<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b> Ngữ văn lớp 8: Phân tích 2 khổ thơ đầu bài Nhớ Rừng</b>

<b>của Thế Lữ</b>

<b>1. Dàn ý Phân tích hai khổ thơ đầu Nhớ Rừng</b>
<b>a. Mở bài</b>

- Giới thiệu bài thơ Nhớ rừng và tác giả Thế Lữ

- Dẫn dắt vào vấn đề: phân tích 2 đoạn thơ đầu Nhớ rừng để thấy được tư
tưởng của bài thơ.

<b>b. Thân bài</b>

<b>* Khái quát chung</b>

- Xuất xứ: Bài thơ “Nhớ rừng” được Thế Lữ sáng tác vào năm 1934, lần đầu
đăng báo, sau được n trong tập “Mấy vần thơ”( 1935).

- Chủ đề: Mượn lời con hổ ở vườn bách thú, tác giả đã thể hiện tâm sự u uất
và niềm khao khát tự do mãnh liệt, cháy bỏng của con người bị giam cầm, nô lệ.

- Bài thơ đã khơi dậy tình cảm yêu nước, niềm uất hận và lòng khát tự do
của con người Việt Nam khi đang bị ngoại bang thống trị.

<b>* Phân tích hai khổ thơ:</b>

- Khổ thơ 1: Niềm uất hận của con hổ khi bị nhốt trong cũi sắt làm thú mua
vui

 Gặm một khối căm hờn

 Nằm dài trông ngày tháng dần qua / Khinh lũ người kia ngạo

mạn, ngẩn ngơ….

 Tâm trạng căm hờn, uất hận và nỗi ngao ngán trong cảnh tù

hãm

 Tâm trạng chán ghét cuộc sống hiện tại (tầm thường, giả dối…)

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

 Bóng cả, cây già

 Tiếng gió gào ngàn, giọng buồn thét núi
 Thét khúc trường ca dữ dội

 Bước chân dõng dạc, đường hồng

 Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng
 Vờn bóng âm thầm, lá gai, cỏ sắc

-> Vẻ đẹp mãnh liệt, oai hùng của chúa rừng giữa thiên nhiên hoang dã.
==> Một sự tự tại, dáng vẻ vô cùng đẹp đẽ trong thế giới hoang dã đại
ngàn…….

<b>* Nhận xét:</b>

- Hình ảnh con hổ trong đoạn thơ đã tái hiện thật sâu sắc hiện thực của dân
tộc với bao tâm tư của người dân Việt.

- Khơng chỉ là tiếng lịng của con hổ, mà ở đó ta thấy rõ nỗi căm ghét, u uất

cảnh đời nô lệ của người dân Việt Nam nhưng vẫn son sắt, thủy chung với giống
nòi, non nước.

<b>c. Kết bài</b>

- Nêu cảm nhận chung của em về 2 đoạn thơ

- Có thể mở rộng vấn đề bằng những suy nghĩ và liên tưởng của cá nhân.
<b>2. Văn mẫu phân tích 2 khổ thơ đầu bài Nhớ Rừng</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Mở đầu bài thơ, nhà thơ Thế Lữ đã vẽ ra không gian nhỏ hẹp mà đầy tù
túng, bức bối nơi con hổ bị giam cầm. Nỗi cô đơn, sự bực bội, phẫn uất của con hổ
được thể hiện trọn vẹn. Qua hình ảnh đó ta có thể cảm nhận được phần nào tình
cảnh mất tự do cũng như tâm trạng đầy phẫn uất của chúa sơn lâm rừng già:

<i>“Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt</i>
<i>Ta nằm dài trông ngày tháng dần qua</i>
<i>Khinh lũ người kia ngạo mạn ngẩn ngơ</i>
<i>Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm”</i>

Thế Lữ đã sử dụng động từ “gậm” để thể hiện sự bức bối lâu dài, dai dẳng,
nó khơng thể nguôi ngoai mà luôn tồn tại, hiển hiện khiến tâm trạng luôn bị vây
hãm trong bế tắc, cần được giải thoát. “Khối căm hờn” là những thù hằn, căm giận
mà con hổ ln "gậm” trong mình. “Trong cũi sắt” lại tái hiện chân thực không
gian sống giam hãm, nhỏ hẹp khiến cho con hổ bị mất tự do. Như vậy, chỉ một câu
thơ đầu nhà thơ Thế Lữ đã tái hiện được trọn vẹn hoàn cảnh đáng thương cũng như
sự u uất của con hổ. Trong hoàn cảnh bị giam hãm ấy, dù cho lòng hừng hực lòng
căm thù, dù muốn thốt ra khỏi chốn tù đầy này nhưng khơng thể làm theo ý muốn,
nguyện vọng của mình. Vì vậy, con hổ chỉ có thể “nằm dài” trong chán chường
đau khổ mà lặng lẽ “trông ngày tháng dần qua.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

của dân tộc, đẩy nhân dân vào cuộc sống tù túng, mất tự do. Nhà thơ cũng thể hiện
rõ thái độ của mình ở đây, đó là sự coi thường, chế giễu những hành động phi lí
của chúng: “khinh”, “giễu”: “Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm” câu thơ là sự
thể hiện cái tinh thần ngạo nghễ, kiêu hùng của con hổ về chốn “oai linh rừng
thẳm”.

<i>“Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm</i>
<i>Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi</i>
<i>Chịu ngang bầy cùng lũ gấu dở hơi</i>

<i>Với cặp báo chuồng bên vô tư lự”</i>

Trở về với thực tại, con hổ cảm nhận được thấm thía cảnh ngộ của mình, đó
là sự “sa cơ lỡ vận” nên phải chịu cuộc sống “nhục nhằn tù hãm”. Vì nhận thức
được thời thế, hồn cảnh của mình nên con hổ càng cảm thấy đau khổ, nhục nhã.
Đường đường là chúa sơn lâm của rừng đại ngàn, thống trị mn lồi, nay cuộc
sống tù hãm khiến cho nó đau khổ. Đau khổ hơn nữa, đó chính là phải làm những
việc tầm thường, vơ vị “Để làm trị lạ mắt thứ đồ chơi”, oai hùng là vậy nhưng khi
đã sa cơ, hình ảnh tù hãm vốn đầy đau khổ uất hận lại trở thành những “trò lạ mắt”,
những “trò chơi” cho người người thưởng thức.

Sống tù túng song khơng phải ai cũng có tâm trạng giống con hổ, lối sống
thanh cao, hơn người nay bị đặt chung hàng với những con vật tầm thường “Chịu
ngang bầy cùng lũ gấu dở hơi”; càng thấy buồn hơn khi thấy “cặp báo chuồng bên
vô tư lự”, chúng khơng biết mình ở hồn cảnh nào, khơng biết tức giận, phẫn uất
mà lúc nào cũng “vô tư lự”. Câu thơ cũng thể hiện sự đánh giá của nhà thơ về một
bộ phận con người trong xã hội,dù sống trong hồn cảnh mất tự do nhưng khơng
biết lo, khơng có ý thức cần đứng lên mà phó mặc tất cả cho số phận.

<i>“Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớ</i>
<i>Thuở tung hoành, hống hách những ngày xưa</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i>Với tiếng gió gào ngàn, với giọng nguồn thét núi”</i>

Ta có thể thấy, con hổ mãi bế tắc, u uẩn trong tâm trạng, khi thì đau khổ với
thực tại, khi thì sống hồi tưởng lại q khứ tươi đẹp, sáng lạng của những ngày
xưa “Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớ”. Q khứ huy hồng, oai hùng ấy vẫn
ln sống động trong tâm hồn yêu tự do của con hổ, nó nhớ về những thuở “tung
hồnh”, tự do đi lại, tự chủ cuộc sống của mình cùng sự kiêu hãnh, thỏa chí tung
hồnh nơi rừng già “hống hách những ngày xưa”. Khung cảnh toàn sự giả dối, bắt
chước hợm hĩnh không gian rừng già ở vườn thú khiến con hổ chán ghét, nó nhớ
về những khung cảnh rộng rãi, mênh mơng của “sơn lâm”,với những “bóng cả” và
cây già”, không gian xung quanh cũng tràn ngập âm sắc bởi “tiếng gió gào ngàn”,
“giọng nguồn thét núi” chứ khơng phải tiếng cười tiếng nói đầy giả dối của con
người ngồi kia.

<i>“Ta bước chân lên dõng dạc đường hoàng</i>
<i>Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng</i>

<i>Vờn bóng âm thầm, lá gai, cỏ sắc”</i>

Vẫn là dòng hồi tưởng về quá khứ huy hồng, oai phong ấy, đó chính là hình
ảnh uy nghi của chính mình, của những bước chân đầy tự do, phóng khống “ta
bước chân lên dõng dạc đường hồng”, đó chính là dáng vẻ oai vệ, uyển chuyển
của chính mình “Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng”, trong những bước
chân tự do ngày ấy, con hổ có thể tự chủ mọi thứ xung quanh mình, sống chan hịa
với thiên nhiên,với cỏ cây, hoa lá “Vờn bóng âm thầm, lá gai, cỏ sắc”. Đó là cuộc
sống tự do, tự tại của chúa tể sơn lâm, dòng hồi tưởng cũng khiến con hổ tự hào về
quá khứ đã xa của mình “Ta biết ta chúa tể mn lồi”, vì là đấng tối cao nơi rừng

già nên mọi hành động của nó đều khiến cho vạn vật nể sợ “Là khiến cho mọi vật
đều im hơi”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

sinh sống, đó cũng chính là giai đoạn tự do, độc lập của dân tộc bị lũ xâm lược kìm
hãm, giam cầm. Bài thơ thể hiện được sự xót xa của nhà thơ về quá khứ tự do, tự
tại, đồng thời thể hiện thái độ chống cự đến cùng của nhà thơ đối với sự kìm hãm
ấy.

</div>

<!--links-->