Bai 27 Phuong va chieu cua luc tu tac dung len dong dien

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (113.39 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Giáo viên hướng dẫn: Mơn: Vật lí
Giáo sinh thực tập: Nguyễn Văn Thọ Lớp: 11

BÀI 27: PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN DÒNG ĐIỆN
I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

- Trình bày được phương chiều của lực từ tác dụng lên dòng điện.
- Phát biểu được quy tắc bàn tay trái.

2. Kỹ năng

- Vận dụng được quy tác bàn tay trái

xác định chiều của lực từ tác dụng lên dòng điện.
II. CHUẨN BỊ

1. Giáo viên

- Chuẩn bị dụng cụ thí nghiệm.
- Giáo án.

2. Học sinh

- Ôn tập kiên thức bài cũ.
- Chuẩn bị bài mới.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Thờ

i
gian

Hoạt động của HS Hoạt động của GV Lưu bảng

* Hoạt động 1: Đặt vấn đề để bắt đầu bài mới
3’ - Nếu hai NC cùng cực

thì chúng sẽ đẩy nhau.

- Chúng sẽ hút nhau.
- Lúc này NC sẽ bị lệch
khỏi vị trí ban đầu.

- Như các em đã biết khi ta đưa
hai NC lại gần nhau, nếu hai NC
cùng cực các em hãy cho biết có
hiện tượng gì xảy ra ?

- Vậy nếu hai NC khác cực thì
chúng sẽ như thế nào ?

- Tương tự nếu ta một dịng điện
lại gần một NC thì lúc này NC sẽ
bị lệch khỏi vị trí ban đầu.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

mới bài 27: phương và chiều của
lực từ tác dụng lên dịng điện.

* Hoạt động 2: Quan sát hình, phân tích thí nghiệm để xác định lực từ tác dụng lên

dòng điện

10’

- Khung dây đã bị dịch
chuyển xuống phía dưới.

- Khơng.

- Để biết cách xác định lực từ tác
dụng lên dòng điện như thế nào ?
ta sẽ khảo sát qua phần 1 nói về
thí nghiệm xác định lực từ tác
dụng lên dòng điện.

- Quan sát thí nghiệm hình 27.1
và bộ thí nghiệm trên bàn.

- Giới thiệu trong thí nghiệm trên
gồm:

+ Một NC điện hình chữ U.
+ Khung dây ABCD

+ Lực kế.
+ Bộ phận hãm.

- Để xác định lực từ tác dụng lên
dịng điện ta tiến hành thí nghiệm
như sau: đặt khung dây sao cho

khung dây cách đều hai cạnh của
NC, sau đó cho một dịng điện
chạy qua khung dây có chiều từ A
sang B.

- Các em hãy quan sát thí nghiệm
và cho biết hiện tượng gì sẽ xảy
ra với khung dây ?

- Ngoài khung dây bị kéo xuống
các em cịn thấy hiện tượng gì
khác không?

- Vậy khung dây bị kéo xuống đã
chứng tỏ giữa khung dây mang
điện và NC đã xuất hiện một lực
tương tác và lực tương tác đó
được gọi là lực từ.

Vậy để biết cách xác định phương
của lực từ như thế nào ? ta hãy
cùng nhau học tiếp phần 2.
phương của lực từ tác dụng lên
dòng điện.

BÀI 27: PHƯƠNG VÀ 
CHIỀU CỦA LỰC TỪ 
TÁC DỤNG LÊN 
DỊNG ĐIỆN

1. Thí nghiệm xác định 
lực từ tác dụng lên dịng
điện

- Thí nghiệm gồm:
+ NC điện hình chữ U
+ Khung dây ABCD
+ Lực kế

+ Bộ phận hãm

- Nhận xét: Khung dây bị
kéo xuống khi cho dòng
điện chạy qua

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

* Hoạt động 3: Phương của lực từ tác dụng lên dòng điện
10’

- Cảm ứng từ có phương
nằm ngang và có chiều
hướng từ cực Bắc sang
cực Nam của NC.

- Lực từ có phương
vng góc với đoạn dịng
điện AB.

- Ta có lực từ vng góc
với mặt phẳng chứa I

- Lực từ cũng có phương
vng góc với cảm ứng
từ B⃗ .

- Lực từ có phương
vng góc với cảm ứng

- Các em hãy tiếp tục quan sát thí
nghiệm và trả lời một số câu hỏi
sau:

- Khi cho một dịng điện có chiều
từ A sang B chạy trong dây dẫn,
Lúc này trong lòng của NC sẽ
xuất hiện cảm ứng từ B⃗ , hãy
nhớ lại cách xác định cảm ứng từ
trong NC và cho thầy biết cảm
ứng từ lúc này có phương và
chiều như thế nào ?

- Nhận xét hình biểu diễn.
- Từ hình vẽ trên hãy cho thầy
biết phương của lực từ thế nào so
với phương của đoạn dòng điện
AB ?

- Mà đoạn dây dẫn AB nằm trong
mặt phẳng ABCD và chứa dòng
điện I nên ta có được điều gì ?
- Ta vừa thấy phương của lực từ

vng góc với phương của mặt
phẳng chứa đoạn dòng điện. Vậy
phương của lực từ như thế nào so
với phương của cảm ứng từ B⃗ ?
- Từ hai điều trên ta rút ra được
điều gì về phương của lực từ ?

- Từ biểu thức trên hãy phát biểu
thành lời về phương của lực từ tác
dụng lên dòng điện ?

- Vậy tóm lại lực từ tác dụng lên
đoạn dịng điện có phương vng
góc với mặt phẳng chứa đoạn

2. Phương của 
lực từ tác dụng 
lên dòng điện

 ⃗F⊥AB
 ⃗F⊥I

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

từ và với mặt phẳng chứa
đoạn dòng điện.

- Lực từ tác dụng lên
đoạn dịng điện có
phương vng góc với
mặt phẳng chứa đoạn
dòng điện và cảm ứng từ

tại điểm khảo sát.

- Phương của một lực từ
tác dụng lên một đoạn
dịng điện vng góc với
đoạn mặt phẳng chứa
đoạn dòng điện và đường
sức từ đi qua điểm đặt
đoạn dòng điện đang xét.

dòng điện và cảm ứng từ tại điểm
khảo sát.

- Yêu cầu HS trả lời câu hỏi C1
SGK trang 142.

- Phần trên chúng ta vừa học về
phương của lực từ. Vậy làm cách
nào để xác định chiều của lực từ ?
và sau đây chúng ta sẽ giải đáp
vấn đề trên trong mục 3. Chiều
của lực từ tác dụng lên dòng điện.



⃗

F

⊥(⃗

B , I

)

 Lực từ tác
dụng lên đoạn
dịng điện có
phương vng
góc với mặt

phẳng chứa đoạn
dịng điện và
cảm ứng từ tại
điểm khảo sát.

* Hoạt động 5: Cách xác định chiều của lực từ
7’ - Để xác định chiều của

lực từ ta dùng quy tắc bàn
tay trái.

- Đặt bàn tay trái sao cho
các đương sức từ đâm
xuyên vào lòng bàn tay,
chiều từ cổ tay đến các
ngón tay trùng với chiều
dịng điện, thì ngón cái
choãi ra 900 chỉ chiều của 
lực từ tác dụng lên dòng
điện.

- Lên bảng xác định chiều

- Ở cấp dưới chúng ta đã từng học
cách xác định chiều của lực từ.
Em nào cho biết để xác định
chiều của lực từ ta dùng quy tắc
hay biện pháp gì?

- Cũng như trước đây chúng ta

học thì chiều của lực từ được xác
định bằng quy tắc bàn tay trái.
- Dựa vào SGK cũng như kiến
thức đã học hãy phát biểu quy tắc
bàn tay trái

- Dựa vào quy tắc bàn tay trái hãy
lên bảng xác định chiều của lực từ
tác dụng lên đoạn dây dẫn sau:

3. Chiều của lực 
từ tác dụng lên 
dòng điện

- Quy tắc bàn tay
trái: Đặt bàn tay
trái sao cho các
đương sức từ
đâm xuyên vào
lòng bàn tay,
chiều từ cổ tay

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

lực từ dòng điện, thì
ngón cái chỗi ra
900 chỉ chiều của 
lực từ tác dụng
lên dòng điện.

Hoạt động 6: Bài tập vận dụng

5’ Câu 1: Hãy xác định chiều của lực từ trong các trường hợp sau:

Câu 2: Hãy xác định chiều của dòng điện chạy trong dây dẫn: