Chào mừng q đại biểu về dự
chuyên đề ứng dụng CNTT về dạy
k n ng vi t trong môn Tiếng Anhỹ ă ế
Trường THCS Đơng Phú
Năm học 2010 - 2011
DONG PHU SECONDARY SCHOOL
NGUYEN NGOC PHUONG ANH
LÀM THẾ NÀO ĐỂ DẠY KỸ NĂNG VIẾT
TIẾNG ANH KHỐI 7-8 ĐẠT HIỆU QUẢ
DONG PHU, NOVEMBER 2010
CHAPTER 1: INTRODUCTION
Dạy viết là một trong những nội dung cơ bản và thực sự là sự
kết hợp tinh tế của việc giảng dạy các kỹ năng ngôn ngữ khác,
làm thế nào để luyện kỹ năng viết cho học sinh khối 7- 8 - 9
một cách hiệu quả, đồng thời cung cấp cho GV một số hình
thức bài tập và hoạt động viết thông thường cũng như một số
thủ thuật dạy viết.
Trong quá trình dạy viết cho HS, GV có thể sử dụng một số
hình thức bài tập khác nhau để HS luyện khả năng viết.Tùy
theo từng giai đoạn của quá trình dạy viết và tùy theo mục đích
viết mà GV có thể cho HS luyện tập các hình thức bài tập khác
nhau, có thể là những bài tập có hướng dẫn nhưng cũng có thể
là những bài tập mang tính sáng tạo từ phía HS.
I. Vai trò của dạy viết trong chương trình Tiếng Anh 7- 8-9.
GV dạy cho HS viết những lí do gì? Những khó khăn mà HS của bạn gặp
phải khi viết?
- Viết là việc tái hiện lại những gì HS đã được học, góp phần giúp học
sinh thực hành sử dụng ngôn ngữ, luyện chữ viết, phát huy khả năng sáng
tạo của HS. Bên cạnh đó, viết phản ánh kết quả của quá trình học nói,
nghe, đọc, ngữ pháp, từ vựng của HS. GV dễ nhận thấy lỗi của HS khi
viết ví dụ khi viết chính tả HS được rèn luyện viết câu có ý nghĩa trong sự
kết hợp với kỹ năng nghe hiểu, nghe nhận biết từ, thông qua vỏ ngôn ngữ
là ngữ âm và cách viết từ đó. Khi viết HS cần hiểu câu hỏi (đọc hiểu) và
cần lựa chọn từ ngữ, đặt chúng vào mẫu câu phù hợp. Như vậy, quá trình
viết diễn ra như kết quả của việc sử dụng tổng hợp ý nghĩa các kiến thức
ngôn ngữ của HS. Viết là một trong những kỹ năng HS cần phải có được
trong quá trình học tiếng Anh, khi thực hiện một bài tập viết HS không
những chỉ cần phải biết đánh vần cho đúng và cần phải viết cho đúng văn
phạm và có ý nghĩa. Viết đòi hỏi đi từ viết có hướng dẫn đến viết sáng tạo
tự do.
* Các dạng bài tập và các hoạt động viết mà GV thường sử dụng
trong quá trình dạy viết cho HS
1. Chép lại từ (copying)
2. Chép lại câu (copying)
3. Chép lại đoạn văn (copying)
4. Viết chính tả từ (dictation)
5. Viết chính tả câu (dictation)
6. Viết chính tả đoạn văn (dictation)
7. Viết trả lời câu hỏi (answer the question)
8. Xây dựng hội thoại có hướng dẫn (constructing dialogue)
9. Bài tập lựa chọn phương án đúng (multiple choice exercises)
10. Bài tập điền vào chỗ trống (gap-fill)
11.Viết lại đoạn văn có thay đổi thông tin (rewriting the passage)
12. Dựng câu/ viết mở rộng dựa vào gợi ý (sentence
building/expending)
13. Viết theo câu hỏi gợi ý (idea frames)
14. Viết tương tự theo mẫu (parallel writing)
15. Viết đề nghị/lời nhắn (writing messages/notes)
16. Viết thư (letter writing)
17. Viết danh sách, liệt kê (list making)
18. Viết phỏng vấn (interviews)
19. Sắp xếp lại câu cho đúng thứ tự (ordering)
20. Viết ý chính/ động não (brainstorming)
21. Viết tái tạo (sau khi nghe/ đọc một đoạn văn/hội thoại)
(reproduction)
22. Viết bài văn (composition)
Những hình thức bài tập hay áp dụng trong kỹ năng viết TA 8
1. Chép lại từ (copying)
2. Chép lại câu (copying)
3. Chép lại đoạn văn (copying)
4. Viết trả lời câu hỏi (answer the question)
5. Bài tập lựa chọn phương án đúng (multiple choice exercises)
6.Viết lại đoạn văn có thay đổi thông tin (rewriting the passage)
7. Dựng câu/ viết mở rộng dựa vào gợi ý (sentence building/expending)
8. Viết theo câu hỏi gợi ý (idea frames)
9. Viết tương tự theo mẫu (parallel writing)
10. Viết đề nghị/lời nhắn (writing messages/notes)
11. Viết thư (letter writing)
12. Viết danh sách, liệt kê (list making)
13. Viết phỏng vấn (interviews)
14. Sắp xếp lại câu cho đúng thứ tự (ordering)
15. Viết ý chính/ động não (brainstorming)
Khi lựa chọn hình thức hay hoạt động dạy viết GV cần bám sát
vào mục tiêu bài học và quyết định sử dụng loại bài tập nào
cho phù hợp với từng giai đoạn cụ thể của bài dạy. Như vậy
khi đã xác định được các thể loại bài tập viết khác nhau GV
có thể lựa chọn cho mình những hình thức phù hợp nhất với
nội dung, mục tiêu bài dạy của mình. Hơn nữa, GV nên
chuẩn bị cho mình một ngân hàng bài tập luyện viết thì sẽ
tránh khỏi sự nhàm chán, tẻ nhạt trong giờ học.
II. Khái niệm về viết theo mẫu, viết có hướng dẫn và viết sáng tạo
Viết là một kỹ năng đòi hỏi người viết phải có trình độ ngôn ngữ
nhất định, qua đó họ có thể diễn đạt ý kiến, quan điểm của mình nhờ
phương tiện chữ viết. Đối với THCS viết chủ yếu bao gồm viết từ và viết
câu. Thể loại viết chủ yếu là viết có hướng dẫn và rất hiếm viết sáng tạo
*Phân biệt viết có hướng dẫn và viết tự do:
Các dạng bài tập sau theo mức độ từ: viết có hướng dẫn nhiều
(controlled) đến viết tự do (free writing)
1. Transformation:
2. Questions and answers:
3. Gap- fill
4. Write-it-up
5. Substitution
6. Composition
7. Ordering
8. Brainstorming
Substitution boxes
Lan mom doctor Mr. Tan she he her
had better had will be write feel
have hope were to a the some
bad cold ill tired fine recess
school stomachache headache virus
but because and so
* Một số điểm mạnh và điểm yếu khi cho HS dạng bài tập viết có hướng
dẫn và viết tự do
- Điểm mạnh:
- Tạo cảm giác tự tin
- Tạo cơ hội để HS thực hành viết câu
- HS ít mắc lỗi khi viết
- HS thực hành viết đoạn được tốt hơn
- Tạo cơ hội để HS thực hành viết các thể loại khác nhau
- Các dạng bài tập trên đều quen thuộc đối với GV khi cho HS thực
hành viết.
* Điểm yếu:
- Tẻ nhạt đối với HS khá giỏi
- Học sinh giỏi hoàn thành bài tập trước thời gian quy định và không
có gì để làm.
- Chỉ đơn thuần chép lại, do đó không giúp thực hành có ý nghĩa.
* Để giải quyết khó khăn:
GV có thể chuẩn bị một số hoạt động viết khác có yêu cầu cao hơn cho
các HS khá giỏi để khi làm xong bài tập viết HS có việc khác để làm. Khi
viết theo mẫu HS gần như sao chép công thức viết, dùng phép thay thế
một phần của văn bản. Khi viết có hướng dẫn HS bị khống chế nhiều, viết
cấu trúc câu, từ vựng, các ý chính theo quy định, có một số thông tin cá
nhân. Khi viết tự do HS tự lựa chọn cho mình từ vựng, mẫu câu, cách diễn
đạt để thể hiện nội dung chủ đề cụ thể nào đó theo quan điểm của cá nhân
mình. Các loại bài tập và hoạt động viết trong SGK Tiếng Anh 7-8-9 đều
thuộc về loại hình viết theo mẫu và viết có hướng dẫn nhiều. GV có thể
bổ sung thêm những bài tập viết sáng tạo làm giàu thêm cho hệ thống bài
tập trong SGK, đồng thời GV cũng có thêm bài tập cho HS khá giỏi trong
lớp.
Ví dụ: Sau phần đọc hiểu về Lan’s family (trang 34 Tiếng Anh 7) GV có
thể yêu cầu HS viết một đoạn khoảng 40 đến 60 từ về gia đình của họ
- Sau phần đọc hiểu về Ba’s friend (trang 13 tiếng anh 8) GV có thể yêu
cầu HS viết một đoạn khoảng 40-50 từ về những người bạn thân của họ.
III. Soạn bài viết có hướng dẫn và viết tự do:
- Khi dạy viết cần dạy cho HS biết cách viết, tức là dạy kỹ năng
viết, và dạy cho HS viết được về một nội dung nào đó, dưới một
cấp độ nào đó và viết theo một văn phong nào đó sao cho người
đọc hiểu được ý đồ của người viết. Chỉ nhìn sơ lược chúng ta thấy
sách GK Tiếng Anh 7-8 có đến 32 chủ điểm (topics). Các loại bài
tập viết trong SGK bao gồm các cấp độ viết từ, câu, tập hợp câu
dưới hình thức nối các câu trả lời của một số câu hỏi với nhau theo
một nội dung chủ đề, hay viết lá thư, post card hay một đoạn văn
miêu tả. Các dạng bài tập viết còn đơn giản nếu như GV không
biết cách khai thác và hướng dẫn tỉ mỉ thì HS không biết viết và HS
nghĩ là viết vô cùng khó khăn. Khi dạy viết cho HS chủ yếu là viết
cho đúng từ đúng câu, ngữ pháp. Các dạng bài tập viết trong SGK
tiếng Anh 7-8 chủ yếu là viết có hướng dẫn rất ít khi viết sáng tạo
* Các dạng thức bài tập viết sáng tạo
-Ghép một số con chữ thành những từ có nghĩa khác nhau.
-Ghép từ riêng lẻ thành câu có nghĩa
-Sử dụng từ nối để ghép các câu với nhau thành đoạn văn có nghĩa.
-Đặt câu với từ riêng lẻ rồi xếp các câu theo trật tự logic để tạo thành đoạn
văn có nghĩa.
-Viết một đoạn văn ngắn về một chủ đề, ví dụ “gia đình em”
-Viết miêu tả nhà, sắp xếp cuộc hẹn, hay tả một lễ hội quan trọng trong năm..
Những hoạt động viết có sẳn trong chương trình giảng dạy, từ đó GV định
hướng được cách dạy các nội dung mà SGK yêu cầu và nếu cần thiết, soạn
thêm hoặc soạn lại bài tập viết cho HS có sáng tạo và phù hợp với thực tế.
- Từ thực tiễn giảng dạy bạn không chỉ dạy HS làm bài tập viết có hướng dẫn
như trong SGK, mà bạn còn có thể xác định những loại bài tập viết khác nữa để
hướng dẫn và yêu cầu HS viết có sáng tạo dưới sự giúp đỡ của bạn về các vấn
đề từ vựng, ý tưởng hay bằng những câu hỏi gợi mở. Những dạng bài tập viết
này đặc biệt phát huy được tính chủ động sáng tạo của HS trong quá trình học
tập.
Các dạng thức bài tập viết sáng tạo
Khi tiến hành một hoạt động hay bài tập viết một đoạn văn có
sáng tạo GV cần cho HS trải qua những bước sau:
- Chuẩn bị từ vựng
- Đặt từ với câu
- Ghép các từ gợi ý thành câu hoàn chỉnh
- Thảo luận ý chính cần viết
- Động não, nảy sinh những ý tưởng, từ vựng..
- Sắp xếp ý chính theo logic bài viết.
- Viết dàn ý.
- GV gợi mở ý tưởng, từ vựng và cấu trúc ngữ pháp.
- Lược bỏ những yếu tố từ vựng hay những ý không quan trọng.
Các dạng thức bài tập viết sáng tạo
Ví dụ: trang 101 SGK Tiếng Anh 7, bài tập viết trang 101 (read about Nam’s diary,
then write about yourself) bạn có thể thực hành hướng dẫn HS viết một trang nhật ký
mà họ thật sự mong muốn. các bước tiến hành bạn có thể áp dụng các gợi ý nêu ở trên,
nhưng cũng có thể bạn không cần đi qua hết các bước nêu trên, bạn cũng có thể có
những bước khác nữa để giúp HS viết một cách có sáng tạo nhất. Quan trọng nhất là
mình hiểu được khả năng HS của mình. Chỉ có bạn mới hiểu kĩ về HS của bạn nhất mà
thôi.
+ Soạn lại bài tập viết chưa sáng tạo cho HS viết sáng tạo: Trong hoạt động này GV
thực hành hướng dẫn HS viết sáng tạo thông qua những bước cần thiết, qua đó HS của
bạn có thể áp dụng được những kiến thức mà họ đã được rèn luyện để viết sáng tạo
hơn. Ngoài ra bạn còn đóng góp sáng kiến của mình vào việc soạn lại những bài tập
viết chưa mang tính sáng tạo hay mức độ bài tập viết chưa phù hợp với HS của bạn.
Trước khi soạn bài tập viết trong sách GK bạn cần nghiên cứu các bài tập viết thật kỹ,
xem bài tập viết ở dạng nào, và đưa ra nhận định của mình về bài tập này và tìm ra
nguyên nhân tại sao những bài tập chưa phát huy tính sáng tạo của HS, từ đó bạn soạn
thêm những bài tập viết sáng tạo cho HS viết những bài tập đó sáng tạo hơn. Kết quả
soạn lại bài tập sáng tạo hơn không những chỉ giúp cho bạn trong quá trình dạy viết cho
HS của mình mà bạn còn giúp rất nhiều cho quá trình dạy viết của mình đạt hiệu quả
cao.