Bài dự thi tìm hiểu về Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du và
tác phẩm Truyện Kiều
Câu 1. Trình bày ngắn gọn những hiểu biết của bạn về thân thế, sự nghiệp của Đại thi
hào Nguyễn Du. Hãy cho biết việc tìm hiểu về thân thế, sự nghiệp của Đại thi hào
Nguyễn Du có ý nghĩa gì cho việc đọc hiểu các sáng tác của Nguyễn Du nói chung và
Truyện Kiều nói riêng?
Nguyễn Du tên chữ là Tố Như, tên hiệu là Thanh Hiên sinh ngày 3-1-1766 mất năm
1820.Nguyễn Du là nhà thơ tiêu biểu của nền văn học trung đại Việt Nam. Tên là Tố Như,
hiệu là Thanh Hiên. Quê ông ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Nguyễn Du
sinh ra trong một gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học.
Cuộc đời ơng gắn bó sâu sắc với những biến cố lịch sử của giai đoạn cuối thế kỉ XVIII - XIX.
Chính yếu tố này đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến ngòi bút của Nguyễn Du về hiện thực đời sống.
Sự nghiệp văn học của ông gồm những tác phẩm có giá trị cả về chữ Hán và chữ Nôm. Tiêu
biểu như "Thanh Hiên thi tập", "Đoạn trường tân thanh",...
- Việc tìm hiểu về thân thế, sự nghiệp của đại thi hào Nguyễn Du có ý nghĩa quan trọng cho
việc đọc hiểu các sáng tác của Nguyễn Du nói chung và Truyện Kiều nói riêng:
+ Giúp chúng ta hình dung rõ nét về đặc điểm sáng tác của Nguyễn Du, đó là: thể hiện tư
tưởng, tình cảm, tính cách của tác giả.
+ Hơn thế nữa, các tác phẩm mà đặc biệt là Truyện Kiều đều thể hiện tư tưởng nhân đạo rõ
nét.
+ Qua đó, chúng ta hiểu được sâu sắc nguyên nhân tại sao các tác phẩm mà ông đưa đến cho
bạn đọc đều thu hút và thành công đến thế.
Câu 2. Hãy viết bài văn thuyết minh về Truyện Kiều của Nguyễn Du và trình bày ngắn
gọn những sáng tạo nổi bật của tác giả thể hiện trong kiệt tác Truyện Kiều so với Kim
Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (khoảng 800 từ).
Nhìn tổng thể, tôi thấy Truyện Kiều của Nguyễn Du bất luận về nội dung hay về nghệ thuật
đều khơng vượt được trình độ của bản gốc - Truyện Kiều của Trung Quốc - mà nó mơ phỏng.


Truyện Kiều của Nguyễn Du bảo tồn được phần lớn tinh hoa của nguyên bản tiểu thuyết
Trung Quốc tuy có tăng giảm về nội dung và nghệ thuật của nguyên tác, song phần nhiều vẫn

bảo tồn được, vì vậy có cống hiến cho sự giao lưu văn hoá giữa Trung Quốc và Việt Nam.
Truyện Kiều của Nguyễn Du là một tác phẩm đáng được khắng định.Truyện Kiều của Trung
Quốc bị mai một, thậm chí bị đánh giá thấp trong thời gian dài. Hiện tượng kỳ lạ đó chứng tỏ
chúng ta vẫn còn thiếu nhận thức đầy đủ về kho báu văn học nghệ thuật phong phú mà tổ tiên
để lại cho chúng ta; công tác nghiên cứu văn học cổ đại về cơ bản vẫn dừng ở một số ít tác giả
và tác phẩm nổi tiếng, có ảnh hưởng lớn mà chưa hứng thú bao nhiêu với tác giả và tác phẩm
loại hai. Việc nghiên cứu cơ lập đó khơng thể thích hợp với tình hình phát triển của học thuật
hiện nay. Vì vậy, việc đi sâu vào cơng tác nghiên cứu tiểu thuyết quý giá cuối đời Minh đầu
đời Thanh có tác dụng gợi mở quan trọng nhằm đẩy mạnh việc nghiên cứu toàn bộ văn học cổ
điển của nước ta.Tiểu thuyết Kim Vân Kiều của Thanh Tâm Tài Nhân cần được đánh giá lại,
ảnh, hưởng quan trọng của nó trong lịch sử văn học Tnmg Quốc và lịch sử văn học thế giới
cần được thừa nhận và đánh giá công bằng.Mệnh đề “tiểu thuyết tài tử giai nhân” không thể
khái quát một cách khoa học tất cả tiểu thuyết bạch thoại của các văn nhân mà tuyến cốt
truyện là tình u và hơn nhân. Cần phân tích so sánh nhiều tác phẩm với nhau, nhận thức lại
bộ mặt vốn có của số tiểu thuyết này, bổ sung những đoạn còn yếu trong lịch sử tiểu thuyết
truyền thống.Chúng ta thấy rất rõ hai tác phẩm này có cùng một cốt truyện, cùng một hệ
thống nhân vật và cả kết cấu tự sự. Thế nhưng Nguyễn Du đã đem tài năng của mình vào để
thay đổi số phận của tác phẩm. Ơng biến nó thành viên ngọc sáng của phương Đơng, trải qua
bao thế kỉ vẫn chiếm một vị trí quan trọng trong nền văn học.Nguyễn Du thực sự đã thay một
tấm áo mới cho tác phẩm. Những cái mới trong Truyện Kiều mà Thanh Tâm Tài Nhân đã
không làm được trong Kim Vân Kiều truyện của mình có phải là nguyên nhân chính của sự
khác biệt?! Một bên là văn xuôi tự sự một bên là truyện thơ – thể loại khác nhau thì thơng
điệp nghệ thuật làm sao có thể giống nhau? Rõ ràng truyện thơ có nhiều ưu thế hơn hẳn trong
việc thể hiện cảm xúc, đồng thời nó cũng dễ chạm vào trái tim bạn đọc hơn là ngôn ngữ của
một cuốn tiểu thuyết. Không chỉ thế Nguyễn Du đã đem thiên nhiên vào trong tác phẩm của
mình – một thiên nhiên thực nhưng cũng có khi là thiên nhiên của cảm xúc, tâm tưởng. Trong
khi đó Kim Vân Kiều truyện hồn tồn vắng bóng thiên nhiên. Nguyễn Du xây dựng lại các
tình tiết cũng như hình tượng nhân vật của nguyên tác cho phù hợp với suy nghĩ, cảm nhận
của mình. Đó là cái riêng và cũng là cái sáng tạo làm nên sự khác biệt cơ bản giữa hai tác
phẩm. Công lao của Thanh Tâm Tài Nhân khơng nhỏ. Khơng có Thanh Tâm Tài Nhân thì ắt

hẳn khơng thể có Truyện Kiều của Nguyễn Du. Nhưng cũng lại phải nói cho cơng bằng, chính
nhờ Truyện Kiều của Nguyễn Du ngày một nổi tiếng, vượt ra khỏi biên giới nước mình, mới
là một động cơ để những học giả như ông Đồng Văn Thành cố gắng làm cho Kim Vân Kiều


truyện được độc giả trong và ngoài Trung Hoa quan tâm tới lại. Kim Vân Kiều truyện của
Thanh Tâm Tài Nhân là tác phẩm tiểu thuyết chương hồi thuộc thể tài văn xi, kết cấu theo
thời gian, theo trình tự diễn biến của các sự kiện, theo quá trình hành động của các nhân vật.
Nó thiên về mơ tả sự kiện, đi sâu miêu tả thực tại, khắc họa chân dung nhân vật một cách cụ
thể- điều mà đôi khi ta cảm thấy hơi khó chịu. Cũng như các tiểu thuyết chương hồi khác, tác
phẩm gần như không đề cập đến diễn biến tâm lý nhân vật mà chỉ có các biến cố, hành động
của nhân vật. Tác phẩm lại đặc biệt coi trọng mâu thuẫn xung đột, tập trung mơ tả nhiều chi
tiết để tơ đậm một tính cách nào đấy của nhân vật. Diện mạo nhân vật gần như chỉ là những
nét chấm phá chứ không miêu tả cụ thể.Trong tác phẩm, tác giả cũng đã đưa vào những đoạn
thơ, bài phú miêu tả thiên nhiên, nhưng thiên nhiên ấy lại bị tách rời khỏi cốt truyện và đơi
khi lại khơng gắn bó gì với tâm trạng của nhân vật. Trong khi đó, Truyện Kiều lại là một cuốn
truyện thơ, một tác phẩm văn học vừa cổ điển vừa hiện đại, có sự hài hịa giữa hình thức và
nội dung. Các nhân vật trong tác phẩm, các vấn đề xã hội không đợi tác giả tự thuật lại nhiều
mà tự nó có thể tự hiện diện, tự bộc lộ một cách tinh vi.Nguyễn Du đã biến thể loại tiểu thuyết
khô khan thành thơ lục bát- thể thơ của riêng dân tộc ta,mục đích là để thơ ca đi vào đời sống
con người,thân thuộc,giản dị..Nguyễn Du đã rất tài tình khi sử dụng tất cả những gì gần gũi
nhất để xây dựng nên những hình tượng nghệ thuật đẹp đẽ.Nguyễn Du chỉ dựa vào cái sườn
của cốt truyện văn xuôi của Thanh Tâm Tài Nhân mà sang tạo ra hẳn một thi phẩm của riêng
mình.Cần phải nói rõ ràng rằng, trong lao động nghệ thuật thì sự sáng tạo của người nghệ sĩ là
điều quan trọng hơn cả, không chỉ sáng tạo ở số liệu mà cái quan trọng hơn là cách nhào nặn
dữ liệu để tạo nên những hình tượng nghệ thuật, những nhân vật điển hình có cá tính và có ý
nghĩa khái qt.Trải qua hàng trăm năm, với biết bao thăng trầm của cuộc sống, Truyện Kiều
vẫn nóng bỏng hơi thở của nó, vẫn trường tồn sức sống trong lịng mọi thế hệ độc giả.
Đóng góp của Thanh Tâm Tài Nhân là không nhỏ, nhưng chúng ta cũng khơng thể khơng
thừa nhận rằng chính Nguyễn Du mới là người mang đến thành công rực rỡ cho Truyện Kiều,

nâng Truyện Kiều lên trở thành tiếng nói của dân tộc. .
Câu 3. Bạn cảm nhận như thế nào về sức sống của Truyện Kiều trong dịng chảy văn
hóa, văn học dân tộc? Theo bạn, chúng ta cần phải làm gì để giữ gìn và phát huy giá trị
của Truyện Kiều của Nguyễn Du trong tình hình hiện nay?
- Đối với bản thân tôi, sức sống của Truyện Kiều trong dịng chảy văn hóa, văn học dân tộc là
vơ cùng mãnh liệt. Bởi lẽ mặc dù Truyện Kiều được ra đời cách đây rất lâu nhưng hiện giờ,
trong cuộc sống nhộn nhịp cùng thời kì hội nhập quốc tế khiến con người ta vơ tình qn đi
những giá trị tinh hoa của các tác phẩm văn học, thơ ca thì "Truyện Kiều" vẫn ở đó, cịn lại và


đọng lại mãi trong người dân đất Việt. Hơn thế nữa, sức sống của "Truyện Kiều" không chỉ ở
biên giới của một quốc gia mà nó cịn ở cả khắp các nước trên thế giới.
- Theo tôi, chúng ta cần phải làm những việc sau đây để giữ gìn và phát huy giá trị của Truyện
Kiều của Nguyễn Du trong tình hình hiện nay:
+ Phát huy giá trị của "Truyện Kiều" ra khắp các nước trên thế giới bằng cách dịch nó ra
nhiều thứ tiêng khác nhau.
+ Tuyên truyền ý nghĩa to lớn mà tác phẩm này mang lại.
+ Gìn giữ nó, tuyệt đối khơng để nó bị đánh cắp, sao chép bản quyền và bị vùi lấp bởi bụi thời
gian.
Câu 4. Theo bạn, việc tổ chức cuộc thi: “Tìm hiểu về Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du và
tác phẩm Truyện Kiều” có ý nghĩa như thế nào trong dịp kỷ niệm 255 năm Ngày sinh và
tưởng niệm 200 năm Ngày mất Đại thi hào Nguyễn Du (1765-1820)?
- Cuộc thi nhằm nâng cao nhận thức cho học sinh sinh viên về mục đích, ý nghĩa, tầm quan
trọng của hoạt động kỉ niệm 255 năm Ngày sinh, tưởng niệm 200 năm Ngày mất Đại thi hào
Nguyễn Du (1765-1820), khẳng định công lao của ông cho đất nước và nhân loại, từ đó giáo
dục truyền thống yêu nước.
- Cuộc thi làm chúng ta nhớ đến công lao to lớn của Nguyễn Du trong cơng cuộc đóng góp
lớn về phát triển và sáng tác đặt nền móng cho thơ ca Việt Nam
- Việc tổ chức cuộc thi có thể làm cho chúng ta có thể tìm hiểu sâu rộng hơn về Nguyễn Du và
những tác phẩm nổi tiếng của ơng, sau đó có thể học hỏi và chỉ dạy cho những người khác về

kĩ thuật làm thơ của ơng, và nó có thể đem lại ấn tượng mạnh cho những thế hệ đời sau về và
hình tượng cao cả của ơng.