<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn: ...

Tiết 49

<b>PHƯƠNG TRÌNH CHỮA ẨN Ở MẪU THỨC</b>

<b>I. MỤC TIÊU </b>
<b>1. Kiến thức</b>

<i> Củng cố khái niệm điều kiện xác định của 1 phơng trình, cách giải các phơng</i>
trình có kèm điều kiện xác định , cụ thể là các phơngtrình có ẩn ở mẫu.

<b>2. Kỹ năng</b>

: Nâng cao các kĩ năng : tìm điềm kiện để giá trị của 1 phơng trình đợc xác
định , biến đổi phơng trình các cách giải phơng trình dạng đã học.

<b>3 .Tư duy</b>

- Rèn khả năng quan sát, dự đoán, suy luận hợp lí và suy luận logic

- Khả năng diễn đạt chính xác, rõ ràng ý tưởng của mình và hiểu được ý tưởng
của người khác.

<b> 4.Thái độ: Có đức tính cẩn thận, sáng tạo ,thái độ học tập tích cực </b>
<b> * Tích hợp giáo dục đạo đức:</b>

Giúp các em ý thức được sự đồn kết, có trách nhiệm với cơng việc của mình, rèn
luyện thói quen hợp tác, biết tơn trọng, trung thực.

<b> 5. Định hướng phát triển năng lực</b>

Năng lực tính tốn, năng lực giao tiếp, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sử

dụng ngôn ngữ, năng lực hợp tác, năng lực tự học

<b>II.CHUẨN BỊ</b>

HS: - Sách vở, đồ dùng học tập, Học thuộc bài cũ ở nhà.
GV: - SGK,SGV, giáo án, đồ dùng dạy học, bảng phụ

<b>III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC</b>
- DH gợi mở,vấn đáp

- Phát hiện,giải quyết vấn đề.
- DH hợp tác trong nhóm nhỏ.
<b>IV. TIẾN TRèNH DẠY HỌC</b>
<b> 1.Ổn định lớp(1p)</b>

Lớp Ngày giảng Sĩ số

8A
8B

<b> 2. Kiểm tra bài cũ </b>

<b>Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.</b>

- Mục đích : Hs nhắc lại kiến thức trọng tâm của bài, nội dung kiến thức cũ liên
quan. + Thời gian: 7phút.

- Phương pháp: 2hs lên bảng trình bày.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật đặt câu hỏi

<b>Hoạt động của Thầy</b> <b>Hoạt động của Trũ</b>

- HS1 : + Nêu các bớc giải PT chøa Èn ë mÉu ?
+ Làm bài 30/ a ( GV treo bảng phơ ghi néi
dung bµi 30 ).

<i>a )</i>
1

<i>x−2</i>+3=
<i>x−3</i>

<i>2−x</i> _{§KX§: x}
¿2

Qui đồng khử mẵu ta có:

1+ 3( x – 2) = 3 – x
<=> x = 8( TM§KX§)
VËy PT cã nghiÖm: x = 8
- HS 2: làm bài 30/ b. ( Tơng tự)

Yờu cầu cả lớp ngồi tại chỗ theo d õi b ài đã chuẩn bị
ở nhà.

Quan sát chọn 1 học sinh lên bảng trình bày.

Cả lớp theo d õi
2hs lên bảng.

...
..

<b>Hoạt động 2: </b>

- Mục đích: Học sinh vận dụng các bước giải pt chứa ẩn ở mẫu để giải bài tập
– Thời gian: 20phút.

- Phương pháp: Gợi mở, vấn đáp, thuyết trình.

- Phương tiện, tư liệu: Phấn màu, thước thẳng,SGV,SGK
- Hình thức tổ chức: Cá nhân

- Kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật đặt câu hỏi

<b>Hoạt động của Thầy</b> <b>Hoạt động của Trị</b>
+PT ë vÝ dơ 3 lµ dạng PT nào ?

HS: PT chứa ẩn ở mẫu .

+Để giải PT trớc tiên ta cần làm gì ?
HS: phân tích mẫu thành nhân tử ).
Vì sao ?

+Mẫu chứa bao nhiêu loại thừa số khác
nhau ?

+ tìm điều kiện xác định ta cần giải
những điều kin no ?

+Vậy điều kiện xác đinh là gì ?

+Để giải PT ta cần thực hiện những bớc
nào ?

- Gọi 1 hs nêu các bớc cần làm.

+Tìm mẫu thức chung = ? ( gäi 1 hs tr¶
lêi ).

+ Cho biÕt nh©n tư cđa tõng ph©n thøc ?

Hs ghi bài
4. áp dụng :

* Ví dụ 2 : Giải PT:
<i>x</i>

<i>2( x−3 )</i>+

<i>x</i>

<i>2 x+2</i>=
<i>2 x</i>

(<i>x+1)( x−3 )</i> ( 1 )
⇔<i>x</i>

<i>2( x−3)</i>+

<i>x</i>

<i>2( x+1)</i>=
<i>2 x</i>

(<i>x+1)( x−3 )</i>

- §KX§ : x ¿−1 _{vµ x} ¿ _{3 .}

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Gäi 1 hs trả lời, GV dùng phấn màu
ghi các nhân tử phụ tơng ứng lên phía
trên từng phân thøc.

- Gọi hs lên bảng thực hiện giải PT .
+Sau q trình biến đổi PT có dạng PT
nào ?

( pt tÝch ).

+Kết luận gì về tập nghiệm của PT ?
+Khi giải PT sau quá trình biến đổi nếu
vẫn là pt bậc 2 ta làm nh thế nào ?
HS: chuyển hết tất cả các số sang 1 vế
để 1 vế = 0 , sau đó phân tích thành
nhân tử và đa về dạng PT tích .
+Vận dụng giải PT trong bài ? 3 ?
- Gọi 2 hs lên bảng làm phần a,b
– Dới lớp mỗi dãy một phần.

+Phần b sau khi biến đổi có dạng nào?
( là PT bậc 2 ).

+Vậy cần biến đổi tiếp theo nh thế
nào ? ( đa về dạng PT tớch ).

- Gọi 1 hs lên bảng giải PT .
+Kết luận gì về giá trị vừa tìm ?
( không thoả mÃn ĐKXĐ ).

+Vậy kết luận gì nghiệm của PT ? (v«
nghiƯm)

* Chốt lại: Chú ý đối chiếu ĐKXĐ và
trả lời nghiệm

⇔

<i>x( x+1)+x(x−3)=4 x</i>

⇔

<i>x</i>

2

+

<i>x+x</i>

2

−3 x−4 x=0

⇔

<i>2 x</i>

2

−6 x=0

⇔

<i>2 x( x3)=0</i>

[

<i>2 x=0</i>

<i>x3=0</i>

[

<i>x=0 TM ĐKX Đ</i>

<i>x=3 khô ngTM Đ KX §</i>

- VËy tËp nghiƯm cđa PT lµ :

S = {0 }
? 3 Giải các PT sau:
a)

<i>x</i>
<i>x1</i>=

<i>x+4</i>

<i>x+1</i> _{ĐKXĐ : x} ¿ ±

1

⇔<i>x( x+1)=( x+4)( x−1)</i>
⇔<i>x</i>2+<i>x=x</i>2−<i>x+4 x−4</i>
⇔2 x=4⇔ x=2 TM § KX §

VËy tËp nghiƯm cđa PT lµ: S = {2}
b)

3

<i>x−2</i>=

<i>2 x−1</i>

<i>x−2</i> −<i>x</i> _{§KX§ : x} ¿

2

⇔3=2x−1−x(x−2)⇔ x2−<i>4 x+4=0</i>
⇔(<i>x−2)</i>2=0⇔ x−2=0⇔ x=2

x = 2 không thoả mãn điều kiện xác
định.

VËy PT v« nghiƯm.

...
...
.

<b>Hoạt động3: </b>

- Mục đích: Vận dụng làm các bài tập thành thạo .
- Thời gian: 14phút

- Phương pháp: Tự nghiên cứu sgk, đàm thoại, gợi mở, vấn đáp.
- Phương tiện, tư liệu: Sgk, phấn màu vàng, xanh, thước thẳng.
- Hình thức tổ chức: Cá nhân

- Kĩ thuật dạy học: KĨ thuật đặt câu hỏi.

<b>Hoạt động của thày</b> <b>Hoạt động của trò</b>
+PT ở bài 28/ c là PT dạng nào ?

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Gäi 1 hs nªu.

+Dự đốn PT sau khi biến đổi là
PT bậc mấy ? ( bậc 4 ).

+Vậy để giải PT ta cần làm nh thế
nào? HS: phân tích thành nhân tử
để đa PT về dạng PT tích .

+ Cã nhËn xÐt g× vỊ thõa sè x2_{+ x}

+ 1 ?

( lu«n > 0 ).

+Hãy chứng tỏ điều dự đốn đó?
– Gọi 1 hs đứng tại chỗ trình bày
cách chứng minh.

+Kết luận gì về tập nghiệm của
PT ?

+Nêu các bớc cần làm trong bài
28/ b ?

- Gọi 1 hs trình bày.

+D oỏn sau khi bin i PT có
dạng bậc mấy? ( bậc 2 ).

+Vậy cần làm nh thế nào để giải
PT ? ( đa về dạng PT tích ).

+Cã kÕt ln g× vỊ nghiƯm cđa PT
0x = -2 ?

+Từ đó có kết luận gì về nghiệm
của PT đã cho? ( PT đã cho cng
vụ nghim ).

PT bài 32/ b có dạng nào ? ( PT
chứa ẩn ở mẫu ).

+Bớc đầu tiên ta làm gì? (tìm
ĐKXĐ)

+Vi c im ca PT ta nên thực
hiện bớc biến đổi PT nh thế nào ?
HS: Chuyển hết các số sang 1 vế,
để 1 vế = 0 sau đó phân tích vế cịn
lại thành nhân tử .

+Để phân tích vế trái thành nhân tử
ta dùng phơng pháp nào ? ( đặt
nhân tử chung ).

- Gọi 1 hs lên bảng làm và kết luËn
nghiÖm.

* Gv đa thêm cho HS khá:
- Nhận xét dạng PT?
- HS: Có thêm hằng số a

- Vậy cách giải có gì khác?
- HS: Vẫn qui đồng khử mẫu
=> HS làm

Ghi bài theo cơ giáo.
* Bµi 28 ( sgk- 22 ):
Giải các PT :
c) x+

1

<i>x</i>=<i>x</i>

2

+ 1

<i>x</i>2 _{§KX§ x} ¿ ₀

⇔<i>x</i>3 _{+ x = x}4_{+ 1} _⇔ _{( x}4_{– x}3_{) – x +}

1 = 0

⇔ _x3_{( x – 1 ) – ( x – 1 ) = 0}

⇔ _{( x – 1 ) ( x}3_{– 1 ) = 0}

⇔ _{( x – 1 ) ( x – 1 ) ( x}2_{+ x + 1 ) = 0}

⇔ _{( x – 1 )}2_{( x}2 _{+ x + 1 ) = 0}

⇔ _{x – 1 = 0}

_{x = 1 TMĐKXĐ}

( vì x2 _{+ x + 1}

(

<i>x +</i>1
2

)

2

+3
4>0

VËy tËp nghiƯm cđa PT lµ : S = {1}
d)

<i>x +3</i>
<i>x +1</i>+

<i>x −2</i>

<i>x</i> =2 _{ĐKXĐ : x} _{0 và x}
¿ _-1

⇔<i>x( x+3)+( x−2)( x+1)=2 x( x+1 )</i>
⇔<i>x</i>2+3 x+x2+<i>x−2 x−2=2 x</i>2+2 x
⇔0 x=−2 PTv « nghiƯm

Vậy PT đã cho vô nghiệm.
Bài 32b/23 SGK

b)

(

<i>x +1+</i>1
<i>x</i>

)

2

=

(

<i>x−1−</i>1

<i>x</i>

)

2

§KX§ : x

¿ _0.

2 2

1 1

1 1 0

1 1 1 1

1 1 1 1 0

2 1

2 2 0 4 1 0

4 0
0
1
1
1 0
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>

<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>

<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>

<i>x</i> <i>x</i>

<i>x</i> <i>x</i>

<i>x</i>

<i>x</i> <i>Khong TMdK</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Đến Pt * chú ý xét các TH có thể
xảy ra => HS khá làm tiếp.

_ Nếu cßn thêi gian cã thĨ

+ Tích hợp đạo đức: Giúp các em

ý thức về sự đồn kết, rèn luyện
thói quen hợp tác, khiêm tốn.

Vậy PT đã cho có 1 nghiệm duy nhất :
x = - 1

* Gi¶i Pt sau:

<i>x +a</i>
<i>x+3</i>+

<i>x−3</i>

<i>x−a</i>=2 _{( a h»ng) §KX§:}

<i>x≠−3; x≠a</i>

Qui đồng khử mẫu ta đợc:

x2_{– a}2_{+ x}2_{- 9 = 2x}2_{– 2ax + 6x – 2a}

<=> 2( a – 3 ) x = (a – 3)2_(*)

+ NÕu a ¿3 => Pt cã 1 nghiƯm
+ NÕu a = 3=> PT cã d¹ng: 0x = 0

=> PT nghiệm đúng với mọi x
Nghe và ghi bài

...

...
.

<b>4. Củng cố( 2p)</b>

Nhấn mạnh lại trọng tâm của bài
<b>5. Hướng dẫn về nhà (2p)</b>

- Thc bíc gi¶i PT chøa Èn ë mÉu
-BT : 31; 32; 33 ( sgk – 23 ).
*Bµi 32 : cần thực hiện các bớc sau :
- ChuyÓn hÕt c¸c sè sang 1 vÕ.

- Dùng phơng pháp đặt nhân tử chung để phân tích vế đó thành nhân tử.
- Giải PT tích vừa lập.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6></div>

<!--links-->