Tải bản đầy đủ (.ppt) (16 trang)

Bài 14. Dấu ngoặc kép

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (472.54 KB, 16 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự



Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự



kỳ thi giáo viên giỏi thành phố



kỳ thi giáo viên giỏi thành phố



Năm học 2009 - 2010



</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Kiểm tra bài cũ



Kiểm tra bài cuõ





Giải thích cơng dụng của dấu ngoặc đơn

<sub>Giải thích cơng dụng của dấu ngoặc đơn </sub>



trong phần giới thiệu sau:



trong phần giới thiệu sau:





Hai bài thơ “ Cảnh khuya” và “ Rằm tháng

<sub>Hai bài thơ “ Cảnh khuya” và “ Rằm tháng </sub>



giêng”



giêng”

( Ngun tiêu)

<sub>( Ngun tiêu)</sub>

được Bác Hồ viết ở

<sub> được Bác Hồ viết ở </sub>



chiến khu Việt Bắc, trong những năm đầu của




chiến khu Việt Bắc, trong những năm đầu của



cuộc kháng chiến chống Pháp



cuộc kháng chiến chống Pháp

( 1946- 1954).

<sub>( 1946- 1954).</sub>


<i>( Sách giáo khoa Ngữ văn 7- Tập 1)</i>



<i>( Sách giáo khoa Ngữ văn 7- Tập 1)</i>



<b>Em haõy nêu công dụng của dấu ngọăc đơn</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

1) VÝ dơ:



a) Thánh Găng-đi có một phương châm:

Chinh


phục được mọi người ai cũng cho là khó, nhưng tạo


được tình thương, lịng nhân đạo, sự thơng cảm giữa



con người với con người lại càng khó hơn

”.


<i>(Theo Lâm Ngữ Đường, Tinh hoa xử thế)</i>



b)

Nhìn từ xa, cầu Long Biên như một dải lụa uốn


lượn vắt ngang sông Hồng, nhưng thực ra

“dải lụa”

<sub>“dải lụa”</sub>



ấy nặng tới 17 tấn!



</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

c)

Tre với người như thế đã mấy nghìn năm. Một thế


kỉ

“văn minh”, “khai hố”

của thực dân cũng khơng


làm ra được một tấc sắt. Tre vẫn phải còn vất vả




mãi với người.



(Thép Mới : Cây tre Việt Nam)



<i>d) </i>

Hàng loạt vở kịch như

“Tay người đàn bà”,



</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>TIẾT 53.</b>

<b> </b>

<b>DẤU NGOẶC KÉP</b>



<b>I. CÔNG DỤNG. </b>





Dấu ngoặc kép được dùng để:

Dấu ngoặc kép được dùng để:




- Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp;

<sub>- Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp; </sub>





- Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc

<sub>- Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc </sub>



biệt hay có hàm ý mỉa mai;



biệt hay có hàm ý mỉa mai;





- Đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san,...

- Đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san,...


được dẫn.




được dẫn.



<i>Ghi nhớ</i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b> </b>

<b>Một số điều lưu ý:</b>



- Trong văn bản in, tên tác phẩm, tập san… có thể

in



đậm

,

<i>in nghiêng</i>

hoặc

gạch chân

nhưng trong văn



bản viết tay cần dùng dấu

<i><b>ngoặc kép</b></i>

để đánh dấu.


- Lời dẫn trực tiếp được đặt trong ngoặc kép cần



chính xác cả về từ ngữ, dấu câu.



</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>II. LUYỆN TẬP</b>



<b>Bài tập 1: Giải thích công dụng của dấu ngoặc kép</b>

.



Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu:



a) Câu nói được dẫn trực tiếp. Đây là những câu nói mà


lão Hạc tưởng như là con chó Vàng muốn nói với lão.



b) Từ ngữ được dùng với hàm ý mỉa mai: một anh chàng


được coi là “

<i>hầu cận ơng lí</i>

<i>hầu cận ơng lí</i>

” mà bị một người đàn bà đang

<sub>”</sub>


ni con mọn túm tóc lẳng ngã nhào ra thềm.



c) Từ ngữ được dẫn trực tiếp, “ em bé”

“ em bé” dẫn lại lời của


người khác.




d) Từ ngữ được dẫn trực tiếp và cũng có hàm ý mỉa mai.


e) Từ ngữ được dẫn trực tiếp. “

<i>Mặt sắt </i>

<i>Mặt sắt </i>

<sub>”</sub>

<i>, </i>

<i>, </i>

<sub>“ </sub>

<i>ngây vì tình</i>

<i>ngây vì tình</i>

<sub>”</sub>

<i> </i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>TIẾT 53. DẤU NGOẶC KÉP</b>


<b>Bài tập 2: Đặt dấu hai chấm và dấu ngoặc kép vào chỗ thích hợp (có điều chỉnh chữ </b>


viết hoa trong trường hợp cần thiết) trong đoạn trích và giải thích lí do.


a) Biển vừa treo lên, có người qua đường xem, cười bảo


- Nhà này xưa quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ phải đề biển là cá tươi ?
Nhà hàng nghe nói, bỏ ngay chữ tươi đi. “ ” (Theo Treo biển)


“ ”
:


Đặt dấu hai chấm sau cười bảo : (đánh dấu (báo trước) lời đối thoại), dấu ngoặc
kép ở “cá tươi” và “tươi” (đánh dấu từ ngữ được dẫn lại).


b) Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với
cháu . ” <i>(Tạ Duy Anh, Bức tranh của em gái tôi)</i>:




Đặt dấu hai chấm sau chú Tiến Lê: (đánh dấu (báo trước) lời dẫn trực tiếp), đặt
dấu ngoặc kép cho phần còn lại: “Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu.”


(đánh dấu câu nói đựơc dẫn trực tiếp).



<b>- Lưu ý viết hoa từ “Cháu” vì mở đầu một câu.</b>


a) Biển vừa treo lên, có người qua đường xem, cười bảo


- Nhà này xưa quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ phải đề biển là cá tươi ?
Nhà hàng nghe nói, bỏ ngay chữ tươi đi. (Theo Treo biển)


b) Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với
<i>cháu . (Tạ Duy Anh, Bức tranh của em gái tôi)</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9></div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>Bài tập 2: Đặt dấu hai chấm và dấu ngoặc kép vào chỗ thích hợp (có </b>


điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết) trong đoạn trích và
giải thích lí do.


c) Lão Hạc ơi! Lão hãy yên lòng mà nhắm mắt! Lão đừng lo lắng gì
cho cái vườn của lão. Tơi sẽ cố giữ gìn cho lão. Đến khi con trai lão
về, tôi sẽ trao lại cho hắn và bảo hắn đây là cái vườn mà ông cụ
thân sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn; cụ thà chết chứ
không chịu bán đi một sào… <i>( Theo Nam Cao, Lão Hạc)</i>


Đặt dấu hai chấm sau bảo hắn : (đánh dấu (báo trước) lời dẫn
trực tiếp), dấu ngoặc kép cho phần còn lại “Đây là… đi một sào…”


(đánh dấu lời dẫn trực tiếp). Cần viết hoa từ Đây



:





c) Lão Hạc ơi! Lão hãy yên lịng mà nhắm mắt! Lão đừng lo lắng gì
cho cái vườn của lão. Tơi sẽ cố giữ gìn cho lão. Đến khi con trai lão
về, tôi sẽ trao lại cho hắn và bảo hắn Đây là cái vườn mà ông cụ
thân sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn; cụ thà chết chứ


<i>không chịu bán đi một sào… ( Theo Nam Cao, Lão Hạc)</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>Bài tập 3: Vì sao hai câu có ý nghĩa giống nhau mà dùng những dấu </b>


câu khác nhau?


 b) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói Người chỉ có một sự ham muốn, ham b) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói Người chỉ có một sự ham muốn, ham


muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân


muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân


ta được hoàn tồn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai


ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai


cũng được học hành.


cũng được học hành.


 a) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói : “Tơi chỉ có một sự ham muốn, ham a) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói : “Tơi chỉ có một sự ham muốn, ham


muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân



muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân


ta được hoàn toàn tự do , đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai


ta được hoàn toàn tự do , đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai


cũng được học hành.”


cũng được học hành.”


=> Dùng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép để đánh dấu lời dẫn trực
tiếp (dẫn nguyên văn lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh )


=> Khơng dùng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép như trên vì câu nói
khơng được dẫn ngun văn (lời dẫn gián tiếp).


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Bài tập 4:Viết một đoạn văn thuyết minh ngắn có dùng dấu ngoặc
đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép. Giải thích cơng dụng của
các loại dấu câu này trong đoạn văn ú.


<i>Nhớ rừng là một trong những bài thơ tiêu biểu nhÊt trong sù nghiÖp </i>


thơ ca của Thế Lữ. Qua bài thơ Thế Lữ đã chứng minh đ ợc tài năng
nghệ thuật của mình trong việc sử dụng ngơn từ. Tài năng ấy đã đ ợc
Hoài Thanh đánh giá bằng những lời trân trọng: “Đọc đôi bài, nhất
là bài nhớ rừng, ta t ởng chừng thấy những chữ bị xô đẩy, bị dằn vặt
bởi một sức mạnh phi th ờng. Thế Lữ nh một viên t ớng điều khiển
đội quân việt ngữ bằng những mệnh lệnh không thể c ỡng đ ợc” (<i>Thi </i>
<i>nhân Việt Nam</i>).



<b>TIẾT 53. DẤU NGOẶC KÉP</b>
<b>II. LUYỆN TẬP: </b>


<b> : “ </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Bài tập 5: Tìm những trường hợp có sử dụng dấu ngoặc đơn, dấu
<i>hai chấm, dấu ngoặc kép Trong một bài học ở sách giáo khoa Ngữ </i>


<i>văn 8, tập một và giải thích công dụng của chuùng.</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>TIẾT 53. DẤU NGOẶC KÉP</b>
<b>II. LUYỆN TẬP: </b>


Bài tập 6: Điền vào ô trống nội dung phù hợp để hoàn thành bảng
so sánh


Dấu ngoặc đơn


Dấu ngoặc đơn Dấu ngoặc képDấu ngoặc kép


Điểm


Điểm


giống nhau


giống nhau


- Dùng để chỉ ranh giới giữa lời viết và lời được dẫn,Dùng để chỉ ranh giới giữa lời viết và lời được dẫn,



- Khi đọc phải ngắt đoạn và sử dụng ngữ điệu thích hợp.Khi đọc phải ngắt đoạn và sử dụng ngữ điệu thích hợp.


Điểm


Điểm


khác nhau


khác nhau


- Dùng dấu đơn ( )Dùng dấu đơn ( )


- Đánh dấu ranh giới của Đánh dấu ranh giới của
thành phần chú thích.


thành phần chú thích.


- Dùng dấu đôi “ ”Dùng dấu đôi “ ”


- Đánh dấu ranh giới lêĐánh dấu ranh giới lê<sub>êi</sub><sub>êi</sub> dÉn dÉn
trực tiếp


trực tiếp


giúp người đọc hiểu theo một


giúp người đọc hiểu theo một


ý khác đặc biệt.



ý khác đặc biệt.


</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<i><b>Dặn dò về nhà:</b></i>



<b>- Học thuộc lịng phần ghi nhớ.</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16></div>

<!--links-->

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×