HÓA 9 (18-02-2021) - BÀI KHÁI NIỆM, CẤU TẠO PHÂN TỬ CHẤT HỮU CƠ HÓA 9

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (284.66 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn: 16/02//2021
Ngày giảng: 18/02/2021
Điều chỉnh: ………

Ngày 17/02/2021
Đã duyệt
TIẾT 43, 44:

Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
Bài 35: Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ.

* Mục tiêu bài học:

1. Kiến thức: HS trình bày được:

- Hợp chất hữu cơ, hố học hữu cơ là gì?

- Phân biệt được các chất hữu cơ với các chất vô cơ. Phân loại được các hợp
chất hữu cơ đơn giản thành hiđrocacbon và dẫn xuất của hiđrocacbon.

- Trong các hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hố trị:
cacbon hóa trị IV, hiđro hóa trị I, oxi hóa trị II.

- Mỗi hợp chất hữu cơ có một công thức cấu tạo cho biết thành phần của phân
tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

- Các nguyên tử cacbon có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch
cacbon.

2. Kĩ năng:

- So sánh thành phần phân tử các hợp chất để rút ra nhận xét về cách phân loại
hợp chất hữu cơ.

- Viết được công thức cấu tạo của một số chất đơn giản, phân biệt được các
chất khác nhau qua công thức cấu tạo.

- Viết được công thức cấu tạo 3 dạng mạch: mạch thẳng, mạch vòng và mạch
nhánh.

3. Thái độ:

Giáo dục cho học sinh tính cẩn thận, tỉ mỉ, khoa học, tạo niềm say mê, yêu
thích môn học.

4. Năng lực:

Năng lực tự học, năng lực sử dụng ngơn ngữ hóa học, vận dụng kiến thức vào
cuộc sống.

* Nguồn tài liệu:

Video bài giảng minh họa:

/>(Nguồn video: Thầy Quang, thời lượng: 20 phút 58’’)
 />(Nguồn video: Thầy Quang, thời lượng: 16 phút 14’’)

(Học sinh sử dụng SGK, truy cập vào đường link trên theo dõi bài giảng,
ghi chép Nội dung kiến thức bên dưới vào vở, làm bài tập phần Luyện tập đầy đủ,
cuối cùng mới thực hiện Bài tập đánh giá.)

A. NỘI DUNG KIẾN THỨC:

/>(Học sinh truy cập vào đường link trên để học mục I, II)

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh chúng ta ,
trong hầu hết các loại lương thực, thực phẩm ( gạo ,thịt, cá, rau, quả,... ) trong các
loại đồ dùng và ngay trong cơ thể chúng ta .

Hình 1: Một số loại lương thực, thực phẩm và đồ dùng chứa hợp chất hữu cơ

2. Hợp chất hữu cơ là gì ?

Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon ( trừ CO, CO2, H2CO3, muối cacbonat
kim loại ….. )

3. Phân loại hợp chất hữu cơ :

Dựa vào thành phần phân tử, các hợp chất hữu cơ được chia thành hai loại chính:
- Hiđrocacbon: Phân tử chỉ có hai nguyên tố cacbon và hiđro: CH4,, C2H4, C2H6
- Dẫn xuất hiđrocacbon: Ngoài cacbon và hiđro, trong phân tử cịn có các
ngun tố khác: oxi, nitơ, clo: C2H6O, CH3Cl, C2H5O2N.

II. Khái niệm về hóa học hữu cơ

Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và
những chuyển đổi của chúng.

Hóa học hữu cơ có nhiều phân ngành như: hóa học dầu mỏ, hóa học polime,
hóa học các hợp chất thiên nhiên.

Hình 2: Một số hình ảnh về sản phẩm của ngành hóa hữu cơ

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

/>(Học sinh truy cập vào đường link trên để học mục III)
1. Hóa trị và liên kết giữa các nguyên tử

- Trong các hợp chất hữu cơ, cacbon ln có hóa trị IV, hiđro có hóa trị
I, oxi có hóa trị II. (mỗi hóa trị được biểu diễn bằng một gạch nối giữa hai nguyên tử
liên kết)

- Các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị của chúng. Mỗi liên kết
được biểu diễn bằng một nét gạch nối giữa hai nguyên tử.

Hình 3: Công thức phân tử metan

2. Mạch cacbon

Những nguyên tử cacbon trong phân tử hợp chất hữu cơ có thể liên kết trực
tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon. Có 3 loại mạch cacbon: mạch không phân
nhánh (mạch thẳng), mạch nhánh và mạch vịng.

Hình 4: Ví dụ về 1) Mạch thẳng; 2) Mạch nhánh; 3) Mạch vòng

3. Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử

Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

Hình 5: Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Công thức biểu diễn đầy đủ liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử gọi
là công thức cấu tạo. Ví dụ: Rượu etylic

Hình 6: Cơng thức cấu tạo của rượu etylic

Cơng thức cấu tạo cho biết thành phần của phân tử và trật tự liên kết giữa
các nguyên tử trong phân tử.

V. Luyện tập: (HS làm bài tập vào vở bài tập)
Bài 3 (trang 108 sgk Hóa học):

Gợi ý:

- Xác định khối lượng mol của lần lượt các phân tử

- Phần trăm khối lượng của cacbon %mC = 12 x 100% / Mphân tử
Bài 5 (trang 112 sgk Hóa học):

Gợi ý:

- Theo đề bài, chất hữu cơ A chứa 2 nguyên tố, khi đốt cháy A thu được H2O,
suy га A chứa C và H.

- Giả sử công thức phân tử của A có dạng CxHy.
- Tính số mol chất A và số mol nước.

- Viết PTHH của phản ứng cháy:

2CxHy + (2x + y/2) O2 → 2xCO2 + yH2O
Theo PT: 2 2x y (mol)
Theo bài: 0,1 0,3 (mol)
=> Giá trị của y

Từ МA = 12x + у = 30 => Giá trị của x
=> CTPT của hợp chất A.

B. BÀI TẬP ĐÁNH GIÁ:

/>

(Học sinh truy cập vào đường link trên để thực hiện bài tập đánh giá)

Câu 1: Trong phân tử hợp chất hữu cơ, cacbon, hiđro, oxi có hóa trị lần lượt là:
A. 2,2,1

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

C. 4,1,2
D. 4,2,1

Câu 2: Theo thuyết hóa học, trong phân tử các hợp chất hữu cơ, các nguyên tử
liên kết với nhau như thế nào:

A. Theo đúng hóa trị

B. Theo một thứ tự nhất định
C. Theo đúng số oxi hóa

D. Theo đúng hóa trị và một thứ tự nhất định

Câu 3: Đốt cháy một hợp chất hữu cơ X thu được khí cacbonic, hơi nước và
khí nitơ, trong X chứa các nguyên tố nào?

A. C, H, O
B. C, H, N

C. C, H, S
D. C, H, P

Câu 4: Công thức nào sau đây viết sai:
A. CH3−OH

B. CH3−CH2−Cl
C. CH3−CH3−OH
D. CH3−CH2−CH3

Câu 5: Dựa vào dữ kiện nào trong số các dữ kiện sau đây để có thể nói một 
chất là vơ cơ hay hữu cơ ?

A. Trạng thái (rắn, lỏng, khí)
B. Màu sắc

C. Độ tan trong nước
D. Thành phần nguyên tố

Câu 6: Chọn câu đúng trong các câu sau:

A. Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu các hợp chất có trong
tự nhiên.

B. Hố học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu các hợp chất của cacbon.
C. Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ.
D. Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu các chất trong cơ thể sống.
Câu 7: Dựa vào thành phần phân tử, các hợp chất hữu cơ được chia thành mấy

loại chính:

A. 2
B. 3
C. 4
D. 5

Câu 8: Cơng thức cấu tạo phân tử chất hữu cơ cho biết:
A. Thành phần phân tử

B. Thứ tự các nguyên tử

C. Trật tự liên kết giữa các nguyên tử

D. Công thức cấu tạo cho biết thành phần của phân tử và trật tự liên kết giữa
các nguyên tử trong phân tử.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

A. CO
B. CO2
C. CaCO3
D. C2H4O2

Câu 10: Mạch cacbon được chia thành mấy loại:
A. 2

B. 3
C. 4
D. 5

</div>