầng trăng như một chiếc gương, soi tỏa ra. ? Miêu tả hình ảnh người dũng sĩ theo trí tưởng tượng. ánh sáng dịu mát. + Cây cối rung rinh trong gió, lấp lánh ánh. của em? ? Nhận xét?. trăng. + Những ngôi nhà như đã ngủ yên trong giấc. 15. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 Gv nhận xét, sử lỗi HS mắc phải ngủ thanh bình. + Con đường dưới ánh trăng… c. Kết bài. - Cảm nghĩ về đêm trăng. 4. Bài tập 5 D. Hướng dẫn các hoạt động tiếp nối (2’). - Xác định đối tượng miêu tả cụ thể, nhận xét về đối tượng và làm rõ nhận xét đó qua các chi tiết, hình ảnh tiêu biểu. - Lập dàn ý cho bài văn miêu tả. - Chuẩn bị bài: Vượt thác. E. Rút kinh nghiệm ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………….. 16. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012. TUẦN 23 Ngày soạn:11/02/2012. Ngày dạy : 02/2012. Tiết 85: VƯỢT THÁC ( Võ Quảng ) A. Mục tiêu bài học: Học xong bài này HS cần đạt được : 1. Kiến thức: - Cảm nhận được vẻ đẹp phong phú, hùng vĩ của thiên nhiên trên sông Thu Bồn, vẻ đẹp của người lao động được miêu tả trong bài. - Nắm được nghệ thuật phối hợp miêu tả kể chuyện thiên nhiên và hoạt động của con người. 2. Kĩ năng: - Phân tích văn bản. 3. Thái độ: - Yêu quí cảnh đẹp thiên nhiên và con người lao động. B. Chuẩn bị về phương pháp, phương tiện: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, soạn bài. - Học sinh: Chuẩn bị bài theo câu hỏi trong Sgk. C. Tổ chức các hoạt động dạy - học: * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ(3’) ? Những bài học rút ra từ truyện ''Bức tranh của em gái tôi''? * Hoạt động 2: Giới thiệu bài.(1’) * Hoạt động 3: Bài mới.(40’). Hoạt động của giáo viên và hs. Nội dung cần đạt.. Quảng và bài văn ''Vượt thác'' ? GV: Nêu yêu cầu đọc: Đọc rõ ràng, chú ý thay. I .Tìm hiểu chung 1. Tác giả -Võ Quãng(1920-2007) -Quê: Tỉnh Quãng Nam,là nhà văn chuyên viết. đổi nhịp điệu cho phù hợp với nội dung từng đoạn: Đoạn đầu miêu tả cảnh dòng sông ở vùng đồng. cho thiếu nhi 2.Tác phẩm Bài Vượt Thác trích từ chương XI của truyện. bằng giọng nhẹ nhàng. - Đoạn tả cảnh vượt thác thì sôi nổi, mạnh mẽ. - Đoạn cuối trở lại êm ả, thoải mái. Giáo viên đọc mẫu, 2 học sinh đọc bài. GV gọi học sinh nhận xét. GV gọi học sinh giải thích nghĩa một số từ Hán. Quê nội II.Đọc-hiểu văn bản 1.Đọc. ? Nêu những hiể biết của em về nhà văn Võ. Việt: ? Cổ thụ? Mãnh liệt? ? văn bản chia làm mấy phần ? Dựa vào trình tự miêu tả hãy xác định bố cục bài văn?. 3.Từ khó. 4.Bố cục .- Đoạn 1: Từ đầu...nhiều thác nước - Đoạn 2: Tiếp ...thác cổ cò. - Đoạn 3: Phần còn lại. 17. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 III. Phân tích chi tiết 1. Cảnh thiên nhiên GV: Từ vị trí quan sát ấy cảnh dòng sông và hai bên bờ qua sự miêu tả ở trong bài đã thay đổi như thế nào theo từng chặng của con thuyền, hình ảnh con người trong cuộc vượt thác hiện lên như thế nào?. - Cảnh dòng sông và hai bên bờ. - Dòng sông rộng, chảy chầm chậm, êm ả, gió nồm thổi, thuyền lướt sóng bon bon. - ở ngã ba sông là những bãi dâu trải ra bạt ngàn. ? Cảnh thiên nhiên ở đây được miêu tả bao gồm. đến nhiều làng xa tít. - Càng về ngược: Vườn tược càng um tùm. - Dọc sông, nhiều chòm cổ thụ dáng mãnh liệt. những cảnh nào? ? Theo dõi những chi tiết miêu tả ở đoạn 1. Cảnh. đứng trầm ngâm lặng nhìn xuống nước. - Núi cao như đột ngột hiện ra chắn ngang trước. sắc dòng sông và đôi bờ được tác giả miêu tả qua những hình ảnh nào?. mặt. - Nước từ trên cao phóng giữa hai vách đá dựng đứng. - Dòng sông chảy quanh co dọc những núi cao sừng sững. - Dọc sườn núi những cây to mọc giữa những bụi. GV gọi học sinh đọc đoạn 3. ? Cảnh thiên nhiên đã có sự đổi thay như thế nào? GV: Do địa lí ở vùng miền trung nước ta có dải đồng bằng hẹp tiếp liền với núi, trung và Nam trung bộ là vùng cao nguyên tương đối bằng phẳng. Vì vậy phần lớn các dòng sông không dài lắm, độ dốc lớn, có nhiều thác và dòng chảy thay đổi rõ rệt qua mỗi vùng. ? Nét đặc sắc trong miêu tả cảnh thiên nhiên ở đây là gì? ? Hãy liệt kê các câu văn có hình ảnh so sánh và nhân hóa mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh thiên nhiên? Chỉ rõ tác giả đã so sánh gì với nhau? ? Ở đoạn đầu và cuối của bài có hai hình ảnh miêu tả những cây cổ thụ trên bờ sông. Hãy chỉ ra các hình ảnh ấy và phân tích ý nghĩa của mỗi hình ảnh? GV: trong hai hình ảnh này ngoài phép so sánh, tác giả còn dùng phép nhân hóa để việc miêu tả thêm sinh động, cây cỏ, cảnh vật cũng như có. lúp xúp nom xa như những cụ già vung tay hô đám co cháu... - Qua nhiều lớp núi, đồng ruộng lại mở ra. - Nghệ thuật so sánh, nhân hóa. - Như thuyền đang nhớ núi rừng cố phải lướt cho nhanh, cho kịp. - Những chân cổ thụ được nhân hóa: Dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm, lặng nhìn xuống nước. - Dọc sông: Những chân cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm... - Dọc sườn núi: Những cây to...phía trước. + Hình ảnh 1: + Hình ảnh 2: * Cảnh thiên nhiên oai linh, hùng vĩ, chứa đựng một sức mạnh lớn lao. 2. Cảnh con thuyền vượt thác - Thác nước - Dượng Hương Thư a. Thác nước - Nước từ trên cao phóng giữa hai vách đá dựng đứng chảy đứt đuôi rắn . - Chiếc sào Dượng Hương Thư bị cong lại. Nước bị cản văng bọt tứ tung, thuyền vùng vằng cứ trực. 18. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012 tâm hồn. trụt xuống quay đầu. ? Qua cách miêu tả của nhà văn, em cảm nhận - Thuyền cố lấn lên rồi vượt qua được thác Cổ Cò. được những gì về cảnh dòng sông và hai bên bờ? ? Những hình ảnh nào được tác giả tập trung miêu tả trong đoạn văn? ? Tìm những hình ảnh trong bài miêu tả cảnh thác nước dữ? ? Em có nhận xét gì về cách dùng từ láy '' vùng vằng '' của tác giả? ? Nhân vật Dượng Hương Thư được miêu tả qua những nét nào? ? Tìm những chi tiết miêu tả ngoại hình và hành động của Dượng Hương Thư? ? Khi miêu tả hành động của Dượng Hương Thư tác giả đã sử dụng những từ ngữ thuộc từ loại nào? ? Những từ ngữ ấy có tác dụng gì? ? Để làm nổi bật hình ảnh của Dượng Hương Thư tác giả đã rất thành công trong việc sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? ? Hãy chỉ ra các so sánh mà tác giả đã sử dụng và ý nghĩa của những hình ảnh so sánh đó? ? Nghệ thuật miêu tả của Võ Quảng trong đoạn này có gì đặc sắc? ? Hãy nêu những nhận xét của em về nhân vật Dượng Hương Thư? ? Em học tập được những gì ở nghệ thuật miêu tả của nhà văn? ? Bài văn giúp em cảm nhận được những gì về thiên nhiên và con người ? GV gọi học sinh đọc ghi nhớ.. - Dùng từ thật chính xác: Diễn tả sự cố gắng chống chọi của con người, sự ngang ngược của dòng thác. b. Hình ảnh Dượng Hương Thư * Ngoại hình * Hành động - Đánh trần đứng sau lái co người phóng sào xuống dòng sông…ghì chặt lấy sào, lấy thế trụ lại... - Thả sào, rút sào, rập ràng nhanh như cắt. - Động từ: Trụ, ghì, phóng, uốn -> Sử dụng từ chính xác, phù hợp với công việc nặng nhọc, khẩn trương của người chèo thuyền - Nghệ thuật: So sánh - So sánh hình ảnh Dượng Hương Thư với pho tượng đồng đúc -> tô đậm sức khỏe, thể hiện nét ngoại hình gân guốc, vững chắc của nhân vật. - Tả thiên nhiên - tả người. - Tả chân dung con người trong hoạt động. - Con người lao động quả cảm, người chỉ huy vượt thác bình tĩnh, dày dạn kinh nghiệm. III. Tổng kết. 1. Nghệ thuật. - Nhân hóa và so sánh là hai biện pháp nghệ thuật phổ biến mà tác giả sử dụng thành công để tả người, tả cảnh. 2. Nội dung. - Cảnh thiên nhiên rộng lớn hùng vĩ, vẻ hùng dũng và sức mạnh của người lao động. * Ghi nhớ ( SGK ). IV. Luyện tập. D. Hướng dẫn các hoạt động tiếp nối (2’). - Học bài. - Chuẩn bị bài: So sánh ( tiếp theo) E. Rút kinh nghiệm ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………….. 19. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án Ngữ văn 6 - Năm học 2011 -2012. TUẦN 23 Ngày soạn:11/02/2012. Ngày dạy : 02/2012 Tiết 86:. SO SÁNH ( Tiếp theo). A. Mục tiêu bài học: Học xong bài này HS cần đạt được : 1. Kiến thức: - Nắm được hai kiểu so sánh cơ bản: Ngang bằng và không ngang bằng. - Hiểu được tác dụng chính của so sánh. 2. Kĩ năng: - Bước đầu biết tạo một số phép so sánh. 3. Thái độ: - Có ý thức sử dụng phép so sánh trong khi nói và viết, đặc biệt trong các bài viết văn. B. Chuẩn bị về phương pháp, phương tiện: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, soạn bài, bảng phụ. - Học sinh: Chuẩn bị trước bài. C. Tổ chức các hoạt động dạy - học: * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.(5’) - So sánh là gì? Chỉ ra 1 số hình ảnh so sánh trong văn bản "Vượt thác". * Hoạt động 2: Giới thiệu bài.(1’) * Hoạt động 3: Bài mới.(38’). Hoạt động của giáo viên và hs ? Đọc khổ thơ - SGK/41? ? Tìm phép so sánh trong đoạn thơ? ? Từ ngữ chỉ ý so sánh trong 2 phép so sánh trên có gì khác nhau? ? Tìm thêm những từ ngữ chỉ ý so sánh ngang bằng hoặc không ngang bằng? ? Từ bài trên em thấy có những kiểu so sánh nào? ? Đọc ghi nhớ? ? Em hãy cho biết mô hình cấu tạo của 2 kiểu so sánh trên? ? Em hãy lấy ví dụ về phép so sánh thuộc 2 kiểu trên? ? Chỉ ra từ so sánh và kiểu so sánh?. ? Đọc đoạn văn? ? Tìm phép so sánh trong đoạn văn? ? Căn cứ vào đâu mà em xác định đó là phép. Nội dung cần đạt. I. Các kiểu so sánh. 1. Bài tập: - Các phép so sánh: (1) Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức cùng chúng con (2) Mẹ là ngọn gió suốt đời của con. (1) So sánh không ngang bằng. (2) So sánh ngang bằng. - So sánh ngang bằng: Như, tựa, ý nhủ, như là bao nhiêu - bấy nhiêu… - So sánh không ngang bằng: hơn, kém, thua, không như, hơn là, chẳng bằng, chưa bằng … 2. Ghi nhớ ( SGK/42 ). - So sánh ngang bằng: A là B - So sánh không ngang bằng: A chẳng là B. VD: - Quê hương là chùm khế ngọt - Thành phố ĐBP đẹp hơn Sơn La. II. Tác dụng của so sánh. 1. Bài tập. * Bài tập 1:. 20. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>