Phanh Đĩa
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (458.51 KB, 8 trang )
Phanh Đĩa
Hầu hết các kiểu xe được trang bị phanh đĩa đằng trước,
và một số xe trang bị phanh đĩa cho cả 4 bánh.
Phanh đĩa có hoạt động đơn giản hơn phanh tang trống. Trong quá trình phanh, má phanh
sẽ ép vào đĩa hay rotor. Áp suất ở má phanh tỷ lệ thuận với lực đạp phanh.
Hầu như ai cũng biết đến kiểu phanh càng được trang bị trên xe đạp, đó chính là một dạng
phanh đĩa đơn giản nhất. Hai má phanh ép ch
ặt vào vành bánh xe, do tác động của các
càng phanh đơn giản, có cơ cấu bản lề, vận hành bằng cơ khí.
- Các ưu điểm: Do hai má phanh ép vào hai mặt đối diện của đĩa phanh nên không có sự
biến dạng, chẳng hạn như sự kéo dãn như ở phanh tang trống, sự kéo dãn này làm thay đổi
giữa guốc phanh và trống phanh hoặc phải nhấn pedan phanh sâu hơn. Ở phanh đĩa phần
lớn bề mặt ma sát đĩa lộ ra ngoài, tiễp xúc trực tiếp với không khí nên được làm mát tốt hơn
so với bề mặt ma sát của phanh tang trống. Khi
đĩa phanh quay, các tạp chất, bụi bẩn được
văng ra khỏi đĩa nhờ lực ly tâm, trong khi ở phanh trống các bụi bẩn này được ép lên bề
mặm sát. Khi nhả phanh, các má phanh nằm sát bề mặt ma sát của đĩa phanh, nên sẽ ngăn
không cho bụi và nước thâm nhập vào giữa má và đĩa, khoảng cách giữa má phanh và đĩa
cũng được tự điều chỉnh.
Một ưu điểm nữa có lẽ là quan trọng nhất c
ủa phanh đĩa là: do không có trợ động nên luôn
tạo ra lực phanh bằng nhau ở hai phanh trên cùng một trục.
- Các nhược điểm: Không có tác động trợ động, nên cùng một áp suất thủy lực thì phanh đĩa
không thể gia tăng công suất như ở phanh tang trống. Khi cần có lực phanh lớn hơn thì hầu
hết các phanh đĩa đều cần phải có bộ trợ lực (booter).
Ngoài ra, sẽ khó khăn hơn khi thiết kế phanh đỗ (phanh tay) là một phanh đĩ
a. Đã có nhưng
phanh tay dùng loại phanh đĩa nhưng chúng thường đắt tiền, phức tạp, yếu và lại có khuynh
hường dễ bị kẹt dính.
Cấu tạo:
Calip: Calip gồm các má phanh và piston thủy lực, được đặt trên rotor. Calip phải đủ khỏe
để chịu được lực kẹp lớn, và chịu momen của đĩa phanh. Áp suất của các má phanh lên hai
mặt đối diện của đĩa phanh phải bằng nhau để tránh sự biến dạng của đĩa và calip, đồng
thời cũng tránh sự mắc kẹt ổ bi bánh xe.
Caliper với hai xilanh
-Calip tĩnh: Caplip được định vị chắc chắn trên trục bánh xe và giữa chúng không có sự
chuyểnđộng tương đối với nhau. Thường thì mỗi calip có hai piston, mỗi bên của đĩa phanh
có một piston. Piston phía trong tác động lên má phanh phía trong, piston phía ngoài tác
động lên má phanh phía ngoài.
Trên các xe lớn, calip tĩnh có nhiều piston nhằm tạo ra sức ép lên đĩa phanh đủ lớn để dừng
xe. Calip tĩnh không còn được dùng phổ biến trong các xe đời mới vì so với calip động, cấu
tạo của calip tính có nhiều chi ti
ết hơn nên phức tạp hơn và đắt tiền hơn.
Các má phanh của calip tính có thể được đẩy trượt vào trong hoặc ra ngoài sau khi tháo một
chi tiết đơn giản, vì thế khi thay thế má không cần phải tháo calip.
- Calip động : Calip động có cấu tạo đơn giản hơn calip tĩnh, thường chỉ dùng một piston.
Calip được lắp trên một giá, giá được gắn với trục dẫn hướng bằng bu lông. Do calip được
gắn vào giá nên nó có thể chuyển độ
ng tương đối theo chiều ngang so với đĩa phanh. Khi
phanh, piston tác động vào mặt trong của má phanh trong, đẩy má phanh ép sát vào mặt
đĩa, calip tác động vào má phanh ngoài, đẩy má phanh ngoài ép vào mặt đĩa. Calip có lực
đẩy má phanh ngoài nhờ lực phản lực. Điều này được giải thích trong định luật:
Trong môi
tác động, lực tác động và ph
ản lực bằng nhau . Vì thế, khi áp suất thủy lực đẩy vào piston
bao nhiêu thì cũng có phân lực đẩy vào cuối của piston bấy nhiêu nhưng theo chiều ngược
lại. Do vậy lực ép ở má phanh bên pistton và bên calip luôn bằng nhau. Tùy vào kích thước
của piston, calip có thể tạo ra lực ép khoảng 10000 pounds (4.4545 kg).
Ấn thử pedan xem chuyện gì xảy ra...?
