<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tiết 27: HAI MẶT PHẲNG SONG SONG</b>

Ngày soạn:

Ngày dạy:
<b>I. Mục đích:</b>

Về kiến thức: Giúp học sinh nắm được:

<b>-</b> Định lí Ta-lét (thuận và đảo) trong khơng gian.
<b>-</b> Khái niệm hình lăng trụ, hình hộp.

<b>-</b> Khái niệm hình chóp cụt.
Về kĩ năng:

<b>-</b> Vận dụng được định lí Ta-lét trong bài tốn hình học khơng gian.

<b>-</b> Vẽ được hình biểu diễn của hình hộp; hình lăng trụ; hình chóp có đáy là
tam giác, tứ giác.

<b>-</b> Vẽ được hình biểu diễn của hình chóp cụt với đáy là tam giác, tứ giác.
Về tư duy:

<b>-</b> Vận dụng linh hoạt các định lí, tính chất và hệ quả để giải quyết các bài
tốn hình học khơng gian.

<b>-</b> Rèn luyện tư duy logic, trí tưởng tượng khơng gian, biết quy lạ về quen.
Về thái độ:

<b>-</b> Hình thành cho học sinh đức tính cần cù, kiên nhẫn để rèn luyện các
phương pháp giải toán.

<b>-</b> Thấy được mối liên hệ thực tiễn.
<b>II. Chuẩn bị phương tiện dạy học: </b>
<b> 1. Thực tiễn:</b>

- Học sinh đã biết được hai mặt phẳng song song và điều kiện để hai mặt
phẳng song song.

- Học sinh đã được học định lí Ta-lét trong mặt phẳng ở THCS.
<i> 2. Phương tiện:</i>

a) Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa, sách bài tập, phấn, thước kẻ, phiếu học
tập...

b) Học sinh: Vở, giấy, bút...
<i> 3. Gợi ý về PPDH:</i>

<b> - Cơ bản dùng phương pháp gợi mở vấn đáp thơng qua các hoạt động nhóm.</b>
<b>III. Tiến trình bài học và các hoạt động:</b>

1. Các hoạt động:

Hoạt động 1: Tìm hiểu định lí Ta-lét trong khơng gian (15 phút).
Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm hình lăng trụ và hình hộp (15 phút).
Hoạt động 3: Tìm hiểu khái niệm hình chóp cụt (10 phút).

Hoạt động 4: Củng cố và dặn dò (5 phút).
2. Tiến trình bài học:

Hoạt động 1: Tìm hiểu định lí Ta-lét trong khơng gian (15

phút)

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

chứng minh hai đoạn thẳng
bằng nhau?

<b>CH2: Hãy nhắc lại định lí</b>
Ta-lét trong mặt phẳng?
- Đặt vấn đề: Vậy trong
không gian, định lí Ta-lét
cịn đúng khơng? Đi vào
bài mới.

- Vào file talet.g3w, giới
thiệu và tiến hành thao tác
trên mơ hình, u cầu HS
quan sát.

<b>CH3: Nhận xét gì về tỉ số</b>
giữa các cạnh tương ứng?

- Hình thành định lí Ta-lét
trong khơng gian (Định lí 2
– SGK).

<b>CH4: Nêu giả thiết và kết</b>
luận của định lí?

- Quay trở lại mơ hình, tiến
hành các thao tác để chứng
minh định lí.

- Đặt vấn đề: liệu chiều
ngược lại của định lí này
đúng không? Chúng ta thừa
nhận định lí sau đây,
thường gọi là định lí Ta-lét

minh hai đoạn thẳng bằng
nhau thì quay về tam giác
bằng nhau, hai cạnh của
hình bình hành, hình chữ
nhật, hình thoi, hình
vng.

<b>TL2: Ba đường thẳng</b>
song song cắt hai cát
tuyến bất kì bởi những
đoạn thẳng tỉ lệ.

- HS quan sát và phát hiện
vấn đề mới.

<b>TL3: </b>
AB

<i>A ' B '</i>=

BC

<i>B ' C '</i>=

AC

<i>A ' C '</i>

- HS tiếp thu định lí.

<b>TL4: GT:</b>

¿

(<i>P</i>)//(<i>Q</i>)//(<i>R</i>)

<i>d</i>₁<i>∩</i>(<i>P</i>)=<i>A , d</i>₂<i>∩</i>(<i>P</i>)=<i>A '</i>

<i>d</i>1<i>∩</i>(<i>Q</i>)=<i>B , d</i>2<i>∩</i>(<i>Q</i>)=<i>B'</i>

<i>d</i>₁<i>∩</i>(<i>R</i>)=<i>C , d</i>₂<i>∩</i>(<i>R</i>)=<i>C '</i>

¿{ { {

¿

KL:
AB

<i>A ' B '</i>=

BC

<i>B ' C '</i>=

AC

<i>A ' C '</i>

- HS quan sát và rút ra
phương pháp chứng minh
định lí.

<b>4. Định lí Ta-lét (Thalès)</b>
<b>trong khơng gian:</b>

A A'

B _B'

C C'

B1

d1 d2

<i><b>Định lí 2 (Định lí Ta-lét)</b></i>
Ba mặt phẳng đôi một
<i>song song chắn ra trên hai</i>
<i>cát tuyến bất kì các đoạn</i>
<i>thẳng tương ứng tỉ lệ.</i>

<i><b>Định lí 3 (Định lí Ta-lét</b></i>

<i><b>đảo)</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

đảo.

- Đưa ví dụ củng cố, yêu
cầu HS tiến hành hoạt động

theo nhóm. - HS hoạt động nhóm,
bước đầu thơng qua ví dụ.

AB

<i>A ' B '</i>=

BC

<i>B ' C '</i>=

AC

<i>A ' C '</i>

<i> Khi đó, ba đường thẳng</i>
<i>AA’, BB’, CC’ lần lượt</i>
<i>nằm trên ba mặt phẳng</i>
<i>song song, tức là chúng</i>
<i>cùng song song với một</i>
<i>mặt phẳng.</i>

<i>* Ví dụ: Cho tứ diện</i>

<i>ABCD. Các điểm M, N theo</i>
thứ tự chạy trên các cạnh
<i>AD và BC sao cho</i>

MA
MD=

NB

NC . Chứng minh
rằng MN luôn song song
với một mặt phẳng cố định.
Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm hình lăng trụ và hình hộp (10

phút).

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng

- Giới thiệu một số đồ
dùng hằng ngày có dạng
hình lăng trụ hay hình hộp.
- Vào file langtru.g3w,
giới thiệu và tiến hành các
thao tác trên mơ hình. u
cầu HS quan sát.

<b>CH5: Có nhận xét gì về</b>
hai đa giác đáy?

- Trở lại mơ hình, thực
hiện thao tác khai triển
hình lăng trụ.

<b>CH6: Có nhận xét gì về</b>
các mặt bên và các cạnh
bên ?

- Hình thành định nghĩa
hình lăng trụ.

- Giới thiệu các khái niệm:
mặt bên, mặt đáy, cạnh

<b>TL5: Hai đa giác đáy bằng</b>
nhau.

<b>TL6: </b>

+ Các mặt bên là các hình
bình hành.

+ Các cạnh bên song song
và bằng nhau.

<b>5. Hình lăng trụ và hình</b>
<b>hộp: </b>

<i><b>Định nghĩa hình lăng trụ</b></i>
<i> Hình hợp bởi các hình</i>
<i>bình hành A1A2A’2A’1,</i>
<i>A2A3A’3A’2, … AnA1A’1A’n</i>
<i>và hai đa giác A1A2…An,</i>

<i>A’1A’2…A’n gọi là hình</i>
<i>lăng trụ hoặc lăng trụ, và</i>
<i>kí hiệu là</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

đáy, cạnh bên, đỉnh.

- Giới thiệu các hình lăng
trụ tam giác, lăng trụ tứ
giác, lăng trụ ngũ giác và
cách gọi tên những lăng
trụ này.

- Đặt vấn đề: nếu đáy của
hình lăng trụ là một hình
bình hành thì lăng trụ đó
được gọi là hình gì?

- Giới thiệu khái niệm hình
hộp.

- Vào file hinhhop.g3w,
giới thiệu và tiến hành các
thao tác trên mơ hình, u
cầu học sinh quan sát.
<b>CH7: Có nhận xét gì về</b>
các mặt của hình hộp?
- Thơng qua các thao tác
trên mơ hình, giới thiệu
các khái niệm mặt đối
diện, cạnh đối diện, mặt

chéo, đường chéo của hình
hộp.

<b>CH8: Từ việc quan sát</b>
mặt chéo, đường chéo, tâm
hình bình hành. Yêu cầu
HS rút ra nhận xét?

- Giới thiệu tâm của hình
hộp.

- HS tiếp thu khái niệm.
- HS quan sát.

<b>TL7: Các mặt đều là hình</b>
bình hành.

- HS phát hiện vấn đề mới.

<b>TL8: Các đường chéo cắt</b>
nhau tại trung điểm mỗi
đường.

- HS tiếp thu khái niệm.

<i> </i>

<i>Hình lăng trụ có đáy là</i>
<i>hình bình hành được gọi là</i>
<i>hình hộp.</i>

* Các đường chéo của hình
hộp cắt nhau tại trung điểm
mỗi đường (tâm của hình
hộp).

Hoạt động 3: Tìm hiểu khái niệm hình chóp cụt (10 phút)

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng

- Vào file chopcut.g3w,
giới thiệu và tiến hành các
thao tác trên mơ hình. u
cầu HS quan sát.

- Hình thành định nghĩa
hình chóp cụt.

- HS quan sát và phát hiện
vấn đề mới.

- HS tiếp thu khái niệm.

<b>6 Hình chóp cụt:</b>

<i><b>Định nghĩa</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

- Trở lại mơ hình, thực
hiện thao tác để giới thiệu
các mặt đáy, cạnh bên, mặt

bên…

<b>CH9: Có nhận xét gì về</b>
hai đáy và các cạnh tương
ứng?

<b>CH10: Có nhận xét gì về</b>
các mặt bên?

<b>CH11: Có nhận xét gì về</b>
các đường kéo dài của các
cạnh bên?

- Giới thiệu tính chất của
hình chóp cụt.

- HS tiếp thu khái niệm và
phát hiện vấn đề mới.
<b>TL9: Hai đa giác đáy là</b>
hai đa giác có cạnh tương
ứng song song và tỉ số giữa
các cạnh tương ứng bằng
nhau.

<b>TL10: Các mặt bên là các</b>
hình thang.

<b>TL11: Các đường thẳng</b>
chứa các cạnh bên đồng
quy tại một điểm.

- HS tiếp thu tính chất.

<i>hiệu là</i>

<i>A’1A’2…A’n.A1A2…An</i>

<i><b>Tính chất</b></i>

<i>a) Hai đáy là hai đa giác</i>
<i>có cạnh tương ứng song</i>
<i>song và tỉ số các cạnh</i>
<i>tương ứng bằng nhau.</i>
<i>b) Các mặt bên là những</i>
<i>hình thang.</i>

<i>c) Các đường thẳng chứa</i>
<i>các cạnh bên đồng quy tại</i>
<i>một điểm.</i>

Hoạt động 4 : Củng cố và dặn dò (5 phút)

</div>

<!--links-->