Tải Sự tích Cô Ba Thoải Cung - Truyền thuyết Cô Bơ Bông
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (60.37 KB, 3 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Cô Ba Thoải Cung</b>
Cô Ba Thoải Cung cịn gọi là Cơ Bơ Hàn Sơn, Cơ Ba Hàn Sơn, Cô Bơ Thác Hàn được
thờ tại Đền Ba Bông tại xã Hàn Sơn, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa
Cơ Bơ Bơng ( hay cịn gọi là Cơ Ba Thoải Cung) vốn là con Thủy Tề ở dưới Thoải Cung,
được phong là Thoải Cung Cơng Chúa. Có người cịn nói rằng, Cô Bơ Bông là con gái
vua Long Vương rất xinh đẹp nết na nên được Đức Vương Mẫu (có người cho rằng đó là
Mẫu Cửu Trùng Thiên) cho theo hầu cận, chầu chực trong cung cấm. Cô Ba Thoải Cung
đứng hàng thứ ba trong Tứ Phủ Thánh Cô.
Sau này Cô Bơ Thoải giáng sinh vào thời Lê Trung Hưng, tương truyền sự tích như sau:
Đức Thái Bà nằm mộng thấy có người con gái xinh đẹp, dáng ngọc thướt tha, tóc mượt
mắt sáng, má hồng, mơi đỏ, cổ cao ba ngấn, mặc áo trắng đến trước sập nằm dâng lên
người một viên minh châu rồi nói rằng mình vốn là Thủy Cung Tiên Nữ, nay vâng lệnh
cao minh lên phàm trần đầu thai vào nhà đó, sau này để giúp vua giúp nước, thì Thái Bà
thụ thai.
Đến ngày 2/8 thì bỗng trên trời mây xanh uốn lượn, nơi Thủy Cung nhã nhạc vang lên,
đúng lúc đó, Thái Bà hạ sinh ra được một người con gái, xem ra thì nhan sắc mười phần
đúng như trước kia đã thấy chiêm bao. Thấy sự lạ kì vậy nên bà chắc hẳn con mình là bậc
thần nữ giáng hạ, sau này sẽ ra tay phù đời nên hết lịng ni nấng dạy dỗ bảo ban. Cô
lớn lên trở thành người thiếu nữ xinh đẹp, tưởng như ví với các bậc tài nữ từ ngàn xưa, lại
giỏi văn thơ đàn hát. Đến khi cơ vừa độ trăng trịn thì cũng là lúc nước nhà phải chịu ách
đô hộ của giặc Minh, cô cùng thân mẫu lánh vào phía sâu vùng Hà Trung Thanh Hóa, nơi
ngã ba bến Đị Lèn, Phong Mục. Trong cuộc kháng chiến chống qn Minh, cơ đã có
cơng giúp vua Lê trong những năm đầu kháng chiến (và có nơi cịn nói rằng cơ cũng hiển
ứng giúp nhà Lê trong công cuộc “Phù Lê Dẹp Mạc” sau này).
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
gian nguy, bí mật chèo thuyền trên ngã ba sơng, chở qn sĩ qua sơng, có khi là chở cả
qn nhu quân lương. Có thể nói trong kháng chiến chống Minh thì cơng lao của cơ là
khơng nhỏ. Đến ngày khúc hát khải hồn cất lên thì vua Lê mới nhớ đến người thiếu nữ
năm xưa ở đất Hà Trung, liền sai qn đến đón, nhưng đến nơi thì cơ đã thác tự bao giờ,
cịn nghe các bơ lão kể lại là ngày qua ngày cơ đã một lịng đợi chờ, không chịu kết
duyên cùng ai, cho đến khi thác hóa vẫn một lịng kiên trinh.
Người ta cho rằng, Cơ Bơ được lệnh Vua Cha giáng trần để giúp vua, đến chí kì mãn hạn
thì có xe loan lên đón rước cơ về Thủy Cung. Sau đó cơ hiển linh giúp dân chúng ở vùng
ngã ba sông, độ cho thuyền bè qua lại được thuận buồm xi gió vậy nên cơ cịn có danh
hiệu là Cơ Bơ Bơng (do tích cô giáng ở ngã ba sông) hay Cô Bơ Thác Hàn (theo tên gọi ở
nơi quê nhà). Ai hữu sự đến kêu van cửa cô đều được như ý nên danh tiếng cô vang lừng
khắp nơi nơi Cô Bơ luôn giá ngự về đồng, già trẻ, từ đồng tân đến đồng cựu, hầu như ai
cũng hầu về Cô Bơ Bông. Khi cơ giáng vào ai, dù già hay trẻ thì sắc mặt đều trở nên hồng
hào tươi tốt, đẹp đẽ lạ thường. Khi cô ngự đồng, cô thường mặc áo trắng, đầu đội khăn
đóng (khăn vành dây) có thắt lét trắng (có khi dùng thắt dải lưng hồng) rồi cơ cầm đôi
mái chèo, bẻ lái dạo chơi khắp nơi. Lúc chèo thuyền có khi có cịn khốc thêm chiếc áo
chồng trắng, trên khăn có cài ba nén hương, bên hơng có dắt tiền đị, rồi khi chèo thuyền
xong, cơ lại cầm dải lụa để đi đo gió đo nước đo mây. Lúc cô an tọa người ta thường xin
cô thuốc để trị bệnh, vậy nên Cô Bơ ngự về thường hay làm phép “thần phù” để ban
thuốc chữa bệnh. Vì theo quan niệm nguyên xưa Cô Bơ Bông hầu cận Mẫu Thoải, lại
theo sự tích nơi q nhà cơ là ở đất Hà Trung, Thanh Hóa, ngã ba Bơng bến đị Lèn nên
đền cơ được lập ở đó, gần đền Mẫu Thác Hàn (chính là Mẫu Thoải), gọi tên là Đền Cô
Bơ Bông thuộc xã Hà Sơn, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa, trước đây đường đi vào rất
khó khăn, nhưng hiện giờ đã được tu sửa nên giao thông đã dễ dàng hơn
Đền Cô Bơ là nơi thắng cảnh “trên bến dưới thuyền”, nơi giao của Ngũ huyện kê: “Một
tiếng gà gáy năm huyện đều nghe” cũng với danh tiếng anh linh của tiên cô nên khách
thập phương đến chiêm bái, cầu xin nhân duyên, khoa cử, làm ăn rất đông đúc. Thuyền
bè dưới bến sông qua lại đều phải đốt vàng mã kêu cô, rồi những người đến kêu cầu đều
dâng cơ nón trắng hài cườm, võng lụa thuyền rồng.
<b>Một thần tích khác về Cơ Bơ Bơng</b>
Theo cuốn "Lê Triều Thần Phả Ngoại Biên" được lưu giữ tại Thái Miếu họ Lê có ghi
chép về thần tích cơ Bơ Bơng tóm tắt như sau:
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
Bây giờ nghiệp đế vương đã thành sao chưa thấy trả". Vua Lê Lợi giật mình tỉnh dậy mới
nhớ lại chuyện cũ. Ngày xưa, vào những năm đầu khởi nghĩa, Lê Lợi bị địch đuổi đến
ngã ba sông Thác Hàn ở Hà Trung thì gặp cơ gái xinh đẹp, đoan trang đang tỉa ngơ được
cơ cứu thốt.
Vua Lê Lợi để tỏ biết ơn cơ, có nói với cơ rằng: " Ta có một cháu trai tuấn tú, khơi ngơ,
văn võ song tồn. Sau này kháng chiến thành công ta sẽ gả cháu ta cho cơ." Người mà Lê
Lợi nhắc đến chính là tướng quân Lê Khôi, cháu trai của Lê Lợi (Tướng Lê Khơi chính là
một trong các hiện thân của Quan Hồng Mười được thờ tại đền Củi ngày nay). Cơ gái ấy
chính là hiện thân của Cơ Bơ.
Tương truyền rằng, sau thắng lợi, Vua Lê Lợi có quay lại tìm cô gái nhưng không thấy.
Như vậy lời hứa gả cô cho tướng Lê Khôi đã không được thực hiện.
</div>
<!--links-->
