x
127
x
PHҪN VIII
Bҧng kiӇm tính an toàn
x
128
x
x
129
x
22. Bҧng kiӇm tính an toàn
Mөc ÿích cӫa bҧng kiӇm này là hӛ trӧÿánh giá tình trҥng an ninh và an toàn vi
sinh vұt phòng thí nghiӋm cӫa các phòng thí nghiӋm y - sinh hӑc.
Cѫ sӣ vұt chҩt phòng thí nghiӋm
1. Hѭӟng dүn triӇn khai và chӭng nhұn vӅ xây dӵng cѫ sӣ vұt chҩt hay ÿánh
giá sau xây dӵng ÿã ÿѭӧc xem xét chѭa?
2. Các cѫ sӣ vұt chҩt này ÿã ÿáp ӭng nhӳng yêu cҫu vӅ xây dӵng cӫa quӕc
gia và ÿӏa phѭѫng, bao gӗm viӋc ÿӅ phòng các thҧm hӑa thiên nhiên nӃu
cҫn thiӃt không?
3. Nhìn chung, cѫ sӣ vұt chҩt ÿã thông suӕt và không còn cҧn trӣ gì nӳa hay
chѭa?
4. Tòa nhà ÿã sҥch sӁ hay chѭa?
5. Có bҩt kǤ lӛi xây dӵng nào trên nӅn nhà không?
6. Sàn nhà và cҫu thang có ÿӗng bӝ và chӕng trѫn trѭӧt hay không?
7. Không gian làm viӋc có ÿҧm bҧo cho viӋc vұn hành an toàn hay không?
8. Không gian ÿi lҥi và hành lang có thích hӧp cho viӋc ÿi lҥi và di chuyӇn
các thiӃt bӏ lӟn không?
9. Bàn thí nghiӋm, ÿӗ ÿҥc và máy móc có ӣ trong ÿiӅu kiӋn tӕt hay không?
10. Mһt bàn thí nghiӋm có kháng vӟi dung môi hòa tan hay hóa chҩt ăn mòn
không?

11. Mӛi phòng thí nghiӋm có mӝt bӗn rӱa tay hay không?
12. Tòa nhà có ÿѭӧc xây dӵng và bҧo trì ÿӇ ngăn ngӯa ÿӝng vұt gһm nhҩm và
chân ÿӕt thâm nhұp và trú ҭn không?
13. Tҩt cҧ các ӕng khí thҧi và ӕng nѭӟc nóng có ÿѭӧc cách ly hay che chҳn ÿӇ
bҧo vӋ nhân viên không?
14. Có mӝt máy phát ÿiӋn ÿӝc lұp ÿӇ cung cҩp ÿiӋn trong trѭӡng hӧp bӏ mҩt
ÿiӋn không?
15. Có hҥn chӃ nhân viên vào các khu vӵc phòng thí nghiӋm không?
16. Ĉã thӵc hiӋn các ÿánh giá nguy cѫÿӇÿҧm bҧo các cѫ sӣ vұt chҩt và thiӃt
bӏ thích hӧp sҹn sàng hӛ trӧ cho công viӋc ÿang ÿѭӧc tiӃn hành chѭa?
x
130
x
Phѭѫng tiӋn bҧo quҧn
1. Giá, phѭѫng tiӋn bҧo quҧn vv... ÿѭӧc sҳp xӃp ÿӇ ÿҧm bҧo không bӏ trѭӧt,
sұp hay ÿә không?
2. Các phѭѫng tiӋn bҧo quҧn có bӏ tích tө rác, các vұt thӇ và vұt liӋu không
mong muӕn dүn ÿӃn nguy cѫ bӏ vҩp ngã, bén lӱa, nә và là chӛ cho côn
trùng trú ngө không?
3. Tӫ lҥnh và nѫi bҧo quҧn có khóa không?
VӋ sinh và các tiӋn nghi cho nhân viên
1. Tòa nhà có ÿѭӧc duy trì sҥch sӁ, ngăn nҳp và vӋ sinh không?
2. Có sҹn nѭӟc uӕng không?
3. Có nhà vӋ sinh thích hӧp và sҥch và thiӃt bӏ vӋ sinh riêng biӋt cho nam và
nӳ không?
4. Có ÿӫ nѭӟc nóng và lҥnh cNJng nhѭ xà phòng và khăn lau không?
5. Có phòng thay quҫn áo riêng biӋt cho nam và nӳ không?
6. Có chӛ cҩt quҫn áo mһc thѭӡng (chҷng hҥn tӫ có khóa) cho tӯng nhân
viên không?
7. Có phòng ăn trѭa, v.v.. cho nhân viên không?

8. TiӃng ӗn ӣ mӭc ÿӝ cho phép không?
9. Có mӝt tә chӭc thích hӧp thu gom và xӱ lý rác thҧi cӫa toàn bӝ tòa nhà
không?
Sѭӣi ҩm và thông gió
1. NhiӋt ÿӝ nѫi làm viӋc ÿã thích hӧp chѭa?
2. Có treo rèm vào các cӱa sә bӏ ánh sáng mһt trӡi chiӃu vào không?
3. Có thông gió thích hӧp, chҷng hҥn ít nhҩt phҧi lѭu chuyӇn toàn bӝ không
khí trong phòng 6 lҫn/giӡ, ÿһc biӋt trong nhӳng phòng có thông gió cѫ
hӑc không?
4. HӋ thӕng thông gió có bӝ lӑc HEPA không?
5. Thông gió cѫ hӑc có trӝn lүn các dòng không khí trong và xung quanh các
tӫ an toàn sinh hӑc và tӫ phun hѫi không?
Ánh sáng
1. Ánh sáng chung có ÿӫ (khoҧng 300 - 400 lx) không?
2. Có ÿӫ ánh sáng cho công viӋc tҥi bàn thí nghiӋm không ?
3. Tҩt cҧ các khu vӵc có ÿӫ ánh sáng, không có bóng tӕi hoһc ánh sáng yӃu
ӣ góc phòng và hành lang không?
4. Ánh ÿèn huǤnh quang có song song vӟi bàn thí nghiӋm không?
5. Ánh ÿèn huǤnh quanh có cân ÿӕi màu không?
x
131
x
Các dӏch vө
1. Trong mӛi phòng thí nghiӋm có ÿӫ bӗn rӱa, nѭӟc, ÿiӋn và chӛ thoát khí
ÿӇ làm viӋc ÿѭӧc an toàn không?
2. Có chѭѫng trình kiӇm tra và bҧo trì thích hӧp các cҫu chì, bóng ÿèn, cáp,
ӕng dүn vv.. không?
3. Các sѫ suҩt có ÿѭӧc khҳc phөc kӏp thӡi không?
4. Có các dӏch vө kӻ thuұt và bҧo trì nӝi bӝ cùng vӟi các kӻ sѭ và thӧ có tay
nghӅ và kiӃn thӭc vӅ tính chҩt công viӋc cӫa phòng thí nghiӋm không ?

5. Nhân viên bҧo trì và nhân viên kӻ thuұt ÿӃn các khu vӵc phòng thí
nghiӋm khác nhau có bӏ kiӇm soát và cҫn có giҩy tӡ không?
6. NӃu không có các dӏch vө bҧo trì và kӻ thuұt nӝi bӝ thì các kӻ sѭ và thӧ
xây ÿӏa phѭѫng ÿã tiӃp xúc và làm quen vӟi thiӃt bӏ và công viӋc cӫa
phòng thí nghiӋm chѭa?
7. Có dӏch vө dӑn dҽp vӋ sinh không?
8. Nhân viên vӋ sinh vào các khu vӵc phòng thí nghiӋm khác nhau có bӏ
kiӇm soát và cҫn có giҩy tӡ không?
9. Dӏch vө kӻ thuұt thông tin có sҹn và ÿѭӧc bҧo ÿҧm không?
An ninh sinh hӑc phòng thí nghiӋm
1. Ĉã tiӃn hành ÿánh giá ÿӏnh tính vӅ nguy cѫÿӇ xác ÿӏnh các nguy cѫ mà
mӝt hӋ thӕng an ninh cҫn can thiӋp chѭa?
2. Ĉã xác ÿӏnh ÿѭӧc các nguy cѫ và kӃ hoҥch ÿӕi phó tѭѫng ӭng chѭa?
3. Toàn bӝ tòa nhà có ÿѭӧc khóa an toàn khi không làm viӋc không?
4. Cӱa ra vào và cӱa sә có chӏu lӵc không?
5. Các phòng chӭa vұt liӋu nguy hiӇm và thiӃt bӏÿҳt tiӅn có ÿѭӧc khóa lҥi
khi không làm viӋc không?
6. ViӋc tiӃp cұn vӟi các phòng, thiӃt bӏ và vұt liӋu nhѭ vұy có ÿѭӧc kiӇm
soát thích hӧp và cҫn có giҩy tӡ hay không?
Phòng và chӳa cháy
1. Có hӋ thӕng báo cháy không?
2. Các loҥi cӱa chӕng lӱa có ÿúng quy ÿӏnh không?
3. HӋ thӕng phát hiӋn cháy có ÿang hoҥt ÿӝng tӕt và thѭӡng xuyên ÿѭӧc
kiӇm tra không?
4. Có thӇ tiӃp cұn ÿѭӧc vӟi các trҥm chӕng cháy không?
5. Tҩt cҧ các lӕi thoát hiӇm có ÿѭӧc ÿánh dҩu rõ ràng, ÿúng quy ÿӏnh không?
6. Ĉѭӡng ÿӃn lӕi thoát hiӇm có ÿѭӧc ÿánh dҩu ÿӇ thҩy ngay lұp tӭc hay
không?
7. Tҩt c
ҧ các lӕi thoát hiӇm không bӏ cҧn trӣ bӣi vұt trang trí, ÿӗ ÿҥc và thiӃt

bӏ cNJng nhѭ không khóa khi ÿang làm viӋc không?
x
132
x
8. Ĉѭӡng ÿӃn lӕi thoát hiӇm có ÿѭӧc bӕ trí ÿӇ không phҧi ÿi qua mӝt khu
vӵc nguy hiӇm cao không?
9. Tҩt cҧ các lӕi thoát hiӇm có dүn ÿӃn mӝt không gian thoáng không?
10. Tҩt cҧ các hành lang, lӕi ÿi và khu vӵc lѭu thông có ÿѭӧc dӑn sҥch và
thông suӕt cho viӋc di chuyӇn cӫa nhân viên và các thiӃt bӏ chӳa cháy
không?
11. Tҩt cҧ thiӃt bӏ và dөng cө chӳa cháy có dӉ dàng nhұn ra bҵng mӝt màu
quy ÿӏ
nh phù hӧp không?
12. Các bình chӳa cháy di ÿӝng có ÿѭӧc nҥp ÿҫy và còn hoҥt ÿӝng tӕt cNJng
nhѭ luôn ÿһt ÿúng nѫi quy ÿӏnh không?
13. Các buӗng trong phòng thí nghiӋm có nguy cѫ cháy cao có ÿѭӧc trang bӏ
bình chӳa cháy phù hӧp và/hoһc có chăn chӳa cháy trong trѭӡng hӧp
khҭn cҩp không?
14. NӃu có mӝt chҩt khí hay dung dӏch dӉ cháy ÿѭӧc sӱ dөng trong phòng thì
hӋ thӕng thông gió cѫ hӑc có chuyӇn ÿѭӧc khí này ÿi trѭӟc khi chúng tích
tөÿӃn ÿӝ ÿұ
m ÿһc nguy hiӇm không?
15. Có nhân viên ÿѭӧc ÿào tҥo ÿӇ ӭng phó vӟi trѭӡng hӧp có hӓa hoҥn
không?
Bҧo quҧn dung dӏch dӉ cháy
1. Nѫi bҧo quҧn phҫn lӟn dung dӏch dӉ cháy có tách biӋt khӓi tòa nhà chính
không?
2. Khu vӵc dӉ cháy có ÿѭӧc cҧnh báo rõ ràng không?
3. Có hӋ thӕng thҧi khí cѫ hӑc hoһc bҵng trӑng lӵc tách biӋt vӟi hӋ thӕng tòa
nhà chính không?

4. Công tҳc bóng ÿèn có ÿѭӧc bӑc kín hoһc ÿһt bên ngoài tòa nhà không?
5. Các bóng ÿèn bên trong có ÿѭӧc che kín ÿӇ tránh hѫi cӫa hóa chҩt cháy
do tia lӱa ÿiӋn không?
6. Các dung dӏch dӉ cháy có ÿѭӧc cҩt giӳ trong các bình chӭa thích hӧp có
van, làm bҵng các vұt liӋu chӕng cháy không?
7. Dung dӏch trong bình chӭa có ÿúng nhѭ mô tҧ ngoài nhãn bình không?
8. Các bình chӳa cháy và/hoһc chăn chӳa cháy thích hӧp có ÿѭӧc ÿһt bên
ngoài nhѭng gҫn nѫi ÿӇ dung dӏch dӉ cháy không?
9. Có bҧng hiӋu "No smoking" (cҩm hút thuӕc) rõ ràng trong và ngoài nhӳng
nѫi ÿӇ dung dӏch dӉ cháy không?
10. Có mӝt lѭӧng nhӓ các chҩt dӉ cháy trong buӗng nào ÿó cӫa phòng thí
nghiӋm không?
11. Dung dӏch có ÿѭӧc bҧo quҧn trong các phòng bҧo quҧn chҩt dӉ cháy ÿѭӧc
xây dӵng phù hӧp không?
12. Nhӳng phòng bҧo quҧn này có ÿѭӧc treo các biӇn hiӋu “Flammable liquid
– Fire hazard” (dung dӏch dӉ cháy – nguy cѫ cháy) không?
13. Nhân viên có ÿѭӧc ÿào tҥo ÿӇ sӱ dөng và vұn chuyӇn dung dӏch dӉ cháy
ÿúng cách không?
x
133
x
Khí nén và khí hóa lӓng
1. Mӛi bình khí có ÿѭӧc dán nhãn ÿúng vӟi chҩt bên trong và ÿúng màu theo
quy ÿӏnh không?
2. Bình khí nén vӟi áp suҩt cao bên trong và các van xҧ có ÿѭӧc kiӇm tra
thѭӡng xuyên không?
3. Van xҧ có ÿѭӧc bҧo trì thѭӡng xuyên không?
4. Có kӃt nӕi dөng cө giҧm áp khi sӱ dөng bình khí không?
5. Nҳp bҧo vӋ có ÿѭӧc ÿһt ÿúng chӛ khi không sӱ dөng hoһc ÿang vұn
chuyӇn bình khí không?

6. Tҩt cҧ bình khí nén có ÿѭӧc bҧo ÿҧm không thӇÿә, nhҩt là khi xҧy ra
thҧm hӑa thiên nhiên không?
7. Bình và thùng chӭa xăng dҫu, khí ÿӕt hóa lӓng có cách xa các nguӗn nhiӋt
không?
8. Nhân viên có ÿѭӧc ÿào tҥo ÿӇ sӱ dөng và vұn chuyӇn khí nén và hóa lӓng
ÿúng cách không?
Nguy hiӇm vӅÿiӋn
1. Tҩt cҧ các lҳp ÿһt, thay thӃ, sӱa ÿәi hoһc sӱa chӳa vӅÿiӋn có ÿѭӧc thӵc
hiӋn và bҧo trì ÿúng vӟi quy ÿӏnh vӅ an toàn ÿiӋn quӕc gia không?
2. Tҩt cҧ các ÿѭӡng dây bên trong tòa nhà ÿã ÿѭӧc nӕi ÿҩt (nghƭa là hӋ ba
dây) chѭa?
3. Bӝ ngҳt ÿiӋn và ÿiӋn nӕi ÿҩt ÿã ÿѭӧc lҳp ӣ tҩt cҧ các mҥch ÿiӋn cӫa phòng
thí nghiӋm chѭa?
4. Tҩt cҧ các thiӃt bӏ dùng ÿiӋn ÿã ÿѭӧc kiӇm ÿӏnh là thích hӧp cho phòng thí
nghiӋm chѭa?
5. Có dây nӕi mӅm ÿӃn tҩt cҧ các thiӃt bӏ có ngҳn ÿӃn mӭc có thӇ, trong tình
trҥng tӕt, không bӏ sӡn và không nguy hiӇm hoһc bӏ cҳt nӕi không?
6. Mӛi әÿiӋn chӍÿѭӧc dùng cho mӝt thiӃt bӏ nào ÿó không (không dùng các
thiӃt bӏ tiӃp hӧp khác)?
Bҧo hӝ cá nhân
1. Ĉӗ bҧo hӝ có ÿѭӧc thiӃt kӃ và làm tӯ vҧi phù hӧp cho tҩt cҧ nhân viên khi
làm viӋc, chҷng hҥn nhѭ áo choàng, áo liӅn quҫn, tҥp dӅ, găng tay ...
không?
2. Có thêm nhӳng quҫn áo bҧo hӝ khác khi phҧi làm viӋc vӟi hóa chҩt nguy
hiӇm, chҩt phóng xҥ, chҩt gây ung thѭ … ví dө nhѭ găng tay và tҥp dӅ cao
su ÿӕi vӟi hóa chҩt và các chҩt bӏÿә ra; găng tay chӕng nóng ÿӇ di chuyӇn
nӗi hҩp và lò ÿӕt không?
3. Có kính an toàn, kính bҧo hӝ và tҩm chҳn mһt không?
4. Có nѫi rӱa mҳt không?
5. Có phòng tҳm trong trѭӡng hӧp khҭn cҩp (thiӃt bӏ xҧ mҥnh) không?

x
134
x
6. An toàn phóng xҥ có tuân theo các tiêu chuҭn quӕc gia và quӕc tӃ, bao
gӗm viӋc cung cҩp các máy ÿo liӅu lѭӧng phóng xҥ không?
7. Có sҹn mһt nҥ phòng ÿӝc ÿѭӧc làm sҥch ÿӏnh kǤ, khӱ nhiӉm và lѭu giӳ
trong ÿiӅu kiӋn vӋ sinh sҥch sӁ không?
8. Có bӝ lӑc phù hӧp vӟi ÿúng loҥi mһt nҥ, chҷng hҥn bӝ lӑc HEPA ÿӇ lӑc vi
sinh vұt, bӝ lӑc phù hӧp cho khí hoһc hҥt bөi nhӓ không?
9. Các mһt nҥ phòng ÿӝc có ÿѭӧc kiӇm tra thích hӧp không?
An toàn và sӭc khӓe cho nhân viên
1. Có dӏch vө chăm sóc sӭc khӓe nghӅ nghiӋp không?
2. Có hӝp y tӃ sѫ cӭu ӣ nhӳng vӏ trí quan trӑng không?
3. Có nhân viên sѫ cӭu ÿӫ năng lӵc không?
4. Nhӳng nhân viên sѫ cӭu này có ÿѭӧc ÿào tҥo ÿӇ ÿӕi phó vӟi các trѭӡng
hӧp khҭn cҩp ÿһt biӋt xҧy ra trong phòng thí nghiӋm không? Chҷng hҥn
khi tiӃp xúc vӟi hóa chҩt ăn mòn, nuӕt phҧi chҩt ÿӝc và các vұt liӋu truyӅn
nhiӉm.
5. Nhӳng ngѭӡi không phҧi là nhân viên phòng thí nghiӋm, chҷng hҥn các
nhân viên văn phòng và nhân viên trang trҥi có ÿѭӧc hѭӟng dүn vӅ các
mӕi nguy hiӇm tiӅm tàng trong phòng thí nghiӋm và vұt liӋu mà nó tiӃp
xúc không?
6. Có dán thông báo ӣ vӏ trí dӉ thҩy ÿӇ cung cҩp thông tin vӅ vӏ trí cӫa nhân
viên sѫ cӭu, sӕÿiӋn thoҥi dӏch vө cҩp cӭu, vv… không?
7. Có thông báo cho phө nӳ có thai vӅ hұu quҧ khi hӑ làm viӋc vӟi mӝt sӕ vi
sinh vұt, tác nhân gây ung thѭ, tác nhân gây ÿӝt biӃn và gây quái thai
không?
8. Có nói vӟi các phө nӳ trong ÿӝ tuәi mang thai là nӃu hӑÿang mang thai
hoһc nghi ngӡ có thai thì nên thông báo vӟi nhân viên khoa hӑc/y tӃÿӇ
sҳp xӃp ngѭӡi thay thӃ khi cҫn thiӃt không?

9. Có chѭѫng trình chӫng ngӯa thích hӧp vӟi công viӋc cho nhân viên phòng
thí nghiӋm không?
10. Có sҹn dөng cө thӱ nghiӋm da và/hoһc chөp X quang cho nhân viên làm
viӋc vӟi vұt liӋu nhiӉm vi khuҭn lao hoһc nhӳng loҥi vұt liӋu khác mà cҫn
ÿӃn các thiӃt bӏÿó không?
11. Hӗ sѫ thích hӧp vӅ bӋnh tұt và tai nҥn có ÿѭӧc lѭu không?
12. Có cҧnh báo và biӇn hiӋu phòng ngӯa tai nҥn ÿӇ giҧm thiӇu rӫi ro trong
công viӋc không?
13. Nhân viên có ÿѭӧc ÿào tҥo ÿӇ tuân thӫ tiêu chuҭn thӵc hành an toàn sinh
hӑc thích hӧp không?
14. Nhân viên phòng thí nghiӋm có ÿѭӧc khuyӃn khích báo cáo các trѭӡng
hӧp phѫi nhiӉm tiӅm tàng không?
x
135
x
Trang thiӃt bӏ phòng thí nghiӋm
1. Tҩt cҧ trang thiӃt bӏÿѭӧc chӭng nhұn sӱ dөng an toàn không?
2. Có quy trình khӱ nhiӉm thiӃt bӏ trѭӟc khi bҧo trì không?
3. Tӫ an toàn sinh hӑc và tӫ xông hѫi có thѭӡng xuyên ÿѭӧc kiӇm tra và bҧo
dѭӥng không?
4. Nӗi hҩp và bình áp suҩt có thѭӡng xuyên ÿѭӧc kiӇm tra hay không?
5. Các chén ly tâm và roto ly tâm có thѭӡng xuyên ÿѭӧc kiӇm tra hay
không?
6. Có thѭӡng xuyên thay ÿәi bӝ lӑc HEPA không?
7. Có dùng pi-pét thay thӃ cho kim tiêm dѭӟi da không?
8. Có luôn thҧi bӓ dөng cө thӫy tinh bӏ sӭt và nӭt không?
9. Có vұt chӭa an toàn cho ÿӗ thӫy tinh vӥ không?
10. Có dùng nhӵa thay cho thӫy tinh nӃu có thӇ không?
11. Có sҹn và ÿang sӱ dөng thùng ÿӵng vұt dөng sҳc nhӑn phӃ thҧi không?
Vұt liӋu nhiӉm trùng

1. Mүu vұt có ÿѭӧc tiӃp nhұn trong ÿiӅu kiӋn an toàn không?
2. Có lѭu lҥi hӗ sѫ nhұp vұt liӋu không?
3. Mүu vұt có ÿѭӧc mӣ ra trong tӫ an toàn sinh hӑc mӝt cách cҭn thұn và lѭu
ý ÿӃn khҧ năng bӏ vӥ hoһc rò rӍ không?
4. Có mang găng tay và quҫn áo bҧo bӝ khi mӣ các gói mүu vұt không?
5. Nhân viên có ÿѭӧc ÿào tҥo vӅ vұn chuyӇn chҩt nhiӉm trùng theo ÿúng
ÿiӅu lӋ hiӋn hành cӫa quӕc gia/quӕc tӃ không?
6. Bàn thí nghiӋm có sҥch sӁ và ngăn nҳp không?
7. Vұt liӋu nhiӉm trùng thҧi bӓ có ÿѭӧc mang ÿi hàng ngày hoһc thѭӡng
xuyên hѫn và có ÿѭӧc thҧi bӓ mӝt cách an toàn không?
8. Tҩt cҧ nhân viên có kiӃn thӭc vӅ qui trình xӱ lý các vұt liӋu nuôi cҩy và
nhiӉm trùng ÿә vӥ hoһc ÿә tràn không?
9. Sӵ vұn hành cӫa máy khӱ trùng có ÿѭӧc kiӇm nghiӋm là phù hӧp vӟi các
chӍ sӕ vӅ hóa hӑc, vұt lý và sinh hӑc không?
10. Có qui trình khӱ nhiӉm máy ly tâm thѭӡng xuyên không?
11. Chén dùng cho máy ly tâm có ÿѭӧc ÿұy nҳp không?
12. Có dùng chҩt khӱ trùng thích hӧp không? Sӱ dөng có ÿúng không?
13. Nhân viên làm viӋc trong các phòng thí nghiӋm kiӇm soát - an toàn sinh
hӑc cҩp 3 và phòng thí nghiӋm kiӇm soát tӕi ÿa – an toàn sinh hӑc cҩp 4
có ÿѭӧc ÿào tҥo chuyên biӋt không?
x
136
x
Hóa chҩt và chҩt phóng xҥ
1. Các hóa chҩt kӏ nhau có ÿѭӧc tách riêng khi cҩt giӳ hoһc thao tác không?
2. Hóa chҩt có ÿѭӧc dán nhãn ÿúng theo tên và các cҧnh báo không?
3. BiӇn hiӋu cҧnh báo nguy hiӇm hóa chҩt có ÿѭӧc dán mӝt cách nәi bұt
không?
4. Có bӝ dөng cө dùng khi hóa chҩt bӏÿә không?
5. Nhân viên có ÿѭӧc ÿào tҥo ÿӇ xӱ lý khi hóa chҩt bӏÿә tràn không?

6. Chҩt dӉ cháy có ÿѭӧc bҧo quҧn an toàn và ÿúng theo lѭӧng nhӓ trong các
tӫÿã ÿѭӧc cho phép không?
7. Có chai lӑÿӵng hóa chҩt không?
8. Có chuyên viên vӅ an toàn phóng xҥ hoһc mӝt cҭm nang tham khҧo thích
hӧp không?
9. Nhân viên có ÿѭӧc ÿào tҥo ÿӇ làm viӋc an toàn vӟi các vұt liӋu phóng xҥ
không?
10. Có duy trì viӋc ghi chép ÿҫy ÿӫ vӅ sӕ lѭӧng lѭu giӳ trong kho và tình hình
sӱ dөng các chҩt phóng xҥ không?
11. Có tҩm chҳn phóng xҥ không?
12. Có theo dõi sӵ phѫi nhiӉm phóng xҥ cӫa nhân viên không?
x
137
x
PHҪN IX
Tài liӋu tham khҧo, phө lөc
và bҧng chú dүn
x
138
x
x
139
x
Tài liӋu tham khҧo
1. Safety in health-care laboratories. Geneva, World Health Organization, 1997,
( ).
2. Garner JS, Hospital Infection Control Practices Advisory Committee. Guideline for
isolation precautions in hospitals. American Journal of Infection Control, 1996, 24:24–
52, (http:/ /www.cdc.gov/ncidod/hip/isolat/isolat.htm).
3. Hunt GJ, Tabachnick WJ. Handling small arbovirus vectors safely during biosafety

level 3 containment: Culicoides variipennis sonorensis (Diptera: Ceratopogonidae) and
exotic bluetongue viruses. Journal of Medical Entomology, 1996, 33:271–277.
4. National Research Council. Occupational health and safety in the care and use of
research animals. Washington, DC, National Academy Press, 1997.
5. Richmond JY, Quimby F. Considerations for working safely with infectious disease
agents in research animals. In: Zak O, Sande MA, eds. Handbook of animal models of
infection. London, Academic Press, 1999:69–74.
6. Biosafety in microbiological and biomedical laboratories, 4th ed. Washington, DC,
United States Department of Health and Human Services/Centers for Disease Control
and Pre-vention/National Institutes of Health, 1999.
7. Class II (laminar flow) biohazard cabinetry. Ann Arbor, MI, National Sanitation
Foundation, 2002 (NSF/ANSI 49–2002).
8. Richmond JY, McKinney RW. Primary containment for biohazards: selection,
installation and use of biological safety cabinet, 2nd ed. Washington, DC, United States
Department of Health and Human Services/Centers for Disease Control and
Prevention/National Institutes of Health, 2000.
9. Microbiological safety cabinet. Recommendations for information to be exchanged
between purchaser, vendor and installer and recommendations for installation. London,
British Standards Institution, 1992 (Standard BS 5726–2:1992).
10. Microbiological safety cabinet. Recommendations for selection, use and
maintenance. London, British Standards Institution, 1992 (Standard BS 5726–4:1992).
11. Biological containment cabinets (Class I and II): installation and field testing.
Toronto, Canadian Standards Association, 1995 (Standard Z316.3–95 (R2000)).
12. Collins CH, Kennedy DA. Laboratory acquired infections: history, incidence, causes
and prevention, 4th ed. Oxford, Butterworth-Heinemann, 1999.
13. Health Canada. Laboratory biosafety manual, 2nd ed. Ottawa, Minister of Supply
and Services Canada, 1996.
14. Biological safety cabinet – biological safety cabinet (Class I) for personnel and
environment protection. Sydney, Standards Australia International, 1994 (Standard AS
2252.1–1994).

15. Biological safety cabinet – laminar flow biological safety cabinet (Class II) for
personnel, environment and product protection. Sydney, Standards Australia
International, 1994 (Standard AS 2252.2–1994).
16. Standards Australia/Standards New Zealand. Biological safety cabinet – installation
and use. Sydney, Standards Australia International, 2000 (Standard AS/NZS 2647:2000).
x
140
x
17. Advisory Committee on Dangerous Pathogens. Guidance on the use, testing and
maintenance of laboratory and animal flexible film isolators. London, Health and Safety
Executive, 1990.
18. Standards Australia/Standards New Zealand. Safety in laboratories – microbiological
aspects and containment facilities. Sydney, Standards Australia International, 2002
(Standard AS/ NZS 2243.3:2002).
19. Centers for Disease Control and Prevention. Recommendations for prevention of
HIV transmission in health-care settings. Morbidity and Mortality Weekly Report, 1987,
36 (Suppl. 2):1S–18S.
20. Bosque PJ et al. Prions in skeletal muscle. Proceedings of the National Academy of
Sciences of the United States of America, 2002, 99:3812–3817.
21. Bartz JC, Kincaid AE, Bessen RA. Rapid prion neuroinvasion following tongue
infection. Journal of Virology, 2003, 77:583–591.
22. Thomzig A et al. Widespread PrP
Sc
accumulation in muscles of hamsters orally
infected with scrapie. EMBO Reports, 2003, 4:530–533.
23. Glatzel M et al. Extraneural pathologic prion protein in sporadic Creutzfeld-Jakob
disease. New England Journal of Medicine, 2003, 349:1812–1820.
24. Brown P, Wolff A, Gajdusek DC. A simple and effective method for inactivating
virus infectivity in formalin-fixed tissue samples from patients with Creutzfield-Jakob
disease. Neurology, 1990, 40:887–890.

25. Taylor DM et al. The effect of formic acid on BSE and scrapie infectivity in fixed
and unfixed brain-tissue. Veterinary Microbiology, 1997, 58:167–174.
26. Safar J et al. Prions. In: Richmond JY, McKinney RW, eds. Biosafety in
microbiological and biomedical laboratories, 4th ed. Washington, DC, United States
Department of Health and Human Services, 1999:134–143.
27. Bellinger-Kawahara C et al. Purified scrapie prions resist inactivation by UV
irradiation. Journal of Virology, 1987, 61:159–166.
28. Health Services Advisory Committee. Safe working and the prevention of infection in
clinical laboratories. London, HSE Books, 1991.
29. Russell AD, Hugo WB, Ayliffe GAJ. Disinfection, preservation and sterilization, 3rd
ed. Oxford, Blackwell Scientific, 1999.
30. Ascenzi JM. Handbook of disinfectants and antiseptics. New York, NY, Marcel
Dekker, 1996.
31. Block SS. Disinfection, sterilization & preservation, 5th ed. Philadelphia, PA,
Lippincott Williams & Wilkins, 2001.
32. Rutala WA. APIC guideline for selection and use of disinfectants. 1994, 1995, and
1996 APIC Guidelines Committee. Association for Professionals in Infection Control
and Epidemiology, INC. American Journal of Infection Control, 1996, 24:313–342.
33. Sattar SA, Springthorpe VS, Rochon M. A product based on accelerated and
stabilized hydrogen peroxide: evidence for broad-spectrum germicidal activity.
Canadian Journal of Infection Control, 1998, 13:123–130.
34. Schneider PM. Emerging low temperature sterilization technologies. In: Rutala WA,
eds. Disinfection & sterilization in health care. Champlain, NY, Polyscience, 1997:79–
92.
35. Springthorpe VS. New chemical germicides. In: Rutala WA, eds. Disinfection &
sterilization in health care. Champlain, NY, Polyscience, 1997:273–280.
x
141
x
36. Steelman VM. Activity of sterilization processes and disinfectants against prions. In:

Rutala WA, eds. Disinfection & sterilization in health care. Champlain, NY,
Polyscience, 1997:255– 271.
37. Taylor DM. Transmissible degenerative encephalopathies: inactivation of the
unconventional causal agents. In: Russell AD, Hugo WB, Ayliffe GAJ, eds. Disinfection,
preservation and sterilization, 3rd ed. Oxford, Blackwell Scientific, 1999:222–236.
38. Infection control guidelines for hand washing, cleaning, disinfection and sterilization
in health care, 2nd ed. Ottawa, Laboratory Centre for Disease Control, Health Canada,
1998.
39. Springthorpe VS, Sattar SA. Chemical disinfection of virus-contaminated surfaces.
CRC Critical Reviews in Environmental Control, 1990, 20:169–229.
40. Recommendations on the transport of dangerous goods, 13th revised edition, New
York and Geneva, United Nations, 2003,
( 13files_e.html).
41. Technical instructions for the safe transport of dangerous goods by air, 2003–2004
Edition. Montreal, International Civil Aviation Organization, 2002.
42. Economic Commission for Europe Inland Transport Committee. Restructured ADR
applicable as from 1 January 2003. New York and Geneva, United Nations, 2002,
(http:// www.unece.org/trans/danger/publi/adr/adr2003/ContentsE.html).
43. Infectious substances shipping guidelines. Montreal, International Air Transport
Association, 2003, (
44. Transport of Infectious Substances. Geneva, World Health Organization, 2004,
(http:// www.who.int/csr/resources/publications/WHO_CDS_CSR_LYO_2004_9/en/).
45. Berg P et al. Asilomar conference on recombinant DNA molecules. Science, 1975,
188:991– 994.
46. European Council. Council Directive 98/81/EC of 26 October 1998 amending
Directive 90/219/EEC on the contained use of genetically modified microorganisms.
Official Journal, 1998, L330:13–31.
47. O’Malley BW Jr et al. Limitations of adenovirus-mediated interleukin-2 gene therapy
for oral cancer. Laryngoscope, 1999, 109:389–395.
48. World Health Organization. Maintenance and distribution of transgenic mice

susceptible to human viruses: memorandum from a WHO meeting. Bulletin of the World
Health Organization, 1993, 71:497–502.
49. Furr AK. CRC handbook of laboratory safety, 5th ed. Boca Raton, FL, CRC Press,
2000.
50. Lenga RE. The Sigma-Aldrich Library of Chemical Safety Data, 2nd ed. Milwaukee,
WI, Aldrich Chemical Company, 1988.
51. Lewis RJ. Sax’s dangerous properties of industrial materials, 10th ed. Toronto, John
Wiley and Sons, 1999.
x
142
x
PHӨ LӨC 1
Sѫ cӭu ban ÿҫu
Sѫ cӭu ban ÿҫu là kӻ năng áp dөng các nguyên tҳc ÿã ÿѭӧc chҩp nhұn trong xӱ
trí y tӃ tҥi thӡi ÿiӇm và nѫi xҧy ra tai nҥn. Ĉây là phѭѫng pháp ÿã ÿѭӧc chuҭn y
vӅ xӱ trí tҥi chӛ mӝt nҥn nhân cho ÿӃn khi nҥn nhân ÿѭӧc bác sӻÿiӅu trӏ chҩn
thѭѫng.
Trang thiӃt bӏ tӕi thiӇu cho sѫ cӭu ban ÿҫu là mӝt hӝp sѫ
cӭu, thiӃt bӏ an toàn và
ÿӗ bҧo hӝ cho ngѭӡi thӵc hiӋn sѫ cӭu ban ÿҫu và trang thiӃt bӏ rӱa mҳt.
H͡p s˯ cͱu
Hӝp sѫ cӭu nên làm bҵng vұt liӋu chӕng ҭm và chӕng bөi. Hӝp nên ÿӇ ӣ mӝt vӏ
trí nәi bұt và dӉ dàng nhìn thҩy. Theo quy ѭӟc quӕc tӃ, hӝp sѫ cӭu ÿѭӧc nhұn
dҥng bҵng 1 chӳ thұ
p trҳng trên mӝt nӅn xanh lá cây.
Hӝp sѫ cӭu bao gӗm:
1. Tӡ chӍ dүn ÿѭa ra các hѭӟng dүn chung
2. Băng dính cá nhân vô trùng vӟi các kích thѭӟc khác nhau
3. Băng kèm vӟi miӃng ÿӋm mҳt vô trùng
4. Băng hình tam giác

5. Gҥc băng vӃt thѭѫng vô trùng
6. Chӕt an toàn
7. Mӝt bӝ gҥc băng vӃt thѭѫng vô trùng
8. Mӝt cҭm nang sѫ cӭu ban ÿҫu chính thӭc nhѭ mӝt ҩn phҭm cӫa Hӝi chӳ
thұp ÿӓ quӕc tӃ
Trang thiӃt bӏ cho ngѭӡi thӵc hiӋn sѫ cӭu ban ÿҫu bao gӗm:
1. Ӕng nӕi dùng cho hô hҩp nhân tҥo miӋng - miӋng
2. Găng tay và trang thiӃt bӏ khác nhҵm tránh phѫi nhiӉm vӟi máu (
1
) và
3. ThiӃt bӏ lau chùi trong trѭӡng hӧp chҧy máu. (xem chѭѫng 14 trong cҭm
nang này)
Có sҹn trang thiӃt bӏ rӱa mҳt và nhân viên ÿѭӧc ÿào tҥo ÿӇ sӱ dөng ÿúng cách.
Garner JS, Hospital Infection Control Practices Advisory Committee. Guideline for
isolation precautions in hospitals. American Journal of Infection Control, 1996, 24:24–
52, ( isolat/isolat.htm).
x
143
x
PHӨ LӨC 2
Tiêm phòng cho nhân viên
Nhӳng nguy cѫ khi làm viӋc vӟi các tác nhân cө thӇ nên ÿѭӧc thҧo luұn chi tiӃt
vӟi tӯng nghiên cӭu viên. Tính sҹn có tҥi chӛ, tình trҥng cҩp phép và sӵ tiӋn ích
cӫa vҳc xin và/hoһc ÿiӅu trӏ nӝi khoa (tӭc là ÿiӅu trӏ kháng sinh) trong trѭӡng hӧp
phѫi nhiӉm cҫn ÿѭӧc ÿánh giá trѭӟc khi bҳt ÿҫu làm viӋc vӟi các tác nhân này.
Mӝt sӕ nhân viên có thӇ có miӉn dӏch m
ҳc phҧi trѭӟc khi tiêm vҳc xin hay nhiӉm
trùng.
Khi mӝt vҳc xin hoһc vi khuҭn giҧm ÿӝc tӕ nào ÿó ÿѭӧc cҩp phép tҥi chӛ và
sҹn có, nên ÿѭa ra giúp ÿӥ sau khi tiӃn hành ÿánh giá nguy cѫ cӫa khҧ năng phѫi

nhiӉm và khám sӭc khӓe cho tӯng ngѭӡi.
Cҫn có sҹn các thiӃt bӏÿӇ theo dõi lâm sàng chuyên biӋt sau khi tình cӡ bӏ
nhiӉm trùng.
x
144
x
PHӨ LӨC 3
Các trung tâm hӧp tác vӅ an toàn sinh hӑc
cӫa Tә chӭc Y tӃ ThӃ giӟi
Các cѫ quan và tә chӭc sau ÿây có thӇ cung cҩp thông tin vӅ các khóa ÿào tҥo, sӵ
hӛ trӧ và các vұt liӋu sҹn có.
• Biosafety programme, Department of Communicable Disease Surveillance and
Response, World Health Organization, 20 Avenue Appia, 1211 Geneva 27,
Switzerland ( />• WHO Collaborating Centre for Biological Safety, Swedish Institute for
Infectious Disease Control, Nobels Väg 18, S-171 82 Solna, Sweden
(
• WHO Collaborating Centre on Biosafety Technology and Consultative
Services, Office of Laboratory Security, Health Canada, 100 Colonnade Road,
Loc.: 6201A, Ottawa, Ontario, Canada K1A 0K9 ( />dgspsp/ols-bsl).
• WHO Collaborating Centre for Applied Biosafety Programmes and Training,
Office of Health and Safety, Centers for Disease Control and Prevention, 1600
Clifton Road, Mailstop F05, Atlanta, GA 30333, USA (
• WHO Collaborating Centre for Applied Biosafety Programmes and Research,
Division of Occupational Health and Safety, Office of Research Services,
National Institutes of Health, Department of Health and Human Services,
13/3K04 13 South Drive MSC 5760, Bethesda, MD 20892-5760, USA
( />• WHO Collaborating Centre for Biosafety, Victorian Infectious Diseases
Reference Laboratory, 10 Wreckyn St, Nth Melbourne, Victoria 3051, Australia.
Postal address: Locked Bag 815, PO Carlton Sth, Victoria 3053, Australia
(http://www. vidrl.org.au/).

x
145
x
PHӨ LӨC 4
An toàn trang thiӃt bӏ
Mӝt sӕ loҥi trang thiӃt bӏ khi sӱ dөng có thӇ gây ra nguy hiӇm vi sinh hӑc. Mӝt sӕ
khác ÿѭӧc thiӃt kӃ chuyên biӋt ÿӇ phòng hoһc làm giҧm nguy hiӇm sinh hӑc (xem
chѭѫng 11 trong cҭm nang này).
Trang thiӃt bӏ có thӇ gây ra nguy hiӇm
Bҧng A4-1 liӋt kê các thiӃt bӏ và cách vұn hành có thӇ gây ra nguy hiӇm và gӧi ý
cách loҥi bӓ hoһc hҥn chӃ nhӳng nguy hiӇm ÿó.
B̫ng A4-1. Các thi͇t b͓ và cách v̵n hành có th͋ gây ra nguy hi͋m
THIӂT
Bӎ
NGUY
HIӆM
CÁCH LOҤI BӒ HOҺC HҤN CHӂ NGUY HIӆM
Kim tiêm
dѭӟi da
Bӏÿâm phҧi,
tҥo khí dung
hoһc ÿә tràn
x Không ÿұy nҳp kim lҥi hoһc tháo rӡi kim ra.
x Dùng loҥi bѫm tiêm có khóa ÿӇ phòng tách rӡi
bѫm và kim tiêm hoһc dùng loҥi bѫm tiêm dùng
mӝt lҫn là loҥi mà kim tiêm không thӇ tách khӓi
bѫm tiêm.
x Sӱ dөng kӻ thuұt phòng thí nghiӋm an toàn, tӭc
là:
— Hút bѫm tiêm cҭn thұn ÿӇ hҥn chӃ tӕi thiӇu tҥo

bӑt khí.
—
Tránh dùng bѫm tiêm ÿӇ trӝn dung dӏch nhiӉm
trùng, nӃu dùng phҧi ÿҧm bҧo rҵng mNJi kim ӣ dѭӟi
bӅ mһt cӫa dung dӏch trong lӑ và tránh bѫm quá
mҥnh.
— Bao kim tiêm và nҳp trong mӝt miӃng gҥc bông
làm ҭm bҵng dung dӏch khӱ trùng thích hӧp trѭӟc
khi rút kim ra khӓi hӝp có nҳp ÿұy bҵng cao su.
— Bѫm mҥnh dung dӏch và bӑt khí tӯ bѫm tiêm
vào miӃng gҥc bông có chҩt khӱ trùng thích hӧp
hoһc vào mӝt lӑ nhӓ có bông.
x Sӱ dөng tӫ an toàn sinh hӑc cho tҩt cҧ các hoҥt
ÿӝng vӟi chҩt nhiӉm trùng.
x Giӳ chһt ÿӝng vұt khi tiêm chӫng. Dùng kim to
và ngҳn hoһc ӕng thông ÿӇ nhӓ vào mNJi hoһc
miӋng. Sӱ dөng tӫ an toàn sinh hӑc.
x Hҩp thanh trùng sau khi sӱ dөng và bҧo ÿҧm thҧi
x
146
x
bӓÿúng cách. Khi thҧi bӓ bѫm kim tiêm ÿã dùng,
không ÿѭӧc tháo kim ra trѭӟc khi thanh trùng.
Máy ly
tâm
Tҥo khí
dung, văng
bҳn và vӥ
ӕng nghiӋm
x Sӱ dөng thùng có thӇÿұy nҳp (chén an toàn)

hoһc roto bӏt kín. Mӣ thùng hoһc roto sau khi khí
dung lҳng xuӕng (30 phút) hoһc trong tӫ an toàn
sinh hӑc.
Máy siêu
ly tâm
Tҥo khí
dung, văng
bҳn và vӥ
ӕng nghiӋm
x Lҳp ÿһt bӝ lӑc HEPA giӳa máy ly tâm và bѫm
chân không.
x Duy trì sә nhұt ký công viӋc vӅ giӡ hoҥt ÿӝng
cho mӛi roto và chѭѫng trình duy trì dӵ phòng ÿӇ
làm giҧm nguy cѫ hӓng máy móc.
x Bӓӕng nghiӋm vào và lҩy ra khӓi thùng hoһc
roto trong tӫ an toàn sinh hӑc.
Lӑ kӏ khí
Nә, phân tán
vұt liӋu
nhiӉm trùng
x Ĉҧm bҧo ÿai thiӃc bӏt xung quanh chҩt xúc tác
còn nguyên vҽn.
Tӫ sҩy
Nә, phân tán
mҧnh vӥ
thӫy tinh và
vұt liӋu
nhiӉm trùng
x Ĉһt trong khung dây kim loҥi chҳc chҳn.
Máy trӝn,

máy
nghiӅn
mô
Tҥo khí
dung, rò rӍ và
vӥ bình chӭa
x Vұn hành và mӣ thiӃt bӏ trong tӫ an toàn sinh hӑc
x Dùng loҥi thiӃt kӃ chuyên biӋt, chӕng rò rӍ tӯ giá
cӫa roto và miӃng ÿӋm hình chӳ O hoһc dùng máy
trӝn kiӇu nhu ÿӝng tiêu hóa.
x Trѭӟc khi mӣ bát cӫa máy bào chӃ, ÿӧi 30 phút
ÿӇ khí dung lҳng xuӕng. Làm lҥnh ÿӇ ngѭng hѫi khí
dung.
x NӃu dùng máy nghiӅn mô bҵ
ng tay, giӳӕng
trong mӝt miӃng lót bҵng vұt liӋu hút nѭӟc.
Máy siêu
âm, máy
quét siêu
âm
Tҥo khí
dung, tәn
thѭѫng thính
giác, viêm da
x Vұn hành và mӣ thiӃt bӏ trong tӫ an toàn sinh hӑc
hoһc trong thiӃt bӏ bӏt kín.
x Ĉҧm bҧo cách ly ÿӇ chӕng lҥi sóng hài bұc ba.
x Ĉeo găng tay ÿӇ bҧo vӋ da chӕng lҥi tác ÿӝng
hóa chҩt cӫa chҩt tҭy.
Que cҩy

Tҥo khí
dung, văng
bҳn
x Thao tác trong tӫ an toàn sinh hӑc hoһc thiӃt bӏ
ngăn chһn cѫ bҧn chuyên biӋt.
x Dùng bình cҩy thót cә có nҳp vһn chһt và tҩm lӑc
ӣ miӋng, nӃu cҫn thiӃt và an toàn.