Hai ngêi cïng kÐo mét con thuyÒn
1
F
F1
F2
Hai ngêi cïng kÐo mét con thun
víi hai lùc F1 và F2
Hai lực F1 và F2Tạo nên hợp lực F
là tổng của F1 và F2
àm thuyền chuyển động
2
Sở giáo dục và đào tạo Hải Phòng
Trờng THPT Trần Hng Đạo
**
Tổng và hiệu của hai vé
gời thực hiện: Nguyễn Thị Vân
3
1.Tổng của hai véc tơ
Định nghĩa:Cho hai véc tơ avà Lấy
b một điểm A bất kỳ
đợc gọi là tổng của hai véc
Vẽ AB = a và BC = b.Véc tơ AC
tơ a vàTab ký hiệu tổng của hai véc alàvàa b+ b
VËy AC= a + b
B
Chó ý:
AB + BC = AC
a
b
A
a+b
Víi mäi bé ba ®iĨm A,B,C
C
F
F1
F2
Hai ngêi cïng kÐo mét con thun
víi hai lùc F1 và F2
Hai lực F1 và F2Tạo nên hợp lực F
là tổng của F1 và F2
àm thuyền chuyển động
5
Quy tắc hình bình hành.
Nếu ABCD là hình bình hành th×
AB +AD = AC
C
B
A
D
6
.Tính chất của phép cộng các véc tơ
Với ba véc t¬ a , b, c tuú ý ta cã
a + b = b + a (tÝnh chÊt giao ho¸n)
a + b + c = a +(b + c ) (TÝnh chÊt kÕt hỵp)
+ 0 = a + 0 = a (tính chất của véc tơ - không)
C
Kiểm tra các tính chÊt cđa phÐp céng b»ng h×nh vÏ
1
B
b
c
a
+b
a
a
+ b) + c
a
a
(
D
+
b
A
b
E
7
Câu hỏi trắc nghiệm
Chọn phơng án đúng trong các bài tập sau
1.Ch o I là trung điểm của đoạn thẳng AB , ta
cã
(a)IA + IB = 0 ;
(b)IA + IB = 0 ;
(c)A I = BI ;
(d) IA = IB
Tr¶ lời:Phơng án (a) đúng
8
Câuhành
hỏi trắc
nghiệm
2.Cho hình bình
ABCD
.Ta có:
(a) AB + AC = DB + DC;
BC;
(b) AB = DB +
(c)AB + CB = CD + DA ;
=0
(d) AC + BD
Phơng án (b) đúng
Câu hỏi trắc nghiệm
3.Cho năm điểm A,B,C,D,E .Tổng AB + BC +
CD + DE bằng:
(a) 0;
(b)EA;
(c)AE ;
(d)
BE.
Phơng án (c) ®óng
Câu hỏi trắc nghiệm
4.Cho hai véc tơ a và b sao cho a + b = 0
dùng OA = a, OB = b.Ta đợc:
(a) OA = OB;
(b) O là trung điểm của đoạn AB;
(c)B là trung điểm của đoạn OA;
(d) A là trung điểm của đoạn OB.
Phơng án (b) đúng
11
Câu hỏi trắc nghiệm
5.Cho hai véc tơ a và b ®èi nhau. Dùng OA =
a, AB = b.Ta ®ỵc:
(a) O B;
(b) A B;
(c) O A;
(d)OA = OB.
Ph¬ng ¸n (a) ®óng
12
Câu hỏi trắc nghiệm
6.Cho tam giác đều ABC, O là tâm đờng tròn
ngoại tiếp tam giác.Ta có:
(a) OA +OB = OC
(b)OA + OC = OB
(c) OA = OB + OC
(d ) OA + OB = CO
Trả lời : Phơng án (d) ®óng
Câu hỏi trắc nghiệm
7.Cho hình bình hành ABCD, O là giao ®iĨm
hai ®êng chÐo.Ta cã:
(a) OA +OB =CO + DO;
(b)OA + OB + OC +
OD = AD
(c) OA + OB +OC = OD ;
+ DO
(d ) OA +BO = CO
Tr¶ lời : Phơng án (a) đúng
14
Câu hỏi trắc nghiệm
8 .Cho tam giác ABC, trung tuyến AM.Trên cạnh
AC lấy điểm Evà F sao cho AE = EF = FC ;BE căt
AM tại N,Thế thì
(a) NA +NB + NC = 0;
(c) NB + NE = 0 ;
(b)NA + NM = 0
(d ) NE + NF = EF
Tr¶ lời : Phơng án (b) đúng
15
Câu hỏi trắc nghiệm
9.Cho hình bình hành ABCD, O là ®iĨm bÊt
kú trªn ®êng chÐo AC.Ta cã:
(a) OA +OC = OB + OD;
(b)OA + OB + OC +
OD = 0
(c) OA + OB = OC+ OD ;
(d ) OA +OD = 0
Trả lời : Phơng án (a) đúng
16
4.Hiệu của hai véc tơ
2
a
A
OA và OB
O
*)Cùng độ dài
*)Ngợc hớng
-a
B
=> Ta nói OA và OB
là hai véc tơ đối nhau
Đn:Cho véc tơ Véc
a tơ cùng độ dài và ngợc hớng vớia đợc
17
kí hiệu là -a
ọi là véc tơ đối của vÐc at¬
4.Hiệu của hai véc tơ
a) véc tơ đối
Đn:Cho véc tơ Véc
a tơ cùng độ dài và ngợc hớng vớia đợc
kí hiệu là -a
ọi là véc tơ đối của véc atơ
1:Cho hình bình hành ABCD, tâm O HÃy chỉ ra véc tơ đ
mỗi véc tơ
AB,OA,AD, BO, 0
B
C
OA
có véc tơ đối là véc tơ
OC
AD
có véc tơ đối là véc tơ
CB
O
A
AB
có véc tơ đối là véc tơ
BA
BO
có véc tơ đối là véc tơ
DO
Chú ý Véc tơ đối của véc tơ 0
D
là véc tơ 0
18
4.Hiệu của hai véc tơ
a) Véc tơ đối
Đn:Cho véc tơ Véc
a tơ cùng độ dài và ngợc hớng vớia đợc
kí hiệu là -a
ọi là véc tơ đối của véc atơ
Cho tam giác ABC với các trung điểm của AB,AC,BC lầ
Ví dụ:2
lợt là F,E,DA
EF = - DC
BD = - EF
F
B
EA = - EC
E
C
19
4.Hiệu của hai véc tơ
a) Véc tơ đối
Đn:Cho véc tơ Véc
a tơ cùng độ dài và ngợc hớng vớia đợc
kí hiệu là -a
ọi là véc tơ đối của véc atơ
3
Cho AB + BC
HÃy
= chứng
0
tỏ BC là véc tơ đối của vÐcAB
t¬
A
AB + BC = AC
AB + BC = 0
B
=> AC = 0
=>
C trùng A
BC = BA
MàlàBA
véc tơ đối của véc tơ=>
ABlà
BCvéc tơ đối của véc tơ A
=> Có thể viếtAB + BC = AB
20 - AB = 0
+ ( - AB) = AB
4.Hiệu của hai véc tơ
) Véc tơ đối
Đn1:Cho véc tơVéc
a tơ cùng độ dài và ngợc hớng vớia đợc
kí hiệu là -a
ọi là véc tơ đối của véc atơ
nh nghĩa hiệu của hai véc tơ
Cho hai véc tơa và b
Ta gọi hiệu hai véc tơ
a và blà véc tơ
a +(- b) ,kÝ hiÖu a - b
VËy a - b = a +(- b)
Ghi nhí : AB = OB - OA
H·y giải
4 thích vì sao hiệu của hai véc tơ OB vµ OA lµ vÐc t
OB - OA =OB + AO =AO + OB = AB
21
Tóm tắt
ã 1)Phép toán tìm hiệu hai véc tơ gọi là phép
trừ véc tơ.
ã 2)Với ba điểm tuỳ ý A,B,C ta có:
AB + BC = (quy
AC tắc 3 điểm)
AB - AC = CB
(quy t¾c trõ)
22
áp dụng
ểm I là trung điểm của đoạn thẳng AB IA + IB = 0
ểm G là trọng tâm cđa tam gi¸c ABC GA + GB + GC = 0
A
Chứng minh
*)ID = IG
IB = IC
BGCD là hình bình hµn
N
*)ID = IG
C IA = 2GI => GA = G
G
B
*)GB + GC = GD
=>
GB + GA = - GD
I
D
=>®pcm
23
Câu hỏi và bài tập
o đoạn thẳng AB và điểm M nằm giữa A và B sao cho AM >
Vẽ các véc tơ:MA + MB và MA MB.
24
Câu hỏi và bài tập
hình bình hành ABCD và một ®iÓm M tuú ý.Chøng minh r
MA + MB = MC + MD
25