Bài giảng Bồi dưỡng chuyên viên chính trị: Pháp luật trong hành chính nhà nước
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.61 MB, 39 trang )
LOGO
BỒI DƯỠNG CHUYÊN VIÊN CHÍNH
PHÁP LUẬT TRONG HÀNH
CHÍNH NHÀ NƯỚC
TS. BÙI QUANG XUÂN
BỒI DƯỠNG CHUYÊN VIÊN CHÍNH
I. PHÁP LUẬT
TRONG HÀNH
CHÍNH NHÀ
NƯỚC
QUAN NIỆM CỦA MÁC
Pháp luật phải lấy xã hội làm cơ sở,
pháp luật phải là sự biểu hiện của lợi
ích và nhu cầu chung trong xã hội
PHÁP LUẬT
§
ü
Hệ thống quy tắc xử sự
mang tính bắt buộc chung
phản ánh đời sống kinh tế xã hội,
Do nhà nước đặt ra
ü
Nhằm điều chỉnh các
quan hệ xã hội theo
PHÁP LUẬT
§
§
Xét về bản chất, chứa đựng
trong nó tính giai cấp và tính
xã hội.
Xét về mặt thuộc tính, 3 thuộc
tính:
ü
Tính quy phạm phổ biến,
ü
Tính xác định chặt chẽ về
CẤU TRÚC BÊN TRONG CỦA HỆ THỐNG PHÁP LUẬT
Quy phạm pháp luật: Là đơn vị nhỏ nhất cấu
thành HTPL, điều chỉnh một quan hệ xã hội
cụ thể
Chế định pháp luật: Là một nhóm quy phạm pháp
luật có đặc điểm chung, điều chỉnh một nhóm
quan hệ xã hội tương ứng
Ngành luật: Là hệ thống các quy phạm pháp luật
nhăm điều chỉnh các quan hệ xã hội cùng loại
trong một lĩnh vực nhất định của đời sống
HỆ THỐNG PHÁP LUẬT
QPPL
CHẾ ĐỊNH
LUẬT
NGÀNH
LUẬT
CẤU TRÚC BÊN TRONG
VB
LUẬT
HỆ THỐNG
PHÁP LUẬT
VB DƯỚI
LUẬT
HÌNH THỨC BIỂU HIỆN BÊN NGỒI
MỘT HỆ THỐNG PHÁP LUẬT HỒN CHỈNH
TÍNH TỒN
DIỆN
TRÌNH ĐỘ
KHOA HỌC
PHÁP LÝ
HỆ THỐNG
PHÁP LUẬT
HỒNCHỈN
H
TÍNH PHÙ
HỢP
TÍNH
ĐỒNG B Ộ
QUY PHẠM PHÁP LUẬT
1.1 KHÁI NIỆM
Quy phạm pháp luật là quy tắc xử sự
chung
§
Do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận
và bảo đảm thực hiện,
§
Nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội
theo những định hướng nhất định
SỰ KHÁC BIỆT GIỮA KN
PHÁP LUẬT VÀ KN
QPPL
§
ü
§
ü
Pháp luật là hệ thống quy tắc xử sự
QPPl là một quy tắc xử sự một đơn vị,
một tế bào của Pháp luật,
PL điều chỉnh các quan hệ xã hội,
QPPl điều chỉnh một QHXH cụ thể
ĐẶC ĐIỂM QUY PHẠM PHÁP LUẬT
Quy phạm
pháp luật là
quy tắc xử sự
mang tính bắt
buộc chung
Quy phạm
pháp luật do
NN ban hành
và bảo đảm
thực hiện
Nội dung
của quy
phạm pháp
luật thể hiện
hai mặt: Cho
phép và bắt
buộc
CUTRCCAQUYPHMPHPLUT
QPPL GM 3 B PHN HP THNH
CHTI
Huqusnhthno
nuviphmphỏplut?
GINH
ã
Ai?Tchcno?
ã
voiukin,
ã
Honcnhno?
QUINH
Đ
Đ
clmgỡ?,
Khụngclmgỡ?Phi
lmntn?
Lưu ý,
Một QPPL có thể khơng trình bày đầy đủ 3 bộ
phận, giả định, quy định và chế tài.
Nếu quy phạm thiếu quy định thì phần quy định
sẽ được hiểu ẩn ( tự hiểu)
Nếu quy phạm thiếu chế tài thì phần chế tài sẽ
nằm ở một quy phạm khác hoặc ở một văn bản
pháp luật khác
THÍ DỤ: Cấu trúc của quy phạm pháp luật
Cơng dân có quyền tự do kinh doanh theo quy định
của pháp luật
Điều 57 Hiến pháp 1992
GIẢ ĐỊNH: Cơng dân
§
§
QUY ĐỊNH: Có quyền tự do…
Người nào thấy người khác đang ở trong tình
trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều
kiện mà khơng cứu giúp dẫn đến hậu quả
người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo
khơng giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba
tháng đến hai năm.
Điều 102 Bộ luật Hình sự
Giả định: Người nào… người đó chết
Chế tài: Thì bị phạt ……hai năm
Quy định: Hiểu ẩn
Điều 586 Bộ luật Hồng Đức qui định:
Trâu của hai nhà đánh nhau, con nào chết thì 2
nhà cùng ăn thịt, con nào sống thì hai nhà cùng
cày, trái luật thì sẽ xử phạt 80 trượng.
Giả định: Trâu của hai nhà
đánh nhau
Qui định: Con nào
chết….cùng cày
Chế tài: trái luật….80 trượng
BỒI DƯỠNG CHUYÊN VIÊN CHÍNH
II. PHÁP LUẬT TRONG
HÀNH CHÍNH NHÀ
NƯỚCPHÁP LUẬT VỀ
ĐỊA VỊ PHÁP LÝ HÀNH
CHÍNH CỦA CHỦ THỂ
TRONG QUẢN LÝ
HÀNH CHÍNH NHÀ
NƯỚC
PHÁP LUẬT TRONG HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
§
ü
ü
Hệ thống các quy tắc xử sự
Do các cơ quan nhà nước,
người có thẩm quyền ban
hành theo trình tự, thủ tục
nhất định
Để điều chỉnh các mối quan
hệ xã hội cụ thể trong lĩnh
VAI TRỊ CỦA PHÁP LUẬT TRONG HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
§
§
Cơ sở để thiết lập, củng cố và
tăng cường sức mạnh quyền
lực nhà nước; pháp luật là cơ
sở pháp lý, là khung pháp lý
cho tổ chức và hoạt động của
bộ máy nhà nước.
Là phương tiện, là cầu nối để
PHÁP LUẬT TRONG HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC CĨ CÁC ĐẶC
ĐIỂM CƠ BẢN
Ø
Ø
Ø
Thuộc lĩnh vực quản lý hành
chính nhà nước
Thuộc lĩnh vực cơng
Thực hiện theo thủ tục hành
chính, do cơ quan nhà nước,
người có thẩm quyền thực
hiện
VAI TRỊ CỦA PHÁP LUẬT TRONG HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
§
§
Cơng cụ để giúp nhà nước
kiểm tra, kiểm soát hoạt động
của các cơ quan, các nhân viên
nhà nước , các tổ chức, các
doanh nghiệp và mọi công dân.
Phương tiện giúp nhà nước
thực hiện chức năng đối nội,
NHƯ VẬY,
Pháp luật và nhà nước ln tác
động, hỗ trợ cho nhau, tạo tiền
đề cho sự phát triển của nhau.
§
§
Nhà nước khơng thể thiếu được
pháp luật,
Pháp luật có vai trị vô cùng to
lớn đối với sự tồn tại và phát
KINH TẾ
MƠI TRƯỜNG
CHÍNH TRỊ, KINH TẾ
XÃ HỘI KHU VỰC
VÀ THẾ GIỚI
CÁC YẾU TỐ TÁC
ĐỘNG ĐẾN PHÁP
LUẬT TRONG
HÀNH CHÍNH
NHÀ NƯỚC
TẬP QN
ĐẠO ĐỨC
CHÍNH TRỊ
CHÍNH PHỦ
ĐỊA VỊ PHÁP LÝ
HÀNH CHÍNH
CỦA CƠ QUAN
HÀNH CHÍNH
NHÀ NƯỚC
BỘ, CƠ QUAN NGANG BỘ
ỦY BAN NHÂN DÂN
CÁC CẤP
ĐỊA VỊ PHÁP LÝ
HÀNH CHÍNH CỦA
CƠNG CHỨC HÀNH
CHÍNH NHÀ NƯỚC
Tuyển dụng cơng chức;
Đào tạo, bồi dưỡng;
Điều động, bổ nhiệm, ln
chuyển, biệt phái, từ chức, miễn
nhiệm;
Đánh giá công chức;
Thôi việc, nghỉ hưu;
Quản lý công chức;
Khen thưởng và xử lý vi
phạm.
