Tải Giải bài tập Ngữ văn lớp 8 bài 22: Chiếu dời đô - Giải bài tập Ngữ văn lớp 8 bài 22 SGK
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (95.13 KB, 3 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Chiếu dời đô</b>
<b>Lý Công Uẩn</b>
<b>I. Kiến thứ cơ bản</b>
<i>• Lý Cơng Uẩn (974 - 1028) tức là Lý Thái Tổ quê ở Bắc Ninh là người thông minh,</i>
<i>có chí lớn và lập được nhiều chiến cơng. Dưới thời tiền Lê ông làm đến chức tả thân</i>
<i>về điện tiền chỉ huy sứ. Khi Lê Ngọc Triều mất, ông được triệu thân tôn lên làm vua,</i>
<i>lấy niên hiệu là Thuận Thiên.</i>
<i>• Chiếu là thể văn do nhà vua dùng để ban bố mệnh lệnh chiếu có thể viết bằng văn</i>
<i>bản, căn biền ngẫu, văn xuôi, được công bố và đón nhận một cách long trọng.</i>
<i>• Chiếu dời đơ phản ánh khát vọng của nhân dân về một đất nước độc lập, thống nhất</i>
<i>đồng thời phản ánh ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh. Bài</i>
<i>chiếu có sức thuyết phục mạnh mẽ vì nói đúng ý nguyện của nhân dân, có sự kết hợp</i>
<i>hài hồ giữa lí và tình.</i>
<b>II. Hướng dẫn đọc – hiểu văn bản</b>
<b>Câu 1. Mở đầu Chiếu dời đô, Lý Công Uẩn viện dẫn sử sách</b>
Trung Quốc nói về việc các vua đời xưa bên Trung Quốc từng có những việc dời đơ.
Sự viện dẫn đó nhằm mục đích gì?
Mở đầu Chiếu dời đô Lý Công Uẩn viện dẫn sử sách Trung Quốc đã có năm lần dời
đơ của nhà Thương, ba lần dời đô của nhà Chu là để nhằm mục đích phát triển phồn
thịnh của các triều đại, vận nước được dài lâu.
Mục đích của sự viện dẫn đó là làm cơ sở thuyết phục cho việc dời đơ của nhà vua là
hồn tồn hợp lí, đúng quy luật.
<b>Câu 2. Theo Lý Công Uẩn kinh đô cũ ở vùng núi Hoa Lư của hai triều Đinh, Lê</b>
<b>là khơng thích hợp, vì sao? </b>
<i>+ Lí do khơng thích hợp: </i>
- Không theo mệnh trời, khiến cho triều đại không được bền lâu.
- Trăm họ hao tổn.
- Mn vật khơng được thích nghi.
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
- Hai triều Đinh, Lê đóng đơ ở Hoa Lư vì lúc đó thế và lực chưa đủ mạnh phải dựa
vào địa thể núi rừng hiểm trở.
- Sau này đến đời Lý đất nước phát triển lớn mạnh thì việc đóng đơ Hoa Lư khơng
cịn phù hợp nữa.
<b>Câu 3. Theo Lý Cơng Uẩn địa thế thành Đại La có những thuận lợi gì để chọn</b>
<b>làm nơi đóng đơ? </b>
Thành đại La có những thuận lợi sau:
+ Vị trí địa lí: Nơi trung tâm của trời đất, đúng ngơi nam, bắc, đơng, tây.
+ Hình thế núi sơng: Địa thế rộng mà bằng sau là núi, trước nhìn ra sống cao thống.
+ Sự phát triển về mọi mặt: Mn vật rất mực phong phú tốt tươi, dân không phải
chịu cảnh ngập lụt.
<b>Câu 4. Chứng minh Chiếu dời đơ có sức thuyết phục lớn bởi sự kết hợp giữa lí và</b>
<b>tình. </b>
<i>+ Về lí lẽ:</i>
- Lý Thái Tổ đã nêu sử sách làm tiền đề chứng minh cho việc dời đô là hoàn toàn hợp
lý thuận lẽ trời.
- Đưa ra những lập luận đầy thuyết phục về địa thế thuận lợi của nơi đóng đơ mới.
<i>+ Về tình cảm:</i>
- Sau khi đưa ra hàng loạt lí lẽ chặt chẽ, đến câu cuối cùng không phải là một mệnh
lệnh của vua ban mà là một câu hỏi mang tính chất đối thoại.
- Tác dụng: Tạo sự đồng cảm giữa dân chúng và nhà vua, vừa thể hiện tinh thần dân
chủ, đồng thời làm tăng thêm sức thuyết phục của bài cáo.
<b>Câu 5. Vì sao Chiếu dời đơ ra đời phản ánh ý chí độc lập, tự cường và sự phát</b>
<b>triển lớn mạnh của dân tộc Đại Việt?</b>
<i>Lí do:</i>
- Triều đình nhà Lý đã đủ lớn mạnh để chấm dứt nạn cát cứ phong kiến, giang sơn thu
về một mối.
- Đất nước đã đủ sức sánh ngang bằng phương Bắc, khơng cịn sợ bất cứ thế lực nào
đe doạ.
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
... Đồng thời có ý nghĩa là tác phẩm đầu tiên ca ngợi thắng cảnh Thăng Long, Chiếu
dời đô đã thể hiện sâu sắc hoài bão độc lập dân tộc và sự trưởng thành vượt bậc của ý
chí quốc gia. Bài chiếu là một văn kiện lịch sử quan trọng và cũng là một tác phẩm
văn chính luận ngắn gọn, sâu sắc và xuất hiện vào loại sớm nhất ở Việt Nam.
(Nguyễn Hữu Sơn, Từ điển tác giả tác phẩm)
Lấy sử sách làm chỗ dựa cho lí lẽ, lại lấy lí lẽ khn thước ấy mà soi vào thực tế hai
triều Đinh, Lê để thấy rằng việc dời đô là tất yếu và cuối cùng đưa ra sự lựa chọn,
khẳng định Đại La là nơi đóng đơ tốt nhất, tác giả của bài chiếu đã thiết lập một lập
luận chặt chẽ sáng rõ. Hình thức văn xi có đan xen những câu văn biền ngẫu giàu
nhạc điệu, cân xứng nhịp nhàng góp phần tích cực tạo nên sức hấp dẫn của bài chiếu.
<i>(Theo tư liệu ngữ văn 8, Đỗ Ngọc Thống Chủ biên)</i>
</div>
<!--links-->
