Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (132.4 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn:
Tiết:

Ngày dạy
Lớp dạy

ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC

1. Kiến thức:

- Đặc điểm của nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một tác phẩm ngụ ngôn.
- Ý nghĩa giáo huấn sâu sắc của truyện ngụ ngôn.

- Nghệ thuật đặc sắc của truyện: Mượn chuyện loài vật để nói chuyện con người , ẩn
bài học triết lí; tình huống bất ngờ, hài hước độc đáo.

2. Kĩ năng:

- Tự nhận thức giá trị của cách ứng xử khiêm tốn, dũng cảm, biết học hỏi trong cuộc
sống.

- Đọc - hiểu văn bản truyện ngụ ngôn.

- Liên hệ các sự việc trong truyện với những tình huống, hoàn cảnh thực tế.
- Kể lại được truyện.

3.Thái độ: Qua ý nghĩa câu truyện rút ra bài học cho bản thân: Liên hệ với các tình
huống cụ thể rõ ràng, các tình huống thực tế phù hợp.

4. Phát triển năng lực:

- Năng lực chung: Giao tiếp, ứng xử, tư duy, tự học, giải quyết vấn đề

- Năng lực riêng: cảm thụ thẩm mỹ - diễn đạt, sử dụng ngôn ngữ - hợp tác và chia sẻ
II. PHƯƠNG PHÁP: GV tổ chức giờ dạy theo phương pháp giảng, kết hợp trao đổi thảo
luận và trả lời câu hỏi gợi mở, chơi trò chơi…

III.CHUẨN BỊ:

1. Giáo viên: Nghiên cứu bài học, soạn giáo án.
 2. Học sinh: SGK, vở ghi, vở soạn.

IV.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
 1.Ổn định lớp- Kiểm tra sĩ số:

2. Bài cũ: Hãy nêu nội dung và nghệ thuật truyện “ Ông lão đánh cá và con cá vàng” 
 3. Bài mới:

Hoạt động 1: Khởi động

- Mục tiêu : tạo cho HS chú ý khi vào bài
- Thời gian : 5’

- Phương pháp: trò chơi ô chữ.
 HOẠT

ĐỘNG CỦA 
GV VÀ HS

NỘI DUNG CẦN ĐẠT ĐHPT

NĂNG
LỰC

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

theo yêu cầu
của giáo viên
- GV dẫn dắt,
giới thiệu bài
mới

thể

loại được nhiều người ưa thích. Ngụ ngơn là nói có ngụ ý, 
nghĩa là khơng nói thẳng, nói trực tiếp điều muốn nói. “Ếch 
ngồi đáy giếng” là một trong những truyện có nội dung như 
thế.

ngơn
ngữ

Hoạt động 2: Hình thành kiến thức

Bước 1,2,3: Tri giác; Phân tích, cắt nghĩa; Tổng kết, khái quát
-Thời gian: 20’

- Phương pháp: Vấn đáp, giải thích, minh hoạ, phân tích, nêu và giải quyết vấn đề.
- Kỹ thuật: Động não, nhóm, trình bày

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT ĐHPT

NĂNG
LỰC

HS
Hoạt động 1: Đọc – tìm hiểu chung

GV cho HS đọc chú thích SGK
- Thế nào là truyện ngụ ngôn?

GV đọc mẫu
- Giọng đọc chậm

- Bình tĩnh xen chút hài hước kín đáo.
- HS đọc→kể

- HS đọc giải nghĩa từ khó và tìm từ trái
nghĩa.

+ Nhâng nháo: Trái với nhũn nhặn.
+ Nghênh ngang: Trái với khép nép.

I. Đọc – tìm hiểu chung

1. Khái niệm truyện ngụ ngơn
Truyện ngụ ngôn là loại truyện kể
bằng văn xuôi hoặc văn vần,
mượn truyện nhỏ về loài vật, đồ
vật hoặc chính con người để nói
bóng nói gió kín đáo chuyện con
người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy

người ta bài học nào đó trong
cuộc sống.

2. Đọc và kể:

- Một con ếch sống trong giếng đã
lâu ngày. - Nó cứ nghĩ mình là
chúa tể, còn bầu trời chỉ là chiếc
vung.

- Đến khi mưa to, nước dâng lên,
ếch ra khỏi giếng, đi lại nghênh
ngang, không để ý đến xung
quanh, nên bị một con trâu đi qua
dẫm bẹp.

3. Cấu trúc văn bản.

- Truyện kể dưới hình thức văn
xuôi.

- Nhân vật: Chú Ếch- là loài vật
- Có 2 Sự việc liên quan đến chú

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Hoạt động 2: Đọc – tìm hiểu chi tiết:
- Câu văn nào vừa giới thiệu nhân vật, vừa
giới thiệu không gian ếch sống?

- Không gian giếng là một nơi như thế
nào?

- Khi ở trong giếng, cuộc sống của ếch như
thế nào?

- Em có nhận xét gì về cuộc sống đó?
- Trong cuộc sống ấy, ếch ta tự cảm thấy
mình như thế nào?

- Điều đó cho em thấy đặc điểm gì trong
tính cách của ếch?

- Kể về ếch với những nét tính cách như
vậy, tác giả đã sử dụng NT gì?

- Em thấy cách kể về cuộc sống của ếch
trong giếng gợi cho ta liên ttưởng tới một
môi trường sống như thế nào?

- Với môi trường hạn, hẹp dễ khiến người
ta có thái độ như thế nào?

- Nêu sự việc tiếp theo của câu chuyện?
- Ếch ta ra khỏi giếng bằng cách nào?
- Cái cách ra ngoài ấy thuộc về ý muốn chủ
quan hay khách quan?

- Không gian ngồi giếng có gì khác với
khơng gian trong giếng?

- Ếch có thích nghi được với sự thay đổi đó

không? Những cử chỉ nào của ếch chứng tỏ
điều đó?

- Kết cục, chuyện gì đã xảy ra với ếch?
- Theo em, vì sao ếch lại bị giẫm bẹp?

Ếch:

+ Kể chuyện ếch khi ở trong
giếng.

+ Kể chuyện ếch khi ra khỏi
giếng.

- Ngôi kể thứ ba, thứ tự kể tự
nhiên.

- PTBĐ: Tự sự.

4. Từ khó: (sgk)

- Nhâng nháo: Ngông nghênh,
không coi ai ra gì

II. Đọc –tìm hiểu chi tiết:

1. Cuộc sống của ếch khi ở trong
giếng:

- Không gian: Nhỏ bé, chật hẹp,

không thay đổi

- Cuộc sống: Xung quanh chỉ có
một vài con vài con vật bé nhỏ...
Hằng ngày khiếp sợ tiếng ếch kêu.
 Cuộc sống chật hẹp, đơn giản.
 Ếch ta oai như một vị chúa tể,
coi bầu trời chỉ bằng cái vung.
 Hiểu biết nông cạn lại huyênh
hoang, kiêu ngạo, chủ quan trở
thành thói quen, thành bệnh.
 Môi trường hạn hẹp dễ khiến
người ta kiêu ngạo, không biết
thực chất mình.

2. Ếch ra khỏi giếng:

- Mưa to, nước tràn giếng đưa ếch
ra ngồi.

- Khơng gian mở rộng với bầu trời
khiến ếch ta có thể đi lại khắp nơi
- Ếch nhâng nháo nhìn bầu trời,
chả thèm để ý xung quanh.

- Kết cục: Bị một con trâu đi qua
giẫm bẹp

 Ếch không nhận thức được giới
hạn của mình nên bị thất bại thảm

hại.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

GV gợi ý: Cứ tưởng mình oai như trong
giếng, coi thường mọi thứ xung quanh; do
sống lâu trong môi trường chật hẹp, không
có kiến thức về thế giới rộng lớn.

- Mượn sự việc này, dân gian muốn
khuyên con người điều gì?

- Yêu cầu hs rút ra nội dung và ý nghĩa của
văn bản?

- GV khái quát

Hoạt động 3: Tổng kết

Cho HS đọc phần ghi nhớ SGK T101.

III. Tổng kết 
1. Nội dung:

- Phê phán những kẻ hiểu biết

hạn hẹp nhưng huyênh hoang.

- Khuyên nhủ người ta phải biết

mở rộng tầm hiểu biết, không

được chủ quan, kiêu ngạo.

- Phải biết quan sát thế giới

xung quanh, mở rộng tầm hiểu

biết, chớ chủ quan, kiêu ngạo.

- Thành ngữ “ Ếch ngồi đáy
giếng”

2. Nghệ thuật:

- Xây dựng hình tượng gần gũi
với đời sống

- Cách nói ngụ ngôn, cách giáo
huấn tự nhiên, đặc sắc

- Cách kể bất ngờ, thú vị
Hoạt động 3: Luyện tập

-Thời gian: 15’

- Phương pháp: Vấn đáp, giải thích.
- Kỹ thuật: Động não, nhóm.k

HOẠT ĐỘNG

CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT

ĐHPT
NĂNG
LỰC

HS
- GV hướng dẫn

HS luyện tập
Bài 1

Yêu cầu đọc bài
tập

IV. LUYỆN TẬP

Bài 1 : Khoanh tròn vào chữ cái đầu của đáp án đúng
1. Mục đích chủ yếu của truyện ngụ ngôn là gì ?
A. Kể chuyện B. Thể hiện cảm xúc

C. Gửi gắm ý tưởng bài học
D. Truyền đạt kinh nghiệm

2. Con người, con vật, đồ vật đều có thể là nhân vật trong
truyện ngụ ngôn.

A. Đúng B. Sai

Bài 2: Tìm hai câu văn trong truyện mà em cho là quan
trọng nhất trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của truyện
- Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng cái vung và nó
thì oai như một vị chúa tể : Môi trường nhỏ hẹp của ếch và
sự ngộ nhận, ảo tưởng về bản thân của ếch

- Nó nhâng nháo đưa cặp mắt lên nhìn bầu trời , chả thèm
để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Yêu cầu đọc đề

bài

- HS hoạt động cá
nhân, trình bày
trước lớp.

bẹp : Thái độ chủ quan kiêu ngạo của ếch và hậu quả nó
phải chịu

Hoạt động 4 : Hướng dẫn củng cố và luyện tập
-Thời gian: 2’

- Phương pháp : phân tích, rút ra kết luận
- Kĩ thuật : Động não.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

VÀ HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT

ĐHPT
NĂNG
LỰC

HS
Giáo viên chiếu câu hỏi: