<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Trường THCS Quang Trung

Tổ Ngữ văn

<b>HƯỚNG DẪN NỘI DUNG TỰ HỌC Ở NHÀ </b>
<b>TRONG THỜI GIAN NGHỈ DO DỊCH COVID-19 </b>

<b>MÔN NGỮ VĂN LỚP 6. (Lần 4) </b>

<b>I/ PHẦN VĂN BẢN. </b>

<b>Bài: Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ). Học sinh thực hiện theo hướng dẫn sau: </b>
1. Đọc kỹ văn bản và phần chú thích (SGK từ trang 63 đến trang 66).

2. Bài thơ kể lại chuyện gì? Ai là người kể lại? Kể ngôi thứ mấy? Tác dụng của việc sử
dụng ngơi kể đó. Hãy tóm tắt diễn biến câu chuyện qua bài thơ đó.

3. Bài thơ được viết theo thể thơ gì? (số tiếng trong một dịng thơ, số câu trong một khổ
thơ, cách gieo vần trong một khổ thơ và giữa hai khổ thơ). Thể thơ ấy có thích hợp với
lối kể chuyện hay không?

4. Trong câu chuyện có những nhân vật nào? Nhân vật nào hiện ra qua miêu tả của
người kể chuyện, nhân vật nào trực tiếp bộc lộ cảm xúc và suy nghĩ của mình?

5. Hình ảnh Bác Hồ hiện lên trong hồn cảnh khơng gian, thời gian nào? Trong hồn
cảnh ấy, hình dáng, tư thế, cử chỉ, hành động, lời nói của Bác được miêu tả ra sao? Cách
miêu tả đó có tác dụng gì đối với việc thể hiện tâm hồn cao đẹp của Bác Hồ và tấm lòng
của anh bộ đội đối với lãnh tụ?

6. Trong bài thơ đã kể mấy lần anh đội viên thức dậy? Tâm trạng và cảm nghĩ của anh
đội viên thức dậy lần 1 và lần 3 khác nhau như thế nào? Vì sao tác giả khơng kể về lần

thứ hai thức dậy? Qua cảm nghĩ của anh đội viên, hình ảnh Bác Hồ và tấm lịng của
Bác đã được khắc họa sâu đậm như thế nào?

7. Vì sao trong đoạn kết nhà thơ lại viết:
…

Đêm nay Bác không ngủ
Vì một lẽ thường tình
Bác là Hồ Chí Minh

8. Tìm những từ láy trong bài và cho biết giá trị biểu cảm của một số từ láy mà em cho
là đặc sắc.

9. Trong bài thơ tác giả đã sử dụng những nghệ thuật nào để khắc họa hình ảnh Bác
Hồ? Nhận xét cách dùng từ của tác giả và tác dụng của cách dùng từ đó.

9/ Tìm đọc một số câu chuyện hay bài thơ kể về tình yêu thương của Bác đối với thế
hệ trẻ và dân tộc Việt Nam.

<b>II/ PHẦN TIẾNG VIỆT. </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

1. Trong ví dụ, trích từ bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ”(Minh Huệ) cụm từ “Người
cha” dùng để chỉ ai? Vì sao có thể ví như vậy? (Người cha và Bác Hồ có điểm gì
<i><b>giống nhau?). Việc nói như thế có tác dụng gì? cụm từ Người Cha được dùng để chỉ </b></i>
ai? Vì sao có thể ví như vậy?

2. Cách nói này có gì giống và khác với phép so sánh? (chú ý cấu tạo của phép so
sánh). Em hiểu thế nào là ẩn dụ?

3. Đọc kỹ các ví dụ 2 SGK trang 68, 69.

4. Từ “thắp” chỉ hiện tượng gì? Từ “lửa hồng” chỉ sự vật nào? Vì sao có thể ví như
vậy? Các sự vật, hiện tượng đó nó tương đồng về điều gì?

5. Cách dùng cụm từ “nắng giịn tan” có gì đặc biệt? (chú ý “nắng” ta trông thấy bằng
giác quan nào? Trong đoạn văn “nắng giòn tan” được cảm nhận bằng giác quan nào?)
6. Từ các ví dụ dó cho biết có những kiểu ẩn dụ nào?

7. Dự kiến giải đáp các bài tập SGK trang 69, 70, làm những bài nào dễ có thể làm
được.

<b>III/ PHẦN TẬP LÀM VĂN. </b>
<b>Bài: Luyện nói văn miêu tả. </b>

1. Đọc kỹ các đoạn văn SGK trang 71. Từ đoạn văn, tưởng tượng quang cảnh lớp học
và tả lại quang cảnh đó bằng một đoạn văn ngắn khoảng 10 đến 12 dòng. (Đọc bằng
<i><b>miệng đoạn văn này). </b></i>

* Gợi ý: - Lớp học khi đó học gì?

- Thầy giáo chuẩn bị những gì?
- Học sinh hoạt động như thế nào?
- Khơng khí lớp học ra sao?

<b> 2. Đọc kỹ lại bài Buổi học cuối cùng, hãy tưởng tượng hình ảnh thầy giáo Ha-men và </b>
lập dàn ý tả lại hình ảnh thầy giáo Ha-men trong buổi học cuối cùng.

a/ Mở bài: Giới thiệu thầy giáo Ha-men trong buổi học cuối cùng.

b/ Thân bài: Miêu tả hình ảnh thầy giáo Ha-men theo sự tưởng tượng của em( cần bám
sát các chi tiết miêu tả trong sgk),

- Hình dáng
- Trang phục
- Cử chỉ
- Lời nói
- Tính cách

c/ Kết bài: Cảm nghĩ của em về thầy giáo Ha-men.

3. Cho đề bài: Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 em được theo mẹ đến chúc mừng
thầy giáo cũ của mẹ, nay đã nghỉ hưu. Em hãy tả lại hình ảnh thầy giáo trong giây
phút xúc động gặp lại người học trị của mình sau nhiều năm xa cách.

Hãy lập dàn ý cho đề bài trên.
* Gợi ý:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Cảnh nhà thầy ( có thể so sánh với lời mẹ kể).
- Tâm trạng của thầy khi nói chuyện với mẹ.
- Câu nói của thầy khiến em nhớ nhất.

- Tâm trạng, lời hứa khi chia tay.

<b>HƯỚNG DẪN ÔN TẬP CHUẨN BỊ LÀM BÀI KIỂM TRA VĂN BẢN. </b>

1/ Đọc lại tất các các văn bản đã học từ đầu học kỳ 2 đến nay (Bài học đường đời đầu
tiên; Sông nước Cà Mau; Bức tranh của em gái tôi; Vượt thác; Buổi học cuối cùng;
Đêm nay Bác không ngủ)

2/ Nắm vững xuất xứ, thể loại, thể thơ, phương thức biểu đạt, ngôi kể, trình tự miêu tả,
nhân vật….trong các văn bản đó.

3/ Suy nghĩ về một nhân vật hay một chi tiết nghệ thuật đặc sắc trong các văn bản mà
em ấn tượng.

4/ Viết đoạn văn cảm nhận về nội dung của các văn bản như : Tính kiêu căng của tuổi
trẻ có thể làm hại người khác khiến ta ân hận suốt đời; Tình cảm trong sáng, tấm lòng
nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lịng ghen ghét đố kị; Tình u quê
hương đất nước, cảm nhận về vẻ đẹp của quê hương đất nước hay cảm nhận về tình
cảm của Bác Hồ đối với thế hệ trẻ và dân tộc Việt Nam…

<b>Hướng dẫn thực hiện: </b>

- Các nội dung ở trên học sinh trình bày vào vở soạn hoặc vở bài tập. Ghi rõ ngày,
tháng soạn, trả lời các câu hỏi hướng dẫn tự học theo từng đợt. Các bài tự học của học
sinh sẽ được thầy, cô kiểm tra đánh giá.

- Học sinh thực hiện chu đáo các nội dung ôn tập, tự học vào vở soạn bài (hoặc vở bài
tập) và nộp vở (bài làm trên giấy) để thầy, cô kiểm tra, đánh giá các nội dung tự học
(theo hướng dẫn ở trên) khi đi học trở lại.

</div>

<!--links-->