A. Đặt vấn đề:
Giáo dục là vấn đề toàn xà hội quan tâm dù trong thời đại nào,
giáo dục có vai trò, vị trí hàng đầu. Giáo dục luôn soi đờng, chỉ lối
cho mọi hành động. Mỗi ngời chúng ta muốn làm đợc bất kì việc gì
trớc tiên phải học hỏi. Việc học hành không phải chỉ riêng của một vµi
ngêi mµ nã lµ nhiƯm vơ cđa toµn x· héi, toàn nhân loại. Từ xa
Lê-nin đà nói: Học! Học nữa! Học mÃi! Có nhà khoa học viết lên
câu danh ngôn:
Cuộc đời là một cái thang
không có nấc chót
Học tập là quyển vở không có trang cuối cùng.
ở nớc ta trong nghị quyết Đại hội Đảng về giáo dục nêu rõ mục
tiêu chung của giáo dục là: Hình thành, phát triển phẩm chất và năng
lực của ngời công dân Việt Nam tự chủ, năng động, sáng tạo, có kiến
thức văn hoá khoa học công nghệ, có kĩ năng nghề nghiệp, có sức
khoẻ, có niềm tin tự hào dân tộc, có ý chí vơn lên, có năng lực tự học
và thói quen học tập suốt đời, có năng lực đi vào thực tiễn kinh tếxà hội, góp phần có hiệu quả làm cho dân giàu nớc mạnh, xà hội công
bằng, văn minh, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tỉ qc ViƯt
Nam x· héi chđ nghÜa. Mơc tiªu cđa giáo dục Tiểu học là hình thành
cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và
lâu dài về tình cảm, trí tuệ, thể chất và kĩ năng cơ bản để học
tiếp Trung học hoặc đi vào cuộc sống lao động. Từ những yêu cầu
khách quan trên mà Đảng và Nhà nớc ta đà đặt ra cho sự nghiệp giáo
dục thấy đợc hứng thú học tập là động cơ quan trọng nhất để các
em HS trở thành chủ thể thực sự tích cực trong hoạt động häc tËp.
Høng thó häc tËp lµ biĨu hiƯn xu thÕ của con ngời, muốn học đợc
một số đối tợng nhất định, yêu thích một vài hoạt động và định hớng tích cực vào hoạt động đó để trở thành những con ngời có năng
lực tự học và thói quen học tập suốt đời thì việc gây hứng thú học
tập cho học sinh là một công việc có tầm quan trọng đặc biệt. Muốn
các em học tập tốt, trớc tiên nhà giáo dục phải tạo cho các em có hứng
thú học tËp tøc lµ thÝch häc vµ coi viƯc häc lµ nhiệm vụ cao cả nhất.

Thực tế cho thấy muốn đạt đợc kết quả tốt thì phải tạo ra hứng thúcó lòng ham mê với công việc.
Hiện nay trong các môn häc ë trêng tiĨu häc cïng víi m«n TiÕng
ViƯt, m«n Toán có vị trí rất quan trọng. Toán học với t cách là một
môn khoa học nghiên cứu một số mỈt cđa thÕ giíi hiƯn thùc. Cã mét
hƯ thèng kiÕn thức cơ bản rất cần thiết cho đời sống sinh ho¹t lao
1


động. Đó phải là những công cụ rất cần thiết để học các môn học
khác, để tiếp tục nhận thức thế giới xung quanh và để hoạt động có
hiệu quả trong thực tiễn.
Khả năng giáo dục của môn Toán về nhiều mặt rất lớn, nó có
nhiều khả năng để phát triển t duy lô gic, bồi dỡng và phát triển các
thao tác trí tuệ cần thiết để nhận thức thế giới hiện thực nh trừu tợng hoá, khái quát hoá. Nó có vai trò to lớn trong vịêc rèn luyện phơng
pháp suy nghĩ, phơng pháp suy luận, phơng pháp giải quyết vấn đề
có căn cứ khoa học, toàn diện , chÝnh x¸c. Nã cã nhiỊu t¸c dơng trong
viƯc ph¸t triĨn trí thông minh, t duy độc lập linh hoạt, sáng tạo trong
việc hình thành và rèn luyện trong mọi lĩnh vực hoạt động của con
ngời. Góp phần giáo dục ý chí và đức tính tốt đẹp nh cần cù, nhẫn
nại, ý thức vợt khó khăn.
Đó là tầm quan trọng của việc học môn Toán ở trờng tiểu học. Do
thấy đợc tầm quan trọng của môn Toán rất cần thiết để học các môn
khác nên mỗi ngời giáo viên phải nâng cao hơn nữa trình độ học
vấn của mình, tạo ra høng thó häc tËp cho häc sinh cã kÕt qu¶ để
phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo hoạt động ở mỗi em, giúp
các em nhận thức tốt nhất nội dung bài học. Môn Toán là một trong
những môn cơ bản của chơng trình giáo dục và các em học sinh
cũng yêu thích môn này. Nhng bên cạnh đó còn một số em cha tập
trung lắm. Là một giáo viên tiểu học tôi đà thấy đợc sự hứng thú và
không hứng thú của học sinh đối với môn Toán. Muốn học sinh học

môn toán đạt kết quả cao , trong các tiết dạy học môn Toán ngời giáo
viên phải biết tạo ra hứng thú học tập cho các em. Nhng làm thế nào
để nhận biết đợc sự hứng thú học tập môn Toán của học sinh? Đó là
điều mà tôi đà băn khoăn trăn trở. Để giải quyết vấn đề này tôi đÃ
sử dụng các phơng pháp để tìm hiểu hứng thú học tập môn Toán
của HS lớp 4A- lớp mà tôi đang trực tiếp giảng dạy nhằm nâng cao
chất lợng giảng dạy và học môn Toán nói riêng và các môn học khác
trong trờng Tiểu học.
B. Giải quyết vấn đề.
I. Những vấn đề lí luận về hứng thú.
Hứng thú là một hiện tợng tâm lí phức tạp, là thái độ đặc biệt
của cá nhân đối với đối tợng nào đó vừa có ý nghĩa đối với cuộc
sống, vừa có khả năng đem lại khoái cảm cho cá nhân trong quá
trình hoạt động.
2


Høng thó biĨu hiƯn ë sù tËp trung chó ý cao độ, ở sự say mê
hấp dẫn bởi nội dung hoạt động ở bề rộng và chiều sâu của hứng
thú.
Hứng thú làm nảy sinh khát vọng, làm phát triển hiệu quả của
hành động nhận thức, phát triển sức làm việc. Vì thế với nhu cầu
hứng thú là một trong hệ thống động lực của nhân cách.
AAlinbun- xkata viết: Hứng thú đó là nhận thức của con ngời
đối với xung quanh, đối với mặt nào đó của nó đối với lĩnh vực nhất
định mà trong đó con ngời đi sâu hơn.
Tâm lí học lứa tuổi đà rút ra đợc những đặc điểm tâm sinh
lí, đặc điểm nhận thức có liên quan đến sự hình thành hứng thú ở
lứa tuổi này.
II. Phơng pháp tìm hiểu thực trạng hứng thú học tập môn Toán

của các em học sinh lớp 4A.
Để tìm hiểu thực trạng về hứng thú học tập môn Toán của HS
lớp 4A tôi đà dùng các phơng pháp sau:
- Phơng pháp đọc sách và tài liệu.
- Phơng pháp quan sát.
- Phơng pháp đàm thoại.
- Phơng pháp điều tra.
Trong các phơng pháp trên, tôi dùng phơng pháp điều tra là
chủ yếu.
Cách tiến hành của các phơng pháp này là:
1. Phơng pháp đọc sách và tài liệu có liên quan.
Nội dung của phơng pháp đọc sách và tài liệu giúp ta hiểu,
tham khảo và nắm đợc những gì trên thế giới và trong nớc từ trớc
đến nay có liên quan đến vấn đề mà ta đi tìm hiểu.
Để tìm hiểu về hứng thú học tập môn Toán của HS tôi đÃ
đọc các tài liệu sau:
- Tâm lí học đại cơng- Tác giả: PGS Trần Trọng Thuỷ
- Tâm lí học- Giáo trình đào tạo giáo viên Tiểu học: PGS
Trần TRọng Thuỷ
- Tâm lí học lứa tuổi.
- Tâm lí học s phạm- PGS Lê Văn Hồng
- Giáo dục học- Nguyễn Hữu Dũng
- Giao tiếp s phạm- PGS Ngô Công Hoan
3


- Triết học Mác Lê- nin
- Một số sách báo và tài liệu có liên quan, các bài viết về giáo
dục mà tôi biết.
2. Phơng pháp quan sát.

a. Nội dung của phơng pháp quan sát là loại quan sát có mục đích,
có chủ định nhằm xác định các đặc điểm của đối tợng nh những
hành vi, cử chỉ, hành động, nói năng. Tôi đà quan sát HS khi học tập
môn Toán một cách toàn diện, quan sát trực tiếp và gián tiếp, quan
sát các em trong giờ truy bài, trong tiết dạy Toán. Khi tới thăm gia
đình HS tôi quan sát góc học tập của các em, xem các tài liệu tham
khảo về môn Toán mà các em có. Cách nói chuyện của các em về
môn Toán. Tôi đà trò chuyện với một số em khá, giỏi, trung bình và
quan sát các em đó.
b.Cách tiến hành:
Tôi đà quan sát toàn bộ học sinh lớp 4A trong các tiết dạy môn
Toán một cách toàn diện. Quan sát trực tiếp và gián tiếp, quan sát các
em trong giờ truy bài, qua các tiết dạy Toán. Tôi thấy các giờ học diễn
ra khá sôi nổi, học sinh hăng hái phát biểu ý kiến xây dựng bài. Tuy
nhiên, cái nổi bật đó chỉ có ở khoảng 80% học sinh trong lớp, số còn
lại có những em học sinh cha chú ý vào bài giảng của cô, không phát
biểu ý kiến, hay một số em còn nói chuyện riêng, làm việc riêng
trong giờ học. Khi tôi dạy bài: So sánh hai phân số có cùng mẫu
số, trớc tiên tôi kiểm tra bài cũ các em đều nắm đợc kiến thức
trong Sách giáo khoa, một vài em hăng hái phát biểu ý kiến ( khoảng
20% ). Khi đặt câu hỏi qua theo dõi, quan sát tôi thấy 90% học sinh
nắm đợc bài cũ, thuộc các định nghĩa, ghi nhớ bài trớc.
Trong khi chữa bài tập tôi gợi mở cho các em nhớ lại kiến thức.
Nhìn chung các em đều nắm đợc vấn đề, có khoảng 4 em cha tập
trung chú ý vào bài giảng.
Qua các tiết dạy khác nhìn chung các em học rất tốt, tiếp thu
bài mới nhanh, các em tích cực, say mê học môn Toán, có khoảng 13%
học sinh là không có thái độ yêu thích môn toán, còn 87% các em
đều yêu thích môn Toán.
3. Phơng pháp đàm thoại.

a. Nội dung của phơng pháp đàm thoại là phơng pháp thu thập các
sự kiện về các hiện tợng đợc nghiên cứu trong quá trình giao tiếp cá
nhân theo một chơng trình đà đợc chuẩn bị. Đặc biệt là việc đặt
4


ra những câu hỏi đà đợc chuẩn bị cho ngời đối thoại và dựa vào
những câu trả lời của họ để trao đổi thêm nhằm thu thập những
thông tin liên quan đến vấn đề cần tìm hiểu.
b. Cách tiến hành:
Tôi trò chuyện với em Nguyễn Thị Thu Hà, em này ngồi trong
lớp thì không nói chuyện nhng lực học môn Toán của em có kém.
Ngay những phân số, những phép toán bình thờng, đơn giản mà
nhiều khi em cũng không biết làm. Nó thôi thúc tôi tìm hiểu về tâm
lí của các em. Khi trò chuyện với em Hà , tôi đợc biết nguyên nhân
không biết giải bài toán đơn giản đó là do điều kiện gia đình đÃ
làm ảnh hởng đến việc học tập của em .
Tôi trò chuyện với em Đào Duy Hợp, học sinh xếp thứ nhất của lớp,
tôi đợc biết em rất thích học môn Toán. Môn toán có nhiều điểm 10,
những bài toán nâng cao cô cho về nhà em rất chịu khó tìm tòi,
giải bài tập. Và đợc biết những bài mà giải cha ra kết quả em không
vui, hôm sau em đến hỏi cô giáo. Những bài em làm đợc em cũng
tham khảo ý kiến cô. Ngoài ra, tôi còn trò chuyện với một số em khác.
Toán học tạo cho con ngời có khả năng t duy tốt, biết khái quát
và nhìn vấn đề một cách khoa học hơn. Đó là những câu trả lời rất
thật của các em học sinh. Tôi thiết nghĩ trong giảng dạy cần phải
nắm rõ tâm lí của học sinh để việc giảng dạy đợc tốt hơn và sự
nhận thức của học sinh đợc đầy đủ hơn.
4. Phơng pháp điều tra.
Là phơng pháp mà trong đó nghiên cứu dùng một số loại câu

hỏi nhất định đặt ra cho nhiỊu ngêi nh»m thu thËp nh÷ng ý kiÕn
chđ quan cđa họ về một vấn đề nào đó. Trong môn Toán dùng một số
câu hỏi nhất loại cho một số lớn đối tợng tìm hiểu nhằm thu thập ý
kiến chủ quan của HS về vấn đề hứng thú học tập môn Toán. Tôi đÃ
đặt ra những câu hỏi rõ ràng, cụ thể phù hợp với trình độ của các
em, đồng thời gợi mở cho các em thấy đợc vấn đề mình hỏi.
Các câu hỏi: Tại sao em thích học môn Toán?
Em có dùng sách tham khảo không?
Cách học môn toán của em nh thế nào?
Để thực hiện đợc phơng pháp này và muốn thu đợc tín hiệu của
các em học sinh lớp 4A, tôi đà in 30 phiếu phát cho 30 em. Néi dung
phiÕu nh sau:
“ PhiÕu t×m hiĨu høng thó học tập của học sinh.
Họ và tên học sinh:
5


Nam ( nữ ):..
Câu 1: Em hÃy đọc kĩ và đánh dấu (+) vào những ý nào phù
hợp với các em.
Các môn

Rất thích

Các mức độ
Thích
Không thích

Chán


Toán
Tiếng Việt
Đạo đức
Khoa học
Kĩ thuật.
Câu 2: Theo em có bao nhiêu bạn trong lớp thích học?
Câu 3: Theo em trong lớp các bạn thích học môn nào? Vì sao?
Câu 4: Những lí do nào làm em thích hay không thích môn
học?
a.Đánh dấu + vào lí do em thích:
Các môn

Môn học
có ý
nghĩa

Cô dạy
hay

Lí do
XÃ hội
Có truyền
đánh giá
thống gia
cao
đình.

Có tác
động
đến

bản
thân

Dễ
học.

Toán
Tiếng
Việt
Đạo đức
Khoa
học
Kĩ thuật
b. Lí do nào em không thích? Đánh dấu + vào lí do em không
thích:
Các môn

Môn học
không có
ý nghĩa

Cô dạy
không
hay

Lí do
XÃ hội
Không có
đánh giá
truyền

thấp
thống
gia
đình.

Có tác
động
không
cao đến
bản thân

Khó học.

Toán
Tiếng
Việt
Đạo đức
6


Khoa
học
Kĩ thuật
Câu 5: Ngoài li do trên còn có lí do nào khác khiến em thích
hoặc không thích môn đó?
Câu 6: Trong khi häc ë líp, ë nhµ em thêng làm những việc gì?
( đánh dấu + ):
Các môn Chăm
Tích cức Làm đầy Nêu
học.

chú nghe phát
đủ
các thắc
giảng.
biểu
ý bài tập.
mắc.
kiến.

Làm
Tham
gia
thêm
các
nhóm
các bài ngoại khoá.
tập.

Toán
T.Việt
Đạo đức
Khoa
học
Kĩ
thụât
Câu 7: Thời gian dành cho việc tự học ở nhà của em là bao
nhiêu giờ trong ngày?
Câu8: Lúc rỗi em thờng làm gì?
Câu 9: Để việc học tập đạt kết quả cao hơn em có đề nghị
gì với nhà trờng, cô giáo và gia đình?

Câu10: Nếu đợc học lên cao thì sau này em sẽ có ý định sẽ đi
sâu nghiên cứu môn nào? Vì sao?
Với hệ thống phiếu trên, sau khi phát 30 phiếu cho HS, tôi thu về
30 phiếu với kết quả nh sau:
- Rất thÝch: 28 em chiÕm 93,3%.
- ThÝch: 2 em chiÕm 6,7%.
LÝ do thích chủ yếu là: - Cô dạy hay: 56,72%
- Môn học có ý nghĩa: 36, 8%.
- XÃ hội đánh giá cao: 10,4%.
- Có truyền thống gia đình: 39%.
Lí do rÊt thÝch cịng nh lÝ do thÝch.
* BiƯn ph¸p chđ yếu:
- Chăm chú nghe giảng: 95%
- Tích cực phát biểu ý kiến ở lớp: 94%.
- Làm đầy đủ các bài tËp: 97%.
7


- Làm thêm các bài tập khác: 3,3%.
Nh vậy biểu hiện làm thêm các bài tập khác còn ít.
- Các em cha biết nêu thắc mắc.
- Cha đọc thêm tài liệu.
- ít tham gia các nhóm ngoại khoá.
- Thời gian giµnh cho viƯc häc ë nhµ 2- 3 tiÕng.
- Lóc các em thờng giúp đỡ gia đình làm một số việc, đọc
báo, đọc truyện, có số ít em đọc sách tham khảo.
- Đề nghị giúp các em học tập tốt hơn chủ yếu là: Học thêm
vào ngày nghỉ, gia đình giành nhiều thời gian hơn cho các em. Đề
nghị thầy cô dạy thêm vào thứ 7, chủ nhật.
* Nguyên nhân:

Qua phơng pháp điều tra, đàm thoại tôi thấy các em đều
thích học môn Toán 90%, không có em nào là không thích nh vậy
nguyên nhân tạo ra sự hứng thú và không hứng thú học tập môn Toán
của HS là do:
- Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, phụ huynh HS cha quan
tâm tới việc hhọc của con em mình. Một số phụ huynh đi làm ăn xa
để con ở với ông bà, chú dì Đa số các em còn mải chơi, có em nhỏ
nên phải giúp việc gia đình.
- Các em không đợc đọc sách tham khảo vì các em không có
sách, vì điều kiện không cho phép, không có ngời hớng dẫn cho các
em đọc sách và làm bài.
- ở lứa tuổi các em có sự biến động về tâm sinh lí và đặc
điểm nhận thức. Những đặc điểm này đà tác động đến tâm t
tình cảm, đến sự hình thành hứng thú học tập. Lứa tuổi các em đÃ
có sự nhạy cảm với vấn đề xà hội xung quanh bản thân các em.
- Những yếu tố xung quanh có nhiều vấn đề tích cực nhng
không ít vấn đề tiêu cực nên có những em tiếp thu cái hay, cái tốt.
Ngợc lại, có những em tiếp thu cái xấu một cách dễ dàng.
Với những em học kém có nhiều nguyên nhân: mất gốc, môn
học khó, điều kiện gia đình không cho phép.
Nh vậy muốn tạo cho các em hứng thú học tập để các em say
mê tìm tòi, nâng cao trình độ học vấn, hiểu sâu sắc tâm lí học
sinh, luôn đặt ra các tình huống và giải quyết tình huống một cách
khoa học. Trong tiết học phải khơi gợi đợc không khí học tập thoải
mái, vui vẻ để thu hút sự chú ý và tạo hứng thú học tập của HS.
Iii. Đề xuất một số biện pháp góp phần nâng cao hứng thú học
8


tập môn Toán cho các em học sinh ở trờng tiểu học.

Để góp phần nâng cao hứng thú học tập môn toán cho HS trong
trờng tiểu học, qua các phơng pháp tìm hiểu về vấn đề này tôi
cũng mạnh dạn ®a ra mét sè ®Ị xt sau:
- Tríc hÕt lµ cách giảng dạy của giáo viên: giáo viên phải biết kết
hợp hài hoà nhiều phơng pháp để diễn đạt bài giảng một cách khoa
học.
- Sách giáo khoa dùng cho môn Toán phải có nhiều hình vẽ tợng
trng ( phù hợp với đặc điểm học sinh tiểu học, màu sắc sặc sỡ, bố
cục ngắn gọn dễ hiểu giúp các em t duy vấn đề tốt hơn.
- Giáo viên nên thực hiện tốt vai trò chủ đạo của ngời dạy: Phải có
vốn tri thức vững chắc, hiểu sâu vấn đề chuẩn bị bài tốt trớc khi
đến lớp. Phong cách s phạm phải bình tĩnh, đĩnh đạc, chữ viết rõ
ràng. Khi giảng vấn đề khó đôi khi phải tạo ra không khí vui vẻ giúp
các em bớt căng thẳng hơn, tập trung vào bài.
- Giáo viên luôn quan tâm tới việc học của c¸c em, híng dÉn c¸ch
häc cho c¸c em. Khun khÝch các em đọc thêm sách tham khảo,
làm thêm một số bài tập nâng cao, phải nắm vững hoàn cảnh từng
em, nắm vững lực học từ đó có biện pháp khích lệ để các em hăng
say học tập hơn.
- Giáo viên phải khen chê kịp thời, đúng mức tạo niềm tin ở các
em.

c. Kết luận.
Qua việc tìm hiểu Hứng thú học tập môn Toán ở HS lớp 4A Trờng tiểu học tôi thấy đợc thực trạng hứng thú học tập của HS lớp 4A
về môn Toán. Nhìn chung các em đều thích học môn toán nhng
trong giờ học có mét sè em kh«ng høng thó häc tËp hay cha hứng
thú- có rất nhiều lí do ảnh hởng đến hứng thú học tập môn Toán của
các em.
Việc tìm ra nguyên nhân tạo ra hứng thú hay không hứng thú
đối với môn Toán có tầm quan trọng rất lớn. Các nhà khoa học nói t

duy toán học là lô gíc và rất hay, có đợc t duy toán học tốt ta thâu
tóm đợc mọi vấn đề một cách đơn giản hơn.
Hứng thú học tập của HS là một vấn đề trừu tỵng khã hiĨu nh9


ng nã cã tÇm quan träng thËm chÝ rÊt quan trọng đến kết quả học
tập của HS. Để cho môn Toán trong nhà trờng tiểu học đạt kết quả
cao hơn nữa thì cần phải nâng cao mức độ hứng thú học tập của
HS đối với môn Toán này, đồng thời phải hạn chế tới sự không hứng
thú của các em.
Trong thời gian tìm hiểu, nội dung khuôn khổ của sáng kiến và
điều kiện thực tế tôi tìm hiểu hứng thú học tập môn Toán của HS
trên thực tế xà hội, đòi hỏi phải phát triển con ngời một cách toàn
diện. Vì vậy cần phải tạo ra hứng thú đối với tất cả các môn học cho
các em HS nhằm giáo dục nhân cách cho các em vẹn toàn hơn, đáp
ứng với nhu cầu đổi mới của xà hội hiện tại và tơng lai.
Là giáo viên tiểu học, dạy tất cả các môn học Toán, Tiếng Việt,
tôi hi vọng những vấn đề mà tôi tìm hiểu sẽ giúp cho mình có kinh
nghiệm thực tế, giúp tôi vững vàng hơn, tin tởng hơn trong việc giáo
dục và đào tạo trí tuệ cho thế hệ trẻ, góp phần nhỏ bé của mình
cho sự nghiệp phát triển đất nớc.
Trên đây là một số phơng pháp tìm hiểu về hứng thú học
tập môn Toán của tôi, rất mong sự góp ý của ban giám khảo và các
bạn đồng nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn!

10