Tải bản đầy đủ (.ppt) (21 trang)

Ngữ văn 7 - Tiết 114: Liệt kê

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (987.33 KB, 21 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>


Xác định biện pháp tu từ trong ví dụ sau :


<i><b>1. Tiếng suối trong như tiếng hát xa </b></i>
<i><b>Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa </b></i>


( Hồ Chí Minh )


<i><b>2. Cùng trông lai mà cùng chẳng thấy </b></i>
<i><b> Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu </b></i>
<i><b> Ngàn dâu xanh ngắt một màu </b></i>


<i><b> Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai</b></i>


( Đặng Trần Côn – Đoàn Thị Điểm )


<i><b>3. Con mèo cái nằm trên mái kèo </b></i>
<i><b> Con cá đối nằm trên cối đá </b></i>


( Câu đối dân gian )
<b>So sánh</b>


<b>Điệp ngữ</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>NGỮ VĂN 7</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Xét ví dụ



<b> </b>



<b> Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, </b>
<b>để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi </b>


<b>để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi </b>


<b>chữ nhật để mở , trong ngăn bạc đầy những trầu vàng , </b>


<b>chữ nhật để mở , trong ngăn bạc đầy những trầu vàng , </b>


<b>cau đậu , rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ </b>


<b>cau đậu , rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ </b>


<b>vàng, nào dao chuôi gà, nào ống vơi chạm, ngốy tai, ví </b>


<b>vàng, nào dao chi gà, nào ống vơi chạm, ngốy tai, ví </b>


<b>thuốc, quản bút, tăm bơng trơng mà thích mắt. […] </b>


<b>thuốc, quản bút, tăm bơng trơng mà thích mắt. […] </b>


Ngồi kia, tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong


Ngồi kia, tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong


này xem chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lắm[… ].


này xem chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lắm[… ].





(Phạm Duy Tốn)(Phạm Duy Tốn)


<b> *Nhận xét : Các bộ phận trong câu in đậm</b>


<b>( cấu tạo, trật tự,ý nghĩa, tác dụng )</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>Nhận xét</b>



<b>- Cấu tạo : </b>


<b>- Ý nghĩa : </b>


<b>- Tác dụng : </b>


<b>Là các danh từ, cụm danh từ</b>


<i><b> (các từ và cụm từ cùng loại)</b></i>


<b>Chỉ các đồ vật bày biện quanh quan lớn.</b>
<b>- Trật tự : </b> <b>Sắp xếp nối tiếp hàng loạt</b>


<b> Miêu tả một cách tỉ mỉ những đồ vật của quan </b>
<b>lớn. Nhấn mạnh sự sa hoa, an nhàn, sung </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

GHI NHỚ



<b> Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ </b>


<b>hay cụm từ cùng loại để diễn tả được </b>



<b>đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía </b>




</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>Bài tập nhanh:</b>

<b>Tìm phép liệt kê và nêu tác dụng</b>



<b>Tỉnh lại em ơi, qua rồi cơn ác mộng</b>
<b> Em đã sống lại rồi, em đã sống!</b>


<b> Điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung</b>


<b> Không giết được em, người con gái anh hùng!</b>


<b> </b><i><b>(Tố Hữu)</b></i>


<b>Phép liệt kê:</b> <i><b>Điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung</b></i>


<b> + Cấu tạo:</b> <b>Sắp xếp nối tiếp hành động tra tấn dã man </b>
<b>của bọn giặc đối với chị Lí.</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Nhóm 1,2:

Nhận xét về cấu tạo các phép liệt kê sau


<i><b>a) Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần, lực lượng, </b></i>


<i><b>tính mạng, của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy. </b></i>


<i><b>(Hồ Chí Minh)</b></i>


<i><b>b) Tồn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, </b></i>


<i><b>tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy. </b></i>


<i><b>(Hồ Chí Minh)</b></i>



Nhóm 2,3: Nhận xét về ý nghĩa các phép liệt kê sau :


<i><b>a)Tre, nứa, trúc, mai, vầu mấy chục loại khác nhau, nhưng cùng một </b></i>
mầm non mọc thẳng. <i><b>(Thép Mới)</b></i>


<i><b>b) Tiếng Việt của chúng ta phản ánh sự hình thành và trưởng thành của </b></i>
<i><b>xã hội Việt Nam và của dân tộc Việt Nam, của tập thể nhỏ là gia </b></i>


<i><b>đình, họ hàng, làng xóm và của tập thể lớn là dân tộc, quốc gia</b></i>.


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>Xét cấu tạo – ý nghĩa và cách sắp xếp các bộ phận trong </b>
<b>phép liệt kê trong các ví dụ sau</b>


NHĨM 1<b>( xét cấu tạo )</b> NHĨM 2 <b>( xét ý nghĩa )</b>
a) Tồn thể dân tộc Việt Nam


<i><b>quyết đem tất cả tinh thần, </b></i>
<i><b>lực lượng, tính mạng, của </b></i>
<i><b>cải để giữ vững quyền tự do, </b></i>
độc lập ấy. <i><b>(Hồ Chí Minh)</b></i>


b) Toàn thể dân tộc Việt Nam
<i><b>quyết đem tất cả tinh thần </b></i>
<i><b>và lực lượng, tính mạng và </b></i>
<i><b>của cải để giữ vững quyền </b></i>
tự do, độc lập ấy.
<i><b>(Hồ Chí </b></i>


<i><b>Minh)</b></i>



<i><b>a)Tre, nứa, trúc, mai, vầu mấy chục </b></i>
loại khác nhau, nhưng cùng một
mầm non mọc thẳng.
<i><b>(Thép Mới)</b></i>


b) Tiếng Việt của chúng ta phản ánh
<i><b>sự hình thành và trưởng thành </b></i>
của xã hội Việt Nam và của dân
tộc Việt Nam, của tập thể nhỏ là
<i><b>gia đình, họ hàng, làng xóm và </b></i>
của tập thể lớn là dân tộc, quốc
gia. <i><b>(Phạm Văn Đồng)</b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>* Xét về cấu tạo:</b>



<i><b>=> Liệt kê không theo cặp</b></i>



<b>Câu a: Liệt kê theo </b>


<b>từng sự việc</b>



<b>Câu b: Có quan hệ từ </b>



<b>(“và”) </b>

<i><b>=> Liệt kê theo cặp</b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>* Xét về ý nghĩa:</b>


<b>Câu a: Có thể dễ </b>


<b>dàng thay đổi thứ tự </b>


<b>các bộ phận liệt kê.</b>


<i><b>=> Liệt kê không tăng tiến</b></i>


<b>Câu b: Không thể dễ </b>
<b>dàng thay đổi các bộ </b>
<b>phận liệt kê, bởi hiện </b>
<b>tượng liệt kê được sắp </b>
<b>xếp theo mức độ tăng </b>
<b>tiến. </b>


<i><b>=> Liệt kê tăng tiến</b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>LIỆT KÊ </b>


Hoàn thành sơ
đồ phân loại liệt


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>LIỆT KÊ </b>


<b>CẤU TẠO </b>


<b>Ý NGHĨA</b>


Liệt kê theo cặp


Liệt kê không
theo theo cặp


Liệt kê tăng tiến



Liệt kê không
tăng tiến


</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>Luyện tập </b>



<i><b>Bài 1 : Xác định phép liệt kê và nêu tác dụng trong ví </b></i>
<i><b>dụ sau : </b></i>


<b>a, </b> <b>Khơng gian n tĩnh bỗng bừng lên những âm </b>
<b>thanh của dàn hòa tấu, bởi bốn khúc nhạc lưu </b>


<b>thủy, kim tiền xuân phong, long hổ du dương, trầm </b>
<b>bổng, réo rắt mở đầu đêm ca Huế</b>


<i><b>( Hà Ánh Minh )</b></i>


<b>b, </b> <b>Cải chửa ra cây, cà mới nụ </b>


<b>Bầu vừa rụng rốn mướp đương hoa</b>
<b>Đầu trị tiếp khách trầu khơng có </b>
<b>Bác đến chơi đay, ta với ta !</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

Luyện tập



<b>Bài 1 : Xác định phép liệt kê vè nêu tác dụng </b>


<b>trong ví dụ sau : </b>



a,

Khơng gian yên tĩnh bỗng bừng lên những


âm thanh của dàn hòa tấu, bởi bốn khúc nhạc




<b>lưu thủy, kim tiền xuân phong, long hổ du </b>


<b>dương, trầm bổng, réo rắt</b>

mở đầu đêm ca


Huế



<i><b> ( Hà Ánh Minh ) </b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Luyện tập



<i><b>Bài 1 : Xác định phép liệt kê và nêu tác dụng trong ví </b></i>
<i><b>dụ sau : </b></i>


b, <b>Cải chửa ra cây, cà mới nụ </b>


<b>Bầu vừa rụng rốn mướp đương hoa</b>
<b>Đầu trò tiếp khách trầu khơng có</b>


Bác đến chơi đây, ta với ta !


<i><b>( Nguyễn Khuyến ) </b></i>


<b>Thể hiện : Liệt kê những cái không để nhấn mạnh </b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<b>Bài 2 : Trong bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta, để </b>


chứng minh luận điểm <i><b>“Yêu nước là một truyền thống </b></i>
<i><b>quý báu của ta” ,</b></i> Chủ tích Hồ Chí Minh nhiều lần đã sử
dụng phép liệt kê. Em hãy chỉ ra những phép liệt kê ấy ?


NHÓM 1 <i><b>Đoạn 1 của văn bản </b></i>



NHÓM 2 <i><b>Đoạn 2 của văn bản </b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

NHÓM 1


NHÓM 2


NHÓM 3


<i><b>Từ các cụ già tóc bạc đến các cháu nhi đồng trẻ </b></i>
<i><b>thơ, từ kiều bào nướng ngoài đến những </b></i>


<i><b>đồng bào ở vùng tạm chiếm….cho đến </b></i>


<i><b>những đồng bào điền chủ qun ruộng đất </b></i>
<i><b>cho chính phủ…</b></i>


<i><b>Chúng ta có quyền tự hào vì những trang sử vẻ </b></i>
<i><b>vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần </b></i>


<i><b>Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung,...</b></i>


<i><b>Bổn phận của chúng ta là làm cho những thứ </b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

Bài 3 : Cùng quan sát những hình ảnh sau



Đặt câu theo chủ đề
có sử dụng phép liệt kê :


<b>tả một số hoạt động trên sân trường</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<b>HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ</b>


- Hoàn thành các bài tập sgk trang 106


- Chuẩn bị bài: <i><b>“Tìm hiểu chung về văn bản hành chính”</b></i>


+ Đọc trước 3 văn bản SGK / trang107-109


+ Trả lời các câu hỏi: Văn bản hành chính viết ra nhằm mục
đích gì? Hình thức trình bày một văn bản hành chính cần


</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

Xin trân trọng cảm ơn



</div>

<!--links-->

×