Tiết 47 Quần thể sinh vật

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.58 MB, 23 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

I. ThÕ nµo lµ mét qn thĨ sinh vËt?

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Tập hợp những cá thể voi Tập hợp những cá thể cọ ở Phú Thọ
Tập hợp những cá thể lúa

Tập hợp những cá thể thơng

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Hoạt động nhóm

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Tập hợp những cá thể voi Tập hợp những cá thể cọ ở Phú Thọ
Tập hợp những cá thể lúa

Tập hợp những cá thể thông

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

+ Cùng một loài.

+ Cùng sinh sống trong một không gian nhất định.

+ Vào một thời điểm nhất định.

+ Có khả năng sinh sản tạo thế hệ mới.

Dấu hiệu chung của một quần thể:

Quần th sinh vật là gì?

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Vớ d Qun thể sinh vật Không phải QTSV
1.Tập hợp các cá thể rắn hổ mang, cú mèo

và lợn rừng trong một rừng mưa nhiệt đới
2.Rừng cây thông nhựa phân bố tại vùng

núi phía Đơng Bắc Việt Nam

3.Tập hợp các cá thể cá chép, cá mè, cá rô
phi sống chung trong một ao

4.Các cá thể rắn hổ mang sống ở 3 hòn
đảo cách xa nhau

5.Tập hợp các cá thể chuột đồng sống
trong một đồng lúa ………

Đánh dấu x vào ô trống trong bảng sau những ví dụ về quần 
thể sinh vật và tập hợp các cá thể không phải là quần thể sinh 
vật:

x

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Chậu cá chép vàng Lồng gà bán ở chợ
Có phải là quần thể sinh vật khơng?

Lưu ý: Với các lồi sinh sản vơ tính hay trinh sản thì khơng có 
giao phối .

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Cỏc cỏ thể trong quần thể cú quan hệ với nhau về dinh d ỡng, 
nơi ở, đặc biệt là quan hệ về sinh sản.

Các cá thể trong quần thể có quan hệ với nhau về mặt nào?

Rừng sú ven đê Voi và người Ruéng lóa

Tập hợp trâu rừng 
và ngựa vằn

Rùa biển và đàn cá Đàn sếu đầu đỏ

Hãy cho biết các hình ảnh dưới đây đâu là một quần thể sinh vật?

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Tỉ lệ giới tính là gì ?

Tỉ lệ giới tính có ý nghĩa gì ?

Là tỉ lệ giữa số lượng cá thể đực / cá thể cái

- Có ý nghĩa quan trọng, nó cho thấy tiềm năng sinh sản của quần thể
Trong chăn nuôi, điều này được ứng dụng như thế nào?

-Tùy theo từng loài mà điều chỉnh tỉ lệ đực/cái cho phù hợp

II.Những đặc trưng cơ bản của quần thể

1.Tỉ lệ giới tính

•Tỉ lệ giới tính ở lứa tuổi trưởng thành ở các loài:

- Người: 50 / 50

- Vịt, Ngỗng: 60 / 40

- Gà, Dê, Hươu, Nai: cá thể cái gấp 2 – 10 lần cá thể đực
- Ong, Mối: cá thể đực gấp 2 – 10 lần so với cá thể cái

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

2.Thành phần nhóm tuổi

Yêu cầu học sinh nghiên cứu Thông tin SGK

Bảng 47.2 Ý nghĩa sinh thái của các nhóm tuổi

Các nhóm

tuổi Ý nghĩa sinh thái

Nhóm tuổi
trước sinh sản

Các cá thể lớn nhanh, do vậy nhóm này có vai 
trị chủ yếu làm tăng trưởng khối lượng và kích 
thước của quần thể

Nhóm tuổi

sinh sản Khả năng sinh sản của các cá thể quyết định mức sinh sản của quần thể

Nhóm tuổi sau

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Trong quần thể sinh vật có những nhóm tuổi nào?

2.Thành phần nhóm tuổi

- Nhóm tuổi trước sinh sản
- Nhóm tuổi sinh sản

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Nhãm ti tr íc sinh s¶n Nhãm ti sinh s¶n Nhãm ti sau sinh s¶n

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Nhãm ti tr íc 
 sinh s¶n

Nhãm ti sinh 
s¶n

Nhãm ti sau sinh 
s¶n

A. Dạng phát triển B. Dạng ổn định C. Dạng giảm sút

A B C

Các dạng biểu đồ hình tháp tuổi

Có mấy dạng tháp tuổi?

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

A. Dạng phát triển B. Dạng ổn định C. Dạng giảm sút

Dạng tháp phát triển: có đáy rộng, chứng tỏ tỉ lệ sinh 
cao, cạnh tháp xiên nhiều biểu hiện tỉ lệ tử vong cao.
Dạng ổn định: có đáy rộng vừa phải, cạnh tháp xiên

ít hoặc đứng biểu hiện tỉ lệ sinh khụng cao, ch bự ă ựp 
cho t l t vong.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

- Biết được tương lai phát triển của quần thể.

- Mục đích: có kế hoạch phát triển quần thể hợp lí 
hoặc bảo tồn.

Nghiên cứu thành phần nhóm tuổi cho ta biết điều

gì ? Nhằm mục đích gì ?

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

3. Mật độ quần thể

Mật độ cây bạch đàn: 625 cây/ha đồi

Mật độ sâu rau: 2 con/m2 ruộng rau

Mật độ chim sẻ: 10 con/ha đồng lúa

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Mật độ quần thể là số lượng hay khối lượng sinh
vật có trong một đơn vị diện tích hay thể tích.

Mật độ quần thể là gì?

Mậ t độ quần thể phụ thuộc vào những yếu tố nào?

Mật độ quần thể phụ thuộc vào:

- Chu kì sống của sinh vật

- Nguồn thức ăn của quần thể

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Trong các đặc trưng của quần thể thì đặc trưng nào

là cơ bản nhất? Vì sao ?

Trong sản xuất nơng nghiệp cần có biện pháp kĩ
thuật gì để ln giữ mật độ thích hợp ?

- Trồng dày hợp lí.

- Loại bỏ cá thể yếu trong đàn.
- Cung cấp thức ăn

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

III. Ảnh hưởng của môi trường tới quần thể sinh vật

Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:

2. S l ợng ếch nhái tăng cao vào mùa m a hay mùa khô ?
 1. Khi thời tiết ấm áp và độ ẩm khơng khí cao s l

ợng muỗi nhiều hay ít ?

3. Chim cu gáy xuất hiện nhiều vào thời gian nào trong năm?

- T thỏng 3 n thỏng 6, thời tiết nóng ẩm nên số l ợng muỗi tăng.

- Mïa m a l mïa sinh s¶n cđa Õch nên số l ợng ếch, nhái tăng 
cao.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Sự thay đổi của môi trường ảnh hưởng như thế nào tới quần thể?
Điều kiện sống của môi trường thay đổi sẽ dẫn tới sự thay đổi 
số lượng cá thể của quần thể.

Khi số lượng cá thể vượt q khả năng của mơi trường 
thì giữa các cá thể hình thành mối quan hệ nào?

Khi số lượng cá thể vượt q khả năng của mơi trường thì giữa 
các cá thể hình thành mối quan hệ cạnh tranh

Kết quả của mối quan hệ cạnh tranh là gì?

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Ỉ

T Ệ GG II
N

Ớ

C ẠẠ

H TT TT
P

P RR II
Ị

Ị NN
Đ
Đ
Đ
Đ
I
I
M
M
Ổ

Ổ NN

Ậ

G ẢẢ MM SS ÚÚ TT
Ợ

Ợ

Q UU HH ỆỆ
Q

Q UU ẦẦ NN TT HH ỂỂ

6
6
5
5
4
4
7
7
1
1
2
2
3
3

TRO CHƠI Ô CHƯ

TRO CHƠI Ơ CHƯ

TỪ CHÌA KHỐ GỒM 7 
TỪ CHÌA KHỐ GỒM 7

CHỮ CÁI
CHỮ CÁI

CÓ 12 CHỮ CÁI

Đặc trưng giúp ta 
đánh giá tiềm 
năng sinh sản

của quần thể

CÓ 9 CHỮ CÁI

Trong trường 
hợp bất lợi về 
thức ăn, chỗ

ở... các sinh 
vật có mối 
quan hệ này

CĨ 9 CHỮ CÁI

Đây là dạng 
tháp tuổi mà

số lượng cá 
thể trong quần

thể biến đổi 
theo hướng

tăng lên

CÓ 6 CHỮ CÁI

Đây là một 
dạng tháp tuổi

mà số lượng 
cá thể của 
quần thể ít

thay đổi

CĨ 5 CHỮ CÁI

Đặc trưng này 
cho biết số 
lượng, khối 
lượng cá thể 
trên một đơn vị 
diện tích hay thể

tích

CĨ 7 CHỮ CÁI

Là một dạng 
tháp tuổi mà số 
lượng cá thể 
trong quần thể 
biến đổi theo 
hướng giảm 
dần?

CÓ 11 CHỮ CÁI

Khi trời giá rét 
các sinh vật cùng

lồi quần tụ bên 
nhau. Chúng có 
mối quan hệ gì?

I ÍÍ NN HH
R

R AA NN HH
H

Ể

Ể NN
H
H
Ộ
Ộ
R
R
Ỗ

Ỗ TT
N
N
A
A
T
T

* Ô chữ gồm 7 hàng * Ô chữ gồm 7 hàng

ngang, mỗi hàng

ngang ẩn chứa một

chữ cái trong từ chìa

khố.

* Từ chìa khố chỉ

được mở khi có ít

nhất 4 từ hàng ngang

được mở.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Tiết 47 Quần thể sinh vật

<b>Hoạt động nhóm</b>

+ Cùng một loài.

+ Vào một thời điểm nhất định.

+ Có khả năng sinh sản tạo thế hệ mới.

<b>Dấu hiệu chung của một quần thể:</b>

<b>Quần th sinh vật là gì?</b>

<b>x</b>

<b>x</b>

<b>x</b>

<b>x</b>

<b>Các dạng biểu đồ hình tháp tuổi</b>

<i><b>VỊ nhµ:</b></i>

<i><b> - Học bài và trả lời phần </b></i>

<i><b>Câu hỏi và bài tập SGK </b></i>

<i><b>trang 142.</b></i>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về