CHỦ ĐỀ 1
PHÂN BÓN
Thời lượng 03 tiết (Gồm các tiết 5, 6, 7 theo PPCT)
A. MỤC TIÊU

1. Kiến thức:
- Biết được một số loại phân bón và tác dụng của chúng đối với cây trồng và
đất.
- Biết được các cách bón phân và sử dụng, bảo quản một số loại phân bón
thơng thường.
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện khả năng tư duy, phân tích.
- Nhận dạng được một số loại phân vơ cơ thường dùng bằng phương pháp hồ
tan trong nước.
3. Thái độ:
Có ý thức tận dụng các sản phẩm phụ (thân, cành, lá), cây hoang dại để làm
phân bón.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực chung:
+ Năng lực tự chủ và tự học: Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự
giác, chủ động; tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực phấn đấu thực hiện.
+ Năng lực giao tiếp và hợp tác: Khiêm tốn, lắng nghe tích cực trong giao
tiếp; nhận ra được bối cảnh giao tiếp, đặc điểm, thái độ của đối tượng giao tiếp.
+ Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phân tích được tình huống trong học
tập; phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập.
- Năng lực bộ môn
+ Năng lực thể chất: lựa chọn cách ăn, mặc, hoạt động phù hợp với thời; thực
hành giữ gìn vệ sinh mơi trường sống xanh, sạch, không ô nhiễm.
5. Định hướng phát triển phẩm chất
- Yêu nước: Có ý thức tìm hiểu và sẵn sàng tham gia các hoạt động tuyên
truyền, chăm sóc, bảo vệ thiên nhiên; phản đối những hành vi phá hoại thiên nhiên.

- Chăm chỉ: Siêng năng trong học tập và lao động; ý thức được thuận lợi, khó
khăn trong học tập và sinh hoạt của bản thân và chủ động khắc phục vượt qua.
- Trách nhiệm: Không đổ lỗi cho người khác, có ý thức và tìm cách khắc phục
hậu quả do mình đã gây ra; quan tâm đến các cơng việc chung.
B. CHUẨN BỊ :

1. Giáo viên:
- Chuẩn bị cho mỗi nhóm thực hành 4 -> 5 loại phân bón cho vào chai( lọ) đậy
kín có ghi sẵn số mẫu.
- 2 ống nghiệm thủy tinh.
- Đèn cồn, than củi, kẹp sắt gắp than, thìa nhỏ, diêm, nước sạch.
- Hình 7, 8, 9, 10 SGK phóng to. (nếu có)
2. Học sinh:


Tìm hiểu 1 số loại phân bón ở gia đình thường dùng.
3. Tổ chức lớp:
- Phần HĐ khởi động: Chung cả lớp, HS hoạt động cá nhân
- Phần HĐ hình thành kiến thức, vận dụng: Chia lớp thành 4 nhóm (Mỗi nhóm
10HS). Mỗi nhóm cử 1 nhóm trưởng, 1 thư kí. Các nhóm tự phân cơng nhiệm vụ.
C. HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP, KỸ THUẬT DẠY HỌC

- Hình thức: Dạy học trên lớp; Thảo luận nhóm; Nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đề; Đàm thoại; Vấn đáp gợi mở; Hợp tác
nhóm, ...
- Kĩ thuật dạy học: Đặt câu hỏi, chia sẻ nhóm đơi, giao nhiệm vụ, khăn trải bàn, ...
D. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Tổ chức:
Lớp ...
Lớp ...

Lớp ...
Lớp ...
Thứ tự
Ngày
Ngày
Sĩ số
Sĩ số Ngày Sĩ số Ngày
Sĩ số
giảng
giảng
Tiết 5
Tiết 6
Tiết 7
2. Kiểm tra bài cũ:
H1: Tại sao phải sử dụng đất một cách hợp lí? Nêu các biện pháp sử dụng đất
và mục đích?
H2: Tại sao phải bảo vệ và cải tạo đất trồng? Nêu các biện pháp cải tạo, bảo vệ
một số loại đất trồng mà em biết?
3. Bài mới: Chủ đề thực hiện trong 3 tiết:
- Tiết 1: Bài 7: TÁC DỤNG CỦA PHÂN BÓN TRONG TRỒNG TRỌT
- Tiết 2: Bài 9: CÁCH SỬ DỤNG VÀ BẢO QUẢN CÁC LOẠI PHÂN BĨN
THƠNG THƯỜNG.
- Tiết 3: Bài 8: Thực hành: NHẬN BIẾT MỘT SỐ LOẠI PHÂN HĨA HỌC
THƠNG THƯỜNG
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

3.1. Hoạt động1: Khởi động
GV đưa ra tình huống:

HS: lắng nghe
Ngay từ xa xưa ơng cha ta thường nói “nhất
nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” câu tục ngữ
này phần nào nói lên tầm quan trọng của phân
bón trong trồng trọt. Bài học này chúng ta cùng
tìm hiểu xem phân bón có tác dụng gì trong sản
xuất nơng nghiệp.
3.2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức:
TÁC DỤNG CỦA PHÂN BĨN TRONG TRỒNG TRỌT
Nội dung 1: Tìm hiểu khái niệm về phân bón
* Kiến thức: Biết được một số loại phân bón thường

I. Khái niệm phân bón.


dùng đối với cây trồng và đất.
Một số dạng phân
* Kỹ năng: Nhận dạng được các phân bón thường sử dụng thường dùng và cách
thuộc các nhóm khác nhau qua quan sát hình thái bên ngồi. phân loại
Lập được sơ đồ phân chia một số loại phân bón thơng
- Phân bón là “ thức ăn”
thường
do con người bổ sung
* Thái độ: Có ý thức thu gom các nguồn rác thải, phế thải cho cây trồng. Trong
có nguồn gốc từ động, thực vật để đảm bảo vệ sinh mơi
phân bón có chứa nhiều
trường và tăng nguồn phân hữu cơ phục vụ sản xuất.
chất dinh dưỡng cho cây.
GV: Gọi HS đọc thông tin SGK và trả lời các câu hỏi:
- Phân bón được chia

? Phân bón là gì?
làm 3 nhóm chính: phân
? Trong phân bón có chứa gì? Bao gồm những chất dinh
hữu cơ, phân hóa học,
dưỡng nào?
phân vi sinh.
? Dựa vào sơ đồ 2 SGK em hãy cho biết phân bón được
chia làm mấy nhóm chính? Đó là những nhóm nào?
HS: Dựa vào thông tin SGK để trả lời
GV: Nhận xét, bổ sung.
? Em hãy kể tên 1 số loại phân hữu cơ, phân hóa học,
phân vi sinh?
? Em hãy cho biết cách sử dụng phân vi sinh phù hợp với
mục đích sử dụng?
HS: Tự do trả lời.
GV: Nhận xét, bổ sung, kết luận.
? Dựa vào sơ đồ 2 SGK em hãy sắp xếp vào vở bài tập các
loại phân bón có nêu trong SGK( kí hiệu từ a đến n) vào
các nhóm phân bón tương ứng.
HS:- Thảo luận nhóm để trả lời
- Nhóm khác nhận xét, bổ sung
GV: Nhận xét, bổ sung, kết luận.
Ngồi các loại phân bón kể trên, để cải tạo đất chua
người ta thường dùng vôi.
* Kiến thức: Biết được tác dụng của phân bón đối với cây * Tác dụng của phân bón:
trồng và đất.
Phân bón làm tăng độ
* Kỹ năng: Biết cách sử dụng phân bón phù hợp để nâng phì nhiêu của đất, tăng
cao độ phì nhiêu của đất
năng suất cây trồng và

* Thái độ: Có ý thức thu gom các nguồn rác thải, phế
chất lượng nơng sản.1
thải có nguồn gốc từ động, thực vật để đảm bảo vệ sinh
môi trường và tăng nguồn phân hữu cơ phục vụ sản xuất.
GV: Cho HS quan sát hình 6 SGK.
Kiến thức này là mối quan hệ phức tạp giữa phân bón,
đất, năng suất cây trồng và chất lượng nơng sản.
HS: Quan sát hình và trả lời câu hỏi
? Vai trị của phân bón đối với việc cải tạo đất và nâng
cao độ phì nhiêu của đất?
? Vai trị của phân bón đối với nâng cao năng suất và
chất lượng sản phẩm trồng trọt?


HS: Trả lời
GV: Vậy phân bón có tác dụng gì?
HS: Làm tăng độ phì nhiêu của đất, tăng năng suất cây
trồng và chất lượng nông sản.
GV: Điều kiện để nâng cao hiệu quả của phân bón trong
việc cải tạo đất và nâng cao năng suất, chất lượng sản
phẩm trồng trọt?
HS: Bón phân đúng liều lượng, đúng chuẩn loại, cân đối
giữa các loại phân thì phân bón mới phát huy tác dụng.
GV: giải thích thêm: Phân bón làm cho năng suất cây
trồng tăng tuy nhiên nếu bón phân quá liều lượng, sai
chủng loại, thì năng suất cây trồng khơng tăng mà cịn
giảm xuống rõ rệt.
Nội dung 2 : Các cách bón phân và ưu nhược điểm
Phân bón có tác dụng rất lớn trong trồng trọt
nhưng làm thế nào để sử dụng có hiệu quả và

phát huy hết tác dụng của phân bón?
* Kiến thức: Biết được cách bón phân
* Kỹ năng: Biết bảo vệ mơi trường khi sử dụng
phân bón.
II. Các cách bón phân và ưu
* Thái độ: Có ý thức tiết kiệm và tận dụng
nhược điểm
các loại phân bón.
* Theo thời kì bón, có 2 cách: Bón
GV: u cầu HS đọc mục I và quan sát kỹ các
lót và bón thúc:
hình vẽ 7, 8, 9, 10 SGK để giúp HS phân biệt
- Bón lót: Bón phân vào đất trước
được cách bón phân và trả lời các câu hỏi sau:
khi gieo trồng.
Bón phân chia làm mấy thời kỳ?
- Bón thúc: Là bón phân trong thời
HS: 2, bón lót và bón thúc.
gian sinh trưởng của cây.
GV: Phân biệt cách bón lót và bón thúc?
* Theo hình thức bón, có 4 cách
HS: Trả lời.
bón:
GV: Căn cứ vào hình thức bón phân người ta
- Bón vãi.
chia làm mấy cách bón phân?
- Bón theo hàng.
HS: Dựa vào hình vẽ trả lời được 4 cách bón
- Bón theo hốc.
phân phổ biến.

- Phun lên lá.
GV: Em hãy quan sát hình 7, 8, 9, 10 SGK và
cho biết từng cách bón thể hiện trên hình? Ưu và
nhược điểm của từng cách bón?
HS: Trả lời: Hình 7 bón theo hốc, hình 8 bón
theo hàng, hình 9 bón vãi, hình 10 phun lên lá.
GV: Giảng giải cho HS thấy bón phân trực tiếp
vào đất thì có thể bón được lượng lớn phân bón.
Tuy nhiên cách bón này có thể bị đất giữ chặt
hoặc bị chuyển hố thành dạng khó tan cây
không hấp thu được hoặc bị nước mưa rửa trôi
gây lãng phí phân bón.
-Bón tập trung theo hàng, theo hốc hoặc phun


lên lá cây trồng dễ sử dụng hơn so với cách bón
vãi.
GV: Cho HS thảo luận nhóm
Em hãy chọn các câu có ở SGK để nêu ưu và
nhược điểm của 4 cách bón phân trên?
HS: Đại diện nhóm trả lời.
- Nhóm khác nhận xét, bổ sung.
GV: Sửa chữa, bổ sung ưu nhược điểm của từng
cách bón phân.
HS: Ghi vào vở bài tập.
Nội dung 3: Sử dụng và bảo quản phân bón
* Kiến thức: Biết được cách sử dụng các loại phânIII.
bón
Sử dụng và bảo quản phân
thơng thường.

bón:
* Kỹ năng: Biết bảo vệ môi trường khi sử dụng phân a) Sử dụng
bón.
Khi sử dụng phân bón cần phải chú
* Thái độ: Có ý thức tiết kiệm và tận dụng các loại
ý đến
phânđặc điểm, tính chất của chúng.
bón.
- Phân hữu cơ: thường dùng để bón
GV: Khi bón phân vào đất, các chất ding dưỡng lót.
có trong phân bón phải được chuyển hố thành - Phân đạm, kali, phân hỗn hợp :
các chất hồ tan cây mới hấp thu được. Vì vậy
thường dùng để bón thúc. Nếu bón
đối với các loại phân bón có thành phần phức tạp lót thì chỉ dùng lượng nhỏ.
như phân chuồng hoặc phân khó tan cần phải bón - Phân lân thường dùng để bón lót.
vào đất trước khi gieo trồng để đủ thời gian phân
huỷ và chuyển thành dạng hồ tan.
- Những loại phân bón hồ tan thường dùng để
bón thúc.Bón lót chỉ bón lượng nhỏ, bón lượng
lớn dễ bị mưa rửa trơi gây lãng phí.
HS: lắng nghe.
GV: Dựa vào bảng ỏ SGK em hãy cho biết
những đặc điểm của các loại phân: Hữu cơ, đạm,
kali, phân hỗn hợp, lân?
HS: Trả lời.
GV: - Với những đặc điểm đó em hãy cho biết
các loại phân đó dùng để bón lót hay bón thúc?
- Phân hữu cơ, phân hố học người ta thường
dùng để bón lót hay bón thúc? Giải thích cơ sở
của việc sử dụng đó?

- Trình bày cách sử dụng phân vi sinh phù
hợp với mục đích sử dụng?
HS: Trả lời.
HS khác nhận xét, bổ sung
GV: Tập hợp các câu trả lời của học sinh, kết
luận, ghi bảng.
* Kiến thức: Biết được cách bảo quản các loại


phân bón thơng thường.
a. Cách bảo quản các loại phân
* Kỹ năng: Biết bảo vệ môi trường khi sử dụng phân bón thơng thường:
bón.
Khi chưa sử dụng, để đảm bảo chất
* Thái độ: Có ý thức tiết kiệm và tận dụng các lượng phân bón, cần phải có biện
loại phân bón.
pháp bảo quản chu đáo.
GV: u cầu HS đọc thơng tin mục III SGK và
trả lời câu hỏi.
Vì sao ta khơng được để lẫn lộn các loại phân
bón lại với nhau?
HS: Xảy ra phản ứng làm giảm chất lượng phân
bón
-GV: Vì sao ta phải dùng bùn ao để phủ kín
đống phân ủ?
HS: Tạo điều kiện cho VSV phân giải phân hoạt
động, hạn chế đạm bay đi và giữ vệ sinh mơi
trường.
-GV: Vậy để bảo quản tốt phân bón chúng ta
cần phải làm gì?

HS: Trả lời.
GV: Nhận xét, bổ sung, kết luận.
E. KẾT THÚC CHUYÊN ĐỀ:

1. Củng cố:
Chọn phương án trả lời đúng nhất cho các câu sau:
Bài 1.1: Tác dụng của phân bón trong trồng trọt là:
A. Làm cho đất tốt, tăng sản lượng nơng sản.
B. Tăng độ phì nhiêu của đất, tăng năng suất cây trồng, tăng chất lượng nơng sản.
C. Làm cho đất phì nhiêu, tăng khả năng kháng sâu, bệnh cho cây trồng, nơng sản có
chất lượng tốt.
D. Cây trồng năng suất cao, nơng sản có chất lượng tốt.
Bài 1.2: Phân bón có 3 loại là:
A. Phân xanh, phân đạm, phân vi lượng.
B. Phân chuồng, phân hóa học, phân xanh.
C. Phân hữu cơ, phân hóa học, phân vi sinh.
D. Phân đạm, phân lân, phân kali.
Bài 1.3: Phân vi sinh là loại phân bón:
A. Chứa vi sinh vật chuyển hóa đạm.
B. Chứa vi sinh vật chuyển hóa lân.
C. Phân hủy xác sinh vật.
D. Chứa vi sinh vật chuyển hóa đạm và lân.
Bài 1.4: Loại phân bón nào sau đây thường dùng để bón thúc?
A. Phân đạm, phân kali.
B. Phân kali, phân lân.
C. Phân hữu cơ, phân đạm.
D. Phân lân, phân hữu cơ.
Bài 1.5: Căn cứ vào hình thức bón, người ta chia thành các cách bón phân nào?



A. Bón vãi, bón lót, bón theo hốc hoặc phun lên lá.
B. Bón vãi, bón lót, bón theo hàng, bón theo hốc hoặc phun lên lá.
C. Bón vãi, bón theo hàng, bón theo hốc hoặc phun lên lá.
D. Bón theo hàng, bón theo hốc, bón thúc hoặc phun lên lá.
Bài 1.6: Đối với các loại phân hóa học, để đảm bảo chất lượng, cần phải bảo quản
phân bằng các biện pháp nào sau đây?
A. Đựng trong chum, vại sành đậy kín; bao gói bằng bao ni lơng; để ngồi trời nơi
thoáng mát và cùng các loại phân thường dùng.
B. Đựng trong chum, vại sành đậy kín; bao gói bằng bao ni lông; không để lẫn các
loại phân với nhau; để nơi khơ ráo, thống mát.
C. Đựng trong chum, vại sành đậy kín; nơi thuận tiện sử dụng; để lẫn các loại phân
với nhau; để nơi thoáng mát.
D. Đựng trong chum, vại sành đậy kín; để lẫn các loại phân với nhau; để nơi thống
mát và đậy kín bằng các bao ni lơng.
Bài 1.7: Ghép tên các loại phân hóa học với đặc điểm tương ứng của
chúng sao cho đúng:
Các loại phân
hóa học
1. Phân lân
2. Phân kali
3. Phân đạm
4. Vơi

Đặc điểm
a. Hòa tan trong nước, khi rắc phân lên cục than nóng đỏ, khơng
có mùi amoniac bay ra.
b. Ít hoặc khơng hịa tan trong nước, có màu nâu, nâu sẫm hoặc
trắng xám.
c. Hòa tan trong nước, khi rắc phân lên cục than nóng đỏ, có mùi
amoniac bay ra.

d. Ít hoặc khơng hịa tan trong nước, có màu trắng, dạng bột.

Lời giải:
1 – b, 2 – a, 3 – c, 4 – d
4. HĐ vận dụng, tìm tịi mở rộng
Bài 1
Nếu có một khu đất vừa dốc, vừa xói mịn, em có thể làm thế nào để khu đất này
không những bị bỏ hoang mà còn ngày càng cho năng suất và chất lượng nơng sản
cao?
Lời giải:
Có thể tiến hành như sau:
- Trồng cây cải tạo và bảo vệ đất: Một vài năm đầu, trồng cây họ Đậu để tạo lớp thảm
ngăn tác động của dòng nước, đồng thời xác của chúng khi bị phân hủy làm cho đất
màu mỡ hơn.
Những năm sau trồng tiếp cây chịu khô hạn, tạo tán che chống xói mịn, lớp đất tiếp
tục được cung cấp xác hữu cơ, tăng tỉ lệ mùn.
- Khi đất đã phục hồi, tạo vành đai chống xói mịn, trồng cây ăn quả hoặc hoa màu.
Qua biện pháp nêu trên cho thấy: bảo vệ, cải tạo là chuẩn bị đưa đất vào sản xuất,
trong sản xuất: vừa cải tạo qua tăng lượng xác hữu cơ, chống xói mịn, vừa chăm sóc
bảo vệ làm cho đất càng tăng độ phì nhiêu.


Bài 2
Em thấy các loại rau (rau cải, rau xà lách…) được bón phân đạm đầy đủ hoặc khơng
được bón, chúng khác nhau như thế nào? Nước tiểu của người, vật ni được pha
lỗng tưới cho rau, rau tốt tươi, nhưng nếu để ngun (khơng pha lỗng) đem tưới
vào gốc cây rau thường làm cho cây héo hoặc có thể chết, em hãy giải thích vì sao.
Nước tiểu của người và vật nuôi thuộc loại phân nào?
Lời giải:
- Các loại rau (rau cải, xà lách…) được bón phân đạm đầy đủ sẽ sinh trưởng nhanh

(cao, to, xanh, non); nếu không được bón phân đạm, các loai rau sẽ sinh trưởng chậm
(thấp, nhỏ, vàng, già).
- Dùng nước tiểu của người, vật ni pha lỗng tưới cho cây, cây sẽ phát triển tốt;
nhưng nếu để đậm đặc dùng để tưới cây, cây sẽ chết vì tỉ lệ đạm quá cao.
- Nước tiểu của người và vật nuôi thuộc loại phân hữu cơ.
Bài 3
Quan sát hình 6 SGK Cơng nghệ 7, em hãy cho biết mỗi mũi tên diễn đạt điều gì?
Lời giải:
- Từ “phân bón”, có 3 mũi tên theo hướng:
+ Mũi tên theo hướng sang trái diễn đạt: phân bón có vai trò nâng cao năng suất trồng
trọt.
+ Mũi tên theo hướng sang phải diễn đạt: phân bón có vai trị nâng cao chất lượng sản
phẩm trồng trọt.
+ Mũi tên theo hướng xuống diễn đạt: phân bón chỉ có vai trị khi có cách bón hợp lí.
- Từ “bón phân”:
+ Có 2 mũi tên to theo hướng:
* Lên phía trái diễn đạt: bón phân hợp lí, năng suất trồng trọt sẽ tăng
* Lên phía phải diễn đạt: bón phân hợp lí, chất lượng sản phẩm trồng trọt sẽ tăng.
+ Có 2 mũi tên nhỏ dưới cùng diễn đạt: bón phân có tác dụng cải tạo đất, làm cho đất
kém phì nhiêu trở thành đất phì nhiêu.
Vậy muốn tăng năng suất trồng trọt và chất lượng sản phẩm trồng trọt cần có
phân bón, đồng thời phải có cách bón hợp lí.
Bài 4
Các loại phân bón: phân gà, lợn, trâu, bị bảo quản như thế nào là có lợi nhất? Vì sao?
Lời giải:
Cách bảo quản phân gà, lợn, trâu, bị, có lợi nhất là: ủ cho hoai mục, cụ thể là cho
phân gà, lợn, trâu, trộn đều với rơm, rạ, cỏ khô, cỏ tươi; tưới ẩm, đắp thành đống, lấy
bùn trát kín; sau 3,4 tháng vi sinh vật hủy; đem bón có hiệu quả cao. Vì khi ủ, vi sinh
vật hoạt động sinh nhiệt, làm cho các vi khuẩn và ấu trùng sâu bọ gây hại cây trồng bị
diệt, đồng thời xác hữu cơ khó tiêu biến thành dễ tiêu làm cho chất lượng phân bón

được nâng cao.
Bài 5
Phân hữu cơ, phân lân sử dụng như thế nào để có hiệu quả cao? Vì sao? Loại phân vơ
cơ nào ln phải bọc kín và để nơi mát, khơ ráo? Vì sao?
Lời giải:
- Phân hữu cơ giàu mùn nhưng lâu tiêu, phân lân bón xuống cũng lâu tiêu. Nếu trộn
hai thứ phân này và đem ủ, chúng đều chuyển dần thành dạng dễ tiêu, cây dễ hấp thụ.


- Loại phân dễ hút ẩm như đạm, kali, nên khi bảo quản cần đậy kín, nơi khơ ráo, mát
để tránh hút ẩm.
2. Hướng dẫn về nhà:
- Chủ đề vừa học: Phân bón có mấy loại và tác dụng của phân bón đối với cây trồng
và đất? BCó mấy cách bón phân? Nêu cách bảo quản các loại phân bón thơng
thường?
- Chủ đề sắp học: Giống cây trồng
Tìm hiểu + Một số giống cây trồng tại địa phương.
+ Phương pháp chọn tạo giống cây trồng và cách bảo quản hạt giống cây
trồng.
F. RÚT KINH NGHIỆM

…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………

(