Ôn tập Quản trị trong sản xuất đóng tàu
1. Những nhân tố cần phải được xem xét trong quá trình thiết kế mặt
bằng nhà máy
Đặc điểm vật
liệu,bán thành
phẩm

Dòng vật
liệu

Khu vực làm việc

Đề án bố trí mặt
bằng

Định hướng theo
sản phẩm

Định hướng theo
cơng nghệ

Kho tàng

Sự an tồn
sản xuất

Khu vực phục
vụ
Truyền thơng

Hình 4.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến đề án bố trí mặt bằng

+ Các nhân tố trên phải được xem xét nghiêm túc trong việc xây dựng
đồ án bố trí mặt bằng. Một mặt bằng tốt phải thoã mãn các yêu cầu sau:
- Đảm bảo công suất của doanh nghiệp, thực hiện kế hoạch sản phẩm
có tính đến sự biến động tình hình, có thể nâng cấp, cải tạo, phát triển thêm
- Công cụ điều khiển, vận chuyển vật liệu bao gồm phương tiện vận
chuyển, thiết bị nâng hạ, phân phối vật tư hợp lý.
- Môi trường và điều kiện lao động thơng thống gió, giảm tiếng ồn,
bụi bặm, tạo điều kiện cho người lao động thao tác công việc thuận lợi. Nhất
thiết phải có diện tích cho cơng viên, cây xanh theo tỉ lệ qui định.
- Yêu cầu thông tin nhanh nhậy và kịp thời.
+ Mặt bằng của nhà máy đóng tàu thuộc loại mặt bằng cố định vị trí
vì đối tượng chế tạo (tàu - cơng trình nổi) ln cố định tại một nơi, người
lao động và thiết bị gia công phải di chuyển từ chổ này đến chổ khác để thực
hiện công việc.


2. Chức năng và nhiệm vụ của Đăng Kiểm
* Theo quy định của nhà nước, cơ quan Đăng kiểm có nhiệm vụ và quyền
hạn sau:
- Nghiên cứu, soạn thảo quy trình, quy phạm và các tiêu chuẩn an tồn bắt
buộc đối với việc thiết kế, đóng mới, sửa chữa, trang bị lại và sử dụng các
loại tàu biển, tàu sông, kể cả trang thiết bị cứu sinh, cứu hoả.
- Xác định tiêu chuẩn kỹ thuật an tồn có liên quan đến việc đóng mới , sửa
chữa, sử dụng, trang bị lại, đo dung tích và xác định cấp tàu.
- Thẩm tra thiết kế kỹ thuật đóng mới, trang bị lại, hoán cải, sửa chữa lớn
các phương tiện thuỷ và trang thiết bị an tồn khác theo quy trình, quy phạm
về kỹ thuật an toàn của nhà nước.
- Tổ chức đăng ký, kiểm tra, nghiệm thu, phân loại, xác định cấp tàu và cấp
giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật cho các loại phương tiện thuỷ.
- Được quyền sử dụng các dấu hiệu riêng, các ấn chỉ riêng cho công tác

Đăng kiểm.
- Kiểm tra, cấp giấy chứng nhận cho các tàu vận tải biển của nước Cộng Hoà
XHCN Việt Nam ra nước ngoài và các tàu biển của nước ngoài ra vào các
cảng của nước Cộng Hoà XHCN Việt Nam và tập quán quốc tế.
- Tổ chức việc đăng ký, kiểm tra về kỹ thuật an tồn nồi hơi, bình chứa khí
nén cho các cơ sở trực thuộc Bộ GTVT.
- Kẻ dấu hiệu chở hàng của tàu thuỷ.
- Định dung tích có ích và tổng dung tích của tàu thuỷ.
- Thoả thuận với cơ quan thiết kế trong việc thiết kế, việc sử dụng vật liệu
thay thế cũng như thực hiện quy trình cơng nghệ mẫu dùng cho việc đóng
mới và sửa chữa tàu đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn khi sử dụng.
- Quan hệ hợp tác với các cơ quan Đăng kiểm và các tổ chức hàng hải của
các nước có liên quan trong cơng tác Đăng kiểm trên cơ sở tôn trọng đầy đủ
luật pháp nhà nước.
- Thu lệ phí về cơng tác đăng kiểm theo chế độ quy định.
- Những con tàu nằm trong phạm vi giám sát của Đăng kiểm chỉ được phép
hoạt động khi dã được Đăng kiểm cấp sổ đăng ký kèm theo hồ sơ và chứng
nhận phân cấp đã được Đăng kiểm thơng qua.
3. Hãy nêu những nội dung chính phải làm trong công tác chuẩn bị kỹ
thuật, tổ chức lao động cho đóng tàu và sửa chữa tàu?
 Chuẩn bị kỹ thuật cho đóng tàu
Chuẩn bị kỹ thuật cho đóng tàu bao gồm chuẩn bị thiết kế và chuẩn bị công
nghệ cho đóng tàu.Mục đích của việc chuẩn bị kỹ thuật cho đóng tàu nhằm:
- Rút ngắn thời gian cho một chu trình đóng tàu.
- Tiết kiệm tất cả các dạng chi phí.
- Đảm bảo việc làm đều đặn cho các bộ phận của xí nghiệp.


- Nâng cao hiệu quả sử dụng đồng vổn sản xuất.
- Cho phép áp dụng kỹ thuật công nghệ mới.

- Chuẩn bị thiết kế cho đóng tàu
Chuẩn bị thiết kế cho đóng tàu là xây dựng hồ sơ thiết kế.Hồ sơ thiết kế
gồm:
- Bản vẽ tuyến hình.
- Bố trí chung.
- Kết cấu tổng thể.
- Kết cấu chi tiết.
- Bố trí chung buồng máy.
- Các hệ thống, hệ thống điện tàu….
- Các bản thuyết minh kèm theo.
- Chuẩn bị công nghệ cho đóng tàu
Đảm bảo tính cơng nghệ cho các kết cấu của sản phẩm trong quá trình
thiết kế.
- Lập qui trình cơng nghệ ).
- Thiết kế và chế tạo các phương tiện và trang bị công nghệ thông qua
cấu trúc của con tàu.
Các tài liệu về công nghệ chế tạo sản phẩm gồm:
- Chỉ dẫn chung về các điều kiện đóng tàu.
- Sơ đồ phân chia phân tổng đoạn và phương án lựa chọn.
- Sơ đồ công nghệ tổng thể và sơ đồ công việc của các nguyên công
chủ yếu.
- Bảng định mức công nghệ.
- Bảng phân bổ vật tư và các thiết bị có được theo giai đoạn đớng tàu.
- Bảng kê chi phí cho các cơng việc.
- Định mức chi phí vật tư và bán sản phẩm.
 Chuẩn bị kỹ thuật cho sửa chữa tàu
Xét vê cơ cấu và tổ chức, việc chuẩn bị kỹ thuật cho sửa chữa tàu giơng như
chuẩn bị kỹ thuật cho đóng tàu, tuy nhiên về nội dung chúng có sự khác nhau.
- Chuẩn bị thiết kế
- Các cơng việc tính tốn thiết kế.

- Các cơng việc khảo sát và thí nghiệm.
- Chế tạo mẫu thí nghiệm.
- Các cơng việc tiêu chuẩn hố, bình thường hố và phức hợp hố các
linh kiện và bộ phận cấu thành.
- Chuẩn bị công nghệ
- Lập quy trình cơng nghệ sửa chữa thân tàu, các cơ cấu, các tổng
thành, các thiết bị và hệ thống.
- Thiết kế và chế tạo các thiết bị công nghệ chuyên dùng.


- Lập và tính tốn giá thành theo bảng kê sửa chữa trên cơ sở tiến
hành khảo sát hư hỏng cần sửa chữa của các cơ cấu, tổng thành, thiết
bị, hệ thống và thân tàu.
- Lập định mức chi phí vật liệu và lao động.
- Tiến hành khảo sát và thí nghiệm về quy trình cơng nghệ mới và các
thiết bị kỹ thuật mới.
- Ap dụng các q trình cơng nghệ đã lập và các thiết bị công nghệ đã
thiết kế và sản xuất.
- Điển hình hố các q trình cơng nghệ.
4. Phân tích khái niệm “vừa đúng lúc” trong việc cung cấp vật tư cho nhà máy
đóng tàu?
- Đây nói về khái niệm cung cấp vật tư vừa đúng lúc JIT theo yêu cầu sản
xuất sản phẩm đúng với số lượng tại đúng nơi vào đúng thời điểm.Trong sản
xuất hay dịch vụ, mỗi cơng đoạn của quy trình sản xuất ra một số lượng
đúng bằng số lượng mà công đoạn sản xuất tiếp theo cần tới.
- Điều này cũng đúng với giai đoạn cuối cùng của quy trình sản xuất, tức là hệ
thống chỉ sản xuất ra cái mà khách hàng muốn.Qua đó, khơng có hạng mục
nào rơi vào tình trạng để khơng, chờ xử lý, khơng có nhân cơng hay thiết bị
nào phải đợi để có đầu vào vận hành.
- Mục tiêu của JIT là vừa đủ, đưa vật tư đến nơi gia công vừa đúng lúc cần

đến nó đó là trường hợp đối với những vật tư đang gia công hay đối với
những vật tư mua của những người cung ứng ở ngoài.
o Điều này phù hợp với tình hình vật tư cung cấp cho nhà máy đóng
mới và sửa chửa tàu.
o JIT địi hỏi cơng tác quản trị tồn kho phải rất khoa học và mang tính
khả thi cao, mới tiếp cận “vừa đúng lúc “
- Trong phần quản trị tồn kho, chúng ta thấy việc cung cấp vật tư đúng lúc
(JIT) là hết sức quan trọng. Đề tài này được tất cả các nước quan tâm,làm
sao xây dựng được kế hoạch vật tư thích hợp cho sản xuất kinh doanh.
- Hoạch định nhu cầu vật tư có những lợi ích sau:
 Làm tăng mức độ đáp ứng và thoả mãn các yêu cầu của khách hàng.
 Nâng cao khả năng sử dụng một cách tối ưu các phương tiện vật chất
và lao động của xí nghiệp.
 Làm cho công tác hoạch định tồn kho và lên tiến độ tồn kho trở nên
tốt hơn.
 Đáp ứng nhanh hơn, phù hợp hơn với những nhu cầu luôn luôn thay
đổi của thị trường.
 Giảm được mức độ tồn kho, nhưng không hề làm suy giảm mức độ
đáp ứng và phục vụ cho khách hàng.


5. Trình bày các loại dự báo đối với doanh nghiệp?Những nhân tố nào ảnh
hưởng đến dự báo?
 Căn cứ vào thời hạn dự báo
- Dự báo ngắn hạn, thường là một quí.
- Dự báo trung hạn, thường là 3 năm.
- Dự báo dài hạn, thường từ 3 năm trở lên.
Trong thực tiễn các đơn vị thường làm: kế hoạch quí, kế hoạch năm, kế
hoạch 5 năm, kế hoạch - chiến lược 10 năm, 20 năm, …
 Căn cứ vào nội dung công việc cần dự báo

- Dự báo kinh tế:Dự báo này do các cơ quan nghiên cứu, cơ quan dịch vụ
thông tin, cơ quan tư vấn nhà nước, ngành thực hiện.Dự bào kinh tế nhằm
cung cấp:
+ Tương lai của các hoạt động kinh doanh.
+ Điều kiện hoạt động của doanh nghiệp.
+ Chủ trương chính sách kinh tế của nhà nước.
+ Chu kỳ kinh doanh trong các thời kỳ tương lai.
+ Số liệu tổng quát về kinh tế.
+ Nguồn cung ứng về tiền tệ, tín dụng.
+ Tỷ lệ thất nghiệp.
+ Tổng sản phẩm quốc gia.
+ Kinh tế thế giới, dự báo xuất nhập khẩu.
 Dự báo kỹ thuật công nghệ:Dự báo này đề cập đến mức độ phát triễn khoa
học công nghệ trong tương lai. Loại này rất quan trọng đối với những ngành
có hàm lượng kỹ thuật cao. Dự báo kỹ thuật thường do các chuyên gia giỏi
trong các ngành, các viện, trường thực hiện.
 Dự báo nhu cầu: Thực chất là dự kiến số lượng sản phẩm tiêu thụ. Loại
này được các nhà quản trị đặc biệt quan tâm. Thơng qua các dự báo này có
quyết định mở rộng qui mô sản xuất, hoạt động của doanh nghiệp, dự kiến
về tài chính, tiếp thị, nhân sự.
 Các nhân tố tác động đến dự báo nhu cầu
- Các nhân tố khách quan
Nhân tố khách quan quan trọng nhất là thị trường, bao gồm:
+ Thị hiếu của người sử dụng.
+ Qui mô dân cư.
+ Sự cạnh tranh.
+ Các nhân tố ngẫu nhiên.
Ngồi ra cịn xét đến mơi trường kinh tế, bao gồm:
+ Luật pháp.
+ Thực trạng nền kinh tế.



+ Chu kỳ kinh doanh.
Các nhân tố khách quan trên doanh nghiệp khơng thể chủ động kiễm
sốt được, nhưng nhất thiết phải thấy, nắm vững khi tiến hành dự báo.
- Các nhân tố chủ quan
Các nhân tố này còn gọi là các nhân tố bên trong nội bộ doanh nghiệp, bao gồm:
+ Chất lượng thiết kế, đồ án.
+ Cách thức phục cụ khách hàng.
+ Chất lượng sản phẩm.
+ Giá bán.
Đây là những nhân tố mà doanh nghiệp có khả năng chủ động kiểm sốt, điều
chỉnh, chi phối theo ý mình.
6. Chủ tàu phải tiến hành kiểm tra kỹ thuật đội tàu như thế nào?
 Việc giám sát trạng thái kỹ thuật do chủ tàu tiến hành đối với tàu của
mình, được thực hiện thông qua bộ phận kỹ thuật của công ty vận tải.
o Bộ phận kỹ thuật của công ty vận tải được phân thành các nhóm theo
kiểu tàu, loại thiết bị động lực. Bộ phận kỹ thuật bao gồm các chuyên
viên về máy, về vỏ tàu, về điện. Ngồi ra cịn có bộ phận hàng hải của
cơng ty bao gồm các chuyên viên về thông tin liên lạc, lái …
o Bộ phận kỹ thuật duy trì thường xuyên sự tiếp xúc với ban chỉ huy tàu
để thu nhận thơng tin về tình trạng hư hỏng của vỏ tàu, thiết bị máy
móc cũng như những biện pháp khắc phục khuyết tật.
o Việc khai thác kỹ thuật của đội tàu được giám sát bởi bộ phận kỹ
thuật, bằng cách kiểm tra trong thời gian tàu đậu ở cảng. Thậm chí,
trong trường hợp cần thiết các chuyên viên về máy, lái, …, có thể đi
theo tàu trong các chuyến đi và phân tích thường xuyên các số liệu
trong tài liệu theo dõi tàu, nhận các thông tin từ thuyền trưởng, máy
trưởng về trạng thái kỹ thuật của tàu, bàn bạc các biện pháp khắc phục
o Sau khi kiểm tra, hội đồng lập biên bản, trong đó đánh giá cao các

cơng việc của thuỷ thủ đoàn về việc bảo dưỡng các cơ cấu, tổ hợp
máy, các hệ thống của thiết bị động lực và thân tàu.
o Để duy trì các thiết bị động lực ở trạng thái kỹ thuật cần thiết, máy
trưởng của tàu bắt buộc phải tuân theo đúng các giai đoạn đã được chỉ
dẫn trong các “Hướng dẫn khai thác kỹ thuật của tàu thuỷ”.Lịch kiểm
tra như vậy được đề ra bởi máy trưởng, được thông qua bởi ban chỉ
huy tàu và được phê chuẩn bởi bộ phận kỹ thuật của công ty vận tải.
Các kết quả kiểm tra và số liệu đo đạc được về hư hỏng được ghi vào
phiếu theo dõi của máy.
o Để tiến hành sửa chữa tàu, người ta lập bảng kê sửa chữa. Bảng kê
sửa chữa được lập ra theo sự phụ trách của các sĩ quan khai thác tàu.


7.

8.

9.
-

o Kế hoạch sửa chữa và đưa tàu lên đà của công ty vận tải được lập ra
trên cơ sở các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành, theo đề nghị của các bộ
phận kĩ thuật và các xí nghiệp.
Tại sao đối với nhà máy đóng tàu – sửa chữa tàu cần phải chun mơn
hố và hợp tác hố trong sản xuất?
- Phương hướng chủ yếu của cơng nghiệp hố ngành đóng mới và sửa
chữa tàu là chuyển một số lượng lớn khối lượng công việc ở dưới tàu
lên bờ (phân xưởng) để cơ giới hố chúng và giải phóng lao động thủ
cơng. Cịn đối với các ngun cơng, mà khơng thể tiến hành được ở
phân xưởng thì ta cần phải tạo ra các dụng cụ và đồ gá lưu động cho

phép thực hiện các công việc trực tiếp ở trên tàu. Tất cả những điều đó
đảm bảo nâng cao mức độ cơ giới hố sản xuất trong đóng và sửa
chữa tàu.
- Cơ giới hố q trình sản xuất và phương pháp sản xuất dây chuyền
nhằm phát huy năng lực của nhà máy, đảm bảo cho nhà máy hoạt
động hiệu quả, sản phẩm đạt chất lượng theo yêu cầu.
Giấy chứng nhận phù hợp ISO 9000 là gì? Tại sao các doanh nghiệp Việt
nam, trong đó có doanh nghiệp Đóng tàu cần phải áp dụng ISO?
- Bộ ISO 9000 là các tiêu chuẩn về quản lý chất lượng. Đó là những
tiêu chuẩn giúp các doanh nghiệp nâng cao chất lượng quản lý, gia
tăng thị phần, tạo lợi nhuận để phát triển bền vững.
- Giấy chứng nhận ISO9000 là chứng thư chất lượng hàng rào phi
thuế quan trong giao thương quốc tế. Tạo ra hệ thống hệ thống mua
bán tin cậy giữa các tổ chức doanh nghiệp với nhau.ISO 9000 góp
phần loại trừ dần hàng rào kỹ thuật trong thương mại quốc tế giữa các
nước.
- Đến nay nhiều doanh nghiệp Việt Nam trong đó có doanh nghiệp
đóng tàu đã được cấp chứng nhận ISO 9000, vì đó là :
o Một trong những thuận lợi để chúng ta hoà nhập thị trường khu
vực và thế giới, phát triển doanh nghiệp góp phần tích cực thực
hiện cơng nghiệp hố,hiện đại hố đất nước
o Nâng cao và vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp đóng tàu ,gia
tăng thị trường trên thương trường ,tạo được uy tín trên thế giới
sẽ đến thẩm định và thẩm giá
Nêu 3 chức năng của quản trị tồn kho:
Chức năng liên kết
 Chức năng chủ yếu nhất của quản trị hàng tồn kho là liên kết giữa quá
trình sản xuất và cung cấp.
 Khi cung và cầu của một loại hàng tồn kho nào đó khơng đều
đặn.Giữa các thời kỳ thì việc duy trì thường xuyên một lượng hàng



tồn kho nhằm tích lũy cho một thời kỳ cao điểm là vấn đề cần thiết.
Thực hiện tốt chức năng liên kết nhằm đảm bảo sản xuất liên tục,tránh
sự thiếu hụt gây lãng phí trong sản xuất.
- Chức năng ngăn ngừa tác động của lạm phát
 Một doanh nghiệp, nếu báo trước (dự báo) tình hình tăng giá nguyên
vật liệu hay hàng hố,họ có thể dự trữ tồn kho để tiết kiệm chi phí.
Như vậy tồn kho sẽ là hoạt động đầu tư tốt.Tất nhiên phải xem xét đến
chi phí và rủi ro có thể xảy ra.
- Chức năng khấu trừ theo sản lượng
 Nhiều nhà cung cấp sẵn sàng chấp nhận khấu trừ cho những đơn hàng
có số lượng lớn.Việc mua số lượng lớn có thể đưa đến giảm chi phí
tồn sản xuất. Tuy nhiên sẽ chịu chi phí tồn trữ cao. Do đó người ta
phải xác định một số lượng hàng tối ưu để được hưởng giá khấu trừ
mà dự trữ tồn kho không đáng kể.
 Khi nghiên cứu về quản trị tồn kho, có 2 vấn đề cơ bản cần giải quyết:
Lượng hàng bao nhiêu là tối ưu?
Khi nào đặt hàng?
10. Tại sao phải lập kế hoạch tác nghiệp.Nội dùng quản lí tác nghiệp theo
sơ đồ mạng
Người ta phải lập kế hoạch tác nghiệp bời vì :
- Để đảm bảo hồn thàng cơn việc trong 1 thời gian nhất định,điều khiển được
tất cả bộ phận và phân xưởng của xí nghiệp
- Là giải pháp tối ưu trong phân phối nguồn lực,đảm bảo chủ động dữ trữ tốt
và sử dụng nguồn lực hiệu quả
- Mục tiêu của các kế hoạch tác nghiệp như những hướng dẫn cụ thể cho hành
động, nó chỉ đạo và hướng dẫn các nỗ lực và hoạt động của mọi bộ phận. Nó
như một nguồn thúc đấy, tạo ra những động cơ cụ thể để các nhà quản trị
thực hiện.

 Nội dung quản lí tác nghiệp theo sơ đồ mạng