Giai cấp công nhân Việt Nam trong tiến trình đổi mới đất nước: Thực trạng, xu hướng phát triển, vấn đề và giải pháp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (195.99 KB, 8 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

GIAI CAP

C O N G N H A N

VIET NAM TRONG TI^N TRJNH

DO'I NIOTI

DAT WtitC: THUC TRANG, XU HUOMG

P H A T

TRIEN,

VAN OE VA GIAI

P H A P

PHAM XUAN NAM*

L THUC TRANG GIAI CAP C 6 N G NHAN
VIET NAM TRONG TIEN TRINH DOI

M 6 I d Nl/dC TA HON 20 NAM QUA

Tii cudi n a m 1986 den nay, cung vdi tien

t r i n h ddi mdi toan dien da't niidc, ma trgng
t a m la p h a t t r i e n n e n k i n h te thi triidng
dinh hiidng xa hgi chu nghia, d^y m a n h 
cong nghiep hda, hi$n dai hda vk ch'u dgng 
hgi n h a p k i n h te quoc te, giai ca'p cdng
n h a n Viet N a m da cd sii bien ddi ve nhieu
mat:

Mgt Id, giai cdp cong nhdn tarig nhanh 
vi sd lugng vd hien chiem hdn 1/4 tong hie 
llidng lao dgng xd hgi.

Cd the tha'y ro dieu n a y qua bang 1.

N h y vay, trong vdng 22 n i m
(1986-2008), so' llidng giai ca'p cong n h a n da t a n g
2,69 ldn va ty 1^ cong n h a n so vdi td'ng lUc

Iddng lao dgng xa hgi da t i n g tuf 15,65%
len 25,76%.

Hai Id, cd cdu theo thdnh phdn kinh te 
cua giai cdp cong nhdn dd co sii thay doi 
ldn.

Thdi ky trydc dd'i mdi, dai da so' cong
n h a n t a p t r u n g trong k h u viic kinh te qud'c

doanh. Nhiing khi chuyen sang nen kinh te
h a n g hda nhieu t h a n h phSn van h a n h theo
cd che thi trifdng cd sii q u a n ly cua Nha
nydc theo dinh hydng xa hgi chu nghia, thi
tinh h i n h t r e n da t h a y doi ro ret.

Trong cd che thi trUdng, mgt bg p h a n
doanh nghiep n h a niidc da biet kip thdi cai
tien q u a n ly, ddi mdi cong nghe, n a n g cao
hifu qua s a n xua't kinh doanh, do dd da
tiep tuc t r u viing va p h a t trien. Tuy vay,
p h i n ldn doanh nghiep n h a nifdc da gSp
phai nhieu khd khSn. Triidc tinh hinh dd.
Dang va Chinh p h u da chu triidng sSp xep
lai cac doanh nghiep n h a nUdc, tien h a n h
co' p h l n hda doi vdi nhiing doanh nghiep
cdn cd dieu kien p h a t trien; ddng thdi ban,
khoan, cho t h u e dd'i vdi cac doanh nghiep
nhd, kinh doanh t h u a lo kdo dai ma khong
c l n duy tri sd hiiu n h a nifdc. Ket qua la, sd

doanh nghiep n h a niidc da giam tii 12.300
n a m 1990 xuo'ng cdn 3.494 n a m 2008 (1). Vi
so' llidng doanh nghiep n h a niidc giam
nhieu, nen so" liidng cong n h a n cl k h u -viic
nay Cling giam ro ret. N a m 1986, sd cong
n h a n trong cac doanh nghidp n h a nifdc la
3,2 trieu ngiidi, den cudi nfim 2007 giam
xuo'ng cdn hdn 1,7 trifu.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Rghien cihi Lich sit. s6 4.2010

B a n g 1: So liidng v a ty le c o n g n h a n t r o n g t o n g lao d o n g x a h o i (1986-2008)

• Tong lao ddng xa hgi (nghin ngUdi)

- So' llidng cong n h a n lao dgng trong cac nganh san xua't kinh
doanh va dich vu cdng nghiep (nghin ngUdi)

Trong do:

+ Cong nghiep (mo, che bien, dien, nUdc.) 
+ Xdy diing

+ Giao thong van tdi, thong tin lien lgc 
+ Siia chiia xe eo dgng cd, dd dung gia dinh...

- Ty le eong n h a n / tdng liic liidng lao dong xa hgi (%)

1986 
27.368,9

4.278,0

2.917,5 
882,9 
467,6

-15,65%

2008 
44.915,8
11.567,7

6.962,0 
2.394,0 
1.221,7

990,0
25,76%

Nguon: M e n gidm thdng ke 1988; Nien gidm thdng ke 2008

Neu so' doanh nghiep thugc k h u viic
kinh te n h a nydc giam m a n h , thi so' doanh
nghiep va cd sd s a n xua't k i n h doanh phi
ndng nghiep thugc k h u viic k i n h te t y n h a n
(bao gdm ca ca t h e , tieu chii, tii b a n tii
n h a n , nhii Dai hgi X da xac dinh) lai t a n g
len n h a n h chong. Ciing vdi sii p h a t trien

ciia cac doanh nghiep thugc k h u viic k i n h
te t y n h a n , so' cong n h a n trong k h u viic nay
da t a n g tu: 2,4 trieu ngiidi n a m 1995 len
gan 6,2 trieu ngiidi n a m 2007 (2).

Ben canh cac loai h i n h doanh nghiep ke
tren, tii khi Lugt Ddu tii niidc ngodi diidc 
chinh thilc b a n h a n h d a u n a m 1988 den
cuoi nSm 2008, da cd t r e n 700 cdng ty
thugc 66 niidc va v u n g l a n h thd dau t d triic
tiep vao Viet N a m vdi 10.981 dii a n va
163,6 ty USD von d a n g ky, trong dd 57 ty
USD da dddc thiic h i e n (3). Vdi sd vo'n dd,
h a n g n g a n doanh nghiep 100% vdn nydc
ngoai hofic lien d o a n h vdi cac doanh nghiep
trong niidc da r a ddi, t a p t r u n g tai cac k h u
cong nghiep, k h u che xua't. Liic lyong cdng
n h a n lam viec tai cac doanh nghiep cd vdn
dau tii nydc ngoai cling ngay cang t a n g len:
n a m 1995 la 100.000 ngydi, n a m 2000 la
407.565 ngiidi, n a m 2007 t a n g len den
1.685.861 ngiidi.

N h y vay, h i e n n a y giai ca'p cong n h a n cd
m a t d ta't ca cac loai h i n h doanh nghiep

thugc n h i i n g t h a n h p h a n k i n h te khac
n h a u : cd cong n h a n d o a n h nghiep nha
nydc, cdng n h a n d o a n h n g h i e p cd p h l n ma
n h a niidc cdn giii cd p h l n chi phdi, cong

n h a n d o a n h n g h i e p t a p t h e , cong n h a n
doanh n g h i e p tii n h a n , cong n h a n cd sd san
xua't k i n h d o a n h ca t h e , cong n h a n doanh
nghiep 100% vdn d l u tii niidc ngoai, va
cdng n h a n d o a n h n g h i e p lien doanh vdi
niidc ngoai.

Ba Id, cd cdu nghe nghiep cua giai cdp 
cong nhdn dd co sii chuyen bien quan trgng.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Giai cap c6ng nhan Viet Ram...

nghiep che bien tii t r e n 3,5 trieu ngydi n a m
2000 da t a n g len 6,3 trieu ngydi n a m 2008.
Trong ciing thdi gian, cong n h a n trong
nganh xay dyng da t a n g tuf t r e n 1 trieu
ngiidi len g i n 2,4 trieu ngydi.

Boh Id, trinh do hgc vdn, ky ndng nghe 
nghiep ciia mgt bg phdn cong nhdn dd diidc 
ndng len, nhiing da so' cdn d mdc trung 
binh, trung binh thap vd thap.

Theo cac so' lieu thd'ng ke, n a m 1986
tinh chung trong ca nydc, so' cdng n h a n cd
t r i n h do t r u n g hgc cd sd la 57,5%, t r u n g hgc
phd thdng la 42,5%, cdn cao dang va dai
hgc thi h a u nhii chiia cd ai (4). Den giiia
n a m 2007, t r e n dia b a n Ha Ngi cd 850.900
cdng n h a n . Trong dd, ve hgc va'n: 2% cdng

n h a n cd t r i n h do tieu hgc, 17% - ed trinh do
t r u n g hgc cd sd, 56% - cd t r i n h do t r u n g hgc
phd thong, 25% - cd t r i n h do tif cao d i n g ,
dai hgc trd len; ve chuyen mdn: 28% cdng
n h a n chda qua dao tao nghe, 47% - cd trinh
do dao tao sd - t r u n g ca'p (5). Trong cdng
thdi gian, tai T h a n h pho' Hd Chi Minh cd
1,5 trieu cdng n h a n . Trong dd, ve hgc va'n:
56,7% cdng n h a n cd t r i n h do t r u n g hgc cd
sd; so' cdn lai cd t r i n h do tii t r u n g hgc phd
thong trd len (6). Nhin chung, trong giai
cap cdng n h a n ca nydc, ty le cong n h a n cd
trinh do v a n hda va chuyen mon tha'p,
t r u n g binh tha'p va t r u n g binh v l n chiem
da so'. Tuy vky, ty le cdng n h a n , nha't la Idp 
cong n h a n tre, cd t r i n h do tii cao dang, dai
hgc trd len da d i n d i n t a n g len. Dac biet,
trong mgt so' n g a n h k i n h te - ky t h u a t q u a n
trgng n h y d l u khi, dien liic, biiu chinh -viin
thong..., cdng n h a n cd t r i n h do hgc va'n va
ky n a n g nghe nghiep cao da chiem mgt ty
le dang ke. Bao cao cua cac t a p doan kinh
te, tdng cong ty va cac doanh nghigp ldn
t h a n g 12-2007 cho biet: Ty le td't nghiep cao
dang, dai hgc trd len trong tdng so' cong
n h a n (can bg, cdng n h a n •vien) cua Tap

doan D l u k h i la 43,3%, Tap doan Dien liic
28,5%, Tap doan Byu chinh Vien thdng
26,5%, Tap doan Cdng nghiep Tau thuy

-17,9%,...

Ndm Id, trii bg phdn cong nhdn co trinh 
do hgc vdn, tay nghe thugc loai khd vd cao, 
thu nhdp cua da sd cong nhdn cdn thap vd 
khong dn dinh; ddi song vdt chdt kho khan, 
ddi sdng tinh thdn ngheo ndn.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

6 Rghien CUTI Ljeh sir. s6 4.2Q1Q

Lao dgng tai cac doanh nghiep FDI va 
doanh nghiep tii nhan bi buong long. Vai
trd ciia cong doan trong •viec bao v$ Idi fch
chinh dang cua cong nhan tai cac doanh
nghiep a'y cdn md nhat. Dieu dd giai thich
tai sao, nhiing nam g i n day hang ngan
cugc dinh cong tii phat cua cong nhan da
nd ra. Tai mgt so' thanh pho' ldn va khu
cong nghiep tap trung, nha cl cua da so'
cdng nhan, viec lam dn dinh cua bg phan
cong nhan lao dgng gian ddn trd thanh va'n
de xa hgi bifc xiic (8).

Thdi gian lam •viec cang thing, thu nhap
khong tydng xifng, an uong kham khd, nha
6 chui riic, chung dung va ddi song tinh
t h i n ngheo nan la nhiing nguyen nhan iam
nay sinh cac te nan xa hgi trong mgt bg
phan cong nhan.

Tdm lai, trai qua hdn hai thap nien ddi
mdi, giai ca'p cong nhan niidc ta da tang
nhanh ve so' liidng, da dang hda ve cd ca'u,
trinh do hgc va'n va ky nang nghe nghiep
dydc nang len; bg phan cong nhan tri thifc
da bat d l u hinh thanh. Nam 2006, cong
nhan trong cac loai hinh doanh nghiep
(nha nifdc, dan doanh va cd vo'n dlu ty
nydc ngoai), chiem 71% tdng so'cong nhan,
da gdp p h l n tao ra 70% san phlm trong
nydc (9). Vdi sii tien bg va sii ddng gdp a'y,
giai ca'p cong nhan da to ra xifng dang vdi
vai trd la chu lUc trong sii nghiep cong
nghiep hda, hien dai hda da't niidc.

Tuy nhien, so vdi yeu elu cua giai doan
dly manh cong nghidp hda, hien dai hda
da't nydc, giai ca'p cong nhan cdn khong it
mat han che va yeu k6m: P h l n 16n cong
nhan xua't than tif nong dan chiia diidc dao
tao cd ban va cd he thd'ng. Cong nhan cd
trinh do hgc va'n va chuyen mon thugc loai
kha va cao con chiem mgt ty le nho. Cd ca'u
nganh nghe trong giai ca'p cong nhan chiia

hdp ly: Dai da so' cong nhan lam viec tai cac
nganh gia cong, l i p rap va khai thae tai
nguyen, trong khi thieu nghiem trgng cong
nhan lanh nghe thugc cac nganh ch§^ tao
may, nha't la che tao day chuyen cd khi tii

dgng hda. Vifc iam, thu nheip va ddi sdng
vat cha't, tinh t h i n cua mgt bg phan dang
ke cong nhan, nha't la nhiing cong nhan lao
dgng gian ddn, tai khong ft doanh nghiep
FDI va doanh nghiep tii nhan dang gap
nhieu khd khan, bifc xiic.

Cach day tren 150 nam, khi de cap den
tinh trang tha hda lao dgng cua cong nhan
dudi chu nghia tii ban the ky XIX, C. Mac
da tifng •viet: "Lao dgng [cua ngiidi cong
nhan] san xua't ra nhiing vat phlm kj^ dieu
cho nhiing ngiidi giau, nhiing nd lai san
xua't ra sii b i n ciing hda cua cong nhan. No
tao ra lau dai, nhifng nd ciing tao ra ca
nhiing nha d chugt cho cong nhan. Nd sang
tao ra cai dep, nhiing cung iam que quat
cong nhan..." (10).

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

giai cap c6ng nhan Viet Ram...

USD/ngUdi/thang sudt nhieu nam hen den
thang 1-2008 mdi dieu chinh len) (11).

II. XU H U 6 N G P H A T TRIEN CUA GIAI
CAP CONG NHAN TRONG TONG THE
CO CAU XA H O I VIET NAM DEN N A M
2 0 2 0 - N H U N G VAN DE D A T RA

Hien nay, niidc ta v l n dang b trong thdi

ky qua do di len chu nghia xa hgi. Nen
kinh te thi triidng dinh hiidng xa hgi chii
nghia vdi nhieu hinh thifc sd hiiu, nhieu
thanh p h l n kinh te dan xen vdi nhau, hd
trd l l n nhau cdn tdn tai trong mgt thdi gian
dai. Sii nghiep dly manh cong nghiep hda.

ifng ty trgng cua nganh nong nghiep. Trong
ciing thdi gian, vdi da phat trien ciia giao
due va dao tao, khoa hgc va cong nghe,
trinh do hgc va'n va ky nang nghd nghiep
cua giai ca'p cdng nhan, ciing nhy cua cac
giai t i n g xa hgi khac se ngay cang dydc
nang cao.

Vdi trien vgng phat trien dd, sd liidng,
cha't llidng, cd ca'u ciia giai ca'p cong nhan
trong tdng the cd ca'u xa hgi Viet Nam ciing
se tiep tuc phat trien theo hiidng vifa da
dang vifa phong phii hdn. , (

Cd the tha'y rd dieu nay qua bang 2.

Bang 2: Xu hiidng phat trien cua giai cap cong nhan trong tong the
col cau xa hgi Viet Nam den nkm 2020

- Dan so'

- Tong lao dgng xa hoi
Trong do:

+ Cong nhdn 
+ Nong ddn 
+ Tri thdc 
+ Doanh nhdn

+ Tieu thUdng, tieu chd

+ Cdc nhom dich vu ldm thue 
vd lao dgng tii do

Tinh hinh 2008 
So' Iiiofng

(ngan ngiidii) 
85.600*
44.915

11.568

24.000 
3.915"

512" 
3.941"

979

T y l e 
(%)

100,00

25,76 
53.43 
8,72 
1,14 
8,77

2,18

Dii bao den 2020 | 
So' Iv/dng

(ngan ngifdi) 
97.000
56.000

25.760 
15.680 
6.720 
1.120 
5.992

728

T y l e 
(%)

100,00

46,00

28.00 
12,00 
2,00 
10,70

1,30

Nguon: Nien gidm thdng he 2008; Ket qud sd bg tdng dieu tra ddn so'ngdy 1-4-2009; 
Bdo cdo ket qud dU bdo ddn sdViet Nam 1999-2024. Nxb. Thong ke, H& Npi, 2000.

* Da dieu chinh theo ket qua sd bo tong dieu tra dan so ng&y 1-4-2009.
** ChUa c6 so li^u n&m 2008, t^m U6c tfnh dya v i o so li$u cua cac n&m trUdc.

hien dai hda, g i n lien vdi phat trien kinh te
tri thiic tiep tuc diidc dly manh nhim tao
ra nen tang de den nam 2020 Viet Nam cd
ban trcl thanh mgt nifdc cong nghiep theo
hydng hien dai. Cd quan he mat thiet vdi
qua trinh nay, cd ca'u kinh te va cd ca'u lao
dgng tiep tuc chuyen djch theo hydng tang
nhanh ty trgng cua cac nganh cong nghiep
va dich •vu, ddng thdi giam mgt each tiidng

Nhii Bdng 2 cho tha'y: Theo dii bao, 
trong thap nien tdi, giai ca'p cong nhan ra't
cd the se tiep tuc tang nhanh ve so' lygng:
Tii gin 11,6 trieu ngiidi hien nay tang len

hdn 25,7 trieu, chiem khdang 46% tdng lao
dgng xa hgi vao nam 2020 (12).

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

8 Rghien ciiru Lich sit. s6 4.2010

nhieu do quy mo cac doanh nghiep cd the
16n len, nhyng so' Ivfdng doanh nghiep lai
giam di khi qua trinh cd p h l n hda tiep tuc
dydc thiic hien. Bg phan cdng nhan cac loai
hinh doanh nghiep ngoai nha nydc (ggi
chung la doanh nghiep dan doanh) se tang
manh. Bg phan cdng nhan doanh nghigp cd
vo'n dlu ty nddc ngoai ciing tang dang ke.

Tuy nhien, dieu quan trgng nha't khong
phai la sii gia tang ve so' lydng va ty le cdng
nhan trong tdng lao dgng xa hgi. Ma chfnh
mgt so' van de cd ban cd lien quan den •viec
nang cao chat liidng cua giai ca'p cdng nhan
diidc dat ra sau day mdi that sy cd y nghia
cdt tif nha't: i) Di ddi vdi viec phat trien
nhanh ve so' Iddng, phai iam sao xay diing
diidc mgt giai ca'p cdng nhan cd kha nang
tiep can va iam chu khoa hgc - cdng nghe
hien dai trong dieu kien phat trien kinh te
tri thifc va hgi nhap kinh te qud'c te; ii)
Cung vdi qua trinh chuyen dich cd ca'u lao
dgng nghe nghiep cua toan xa hgi, lam sao
day manh qua trinh chuyen dich cd ca'u
theo nganh nghe cua ban than giai ca'p

cdng nhan ma chu yeu la giam d i n ty trgng
cong nhan trong cac linh viic gia cong, lip
rap va khai thae tai nguyen khong tai sinh;
tang nhanh ty trgng cong nhan trong cac
linh •viic thiet ke, che tao thugc cac nganh
cdng nghiep miii nhgn; iii) Lam gi va lam
the nao de "giai tha hda" cho bg phan cdng
nhan tay nghe tha'p, giam ty le tha't nghiep
hoac khong cd viec lam dn dinh, nang cao
ddi sd'ng vat cha't va tinh t h i n cho hg, han
che sii phan hda giau ngheo trong ngi bg
giai ca'p cdng nhan.

i n . MAY GIAI PHAP CHU YEU

Tif ta't ca nhiing dieu da trinh bay 6 tren
ve thiic trang giai ca'p cong nhan Viet Nam
sau hdn 20 nam ddi mdi, cd dii bao xu
hudng phat trien cua nd trong tdng the cd

ca'u xa hdi d nydc ta den nam 2020 va
nhiing va'n de dat ra, chiing tdi xin de xua't
ma'y giai phap chu yeu sau day:

Mgt la, xdy diing mgt cd cdu xd hgi 
thong nhdt trong da dgng, diia tren cd sd 
hdi hoa Icfi ich giiia cdc giai cdp, tdng Idp 
xd hgi khdc nhau, kien tao dong thudn, 
tdng ciidng dodn ket de chung sde phdn 
ddu cho muc tieu ddn giau, niidc manh, xd

hgi cong bdng, ddn chu, vdn minh.

Cha "hba" va chii "dong" \k nhiing triet 
ly quan trgng cua dan tgc ta trong qua
trinh diing niidc va giii niidc. Cud'i the ky
XIII, triidc khi ma't, T r I n Hiing Dao da dan
dd vua T r I n Anh Tdng: Liic thyong thi la'y
"Khoan thii sde ddn de ldm ke sdu re ben 
gdc, do Id thUdng sdch giU niidc". Liic cd giac 
dii kdo sang xam la'n, thi "Vua toi dong Idng, 
anh em hda muc, cd niidc gop sde lgi md 
ddnh". Ve sau, tdng ket bai hgc ldn nha't 
trong Lich sii niidc ta, Hd Chf Minh keu ggi: 
"Ddn ta xin nhd cha dong I Dong tinh, dong 
sde, ddng Idng, dong minh" (13). De thdc 
hien diidc chii "ddng" a'y, Hd Chf Minh cho 
r i n g trong tifng giai doan cu the, Dang lanh
dao each mang phai cd cac chfnh sach dap
ifng diing Idi fch thiet than ciia mgi giai ting
xa hgi, mgi gidi ddng bao, khong thien lech
va bd sdt mgt ai. Trong phat trien kinh te,
xa hgi, Ngiidi chu triidng "thUc hien chinh 
sdch cong vd tii deu diidc chieu cd, chu vd 
thddeuc6ldi"{14).

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Qiaieap efing nhan Viet Ram...

n h a n dan; xda bd mgi- mac cam, dinh kien,
p h a n biet ddi xit ve qua khit, t h a n h p h l n
giai ca'p. Tdn trgng nhiing y kien khac

n h a u khong t r a i vdi Idi fch chung cua dan
tgc, xay d y n g t i n h t h i n ccli md, tin cay l l n
n h a u , hiidng tdi tydng lai (15).

Diidng nhien, giiia cac giai ca'p, t i n g Idp
hdp t h a n h cd ca'u xa hgi hien nay ciing cd
nhiing liic nay sinh m a u t h u I n ve Idi fch
nhii m a u t h u i n giiia chu doanh nghiep va
cdng n h a n , giiia thiidng lai t h u m u a nong
san va nong dan,... N h d n g , dd la nhiing
m a u t h u I n trong ngi bg n h a n dan. Vi the,
cd the va c l n p h a i giai quyet chiing thdng
qua cac bien p h a p giao due, van dgng,
t h u y e t phuc, dd'i thoai, ket hdp vdi •viec
thiidng xuyen dieu chinh nhiing chfnh sach
chua hdp ly, bd s u n g nhiing chfnh sach cdn
thieu n h i m thiic hien hai hda Idi fch giiia
cac ben, tao r a sii ddng t h u a n xa hgi, bao
dam cho sy p h a t trien n h a n h , l a n h m a n h
va ben •viing cua da't niidc.

Hai la, pkdt trien giai cdp cong nhdn ve 
sd llidng vd chdt liidng, thiic hien "tri thdc 
hoa" cong nhdn, tdng nhanh dgi ngu cong 
nhdn co trinh do hgc vdn vd ky ndng nghe 
nghiep cao, ddp dng yeu cdu ddy manh 
cong nghiep hoa, hien dgi hoa. phdt trien 
kinh te tri thdc, xdy diing thdnh cong chu 
nghia xd hgi d niidc ta.

Ngay tif giuta t h e ' k y XIX, C. Mac da tien
doan: C u n g vdi da p h a t trien cua dai cdng
nghiep t r e n cd sd ifng d u n g rgng rai nhiing
t h a n h t d u khoa hgc, thi lao dgng cua ngiidi
cong n h a n diidc "bieu hien ra khdng phai
chii yeu la lao dgng diidc n h a p vao qua
t r i n h san xua't, m a chu yeu la mgt loai lao
dgng kiem soat va dieu khien b a n t h a n qua
trinh san xua't" (16). Trong dieu kien n h y
the, bg p h a n chii yeu trong giai ca'p cdng
n h a n p h a i dygc dao tao de trd t h a n h cdng
n h a n cd t r i n h do hgc va'n va ky n a n g nghe

nghiep cao. Cuo'i the ky XIX, Ph. Angghen
cung da triic tiep dat ra nhiem vu xay diing
"giai ca'p v6 s a n lao dgng trf dc", de khi each
m a n g vd s a n t h a n h cdng, giai ca'p nay cd
the " n i m la'y •viec q u a n ly khong phai chi
bg may chfnh tri ma cdn ca toan bg nen san
xua't xa hgi niia" (17).

O Viet Nam, sau Dai hgi l l n thif II ciia
Dang (1951), Hd Chf Minh da sdm neu len
dinh hiidng cd t i m nhin xa ve "tri thdc hoa" 
cdng ndng (18).

Trong thdi ky chien Iddc mdi
(2011-2020), khi D a n g ta dii kien d l y n h a n h td'e
do va n a n g cao cha't lydng thiic hien cong
nghiep hda, hien dai hda, p h a t trien kinh

te tri thiic, thi viec thiic hien "trf thitc hda"
cong n h a n , t a n g n h a n h dgi ngii cdng n h a n
cd t r i n h do hgc va'n va ky n a n g nghe nghiep
cao lai cang trd t h a n h mgt ddi hoi ca'p thiet.
Va day Cling chfnh la giai p h a p cd trien
vgng nha't de md rgng viec iam, n a n g cao
t h u n h a p , cai thien mgt each cd ban ddi
sd'ng vat cha't va van hda cho giai ca'p cong
n h a n (ke ca "giai t h a hda" cho bg p h a n cong
n h a n cd tay nghe tha'p), tao tien de va dieu
kien p h a t huy d hg tinh t h i n yeu nddc, yeu
chu nghia xa hgi, y thiic giai ca'p va b a n
linh chfnh tri de thyc sii ddng diidc vai trd
chii lyc trong sii nghiep xay dyng chu
nghia xa hgi.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

10 Rghien curu Lich sir. s6 ^.2010

nghe nang liidng sach, cong nghg vat lieu
mdi, cong nghe tii dgng hda..., tao ra gia tri
gia tang ngay cang cao cho hang hda va
dich vu cong nghiep Viet Nam. Nhd vay ma
cd the khdng ngifng tang them thu nhap,
cai thien mgt each cd ban ddi song vat cha't
va van hda cua giai ca'p cong nhan.

Triidc mit, cln kip thdi s^a ddi, bd sung
va hoan thien cac chfnh sach ve lao dgng,
tien lifdng, bao hg lao dgng, bao hiem xa hgi.

CHU THICH

(1). Tong c\ic Tho'ng ke: Nien gidm thdng ke

2008. Nxb. Thong ke, Hk N6i, 2009, tr. 123.

(2). Tdng cyc Tho'ng ke: Nien gidm thd'ng ke

2008, add, tr. 130, 197-199.

3). Tdng eve Thdng ke: Nien gidm thd'ng ke

2008, sdd, tr. 103

(4). Xem Cao Vfin LUcjng: Cdng nghiep hoa,

hien dgi hoa vd sU phdt trien giai cdp cdng nhdn.

Nxb. Chi'nh tri Quoc gia, Hk Noi, 2001, tr. 75.

(5). Xem Bdo cdo cua Dodn khdo sdt miin Bdc

(phye vv Hoi nghi Trung Udng 6, kh6a X). Hk Noi,

thang 8-2007, tr. 15.

(6). Xem Bdo cdo cua Doan khdo sdt mien Nam

(phuc vy Hoi nghi Trung Udng 6, khoa X). Hk Noi,

thang 7-2007, tr. 2.

(7). Tdng Lien dokn Lao dong Vi?t Nam: ThUc

trang giai cdp cdng nhdn Viet Nam. Hk Noi, thang

10-2007, tr. 19-20.

(8). Theo dieu tra cua Tdng Lien dokn Lao dong

Vi$t Nam, c6 51,7% cong nhan trong doanh nghidp

FDI, 35,6% c6ng nhan trong doanh nghidp ciia tU

nhan phai di thue nhk tro; c6 14,7% cong nhan

trong tinh tr^ng thUcing xuyen thieu vi$c Ikm hoSc

c6 vi^c Iktn khong dn dinh.

(9). Theo Tdi lieu nghien cdu Nghi quyet Hgi

nghi Trung Uang 6 khoa X. Da d5n, tr. 11.

(10). C. Mac vk Ph. Angghen: Todn tap, tftp 42. 
Da d i n , tr. 131.

bao hiem y te... doi vdi cong nhan. Cham lo
xay diing, cung co' va phat huy vai tro cua
Cong doan cd sd trong viec bao v$ quyen Idi

chfnh dang, hdp phap cua cong nhan tai cac
cd scl san xua't kinh doanh thugc mgi thanh
p h l n kinh te. Chii trgng giai quyet vln de
nha 6 cua cong nhan tai cac khu cong nghidp
tap trung va do thi ldn. Xay diing quan h§
lao dgng hai hda, on djnh, tien bg trong cac
loai hinh doanh nghiep.

(11). Theo Bo Lao dong, ThUdng binh vk Xa hpi,

tit ng^y 1-1-2008 miic lUdng toi thieu chung ciia

cong nhan t y 450.000 ddng/thang (tiing ap dyng tii

nhieu nfim truac d6) dU(?c tSng len 802.000

-1.000.500 ddng/thang tai cac doanh nghidp FDI, vk

len 540.000 - 621.000 ddng/thang tai cdc doanh

nghidp trong nUdc (Xem bao Tudi tre, ngky

23-10-2007).

(12). Du thao Chien lugc xdy diing giai cdp cdng

nhdn.Viet Nam (2010-2020), do Tong Lien dokn

Lao dong Vi^t N a m chu tri bien so^n, dUa ra dii

bao giai cfii'p cong n h a n se chiein khoang 60% lUc