Chương I_7 Tỉ lệ thức

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (75.4 KB, 10 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

1. Định nghĩa

Do đó:

Ví dụ: So sánh hai tỉ số và

21

15

5 ,

17

5 ,

12

Ta có:

;

7

5

21

15



5 ,

17

5 ,

12

21

15 

Ta nói đẳng thức: là một tỉ lệ thức

5 ,

17

5 ,

12

21

15 

Ta có định nghĩa:

Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số

d

c

b

a



;

7
5
175

125
5

,
17

5
,
12

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Tỉ lệ thức còn được viết là a : b = c : d

d

c

b

a



Chẳng hạn, tỉ lệ thức còn được viết là 3 : 4 = 6 : 8

8

6

4

3 

Ghi chú:

Trong tỉ lệ thức a : b = c : d, các số a, b, c, d được gọi là các số hạng
của tỉ lệ thức:

• a và d là các số hạng ngồi hay ngoại tỉ.

• b và c là các số hạng trong hay trung tỉ

Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số

d

c

b

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số

d

c

b

a



?1 Từ các tỉ số sau đây có lập được tỉ lệ thức khơng ?
8
:

5
4
và
4
:
5
2
)
a
8
1
7
:
5
2
2
và
7
:
2
1
3
)

b  

10
1
20
2

4
:
5
2
:
có
Ta
)

a  

Giải
10
1
40
4
8
:
5
4


8
:
5
4
4
:
5
2



8
:
5
4
và
4
:
5
2
:

Nên lập được tỉ lệ thức

2
1
7
:
2
7
7
:
2
1
3
:
có
Ta
)

b





3
1
36
5
.
5
12
5
36
:
5
12
5
1
7
:
5
2

2   


5
1

7
:
5
2
2
7
:
2
1

3 


5
1
7
:
5
2
2
và
7
:
2
1
3
:

Nên  

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

2. Tính chất

Tính chất 1 (tính chất cơ bản của tỉ lệ thức)

Xét tỉ lệ thức . Nhân hai tỉ số của tỉ lệ thức này với tích 27. 36

36

24

27

18



Ta được:

27
.
24
36

.
18
hay

)
36
.
27
.(
36

24
)

36
.
27
.(
27
18




?2 Bằng cách tương tự, từ tỉ lệ thức , ta có thể suy ra ad = bc không ?

d
c
b

a


Ta được:

c
.
b
d
.
a

hay

)
d
.
b
.(
d
c
)
d
.
b
.(
b
a




Xét tỉ lệ thức . Nhân hai tỉ số của tỉ lệ thức này với tích b.d

d

c

b

a



Vậy: Nếu thì ad = bc

d

c

b

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

2. Tính chất
Tính chất 2

Ta có thể làm như sau:

?3 Bằng cách tương tự, từ đẳng thức ad = bc , ta có suy ra được tỉ lệ thức
 không ?

d
c
b
a



Chia 2 vế của đẳng thức ad = bc cho tích c.d

d

b

c

a

hay

d

.

c

.

b

d

.

c

d

.

a



Chia 2 vế của đẳng thức 18.36 = 24.27 cho tích 27.36, ta được:

36
24
27

18
hay

36
.
27

27
.
24
36

.
27

36
.
18




Từ đẳng thức 18.36 = 24.27. Ta có suy ra được tỉ lệ thức không?

36
24
27

18


Vậy: Từ ad = bc với b,d ≠ 0

d
c
b

a




</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Nếu ad = bc và a, b, c, d ≠ 0 thì ta có các tỉ lệ thức

a

b

c

d

;

a

c

b

d

;

d

b

c

a

;

d

c

b

a



Tương tự ta có:

Như vậy, với a,b,c,d ≠ 0 từ một trong năm đẳng thức sau đây ta có thể 
suy ra các đẳng thức còn lại:

ad = bc

d
c
b

a



d
b
c

a



a
c
b

d



a
b
c

d

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Củng cố - Luyện tập

1) Bài 47 (trang 26 - SGK)

Lập tất cả các tỉ lệ thức có thể được từ các đẳng thức sau:
a) 6.63 = 9.42 b) 0,24.1,61 = 0,84.0,46
Giải

a) Từ : 6.63 = 9.42 ta có:

b) Từ 0,24.1,61 = 0,84.0,46 ta có:

6
9
42
63

;
6
42
9

63
;
63

9
42

6
;
63
42
9

6




24
,
0

84
,
0
46
,
0

61
,
1
;

24
,
0

46
,
0
84
,
0

61
,
1

84
,
0
46
,
0

24
,
0
;

61
,
1

46
,
0
84
,
0

24
,
0




</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Bài 46 (trang 26 - SGK) Tìm x trong các tỉ lệ thức sau:
6
,
3
2
27
x
)

a 

)
2
.(
27
6
,
3
.

x  

6
,
3
)
2
.(
27

x  

15
x 

38
,
16
:
36
,
9
x
:
52
,
0
)

b  

38
,
16
).
52
,
0
(
)

36
,
9
.(

x   

36
,
9
38
,
16
).
52
,
0
(
x



91
,
0
x 
61
,
1
x

8
7
2
4
1
4
)

c  .1,61

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Hướng dẫn về nhà:

- Học thuộc định nghĩa tỉ lệ thức.

</div>

Chương I_7 Tỉ lệ thức

21

15

5

,

17

5

,

12

<b><sub>;</sub></b>

<b>7</b>

<b>5</b>

<b>21</b>

<b>15</b>



5

,

17

5

,

12

21

15



5

,

17

5

,

12

21

15



d

c

b

a



d

c

b

a



8

6

4

3



d

c

b

d

c

b

a



<b>36</b>

<b>24</b>

<b>27</b>

<b>18</b>



<b>d</b>

<b>c</b>

<b>b</b>

<b>a</b>



d

c

b

<b>d</b>

<b>b</b>

<b>c</b>

<b>a</b>

<b>hay</b>

<b>d</b>

<b>.</b>

<b>c</b>

<b>c</b>

<b>.</b>

<b>b</b>