chủ đề Tranh dân gian Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (124.97 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Bài 19. Tiết : 19
Ngày dạy / /

THƯỜNG THỨC MĨ THUẬT

TRANH DÂN GIAN VIỆT NAM

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:

1) Kiến thức: Học sinh hiểu được nguồn gốc, ý nghĩa và vai trò của tranh dân gian
trong đời sống xã hội hiện nay.

2) Kỹ năng: Học sinh hiểu giá trị nghệ thuật và sáng tạo thông qua nội dung và
hình thức thể hiện của tranh dân gian.

3) Thái độ : Học sinh biết yêu quý cái đẹp.
II. TRỌNG TÂM

Tranh Đông Hồ: Sản xuất hàng loạt bằng khuôn ván gỗ, khắc và in.

Tranh Hàng Trống: Nét màu đen được in trước các màu cịn lại tơ bằng tay.
III. CHUẨN BỊ:

1) Giáo Viên :

- Tranh dân gian Việt Nam, Đồng Hồ và Hàng Trống
2) Học Sinh:

- Sưu tầm tranh dân gian Việt Nam.
IV. TIẾN TRÌNH:

1. Ổn định tổ chức và kiểm diện:

2. Kiểm tra miệng : Gọi 3 hoặc 4 học sinh nộp bài vẽ nhận xét xếp loại.
Bố cục (3đ).

Họa tiết (4đ).
Màu sắc (3đ)
3. Bài mới

Tranh treo ngày tết và tranh thờ người ta gọi là tranh gì ? ( tranh dân gian )
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học

Hoạt động 1:

Tìm hiểu về tranh dân gian
? Em biết gì về tranh dân gian ?
( là tranh do tập thể người dân làm )

? Xuất xứ của tranh dân gian như thế nào ?
( lâu đời và truyền từ đời này sang đời khác
)

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

? Tranh có nguồn gốc từ đâu ?
( làng Hồ Bắc Ninh – Hà Nội )

? Ý nghĩa của tranh dân gian làm gì ?
( mang tính chúc tụng )

- GV treo tranh: có 2 dịng tranh nổi tiếng
Đông Hồ và Hàng Trống.

? 5. Em hãy kể tên một số tranh dân gian
mà em biết ?

( Gà trống, Vinh hoa, Phú quý, …)

GV kết luận: Tranh dân gian treo ngày tết
( tranh Tết ) và tranh dùng trong thờ cúng
( tranh Thờ ).

Hoạt động 2: Tìm hiểu kỹ thuật làm tranh 
khắc gỗ dân gian Việt Nam

? Hãy nêu sự giống nhau và khác nhau của
tranh Đông Hồ và Hàng Trống.

( giống: phục vụ dân gian và khác: tranh
Đông Hồ in ra hàng loạt còn tranh Hàng
Trống chỉ cần một bản khắc nét in màu đen
sau đó tiếp tục tơ màu )

- GV treo tranh.

? Bức tranh Gà mái có bao nhiêu màu ?
Các mảng màu được ngăn cách như thế nào
?

( các màu được in bằng các bản gỗ khác
nhau, mỗi màu một bản, sau đó in nét viền
hình màu đen )

? Bức tranh Ngũ Hổ được vẽ bằng những
màu nào ?

( bản khắc nét màu đen, các màu cịn lại tơ
bằng bút lơng, tơ bằng tay nên mềm mại
hơn )

GV kết luận: Quy trình làm tranh dân gian
trải qua nhiều công đoạn khắc, in và tơ màu
rất cơng phu.

Hoạt động 3: Tìm hiểu về đề tài tranh dân 
gian

? Các tranh trong SGK nói về những nội
dung gì ?

( Gà mái, Ngũ Hổ, Bà Triệu, …)

- Tranh Đông Hồ ( làng Hồ – Bắc
Ninh ) chất liệu lấy từ thiên nhiên.
- Tranh Hàng Trống ( Hà Nội ) sử dụng
màu cơng nghiệp.

II. Hai dịng tranh Đông Hồ và Hàng 
Trống:

1) Tranh Đông Hồ:

Sản xuất hàng loạt bằng khuôn ván

gỗ, khắc và in.

2) Tranh Hàng Trống:

Nét màu đen được in trước các màu
cịn lại tơ bằng tay.

3) Đề tài tranh dân gian:

- Đề tài tranh Đông Hồ lầy từ cuộc
sống xung quanh.

- Đề tài tranh Hàng trống lấy từ điển
tích.

III. Giá trị nghệ thuật của tranh dân
gian:

- Mang đậm bản sắc dân tộc.

- Có sự hái hịa giữa ý tứ và bố cục, nét
vẽ và màu sắc.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

? Tranh có những đề tài gì ?

( tranh chúc tụng, tranh sinh hoạt vui chơi,
tranh lịch sử )

GV kết luận: Tranh Đơng Hồ, Hàng Trống
là 2 dịng tranh dân gian tiêu biểu của Mĩ

Thuật Việt Nam nên tranh mang tính ước lệ
và có khái qt cao.

Hoạt động 4: Tìm hiểu giá trị nghệ thuật 
tranh dân gian

? Tranh dân gian Đông Hồ, Hàng Trống
chú trọng đến cái gì ?

( bố cục, đường nét, màu sắc )

? Trang Đông Hồ và Hàng Trống là 2 dòng
tranh như thế nào ?

( là dòng tranh dân gian tiêu biểu của Mĩ
Thuật Việt Nam )

GV kết luận: Tranh dân gian Việt Nam có
giá trị nghệ thuật cao.

4. Câu hỏi, bài tập củng cố :

? . Hãy nêu một bức tranh dân gian mà em biết ? ( Hứng dừa Đông Hồ )
? . Đề tài chủ yếu của tranh dân gian là đề tài nào ? ( lao động, sản xuất )
5.Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà:

- Đối với bài học ở tiết này : Về nhà học thuộc bài. - Đối với bài học ở tiết tiếp
theo :Bài 20: Mẫu Có Hai Đồ Vật. Chuẩn bị giấy, chì, ….

Bài 20. Tiết : 20

Ngày dạy / /

THƯỜNG THỨC MĨ THUẬT

GIỚI THIỆU TRANH VIỆT NAM

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:

1.1 Kiến thức: Giúp HS có ý thức giữ gìn bản sắc văn hố dân tộc, qua các tranh dân
gian ở các miền vùng trên quê hương đất nước .

1.2 Kỷ năng : Hs biết tìm và sưu tầm được nhiều tranh dân gian “và tìm hiểu tranh Đông
Hồ và Hàng Trống

1.3 Thái độ : Giúp Hs biết yêu mến cuộc sống tươi vui, lành mạnh qua tranh dân gian.
II.CHUẨN BỊ:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

HS : tranh sưu tầm

III. PHƯƠNG PHÁP : Trực quan, Phân tích, Luyện tập.
IV.TIẾN TRÌNH

4.1: Ổn định: Kiểm tra Sĩ số

4.2 . Kiểm tra bài cũ: Hs nộp bài, nhạn xét, đánh giá, Rút kinh nghiệm.
4.3. Bài mới:

HOẠT ĐỘNG THẦY & TRÒ NỘI DUNG BÀI HỌC

*Hoạt động 1 : Gv hd học sinh thảo luận 
nhóm (5 nhóm)

- GV phát phiếu cho nhóm thảo luận.
- GV theo dõi HS thảo luận, gợi ý, giúp đỡ.
Hoạt động 2: HS trình bày bảng nhóm.
-Nhóm giải quyết ý kiến của lớp.

-GV gợi ý, giúp đỡ nhóm.

*Nhóm 1:. Tìm hiểu vài nét về tranh dân gian "

Gà Đại Cát " tranh Đơng Hồ. 
-Nhóm giải quyết ý kiến của lớp.
- Ý kiến của các nhóm .

- GV chốt ý và gợi thêm bằng cách cho HS
xem tranh, ảnh SGK, ĐDDH MT 6,

I.

Gà Đại Cát (tranh Đông Hồ):

- Ngày tết , thường treo tranh gà để trấn an ,
xua tà ma

- Tranh Gà Đại cát , tranh vẽ chú gà trống có
dáng oai vệ , hùng dũng , tượng trưng cho sự
thịnh vượng và đức tính mạnh mẽ của đàn
ơng .

- Tranh vẽ trên giấy dó qt điệp , bố

cục hài hồ thuận mắt ,. Hình vẽ màu sắc đơn
giản , kết hợp chữ tạo chủ đề thêm sinh động
và chặt chẽ ...

II. Chợ quê ( tranh Hàng Trống):

Tranh phản ảnh chân thực cảnh sinh hoạt chợ
của nông dân VN xưa . Tranh mang nhiều sắc
thái văn hoá , từ việc mua bán đến việc gặp
gỡ ,hẹn hò ...

- Nhân vật trong tranh thể hiện mỗi người một
trang thái tình cảm , từ người giàu đến người
nghèo , từ người mua đến người bán , được
diển tả rất sinh động và gtần gũi , với màu sắc
tự nhiên , tươi vui toa cho cảnh vật có sức
sống động trong bức tranh .

III. Đám cưới chuột(Tranh Đông Hồ):
- Bức tranh diển tả đặc sắc cả nội dung và
nghệ thuật của dòng tranh Đơng Hồ ,

Tranh đã kích những thói hư tật xấu cùa tầng
lớp phong kiến xưa , qua tệ tham nhũng ,ức
hiếp dân .

Tranh đám cưới Chuột , phải có lễ vật hậu
hĩnh cho Mèo .

Cách sắp xếp bố cục theo hàng ngang , dàn
đều , hình thức diễn tả hợp lí , hóm hỉnh tạo
cho bức tranh hài hước và sinh động .

IV.

Phật Bà Quan Am(Tranh HàngTrống)
- Đây là tranh thờ .

* Nhóm 2 : Tìm hiểu vài nét về tranh dân gian "
Chợ quê " tranh Hàng Trống .

-Nhóm giải quyết ý kiến của lớp
- Ý kiến của các nhóm

- GV chốt ý và gợi thêm bằng cách cho HS
xem tranh, ảnh SGK, ĐDDH MT 6

* Nhóm 3: Tìm hiểu về tranh dân gian" Đám

cưới chuột ' -Tranh Đơng Hồ 
-Nhóm giải quyết ý kiến của lớp
- Ý kiến của các nhóm

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

* Nhóm 4 : Tìm hiểu về tranh dân gian " Phật Bà
Quan Am "Tranh Hàng Trống .

-Nhóm giải quyết ý kiến của lớp
- Ý kiến của các nhóm

- GV chốt ý và gợi thêm bằng cách cho HS
xem tranh, ảnh SGK, ĐDDH MT6,

* Gv kết luận chung

- Phật Bà ngự trên toà sen , hào quang rực rỡ ,
dáng điệu mềm mại , khuông mặt hiền từ ,
phúc hậu , hai bên là tiên đồng và ngọc nữ .
- Tranh vẽ trên giấy , vẽ lối cản tranh ,

có độ đậm nhạt , bố cục cân đối , trang
nghiêm , của quy tắc nhà phật , tuy nhiên
cảnh vật xung quanh tạo cho bức tranh thêm
mềm mại .

4.4 Củng cố :

*Đánh giá kết quả học tập

-Gv cho hs tự nhận xét và đánh giá các tác phẩm tranh SGK 137,138,139thể hiện nội
dung đề tài, bố cục, hình vẽ, màu sắc.

</div>