Tải bản đầy đủ (.docx) (6 trang)

chipheo giáo án đoàn thụy bảo châu thư viện tài nguyên giáo dục long an

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (154.71 KB, 6 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tiết 54, 55, 56 </b>


<b>Đọc văn:</b>

<b>Chí Phèo</b>



<b> </b><i><b>Nam Cao </b></i><b> </b>
<b>A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:</b>

<b> Giúp hs:</b>



- Hiểu và phân tích được các nhân vật chính, đặc biệt là nhân vật Chí Phèo, qua đó thấy
được giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc mới mẻ của tác phẩm.


- Thấy được một số nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm như điển hình hóa nhân vật,
miêu tả tâm lí, nghệ thuật và ngơn ngữ nghệ thuật.


- Hình thành kĩ năng phân tích văn bản tác phẩm theo thể loại (truyện ngắn).
<b>B. PHƯƠNG TIỆN VÀ CÁCH THỨC THỰC HIỆN: </b>


<b> - </b>Sgv, Stk, Sgk, Giáo án.


- Tranh minh họa Chí Phèo và Thị Nở.


- Gv kết hợp sử dụng các phương pháp: diễn giảng, phát vấn…
<b>C. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:</b>


<b>1. Kiểm tra sĩ số:</b>
<b> 2. Kiểm tra bài cũ: </b>
<b> 3. Bài mới:</b>


Ở tiết học trước, chúng ta đã được tìm hiểu một số nét chính về con người, cuộc đời,
phong cách sáng tác,… của NC. Hôm nay, chúng ta sẽ tiếp tục với 1 truyện ngắn rất nổi tiếng
của nhà văn hiện thực phê phán xuất sắc này, truyện ngắn CP. Như chúng ta đã biết, NC là 1
nhà văn viết nhiều về nơng thơn, nơng dân, và người trí thức nghèo. Tác phẩm của ông đã


được tập hợp và in thành rất nhiều sách. Trong số những sáng tác ấy, nổi bật lên 2 chủ đề, đó
là viết về đời sống người trí thức nghèo (tiêu biểu là tiểu thuyết “Sống mịn”, “Đời thừa”), và
viết về đề tài người nơng dân nghèo (tiêu biểu là “CP”). Trong mảng đề tài viết về người
nơng dân nghèo thì CP được xem là 1 kiệt tác.


<i><b>VÌ SAO TRUYỆN NGẮN CP CĨ THỂ ĐƯỢC XEM LÀ 1 KIỆT TÁC VĂN CHƯƠNG?</b></i>


Có những sáng tác đăng báo từ năm 1936 <i><b>(các truyện ngắn “Cảnh cuối cùng, Hai cái</b></i>
<i><b>xác” in trên Tiểu thuyết thứ 7, trên báo Hữu Ích các truyện ngắn “Nghèo, Đui mù,</b></i>
<i><b>Những cánh hoa tàn, Một bà hào hiệp” với bút danh Thúy Rư; các truyện ngắn “Chết</b></i>
<i><b>của một con mực” và một số bài thơ trên báo Hà Nội tân văn với các bút danh Xuân Du,</b></i>
<i><b>Nguyệt),</b></i> nhưng Nam Cao chỉ thực sự nổi tiếng khi tác phẩm Chí Phèo ra đời (1941). Trước
Nam Cao đã có những nhà văn thành cơng khi viết về đề tài nông dân như Nguyễn Công
Hoan với "Bước đường cùng"; Ngô Tất Tố với "Tắt đèn"… Song, với ý thức "khơi những
nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những gì chưa có" và bằng tài năng của mình. Nam Cao đã
tạo cho mình một phong cách viết riêng, rất độc đáo. Từ những nguyên mẫu ở làng Đại
Hoàng - quê hương nhà văn, kết hợp với năng lực hư cấu của một nghệ sĩ tài năng, Nam Cao
đã đóng góp vào kho tàng văn học 1 kiệt tác - Chí Phèo.


<b>Hoạt động của Gv - Hs</b> <b>Yêu cầu cần đạt</b>
1. Gv: <i><b>Hãy nêu hoàn cảnh sáng</b></i>


<i><b>tác? </b></i>


2. <i><b>ý nghĩa tất cả các tiêu đề mà</b></i>
<i><b>truyện ngắn "</b><b>Chí Phèo"</b><b> đã có?</b></i>


Hs: trả lời


Gv: nhận xét, bổ sung.



*GV:<i><b>Ngồi CP, anh (chị) có biết</b></i>
<i><b>thêm được 1 tác phẩm nào của NC</b></i>


<b>I. GIỚI THIỆU CHUNG</b>
<b> 1. Hoàn cảnh sáng tác:</b>


Dựa vào những cảnh thật, người thật mà Nam Cao được chứng kiến
và nghe kể về làng quê mình, bức xúc trước hiện thực tàn khốc, Nam Cao
viết thành truyện năm 1941.


<b>2. Nhan đề của truyện: </b>


- Nhan đề đầu tiên: Cái lò gạch cũ (Đặt nhan đề như vậy phải chăng
tác giả muốn nói đến sự luẩn quẩn bế tắc, gắn với hình ảnh Chí Phèo ở
đầu truyện với hình ảnh Chí Phèo ở cuối truyện. Như vậy, "Cái lị gạch
cũ" như là biểu tượng về sự xuất hiện tất yếu của hiện tượng Chí Phèo,
gắn liền với tuyến chủ đề chính của tác phẩm).


- Nhan đề hai: "Đôi lứa xứng đôi" do nhà xuất bản Đời mới đặt dựa
vào mối tình giữa Chí Phèo - Thị Nở, nhan đề này mang tính giật gân, phù
hợp với thị hiếu của một lớp công chúng bấy giờ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i><b>lấy tên nhân vật trung tâm đặt tên</b></i>
<i><b>truyện khơng?</b></i>(Lão Hạc)


3. <i><b>Anh (chị) hãy tóm tắt tác phẩm</b></i>
<i><b>theo cách của mình.</b></i>


* Gv hướng dẫn hs nắm được một


cách ngắn gọn về cuộc đời của Chí
Phèo từ anh Chí trở thành Chí Phèo:


<i><b>CP được sinh ra-lớn lên-đi tù-sau</b></i>
<i><b>khi ra tù-trở thành con quỹ dữ của</b></i>
<i><b>làng Vũ Đại-gặp TN-mong ước trở</b></i>
<i><b>về cuộc sống lương thiện-bị TN từ</b></i>
<i><b>chối tình yêu-CP tuyệt vọng-đâm</b></i>
<i><b>chết BK rồi tự sát nhhư thế nào?</b></i>


4. Gv: <i><b>Dựa vào sự chuẩn bị bài ở</b></i>
<i><b>nhà, hãy nhận xét về hình ảnh</b></i>
<i><b>làng Vũ Đại qua các chi tiết trong</b></i>
<i><b>truyện?</b></i>


Hs: Thảo thuận theo nhóm tìm chi
tiết <sub></sub> xâu chuỗi <sub></sub> nhận xét.


Gv: bổ sung.


<b>Gv </b>yêu cầu hs trình bày lại các yếu
tố đã được tác giả khắc hoạ cho nhân
vật BK.


<b>-</b> Ngoại hình?
<b>-</b> Giọng nói?
<b>-</b> Tính cách?


<b>Gv:</b> u cầu hs kể ngắn gọn lai lịch
Thị Nở.



tên truyện).


<b> 3. Tóm tắt tác phẩm.</b>


<sub></sub> Tóm tắt theo bố cục đoạn trích.


- Đoạn 1: Chí Phèo say rượu vừa đi vừa chửi.


- Đoạn 2: Chí Phèo trở về làng sau mấy năm đi tù. Ngoại hình hắn đã
thay đổi hồn tồn, trơng đặc như thằng lưu manh. Chí Phèo đến nhà Bá
Kiến rạch mặt ăn vạ nhưng Bá Kiến đã xử êm vụ này.


- Đoạn 3: Những biến đổi, thức tỉnh ở Chí Phèo sau đêm gặp Thị Nở
và sau trận ốm, Chí Phèo tỉnh rượu, xúc động khi Thị Nở mang cháo hành
đến, CP sống trong tình yêu thương trong sáng của TN. CP muốn thị giúp
hắn hoàn lương.


- Đoạn 4:Thị Nở từ chối sống với CP.


- Đoạn 5: CP tuyệt vọng uất ức. Chí Phèo định đến nhà Thị Nở để đâm
chết bà cô Thị Nở nhưng trong cơn say hắn đã đến nhà Bá Kiến, đòi lương
thiện, giết lão cường hào này rồi tự sát.


- Đoạn cuối: Cảnh cái chết của Bá Kiến và CP gây xôn xao cả làng. Sau
cái chết của Chí Phèo, Thị Nở nhìn nhanh xuống bụng và thống nghĩ đến
cái lị gạch cũ bỏ khơng, xa nhà cửa và vắng người qua lại.


<sub></sub> Tóm tắt theo cuộc đời nhân vật.
- Ba giai đoạn cuộc đời Chí Phèo:


+ Từ lúc ra đời đến lúc bị đẩy vào tù.


+ Từ khi Chí Phèo ra tù đến khi gặp Thị Nở.


+ Từ khi bị Thị Nở khước từ tình u tới khi Chí đâm Bá Kiến và tự sát.


<b>II. PHÂN TÍCH</b>


<b> 1. Hình ảnh làng Vũ Đại:</b> Đây chính là khơng gian của tác phẩm.
- Làng này dân "không quá 200, xa phủ, xa tỉnh".


- Có tơn ti trât tự nghiêm ngặt:


+ Cao nhất làcụ tiên chỉ Bá Kiến "bốn đời làm tổng lí".


+ Rồi đến đám cường hào, chúng kết thành bè cánh, mỗi cánh kết bè
đảng xung quanh một người: cánh cụ Bá Kiến, cánh ông đội tảo, cánh ông
tư Đạm…


+ Sau nữa là những người nông dân thấp cổ bé họng, suốt đời bị đè
nén áp bức.


+ Sau cùng là những người dân dưới đáy cùng của xã hội, sống tăm
tối như thú vật: Năm Thọ, Binh Chức, Chí Phèo.


- Đám cường hào 1 mặt ngấm ngầm chia rẽ, nhè từng chỗ hở để mà trị
nhau. Mặt khác, chúng "đu lại với nhau" để bóc lột, ức hiếp nông dân.


 Như vậy, chỉ qua một số chi tiết được chọn lọc kĩ lưỡng, Nam Cao đã
dựng lên 1 làng Vũ Đại sống động, hết sức ngột ngạt, đen tối. Nam Cao đã


làm nổi bật mối xung đột giai cấp âm thầm mà quyết liệt ở nông thôn. Đấy
chính là hình ảnh thu nhỏ của nơng thơn Việt Nam trước Cách mạng tháng
Tám.


<b>2. Hình tượng nhân vật Bá Kiến.</b>


- Điển hình cho loại địa chủ cường hào ở nơng thơn Việt Nam trước
cách mạng: xảo quyệt, gian hùng, lọc lỏi, già đời đục khoét dân nghèo.


- Nhân cách ti tiện, bỉ ổi, dâm đãng, ghen tuông, độc ác.




Bá Kiến là nhân vật địa chủ cường hào được Nam Cao xây dựng với
nhiều khám phá độc đáo riêng.


<b>3. Hình tượng nhân vật Thị Nở:</b>
- Người duy nhất giao tiếp với CP.


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Ngoại hình?
- Tấm lịng?


5. (câu hỏi 2 sgk)<i><b> Gv: Mở đầu</b></i>
<i><b>truyện, Chí Phèo có sự xuất hiện</b></i>
<i><b>độc đáo như thế nào?</b></i>


Hs: tái hiện và phát hiện


<i><b>6. Qua tiếng chửi của CP, anh</b></i>
<i><b>(chị) hãy cho biết nhà văn muốn</b></i>


<i><b>phản ánh điều gì?</b></i>


7. Gv: <i><b>Em hãy nhận xét cách mở</b></i>
<i><b>đầu truyện của tác giả?</b></i>


chân thành thể hiện qua cách đối xử với CP.


+ Đối với CP như 1 con người: nấu cho CP bát cháo hành khi CP bị
bệnh.


+ Chăm sóc, quan tâm, yêu thương CP bằng tình người chân thành.
+ Giúp CP nhận ra rằng “cháo hành rất ngon” (trang 183-184) và “đàn
bà khơng có men như rượu nhưng cũng làm cho người say” (trang 185).


+ Chính TN sẽ là cầu nối giúp hắn trở về với cuộc đời. Thị mở ra cho
CP biết bao hi vọng.


+ Hắn khát khao làm người lương thiện, sống chan hòa với mọi người:
“Hắn thèm lương thiện…” (trang 184).


<b>4. Hình tượng nhân vật Chí Phèo.</b>
<b> a. Sự xuất hiện độc đáo:</b>


- Nam Cao đã mở đầu truyện bằng hình ảnh Chí Phèo say rượu, vừa đi
vừa chửi. Tiếng chửi của một kẻ say (vu vơ, mơ hồ) say là chửi, vừa đi
vừa chửi. Đồng thời rất tỉnh táo, lời chửi có sắp xếp, lớp lang, lời lẽ trơi
chảy, hướng đến nhiều đối tượng.


+ Chửi trời
+ Chửi đời



+ Chửi làng Vũ Đại


+ Chửi đứa nào không chửi nhau với hắn
+ Chửa đứa nào đẻ ra Chí Phèo


- Rất lạ  không ai chú ý, không ai nghe chửi, không ai lên tiếng,


không ai phản ứng  dường như họ không thấy người chửi tồn tại.


- Tâm trạng bi phẫn, bất mãn, của một con người ít nhiều ý thức
được mình đã bị xã hội phi nhân tính gạt bỏ ra ngoài thế giới loài người.


- Cảm nhận được tâm trạng cơ đơn, cơ độc, đến tuyện đối của Chí
Phèo, hắn khao khát được giao cảm với mọi người nên đã chọn một cách
giao tiếp tệ hại nhất mà không được đáp lại  con người bị tha hóa ấy trơ


trọi giữa cuộc đời.


 Tiếng chửi được miêu tả từ đầu truyện một cách bất ngờ  giới


thiệu nhân vật một cách ấn tượng độc đáo.


<b>* Miêu tả Chí Phèo qua tiếng chửi, nhà văn muốn phản ánh: </b>


- Từ anh Chí hiền lành, qua 7, 8 năm ở tù, nhà tù thực dân phong kiến đã
biến "Chí" thành "Chí Phèo".


+ Hình dáng: "Như thằng săng đá, con mắt gườm gườm, mặt đen cơng
cơng…”



+Cách ăn mặc: “quần nái đen, áo tây vàng”, phanh ngực xăm trổ,…
+Hành động: uống rượu say, không trả tiền, định đốt quán, xách vỏ chai
đến nhà Bá Kiến gây sự, chửi tục, đập đầu, rạch mặt ăn vạ…


- Một mặt nhà văn muốn thể hiện cái hung hãn, lưu manh, cơn đồ của
Chí, mặt khác, phản ánh ý thức phản kháng liều lĩnh trong bế tắc và tuyệt
vọng của Chí Phèo.


<b>=> Nhận xét:</b>


<sub></sub> Chí Phèo là nhân vật trung tâm đặc sắc nhất của truyện. Nạn nhân
tiêu biểu nhất ở làng Vũ Đại, ở xã hội thực dân nửa phong kiến Việt Nam
đương thời.


<sub></sub> Điển hình cho một bộ phận nơng dân bị lưu manh hóa, thể hiện một
quy luật phổ biến - quy luật bần cùng hóa, lưu manh hóa của con người
trong xã hội bất công.


<sub></sub> Cách mở đầu truyện độc đáo:


- Vào cách vào đề trực tiếp, Nam Cao tạo được ấn tượng trong bạn
đọc về nhân vật chính: một kẻ say rượu, có cách chửi lạ lùng. Khiến người
đọc phải băn khoăn: Vì sao trên đời lại có một kẻ tha hóa đến như vậy?...


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<i><b>8. Nhận xét ngôn ngữ độc đáo</b></i>
<i><b>được thể hiện ngay phần đầu</b></i>
<i><b>truyện ntn?</b></i>


Hs: thảo luận nhóm, trả lời.



Gv yêu cầu hs miêu tả lại hồn cảnh
cuộc gặp gỡ tình cờ giữa Thị Nở và
Chí Phèo.


9. Gv hướng dẫn hs đọc đoạn 3 (vừa
ngạc nhiên, hứng khởi nhưng cũng
thật buồn - đọc chậm). <i><b>Khi tỉnh dậy,</b></i>
<i><b>Chí Phèo đã nhìn thấy gì, nghe</b></i>
<i><b>thấy gì? Tâm trạng của Chí như</b></i>
<i><b>thế nào? Tại sao lại có sự biến</b></i>
<i><b>chuyển đó?</b></i>


Hs: đọc to phần 3. Thảo luận theo
nhóm từng vấn đề.




Đại diện nhóm trả lời.


10. Gv cho Hs thảo luận nhóm câu
hỏi sau: <i><b>Phân tích ý nghĩa hình</b></i>
<i><b>ảnh bát cháo hành của Thị Nở đối</b></i>
<i><b>với Chí Phèo?</b></i>


Hs: thảo luận nhóm, phân tích càng
tầng lớp ý nghĩa, phát biểu.


<i><b>11. Phản ứng của bà cô TN ntn</b></i>
<i><b>khi nghe cháu gái nói sống chung</b></i>


<i><b>với CP?</b></i> - Phản ứng của bà cô Thị
Nở rất quyết liệt, gay gắt  phản


ứng đó cũng là của dư luận, định
kiến xã hội lúc bấy giờ, vì đối với
họ Chí Phèo không phải là con
người mà là “con quỷ dữ của làng
Vũ Đại” thì “khơng xứng” với con


- Chí Phèo hiện ra vừa cụ thể, vừa sinh động, đập vào mắt khán giả.
- Ngôn ngữ kể chuyện, trần thuật, dựng chân dung nhân vật hết sức
đặc sắc:


+ Ngôn ngữ nửa trực tiếp: vừa kể, vừa tả một cách khách quan; vừa như
nhập vào Chí Phèo kể và nghĩ…


+ Đa giọng điệu, đan xen giọng người kể và giọng nhân vật.


<sub></sub> Giọng điệu của nhà văn: phong phú, biến hóa, lúc tách bạch, lúc
đan xen. Lúc miêu tả, lúc bình luận: "bao giờ… chửi"…


<sub></sub> Giọng người dân làng Vũ Đại: "chắc… mình ra".
<sub></sub> Giọng Chí Phèo: "Mẹ kiếp!...".


<b>b. Mối tình Chí Phèo - Thị Nở.</b>
<sub></sub> Cuộc gặp gỡ tình cờ:


- Thị đi kín nước rồi nghỉ, ngủ quên trong vườn chuối…
- Chí Phèo say <sub></sub> khơng về lều <sub></sub> ra bờ sông gần nhà <sub></sub> gặp Thị…
- Nửa đêm, Chí Phèo đau bụng, được Thị Nở dìu vào lều…


<sub></sub> Chí Phèo tỉnh rượu sau cơn say:


- Thể trạng: miệng đắng, chân tay uể oải.
- Tâm trạng: lòng mơ hồ buồn.


- Lâu lắm mới cảm nhận được cuộc sống đời thường với những cảnh
sắc, âm thanh bình dị: tiếng cười nói của những người đi chợ, tiếng anh
thuyền chài đuổi cá, tiếng chim hót, ánh nắng rọi vào cái lều nát…


- Nhớ lại quá khứ xa xơi với những ước mơ bình dị như biết bao
người dân quê.


- Nghĩ đến hiện tại, lại nghĩ về tương lai cô độc, tuổi già, đau ốm…
hắn càng buồn lo hơn. Lần đầu tiên hắn trở lại làm người, suy nghĩ như
một người nông dân nghèo bản chất lương thiện.


 Đây là đoạn văn đậm chất lãng mạn miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật
thật tự nhiên, tinh tế, hợp lí.


<sub></sub> Bát cháo hành.


- Hình ảnh "bát cháo hành" vừa chân thực, vừa giàu ý nghĩa.


- Với Thị Nở, đây là bát cháo tình nguyện, bát cháo đem cho, đem
tặng, bát cháo tình yêu, mở đầu cho hạnh phúc gia đình.


- Với Chí Phèo, bát cháo hành có tác động thật bất ngờ, mạnh mẽ:
+ Ngạc nhiên (vì từ trước đến nay hắn chỉ đi cướp giật của người
khác để ăn, vậy mà nay lại có người cho hắn ăn…).



+ Cảm động: "mắt ươn ướt, hình như hắn khóc".


+ Bâng khuâng vừa vui, vừa buồn, ăn năn hối hận vì những việc ác
mà mình đã làm.


+ Nhớ đến quá khứ bị bà Ba làm nhục. Quay về hiện tại: tràn ngập
niềm vui…


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

người như Thị Nở (dù Thị Nở xấu
xí, dở hơi, nghèo...)  bi kịch đau


đớn của Chí Phèo.


12. (câu hỏi 4 sgk) <i><b>Gv: Khi bị Thị</b></i>
<i><b>Nở từ chối sống chung, Chí Phèo</b></i>
<i><b>đã đau khổ như thế nào? Tâm</b></i>
<i><b>trạng ấy dẫn đến kết quả gì?</b></i>


Hs: trả lời.


13. <i><b>Đọc đoạn trích sgk, anh (chị)</b></i>
<i><b>thấy sau khi ra tù, CP mấy lần đến</b></i>
<i><b>nhà BK? CP đến đấy để làm gì?</b></i>


2 lần.


- Lần1 (trang 179)-chửi


- Lần 2 (trang 186-187)-đòi lương
thiện.



14. (câu hỏi 4 sgk<i><b>) Gv: Chí Phèo</b></i>
<i><b>định xách dao đến nhà Thị Nở,</b></i>
<i><b>nhưng bước chân hắn lại đưa hắn</b></i>
<i><b>đến nhà Bá Kiến, tại sao như vậy?</b></i>


Hs: trả lời.


Gv hướng dẫn hs đọc đoạn 5. Cho
hs đọc phân vai.


15. <i><b>Vì sao Chí Phèo lại giết BK rồi</b></i>
<i><b>tự sát? Ý nghĩa cái chết của Chí</b></i>
<i><b>Phèo?</b></i>


Hs trả lời.


<b>Tâm trạng của Chí Phèo khi bị Thị Nở cự tuyệt:</b>


- Khi Thị Nở cự tuyệt, Chí Phèo đau đớn nuối tiếc và tìm mọi cách
níu kẻo, Thị bỏ về, Chí chạy theo “nắm lấy tay”  Chí khao khát được


làm người lương thiện.


- Trước thái độ dứt khốt của Thị Nở, Chí Phèo rơi vào tâm trạng
tuyệt vọng “với bi kịch tinh thần của con người sinh ra là người nhưng lại
không được làm người”


- Chí đau đớn, vật vã và “uống rượu”  “càng uống càng tỉnh” 



“hắn ôm mặt khóc rưng rức” (trang 186)  trong sâu thẳm tâm hồn, Chí


ý thức rất rõ về nổi đau thân phận của kẻ bị tha hóa.
<b>c. Mối hận Chí Phèo –Bá Kiến:</b>




Ra tù, trong cơn say, CP ln tìm đến nhà Bá Kiến gây sự.


+ Chí Phèo có những câu nói thể hiện tâm trạng cực kì phẫn uất và bế
tắc. Từ trong sâu thẳm một cách vơ thức, Chí lờ mờ hiểu ra nguyên nhân
sâu xa: kẻ làm Chí ra nông nỗi này là do Bá Kiến.


+ Qua cách ứng xử của lí Cường, Bá Kiến, người đọc còn thấy bản lĩnh
cáo già của lão địa chủ cường hào già đời đục khoét và nhiều kinh nghiệm
cai trị dân lành. Chỉ qua vài lời ngon ngọt, vài hào bạc uống rượu của Bá
Kiến, Chí Phèo đã nhụt chí căm hờn, trở thành tay sai đắc lực của Bá
Kiến.




Chí Phèo khơng đến nhà Thị Nở trả thù mà lại đến nhà Bá Kiến vì:
- Hành động của người say khơng như dự định ban đầu “những thằng
điên và những thằng say…định làm” (trang 186).


- Bao uất ức dồn nén, Chí đã hiểu ra nguyên nhân sâu xa nỗi thống khổ
của cuộc đời mình, kẻ làm Chí ra nơng nỗi này là do Bá Kiến. Địi lương
thiện là phải địi nơi lão bá<sub></sub> Khơng địi được thì phải trả thù.


- Đoạn đối thoại cuối cùng giữa CP và BK thể hiện khao khát cháy bỏng


của người dân cùng khổ, thể hiện bản chất người tốt đẹp, hướng thiện của
Chí.




Hành động đâm chết Bá Kiến: Chí Phèo giết Bá Kiến là tất yếu, đólà sự
phản kháng lại kẻ đã đẩy mình vào con đường bi thảm


- Nhận ra và thấm thía tội ác của kẻ đã cướp đi nhân hình và nhân tính
của mình.


- Hiểu ra nguồn gốc nỗi đau của mình, ngun nhân bị đẩy vào con
đường tha hóa.




Tự sát: Chí Phèo đã thức tỉnh hồn tồn


- Tuy làm tay sai cho Bá Kiến nhưng Chí Phèo vẫn âm ỉ lịng căm thù kẻ
đã đẩy Chí vào tù. Đến khi gặp lại Thị Nở, Chí hồn tồn đã thức tỉnh
được điều đó. Khơng thể trở về đường cũ : lưu manh, tha hóa, đập phá,
chém giết.


- Khơng thể sống bình n lương thiện trong xã hội ấy, khơng có con
đường trở về với cuộc sống lương thiện.  Chí Phèo chết để giúp mình


thốt khỏi kiếp quỷ dữ. Trước đây, Chí Phèo sống như một con vật, nay
thức tỉnh Chí Phèo chết như một con người. Niềm khao khát lương thiện
cịn cao hơn cả tính mạng.



<b>=> Ý nghĩa: </b>


- Cái chết của Chí chứng tỏ Chí coi niềm khao khát trở về cuộc sống
lương thiện cịn cao hơn cả tính mạng.


- Cái chết của Chí đã tố cáo xã hội thực dân nửa phong kiến đã không
chỉ đẩy người nơng dân vào con đường lưu manh hóa, bần cùng hóa mà
cịn đẩy họ tới cái chết.


- Cái chết của Chí Phèo cịn chứng tỏ cảm quan hiện thực nhạy bén của
Nam Cao: tình trạng xung đột giai cấp ở nông thôn Việt Nam đã hết sức
gay gắt và chỉ có thể được giải quyết bằng những biện pháp quyết liệt.


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

16. <i><b>Sau khi tìm hiểu tp, anh (chị)</b></i>
<i><b>hãy cho biết chủ đề tp?</b></i>


<i><b>17. Anh (chị) hãy khái quát những</b></i>
<i><b>nét chính về giá trị nội dung và giá</b></i>
<i><b>trị nghệ thuật của tác phẩm "</b><b>Chí</b></i>
<i><b>Phèo"</b><b>?</b></i>


Hs: trả lời.


Qua tác phẩm Chí Phèo, Nam Cao tố cáo mạnh mẽ xã hội thực dân
nửa phong kiến tàn bạo đã cướp đi của người nơng dân lương thiện cả
nhân hình lẫn nhân tính. Đồng thời nhà văn cũng trân trọng phát hiện và
khẳng định bản chất tốt đẹp của những con người này ngay khi tưởng
chừng họ đã biến thành quỷ dữ.


<b>IV. TỔNG KẾT.</b>


<b>1. Giá trị nội dung:</b>


-Với cái nhìn tinh tế, sâu sắc và sáng tạo của người nghệ sĩ, Nam Cao đã
khắc họa thành công một thực tế đã trở thành quy luật ở nông thôn Việt
Nam trước cách mạng: một bộ phận nơng dân bị tha hóa, lưu manh hóa, bị
mất cả nhân hình lẫn nhân tính.


- Nam Cao phát hiện và khẳng định thiện tính mạnh mẽ, sức sống tiềm
tàng mãnh liệt của con người ngay cả khi tưởng họ đã bị xã hội tàn ác, phi
nhân tính chà đạp, cướp mất đi bộ mặt người lẫn linh hồn người.


<b> 2. Giá trị nghệ thuật:</b>


- Nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình.


o Vừa có ý nghĩa tiêu biểu, nét chung : người nông dân nghèo
bị bóc lột, bị đẩy vào bước đường cùng, lưu manh hóa ...
o Vừa sinh động, có cá tính độc đáo, gây ấn tượng mạnh mẽ:


Chí Phèo bị hủy diệt cả nhân hình lẫn nhân tính, bị tước đoạt
quyền làm người ...


- Nghệ thuật miêu tả tâm trạng tinh tế, phức tạp của nhân vật.


- Cốt truyện hấp dẫn, tình tiết đầy kịch tính và ln biến hóa, càng về
cuối càng quyết liệt, bất ngờ.


- Ngôn ngữ: độc thoại nội tâm, lời văn nửa trực tiếp; sống động, điêu
luyện, chọn lọc lại vừa gần gũi với lời ăn tiếng nói trong đời sống ...
- Giọng điệu hấp dẫn, phong phú, có sự đan xen.



- Kết cấu truyện độc đáo, khơng theo trình tự thời gian.
<b>D. CỦNG CỐ-DẶN DỊ</b>


<b> 1. Củng cố:</b>


a. Gv đưa ra bức hình CP rồi yêu cầu hs tả lại hình ảnh CP.


b. Những nguyên nhân nào giúp cho bản tính lương thiện của CP được đánh thức?


- Bản chất của Chí Phèo là người nơng dân lương thiện, có bản tính tết đẹp. Xã hội ấy
dẫu có tàn ác cũng khơng thể hủy diệt được ánh sáng lương thiện trong tận đáy sâu tâm hồn
Chí Phèo.


- Chính tình cảm chân thành của Thị Nở đã làm thức tỉnh, hồi sinh bản chất lương thiện
trong con người Chí Phèo.


<b>2. Dặn dị: </b>


- Làm bài tập phần "Luyện tập".


- Xem bài đọc thêm “Tinh thần thể dục” (NCH), và chuẩn bị trước một số ý như sau:
+ Tìm hiểu kĩ phần tiểu dẫn.


+ Đọc thật kĩ tác phẩm, chú thích.
+ Trả lời câu hỏi hướng dẫn đọc thêm.


</div>

<!--links-->

×