Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1021.19 KB, 37 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>CHƯƠNG I: </b>
<b>BÀI 1: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC.</b>
<b>PHẦN 1 – LÝ THUYẾT</b>
<b>I). TÍNH CHẤT CỦA HÀM SỐ:</b>
<b>1). Hàm số chẵn, hàm số lẻ:</b>
<sub> Hàm số </sub><i>y</i><i>f x</i>
<i>f</i> <i>x</i> <i>f x</i>
.
<sub> Hàm số </sub><i>y</i><i>f x</i>
<i>f</i> <i>x</i> <i>f x</i> <sub>.</sub>
Đồ thị hàm số chẵn nhận trục tung làm trục đối xứng.
Đồ thị hàm số lẻ nhận gốc tọa độ O làm tâm đối xứng.
<b>2). Hàm số đơn điệu:</b>
Cho hàm số <i>y</i><i>f x</i>
Hàm số <i>y</i><i>f x</i>
1 2 1 2
<i>x</i> <i>x</i> <i>f x</i> <i>f x</i>
.
Hàm số <i>y</i><i>f x</i>
1 2 1 2
<i>x</i> <i>x</i> <i>f x</i> <i>f x</i> <sub>.</sub>
<b>3). Hàm số tuần hoàn:</b>
Hàm số <i>y</i><i>f x</i>
<i>mọi x D</i> <sub> ta có (</sub><i>x T</i> )<i>D</i><sub> và (</sub><i>x T</i> )<i>D</i><sub>và </sub> <i>f x T</i>
Nếu có số dương T nhỏ nhất thỏa mãn các điều kiện trên thì T gọi là chu kì của hàm tuần hoàn f.
<b>II). HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC:</b>
<b>1). Hàm số sin: </b><i>y</i>sin<i>x</i>
Tính chất:
Tập xác định <sub>.</sub>
Tập giá trị:
Hàm số tuần hồn với chu kì 2 , có nghĩa sin
Hàm số đồng biến trên mỗi khoảng 2 <i>k</i>2 ;2 <i>k</i>2
<sub> và nghịch biến trên mỗi khoảng</sub>
3
2 ; 2
2 <i>k</i> 2 <i>k</i>
<i><sub>, k .</sub></i>
sin
<i>y</i> <i>x</i><sub>là hàm số lẻ, đồ thị hàm số nhận gốc tọa độ O là tâm đối xứng (Hình 1).</sub>
sin<i>x</i> 0 <i>x k</i> ,(<i>k</i><sub> </sub>)
sin 1 2 ,( )
2
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i> <i>k</i>
sin 1 2 ,( )
2
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>2). Hàm số cơsin: </b><i>y</i>cos<i>x</i>
Tính chất:
Tập xác định .
Tập giá trị:
Hàm số tuần hoàn với chu kì 2 , có nghĩa cos
Hàm số đồng biến trên mỗi khoảng
cos
<i>y</i> <i>x</i><sub> là hàm số chẵn, đồ thị hàm số nhận Oy làm trục đối xứng (Hình 2).</sub>
Hình 2.
Một số giá trị đặc biệt:
cos 0 , ( )
2
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i> <i>k</i>
cos<i>x</i> 1 <i>x k</i> 2 ,( <i>k</i><sub> .</sub>)
cos<i>x</i> 1 <i>x</i> <i>k</i>2 ,( <i>k</i><sub> .</sub>)
<b>3). Hàm số tang: </b>
sin
tan
cos
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
Tập xác định: \ 2 <i>k k</i>
Tâp giá trị là R.
Hàm số tuần hồn với chu kì , có nghĩa tan
Hàm số đồng biến trên mỗi khoảng
; ,
2 <i>k</i> 2 <i>k</i> <i>k</i>
<sub>.</sub>
tan
<i>y</i> <i>x</i><sub> là hàm số lẻ, đồ thị hàm số nhận gốc tọa độ O làm tâm đối xứng và nhận mỗi đường thẳng</sub>
,
2
<i>x</i> <i>k k</i>
Hình 3.
Một số giá trị đặc biệt :
tan<i>x</i> 0 <i>x k k</i> , <sub> </sub>
tan 1 ,
4
<i>x</i> <i>x</i> <i>k k</i>
.
tan 1 ,
4
<i>x</i> <i>x</i> <i>k k</i>
.
<b>4). Hàm số cotang: </b>
cos
cot
sin
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<b>.</b>
Tập xác định: <i>\ k k</i>
Tập giá trị: .
Tính chất:
Hàm số tuần hồn với chu kì , có nghĩa cot
cot
<i>y</i> <i>x</i><sub> là hàm số lẻ, đồ thị hàm số nhận gốc tọa độ O làm tâm đối xứng và nhận mỗi đường thẳng</sub>
,
<i>x k k</i> <sub> làm đường tiệm cận (Hình 4).</sub>
cot 0 ,
2
<i>x</i> <i>x</i> <i>k k</i>
.
cot 1 ,
4
<i>x</i> <i>x</i> <i>k k</i>
.
cot 1 ,
4
<i>x</i> <i>x</i> <i>k k</i>
.
<b>PHẦN 2 – CÁC DẠNG BÀI TẬP TỰ LUẬN</b>
<i><b>Dạng 1: Tập xác định của hàm số lượng giác</b></i>
<i><b>Phương pháp giải</b></i>
Sử dụng các mệnh đề tương đương sau:
<i>g x</i>
xác định <i>g x</i>
2<i>n</i> , *
<i>y</i> <i>f x n</i>
xác định <i>f x</i>
sin
<i>y</i> <sub></sub><i>u x</i> <sub></sub>
xác định <i>u x</i>
cos
<i>y</i> <sub></sub><i>u x</i> <sub></sub>
xác định <i>u x</i>
tan
<i>y</i> <sub></sub><i>u x</i> <sub></sub>
xác định <i>u x</i>
.
cot
<i>y</i> <sub></sub><i>u x</i> <sub></sub>
xác định <i>u x</i>
<i><b>Ví dụ điển hình</b></i>
<b>Ví dụ 1. </b>Tìm tập xác định của hàm số <i>y</i> tan(<i>x</i> 6)
<b>Lời giải</b>
Điều kiện:
2
cos( ) 0
6 6 2 3
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i> <i>x</i> <i>k</i>
TXĐ:
2
\ ,
3
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i> <sub></sub>
.
<b>Ví dụ 2. </b>Tìm tập xác định của hàm số
2 2
cot ( 3 )
3
<i>y</i> <i>x</i>
<b>Lời giải</b>
Điều kiện:
2 2 2
sin( 3 ) 0 3
3 <i>x</i> 3 <i>x k</i> <i>x</i> 9 <i>k</i> 3
TXĐ:
2
\ ,
9 3
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i> <sub></sub>
.
<b>Ví dụ 3. </b>Tìm tập xác định của hàm số
tan 2
cot(3 )
sin 1 6
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<b>Lời giải.</b>
Điều kiện:
sin 1 2
2
sin(3 ) 0
6 <sub>18</sub> <sub>3</sub>
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i>
<i>k</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<sub></sub>
<sub> </sub> <sub></sub>
<sub></sub>
Vậy TXĐ: \ 2 2 , 18 3 ;
<i>k</i>
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i> <sub></sub>
<b>Ví dụ 4. </b>Tìm tập xác định của hàm số
tan 5
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<b>Lời giải.</b>
Ta có: sin 4<i>x</i> cos3<i>x</i> sin 4<i>x</i> sin 2 3<i>x</i>
<sub></sub> <sub></sub>
7
2 cos sin
2 4 2 4
<i>x</i> <i>x</i>
<sub></sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub>
Điều kiện:
cos5 0 <sub>10</sub> <sub>5</sub>
cos 0 2
2 4 2
2
7
sin 0 <sub>14</sub> <sub>7</sub>
2 4
<i>x</i> <i>k</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i> <i>k</i>
<i>k</i>
<i>x</i> <i><sub>x</sub></i>
<sub></sub>
<sub></sub> <sub></sub>
<sub></sub>
\ ; 2 ,
10 5 2 14 7
<i>k</i> <i>k</i>
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <sub></sub>
.
<b>Ví dụ 5. </b>Tìm tập xác định của hàm số <i>y</i> 3 2cos <i>x</i>
<b>Lời giải</b>
hàm số xác định khi
3
3 2cos 0 cos
2
<i>x</i> <i>x</i>
<i> (đúng x</i> ), vì 1 cos <i>x</i> . Suy ra tập xác 1, <i>x</i>
<i>định là D .</i>
<b>Ví dụ 6. </b>Tìm tập xác định của hàm số
2
sin
2 1
<i>y</i>
<i>x</i>
<b>Lời giải</b>
hàm số xác định
2
2<i>x</i> 1
<sub> xác định </sub>
1
2 1 0
2
<i>x</i> <i>x</i>
.Tập xác định của hàm số
1
\
2
<i>D</i> <sub> </sub>
<b>Ví dụ 7. </b>Tìm tập xác định của hàm số <i>y</i>3cot 2
3cos 2 3
3cot 2 3
sin 2 3
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<sub> hàm số xác định </sub> sin 2
3
,( )
2 2
<i>k</i>
<i>x</i> <i>k</i>
.
Tập xác định của hàm số
3
\
2 2
<i>k</i>
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <sub></sub>
.
<b>Ví dụ 8. </b>Tìm tập xác định của hàm số 2 2
sin
sin cos
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<b>Lời giải</b>
sin sin sinx
sin cos cos 2 cos 2
<i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<sub> hàm số xác định </sub> cos 2<i>x</i><sub> </sub>0 2<i>x</i> 2 <i>k</i>
,
4 2
<i>k</i>
<i>x</i> <i>k</i>
. Tập xác định của hàm số
\
4 2
<i>k</i>
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <sub></sub>
<i><b>Bài tập kiểm tra</b></i>
<b>Câu 1:</b> Tập xác định của hàm số
1 3cos
sin
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
là
<b>A. </b><i>x</i> 2 <i>k</i>
. <b>B. </b><i>x k </i> 2 <sub>.</sub> <b><sub>C. </sub></b> 2
<i>k</i>
<i>x</i>
. <b>D. </b><i>x k</i> <sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
Đkxđ của hàm số đã cho là: sin<i>x </i>0 <i>x k</i> <sub>.</sub>
<b>Câu 2:</b> Tập xác định của hàm số
tan 2
3
<i>y</i> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub>
<sub> là</sub>
<b>A. </b> 6 2
<i>k</i>
<i>x</i>
. <b>B. </b>
5
12
<i>x</i> <i>k</i>
. <b>C. </b><i>x</i> 2 <i>k</i>
. <b>D. </b>
5
12 2
<i>x</i> <i>k</i>
.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
Đkxđ của hàm số đã cho là:
os 2x 0
3
<i>c</i> <sub></sub> <sub></sub>
2<i>x</i> 3 2 <i>k</i>
2 5
6
5
12 2
<i>k</i>
<i>x</i>
.
<b>Câu 3:</b> Tập xác định của hàm số 2 2
3
sin cos
<i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<sub> là</sub>
<b>A. </b>
\ ,
4 <i>k k Z</i>
. <b>B. </b>
\ ,
2 <i>k k Z</i>
.
<b>C. </b>
\ ,
4 <i>k</i> 2 <i>k Z</i>
\ 2 ,
4 <i>k</i> <i>k Z</i>
.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn C</b>
Do điều kiện
2 2 2
sin cos 0 tan 1
4
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>k</i>
.
<b>Câu 4:</b> Tập xác định của hàm số
cot
cos 1
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<sub>là</sub>
<b>A. </b>
\ ,
2
<i>k</i> <i>k Z</i>
<b>B. </b>
\ ,
2 <i>k k Z</i>
<b>C. </b>\
<b>Chọn C</b>
Ta có
Hàm số xác định
sin 0
cos 1
<i>x</i>
<i>x</i>
sin<i>x</i> 0
<i>x k</i> <i>k</i>
<b>Câu 5:</b> Tập xác định của hàm số
2sin 1
1 cos
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<sub> là</sub>
<b>A. </b><i>x k </i> 2 <b><sub>B. </sub></b><i>x k</i> <b><sub>C. </sub></b><i>x</i> 2 <i>k</i>
<b>D. </b><i>x</i> 2 <i>k</i>2
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A</b>
Hàm số xác định 1 cos<i>x</i>0
cos 1
2
<i>x</i>
<i>x k</i> <i>k</i>
Vậy tập xác định <i>x k</i> 2
<b>Câu 6:</b> Tập xác định của hàm số
tan 2
3
<i>y</i> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub>
<sub> là</sub>
<b>A. </b> 6 2
<i>k</i>
<i>x</i>
<b>B. </b>
5
12
<b>C. </b><i>x</i> 2 <i>k</i>
<b>D. </b>
5
12 2
<i>x</i> <i>k</i>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
Ta có
Hàm số xác định
cos 2 0
3
<i>x</i>
<sub></sub> <sub></sub>
2
3 2
5
12 2
<i>x</i> <i>k</i>
<i>k</i>
<i>x</i> <i>k</i>
Vậy tập xác định
12 2
<i>x</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>Câu 7:</b> Tập xác định của hàm số <i>y</i>tan<i>x</i>cot<i>x</i> là
<b>A. </b> <b><sub>B. </sub></b>\
\ ;
2 <i>k k</i>
<b>D. </b>
\ ;
2
<i>k</i> <i>k</i>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
Ta có
Hàm số xác định
sin 0
cos 0
<i>x</i>
<i>x</i>
sin 2 0 2
2
<i>k</i>
<i>x</i> <i>x k</i> <i>x</i> <i>k</i>
Vậy tập xác định:
\
2
<i>D</i> <i>k</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<i>với k .</i>
<b>Câu 8:</b> Tập xác định của hàm số 2
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<b><sub> là</sub></b>
<b>A. </b>
5
.
2
<b>B. </b>
D \ , .
2 <i>k k</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<b>C. </b><i>y</i>sin<i>x x</i> sin .<i>x</i> <i>x</i> <b>D. </b> 3 2 .
<i>k</i>
<i>x</i>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
Hàm số 2
2
1 sin
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<sub>xác định khi và chỉ khi</sub>
2
1 sin <i>x</i>0 cos2<i>x</i>0 cos<i>x</i>0 <i>x</i> 2 <i>k k</i>, .
<b>Câu 9:</b> Tập xác định của hàm số
1
cot 3
<i>y</i>
<i>x</i>
<sub> là</sub>
<b>A. </b>
D \ 2 , .
6 <i>k</i> <i>k</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<b>B. </b>
D \ , , .
6 <i>k k k</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<b>C. </b>D \ 3 <i>k</i> ,2 <i>k k</i>, .
<sub></sub> <sub></sub>
<b>D. </b>
2
D \ , , .
3 <i>k</i> 2 <i>k k</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
<sub>xác định khi và chỉ khi </sub>
sin 0
cot 3
<i>x</i>
<i>x</i>
, .
6
<i>x k</i>
<i>k</i>
<i>x</i> <i>k</i>
<b>Câu 10:</b> Tìm tập xác định của hàm số sau
2
1 cot
1 sin 3
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<b>A. </b>
2
\ , ; ,
6 3
<i>n</i>
<i>D</i> <sub></sub><i>k</i> <i>k n</i> <sub></sub>
<b>B. </b>
2
\ , ; ,
3 6 3
<i>n</i>
<i>D</i> <sub></sub><i>k</i> <i>k n</i> <sub></sub>
<b>C. </b>
2
\ , ; ,
6 5
<i>n</i>
<i>D</i> <sub></sub><i>k</i> <i>k n</i> <sub></sub>
<b>D. </b>
2
\ , ; ,
5 3
<i>n</i>
<i>D</i> <sub></sub><i>k</i> <i>k n</i> <sub></sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A</b>
Điều kiện:
2
sin 3 1
6 3
<i>x k</i>
<i>x k</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i>
<i>D</i> <sub></sub><i>k</i> <i>k n</i> <sub></sub>
<i><b>Dạng 2: Sự đồng biến, nghịch biến của HSLG</b></i>
<i><b>Phương pháp 1</b></i>
1. Hàm số <i>y</i>sin :<i>x</i>
* Đồng biến trên các khoảng 2 <i>k</i>2 ; 2 <i>k</i>2 ,<i>k</i> .
* Nghịch biến trên các khoảng
2 ; 2 , .
2 <i>k</i> 2 <i>k</i> <i>k</i>
2. Hàm số <i>y</i>cos :<i>x</i>
* Đồng biến trên các khoảng
* Nghịch biến trên các khoảng
3. Hàm số <i>y</i>tan<i>x</i> đồng biến trên các khoảng
; , .
2 <i>k</i> 2 <i>k</i> <i>k</i>
4. Hàm số <i>y</i>cot<i>x</i> nghịch biến trên các khoảng
<i><b>Phương pháp 2: sử dụng đường tròn lượng giác:</b></i>
Vẽ vòng tròn lượng giác.
Biểu diễn các cung lượng giác trên vịng trịn lượng giác.
<i><b>Ví dụ điển hình</b></i>
<b>Ví dụ 1.</b> Xét tính tăng giảm của hàm số lượng giác <i>y</i>2sin<i>x</i> trên
1, 2 0;
2
<i>x x</i>
<sub> </sub> <sub></sub>
<sub> nếu </sub><i>x</i>1<i>x</i>2 <i>f x</i>
0;
<sub>.</sub>
1, 2 ;
2
<i>x x</i>
<sub> </sub> <sub></sub>
<sub> nếu </sub><i>x</i>1<i>x</i>2 <i>f x</i>
;
2
<sub>.</sub>
<b>Ví dụ 2.</b> Xét tính tăng giảm của hàm số lượng giác
cos
3
<i>y</i> <sub></sub><i>x</i> <sub></sub>
<sub> trên </sub>
5
;
6 6
<b>Lời giải</b>
Vì
5
; ;
6 6 3 2 2
<i>x</i> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub><i>x</i> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub>
<sub>. Đặt </sub><i>u</i> <i>x</i> 3
<sub></sub> <sub></sub>
<sub>, đồ thị hàm số </sub><i>y</i>cos<i>u</i><sub>như sau :</sub>
Khi x biến thiên trong
;
6 3
<sub> thì </sub> <i>x</i> 3
<sub> biến thiên trong </sub> 2;0
<sub>, nên hàm số </sub><i>y</i> cos <i>x</i> 3
<sub></sub> <sub></sub>
đồng biến trên khoảng
;
6 3
<sub>.</sub>
Khi x biến thiên trong
5
;
3 6
<sub> thì </sub> <i>x</i> 3
<sub> biến thiên trong </sub> 0;2
<sub>, nên hàm số </sub><i>y</i> cos <i>x</i> 3
<sub></sub> <sub></sub>
nghịch biến trên khoảng
5
;
3 6
<b>Ví dụ 9. </b>Xét tính tăng giảm của hàm số lượng giác <i>y</i> tan 4 <i>x</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> trên </sub> 2 2;
<b>Lời giải</b>
vì hàm <i>y</i> 4 <i>x</i>
nghịch biến trên R và hàm số <i>y</i>tan<i>u</i> đồng biến trên mỗi khoảng xác định. Do đó
hàm số <i>y</i> tan 4 <i>x</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> nghịch biến trên mỗi khoảng xác định của nó.</sub>
Lại có khi
;
2 2
<i>x</i> <sub></sub> <sub></sub>
<sub> thì </sub>
3
;
4 <i>x</i> 4 4
<sub> và trong khoảng này hàm số không xác định</sub>
4 <i>x</i> 2 <i>x</i> 4
. Suy ra bảng biến thiên của hàm số như sau :
<b>Ví dụ 10. </b>Hàm số nào đồng biến trên khoảng
;
3 6
<sub>:</sub>
<b>A. </b><i>y</i>cos<i>x</i>. <b>B. </b><i>y</i>cot 2<i>x</i>. <b>C. </b><i>y</i>sin<i>x</i>. <b>D. </b><i>y</i>cos2<i>x</i>.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn C </b>
Quan sát trên đường tròn lượng giác,
ta thấy trên khoảng 3 6;
<sub> hàm </sub><i>y</i>sin<i>x</i><sub> tăng dần </sub>
(tăng từ
3
2
đến
1
2 ).
<b>Ví dụ 11. Mệnh đề nào sau đây sai?</b>
<b>A. </b>Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i> tăng trong khoảng
0;
2
<sub>.</sub>
<b>B. </b>Hàm số <i>y</i>cot<i>x</i> giảm trong khoảng
0;
2
<sub>.</sub>
<b>C. </b>Hàm số <i>y</i>tan<i>x</i>tăng trong khoảng
0;
2
<sub>.</sub>
<b>D. </b>Hàm số <i>y</i>cos<i>x</i>tăng trong khoảng 0;2
<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D </b>
Quan sát trên đường tròn lượng giác,
trên khoảng
0;
2
<i><sub> ta thấy: y cos x</sub></i> <b><sub> giảm dần.</sub></b>
<b>A. </b>Khoảng
<i><sub>, k .</sub></i>
<b>C. </b>Các khoảng
2 ; 2
2 <i>k</i> <i>k</i>
<i><sub>, k .</sub></i> <b><sub>D. </sub></b><sub>Khoảng </sub>
Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i>đồng biến trên mỗi khoảng
2 ; 2
2 <i>k</i> 2 <i>k</i>
<i><sub>, k </sub></i>
Mà
2 ; 2 2 ; 2
4 <i>k</i> 4 <i>k</i> 2 <i>k</i> 2 <i>k</i>
<i><sub> với mỗi k nên hàm số đồng biến trên mỗi </sub></i>
khoảng
2 ; 2
4 <i>k</i> 4 <i>k</i>
<i><sub>, k .</sub></i>
<i><b>Bài tập kiểm tra</b></i>
<b>Câu 1:</b> Hàm số: <i>y</i> 3 2 cos <i>x tăng trên khoảng:</i>
<b>A. </b>
;
6 2
<sub>.</sub> <b><sub>B. </sub></b>
3
;
2 2
<sub>.</sub> <b><sub>C. </sub></b>
7
;2
6
<sub>.</sub> <b><sub>D. </sub></b> 6 2;
<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn C</b>
Vì hàm số <i>y</i>cos<i>x đồng biến trên mỗi khoảng </i>
<i>y</i> <i><sub>x cũng đồng biến trên mỗi khoảng </sub></i>
, <i>k</i>
Vì
7
; 2 ;2
6
<sub> (với </sub><i>k</i> 1<sub>) nên hàm số đồng biến trên khoảng </sub>
7
;2
6
<b>Câu 2:</b> Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i>đồng biến trên:
<b>A. </b>Khoảng
<i>k</i> <i>k</i> <sub>, </sub><i>k</i> <sub>.</sub>
<b>C. </b>Các khoảng
2 ; 2
2
<i>k</i> <i>k</i> <sub>, </sub><i>k</i> <sub>.</sub> <b><sub>D. </sub></b><sub>Khoảng </sub>
3
;
2 2
<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i>đồng biến trên mỗi khoảng
2 ; 2
2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub>, </sub><i>k</i>
Mà
2 ; 2 2 ; 2
4 4 2 2
<i>k</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i> <sub> với mỗi </sub><i>k</i> <sub> nên hàm số đồng biến trên </sub>
mỗi khoảng
2 ; 2
4 4
<i>k</i> <i>k</i> <sub>, </sub><i>k</i> <sub>.</sub>
<b>Câu 3:</b> Hàm số<i>y</i>cos<i>x</i> :
<b>A. </b>Tăng trong
<b>B. </b>Tăng trong
0;
2
<sub>và giảm trong </sub> 2;
<b>C. </b>Nghịch biến
<b>D. Các khẳng định trên đều sai.</b>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn C</b>
Quan sát trên đường tròn lượng giác,
ta thấy: trên khoảng
<b>Chú ý: Hàm số </b><i>y</i>cos<i>x tăng trên mỗi khoảng </i>
, <i>k</i>
<b>Câu 4:</b> Hàm số <i>y</i>cos<i><b>x đồng biến trên đoạn nào dưới đây:</b></i>
<b>A. </b>
0;
2
<sub>.</sub> <b><sub>B. </sub></b>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
Do hàm số <i>y</i>cos<i>x đồng biến trên mỗi khoảng </i>
<b>Câu 5:</b> <b>Hàm số nào sau đây có tính đơn điệu trên khoảng </b> 0;2
<sub> khác với các hàm số còn lại?</sub>
<b>A. </b><i>y</i>sin<i>x</i>. <b>B. </b><i>y</i>cos<i>x .</i> <b>C. </b><i>y</i>tan<i>x</i>. <b>D. </b><i>y</i> cot<i>x</i>.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
Do hàm số <i>y</i>cos<i>x nghịch biến trên </i>
0;
2
<sub>.</sub>
Ba hàm số còn lại <i>y</i>sin<i>x</i>, <i>y</i>tan<i>x</i>, <i>y</i> cot<i>x</i> đồng biến trên
0;
2
<sub>.</sub>
<b>Câu 6:</b> Hàm số <i>y</i>tan<i>x</i>đồng biến trên khoảng:
<b>A. </b>
0;
2
<sub>.</sub> <b><sub>B. </sub></b> 0;2
<sub></sub>
<sub>.</sub> <b><sub>C. </sub></b>
3
0;
2
<sub>.</sub> <b><sub>D. </sub></b>
3
;
2 2
<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A</b>
Do hàm số <i>y</i>tan<i>x</i> đồng biến trên
0;
2
<sub>.</sub>
<b>Câu 7:</b> <b>Khẳng định nào sau đây đúng?</b>
<b>A. </b>Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i> đồng biến trong khoảng
3
;
4 4
<sub>.</sub>
<b>B. </b>Hàm số <i>y</i>cos<i>x đồng biến trong khoảng </i>
3
;
4 4
<sub>.</sub>
<b>C. </b>Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i> đồng biến trong khoảng
3
4 4
<b>D. </b>Hàm số <i>y</i>cos<i>x đồng biến trong khoảng </i>
3
;
4 4
<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
Do hàm số <i>y</i>cos<i>x đồng biến trên </i>
trên
3
;
4 4
<sub>.</sub>
<b>Câu 8:</b> <b>Hàm số nào sau đây nghịch biến trên khoảng </b>
0;
2
<sub>?</sub>
<b>A. </b><i>y</i>sin<i>x</i>. <b>B. </b><i>y</i>cos<i>x .</i> <b>C. </b><i>y</i>tan<i>x</i>. <b>D. </b><i>y</i> cot<i>x</i>.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
Do hàm số <i>y</i>cos<i>x nghịch biến trên </i>
0;
2
<sub>.</sub>
<b>Câu 9:</b> <b>Hàm số nào dưới đây đồng biến trên khoảng </b>
3
;
2 2
<sub>?</sub>
<b>A. </b><i>y</i>sin<i>x</i>. <b>B. </b><i>y</i>cos<i>x .</i> <b>C. </b><i>y</i>cot<i>x</i>. <b>D. </b><i>y</i>tan<i>x</i>.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
Do hàm số <i>y</i>tan<i>x</i> đồng biến trên
;
2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub>, cho </sub>
3
1 ;
2 2
<i>k</i>
.
<b>Câu 10:</b> Hàm số<i>y</i>sin<i>x</i>:
<b>A. </b>Đồng biến trên mỗi khoảng
2 ; 2
2
<i>k</i> <i>k</i> <sub> và nghịch biến trên mỗi khoảng</sub>
với <i>k</i> .
<b>B. </b>Đồng biến trên mỗi khoảng
3 5
2 ; 2
2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub> và nghịch biến trên mỗi khoảng</sub>
2 ; 2
2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub> với </sub><i>k</i> <sub>.</sub>
<b>C. </b>Đồng biến trên mỗi khoảng
3
2 ; 2
2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub> và nghịch biến trên mỗi khoảng</sub>
2 ; 2
2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub> với </sub><i>k</i> <sub>.</sub>
<b>D. </b>Đồng biến trên mỗi khoảng 2 2 ;2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub> và nghịch biến trên mỗi khoảng</sub>
3
2 ; 2
2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub> với </sub><i>k</i> <sub>.</sub>
<b>Chọn D</b>
Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i> đồng biến trên mỗi khoảng
2 ; 2
2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub> và nghịch biến trên mỗi</sub>
khoảng
3
2 ; 2
2 2
<i>k</i> <i>k</i> <sub> với </sub><i>k</i> <sub>.</sub>
<i><b>Dạng 3: Tính chẵn - lẻ của HSLG</b></i>
<i><b>Phương pháp giải</b></i>
Ta thực hiện theo các bước sau:
<i>Tìm tập xác định D của hàm số, khi đó:</i>
<i> Nếu D là tập đối xứng (tức là </i> <i>x D</i> <i>x D</i>), ta thực hiện tiếp bước 2.
<i> Nếu D không phải là tập đối xứng (tức là </i> <i>x D</i> mà <i>x D</i><sub>), ta kết luận hàm số không chẵn</sub>
cũng không lẻ.
Xác định <i>f</i>
Nếu <i>f</i>
<i><b>Chú ý: Với các hàm số lượng giác cơ bản, ta có:</b></i>
1. Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i> là hàm số lẻ.
2. Hàm số <i>y</i>cos<i>x</i> là hàm số chẵn
3. Hàm số <i>y</i>tan<i>x</i> là hàm số lẻ.
4. Hàm số <i>y</i>cot<i>x</i> là hàm số lẻ.
<i><b>Ví dụ minh họa</b></i>
<b>Ví dụ 1: Xét tính chẵn lẻ của hàm số</b>
a.
9
sin 2
2
<i>y</i><i>f x</i> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub>
<sub> b. </sub><i>y</i><i>f x</i>
<b>Lời giải</b>
a. Tập xác định <i>D , là một tập đối xứng. Do đó x D</i> <i><sub>thì x D</sub></i> <sub>.</sub>
Ta có
9
sin 2 sin 2 4 sin 2 cos 2
2 2 2
<i>f x</i> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub> <i>x</i>
<sub>.</sub>
Có <i>f</i>
Vậy hàm số <i>f x</i>
b. Hàm số có nghĩa
cos 0
2
sin 0
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i>
<i>x</i> <i><sub>x l</sub></i>
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> </sub>
<sub> (với</sub><i>k l </i>, <sub>).</sub>
Tập xác định
\ , ,
2
<i>D</i> <sub></sub> <i>k l k l</i> <sub></sub>
<i>, là một tập đối xứng. Do đó x D</i> <i><sub>thì x D</sub></i>
Vậy hàm số <i>f x</i>
<b>Ví dụ 2: Xét tính chẵn lẻ của hàm số </b><i>y</i>tan 2 .sin 57 <i>x</i> <i>x</i>
<b>Lời giải</b>
Hàm số có nghĩa khi cos 2<i>x </i>0 2<i>x</i> 2 <i>k</i>
,
4 2
<i>k</i>
<i>x</i> <i>k</i>
.
Tập xác định \ 4 2 ,
<i>k</i>
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <sub></sub>
<i>, là một tập đối xứng. Do đó x D</i> <i><sub>thì x D</sub></i> <sub>.</sub>
Ta có
7 7
tan ( 2 ).sin( 5 ) tan 2 .sin 5
<i>f</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i><i>f x</i>
.
Vậy hàm số <i>f x</i>
<i><b>Bài tập kiểm tra</b></i>
<b>Câu 1.</b> Cho 2 hàm số <i>f x</i>
<b>A. </b> <i>f x</i>
<b>C. </b> <i>f x là hàm số lẻ và </i>
<b>Câu 2.</b> Cho 2<sub> hàm số </sub><i>f x</i>
<b>A. </b> <i>f x và </i>
<b>C. </b> <i>f x là hàm số chẵn và </i>
<b>Câu 3.</b> Cho 2 hàm số <i>f x</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<sub>. Khi đó:</sub>
<b>A. </b> <i>f x và </i>
<b>B. </b> <i>f x là hàm số chẵn và </i>
<b>C. </b> <i>f x và </i>
<b>D. </b> <i>f x là hàm số lẻ và </i>
<b>Câu 4.</b> Cho hàm số <i>y</i>2sin<i>x</i>9. Hàm số này là:
<b>A. </b>Hàm số khơng chẵn khơng lẻ.
<b>B. </b>Hàm số lẻ và có tập xác định là \
<b>C. </b>Hàm số chẵn.
<b>D. </b>Hàm số lẻ.
<b>Câu 5.</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số chẵn.
<b>A. </b><i>y</i>sin 2016<i>x</i> cos 2017<i>x</i>. <b>B. </b><i>y</i>cot 2015<i>x</i> 2016sin<i>x</i>.
<b>C. </b><i>y</i>tan 2016<i>x</i>cot 2017<i>x</i>. <b>D. </b><i>y</i>2016 cos<i>x</i>2017 sin<i>x</i>.
<b>Câu 6.</b> Tìm hàm số chẵn
<b>A. </b><i>y</i>sin<i>x</i>. <b>B. </b><i>y</i>cot<i>x</i>. <b>C. </b><i>y</i>cos<i>x</i>. <b>D. </b><i>y</i>tan<i>x</i>.
<b>A. </b> <i>f x</i>( ) là hàm số chẵn, <i>g x</i>( ) là hàm số chẵn.
<b>B. </b> <i>f x</i>( ) là hàm số lẻ, <i>g x</i>( ) là hàm số lẻ.
<b>D. </b> <i>f x</i>( ) là hàm số chẵn,<i>g x</i>( ) là hàm số lẻ.
<b>Câu 8.</b> Hàm số nàolà hàm số chẵn?
<b>A. </b>
sin
2
<i>y</i> <sub></sub><i>x</i> <sub></sub>
<sub>.</sub> <b><sub>B. </sub></b> cos 2
<i>x</i>
<i>y</i> <sub></sub><i>x</i> <sub></sub>
<sub>.</sub> <b><sub>C. </sub></b><i>y</i>sin 2<i>x</i><sub>.</sub> <b><sub>D. </sub></b><i>y</i>tan<i>x</i> sin 2<i>x</i><sub>.</sub>
<b>Câu 9.</b> Hàm số nào sau đây là hàm số chẵn
<b>A. </b><i>y</i>tan 3 .cos<i>x</i> <i>x</i>. <b>B. </b><i>y</i>sin2<i>x</i>cos<i>x</i>. <b>C. </b><i>y</i>sin2<i>x</i>sin<i>x</i>. <b>D. </b><i>y</i>sin2<i>x</i>tan<i>x</i>.
<i><b>Dạng 4: Tính tuần hoàn, tìm chu kỳ của HSLG</b></i>
<i><b>Dạng 4.1 Xét tính tuần hồn và tìm chu kì (nếu có) của một hàm số lượng giác</b></i>
<b>A. Phương pháp giải:</b>
Sử dụng định nghĩa hàm số tuần hồn và tìm chu kì của nó.
- Hàm số <i>y</i>.sin(<i>ax b</i> ) ( . <i>a</i> 0) là một hàm số tuần hồn với chu kì
2
<i>a</i>
- Hàm số <i>y</i>.cos(<i>ax b</i> ) ( .<i>a</i>0) là một hàm số tuần hoàn với chu kì
2
<i>a</i>
- Hàm số <i>y</i>.tan(<i>ax b</i> ) ( . <i>a</i> 0) là một hàm số tuần hoàn với chu kì <i>a</i>
- Hàm số <i>y</i>.cot(<i>ax b</i> ) ( . <i>a</i> 0) là một hàm số tuần hồn với chu kì <i>a</i>
- Nếu hàm số <i>y</i><i>f x</i>
hàm số <i>f</i> có chu kì là bội chung nhỏ nhất của 1, 2,..., .<i>n</i>
- Nếu hàm số <i>y</i><i>f x</i>
<i><b>Chú ý: (Một số dấu hiệu nhận biết hàm số </b>y</i><i>f x</i>
+ Tồn tại số a sao cho hàm số không xác định với <i>x a</i> <sub> hoặc </sub><i>x a</i> <sub>.</sub>
+ Phương trình <i>f x</i>
+ Phương trình <i>f x</i>
1
...<i>x<sub>n</sub></i> <i>x<sub>n</sub></i><sub></sub> ...
<i><b>B. Ví dụ minh họa:</b></i>
<b>Ví dụ 1: Xét tính tuần hồn và tìm chu kì (nếu có) của hàm số sau: </b><i>y</i>cos2<i>x</i>1.
<b>Lời giải</b>
Ta biến đổi:
2 1 cos 2 1 1
cos 1 1 cos 2 .
2 2 2
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
Do đó <i>f</i> là hàm số tuần hồn với chu kì
2
2
.
<b>Ví dụ 2: Xét tính tuần hồn và tìm chu kì (nếu có) của hàm số sau: </b>
2 2
sin .cos
5 5
<i>y</i> <sub></sub> <i>x</i><sub></sub> <sub></sub> <i>x</i><sub></sub>
<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
Ta biến đổi:
2 2 1 4
sin .cos sin
5 5 2 5
<i>y</i> <sub></sub> <i>x</i><sub></sub> <sub></sub> <i>x</i><sub></sub> <sub></sub> <i>x</i><sub></sub>
<sub>.</sub>
Do đó <i>f</i> là hàm số tuần hồn với chu kì
2 5
4 2
5
<sub>.</sub>
<b>Ví dụ 3: Xét tính tuần hồn và tìm chu kì (nếu có) của hàm số sau: </b><i>y</i>cos<i>x</i>cos
Giả sử hàm số đã cho tuần hồn có số thực dương thỏa :
<i>f x</i> <i>f x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
cos 1 2
0 cos cos 3 2 3
cos 3 1 3 2
<i>n</i> <i><sub>m</sub></i>
<i>x</i>
<i>n</i>
<i>m</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> vơ lí, do</sub>
, <i>m</i>
<i>m n</i>
<i>n</i>
là số hữu tỉ. Vậy hàm số đã cho khơng tuần hồn.
<b>Ví dụ 4: Chứng minh rằng hàm số sau là hàm số tuần hồn và tìm chu kì của nó: </b>
1
sin
<i>y</i>
<i>x</i>
.
<b>Lời giải</b>
Tập xác định: D\
Ta xét đẳng thức
1 1
sin sin .
sin sin
<i>f x</i> <i>f x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
Chọn <i>x</i> 2
thì sin<i>x </i>1 và do đó
sin 1 2 , .
2 2 2 <i>k</i> <i>k</i>
Số dương nhỏ nhất trong các số T là 2 .
Rõ ràng <i>x</i> D,<i>x k</i> 2D,<i>x k</i> 2D và
1 1
2
sin 2 sin
<i>f x k</i> <i>f x</i>
<i>x k</i> <i>x</i>
<b>Ví dụ 5: Cho </b><i>a b c d</i>, , , là các số thực khác 0. Chứng minh rằng hàm số <i>f x</i>( )<i>a</i>sin<i>cx b</i> cos<i>dx</i> là hàm
số tuần hoàn khi và chỉ khi
<i>c</i>
<i>d là số hữu tỉ.</i>
<b>Lời giải</b>
* Giả sử <i>f x</i>( ) là hàm số tuần hoàn <i>T</i> 0 : (<i>f x T</i> )<i>f x</i>( ) <i>x</i>
Cho
sin cos cos 1
0,
sin cos sin 0
<i>a</i> <i>cT b</i> <i>dT b</i> <i>dT</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>T</i>
<i>a</i> <i>cT b</i> <i>dT b</i> <i>cT</i>
<sub></sub> <sub></sub>
2
2
<i>dT</i> <i>n</i> <i>c</i> <i>m</i>
<i>cT</i> <i>m</i> <i>d</i> <i>n</i>
<sub></sub>
* Giả sử , :
<i>c</i> <i>c</i> <i>k</i>
<i>k l</i>
<i>d</i> <i>d</i> <i>l</i> <sub>. Đặt </sub>
2 <i>k</i> 2<i>l</i>
<i>T</i>
<i>c</i> <i>d</i>
Ta có: <i>f x T</i>( )<i>f x</i>( ) <i>x</i> <i>f x</i>( ) là hàm số tuần hoàn với chu kì
2 <i>k</i> 2<i>l</i>
<i>T</i>
<i>c</i> <i>d</i>
.
<b>Ví dụ 6: Cho hàm số </b><i>y</i><i>f x</i>( ) và <i>y</i><i>g x</i>( ) là hai hàm số tuần hoàn với chu kỳ lần lượt là <i>T T . Chứng</i>1, 2
minh rằng nếu
1
2
<i>T</i>
<i>T</i> <sub> là số hữu tỉ thì các hàm số </sub> <i>f x</i>( )<i>g x f x g x</i>( ); ( ). ( )<sub> là những hàm số tuần</sub>
hồn.
<b>Lời giải</b>
Vì
1
2
<i>T</i>
<i>T</i> <sub> là số hữu tỉ nên tồn tại hai số nguyên </sub><i>m n n </i>, ; 0<sub> sao cho</sub>
1
1 2
2
<i>T</i> <i>m</i>
<i>nT</i> <i>mT</i> <i>T</i>
<i>T</i> <i>n</i>
Khi đó <i>f x T</i>( )<i>f x nT</i>( 1)<i>f x</i>( ) và <i>g x T</i>( )<i>g x mT</i>( 2)<i>g x</i>( )
Suy ra <i>f x T</i>( )<i>g x T</i>( )<i>f x</i>( )<i>g x</i>( ) và <i>f x T g x T</i>( ). ( )<i>f x g x</i>( ). ( ),
( ) ( )
( ) ( )
<i>f x T</i> <i>f x</i>
<i>g x T</i> <i>g x</i>
<sub>. </sub>
Từ đó ta có điều phải chứng minh.
<i><b>Dạng 4.2: Chứng minh </b></i>0<i><b> là chu kì của một hàm số lượng giác.</b></i>
<b>A. Phương pháp giải: </b>
Chứng minh là chu kì của một hàm số lượng giác 0 <i>y</i><i>f x</i>
nhỏ nhất trong các số T thỏa mãn: “ <i>x D</i><sub> ta có: </sub><i>x</i> T <i>D x</i>, T<i>D</i><sub> và </sub> <i>f x</i>
Ta cần chứng minh:
<i>Bước 1: </i> <i>x D f x</i>,
<i>Bước 2: Giả sử có số a: 0 a</i> <sub> sao cho: </sub> <i>f x a</i>
Chọn giá trị <i>x x</i> 0 thích hợp sao cho <i>f x</i>
<i><b>B. Ví dụ minh họa:</b></i>
Hàm số <i>y</i><i>f x</i>
* Tập xác định: <i>D</i>;<i>x</i> <i>D x</i>, <i>D</i>, <i>x D</i>.
* Ta có: <i>f x</i>
* Giả sử có a: <i>0 a</i> <sub> sao cho: </sub><i>f x a</i>
sin 2<sub></sub> <i>x a</i> <sub></sub> sin 2 ,<i>x</i> <i>x D</i>
.
Chọn <i>x </i>0, ta có: sin 2 0 2
<i>a</i> <i>a k</i> <i>k</i> <i>a</i> <i>k</i>
Do <i>0 a</i> <sub> nên </sub>0 2
<i>k</i>
<sub></sub> <sub>0</sub><sub></sub><i><sub>k</sub></i><sub></sub> <sub></sub><sub>2</sub><sub></sub>
hay <i>a</i> 2
.
Thử lại:
sin 2 sin 2 sin 2 sin 2
2
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<sub> không đúng với </sub> <i>x D</i><sub>, chẳng hạn: </sub>
Khi <i>x</i> 4
thì
3
sin 2. sin 1
4 2
<sub> còn </sub>sin 2.4 sin 2 1.
Vì vậy <i>a</i> 2
khơng phải là chu kì của hàm số.
Vậy chu kì của hàm số <i>y</i>sin 2<i>x</i> là .
<b>Ví dụ 2: Chứng minh rằng hàm số </b>
tan 2
4
<i>y</i> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub>
<sub> tuần hoàn với chu kì 2</sub>
.
<b>Lời giải</b>
Hàm số
tan 2
4
<i>y</i><i>f x</i> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub>
<sub>.</sub>
* Tập xác định:
\ , .
8 2
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i> <sub></sub>
* Ta có: <i>x</i> 2 <i>D x</i>, 2 <i>D</i>, <i>x D</i>;
tan 2 tan 2 tan 2
2 2 4 4 4
<i>f x</i><sub></sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub><i>x</i> <sub></sub><sub></sub> <sub></sub><sub></sub> <i>x</i> <sub></sub><sub></sub> <sub></sub> <i>x</i><sub></sub><i>f x</i>
hàm số <i>y</i> tan 2<i>x</i> 4
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> là hàm số tuần hoàn.</sub>
* Giả sử có a: 0 <i>a</i> 2
sao cho: <i>f x a</i>
tan 2 tan 2 tan 2 2 tan 2 , .
4 4 4 4
<i>x a</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>a</i> <i>x</i> <i>x D</i>
<sub></sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub>
Chọn <i>x</i> 8
, ta có: tan 2 0 2
<i>a</i> <i>a k</i> <i>k</i> <i>a</i> <i>k</i>
Do 0 <i>a</i> 2
nên 0 2 2
<i>k</i>
<sub></sub> <i><sub>0 k</sub></i><sub></sub> <sub></sub> <sub></sub><sub></sub>
Vậy chu kì của hàm số <i>y</i> tan 2<i>x</i> 4
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> là 2</sub>
.
<b>Ví dụ 3: Chứng minh rằng hàm số </b>
cos
2 7
<i>x</i>
<i>y</i> <sub></sub> <sub></sub>
<sub> tuần hoàn với chu kì </sub>4<sub> .</sub>
<b>Lời giải</b>
Hàm số
cos
2 7
<i>x</i>
<i>y</i><i>f x</i> <sub></sub> <sub></sub>
<sub>.</sub>
* Tập xác định: <i>D</i>;<i>x</i>4<i>D x</i>, 4<i>D</i>, <i>x D</i>.
* Ta có:
4
4 cos cos 2 cos
2 7 2 7 2 7
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>f x</i> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub><i>f x</i>
hàm số cos 2 7
<i>x</i>
<i>y</i> <sub></sub> <sub></sub>
<sub> là hàm số tuần hồn.</sub>
* Giả sử có a: 0<i>a</i>4<sub> sao cho: </sub> <i>f x a</i>
cos cos ,
2 7 2 7
<i>x a</i> <i>x</i>
<i>x D</i>
<sub>.</sub>
Chọn
2
7
<i>x</i>
, ta có: cos2 1 2 2
<i>a</i> <i>a</i>
<i>k</i> <i>k</i> <i>a k</i> <i>k</i>
Do 0<i>a</i>4<sub> nên </sub>0<i>k</i>4 4 0<i>k</i>1 <sub> không có k vì </sub><i>k </i><sub>.</sub>
Vậy chu kì của hàm số
cos
2 7
<i>x</i>
<i>y</i> <sub></sub> <sub></sub>
<sub> là </sub>4<sub> .</sub>
<i><b>BÀI TẬP LUYỆN TẬP</b></i>
<b>Bài 1: Xét tính tuần hồn và tìm chu kì (nếu có) của các hàm số lượng giác sau:</b>
a.
3
cos .cos
2 2
<i>x</i> <i>x</i>
<i>y </i>
. b.
cot 2
4
<i>y</i> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub>
<sub>.</sub>
<b>Bài 2: Chứng minh rằng mỗi hàm số sau đầu tuần hồn với chu kì .</b>
a.<i>y</i> cos2<i>x</i>. b. <i>y</i>3tan2<i>x</i> .1
<b>Bài 3: Xét tính tuần hồn và tìm chu kì (nếu có) của các hàm số lượng giác sau:</b>
a. <i>y</i>sin<i>x</i>2. b.
sin 3
1 sin
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<sub>.</sub>
<b>Bài 4: Chứng minh rằng các hàm số sau là những hàm số tuần hồn với chu kì cơ sở </b><i>T .</i>0
a. <i>y</i>sin<i>x</i>, <i>T</i>02 <sub>b. </sub><i>y</i>tan 2<i>x</i><sub>, </sub><i>T</i>0 2
.
<b>Bài 5: Chứng minh rằng các hàm số sau là những hàm số tuần hoàn với chu kì cơ sở </b><i>T .</i>0
a. <i>y</i>sin 3<i>x</i>, 0
2
3
<i>T</i>
b. <i>y</i>cos 2<i>x</i> , <i>T</i>0 2
.
<b>PHẦN 3 – CÁC DẠNG BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM</b>
<i><b>Dạng 1: Tập xác định của hàm số lượng giác</b></i>
<b>Câu 1:</b> <i>Tìm tập xác định D của hàm số y</i>tan 2<i>x</i> là
<b>A. </b> \ 4 2 ,
<i>k</i>
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <sub></sub>
R Z
. <b>B. </b><i>D</i> \ 2 <i>k k</i>,
<sub></sub> <sub></sub>
R Z
.
<b>C. </b>
\ ,
4 2
<i>k</i>
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <sub></sub>
R Z
. <b>D. </b>
\ ,
4
<i>D</i> <sub></sub> <i>k k</i> <sub></sub>
R Z
.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn C</b>
Đkxđ của hàm số đã cho là : cos 2<i>x </i>0 2<i>x</i> 2 <i>k</i>
4 2
<i>k</i>
<i>x</i>
.
<b>Câu 2:</b> <i>Tìm tập xác định D của hàm số </i>
1 sin
sin 1
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<sub> là</sub>
<b>A. </b>
\ 2 ,
2
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i> <sub></sub>
R Z
. <b>B. </b><i>D</i>R\
<b>C. </b>
3
\ 2 ,
2
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i> <sub></sub>
R Z
. <b>D. </b><i>D</i>R\
<b>Chọn C</b>
Điều kiện xác định của hàm số đã cho là : sin<i>x </i>1
3
2
2
<i>x</i> <i>k</i>
.
<b>Câu 3:</b> Tập xác định của hàm số
cot
cos
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
là:
<b>A. </b><i>x</i> 2 <i>k</i>
. <b>B. </b><i>x k</i> 2<sub>.</sub> <b><sub>C. </sub></b><i>x k</i> <sub>.</sub> <b><sub>D. </sub></b><i>x k</i> 2
.
<b>Chọn D</b>
Đkxđ của hàm số đã cho là :
sin 0
cos 0
<i>x</i>
<i>x</i>
2
<i>x k</i>
<i>x</i> <i>k</i>
<i>x k</i> 2
.
<b>Câu 4:</b> Tập xác định của hàm số
2
2 sin 6
<i>y</i>
<i>x</i>
<sub> là</sub>
<b>A. </b><i>D</i>\
<b>C. </b>
\ |
4
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i> <sub></sub>
. <b>D. </b>
\ 2 |
4
<i>D</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i> <sub></sub>
.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
Ta có sin 6<i>x </i>2 2 sin 6 <i>x<sub> , x</sub></i>0 <i><sub> . Vậy hàm số đã cho xác đinh với mọi x .</sub></i>
<b>A. </b><i>x</i> 2 <i>k k</i>, <i>Z</i>
. <b>B. </b><i>x .</i>0
<b>C. </b><i>x k k Z</i> , . <b>D. </b><i>x k</i> 2 , <i>k Z</i> .
Đáp án <b>D.</b>
Hàm số đã cho xác định khi cos<i>x , mà </i>1 0 cos<i>x</i>1 0, <i>x</i> , do vậy để hàm số xác định
thì cos<i>x</i> 1 <i>x k</i> 2 , <i>k</i>
<b>Câu 6:</b> Tìm tập xác định của hàm số sau
tan 2
3 sin 2 cos 2
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<b>A. </b> \ 4 2 12, 2;
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>B. </b> \ 3 2 5, 2;
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>C. </b>
\ , ;
4 2 3 2
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>D. </b>
\ , ;
3 2 12 2
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A</b>
Điều kiện:
2 <sub>4</sub> <sub>2</sub>
2
2sin(2 ) 0
3 sin 2 cos 2 0
6
<sub></sub>
<sub></sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub>
<sub></sub>
<i>x</i> <i>k</i>
<i>x</i> <i>k</i>
4 2 4 2
2
6 12 2
<sub></sub> <sub></sub>
<sub></sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub>
<i>x</i> <i>k</i> <i>x</i> <i>k</i>
<i>x</i> <i>k</i> <i>x</i> <i>k</i>
.
TXĐ: \ 4 2 12, 2;
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i>
.
<b>Câu 7:</b> Tập xác định của hàm số
1 cos
cot
6 1 cos
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> là:</sub>
<b>A. </b>
\ 2 |
6
<i>D</i><i>R</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i><i>Z</i><sub></sub>
<sub>.</sub> <b><sub>B. </sub></b>
7
\ , k 2 |
6
<i>D</i><i>R</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i><i>Z</i><sub></sub>
<sub>.</sub>
<b>C. </b><i>D</i><i>R</i>\ k 2 |
\ |
6
<i>D</i><i>R</i> <sub></sub> <i>k</i> <i>k</i><i>Z</i><sub></sub>
<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B </b>
Vì 1 cos <i>x</i><sub> nên 1 cos</sub>1 <i>x</i><sub> và </sub>0
1 cos
1 cos 0 0
1 cos
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<sub>.</sub>
Hàm số xác định
sin 0
,
6 6
2
1 cos 0
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i>
<i>k Z</i>
<i>x k</i>
<i>x</i>
<sub></sub> <sub></sub> <sub> </sub>
<sub>.</sub>
Tập xác định của hàm số là \ 6 <i>k k</i>, 2 |<i>k Z</i>
<b>Câu 8:</b> Tìm tập xác định của hàm số
1 cos 3
1 sin 4
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<b>A. </b>
\ ,
8 2
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>B. </b>
3
\ ,
8 2
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>C. </b> \ 4 2,
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>D. </b> \ 6 2,
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A</b>
Do 1 cos3 <i>x</i> 0 <i>x</i> <sub> nên hàm số có nghĩa </sub> 1 sin 4<i>x</i>0
sin 4 1 ,
8 2
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i> <i>k</i>
.
TXĐ:
\ ,
8 2
<sub></sub> <sub></sub>
<i>D</i> <i>k</i> <i>k</i>
.
<b>Câu 9:</b> Tìm tất cả giá trị <i>m</i> để hàm số<i>y</i> sin<i>x m</i> hàm số có tập xác định là R.
<b>A. </b><i>m </i>1. <b>B. </b><i>m </i>1.
<b>C. </b> 1 <i>m</i>1<sub>.</sub> <b><sub>D. </sub></b><i>m </i>1<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
Điều kiện: sin<i>x m</i> 0 <i>x</i> R <i>sin x</i><i>m</i> <i>x</i> R 1 <i>m</i> <i>m</i>1<sub>.</sub>
<b>Câu 10:</b> Hàm số
2 sin 2
cos 1
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>m</i> <i>x</i> <sub> có tập xác định khi</sub>
<b>A. </b><i>m</i>0<sub>.</sub> <b><sub>B. </sub></b>0<i>m</i>1<sub>.</sub> <b><sub>C. </sub></b><i>m</i>1<sub>.</sub> <b><sub>D. </sub></b> 1 <i>m</i>1<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
Hàm số có tập xác định khi <i>m</i>cos<i>x</i> 1 0,<i>x</i>
Khi <i>m</i>0<sub> thì </sub><i>m</i>cos<i>x</i> 1
Khi <i>m</i>0<sub> thì </sub><i>m</i>cos<i>x</i> 1
<i><b>Dạng 2: Sự đồng biến, nghịch biến của HSLG</b></i>
<b>Câu 1.</b> Xét hàm số <i>y</i>sin<i>x</i> trên đoạn ; .0 <sub> Khẳng định nào sau đây là đúng?</sub>
<b>A.</b> Hàm số đồng biến trên các khoảng 2
<sub> và</sub>
0
<sub> </sub>
<b>B.</b> Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng 2
<sub> ; nghịch biến trên khoảng</sub>
0
2; .
<b>C. </b>Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng 2
<sub> ; đồng biến trên khoảng</sub>
0
2; .
<sub> </sub>
<b>D. </b>Hàm số nghịch biến trên các khoảng 2
<sub> và</sub>
0
2; .
<sub> </sub>
<i><b>Lời giải</b></i>
<b>Chọn A</b>
<b>Cách 1: Từ lý thuyết về các hàm số lượng giác cơ bản ở trên ta có hàm số </b><i>y</i>sin<i>x</i>nghịch biến
trên khoảng 2
<sub> và đồng biến trên khoảng</sub>
0
2; .
<sub> </sub>
<b>Cách 2: Sử dụng máy tính cầm tay.</b>
Do ở đề bài, các phương án A, B, C, D chỉ xuất hiện hai khoảng là 2
<sub> và </sub>
0
2;
<sub> nên </sub>
ta sẽ dùng máy tính cầm tay chức năng MODE 7: TABLE để giải bài toán.
Ấn
Máy hiện <i>f X </i>
Lúc này từ bảng giá trị của hàm số ta thấy hàm số nghịch biến trên khoảng 2
<sub> và đồng </sub>
biến trên khoảng
0
2; .
<sub> </sub>
<b>Câu 2.</b> Trong khoảng 0;2
<sub>, hàm số </sub><i>y</i>sin<i>x</i> cos<i>x</i><sub>là hàm số:</sub>
<b>A.</b> Đồng biến. <b>B.</b> Nghịch biến.
<b>C.</b> Không đổi. <b>D.</b> Vừa đồng biến vừa nghịch biến.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A </b>
<b>Cách 1 : Ta thấy trên khoảng </b>
0;
2
<sub> hàm </sub> <i>f x</i>( ) sin <i>x</i><sub> đồng biến và hàm </sub><i>g x</i>( ) cos<i>x</i><sub> đồng</sub>
biến , suy ra trên
0;
2
<sub> hàm số </sub><i>y</i>sin<i>x</i> cos<i>x</i><sub> đồng biến.</sub>
<b>Cách 2 : Sử dụng máy tính . Dùng TABLE ta xác định được hàm số </b><i>y</i>sin<i>x</i> cos<i>x</i>tăng trên
0;
<b>Câu 3.</b> Xét hàm số <i>y</i>cos<i>x</i> trên đoạn ; . <sub> Khẳng định nào sau đây là đúng?</sub>
<b>A.</b> Hàm số nghịch biến trên các khoảng
<b>C. </b>Hàm số nghịch biến trên khoảng
<b>D. </b>Hàm số luôn đồng biến trên các khoảng
<i><b>Lời giải</b></i>
<b>Chọn B</b>
Theo lý thuyết ta có hàm số <i>y</i>cos<i>x</i><sub> đồng biến trên mỗi khoảng</sub>
nghịch biến trên khoảng
biến trên khoảng
<b>Câu 4.</b> Xét sự biến thiên của hàm số <i>y</i>sin<i>x</i> cos .<i>x</i> Trong các kết luận sau, kết luận nào đúng?
<b>A.</b> Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng
3
4 4; .
<sub> </sub>
<b>B.</b> Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng
3
4 4; .
<sub> </sub>
<b>C. </b>Hàm số đã cho có tập giá trị là1 1; . <sub> </sub>
<b>D. </b>Hàm số đã cho luôn nghịch biến trên khoảng 4 4
; .
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
<b>Cách 1: </b>
Ta có
sin cos 2 sin .
4
<sub></sub> <sub></sub>
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
Từ đây ta có thể loại đáp án C, do tập giá trị của hàm số là 2 2; .
<sub></sub>
Hàm số đã cho tuần hoàn với chu kỳ 2 do vậy ta xét sự biến thiên của hàm số trên đoạn
4 4; .
Ta có:
* Hàm số đồng biến trên khoảng 4 4
; .
* Hàm số nghịch biến trên khoảng 4 4
; .
<b><sub> Từ đây ta chọn A</sub></b>
<b>Cách 2: Sử dụng máy tính cầm tay</b>
Tương tự như ở ví dụ 1, ta sẽ sử dụng máy tính cầm tay chức năng MODE 7: TABLE để giải
bài toán.
Ấn
Máy hiện <i>f X </i>
Từ bảng giá trị của hàm số <i>f x</i>
đến 4 2 3561,
thì
giá trị của hàm số tăng dần, tức là hàm số đồng biến trên khoảng
3
4 4; .
<sub> </sub>
<i>Phân tích thêm: Khi x chạy từ </i> 4
đến
7
5 49778
4 ,
thì giá trị của hàm số giảm dần, tức là
hàm số nghịch biến trên khoảng 4 4
; .
<sub> </sub>
<b>Câu 5.</b> Chọn câu đúng?
<b>A.</b> Hàm số <i>y</i>tan<i>x</i> luôn luôn tăng.
<b>B.</b> Hàm số <i>y</i>tan<i>x</i> luôn luôn tăng trên từng khoảng xác định.
<b>C. </b>Hàm số <i>y</i>tan<i>x</i> tăng trong các khoảng
<b>D. </b>Hàm số <i>y</i>tan<i>x</i> tăng trong các khoảng
<b>Chọn B</b>
Với A ta thấy hàm số <i>y</i>tan<i>xkhông xác định tại mọi điểm x ¡ nên tồn tại các điểm làm</i>
cho hàm số bị gián đoạn nên hàm số không thể luôn tăng.
Với B ta thấy B đúng vì hàm số <i>y</i>tan<i>x</i> đồng biến trên mỗi khoảng 2 2
, .
<i>k</i> <i>k</i> <i>k</i>
¢
Từ đây loại C và D.
<b>Câu 6.</b> Xét hai mệnh đề sau:
(I)
3
x ;
2
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> : Hàm số</sub>
1
y
s inx
giảm.
(II)
3
x ;
2
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> : Hàm số </sub>
1
y
cos x
giảm.
Mệnh đề đúng trong hai mệnh đề trên là:
<b>A. </b>Chỉ (I) đúng . <b>B. </b>Chỉ (II) đúng . <b>C. </b>Cả 2 sai . <b>D.</b> Cả 2 đúng .
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
<i><b>Cách 1:</b></i>
Như bài toán xét xem hàm số tăng hay giảm. Ta lấy 1 2
3
x x ;
2
<sub></sub> <sub></sub>
Lúc này ta có
2 <sub>`</sub>
1 1
f x f x
sinx sinx
1 2
1 2
sinx sinx
sinx sinx
Ta thấy 1 2
3
x x ;
2
<sub></sub> <sub></sub>
<sub> thì </sub>
1 2
1 2
1 2
s inx sinx
0
sinx .s inx
f x f x
. Vậy
1
y
s inx
là hàm tăng.
Tương tự ta có
1
y
cos x
là hàm giảm. Vậy I sai, II đúng.
Sử dụng lệnh TABLE để xét xem hàm số tăng hay giảm trên máy tính.
Với hàm
1
s inx<sub> ta nhập MODE 7: TABLE ( )</sub>
Nhập hàm f x
START? ; END?
3
2
. STEP? 10
.
Của hàm số
1
sinx
<i>y </i>
như hình bên. Ta thấy giá trị của hàm số tăng dần khi x chạy từ <sub> đến</sub>
3
2
. Nên ta kết luận trên
3
;
2
<sub> hàm số </sub>
1
sinx
<i>y </i>
tăng.
Tương tự với II và kết luận.
<b>Câu 7.</b> Cho hàm số
4sin cos sin 2
6 6
<i>y</i> <sub></sub><i>x</i><sub></sub> <sub></sub><i>x</i> <sub></sub> <i>x</i>
<sub>. Kết luận nào sau đây là đúng về sự biến </sub>
thiên của hàm số đã cho?
<b>A.</b> Hàm số đã cho đồng biến trên các khoảng 0;4
<sub> và </sub>
3
;
4
<sub>.</sub>
<b>B. </b>Hàm số đã cho đồng biến trên
<b>C.</b> Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng
3
0;
4
<sub> .</sub>
<b>D.</b> Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng
0;
4
<sub> và nghịch biến trên khoảng</sub> 4;
<sub>.</sub>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A </b>
Ta có
4sin cos sin 2
6 6
<i>y</i> <sub></sub><i>x</i> <sub></sub> <sub></sub><i>x</i> <sub></sub> <i>x</i>
<sub> = </sub>2 sin 2<i>x</i> sin 3 sin 2<i>x</i> sin 2<i>x</i> 3
<sub> . Xét sự </sub>
biến thiên của hám số <i>y</i>sin 2<i>x</i> 3 , ta sử dụng TABLE để xét các mệnh đề .
Ta thấy với A. Trên
0;
4
<sub> thì giá trị của hàm số luôn tăng. </sub>
Tương tự trên
3
;
4
<sub> thì giá trị của hàm số cũng ln tăng. </sub>
MODE 7
1
<b>Câu 8.</b> Bảng biến thiên của hàm số <i>y</i><i>f x</i>( ) cos 2 <i>x</i>trên đoạn
3
;
2 2
<sub> là:</sub>
<b>A. </b> <b>B.</b>
<b>C.</b> <b>D.</b>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A </b>
<i>Ta có thể loại phương án B ;C ;D luôn do tại </i> <i>f</i>
<b>Câu 9.</b> Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i>cos<i>x</i> tăng trên khoảng nào?
<b>A.</b>
3
2 ; 2
4 <i>k</i> 4 <i>k</i>
<sub> .</sub> <b><sub>B.</sub></b>
3
;
4 <i>k</i> 4 <i>k</i>
<sub> .</sub>
<b>C.</b>
2 ; 2
2 <i>k</i> 2 <i>k</i>
<sub> .</sub> <b><sub>D.</sub></b>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A </b>
Ta có
sin cos 2 sin
4
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i> <sub></sub><i>x</i> <sub></sub>
<sub> . Để hàm số </sub><i>y</i>sin<i>x</i>cos<i>x</i><sub> tăng thì</sub>
2 2 , .
2 <i>k</i> <i>x</i> 4 2 <i>k</i> <i>k</i>
3 2 2 , .
4 <i>k</i> <i>x</i> 4 <i>k</i> <i>k</i>
<b>Câu 10.</b> Xét hai mệnh đề sau:
(I): <i>x</i> 2 2;
<sub></sub> <sub></sub>
<sub>:Hàm số </sub><i>y</i>tan2 <i>x</i><sub> tăng.</sub>
(II):
;
2 2
<i>x</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<sub>:Hàm số </sub><i>y</i>sin2 <i>x</i><sub> tăng.</sub>
Hãy chọn mệnh đề đúng trong các mệnh đề trên:
<b>A.</b> Chỉ (I) đúng . <b>B.</b> Chỉ (II) đúng . <b>C.</b> Cả hai đúng. <b>D.</b> Cả hai sai.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn C </b>
Bài tốn có hai hàm số mà cùng xét trên một khoảng nên ta sẽ sử dụng chức năng TABLE
cho hai hàm Ấn MODE7 : Nhập <i>f x</i>
Ta thấy cả hai hàm số đều không là hàm tăng trên cả khoảng
;
2 2
<sub> . Vì khi </sub><i>x</i><sub> chạy từ 2</sub>
đến 0 thì giá trị của hai hàm số đều giảm . Khi <i>x</i>chạy từ 0 đến 2
<i><b>Dạng 3: Tính chẵn - lẻ của HSLG</b></i>
<b>Câu 1.</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số chẵn?
<b>A. </b><i>y</i>=sin .<i>x</i> <b>B. </b><i>y</i>=cos .<i>x</i> <b>C. </b><i>y</i>=tan .<i>x</i> <b>D. </b><i>y</i>=cot .<i>x</i>
<b>Lời giải.</b>
<b>Chọn B</b>
Hàm số <i>y</i>=sin<i>x</i> là hàm số lẻ.
Hàm số <i>y</i>=cos<i>x</i> là hàm số chẵn.
Hàm số <i>y</i>=tan<i>x</i> là hàm số lẻ.
Hàm số <i>y</i>=cot<i>x</i> là hàm số lẻ.
Vậy B là đáp án đúng.
<b>Câu 2.</b> Trong các hàm số sau hàm số nào là hàm số chẵn?
<b>A. </b><i>y</i>sin 2<i>x</i>. <b>B. </b><i>y</i>cos3<i>x</i>. <b>C. </b><i>y</i>cot 4<i>x</i>. <b>D. </b><i>y</i>tan 5<i>x</i>.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
<b>Cách 1: </b>
<b>Tập xác định của hàm số </b><i>y</i>cos3<i>x</i> là <i>D </i>.
<b>Cách 2: Casio</b>
Mode 7=> nhập hàm số <i>f x</i>
KQ:
cos3
<i>y</i> <i>x</i><sub>là hàm số chẵn.</sub>
Thực hiện tương tự cho A, C, D ta nhận được các hàm số lẻ.
<b>Câu 3.</b> Hàm số nào sau đây là hàm số chẵn
<b>A. </b><i>y</i>sin 3<i>x</i>. <b>B. </b><i>y</i><i>x</i>.cos<i>x</i>. <b>C. </b><i>y</i>cos .tan 2<i>x</i> <i>x</i>. <b>D. </b>
tan
sin
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
.
<b>Lời giải</b>
<b> Chọn D</b>
<b>Cách 1: </b>
<b>Tập xác định của hàm số </b>
tan
sin
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
là <i>D</i> \ <i>k</i> 2,<i>k</i>
<sub></sub> <sub></sub>
.
tan tan
sin sin
<i>x</i> <i>x</i>
<i>f</i> <i>x</i> <i>f x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<b>Cách 2: Casio</b>
Mode 7=> nhập hàm số
tan
tan
sin sin
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>f x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
Star : -10; End: 10; Step :1
tan
sin
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
là hàm số chẵn.
Thực hiện tương tự cho A, B, C ta nhận được các hàm số lẻ.
<b>Câu 4.</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số chẵn?
<b>A. </b><i>y</i>=- sin .<i>x</i> <b>B. </b><i>y</i>=cos<i>x</i>- sin .<i>x</i>
<b>C. </b><i>y</i>=cos<i>x</i>+sin .2<i>x</i> <b>D. </b><i>y</i>=cos sin .<i>x</i> <i>x</i>
<b>Lời giải.</b>
<b>Chọn C</b>
Tất các các hàm số đều có TXĐ: D = ¡ <sub>. Do ú </sub>" ẻ<i>x</i> Dị - ẻ<i>x</i> D.
Bõy gi ta kiểm tra (<i>f</i> - <i>x</i>)=<i>f x</i>( ) hoặc (<i>f</i> - <i>x</i>)=- <i>f x</i>( ).
Với <i>y</i>=<i>f x</i>( )=- sin<i>x</i>. Ta có (<i>f</i> - <i>x</i>)=- sin(- <i>x</i>)=sin<i>x</i>=- -( sin<i>x</i>)
( ) ( )
<i>f</i> <i>x</i> <i>f x</i>
ắắđ - =- <sub>. Suy ra hàm số </sub><i>y</i>=- sin<i>x</i><sub> là hàm số lẻ.</sub>
Với <i>y</i>=<i>f x</i>( )=cos<i>x</i>- sin .<i>x</i> Ta có (<i>f</i> - <i>x</i>)=cos(- <i>x</i>)- sin(- <i>x</i>)=cos<i>x</i>+sin<i>x</i>
( ) { ( ) ( ), }
<i>f</i> <i>x</i> <i>f x f x</i>
ắắđ - ạ
-. Suy ra hàm số <i>y</i>=cos<i>x</i>- sin<i>x</i> không chẵn không lẻ.
Với <i>y</i>=<i>f x</i>( )=cos<i>x</i>+sin2<i>x</i>. Ta có (<i>f</i> - <i>x</i>)=cos(- <i>x</i>)+sin2(- <i>x</i>)
( ) ( )2 [ ]2 2
cos <i>x</i> ésin <i>x</i>ù cos<i>x</i> sin<i>x</i> cos<i>x</i> sin <i>x</i>
= - +<sub>ë</sub> - <sub>û</sub>= + - = +
( ) ( )
<i>f</i> <i>x</i> <i>f x</i>
ắắđ - = <sub>. Suy ra hm s </sub><i><sub>y</sub></i><sub>=</sub><sub>cos</sub><i><sub>x</sub></i><sub>+</sub><sub>sin</sub>2<i><sub>x</sub></i>
<b> l hàm số chẵn. Chọn.</b> <b>C.</b>
Với <i>y</i>=<i>f x</i>( )=cos sin .<i>x</i> <i>x</i> Ta có (<i>f</i> - <i>x</i>)=cos(- <i>x</i>).sin(- <i>x</i>)=- cos sin<i>x</i> <i>x</i>
( ) ( )
<i>f</i> <i>x</i> <i>f x</i>
ắắđ - =- <sub>. Suy ra hàm số </sub><i>y</i>=cos sin<i>x</i> <i>x</i><sub> là hàm số lẻ.</sub>
<b>Câu 5.</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số chẵn?
<b>A. </b><i>y</i>=sin2 .<i>x</i> <b>B. </b><i>y x</i>= cos .<i>x</i> <b>C. </b><i>y</i>=cos .cot .<i>x</i> <i>x</i> <b>D. </b>
tan
.
sin
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
=
<b>Lời giải.</b>
<b>Chọn D</b>
<b> Xét hàm số </b><i>y</i>=<i>f x</i>( )=sin2 .<i>x</i>
TXĐ: D = Ă <sub>. Do ú </sub>" ẻ<i>x</i> Dị - ẻ<i>x</i> D.
Ta có (<i>f</i> - <i>x</i>)=sin 2(- <i>x</i>)=- sin2<i>x</i>=- <i>f x</i>( ) ắắđ<i>f x</i>( ) l hm s l.
<b> Xột hàm số </b><i>y</i>=<i>f x</i>( )=<i>x</i>cos .<i>x</i>
TXĐ: D = ¡ <sub>. Do ú </sub>" ẻ<i>x</i> Dị - ẻ<i>x</i> D.
Ta cú (<i>f</i> - <i>x</i>) (= - <i>x</i>).cos(- <i>x</i>)=- <i>x</i>cos<i>x</i>=- <i>f x</i>( ) ắắđ<i>f x</i>( ) l hm s l.
<b> Xột hm s </b><i>y</i>=<i>f x</i>( )=cos cot .<i>x</i> <i>x</i>
TX: D=Ă \{<i>kp</i>(<i>k</i>ẻ Â)}. Do ú " ẻ<i>x</i> Dị - ẻ<i>x</i> D.
<b> Xét hàm số </b> ( )
tan <sub>.</sub>
sin
<i>x</i>
<i>y</i> <i>f x</i>
<i>x</i>
= =
TXĐ: D \ <i>k</i>2 (<i>k</i> ) .
<i>p</i>
ì ü
ï ï
ï ï
= ớ<sub>ù</sub> ẻ ý<sub>ù</sub>
ù ù
ợ ỵ
Ă Â
Do ú " ẻ<i>x</i> Dị - <i>x</i>ẻ D.
Ta cú ( )
( )
( ) ( )
tan tan tan
sin sin sin
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>f</i> <i>x</i> <i>f x</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
-
-- = = = =
- - ắắđ<i>f x</i>( )<b><sub> là hàm số chẵn. Chọn.</sub><sub>D.</sub></b>
<b>Câu 6.</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào có đồ thị đối xứng qua trục tung?
<b>A. </b><i>y</i>=sin cos2 .<i>x</i> <i>x</i> <b>B. </b>
3
sin .cos .
2
<i>y</i>= <i>x</i> ổỗỗ<sub>ỗố</sub><i>x</i>- <i>p</i>ửữữ<sub>ữ</sub><sub>ứ</sub>
<b>C. </b> 2
tan <sub>.</sub>
tan 1
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
=
+ <b><sub>D. </sub></b><i>y</i>=cos sin .<i>x</i> 3<i>x</i>
<b>Lời giải.</b>
<b>Chọn B</b>
Xét đáp án B, ta có ( )
3 3 4
sin .cos sin .sin sin
2
<i>y</i>=<i>f x</i> = <i>x</i> <sub>ỗố</sub>ỗỗổ<i>x</i>- <i>p</i>ử<sub>ứ</sub>ữữ<sub>ữ</sub>= <i>x</i> <i>x</i>= <i>x</i>
. Kim tra được đây là hàm
<b>số chẵn nên có đồ thị đối xứng qua trục tung. Chọn.</b> <b>B.</b>
<b>Câu 7.</b> Cho hàm số ( )<i>f x</i> =sin2<i>x</i> và ( )<i>g x</i> =tan .2<i>x</i> Chọn mệnh đề đúng
<b>A. </b> <i>f x</i>( ) là hàm số chẵn, ( )<i>g x</i> là hàm số lẻ.
<b>B. </b> <i>f x</i>( ) là hàm số lẻ, ( )<i>g x</i> là hàm số chẵn.
<b>C. </b> <i>f x</i>( ) là hàm số chẵn, ( )<i>g x</i> là hàm số chẵn.
<b>D. </b> <i>f x</i>( ) và ( )<i>g x</i> đều là hàm số lẻ.
<b>Lời giải.</b>
<b>Chọn B</b>
<b> Xét hàm số ( )</b><i>f x</i> =sin2 .<i>x</i>
TXĐ: D = ¡ <sub>. Do đó </sub>" Ỵ<i>x</i> DÞ - <i>x</i>Ỵ D.
Ta có (<i>f</i> - <i>x</i>)=sin 2(- <i>x</i>)=- sin2<i>x</i>=- <i>f x</i>( ) ắắđ<i>f x</i>( ) l hàm số lẻ.
<b> Xét hàm số ( )</b>
2
tan .
<i>g x</i> = <i>x</i>
TXĐ: D \ 2 <i>k</i> (<i>k</i> ) .
<i>p</i> <i><sub>p</sub></i>
ỡ ỹ
ù ù
ù ù
= ớ<sub>ù</sub> + ẻ ý<sub>ù</sub>
ù ù
ợ ỵ
Ă Â
Do ú " ẻ<i>x</i> Dị - <i>x</i>ẻ D.
Ta cú ( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2
tan tan tan
<i>g x</i>- =<sub>ë</sub>é - <i>x</i><sub>û</sub>ù= - <i>x</i> = <i>x</i>=<i>g x</i> ắắđ<i>f x</i><sub>( )</sub><sub> l hm s chn.</sub>
<b>Chn.</b> <b>B.</b>
<b>Cõu 8.</b> Cho hai hàm số ( ) 2
cos2
1 sin 3
<i>x</i>
<i>f x</i>
<i>x</i>
=
+ <sub> và </sub> ( ) 2
sin2 cos3
2 tan
<i>x</i> <i>x</i>
<i>g x</i>
<i>x</i>
-=
+ <sub>. Mệnh đề nào sau đây là đúng?</sub>
<b>A. </b> <i>f x</i>( ) lẻ và ( )<i>g x</i> chẵn. <b>B. </b><i>f x</i>( ) và ( )<i>g x</i> chẵn.
<b>C. </b> <i>f x</i>( ) chẵn, ( )<i>g x</i> lẻ. <b>D. </b><i>f x</i>( ) và ( )<i>g x</i> lẻ.
<b>Lời giải.</b>
<b>Chọn B</b>
<b> Xét hàm số </b> ( ) 2
cos2
.
1 sin 3
<i>x</i>
<i>f x</i>
<i>x</i>
=
+
Ta có ( )
( )
( ) ( )
2 2
cos 2 cos2
1 sin 3 1 sin 3
<i>x</i> <i>x</i>
<i>f</i> <i>x</i> <i>f x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
-- = = =
+ - + ắắđ<i>f x</i>( )<sub> l hàm số chẵn.</sub>
<b> Xét hàm số </b> ( ) 2
sin2 cos3
.
2 tan
<i>x</i> <i>x</i>
<i>g x</i>
<i>x</i>
-=
+
TXĐ: D \ 2 <i>k</i> (<i>k</i> )
<i>p</i>
<i>p</i>
ì ỹ
ù ù
ù ù
= ớ<sub>ù</sub> + ẻ ý<sub>ù</sub>
ù ù
ợ ỵ
Ă Â
. Do ú " ẻ<i>x</i> Dị - <i>x</i>ẻ D.
Ta cú ( )
( ) ( )
( ) ( )
2 2
sin 2 cos 3 sin2 cos3
2 tan 2 tan
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>g x</i> <i>g x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
- - -
-- = = =
+ - + ắắđ<i>g x</i>( ) <sub> l hm s chn.</sub>
Vy ( )<i>f x</i> và ( )<i>g x</i> <b> chẵn. Chọn.</b> <b>B.</b>
<b>Câu 9.</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào có đồ thị đối xứng qua gốc ta ?
<b>A. </b> 3
1
.
sin
<i>y</i>
<b>B. </b><i>y</i> sin <i>x</i> 4.
<i>p</i>
ổ ử<sub>ữ</sub>
ỗ
= ỗ<sub>ỗố</sub> + ữ<sub>ữ</sub><sub>ứ</sub>
<b>C. </b><i>y</i> 2cos <i>x</i> 4 .
<i>p</i>
ổ ử<sub>ữ</sub>
ỗ
= ỗ<sub>ỗố</sub> - ÷<sub>÷</sub><sub>ø</sub>
<b>D. </b><i>y</i>= sin2 .<i>x</i>
<b>Lời giải.</b>
<b>Chọn A</b>
Viết lại đáp án B l ( )
1
sin sin cos .
4 2
<i>y</i>= ỗổỗ<sub>ỗố</sub><i>x</i>+<i>p</i>ửữữ<sub>ữ</sub><sub>ứ</sub>= <i>x</i>+ <i>x</i>
Viết lại đáp án C là <i>y</i> 2cos<i>x</i> 4 sin<i>x</i> cos .<i>x</i>
<i>p</i>
ổ <sub>ữ</sub>ử
ỗ
= ỗ<sub>ỗố</sub> - ữ<sub>ữ</sub><sub>ứ</sub>= +
<b>Kim tra c ỏp án A là hàm số lẻ nên có đồ thị đối xứng qua gốc tọa độ. Chọn. A.</b>
Ta kiểm tra được đáp án B và C là các hàm số không chẵn, không lẻ.
Xét đáp án. <b>D.</b>
Hàm số xác định sin2<i>x</i> 0 2<i>x</i> [<i>k</i>2 ; <i>k</i>2 ] <i>x</i> <i>k</i> ;2 <i>k</i>
<i>p</i>
<i>p p</i> <i>p</i> éê<i>p</i> <i>p</i>ùú
Û ³ Û Ỵ + Û Ỵ +
ê ú
ë û
( )
<i>D</i> éê<i>kp</i> <i>p</i> <i>kp</i>ựỳ <i>k</i>
ắắđ = + ẻ
ờ ỳ
ở ỷ Â
Chn <i>x</i> 4 D
<i>p</i>
= Ỵ
nhưng <i>x</i> 4 D.
<i>p</i>
- =- Ï
Vậy <i>y</i>= sin2<i>x</i> không chẵn, không lẻ.
<b>Câu 10.</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số chẵn?
<b>A. </b><i>y</i> 2cos <i>x</i> 2 sin( 2 .<i>x</i>)
<i>p</i>
<i>p</i>
ổ ử<sub>ữ</sub>
ỗ
= ỗ<sub>ỗố</sub> + ÷<sub>÷</sub><sub>ø</sub>+
<b>-B. </b><i>y</i> sin <i>x</i> 4 sin <i>x</i> 4.
<i>p</i> <i>p</i>
æ ử<sub>ữ</sub> ổ ử<sub>ữ</sub>
ỗ ỗ
= ỗ<sub>ỗ</sub><sub>ố</sub> - ữ<sub>ữ</sub><sub>ứ</sub>+ ỗ<sub>ỗ</sub><sub>ố</sub> + ữ<sub>ữ</sub><sub>ứ</sub>
<b>C. </b><i>y</i> 2sin <i>x</i> 4 sin .<i>x</i>
<i>p</i>
ổ ử<sub>ữ</sub>
ỗ
= ỗ<sub>ỗố</sub> + ữ<sub>ữ</sub><sub>ứ</sub>
<b>-D. </b><i>y</i>= sin<i>x</i>+ cos .<i>x</i>
<b>Lời giải. </b>
<b>Chọn C</b>
Viết lại đáp án A là <i>y</i> 2cos <i>x</i> 2 sin( 2<i>x</i>) 2sin<i>x</i> sin2 .<i>x</i>
<i>p</i>
<i>p</i>
ổ ử<sub>ữ</sub>
ỗ
= ỗ<sub>ỗố</sub> + ữ<sub>ữ</sub><sub>ứ</sub>+ - =- +
Vit li ỏp án B là <i>y</i> sin <i>x</i> 4 sin <i>x</i> 4 2sin .cos<i>x</i> 4 2sin .<i>x</i>
<i>p</i> <i>p</i> <i>p</i>
ổ ử<sub>ữ</sub> ổ ử<sub>ữ</sub>
ỗ ç
= <sub>ç</sub><sub>è</sub>ç - <sub>ø</sub>÷<sub>÷</sub>+ <sub>è</sub><sub>ç</sub>ç + <sub>÷</sub>÷<sub>ø</sub>= =
Viết lại đáp án C là <i>y</i> 2sin <i>x</i> 4 sin<i>x</i> sin<i>x</i> cos<i>x</i> sin<i>x</i> cos .<i>x</i>
<i>p</i>
ổ ử<sub>ữ</sub>
ỗ
= ỗ<sub>ỗố</sub> + ữ<sub>ữ</sub><sub>ứ</sub>- = + - =
<b>Ta kiểm tra được đáp án A và B là các hàm số lẻ. Đáp án C là hàm số chẵn. Chọn.</b> <b>C.</b>
Xét đáp án. <b>D.</b>
Hàm số xác định ( )
sin 0
D 2 ; 2 .
cos 0 2
<i>x</i>
<i>k</i> <i>k</i> <i>k</i>
Chọn <i>x</i> 4 D
<i>p</i>
= Ỵ
nhưng <i>x</i> 4 D.
<i>p</i>
- =- Ï
Vậy<i>y</i>= sin<i>x</i>+ cos<i>x</i>khơng chẵn, khơng lẻ.
<i><b>Dạng 4: Tính tuần hồn, tìm chu kỳ của HSLG</b></i>
<b>Dạng 4.1: Tìm chu kì của hàm số tuần hoàn</b>
<b>Câu 1: Hàm số </b><i>y</i>cos2<i>x</i>1 tuần hoàn với chu kì:
<b>A. </b>. <b><sub>B. </sub></b>2 . <b><sub>C. </sub></b>2.
<b>D. </b>
3 .
2
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A</b>
<b>Cách 1. Giải theo pp tự luận</b>
+
2 1 cos 2 1 1
cos 1 1 cos 2
2 2 2
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
.
+ Do đó hàm số đã cho tuần hồn với chu kì
2
.
2
<b>Cách 2. Giải theo pp trắc nghiệm</b>
+ Sử dụng Casio:
Phương pháp tổng quát:
Bấm máy:
- Mode 7; nhập hàm <i>f x</i>
- Start: Nhập một giá trị <i>x bất kì thuộc tập xác định, nếu chu kì thuộc tập xác định thì ta nhập </i>0
ln giá trị chu kì.
- End: nhập 10
- Step: = đáp án đang kiểm tra.
- Nếu các giá trị <i>f x</i>
- Ta cần thử với đáp án nhỏ nhất trước.
<b>Cụ thể vào bài toán ta thực hiện:</b>
- Mode 7; nhập hàm
2
cos 1
<i>f x</i> <i>x</i>
- Start: Nhập giá trị 180(ứng với đáp án nhỏ nhất)
- End: nhập 10.180
- Step: Nhập 180
- Ta thấy các giá trị <i>f x</i>
Hàm số <i>y</i>.cos(<i>ax b</i> ) ( .<i>a</i>0) là một hàm số tuần hoàn với chu kì
2
<i>a</i>
nên học sinh
thường cho rằng hàm số <i>y</i>cos2<i>x</i>1 tuần hồn với chu kì 2 .
<b>A. </b>3.
<b>B. </b>2 . <b><sub>C. </sub></b>2.
<b>D. </b>.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
<b>Cách 1. Giải theo pp tự luận</b>
+ <i>y</i>2sin .cos 3<i>x</i> <i>x</i>sin 4<i>x</i> sin 2 .<i>x</i>
+ Hàm số <i>y</i>sin 4<i>x</i> tuần hồn với chu kì
2
4 2
.
+ Hàm số <i>y</i>sin 2<i>x</i> tuần hồn với chu kì
2
2
.
+ Do đó hàm số <i>y</i>2sin .cos 3<i>x</i> <i>x</i>là hàm tuần hồn với chu kì .
<b>Cách 2. Giải theo pp trắc nghiệm</b>
- Mode 7; nhập hàm <i>f x</i>
- Start: Nhập giá trị 60(ứng với đáp án nhỏ nhất)
- End: nhập 10.60
- Step: Nhập 60
- Ta thấy các giá trị <i>f x</i>
- Với đáp án D các giá trị <i>f x</i>
+ Hàm số <i>y</i>sin 4<i>x</i> tuần hoàn với chu kì
2
4 2
.
+ Hàm số <i>y</i>sin 2<i>x</i> tuần hồn với chu kì
2
2
.
+ Do đó hàm số <i>y</i>2sin .cos 3<i>x</i> <i>x</i>là hàm tuần hồn với chu kì 2
do đó chọn đáp án C.
<b>Câu 3: Hàm số </b><i>y</i>cos2<i>x</i>sin2 <i>x</i> tuần hồn với chu kì:
<b>A. </b>2 . <b><sub>B. </sub></b>.
<b>C. </b>
3
.
2
<b>D. Khơng có chu kì.</b>
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
<b>Cách 1. Giải theo pp tự luận</b>
+ <i>y</i>cos2<i>x</i>sin2 <i>x</i> nên y là một hàm hằng.1, <i>x</i>
+ Với mọi số T ta có:cos2
- Ta thấy các giá trị <i>f x</i>
+ Hàm số
2 1
cos 1 cos 2
2
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
tuần hoàn với chu kì
2
2
.
+ Hàm số
2 1
sin 1 cos 2
2
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
tuần hoàn với chu kì
2
2
.
+ Do đó học sinh thường cho rằng hàm số <i>y</i>cos2 <i>x</i>sin2 <i>x</i> tuần hồn với chu kì .
<b>Câu 4: Hàm số </b><i>y</i>2cos2<i>x</i>3cos3<i>x</i>8cos4 <i>x</i><b> tuần hoàn với chu kì :</b>
<b>A. </b>. <b><sub>B. </sub></b>2 . <b><sub>C. </sub></b>3 . <b><sub>D. </sub></b>4 .
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
<b>Cách 1. Giải theo pp tự luận</b>
+
2 3 4 9 3
2cos 3cos 8cos 4 cos 5cos 2 cos3 cos 4
4 4
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
+ Hàm số
9
cos
4
<i>y</i> <i>x</i>
tuần hoàn với chu kì 2 .
+ Hàm số <i>y</i>5cos 2<i>x</i> tuần hồn với chu kì
2
2
.
+ Hàm số
3
cos3
4
<i>y</i> <i>x</i>
tuần hồn với chu kì
2
3
.
+ Hàm số <i>y</i>cos 4<i>x</i> tuần hồn với chu kì
2
4 2
.
+ Do đó hàm số <i>y</i>2cos2<i>x</i>3cos3<i>x</i>8cos4 <i>x</i><b> là hàm tuần hồn với chu kì </b>2 .
- Mode 7; nhập hàm <i>f x</i>
- Step: Nhập 180
- Ta thấy các giá trị <i>f x</i>
- Với đáp án B các giá trị <i>f x</i>
<b>Câu 5: Hàm số </b><i>y</i>2sin2<i>x</i>4cos2 <i>x</i>6sin cos<i>x</i> <i>x</i><b> tuần hồn với chu kì :</b>
<b>A. </b>2.
<b>B. </b>2 . <b><sub>C. </sub></b>. <b><sub>D. </sub></b>
3
.
2
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
<b>Cách 1. Giải theo pp tự luận</b>
+ Hàm số <i>y</i>3sin 2<i>x</i> tuần hồn với chu kì
2
2
.
+ Hàm số <i>y</i>cos 2<i>x</i> tuần hồn với chu kì
2
2
.
+ Do đó hàm số <i>y</i>2sin2<i>x</i>4cos2 <i>x</i>6sin cos<i>x</i> <i>x</i><b> là hàm tuần hồn với chu kì </b>.
<b>Cách 2. Giải theo pp trắc nghiệm</b>
- Mode 7; nhập hàm
2 3 4
2cos 3cos 8cos
<i>f x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
- Start: Nhập giá trị 180(ứng với đáp án nhỏ nhất)
- End: nhập 10.180
- Step: Nhập 180
- Ta thấy các giá trị <i>f x</i>
- Với đáp án B các giá trị <i>f x</i>
<b>Câu 6: Hàm số </b>
2 2
2 2
cos sin
cos 2sin
<i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<b><sub> tuần hồn với chu kì :</sub></b>
<b>A. </b>2 . <b><sub>B. </sub></b>4 .2 <b><sub>C. </sub></b>3 . <b><sub>D. </sub></b>.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn D</b>
<b>Cách 1. Giải theo pp tự luận</b>
+
2 2
2 2
cos sin 2 cos 2
cos 2sin 3cos 2 1
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
+ Do đó hàm số
2 2
2 2
cos sin
cos 2sin
<i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<b><sub> là hàm tuần hoàn với chu kì </sub></b>.
<b>Cách 2. Giải theo pp trắc nghiệm</b>
Thao tác bấm máy như các ví dụ trên
- Ta thấy các giá trị <i>f x</i>
<b>Câu 1: Khẳng định nào sau đây là sai về tính tuần hồn và chu kì của các hàm số?</b>
<b>B. Hàm số </b><i>y</i>cos<i>x</i><b> là hàm số tuần hồn chu kì </b>.
<b>C. Hàm số </b><i>y</i>tan<i>x</i><b> là hàm số tuần hồn chu kì </b>.
<b>D. Hàm số </b><i>y</i>cot<i>x</i><b> là hàm số tuần hồn chu kì </b>.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
<b>Câu 2: Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số tuần hoàn?</b>
<b>A. </b><i>y x</i> cos .<i>x</i> <b>B. </b><i>y x</i> tan .<i>x</i> <b>C. </b><i>y</i> 2 tan<i>x</i>1. <b>D. </b><i>y</i> <i>x</i>21.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn C</b>
tuần hoàn.
+ Hàm số <i>y</i> 2 tan<i>x</i>1 tuần hồn với chu kì .
<b>Câu 3: Trong các hàm số sau, hàm số nào nào không tuần hoàn:</b>
<b>A. </b><i>y</i>sin<i>x</i>sin(<i>x</i> 2). <b>B. </b><i>y</i>sin 5<i>x</i>3cos 7 .<i>x</i>
<b>C. </b><i>y</i>tan 22 <i>x</i>1. <b>D. </b><i>y</i>3sin 2<i>x</i> 2.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn A</b>
+ Hàm số <i>y</i>sin<i>x</i> tuần hồn với chu kì 2 .
+ Hàm số <i>y</i>sin(<i>x</i> 2) tuần hồn với chu kì
2
.
2
+ Nhưng vì 1 và 2 không khả ước, nghĩa là không tồn tại bội số chung nhỏ nhất , nên hàm
sin sin( 2)
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i> <sub> khơng tuần hồn.</sub>
<b>Câu 4: Trong các hàm số sau, hàm số nào nào không tuần hoàn?</b>
<b>A. </b><i>y x</i> cos .2 <i>x</i> <b>B. </b><i>y</i>cos .2<i>x</i> <b>C. </b><i>y x</i> 2 cos .2<i>x</i> <b>D. </b><i>y x</i> 2.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
+
2 1 cos 2
cos
2
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i>
nên hàm số <i>y</i>cos2<i>x</i> tuần hồn với chu kì
2
2
.
+ Các hàm số cịn lại đều có <i>f x</i>
<b>Câu 5: Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số tuần hoàn?</b>
<b>A. </b><i>y</i>sin<i>x x</i> . <b>B. </b><i>y</i>2cos 3<i>x</i>1.
<b>C. </b><i>y x</i> sin 3 .<i>x</i> <b>D. </b><i>y x</i> 4 2<i>x</i>23.
<b>Lời giải</b>
<b>Chọn B</b>
+ Với các đáp án A, C, D ta thấy: <i>f x</i>
+ Hàm số <i>y</i>2cos 3<i>x</i>1. tuần hồn với chu kì 3
.
<b>Câu 6: Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số tuần hoàn?</b>
<b>A. </b><i>y</i>sin 2<i>x</i>3 .<i>x</i> <b>B. </b><i>y</i>
<b>C. </b><i>y</i>cos3 1 cos<i>x</i>
<b>Chọn C</b>
+ Với đáp án D, ta thấy: hàm số có tập xác định D= 0;
Với mọi số 0<sub> ta có </sub>0 D <sub> cịn </sub>0 D<sub> Nên hàm số khơng tuần hồn.</sub>
+ Với hàm số <i>y</i>cos 3 1 cos<i>x</i>
cos3 1 cos cos3 cos 3 .cos cos3 cos 4 cos 2
2
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
.
<b>IV </b>
<b> – BÀI TẬP LUYỆN TẬP</b>
<b>NHẬN BIẾT.</b>
<b>Câu 1:</b> Hàm số cos3
<i>x</i>
<i>y </i>
<b> tuần hồn với chu kì? </b>
<b>A. </b>2 . <b><sub>B. </sub></b>3.
<b>C. </b>6 . <b><sub>D. </sub></b>3 .
<b>Câu 2:</b> Hàm số sin 2 2
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x cox</i>
<b> tuần hồn với chu kì? </b>
<b>A. </b>4 . <b><sub>B. </sub></b>. <b><sub>C. </sub></b>2.
<b>D. </b>4.
<b>Câu 3:</b> Hàm số <i>y</i>sin2<i>x</i><b> tuần hồn với chu kì? </b>
<b>A. </b>2 . <b><sub>B. </sub></b>. <b><sub>C. </sub></b>2.
<b>D. </b>4 .
<b>Câu 4:</b> Hàm số <i>y</i>tan<i>x</i>cot 3<i>x</i><b> tuần hồn với chu kì? </b>
<b>A. </b>3.
<b>B. </b>3 . <b><sub>C. </sub></b>6.
<b>D. </b>.
<b>Câu 5:</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số tuần hoàn?
<b>A. </b><i>y</i>sin<i>x x</i> . <b>B. </b><i>y</i>2cos 3<i>x</i>1.
<b>C. </b><i>y x</i> sin 3 .<i>x</i> <b>D. </b><i>y x</i> 4 2<i>x</i>23.
<b>Câu 6:</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số tuần hoàn?
<b>A. </b><i>y</i>2<i>x</i>3sin .<i>x</i> <b>B. </b><i>y</i>sin<i>x</i>cos<i>x x</i> .
<b>C. </b><i>y</i>sin .2<i>x</i> <b>D. </b><i>y x</i> sin .2 <i>x</i>
<b>Câu 7:</b> Hai hàm số nào sau đây có chu kì khác nhau?
<b>A. </b><i>cos x</i> và cot2
<i>x</i>
. <b>B. </b><i>sin x</i> và <i>tan 2x</i>.
<b>C. </b>sin2
<i>x</i>
và cos2
<i>x</i>
<b>D. </b><i>tan 2x</i> và <i>cot 2x</i>
<b>THÔNG HIỂU.</b>
<b>Câu 8:</b> Hàm số
1 1
sin sin 2 sin 3
2 3
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<b> tuần hoàn với chu kì? </b>
<b>Câu 9:</b> Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số tuần hoàn?
<b>A. </b><i>y</i>5<i>x</i>tan .<i>x</i> <b>B. </b><i>y</i> 2<i>x</i>23.
<b>C. </b> 2 tan2 1.
<i>x</i>
<i>y </i>
<b>D. </b> cos .2
<i>x</i>
<i>y x</i>
<b>Câu 10:</b> <b>Hàm số nào sau đây khơng tuần hồn? </b>
<b>A. </b><i>y</i>tan 3<i>x</i>cos 2 .<i>x</i> <b>B. </b><i>y</i>3sin 2<i>x</i>1.
<b>C. </b><i>y</i>cot 22 <i>x</i> 7. <b>D. </b><i>y</i>cos<i>x</i>cos(<i>x</i> 3).
<b>Câu 11:</b> Hàm số <i>y</i>sin cos<i>x</i> <i>x</i><b> tuần hoàn với chu kì? </b>
<b>A. </b>2 . <b><sub>B. </sub></b>. <b><sub>C. </sub></b>2.
<b>D. </b>
3
.
2
<b>Câu 12:</b> Hàm số
3
sin cos cos 2
2
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<b> tuần hồn với chu kì? </b>
<b>A. </b>. <b><sub>B. </sub></b>2 . <b><sub>C. </sub></b>2.
<b>D. </b>3 .
<b>VẬN DỤNG.</b>
<b>Câu 13:</b> <b>Hàm số nào sau đây khơng tuần hồn? </b>
<b>A. </b><i>y</i>tan 3<i>x</i>cot 2 .<i>x</i> <b>B. </b><i>y</i>3sin 22 <i>x</i>1.
<b>C. </b><i>y</i>tan<i>x</i>tan <i>x</i>. <b>D. </b><i>y</i> 1 sin <i>x</i>
<b>Câu 14:</b> <b>Hàm số nào sau đây khơng tuần hồn? </b>
<b>A. </b><i>y</i> tan 3<i>x</i> <b>B. </b><i>y</i>3 sin 22 <i>x</i> 5.
<b>C. </b><i>y</i>cos 2<i>x</i>tan <i>x</i>. <b>D. </b>
2
sin
<i>y</i> <i>x</i>
<b>Câu 15:</b> Hàm số <i>y</i>sin4 <i>x</i>cos4<i>x</i><b> tuần hồn với chu kì? </b>
<b>A. </b>2.
<b>B. </b>2 . <b><sub>C. </sub></b>. <b><sub>D. </sub></b>3 .
<b>Câu 16:</b> Hàm số <i>y</i>3cos2