Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm tỉnh Lào Cai

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (536.62 KB, 16 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 
DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ 
TĨM TẮT LUẬN VĂN

MỞ ĐẦU ... Error! Bookmark not defined. 
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN HOÀN THIỆN HỆ THỐNG CHỈ TIÊU KẾ 
HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI HÀNG NĂM CẤP TỈNH THEO 
CÁCH TIẾP CẬN DỰA TRÊN KẾT QUẢ ... Error! Bookmark not defined. 
1.1. Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm và hệ thống chỉ 
tiêu kế hoạch cấp tỉnh ... Error! Bookmark not defined. 
1.1.1. Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm cấp tỉnh ... Error!

Bookmark not defined.

1.1.2. Hệ thống chỉ tiêu trong Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng
năm cấp tỉnh ... Error! Bookmark not defined. 
1.2. Quản lý dựa trên kết quả và những yêu cầu đặt ra trong xây 
dựng hệ thống chỉ tiêu kế hoạch hàng năm theo cách tiếp cận dựa 
trên kết quả ... Error! Bookmark not defined. 
1.2.1. Một số nội dung về quản lý dựa trên kết quảError! Bookmark

not defined.

1.2.2. Khung nghiên cứu hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu kế hoạch hàng
năm cấp tỉnh theo cách tiếp cận dựa trên kết quảError! Bookmark not

defined.

1.3. Các điều kiện để hoàn thiện và áp dụng hệ thống chỉ tiêu kế 
hoạch theo cách tiếp cận dựa vào kết quả ... Error! Bookmark not defined. 
1.3.1. Tính đồng bộ trong đổi mới kế hoạchError! Bookmark not

defined.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

1.3.3. Mức độ thể chế hoá đổi mới kế hoạch và phân cấp cho địa
phương ... Error! Bookmark not defined. 
1.3.4. Cơ chế phối hợp và chia sẻ thông tin cởi mở, công khai, minh
bạch và tin cậy lẫn nhau ... Error! Bookmark not defined. 
1.3.5. Năng lực đội ngũ cán bộ KH địa phươngError! Bookmark not

defined.

CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ HỆ THỐNG CHỈ TIÊU KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN 
KINH TẾ - XÃ HỘI HÀNG NĂM TỈNH LÀO CAI .. Error! Bookmark not defined. 
2.1. Tỉnh Lào Cai và q trình đổi mới cơng tác kế hoạch hóa ... Error! 
Bookmark not defined.

2.1.1. Giới thiệu tỉnh Lào Cai ... Error! Bookmark not defined. 
2.1.2. Đổi mới công tác kế hoạch hóa ở tỉnh Lào CaiError! Bookmark

not defined.

2.2. Phân tích thực trạng hệ thống chỉ tiêu kế hoạch Kế hoạch phát 
triển kinh tế - xã hội hàng năm ở tỉnh Lào CaiError! Bookmark not
defined.

2.2.1. Thực trạng hệ thống chỉ tiêu trong bản Kế hoạch phát triển kinh
tế - xã hội hàng năm ... Error! Bookmark not defined. 
2.2.2. Đánh giá hệ thống chỉ tiêu KH hàng năm của tỉnh Lào Cai . Error!

Bookmark not defined.

2.3. Đánh giá về các điều kiện để hoàn thiện và áp dụng hệ thống chỉ 
tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm ở tỉnh Lào Cai
... Error! Bookmark not defined.

2.3.1. Tính đồng bộ trong đổi mới kế hoạchError! Bookmark not

defined.

2.3.2. Tư duy và sự cam kết của lãnh đạo tỉnhError! Bookmark not

defined.

2.3.3. Mức độ thể chế hố quy trình, phương pháp lập kế hoạch Error!

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

2.3.4. Cơ chế phối hợp và chia sẻ thông tinError! Bookmark not

defined.

2.3.5. Năng lực đội ngũ cán bộ KH của tỉnhError! Bookmark not

defined.

2.4. Những vấn đề đặt ra trong hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu Kế 
hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm ở tỉnh Lào Cai ... Error!

Bookmark not defined.

2.4.1. Các hạn chế, bất cập ... Error! Bookmark not defined.

2.4.2. Nguyên nhân ... Error! Bookmark not defined. 
CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT HOÀN THIỆN HỆ THỐNG CHỈ TIÊU KẾ HOẠCH 
PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI HÀNG NĂM TỈNH LÀO CAI ... Error!

Bookmark not defined.

3.1. Quan điểm về việc hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu Kế hoạch phát 
triển kinh tế - xã hội hàng năm tỉnh Lào Cai Error! Bookmark not defined. 
3.2. Định hướng hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu Kế hoạch phát triển 
kinh tế - xã hội hàng năm tỉnh Lào Cai ... Error! Bookmark not defined. 
3.2.1. Hoàn thiện kết cấu bản kế hoạch là yếu tố tiền đề cho hoàn thiện
hệ thống chỉ tiêu kế hoạch ... Error! Bookmark not defined. 
3.2.2. Phân định các cấp độ chỉ tiêu trong hệ thống chỉ tiêu kế hoạch
tương ứng với cấp độ mục tiêu ... Error! Bookmark not defined. 
3.2.3. Rà soát để thống nhất các tiêu chí đánh giá phát triển làm cơ sở
cho hình thành hệ thống chỉ tiêu kế hoạch định hướng mục tiêu phát
triển kinh tế - xã hội ... Error! Bookmark not defined. 
3.2.4. Thay đổi nội dung phần nhiệm vụ, giải pháp kế hoạch để xây
dựng các chỉ tiêu tương thích tránh trùng lắp với chỉ tiêu kế hoạch phát
triển ngành ... Error! Bookmark not defined. 
3.2.5. Xây dựng hệ thống chỉ số theo dõi, đánh giáError! Bookmark

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

3.3. Đề xuất hệ thống chỉ tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 
hàng năm tỉnh Lào Cai ... Error! Bookmark not defined. 
3.3.1. Hệ thống chỉ tiêu định hướng mục tiêuError! Bookmark not

defined.

3.3.2. Hệ thống chỉ tiêu định hướng nhiệm vụError! Bookmark not

defined.

3.4. Các khuyến nghị hoàn thiện các điều kiện đổi mới hệ thống chỉ 
tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm trên địa bàn tỉnh 
Lào Cai ... Error! Bookmark not defined. 
3.4.1. Tư duy và sự cam kết của lãnh đạo Error! Bookmark not defined. 
3.4.2. Hoàn thiện môi trường thể chế, thực hiện việc phân cấp và trao
quyền hơn nữa giữa trung ương và địa phương, xây dựng chế tài phù
hợp trong việc thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch được giao ... Error!

Bookmark not defined.

3.4.3. Cơ chế phối hợp và chia sẻ thông tinError! Bookmark not

defined.

3.4.4. Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ địa phương ... Error!

Bookmark not defined.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

GRDP Tổng sản phẩm trên địa bàn

HTCT Hệ thống chỉ tiêu

KH Kế hoạch

KHH Kế hoạch hóa

KT-XH Kinh tế - xã hội

KTTT Kinh tế thị trường

NSNN Ngân sách nhà nước

PT Phát triển

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ

I. BẢNG

Bảng 1.1. Yêu cầu về tính SMART của các chỉ tiêu KHError! Bookmark not 
defined.

Bảng 1.2. Ví dụ về mục tiêu, chỉ tiêu, chỉ số ... Error! Bookmark not defined. 
Bảng 2.1. Các văn bản hướng dẫn xây dựng kế hoạch hàng năm của Bộ Kế
hoạch và Đầu tư, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lào CaiError! Bookmark not 
defined.

Bảng 2.2. Tổng hợp chỉ tiêu định hướng mục tiêu trong Kế hoạch phát triển
kinh tế - xã hội tỉnh Lào Cai từ năm 2012 đến 2017Error! Bookmark not
defined.

Bảng 2.3. Tổng hợp chỉ tiêu nhiệm vụ trong Kế hoạch phát triển kinh tế - xã
hội tỉnh Lào Cai từ năm 2012 đến 2017 ... Error! Bookmark not defined. 
Bảng 2.4: Công tác phối hợp trong xây dựng KH giữa các cơ quan, đơn vị

trên địa bàn tỉnh Lào Cai ... Error! Bookmark not defined. 
Bảng 3.1. Hệ thống chỉ tiêu định hướng mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội
 ... Error! Bookmark not defined. 
Bảng 3.2. Ví dụ về Khung kết quả KHPT KTXH hàng năm cấp tỉnh ... Error! 
Bookmark not defined.

II. HÌNH

Hình 1.1. Các cấp lập Kế hoạch PTKT-XH ở Việt NamError! Bookmark not
defined.

Hình 1.2. Chuỗi kết quả ... Error! Bookmark not defined. 
Hình 1.3: Hệ thống chỉ tiêu KH theo cách tiếp cận dựa trên kết quả .... Error!
Bookmark not defined.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Lào Cai là một trong những địa phương có nhiều hoạt động đổi mới cơng tác KH
thông qua việc tiếp nhận và thực hiện các dự án liên quan đến việc đổi mới công tác KH.
Nhận thức được sự cần thiết phải đổi mới cơng tác KH, tỉnh Lào Cai đã thể chế hóa quy
trình đổi mới phương pháp lập KH PTKT-XH hàng năm các cấp trên địa bàn tỉnh tại Quyết
định số 1131/QĐ-UBND ngày 25/4/2015 của UBND tỉnh. Tuy nhiên, đến nay việc đổi mới

công tác KH tại Lào Cai mới chỉ là đổi mới về quy trình và áp dụng một số phương pháp
mới trong lập KH hàng năm, cịn nội dung bên trong của KH chưa có sự đổi mới đồng bộ,
đặc biệt là HTCT KH hàng năm. Vì vậy, để góp phần đổi mới tồn diện cơng tác lập KH,

cần thiết phải có một nghiên cứu hệ thống cả về mặt lý thuyết và thực tiễn về việc hồn
thiện HTCT, từ đó tìm ra được bộ chỉ tiêu phù hợp, đáp ứng được yêu cầu quản lý.

Các nghiên cứu liên quan đến việc đổi mới quy trình, nội dung, phương pháp lập
KH và đổi mới HTCT KH PTKT-XH đã được thực hiện khá nhiều. Qua đánh giá tổng

quan các tài liệu nghiên cứu liên quan đến công tác KHH, thấy rằng hệ thống nghiên cứu
đã góp phần hình thành một cơ sở lý thuyết cho việc đổi mới lập KH PTKT-XH địa
phương và hoàn thiện HTCT KH, trong đó quản lý theo kết quả - một phương thức quản

lý mới phù hợp với yêu cầu chuyển đổi phương thức quản lý nhà nước từ mơ hình quan
liêu truyền thống sang mơ hình quản lý mới. Tuy vậy, các nghiên cứu trên hoặc mới chỉ
dừng lại ở việc nêu sự cần thiết phải hoàn thiện HTCT KH 5 năm (thiên về các chỉ tiêu
định hướng), hoặc mới chỉ dừng lại ở lý luận và nêu ra các vấn đề đổi mới, hồn thiện

mang tính ngun tắc, chưa hệ thống thành khung lý thuyết chung cho việc hoàn thiện
chỉ tiêu KH theo cách tiếp cận quản lý dựa trên kết quả và chưa đi sâu về HTCT ở một
địa phương. Điều này dẫn tới sự thiếu hụt về lý luận và thực tiễn trong việc hình thành

một HTCT KH hàng năm cấp tỉnh phù hợp với đổi mới KH hiện nay.

Chính vì vậy, với một tỉnh có nhiều nỗ lực trong cơng cuộc đổi mới công tác lập
KH PTKT-XH như Lào Cai, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện hệ thống chỉ

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

thiện và đề xuất được một HTCT KH hợp lý, phù hợp với quá trình đổi mới KH của Lào
Cai hiện nay.

Mục tiêu chung của luận văn là đề xuất hoàn thiện HTCT KH PTKT-XH hàng

năm của tỉnh Lào Cai theo cách tiếp cận quản lý dựa trên kết quả, đảm bảo cho KH thực

sự là cơng cụ có hiệu quả trong định hướng phát triển, điều tiết vĩ mô và theo dõi giám
sát hoạt động kinh tế của địa phương và các khuyến nghị những điều kiện áp dụng.

Quá trình nghiên cứu sẽ đạt được các mục tiêu cụ thể sau: (1) Hình thành khung lý

thuyết hồn thiện HTCT PTKT-XH ở cấp tỉnh theo cách tiếp cận quản lý dựa trên kết
quả; (2) Đánh giá được thực trạng HTCT trong KH PTKT-XH hàng năm của tỉnh Lào
Cai theo quan điểm tiếp cận dựa trên kết quả. Từ đó rút ra các bất cập và nguyên nhân

của các bấp cập của HTCT hiện tại. (3) Đưa ra quan điểm, định hướng hoàn thiện HTCT
KH PTKT-XH hàng năm tỉnh Lào Cai. (4) Đề xuất HTCT KH PTKT-XH phù hợp với
đổi mới lập KH đang diễn ra trên địa bàn tỉnh Lào Cai. (5) Các khuyến nghị để tỉnh Lào

Cai áp dụng thành công HTCT KH PTKT-XH hàng năm theo cách tiếp cận quản lý dựa
trên kết quả.

Đối tượng nghiên cứu của luận văn là KH PTKT-XH của tỉnh Lào Cai; trong đó

tập trung nghiên cứu HTCT KH PTKT-XH của tỉnh.

Phạm vi nghiên cứu của luận văn: Về nội dung: Trong hệ thống KH PTKT-XH của

tỉnh có KH 5 năm và KH hàng năm thì luận văn tập trung vào nghiên cứu KH hàng năm.
Nghiên cứu HTCT KH hàng năm đang thực hiện ở tỉnh Lào Cai và đối chiếu với các yêu
cầu của việc lập KH dựa trên kết quả ở cấp tỉnh, điều kiện áp dụng một HTCT đổi mới
nhằm phát hiện ra những bất cập và đề xuất HTCT KH phù hợp. Về không gian: Đề tài tập
trung nghiên cứu ở cấp tỉnh, cụ thể tại tỉnh Lào Cai. Về thời gian: Thực trạng từ năm 2011 
đến năm 2017; đề xuất áp dụng đổi mới từ KH PTKT-XH các năm tiếp sau.

Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng phương pháp phân tích, thống kê,

tổng hợp, so sánh và phương pháp chuyên gia.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Chương 1: Cơ sở lý luận hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế -

xã hội hàng năm cấp tỉnh theo cách tiếp cận dựa trên kết quả

Chương 2: Đánh giá hệ thống chỉ tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng
năm tỉnh Lào Cai

Chương 3: Đề xuất hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội
hàng năm tỉnh Lào Cai

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN HOÀN THIỆN HỆ THỐNG CHỈ TIÊU KẾ 
HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI HÀNG NĂM CẤP TỈNH THEO 
CÁCH TIẾP CẬN DỰA TRÊN KẾT QUẢ

Chương này chủ yếu luận giải việc cần thiết phải hoàn thiện HTCT KH theo cách

tiếp cận dựa trên kết quả và các điều kiện để áp dụng HTCT kế hoạch theo cách tiếp cận
dựa vào kết quả:

Theo cách tiếp cận quản lý dựa trên kết quả, điểm mấu chốt của tư duy này là
chuỗi kết quả bao gồm các yếu tố: Đầu vào, hoạt động, đầu ra, kết quả trực tiếp, kết quả
cuối cùng (tác động) được gắn kết với nhau để tạo thành một chuỗi thay đổi nhằm đến
thực hiện các mục tiêu phát triển.

Đối với các yêu cầu hoàn thiện HTCT, thì việc lựa chọn khung kết quả phát triển là

phù hợp vì khung kết quả PT là bản mơ tả tóm tắt có kết cấu chặt chẽ về các mục tiêu phát
triển, các chỉ tiêu tương ứng có sự gắn kết với các mục tiêu.

HTCT KH theo cách tiếp cận dựa vào kết quả bao gồm 3 cấp:

- Các chỉ tiêu định hướng mục tiêu: Bao gồm 3 lĩnh vực trụ cột là phát triển kinh tế,
phát triển xã hội và bảo vệ môi trường bền vững. Các chỉ tiêu này phản ánh thành quả
mong muốn đạt được của nền kinh tế trong năm KH, vì thế danh mục các chỉ tiêu định
hướng chung của KH mang tính ổn định (ít thay đổi).

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

- Các chỉ tiêu giải pháp: Nó chính là các chỉ tiêu hoạt động, chỉ tiêu gắn với những
giải pháp tổ chức thực hiện. Nhóm chỉ tiêu này thay đổi hoàn toàn phụ thuộc vào nội
dung của các giải pháp cụ thể phát sinh trong các bản KH hàng năm.

Căn cứ vào các chỉ tiêu, người lập KH sẽ lựa chọn các chỉ số tương ứng trong danh

mục các chỉ số có sẵn(trong HTCT thống kê quốc gia) và xây dựng chỉ số mới phù hợp
(nếu cần thiết) để tiến hành việc theo dõi, đánh giá tình hình thực hiện các chỉ tiêu, đảm
bảo các chỉ tiêu thực hiện được gắn với vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân cụ
thể.

Các điều kiện áp dụng HTCT theo cách tiếp cận dựa vào kết quả: (1) Tính đồng bộ 
trong đổi mới kế hoạch. (2) Tư duy và sự cam kết của lãnh đạo. (3) Mức độ thể chế hố

trong cơng tác KH, phân cấp cho các địa phương chủ động trong lập KH. (4) Cơ chế phối
hợp và chia sẻ thông tin cởi mở, công khai, minh bạch và tin cậy lẫn nhau. (5) Năng lực đội
ngũ cán bộ KH địa phương để xử lý được thông tin và vận dụng được các phương pháp lập

KH hiện đại.

CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ HỆ THỐNG CHỈ TIÊU KẾ HOẠCH PHÁT 
TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI HÀNG NĂM TỈNH LÀO CAI

Tỉnh Lào Cai là tỉnh miền núi biên giới, nằm giữa vùng Đông Bắc và vùng Tây
Bắc của Tổ quốc. Trong những năm qua, trên cơ sở phát huy tốt các tiềm năng, lợi thế
của địa phương, kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển thu được nhiều kết quả, Lào Cai trở
thành một tỉnh phát triển khá ở khu vực Tây Bắc. Cùng với đó, một số dự án về đổi mới
công tác kế hoạch cũng được thực hiện trên địa bàn tỉnh. Qua đó, cơng tác đổi mới KHH
ở Lào Cai đã thu được một số kết quả như sau:

- Phương pháp lập KH mới là lập KH có sự tham gia của người dân đã được áp
dụng; đặc biệt ở các xã trong vùng dự án.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

- Lãnh đạo các cấp, đặc biệt là lãnh đạo tỉnh đã thay đổi tư duy về công tác lập KH
và thấy được vai trò của kế hoạch và sự cần thiết phải đổi mới quy trình, phương pháp lập
KH các cấp trên địa bàn toàn tỉnh cho phù hợp, đồng bộ.

Tuy việc đổi mới KHH ở Lào Cai đã thu được một số kết quả bước đầu, nhưng
vẫn còn nhiều bấp cập, cần phải có nhận thức đúng đắn và khắc phục như:

- Việc áp dụng các phương pháp mới trong lập KH chưa phổ biến. Mới chỉ áp
dụng phương pháp lập KH có sự tham gia mới và áp dụng trong lập KH cấp xã. Đối với
cấp huyện và cấp tỉnh, việc xây dựng KH PTKT-XH hàng năm vẫn được xây dựng theo
phương pháp truyền thống. Đặc biệt, các phương pháp như lập KH gắn với nguồn lực, lập

KH dựa trên kết quả chưa được áp dụng nhiều.

- Quy trình lập KH ở tỉnh vẫn còn phụ thuộc nhiều vào thời gian quy định và
hướng dẫn của Trung ương nên chưa chủ động.

- Kết cấu và nội dung bản kế hoạch chưa được đổi mới phù hợp.
Về thực trạng HTCT kế hoạch PTKT-XH tỉnh Lào Cai:

Theo các hướng dẫn hiện hành về việc xây dựng KH PTKT-XH, chỉ tiêu KH

PTKT-XH hàng năm tỉnh Lào Cai được xây dựng dựa trên các căn cứ bao gồm: (i) dự
báo tình hình của các cơ quan cấp trên; (ii) bám sát các Nghị quyết của Tỉnh ủy, HĐND
tỉnh, các định hướng đã đề ra trong Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội của
tỉnh, KH PTKT-XH 5 năm của tỉnh; (iii) tình hình thực hiện các chỉ tiêu KH năm trước;
(iv) ý kiến của cơ quan chuyên ngành thuộc địa bàn tỉnh.

HTCT KH bao gồm hai cấp chỉ tiêu là: Chỉ tiêu định hướng và chỉ tiêu nhiệm vụ.
- Chỉ tiêu định hướng, chia ra làm 3 nhóm: Chỉ tiêu về kinh tế (8-14 chỉ tiêu); các
chỉ tiêu về xã hội (11-17 chỉ tiêu); các chỉ tiêu về môi trường (2-6 chỉ tiêu)

- Chỉ tiêu định hướng nhiệm vụ: Được nêu trong khoảng hơn 20 biểu chi tiết với
trên dưới 400 chỉ tiêu cụ thể chia theo nhóm các ngành, lĩnh vực.

HTCT KH của tỉnh Lào Cai đang có một số bất cập, hạn chế như sau: Các chỉ tiêu
“chơi vơi”, không có sự gắn kết logic giữa mục tiêu – chỉ tiêu – giải pháp – nguồn lực

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

phản ánh được thành quả phát triển của tỉnh. HTCT định hướng nhiệm vụ quá nhiều,
thiên về chỉ tiêu hiện vật, chỉ tiêu sản xuất hơn là chỉ tiêu xã hội. HTCT định hướng
nhiệm vụ trùng lặp giữa chỉ tiêu KH PTKT-XH với chỉ tiêu KH phát triển ngành. Một số
chỉ tiêu chưa đáp ứng yêu cầu của một chỉ tiêu tốt (SMART). Thiếu hệ thống chỉ số theo
dõi, đánh giá các chỉ tiêu.

Các hạn chế của HTCT nêu trên là do các nguyên nhân sau:

- Tư duy đổi mới kế hoạch của lãnh đạo chưa thực sự quyết tâm, mạnh mẽ
- Thiếu đồng bộ trong đổi mới chỉ tiêu kế hoạch với kết cấu bản kế hoạch
- Sự không đồng nhất trong đổi mới chỉ tiêu kế hoạch cấp tỉnh và cấp Trung ương
- Sự phối hợp giữa các ngành, các cấp vẫn chưa chặt chẽ; đồng thời chưa có chế

tài đủ mạnh cho việc thực hiện các chỉ tiêu

- Năng lực đội ngũ cán bộ kế hoạch của địa phương còn hạn chế, tư duy làm việc theo
lối mòn, ngại đổi mới còn phổ biến; thiếu cán bộ kế hoạch nòng cốt ở cấp xã

CHƯƠNG 3. ĐỀ XUẤT HOÀN THIỆN HỆ THỐNG CHỈ TIÊU

KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI HÀNG NĂM

TỈNH LÀO CAI

Quan điểm hoàn thiện HTCT KH ở tỉnh Lào Cai đó là: (1) Phải thống nhất quan

điểm KH PTKT-XH ở cấp nào phải do cấp đó “sở hữu”, chứ khơng nhằm phục vụ mục
đích báo cáo cấp trên. Vì vậy, HTCT KH của địa phương phải thể hiện được các mục tiêu
ưu tiên phát triển của địa phương để từ đó tập trung các nguồn lực để thực hiện. (2) KH

phát triển KTXH hàng năm cấp tỉnh bảo đảm sự cụ thể hóa KH 5 năm, nhưng vẫn cập nhật
các vấn đề phát sinh mới và các vấn đề ưu tiên, nổi cộm cần giải quyết trong năm KH để
hướng tới mục tiêu của KH 5 năm đã đặt ra. Vì thế, dựa trên mục tiêu tổng quát và các chỉ

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

vụ cho KH PT ngành nhưng không trùng lắp với các chỉ tiêu của KH ngành. (5) Việc tính
tốn các chỉ tiêu trong HTCT KH phải khách quan, khoa học, dựa trên những nguồn lực
có thể huy động. (6) Việc đổi mới cơng tác KHH cũng như việc hồn thiện HTCT KH là
một q trình liên tục, vừa thí điểm vừa rút kinh nghiệm và hoàn thiện dần.

Nhiệm vụ cần thực hiện để hoàn thiện HTCT KH hàng năm cho tỉnh Lào Cai đó

là: (1) Hồn thiện kết cấu bản kế hoạch là yếu tố tiền đề cho hoàn thiện HTCT kế hoạch;

(2) Phân định các cấp độ chỉ tiêu trong HTCT kế hoạch tương ứng với cấp độ mục tiêu: 3
cấp: Chỉ tiêu định hướng, chỉ tiêu nhiệm vụ, chỉ tiêu giải pháp; (3) Rà sốt để thống nhất
các tiêu chí đánh giá phát triển làm cơ sở cho hình thành HTCT kế hoạch định hướng

phát triển kinh tế - xã hội; (4) Thay đổi nội dung phần nhiệm vụ kế hoạch để xây dựng
các chỉ tiêu tương thích tránh trùng lắp với chỉ tiêu kế hoạch phát triển ngành; (5) Xây
dựng hệ thống chỉ số theo dõi, đánh giá.

Từ các quan điểm, nhiệm vụ trên, đề xuất hệ thống chỉ tiêu Kế hoạch phát triển

kinh tế - xã hội hàng năm tỉnh Lào Cai như sau:

- HTCT định hướng mục tiêu: Bao gồm 15 chỉ tiêu chia làm 3 nhóm: (1) Nhóm
chỉ tiêu về kinh tế: 6 chỉ tiêu: Tốc độ tăng trưởng GRDP; Thu nhập bình quân đầu người;
Cơ cấu ngành kinh tế (giá hiện hành); Tỷ lệ đầu tư/GRDP; Thu NSNN trên địa bàn; Kim

ngạch xuất khẩu thuần qua các cửa khẩu trên địa bàn/GRDP. (2) Nhóm chỉ tiêu về xã hội:
5 chỉ tiêu: Chỉ tiêu phản ánh trình độ phát triển con người – HDI; Tỷ lệ hộ nghèo; Tuổi
thọ bình quân; Tỷ lệ lao động qua đào tạo; Tỷ lệ chênh lệch thu nhập giữa thành thị và
nông thôn. (3) Nhóm chỉ tiêu về mơi trường: 4 chỉ tiêu: Tỷ lệ che phủ rừng; Tỷ lệ dân cư
nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh; Tỷ lệ các khu, cụm cơng nghiệp có hệ thống

xử lý nước thải, chất thải tập trung; Tỷ lệ lượng chất thải rắn sinh hoạt đô thi ̣ phát sinh
được thu gom và xử lý.

Các chỉ tiêu được đề xuất ở trên có ưu điểm so với HTCT hiện tại tỉnh Lào Cai
đang sử dung đó là: HTCT định hướng ngắn gọn, đầy đủ, không dàn trải trên tất cả các
ngành, lĩnh vực nhưng đã phản ánh được bức tranh chung về thành quả phát triển kinh tế

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

trùng với các chỉ tiêu của ngành hoặc khó tính toán. Đã bổ sung các chỉ tiêu phản ánh

thành quả phát triển mà HTCT cũ còn thiếu. Các chỉ tiêu này đều phù hợp với mức độ
tính tốn và thu thập số liệu của địa phương. Các chỉ tiêu này dùng được cho cả cấp quốc
gia và cấp địa phương. Do vậy vừa đáp ứng được yêu cầu phản ánh thành quả kinh tế của
tỉnh, vừa đáp ứng được yêu cầu phù hợp với HTCT KH theo hướng dẫn của Trung ương
và dễ dàng trong việc tổng hợp, phân tích đánh giá, đồng thời thuận lợi trong việc so sánh
mức độ phát triển giữa các tỉnh, thành phố trong cả nước với nhau (nếu được thể chế hóa
chung trong cả nước).

- HTCT định hướng nhiệm vụ: Các chỉ tiêu định hướng nhiệm vụ lượng hóa các
chỉ tiêu định hướng mục tiêu về những hoạt động cụ thể trong kỳ KH sẽ không cố định,
tùy thuộc vào từng thời kỳ KH tập trung giải quyết những nội dung nào, tương ứng sẽ là
các chỉ tiêu đó. Do vậy, theo các phân tích ở trên theo nguyên tắc dựa vào kết quả thì
HTCT định hướng nhiệm vụ phải gắn kết chặt chẽ và logic với các chỉ tiêu định hướng
mục tiêu. Để bảo đảm tính thống nhất theo không gian (các địa phương khác nhau) và
thời gian (gắn KH 5 năm với KH hàng năm) thì danh mục chỉ tiêu định hướng nhiệm vụ
(KH hàng năm) có thể được hình thành từ 3 nguồn sau đây: (1) các nhiệm vụ hình thành
từ các định hướng hoặc giao nhiệm vụ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong các tài liệu (văn
bản) hướng dẫn KH hàng năm. (2) các nhiệm vụ được đặt ra trên cơ sở cụ thể hóa KH 5
năm của địa phương đối với năm KH cụ thể. (3) các nhiệm vụ phát sinh mới đối với năm
KH. Để đảm bảo đáp ứng các yêu cầu hoàn thiện HTCT KH nêu trên, xây dựng khung

kết quả phát triển là một lựa chọn phù hợp và hiệu quả. Khung kết quả phát triển là một
bản mơ tả tóm tắt có kết cấu chặt chẽ về các mục tiêu phát triển, các chỉ tiêu tương ứng
có sự gắn kết với các mục tiêu. Căn cứ vào các mục tiêu định hướng (kết quả), người lập
KH sẽ lựa chọn các chỉ số tương ứng trong danh mục các chỉ số có sẵn và xây dựng chỉ
số mới phù hợp (nếu cần thiết). Với mỗi chỉ số, người lập KH sẽ thiết lập mức độ phấn
đấu (mức độ cải thiện kết quả) theo từng thời kỳ để hình thành chỉ tiêu KH.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

- Tư duy và sự cam kết của lãnh đạo: Nâng cao nhận thức tư duy của chính quyền
địa phương về cơng tác KH trong nền KTTT định hướng xã hội chủ nghĩa. Lãnh đạo phải

thực sự quyết tâm và kiên trì với con đường đổi mới KH.

- Hồn thiện mơi trường thể chế, thực hiện việc phân cấp và trao quyền hơn nữa
giữa trung ương và địa phương, xây dựng chế tài phù hợp trong việc thực hiện các chỉ
tiêu KH được giao.

- Cơ chế phối hợp và chia sẻ thông tin: Cơ chế phân công trách nhiệm rõ ràng và
gắn với kết quả công việc. Xây dựng một quy chế phối hợp và cung cấp thông tin cụ thể,
có hiệu lực và bám theo các bước trong quy trình lập KH đổi mới.

- Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ địa phương: Kiện toàn bộ máy thực hiện
công tác KH ở cả 3 cấp: tỉnh, huyện, xã. Đào tạo các cán bộ chuyên trách đủ năng lực lập
KH.

Với đề tài “Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng 
năm tỉnh Lào Cai”, luận văn đã tập trung khái quát hóa những vấn đề về lý luận và thực

tiễn liên quan đến HTCT KH hàng năm hiện nay của tỉnh Lào Cai. Từ đó, đã chỉ ra các
bất cập, hạn chế trong HTCT KH hiện tại.

Trên cơ sở phân tích đó, luận văn đã cố gắng đề xuất các quan điểm, nhiệm vụ cần

thực hiện và HTCT KH hoàn thiện để KH hàng năm cấp tỉnh Lào Cai thực sự trở thành
một cơng cụ để chính quyền tỉnh sử dụng trong quản lý kinh tế, nhằm khai thác một cách
có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế mà Lào Cai hiện có. Những nội dung cụ thể mà luận
văn đã đạt được đó là:

Thứ nhất, hệ thống hoá được các vấn đề lý luận về KH PTKT-XH hàng năm cấp

tỉnh, từ vị trí, vai trị, đặc điểm, chức năng và đi sâu vào các vấn đề lý luận liên quan đến
việc xây dựng một HTCT phù hợp, đảm bảo được các yêu cầu trong điều kiện đổi mới
đồng bộ công tác KH hiện nay.

Thứ hai, luận văn đã chỉ ra rằng, yếu tố quyết định đến việc hoàn thiện HTCT và

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

việc triển khai các phương pháp, quy trình, kết cấu mới của bản KH và áp dụng HTCT
mới phù hợp là việc dễ dàng.

Thứ ba, luận văn đã đánh giá toàn bộ thực trạng HTCT cấp tỉnh Lào Cai mà theo

đó điểm yếu nhất trong HTCT cấp tỉnh Lào Cai chính là việc khơng phân định KH

PTKT-XH với KH ngành, các chỉ tiêu KH quá dàn trải do vậy KH PTKT-XH không phát
huy được vai trị, nhiệm vụ của nó. Các chỉ tiêu KH mang nặng ý muốn chủ quan, ý chí

chính trị nên khó để xác định thực trạng Lào Cai đang đứng ở đâu để mà đề xuất các chỉ
tiêu KH phù hợp.

Thứ tư, từ việc đánh giá thực trạng HTCT KH cấp tỉnh Lào Cai, luận văn đã đánh

giá gắn với các điều kiện có thể áp dụng HTCT mới để xem xét vấn đề khi có một HTCT
mới được đề xuất liệu có thể áp dụng luôn cho Lào Cai từ những năm KH sau.

Thứ năm, luận văn đã nêu ra được những quan điểm quan trọng cần thống nhất khi

đề xuất hoàn thiện HTCT KH cấp tỉnh Lào Cai.

Thứ sáu, luận văn đã chỉ ra những nhiệm vụ cần thực hiện trước tiên cho việc hoàn

thiện HTCT KH. Theo đó, thay đổi kết cấu bản KH theo hướng lập KH chiến lược là tiền
đề quan trọng cho việc hoàn thiện HTCT.

</div>