Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (344.81 KB, 5 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Câu 1. (2,0 điểm) </b>
Cảm nhận của em về đoạn văn sau:
<i>“Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ </i>
<i>giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà </i>
<i>bắt nạt tể phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thỏa lịng tham khơng cùng, giả hiệu Vân </i>
<i>Nam Vương mà thu bạc vàng, để vét của kho có hạn. Thật khác nào như đem thịt mà ni hổ đói, sao </i>
<i>cho khỏi tai vạ về sau!”. </i>
<i> (“ Hịch tướng sĩ ” – Trần Quốc Tuấn) </i>
<b>Câu 2. (3,0 điểm) </b>
<i>“Mặt trời mọc rồi lặn, mặt trăng tròn rồi lại khuyết nhưng ánh sáng mà người thầy rọi vào </i>
<i>ta sẽ còn mãi trong cuộc đời”. </i>
<i> (Quách Mạt Nhược) </i>
Viết một bài văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về câu nói trên.
<b>Câu 3. (5,0 điểm) </b>
<i>Nguyễn Đình Thi trong tác phẩm “Tiếng nói của văn nghệ” có viết: “Nghệ thuật là tiếng nói </i>
<i>của tình cảm”. </i>
<i>Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ qua tác phẩm “Quê hương” của Tế Hanh </i>
<b> ---Hết--- </b>
<i>(Cán bộ coi thi khơng giải thích gì thêm) </i>
Họ tên thí sinh: ...Số báo danh:...Phịng thi:...
<b>Câu 1( 2 điểm ): </b>
<b>* Yêu cầu về kỹ năng: Học sinh có thể viết thành bài văn ngắn hoặc đoạn văn, trình bày cảm nhận </b>
một cách mạch lạc, rõ ràng, có cảm xúc, khơng mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu...
<b>* Yêu cầu về kiến thức: Học sinh nêu được các ý sau: </b>
<b>- Đây là đoạn văn chính luận tiêu biểu. Tác giả đã tố cáo, vạch trần sự ngang ngược, tham lam, tàn </b>
<b>bạo của kẻ thù (0,25 điểm ). </b>
<i>- Câu 1: “Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn gặp buổi gian nan” như một </i>
<b>lời tâm tình giữa những con người cùng cảnh ngộ (0,25 điểm ). </b>
<i>- Thông qua các cụm từ chỉ hành động của giặc: đi lại nghênh ngang, sỉ mắng triều đình, bắt nạt </i>
<i>tể phụ, địi ngọc lụa, thu bạc vàng, vét của kho có hạn... Hình ảnh kẻ thù với thái độ ngang ngược, </i>
bản chất tham lam, tàn bạo hiện lên rõ nét
<b> (0,25 điểm). </b>
<i>- Hình ảnh so sánh, ẩn dụ: lưỡi cú diều, thân dê chó, hổ đói khơng những lột tả tội ác, tham lam </i>
<b>của kẻ cướp nước mà đồng thời bày tỏ thái độ khinh bỉ cực độ của tác giả (0,25 điểm). </b>
<i>- Các hình ảnh được đặt trong thế tương quan đối lập: uốn lưỡi cú diều - sỉ mắng triều đình, đem </i>
<i><b>thân dê chó - bắt nạt tể phụ đồng thời cho thấy nỗi đau của dân tộc (0,25 điểm). </b></i>
<b>- Sử dụng câu văn biền ngẫu. Giọng điệu sục sôi căm hờn (0,25 điểm). </b>
-> Tố cáo tội ác tày trời của giặc, tác giả đã khơi gợi lòng tự trọng dân tộc, khắc sâu lịng căm thù
<b>giặc ngoại xâm ở tướng sĩ. Khích lệ ý chí chiến đấu, bảo vệ nền độc lập dân tộc. (0,5 điểm). </b>
<b>Câu 2 (3 điểm): </b>
<b>* Yêu cầu về kỹ năng: Học sinh biết cách làm một bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo </b>
lý. Bố cục rõ ràng, lí lẽ, lập luận phải khúc triết. Văn viết có cảm xúc, khơng mắc lỗi chính tả,
dùng từ, đặt câu...
<b>* Yêu cầu về kiến thức: Học sinh trình bày được các ý sau: </b>
<b>I. Mở bài ( 0,25 điểm ): </b>
- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Vai trị và cơng ơn to lớn của người thầy trong cuộc đời mỗi con
người.
- Trích dẫn nhận định.
<b>II. Thân bài (2,5 điểm) </b>
<b>1. Giải thích ý kiến (0,5 điểm): </b>
<i>- “Mặt trời”, “mặt trăng” là những vì tinh tú của đất trời, có chức năng tỏa sáng. “Mọc”, “lặn”, </i>
<i>“trịn”, “khuyết” là quy luật của chúng… </i>
<i>- “Ánh sáng của người thầy” là ánh sáng của tri thức, của đạo đức, của ước mơ, niềm tin, ý chí, </i>
<i>nghị lực... “Cịn mãi” nghĩa là không bao giờ bị mất đi, bị phai nhạt. </i>
<b>2. Bàn luận ( 1 điểm ): </b>
- Khẳng định ý kiến trên là hoàn tồn đúng.
- Thầy, cơ là người cha, người mẹ thứ hai của chúng ta. Hành trình cuộc đời của mỗi người đều có
những người thầy và mỗi người thầy sẽ lưu lại trong ta một dấu ấn, chiếu rọi vào cuộc đời ta những
nguồn ánh sáng riêng: ánh sáng của tri thức văn hóa; ánh sáng của ước mơ, hồi bão, lí tưởng; ánh
sáng của tình u thương, ý chí, nghị lực, niềm tin...Thầy khơng chỉ dạy chữ mà còn dạy cho học
sinh cách làm người, dìu dắt, nâng đỡ học sinh trưởng thành khơng chỉ về nhận thức mà cịn về
tâm hồn, tình cảm, nhân cách...Chính vì thế mà nguồn sáng mà người thầy chiếu rọi sẽ còn mãi
trong cuộc đời mỗi người.
<b>3. Mở rộng, nâng cao ( 0,5 điểm ): </b>
<i>- Tôn sư trọng đạo là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam ( “ Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”..., </i>
xã hội dành riêng một ngày trong năm để tôn vinh người thầy, ngày 20-11;...). Nhưng thật đáng
buồn là truyền thống ấy đang có nguy cơ mai một và biến đổi về tính chất... ( Học sinh cần phân
tích nguyên nhân và bày tỏ suy nghĩ của mình trước thực trạng ấy).
- Cần phê phán những trường hợp học sinh thiếu tơn trọng thầy cơ giáo. Cịn ham chơi, lười học
khiến thầy cô buồn phiền...
<b>4. Bài học nhận thức và hành động (0,5 điểm ): </b>
- Thầy ( cô ) giáo là người có vai trị quan trọng trong cuộc đời mỗi người. Cần phải yêu quý, kính
trọng hầy ( cơ ) đã và đang dạy dỗ mình.
- Chăm ngoan, học giỏi để thầy ( cô ) vui lòng.
<b>III. Kết bài ( 0,25 điểm ): </b>
- Khẳng định lại vấn đề nghị luận.
- Suy nghĩ của bản thân.
<b>Câu 3 (5 điểm): </b>
<b>* Yêu cầu về kỹ năng: Học sinh biết cách làm văn nghị luận văn học. Bài viết có bố cục rõ ràng, </b>
luận điểm khoa học, chặt chẽ, lập luận phù hợp. Lời văn chính
<b>* Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, có thể có những </b>
cảm nhận riêng nhưng bài viết cần phải làm toát lên được những nội dung cơ bản sau:
<b>I. Mở bài ( 0,25 điểm ): </b>
- Dẫn dắt vân đề nghị luận.
- Trích dẫn ý kiến.
<i>- Khẳng định qua bài thơ “Quê hương” ( Tế Hanh ). </i>
<b>II. Thân bài (4,5 điểm) </b>
<b>1. Giải thích ý kiến ( 0,5 điểm ): </b>
- Nghệ thuật là lĩnh vực của cuộc sống. Người nghệ sĩ bằng tài năng, cảm xúc của mình đã tái hiện
sinh động hiện thực cuộc sống mn hình mn vẻ bằng nhiều con đường khác nhau như hội họa,
âm nhạc...Văn học cũng là một lĩnh vực của nghệ thuật, trong đó nhà văn là một người nghệ sĩ đã
phản ánh hiện thực bằng ngôn ngữ mang màu sắc nghệ thuật , cảm xúc chủ quan của mình.
<i>- “ Tiếng nói của tình cảm” trong nghệ thuật là tình cảm, cảm xúc vui buồn, là tình yêu, nỗi nhớ </i>
quê hương...
<i>-> Bài thơ “ Quê hương ” đã thể hiện sâu sắc và cảm động tình cảm của tác giả Tế Hanh trước </i>
thiên nhiên, tạo vật, cuộc sống con người ở q hương trong hồn cảnh xa q: đó là nỗi nhớ da
diết của tác giả - chàng trai 18 tuổi lần đầu đi học xa nhà, xa quê, xa dịng sơng Trà Bồng thân
thương.
<b>2. Chứng minh ( 3,5 điểm ) </b>
<b>* Luận điểm 1: Tiếng nói của tình cảm trong bài thơ trước hết là nỗi nhớ làng chài có nước </b>
<b>bao vây cách biển nửa ngày sơng, có nghề truyền thống ( 2 câu thơ đầu ) ( 0,5 điểm ). </b>
<b>* Luận điểm 2: Nỗi nhớ về hình ảnh đồn thuyền ra khơi đánh cá (6 câu thơ tiêp ) ( 1, 25 </b>
<b>điểm ): </b>
<i><b>- Hình ảnh con thuyền “ nhẹ hăng như con tuấn mã / Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường </b></i>
<i>giang”. Phép so sánh được sử dụng hợp lí kết hợp với động từ </i>
<i> “ phăng ” làm hiện lên hình ảnh con thuyền nhẹ tênh lao nhanh như con tuấn mã vượt bao sóng </i>
gió. Phải chăng đây là một khát khao chinh phục đầy mãnh liệt...
<i>- Hình ảnh cánh buồm đằm sâu trong nỗi nhớ “ Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng / Rướn </i>
<i>thân trắng bao la thâu góp gió”. Phép nhân hóa đã làm cho cánh buồm khỏe khoắn rướn thân </i>
<i>mình lên thâu góp gió khơi đưa con thuyền lướt nhanh ra biển.... “ Mảnh hồn làng” là một cách </i>
diễn đạt vô cùng tinh tế. Đó là hồn quê, là nỗi nhớ niềm thương, là hi vọng chờ mong, là vợ già,
mẹ trẻ , con thơ.., là bến đậu bình yên....
<b> * Luận điểm 3: Nỗi nhớ cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về (8 câu thơ tiếp) </b>
<b> ( 1,25 điểm ) </b>
- Dân làng vui sướng, ồn ào, tấp nập đón ghe về với khoang thuyền đầy những con cá tươi ngon
thân bạc trắng... trong nỗi niềm thầm cảm ơn trời đất đã phù trợ cho biển lặng trời yên.
<i>- Dân trai tráng hiện lên với “ làn da ngăm rám nắng”, “ thân hình nồng thở vị xa xăm”..., gió </i>
khơi, nắng biển , vị mặn mịi của hơi muối như thấm vào làn da, thớ thịt tạc nên chất khỏe khoắn,
rắn rỏi cho những chàng trai ngày đêm gắn bó cuộc đời mình trên sơng nước...
- Hình ảnh con thuyền nghỉ ngơi sau chuyến ra khơi vất vả thực sự là một sáng tạo nghệ thuật độc
đáo. Biện pháp nhân hóa khiến con thuyền như một con người cụ thể, có tâm hồn và cảm xúc sâu
<i>lắng. Nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác ở từ “ nghe” , tác giả thấy con thuyền như đang lắng </i>
<i>nghe “ chất muối” - hương vị mặn mòi của biển như đang thấm dâng trong thớ vỏ của chính mình. </i>
<i>Hình ảnh “tĩnh” nhưng thực ra nó vẫn đang chuyển động. Hình ảnh con thuyền vơ tri bỗng trở nên </i>
rắn rỏi, từng trải và có hồn hơn. Bến quê trở thành mảnh hồn của đứa con li hương.
<b>* Luận điểm 4: Nỗi nhớ được bộc lộ trực tiếp qua những hình ảnh của quê hương ( khổ cuối </b>
<b>) ( 0,5 điểm ) </b>
<i>- Dù sống xa quê hương, nhưng những hình ảnh màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vơi...ln </i>
hiện hữu trong tâm trí của nhà thơ. Đó là màu xanh thanh bình cuộn chảy, là những con cá bạc
mang theo hạnh phúc của người dân chài lưới, là chiếc buồm vơi gắn bó sâu nặng với biển cả, với
trái tim thấm đầy niềm thương nỗi nhớ của Tế Hanh.
<i>- Lòng người với tình u đã dồn nén rồi vỡ ịa trong cách diễn đạt “ Tôi thấy nhớ cái mùi nồng </i>
<i>mặn quá”...Lòng người cất lên tự nhiên mà cũng thật sâu nặng. Mùi nồng mặn là mùi thân quen, </i>
mùi kí ức, mùi q hương vùng biển...Và tình cảm cịn nở hoa ở dấu chấm than khép lại bài thơ.
Đó là nỗi niềm thương nhớ sâu sa...
<b>3. Đánh giá ( 0,5 điểm ): </b>
- Với thể thơ tám chữ, hình ảnh thơ đẹp, giản dị; ngôn ngữ trong sáng, kết hợp linh hoạt các thủ
pháp nghệ thuật ẩn dụ, so sánh, nhân hóa...bài thơ thể hiện xúc động tình cảm của tác giả. Đó là
tình yêu, nỗi nhớ tha thiết quê hương. Tiếng lịng của Tế Hanh cũng chính là tiếng lịng của triệu
triệu trái tim con người Việt Nam.
- Người làm thơ phải có cái tài nhưng cái gốc của thơ vẫn là tình cảm. Tế Hanh nói riêng và các
nghệ sĩ nói chung phải có tài năng và trái tim nhạy cảm mới có thể tạo được những vần thơ tuyệt
mĩ.
<b>III. Kết bài ( 0,25 điểm ): </b>
<b>- Khẳng định lại vấn đề nghị luận. </b>
<b>- Liên hệ mở rộng. </b>
...Hết... ...
<i> Lưu ý: Trên đây chỉ là những gợi ý mang tính định hướng, trong khi chấm giáo viên cần </i>
<i>linh hoạt. Khuyến khích những bài viết sáng tạo, có năng khiếu. </i>