ĐẶC ĐIỂM TỔ CHỨC HẠCH TOÁN KẾ TOÁN TẠI CÔNG TY TNHH VĂN
MINH
1. Chính sách kế toán chung :
Công ty TNHH Văn Minh là một doanh nghiệp do tư nhân lập nên, hoạt
động kinh doanh thương mại, chỉ chịu trách nhiệm vô hạn. Công ty từ khi thành
lập đến nay có số nhân viên trung bình khoảng 30 đến 40 người nên theo quy
định của Luật Doanh Nghiệp và Chế độ Kế Toán nước ta thì công ty là một
doanh nghiệp vừa và nhỏ, phải hạch toán kế toán theo Chế độ Kế Toán doanh
nghiệp vừa và nhỏ. Cũng như hầu hết các công ty ở Việt Nam, niên độ kế toán
của công ty áp dụng bắt đầu từ ngày 01/01/N đến 31/12/N. Tính thuế GTGT
theo phương pháp khấu trừ thuế. Hình thức kế toán áp dụng: Nhật ký chung.
Quản lý hàng tồn kho theo phương pháp: “kê khai thường xuyên”. Tính giá trị
hàng xuất kho theo phương pháp: "Giá bình quân liên hoàn sau mỗi lần nhập".
Các chế độ kế toán công ty áp dụng bao gồm:
+ Chế độ kế toán doanh nghiệp vừa và nhỏ áp dụng thống nhất trong cả nước
từ ngày 01/01/1997 theo quyết định số 1177 TC/QĐ-CĐKT ngày 23/12/1996.
+ Quyết định số 144/2001/QĐ-BTC quy định sửa đổi bổ sung chế độ kế toán
doanh nghiệp vừa và nhỏ thay thế một phần Quyết Định số 1177 của BTC ban
hành ngày 21/12/2001.
+ Quyết định số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 Quyết định số
165/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2002, Quyết định số 234/2003/QD-BTC ngày
30/12/2003 của BTC đã ban hành và công bố 16 Chuẩn mực Kế Toán Việt Nam
mới.
+ Các thông tư hướng dẫn Kế Toán thưc hiện các chuẩn mực KT:Thông tư số
89/2002/TT-BTC ngày 09/10/2002, Thông tư số 105/2003/TT-BTC ngày
04/11/2003.
2. Tổ chức bộ máy kế toán:
Phòng kế toán có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác quản lý hoạt
động kinh doanh của công ty. Để phù hợp với đặc điểm ngành kinh doanh, yêu
cầu quản lý, quy mô kinh doanh tương đối lớn, bố trí các kho kinh doanh trên
địa bàn rộng, quy mô các kho không đều nhau nên mô hình tổ chức kế toán
được áp dụng là mô hình vừa tập trung vừa phân tán. Các kho Gia Lâm, Thanh
Trì, Phùng Hưng là ba kho sẽ tổ chức kế toán tập trung tại phòng kế toán ở trụ
sở chính của công ty. Kho Sài Gòn do ở xa và quy mô tương đối lớn nên tổ
chức hạch toán kế toán riêng.
Tại kho Sài Gòn, với tư cách là một chi nhánh của công ty, thực hiện
công tác kế toán tương đối đầy đủ và được hình thành một bộ máy kế toán riêng
cũng tương tự như trong phòng kế toán tại trụ sở công ty nhưng quy mô nhỏ
hơn. Phòng kế toán cũng bao gồm một kế toán trưởng và bốn kế toán viên. Bộ
phận kế toán trong miền Nam có trách nhiệm tập hợp chứng từ, mở sổ ghi chép
các nghiệp vụ kinh tế phát sinh và lập báo cáo về tình hình tài chính của chi
nhánh để gửi phòng kế toán của công ty tại trụ sở chính.
Các kho Gia Lâm, Thanh Trì, Phùng Hưng bố trí nhân viên làm nhiệm
vụ hạch toán ban đầu và thực hiện báo sổ. Sau đó toàn bộ công tác kế toán sẽ
được phân bổ tập trung ở phòng Kế toán (nằm tại trụ sở chính là kho Phùng
Hưng). Tại đây các cán bộ Kế toán có trách nhiệm nhận, kiểm tra, xử lý chứng
từ, định khoản kế toán, ghi sổ tổng hợp, sổ chi tiết, lập bảng cân đối phát sinh
và các báo cáo kế toán. Mô hình quản lý của công ty là trực tuyến. Ban giám
đốc sẽ trực tiếp quản lý các phòng thông qua các trưởng phòng do vậy phòng kế
toán phải có một trưởng phòng và các kế toán viên. Ban giám đốc có thể trực
tiếp liên lạc với Kế toán trưởng ở trụ sở hoặc ở chi nhánh để có được ngay các
thông tin cần thiết và chính xác.
Hiện nay phòng kế toán của công ty và các phòng khác đã trang bị máy vi
tính và nối mạng toàn bộ. Công tác kế toán tổng hợp và kế toán phân tích đã
được thực hiện trên máy vi tính. Chương trình kế toán máy do tác giả Bùi Lăng
Cận lập trình và cung cấp bởi công ty Phần mềm Thăng Long.
Phòng kế toán của công ty hiện nay có 06 người đều là những người có
trình độ Đại học và có tâm huyết gắn bó với nghề Kế Toán trong đó có 01 kế
toán trưởng, 04 kế toán viên và 01 thủ quỹ. Trong phòng kế toán các nhân viên
kế toán được bố trí sao cho phù hợp và thuận tiện nhằm đạt hiệu quả công việc
cao nhất. Do đặc điểm của doanh nghiệp là kinh doanh thương mại nên phát
sinh nhiều nghiệp vụ mua hàng, bán hàng, thanh toán công nợ, tiền hàng với
các nhà cung cấp và người mua hàng... vì vậy bộ phận kế toán được chia ra
thành năm bộ phận tương ứng với sự phát sinh nhiều nghiệp vụ trên. Đó là các
bộ phận: kế toán vốn bằng tiền, kế toán mua hàng, kế toán tiêu thụ hàng hoá, kế
toán công nợ, kế toán thuế. Còn các nghiệp vụ về tài sản cố định, tiền lương
thưởng của công nhân viên... ít xảy ra và đơn giản nên sẽ được bố trí kiêm vào
công việc của các kế toán viên.
SƠ ĐỒ 2:
Thủ quỹ
KT vốn bằng tiền KT mua hàng KT tiêu thụKT thuếKT công nợ
KẾ TOÁN TRƯỞNG
KTchi nhánhSài Gòn
SƠ ĐỒ TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN CỦA
CÔNG TY TNHH VĂN MINH:
Chức năng và nhiệm vụ của lãnh đạo và các nhân viên trong phòng kế
toán được phân công khá rõ ràng như sau:
Kế toán trưởng là người được đào tạo Đại học về chuyên ngành kế
toán- tài chính, đã công tác trong công ty 12 năm và đã được bồi dưỡng chương
trình kế toán trưởng. Kế toán trưởng có nhiệm vụ điều hành tổ chức công tác
trong phòng kế toán, hướng dẫn hạch toán kế toán, kiểm tra việc tính toán ghi
chép tình hình hoạt động kế toán tài chính theo Pháp luật và chịu trách nhiệm
trước ban giám đốc và Nhà Nước về công tác hạch toán kế toán tại công ty. Khi
ban giám đốc hay các đối tượng khác như nhà đầu tư, khách hàng, Nhà nước...
cần đến các thông tin tài chính thì phải cung cấp thông tin kịp thời, đầy đủ do
vậy kế toán trưởng cần trực tiếp kiểm tra quá trình thu thập, xử lý và cung cấp
thông tin cho các đối tượng khác nhau. Kế toán trưởng đồng thời làm công tác
kế toán công nợ tức là theo dõi các khoản phải thu, phải trả nội bộ đối với khách
hàng và nhà cung cấp.
Kế toán mua hàng có nhiệm vụ tình hình hiện có của hàng tồn kho, lập
kế hoạch mua hàng, theo dõi giá cả, tìm nhà cung cấp phù hợp, không để số
lượng hàng tồn kho quá lớn, hàng hoá tồn kho quá lâu.
Kế toán vốn bằng tiền là người chịu trách nhiệm về các chứng từ có liên
quan đến vốn bằng tiền, phản ánh đầy đủ các thông tin vào ra như theo dõi quỹ
tiền mặt, các khoản tiền vay, tiền gửi của công ty tại ngân hàng... kiêm theo dõi
việc tạm ứng và thanh toán tạm ứng, kiêm theo dõi việc thanh toán tiền lương
cho công nhân viên.
Kế toán thuế có trách nhiệm theo dõi các khoản là thuế GTGT đầu ra,
đầu vào, thuế nhập khẩu, thuế thu nhập doanh nghiệp... và nộp các khoản thuế
đúng hạn.
Kế toán tiêu thụ có trách nhiệm theo dõi việc nhập khẩu hàng hoá và
bán hàng hoá, xử lý các chứng từ bán hàng, thu tiền và vào phần mềm KTM,
theo dõi doanh thu giá vốn. Đồng thời theo dõi các chi phí bán hàng, quản lý
phát sinh đẻ xử lý các chứng từ tập hợp chi phí: chi phí quản lý, chi phí bán
hàng, chi phí tài chính rồi vào phần mềm KTM và tính kết quả kinh doanh của
doanh nghiệp.
Thủ quỹ là người quản lý, theo dõi két tiền mặt của công ty, là người
cuối cùng kiểm tra thủ tục nhập quỹ, vào sổ và hàng ngày phải báo cáo trực tiếp
với kế toán trưởng.
3. Tổ chức hạch toán kế toán :
a. Hệ thống chứng từ kế toán :