<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>BÀI 13: NG NG Đ NG H I N</b>

<b>Ư</b>

<b>Ọ</b>

<b>Ơ</b>

<b>ƯỚ</b>

<b>C TRONG KHÍ</b>

<b>QUY N . M A</b>

<b>Ể</b>

<b>Ư</b>

<b>I. M C TIÊU BÀI H CỤ</b> <b>Ọ</b>

Sau bài h c, HS c n:ọ ầ

-Trình bày nguyên nhân ch y u d n đ n ng ng đ ng h i nủ ế ẫ ế ư ọ ơ ước, s hình thànhự
sương mù, mây, m a.ư

-Phân tích được các nguyên nhân d n đ n ng ng đ ng h i nẫ ế ư ọ ơ ước, s hình thànhự
sương mù, mây, m a.ư

-Phân tích được các nhân t nh hố ả ưởng đ n m a.ế ư

-Trình bày gi i thích đả ượ ực s phân b lố ượng m a trên Trái Đ t.ư ấ

-Rèn luy n k năng phân tích b n đ phân b lệ ỹ ả ồ ố ượng m a trên th gi i , bi uư ế ớ ể
đ rút ra nh n xét v s phân b m a và nh hồ ậ ề ự ố ư ả ưởng c a các nhân t đ n sủ ố ế ự
phân b m a.ố ư

<b>II.THI T B D Y H CẾ</b> <b>Ị Ạ</b> <b>Ọ</b>

- B n đ khí h u th gi i;b n đ t nhiên th gi i.ả ồ ậ ế ớ ả ồ ự ế ớ
- Hình 13.1 phóng to

<b>III. HO T Đ NG D Y H CẠ</b> <b>Ộ</b> <b>Ạ</b> <b>Ọ</b>

<b>Kh i đ ng:ở ộ</b> GV nói: Các em đã h c v đ m khơng khí và m a l p 6.Aiọ ề ộ ẩ ư ở ớ
còn nh đớ ược đ m khơng khí là gì? Có m y lo i đ m khơng khí? Mây vàộ ẩ ấ ạ ộ ẩ
m a hình thành nh th nào ? M a trên Trái Đ t phân b ra sao?ư ư ế ư ấ ố

<b>Ho t đ ng c a GV và HSạ ộ</b> <b>ủ</b> <b>N i dung chínhộ</b>

<b>HĐ 1: Làm vi c c l p</b>ệ ả ớ

GV nh c l i khái ni m v đ mắ ạ ệ ề ộ ẩ
khơng khí, h i nơ ước có trong khơng khí
là do b c h i t ao, h , sông, bi n, đ iố ơ ừ ồ ể ạ
dương đã được h c l p 6. Yêu c uọ ở ớ ầ

<b>I. Ng ng đ ng h i nư</b> <b>ọ</b> <b>ơ ước trong khí</b>
<b>quy nể</b>

<b>1. Ng ng đ ng h i nư</b> <b>ọ</b> <b>ơ ướ : c</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

HS đ c m c 1, cho bi t khi nào thì h iọ ụ ế ơ
nước ng ng đ ng( nh ng đi u ki n đư ọ ữ ề ệ ể
h i nơ ước ng ng đ ng).ư ọ

G i ý: Khi m tợ ẩ ương đ i là 100% nghĩaố
là khơng khí đã bão hịa h i nơ ước.

-GV nói : Khi h i nơ ước ng ng đ ng sư ọ ẽ
sinh ra sương ra sương mây, m a…ư
sương mù là m t trong nh ng lo iộ ữ ạ
sương có gây nh hả ưởng nhi u đ nề ế
đ i s ng và s n xu t ờ ố ả ấ

-H i :D a vào SGK , v n hi u bi t ,ỏ ự ố ể ế
em hãy cho bi t sế ương mù thường sinh

ra trong đi u ki n nào?ề ệ

<b>HĐ 2: Cá nhân/ c p</b>ặ

Bước 1: HS d a vào SGK . v n hi uự ố ể
bi t tr l i các câu h i”ế ả ờ ỏ

-Mô t quá trình hình thành mây, m aả ư

-Khi nào thì có tuy t r i?ế ơ

-M a đá x y ra nh th nào?ư ả ư ế

H i nơ ước ng ng đ ng thành nh ng h tư ọ ữ ạ
nh , nh t l i thành nh ng đám mây.ỏ ẹ ụ ạ ữ
Các h t nạ ước trong đám mây thườ ng
xuyên v n đ ng, chúng k t h p v iậ ộ ế ợ ớ
nhau, ng ng t thêm, kích thhư ụ ước trở
nên l n h n đ đ th ng nh ng dòngớ ơ ủ ể ắ ữ
thăng c a khơng khí và r i xu ng thànhủ ơ ố
m a.ư

Bước 2: HS trình bày k t qu , GV giúpế ả
HS chu n ki n th c.ẩ ế ứ

ti p t c đế ụ ược b sung thêm h i nổ ơ ướ c
ho c g p l nh => lặ ặ ạ ượng h i nơ ướ c
th a s ng ng đ ng và khi có h t nhânừ ẽ ư ọ ạ
ng ng đ ng.ư ọ

<b>2.Sương mù: </b>

Đi u ki n đ m cao, khí quy nề ệ ộ ẩ ể
n đ nh theo chi u th ng đ ng và

ổ ị ề ẳ ứ

có gió nh .ẹ

<b>3. Mây và m a:ư</b>

<i> - Mây: khơng khí càng lên cao càng </i>

l nh, h i nạ ơ ước đ ng thành nh ng h tọ ữ ạ
nh , nh t thành t ng đám đó là mây.ỏ ẹ ụ ừ

<i> - M a: ư khi các h t n</i>ạ ước trong mây

có kích thướ ớc l n, lu ng khơng khíồ
th ng không đ s c đ y lên, các h tẳ ủ ứ ẩ ạ
nước này r i xu ng m t đ t đó làơ ố ặ ấ
m a.ư

<i> -Tuy t r i:ế ơ N</i>ướ ơ ặc r i g p nhi t đệ ộ

00_{C trong đi u ki n khơng khí n t nh.}_ề _ệ _ỉ

<i> -M a đá:ư</i> trong đi u ki n th i ti tề ệ ờ ế

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>HĐ 3: Làm vi c theo nhóm</b>ệ

Bước 1: Các nhóm d a vào SGK , v nự ố
hi u bi t, th o lu n theo các câu h i.ể ế ả ậ ỏ

Phân vi c:ệ

-Các nhóm 1, 2 tìm hi u v nhân t khíể ề ố
áp và frơng.

-Các nhóm 3,4 tìm hi u v nhân t gióể ề ố
và frơng.

-Các nhóm 5,6 tìm hi u v nhân tể ề ố
dịng bi n, đ a hình .ể ị

-Câu h i c a nhóm 1,2:ỏ ủ

+Trong nh ng khu v c có áp th p ho cữ ự ấ ặ
áp cao, n i nào hút gió hay hút gió hayơ
phát gió?

+ n i hút gió hay phát gió khơng khíỞ ơ
chuy n đ ng ra sao?ể ộ

+Khi hai kh i khí nóng và l nh g pố ạ ặ
nhau s d n đ n hi n tẽ ẫ ế ệ ượng gì? T iạ
sao?

+D a vào ki n th c đã h c, gi i thíchự ế ứ ọ ả
v s tác đ ng c a khu v c có áp th pề ự ộ ủ ự ấ

ho c áp cao và frông nh hặ ả ưởng t iớ
lượng m a?ư

-Câu h i c a nhóm 3,4: ỏ ủ

+Trong các lo i gió thạ ường xuyên lo iạ
gió nào gây m a nhi u, lo i gió nào gâyư ề ạ
m a ít? Vì sao?ư

+ Mi n có gió mùa m a nhi u hay ít?ề ư ề

<b>II. Nh ng nhân t nh hữ</b> <b>ố ả</b> <b>ưởng đ nế </b>
<b>lượng m aư</b>

<b>1.Khí áp</b>

-Khu v c áp th p: hút gió, đ y khơngự ấ ẩ
khí m lên cao sinh ra mây => thẩ ườ ng
có lượng m a l n.ư ớ

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Vì sao?

+Vì sao khi frơng đi qua thì hay m a?ư

+Tr l i câu h i m c 3 trong SGKả ờ ỏ ụ

-Câu h i nhóm 5, 6:ỏ

+Vì sao n i có dịng bi n nóng đi quaơ ể
thì m a nhi u, n i có dịng bi n l nh điư ề ơ ể ạ

qua thì m a ít?ư

+ Gi i thích s nh hả ự ả ưởng c a đ aủ ị
hình đ n lế ượng m a.ư

Bước 2:

-Đ i di n các nhóm d a vào b n đạ ệ ự ả ồ
trình bày k t qu , GV giúp HS chu nế ả ẩ
ki n th c.ế ứ

* GV chu n xác ki n th c:ẩ ế ứ

- các vùng ven bi n, gió t đ i dỞ ể ừ ạ ươ ng
th i vào mang theo h i nổ ơ ước, thườ ng
m a nhi u nh khu v c ôn đ i, gió Tâyư ề ư ự ớ
mang h i nơ ướ ừ ểc t bi n di chuy n vàoể
gây m a ven các l c đ a nh Tâyư ở ụ ị ư
Aâu, sườn Tây c a các h th ng núiủ ệ ố
ven b bi n B c M , Chi Lê… Mi nờ ể ắ ỹ ề
có gió mùa đơng cũng m a nhi u do gióư ề
mùa mùa h mang h i nạ ơ ướ ừ ạ c t đ i
dương vào.

-Nh ng vùng sâu trong các l c đ a,ữ ở ụ ị
khơng có gió t đ i dừ ạ ương th i vào, r tổ ấ
ít m a. Mi n có gió M u d ch cũng ítư ề ậ ị
m a do tính ch t c a gió này khơ.ư ấ ủ

- ven b các đ i dỞ ờ ạ ương, nh ng n i cóữ ơ

m a.ư

<b>2. Frơng:</b>

Mi n có frơng, d i h i t đi qua => cóề ả ộ ụ
m a nhi u.ư ề

<b>3. Gió:</b>

-Mi n có gió mùa : m a nhi uề ư ề

-Mi n có gió m u d ch: m a ítề ậ ị ư

<b>4.Dòng bi n: ể</b> Ở ven b các đ i dờ ạ ương

-N i có dịng bi n nóng đi qua => m aơ ể ư
nhi uề

-N i có dịng bi n l nh đi => m a ít.ơ ể ạ ư

<b>5. Đ a hình:ị</b>

<b>-Càng lên cao nhi t đ càng gi m, h i</b>ệ ộ ả ơ
nước ng ng t => gây m a.ư ụ ư

<b>-Ti p t c lên cao, đ m khơng khí</b>ế ụ ộ ẩ
gi m => khơng cịn m a.ả ư

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

dịng bi n nóng đi qua, m a nhi u doể ư ề

khơng khí trên dịng bi n nóng ch aể ứ
nhi u h i nề ơ ước, khi có gió th i mangổ
h i nơ ước vào b gây m a; n i có dịngờ ư ơ
l nh đi qua khó m a vì khơng khí trênạ ư
dịng bi n này b l nh, h i nể ị ạ ơ ước không
th b c lên để ố ượ Ởc. đây, thường hình
thành nh ng hoang m c nh Namip,ữ ạ ư
Calahari, Califoocnia…

<b> HĐ 4: Làm vi c theo c p</b>ệ ặ

Bước 1:

-D a vào hình 13.1, 13.2 vàki n th c đãự ế ứ
h c:ọ

+ Nh n xét và gi i thích v tình hìnhậ ả ề
phân b lố ượng m a các khku v cư ở ự
xích đ o, chí tuy n, ơn đ i, c c.ạ ế ớ ự

+ Cho bi t m i đ i, tù Tây sang Đôngế ở ỗ ớ
lượng m a c a các khu v c có nhuư ủ ự
nhau khơng? Chúng phân hố ra sao?
Gi i thích?ả

-Tr l i câu h i c a m c 2 trang 52ả ờ ỏ ủ ụ
SGK.

Bước 2:

HS trình bày k t qu . GV giúp HSế ả
chu n ki n th c.ẩ ế ứ

-Nhìn chung, các mi n khí h u nóng cóề ậ
lượng m a l n h n, mi n khí h u l như ớ ơ ề ậ ạ
có lượng m a nh h n.ư ỏ ơ

-Vùng xích đ o m a nhi u do nhi t đạ ư ề ệ ộ

<b>III. S phân b m a trên Trái Đ t:ự</b> <b>ố ư</b> <b>ấ</b>

<b>1. Không đ u theo vĩ đề</b> <b>ộ:</b>

+ Khu v c xích đ o: m a nhi u nh t.ự ạ ư ề ấ

+ Hai khu v c chí tuy n: m a ít .ự ế ư

+ Hai khu v c ôn đ i : m a nhi uự ớ ư ề

+Hai khu v c c c : m a ít nh tự ở ự ư ấ

<b>2. Không đ u do nh hề</b> <b>ả</b> <b>ưởng c aủ </b>
<b>đ i dạ ươ :ng</b>

+Ph thu c vào dòng bi n.ụ ộ ể

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

cao, áp th p, nhi u đ i dấ ề ạ ương và r ng,ừ
s thăng lên m nh m c a khơng khí,ự ạ ẽ ủ
nước b c h i m nh… Vịng đai ơn đ iố ơ ạ ớ
m a cũng phong phú do nh hư ả ưởng c aủ

dòng bi n nóng , gió Tây mang h iể ơ
nướ ừ ểc t bi n vào …

- c c , b c x M t Tr i y u, nhi tỞ ự ự ạ ặ ờ ế ệ
đ th p, lộ ấ ượng b c h i không đáng k ,ố ơ ể
m a ít. các vịng đai chí tuy n, cácư Ở ế
kh i khơng khí khô chuy n đ ng điố ể ộ
xu ng, r t ít m a.ố ấ ư

<b>IV . ĐÁNH GIÁ</b>

Tr l i câu h i 1 và 2 trng 52 SGKả ờ ỏ

<b>V.HO T Đ NG N I TI PẠ</b> <b>Ộ</b> <b>Ố</b> <b>Ế</b>

1. Làm câu 3 trang 52 SGK

2. T i sao khu v c Tây B c châu Phi cùng n m vĩ đ nh nạ ự ắ ằ ở ộ ư ước ta nh ngư
B c Phi có khí h u nhi t đ i hoang m c, còn nắ ậ ệ ớ ạ ước ta l i có khí h u nhi tạ ậ ệ
đ i m m a nhi u?ớ ẩ ư ề

<b>VI. PH L CỤ Ụ</b>

Thông tin ph n h i cho câu 2 ho t đ ng n i ti p:ả ồ ạ ộ ố ế

</div>

<!--links-->