Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.31 MB, 3 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>PHÒNG GD-ĐT VĨNH LINH</b>
<b>ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN NGỮ VĂN 8</b>
<b> NĂM HỌC 2016- 2017</b>
<i>Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề.</i>
<b>Câu 1(4 điểm): Phân tích cấu trúc ngữ pháp của các câu sau, từ đó cho biết chúng thuộc kiểu</b>
câu gì?
a. Tay anh bưng ngọn đèn, em che ngọn gió.
b. Con bé ấy mắt thì giống mẹ, nước da lại giống bố.
c. Một bác giun bị đụng chân nó mát lạnh hay một chú dế rúc rích cũng khiến nó giật
mình sẵn sàng tụt nhanh xuống hố sâu.
d. Ở đây, có bán cá tươi.
<b>Câu 2 (4 điểm): Cho hai ví dụ sau:</b>
- Hỡi cô tát nước bên đàng
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi?
- Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
Từ "vàng" trong hai câu trên có ý nghĩa hồn tồn giống nhau hay khơng? Vì sao? Từ
"vàng" ở ví dụ 2 có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện ý thơ?
<b>Câu 3 (12 điểm): Ngạn ngữ Hi Lạp có câu: "Học vấn có những chùm rễ đắng cay nhưng hoa</b>
quả lại ngọt ngào"
<b>PHÒNG GD-ĐT VĨNH LINH</b>
<b>HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN NGỮ VĂN 8</b>
<b> NĂM HỌC 2016- 2017</b>
<i>Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề.</i>
<b>Câu 1(4 điểm): Phân tích đúng cấu trúc ngữ pháp của một câu được 0,5 điểm, xác định đúng</b>
kiểu câu của mỗi câu được 0,5 điểm.
a. Gồm 2 cụm C-V làm nồng cốt:
- Cụm 1: CN:Tay anh; VN: bưng ngọn đèn
- Cụm 2: CN: em; VN: che ngọn gió.
Đây là câu ghép.
b. Gồm 3 cụm C-V, trong đó, một cụm C-V làm nồng cốt, 2 cụm C-V làm vị ngữ của câu:
- Cụm 1: CN: Con bé ấy; VN: mắt thì giống mẹ (VN1), nước da lại giống bố (VN2).
- Cụm 2: CN: mắt; VN: thì giống mẹ
- Cụm 3: CN: nước da; VN: lại giống bố
Đây là câu đơn mở rộng thành phần ( Dùng cụm C- V để mở rộng câu).
c. Gồm 4 cụm C-V, trong đó, một cụm C-V là nồng cốt, 2 cụm C-V làm chủ ngữ và 1cụm
C-V làm phụ ngữ của câu:
- Cụm 1: CN: Một bác giun bị đụng chân nó mát lạnh hay một chú dế rúc rích;
VN: cũng khiến nó giật mình sẵn sàng tụt nhanh xuống hố sâu.
- Cụm 2: CN: Một bác giun; VN: bò đụng chân nó mát lạnh
- Cụm 3: CN: một chú dế; VN: rúc rích
- Cụm 4: CN: nó; VN: giật mình sẵn sàng tụt nhanh xuống hố sâu.
Đây là câu đơn mở rộng thành phần ( Dùng cụm C- V để mở rộng câu).
d. Câu này khơng cấu tạo theo mơ hình cụm C-V nên là câu đặc biệt.
<b>Câu 2 (4 điểm): </b>
+ Cả tác giả dân gian và Thế Lữ đã sử dụng thành công từ "vàng" - sắc màu đặc trưng của
ánh trăng- để vẽ nên bức tranh đêm tràn ngập ánh trăng vô cùng đẹp đẽ, nên thơ. (1 điểm)
+ Tuy nhiên, hai bức tranh đầy ánh "vàng" ấy lại khơng hồn tồn giống nhau: (0,5 điểm)
- Từ "vàng" trong "ánh trăng vàng" là một hình ảnh ẩn dụ và được khai thác chủ yếu ở
phương diện cái đẹp. Nó được tạo nên từ trí tưởng tượng phong phú của nhà thơ dân gian.
Trăng đêm tỏa ánh vàng hịa quyện với từng làn sóng nước tạo nên cảnh tượng lóng lánh,
lung linh, huyền ảo. (0,5 điểm)
- Nhưng đặc biệt và ấn tượng hơn là từ "vàng" trong "những đêm vàng". "Vàng" ở đây
cũng gợi tả ánh trăng song chủ yếu lại biểu thị ở giá trị: "vàng" - quý giá- vẻ đẹp huy hoàng,
lộng lẫy trong hoài niệm của vị chúa tể sơn lâm nhớ rừng, nhớ về thuở "vàng son". (0,5 điểm)
+ "Đêm vàng" là một hình ảnh thơ đặc sắc, giàu sức biểu cảm, kết hợp với câu hỏi tu từ
"Nào đâu.... ?" diễn tả thành công niềm tiếc nuối của con hổ trong vườn bách thú về một thời
oanh liệt, vàng son, ung dung, tự tại giữa đại ngàn hùng vĩ. Nhiều "đêm vàng" đã đi qua trong
đời con hổ với những giây phút tự do, hạnh phúc tuyệt đối: "Ta say mồi đứng uống ánh trăng
tan". Giờ đây tất cả chỉ còn là kí ức, khơng thể trở lại cũng khơng thể chối bỏ, khơng thể thốt
ra nên đau càng thêm đau. Đó cũng chính là nỗi niềm của chủ thể trữ tình. (1 điểm)
+ Một từ "vàng" mà gợi bao liên tưởng sâu xa. Nó góp phần khẳng tiếng Việt ta giàu đẹp và
sự sáng tạo vô biên của nghệ sĩ. (0,5 điểm)
<b>Câu 3 (12điểm):</b>
<b> 2. Yêu cầu về kiến thức:</b>
<i><b>Mở bài: (1 điểm).</b></i>
<i><b> - Dẫn dắt- giới thiệu câu ngạn ngữ và vấn đề nghị luận: những gian nan trong quá trình tích</b></i>
lũy tri thức và giá trị của học vấn.
<i><b>Thân bài: (10 điểm).</b></i>
+ Ý nghĩa câu ngạn ngữ: 3điểm
- Câu ngạn ngữ diễn đạt bằng lối ẩn dụ: chùm rễ đắng cay, hoa quả ngọt ngào- tạo nên
nghĩa hàm súc, cô đọng. (0,5 điểm)
- Học vấn được hiểu là trình độ hiểu biết của từng cá nhân. Học vấn được nâng dần qua
từng cấp học và quá trình tự học cả cuộc đời. Học vấn của một người không chỉ giới hạn
trong một lĩnh vực mà có thể bao hàm nhiều lĩnh vực. (0,5 điểm)
- Con đường đi tới học vấn đầy khó khăn, gian khổ (những chùm rễ đắng cay). (0,5 điểm)
- Học vấn mang lại niềm vui và hạnh phúc cho con người (hoa quả ngọt ngào). (0,5 điểm)
- Phải nhìn thấy cả hai mặt của vấn đề và cần xác định rõ chỉ có khơng ngại khó, chúng ta
mới có thể thành cơng trong học tập và trong cuộc sống. (1 điểm)
+ Khẳng định chân lí trong câu ngạn ngữ: 4điểm
- Học vấn có tầm quan trọng như vậy nhưng con đường đến với học vấn vô cùng gian nan,
vất vả. Q trình tích lũy, nâng cao kiến thức không phải ngày một ngày hai mà cả cuộc đời.
Những người có học vấn sâu rộng phải trải qua quá trình học tập, nghiên cứu lâu dài, lao tâm
khổ trí, nếm trải khơng ít vị cay đắng của thất bại, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng mới có
- Trên thực tế, người có đủ mọi điều kiện tốt để học tập rất ít. Phần lớn đều gặp khó khăn
hoặc về vật chất, điều kiện thời gian, sức khỏe,... làm ảnh hưởng khơng nhỏ đến q trình học
tập, địi hỏi có sự nỗ lực mới vượt qua được. (1 điểm)
- Khi có học vấn thì con người có đủ khả năng làm chủ thiên nhiên, làm chủ xã hội, nhất là
làm chủ vận mệnh của mình; được mọi người u mến, tơn trọng. Trên cơ sở ấy, đời sống vật
chất và tinh thần mới được nâng cao. (1 điểm)
- Lấy dẫn chứng trong học tập và rèn luyện của bản thân, của những người mà mình biết
để làm sáng tỏ thêm chân lí trong câu ngạn ngữ trên. (1 điểm)
<i> + Mở rộng và nâng cao (bày tỏ quan điểm): 3điểm</i>
- Trong học tập nói riêng, cuộc sống nói chung cần kiên trì, chịu khó, khơng lùi bước
trước khó khăn, thắng khơng kiêu, bại khơng nản; phê phán thói chây lười, thiếu kiên nhẫn,...
(1 điểm)
- Không phải khi nào trong quá trình học tập cay đắng cũng đến trước, ngọt ngào đến sau.
Trong học tập nhiều lúc vừa có nỗi khổ vừa có niềm vui. Khi đã ham học, chăm học thì sự
say mê sẽ làm ta quên cả mệt nhọc. Những lúc đó, kết quả học tập đạt được sẽ rất cao.
(1 điểm)
- Học vấn không chỉ là tri thức mà còn bao gồm cả việc rèn luyện tư tưởng, tình cảm, đạo
đức, nhân cách cao quý để trở thành một con người hoàn thiện. (1 điểm)
<i><b> Kết bài: </b></i>
Khẳng định lại nhân định đã trình bày; khẳng định ngạn ngữ trên là một lời khuyên vô
cùng ý nghĩa đối với mọi người, nhất là với học sinh trong thời đại của nền kinh tế tri thức;
lời nhắn nhủ, kêu gọi;... (1 điểm)