MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUÁ TRÌNH
XUẤT KHẨU CAFÉ VÀ NHẬP KHẨU XE MÁY CỦA CÔNG TY TNHH
NHÀ NƯỚC 1 THÀNH VIÊN UNIMEX HÀ NỘI
Xuất phát từ những tồn tại cũng như thuận lợi, khó khăn hiện tại công ty
đang gặp phải Em xin đưa ra một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh
doanh xuất khẩu café và nhập khẩu xe máy của công ty trong thời gian tới
2.1 GIẢI PHÁP TỪ PHÍA CÔNG TY
2.1.1 Xuất khẩu café
2.1.1.1 Mở rộng nguồn cung ứng café với chất lượng đảm bảo
*Cở sở lý luận: Cũng giống như các công ty sản xuất sản phẩm trực tiếp,
để sản xuất ra những sản phẩm tốt, yếu tố đầu vào luôn luôn được đặt lên
hàng đầu. Đây chính là yếu tố nền tảng tạo nên một sản phẩm chất lượng đáp
ứng nhu cầu người tiêu dùng. Với các công ty kinh doanh xuất khẩu, yếu tố
đầu vào không phải là nguyên vật liệu mà nó chính là những sản phẩm đã
hoàn chỉnh và đem đi xuất khẩu ngay. Chính vì thế, việc tạo ra một nguồn cung
ứng sản phẩm đảm bảo các yếu tố về chất lượng, số lượng, giá cả là mục tiêu
hàng đầu của các công ty. Hơn nữa, chính những yếu tố này sẽ tạo ra một ưu
thế cạnh tranh cho công ty khi tham gia vào thị trường thế giới. Riêng với mặt
hàng café, một mặt hàng phụ thuộc vào thời tiết và biến động liên tục trên thị
trường thế giới thì ưu thế này càng trở nên rõ nét.
*Nội dung biện pháp: Để nâng cao hiệu quả xuất khẩu café em xin đưa
ra một số kiến nghị sau:
- Mở rộng các nhà cung cấp mới tại các khu trồng café:
Ngoài 3 đối tác lớn tại 3 tỉnh Gia Lai, Kom Tum, Tây Nguyên đã hợp tác
trong suốt thời gian qua. Hiện tại do nhu cầu xuất khẩu café tăng cao nên số
lượng nhà thu mua café của bà con nông dân cũng được tăng lên đáng kể để
đáp ứng thị trường. Như chúng ta biết, mỗi vùng trồng café có một chủng loại
café thế mạnh như: Tây Nguyên nổi tiếng với café Arabica, Komtum với café
Robusta còn café Cherii thuộc về Gia lai. Hiện tại Unimex đang xuất khẩu cả 3
mặt hàng này. Trong thời gian tới, sẽ chú trọng khai thác triệt để từng loại café
trên các khu vực khác nhau.

Với Tây Nguyên, cần thiết lập thêm 2 cở sở cung cấp café cho công ty
nâng tổng số nhà cung cấp lên con số 3 căn cứ vào các yếu tố sau:
+ Nhu cầu xuất khẩu café đứng thứ 2 về sản lượng café xuất khẩu toàn
công ty và tập trung những bạn hàng lớn của Isaren và Palestin. Sản lượng
café Arabica xuất khẩu của Unimex thường chiếm 30 % sản lượng café của
toàn tỉnh.
+ Khả năng cung ứng: Toàn tỉnh có 7 nhà cung cấp café lớn với sản lượng
trên 100 tấn / năm. Kí hợp đồng với 3 nhà cung ứng sẽ đảm bảo 30% nhu cầu
xuất khẩu của công ty. Điều này nằm trong khả năng huy động vốn của công ty.
Phương châm mua tận gốc bán tận ngọn, sẽ tập trung hướng tới các
công ty tiêu thụ café cấp 1. Đó là những công ty tư nhân thu mua trực tiếp từ
bà con nông dân. Sở dĩ thời gian trước, công ty chưa tiếp cận theo góc độ này
là do truyền thống hợp tác lâu năm theo phong cách nhà nước. Công ty chủ
yếu lựa chọn đối tác là những nhà cung ứng của tỉnh mà chưa hợp tác với các
cơ sở tư nhân. Tuy nhiên cũng cần lưu ý đến chất lượng bảo quản và tính
chuyên nghiệp khi lựa chọn nhà cung ứng. Tất cả các nhà cung ứng phải đảm
bảo chất lượng café, bảo quản theo quy định của Bộ y tế như: quy cách phẩm
chất ( độ ẩm, tạp chất, hạt nguyên, hạt vỡ, hạt hư ), bao bì đóng gói và đặc
biệt, công tác vận chuyển đến cảng giao hàng phải chính xác về thời gian và
nhanh chóng, đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp trong phong cách làm việc.
Điều này rất quan trọng và hạn chế được rất nhiều trong quá trình xuất khẩu
đặc biệt khâu kiểm tra giám sát.
Với Komtum: Để đưa ra phương hướng cần căn cứ vào những yếu tố
sau:
+ Nhu cầu café Robusta là mặt hàng thường chiếm tỷ lệ cao nhất
( khoảng 50%) trong tổng sản lượng xuất khẩu café hàng năm của toàn công
ty. Theo các chuyên gia về café, Robusta ở Việt nam ngon nhất thế giới. Hiện
nay hàng năm, trung bình Komtum cung cấp ra thị trường 5000 tấn café
Robusta và sản lượng xuất khẩu café Robusta của Unimex chiếm 20 % sản
lượng của cả tỉnh nhưng mới đáp ứng 75% nhu cầu khách hàng của Unimex

+ Khả năng cung ứng : Komtun không có những nhà cung cấp lớn đảm
bảo khối lượng sản phẩm dồi dào đáp ứng tất cả nhu cầu xuất khẩu. Năm
2007 có 10 nhà cung cấp lớn bán buôn café với sản lượng từ 200 đến 300 tấn
/1 năm còn lại là những nhà cung ứng nhỏ lẻ khác. Như vậy, 4 nhà cung cấp
café với dự kiến 25 % sản lượng toàn tỉnh sẽ giúp công ty đáp ứng nhu cầu
xuất khẩu
+ Uy tín và quy mô công ty cho phép việc mở rộng nhà cung ứng khả thi
trên 2 phương diện : đảm bảo vốn và uy tín hợp tác
Tận dụng lợi thế mặt hàng café của Kom tum cũng như khắc phục nhược
điểm của các nhà cung cấp, công ty sẽ liên kết thêm với 3 nhà cung ứng
chuyên thu mua của bà con nông dân trên địa bàn tỉnh. Như vậy, 4 nhà cung
cấp café với dự kiến 25 % sản lượng toàn tỉnh sẽ giúp công ty đáp ứng nhu
cầu xuất khẩu. Các tiêu chí lựa chọn nhà cung ứng vẫn phải đảm bảo các yếu
tố: Tất cả các nhà cung ứng phải đảm bảo chất lượng café, bảo quản theo quy
định của Bộ y tế như: quy cách phẩm chất ( độ ẩm, tạp chất, hạt nguyên, hạt
vỡ, hạt hư ), bao bì đóng gói và đặc biệt, công tác vận chuyển đến cảng giao
hàng phải chính xác về thời gian và nhanh chóng, đội ngũ nhân viên chuyên
nghiệp trong phong cách làm việc
Với Gia lai: Café Cherii là thế mạnh của Gia lai nhưng không phải là thế
mạnh của Việt nam. Chất lượng café loại này chưa thể cạnh tranh được với
Brazin và các nước xuất khẩu café khác. Vì vậy, mặt hàng này có sản lượng
xuất khẩu hàng năm thấp hơn so với 2 loại café kể trên nhưng vẫn tồn tại tình
trạng nguồn cung không đáp ứng được nhu cầu xuất khẩu. Việc mở rộng nhà
cung ứng vẫn là điều cần thiết trước nhu cầu ngày càng gia tăng của thế giới.
Tuy nhiên, do sản lượng xuất khẩu thấp hơn và tại đây có nhiều nhà cung ứng
lớn, đảm bảo khối lượng xuất khẩu nên tìm kiếm thêm 1 nhà cung cấp tại tỉnh
sẽ hợp lý về chi phí và hiệu quả.
- Tăng dự trữ để đảm bảo nguồn cung ứng trước sự biến động:
Đây là việc làm để hạn chế tối đa rủi ro từ thị trường và thời tiết đem lại.
Sở dĩ đến thời điểm này, công ty mới áp dụng biện pháp dự trữ này bởi lẽ, café

là một mặt hàng xuất khẩu của Unimex trong 5 năm trở lại đây. Việc phân tích
thị trường cũng như các nguồn lực thời kì trước chưa đáp ứng được cho công
tác dự trữ. Hơn nữa, xu thế biến động mạnh trong thời gian gần đây buộc lòng
công ty phải tính đến phương án này. Trong một bài phát biểu, một chuyên gia
đã nói: “ Lệ thuộc vào thời tiết và nguồn dự trữ luôn được giữ bí mật nên thị
trường cà phê thế giới hàng năm có sự trồi sụt khó lường”. Hạn chế sự biến
động khó lường này, Công ty nên đưa ra 1 số chiến lược dự trữ café vào
những điểm thời vụ. Để làm được điều này sẽ phải đi đôi với công tác bảo
quản. Do đó, một cách hiệu quả nhất là công ty sẽ làm hợp đồng mua café và
thuê kho chứa của các công ty đó đồng thời chịu trách nhiệm luôn phần bảo
quản. Việc làm này sẽ buộc phát sinh tăng chi phí nhưng sẽ bảo đảm nguồn
cung ứng dồi dào cho việc xuất khẩu đặc biệt sẽ giúp công ty thu được lợi
nhuận đáng kể truớc sự biến động về giá trên thị trường.
* Điều kiện thực hiện: Để các biện pháp trên khả thi thì các điều kiện
thực hiện các biện pháp phải được các nhà hoạch định chính sách đưa ra và
yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt. Mỗi biện pháp cụ thể sẽ tương ứng với những
điều kiện khác nhau.
- Điều kiện để áp dụng việc mở rộng các nhà cung cấp tại khu vực trồng
café: Qua phân tích, chúng ta đã thấy đây là một việc làm cần thiết và phải
thực hiện gấp rút trong thời gian tới. Tuy nhiên, để làm tốt nhiệm vụ này đòi hỏi
các nhà nhà quản lý kinh doanh phải nghiên cứu, tìm kiếm các công ty chuyên
thu mua trực tiếp của các bà con nông dân. Sau đó cần đưa ra hội đồng bàn
bạc xem xét để lựa chọn được nhà cung cấp hợp lý và có chất lượng. Cần
thiết phải thành lập các tiêu chí đánh giá các nhà cung cấp theo thang điểm và
mức độ ưu tiên về các yếu tố của nhà cung cấp như: Chất lượng, tính chuyên
nghiệp, sản lượng…Tuỳ vào yêu cầu và đặc điểm của từng loại café mà tiêu
chí đánh giá các nhà cung cấp khác nhau nhưng tất cả phải đảm bảo một yêu
cầu tiên quyết : Nguồn cung ứng ổn định, đảm bảo chất lượng, sản lượng và
giá cả.
Mức độ đánh giá

Chỉ tiêu (Qi)
Rất tốt Rất kém
10 điểm 0 điểm
Chất lượng (trọng số
0,4)
Sản lượng
( trọng số 0,3 )
Tính chuyên nghiệp
(trọng số 0,3 )
Điểm đánh giá = ∑ Qi * Điểm đánh giá * trọng số
Ví dụ minh họa:
*Theo đánh giá của nhân viên điều tra thị trường Công ty A có điểm sau :
Chất lượng : 7 điểm
Sản lượng cung ứng ổn định và dồi dào: 6 điểm
Tính chuyên nghiệp trong phục vụ : 5 điểm
→ Điểm đánh giá của công ty A: 7 * 0.4 + 6 * 0.3 + 5 * 0.3 = 6.1
* Theo đánh giá của nhân viên điều tra thị trường Công ty B có điểm sau:
Chất lượng : 6.5 điểm
Sản lượng cung ứng ổn định và dồi dào : 6.5 điểm
Tính chuyên nghiệp trong phục vụ: 6 điểm
→ Điểm đánh giá của công ty B : 6.5 * 0.4 + 6.5 * 0.3 + 6*0.3 = 6.35
Lựa chọn nhà cung cấp B vì có điểm đánh giá cao hơn
- Điều kiện để thực hiện biện pháp tăng dự trữ café: Quyết định tăng dự
trữ café là hành động táo bạo nhưng rất cần thiết trong bối cảnh hiện nay.
Nhưng để đem lại hiệu quả, các nhà quản lý cần phải tính toán kỹ các yếu tố
sau đây:
+ Thời điểm mua vào dự trữ: Việc dự trữ để tránh rủi ro trước sự biến
động. Nó sẽ phản tác dụng nếu việc phân tích thị trường không tốt và sẽ làm
tăng chi phí dự trữ. Vì vậy, các động thái mua vào dự trữ phải được thông qua
sự phân tích xu hướng thị trường. Café chỉ có theo mùa ( từ tháng 11 đến

tháng 4 năm sau ) nên việc dự trữ phải tiến hành nhanh chóng khi thời điểm
café thu hoạch dồi dào và đó cũng là thời điểm café có giá thấp hơn nhưng đây
cũng chỉ là trên lý thuyết cung cầu và mọi động thái mua vào dự trữ cần tính
đến thêm các yếu tố khác như: xu hướng giá café trên thị trường , sản lượng
cung ứng trong giai đoạn tiếp theo. Cụ thể như: Nếu trong tương lai theo xu thế
thị trường, giá café sẽ tăng cao thì ngay từ thời điểm lượng café dồi dào và giá
thấp nên dự trữ để đảm bảo cung ứng và tăng lợi nhuận. Ngược lại, qua phân
tích thị trường thấy giá café sẽ còn hạ trong những tháng tới và sản lượng dồi
dào hơn thì đây chưa phải là thời điểm tốt để mua vào dự trữ
+ Khối lượng dự trữ: Phân tích xu hướng biến động cung cầu, tăng giảm
giá của thế giới và thị trường trong nước để đưa ra khối lượng dự trữ đảm bảo
hiệu quả nhưng hạn chế tối đa rủi ro và không làm tăng chi phí. Theo quy luật
thị trường, sản lượng café được tiêu thụ nhiều hơn vào cuối năm. Do đó, thị
trường xuất khẩu café sẽ sôi động và có nhu cầu cao hơn trong khoảng từ
tháng 10 đến tháng 11. Vì vậy, từ những tháng trước đó công ty cần có khối
lượng dự trữ nhất định. Sản lượng xuất khẩu năm ngoái sẽ là cơ sở quan
trọng để làm căn cứ dự trữ cho năm tiếp theo. Để đảm bảo cung ứng cho thị
trường và tối thiểu hóa chi phí khối lượng dự trữ nên chiếm khoảng 1/5 sản
lượng xuất khẩu của cùng thời điểm năm trước căn cứ vào những lý do sau:
· Đảm bảo khối lượng café cung ứng cho những nhà nhập khẩu lớn tránh
những biến động của thị trường
· Không phát sinh nhiều chi phí dự trữ: chi phí vốn, chi phí bảo quản, chi
phí kho bãi…
+ Nhân sự: Đây là việc làm đòi hỏi sự phân tích rất cao. Năng lực phân
tích phán đoán thị trường có quyết định rất lớn đến công việc dự trữ nên cần
những nhà am hiểu chuyên nghiệp. Hiện tại, công ty chưa có được những
chuyên gia đảm nhận tốt công việc này nên có thể sẽ hợp tác với các chuyên
gia café đầu ngành trong nước. Họ sẽ phân tích thị trường và cố vấn cho công
ty trước các xu thế biến động.
+ Vốn: Dự trữ để hạn chế sự biến động của thị trường nhưng đồng nghĩa

với việc phải tăng chi phí đặc biệt chi phí vốn. Vì vậy, để tiến hành chiến lược
dự trữ café, công ty cần có một nguồn vốn nhất định. Thông thường khi xuất
khẩu, nguồn vốn thường ngắn hạn và chủ yếu từ vay ngân hàng nhưng khi dự
trữ cần một lượng vốn dài ngày hơn. Xuất phát từ đặc điểm đó, việc vay ngân
hàng sẽ làm tăng chi phí kinh doanh và khó khả thi. Do vậy, nguồn vốn để đảm
bảo dự trữ nên được trích từ nguồn vốn sở hữu của công ty hoặc từ ngân sách
nhà nước cấp hàng năm cho công ty để giảm chi phí và hạn chế rủi ro.
2.1.1.2 Thành lập đội ngũ cán bộ thu nhận và giám sát quá trình xuất khẩu café tại
cảng Sài Gòn.
* Cơ sở lý luận: Với vai trò trung gian cung cấp hàng hóa, công ty xuất
khẩu thể hiện rõ vai trò của mình tiếp nhận hàng từ nhà cung cấp và vận
chuyển lên tàu cho nhà nhập khẩu. Quá trình này diễn ra hoàn toàn trên cảng
nên việc tiếp nhận và vận chuyển phải được sự giám sát chặt chẽ và phân
công trách nhiệm rõ ràng. Có được như vậy mới bảo đảm việc tiếp nhận và
chuyển giao hàng nhanh chóng. Các cán bộ thu nhận phải có trách nhiệm
thanh kiểm tra café theo đúng hợp đồng đã kí kết để bảo đảm cho quá trình
xuất khẩu và giữ uy tín với các nhà nhập khẩu. Việc tiếp nhận hàng hóa diễn
ra tại cảng rồi sẽ được vận chuyển lên tàu sau đó. Do nhiều yếu tố khách
quan, hàng hóa thường phải lưu trên cảng trong nhưng thời nhất định nên việc
giám sát hàng hóa cũng như quá trình thực hiện nghiệp vụ xuất khẩu tại cảng
là điều quan trọng phải được xem xét
* Nội dung biện pháp:
- Xây dựng quy trình nghiệp vụ xuất khẩu hàng hóa chuyên nghiệp
Thực trạng quá trình xuất khẩu tại cảng đã ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu
quả của các hợp đồng xuất khẩu café và nguyên nhân chính xuất phát từ việc
chưa tạo dựng được guồng máy làm việc với các nghiệp vụ xuất khẩu hàng
hóa chuyên nghiệp. Tất cả nhân viên làm viêc tại cảng vẫn dựa trên thói quen
và kinh nghiệm mà chưa có một quy trình nghiệp vụ cụ thể. Vì vậy, việc xây
dựng quy trình nghiệp vụ xuất khẩu chuyên nghiệp sẽ là cơ sở thực hiện và
đánh giá hiệu quả hoạt động của các nghiệp vụ xuất khẩu tại cảng. Quy trình

cần cụ thể hóa từ khi tiếp nhận café tại cảng cho đến khi café đã lên tàu.
Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ từ nhà cung ứng: Nhiệm vụ của cán bộ nghiệp
vụ cần kiểm tra đầy đủ hồ sơ bao gồm: Hợp đồng bán hàng, Giấy kiểm định
chất lượng sản phẩm, bản kê chi tiết hàng hóa, hóa đơn thương mại, vận tải
đơn.
Bước 2: Thanh kiểm tra hàng hóa: Đây là nhiệm vụ quan trọng và đòi hỏi
cán bộ có năng lực thật sự. Việc kiểm tra phải đáp ứng các tiêu chí: số lượng
và chất lượng. Tuy đã có giấy kiểm định cafe nhưng công việc kiểm tra giám
định xác xuất cần được thực hiện để kiểm tra được chính xác nguồn hàng.
Không thể sử dụng những biện pháp kiểm tra trực quan, Công ty sẽ phải liên
kết với những công ty chuyên kiểm định chất lượng để đảm trách công việc
chuyên môn này. Nhiệm vụ của các cán bộ phải giám sát toàn bộ quá trình
kiểm định sản phẩm bao gồm kiểm tra giám sát việc kiểm định của nhân viên
và kiểm tra lại kết quả ( độ ẩm cho phép, quy cách đóng gói…) để bảo đảm
tính khách quan và đồng thời kiểm soát chặt chẽ khối lượng hàng hóa.
Bước 3: Làm thủ tục thông quan: Làm hồ sơ hải quan luôn được coi là
công đoạn phức tạp. Vì vậy, cần cố gắng chuẩn bị kĩ hồ sơ để tránh đi lại nhiều
lần bao gồm :
- Tờ khai hải quan: 2 bản chính
- Hợp đồng mua bán hàng hóa: 1 bản sao (đối với hàng hóa xuất nhập
khẩu biên giới thì không phải nộp)
- Hoá đơn thương mại: 01 bản chính, 01 bản sao
- Vận tải đơn : 1 bản sao
Chứng từ nộp thêm:
- Bản kê chi tiết hàng hóa (đối với hàng đóng gói không đồng nhất): 1 bản
chính, 1 bản sao
- Tờ khai trị giá hàng xuất - nhập (đối với đối tượng thuộc diện khai tờ khai
trị giá): 2 bản chính
- Giấy phép xuất - nhập khẩu (đối với hàng hóa thuộc danh mục hàng hóa
cấm nhập khẩu hoặc nhập khẩu có điều kiện): 1 bản chính

- Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) nếu yêu cầu được hưởng thuế suất ưu
đã đặc biệt: 01 bản gốc và 1 bản sao thứ ba
- Giấy đăng ký kiểm tra chất lượng hoặc Thông báo miễn kiểm tra chất
lượng (nếu hàng thuộc danh mục phải kiểm tra nhà nước về chất lượng): 01
bản chính
- Hạn ngạch xuất- nhập khẩu (đối với hàng hóa được áp dụng thuế suất
trong hạn ngạch thuế quan): 01 bản chính.
- Chứng thư giám định (nếu hàng được thông quan trên cơ sở kết quả
giám định): 01 bản chính.
Bước 4: Vận chuyển hàng hóa lên tàu: Thông thường bên nhập khẩu sẽ
chỉ định tàu nên nhiệm vụ của công ty chỉ dừng lại ở việc vận chuyển bốc dỡ
café lên tàu. Những cán bộ tại đây không thể đảm trách công việc này mà phải
thiết lập một mối quan hệ chặt chẽ, kí hợp đồng trước đó đối với các dịch vụ
vận chuyển tại cảng. Việc kí hợp đồng sẽ được công ty kí từ trước để áp dụng
cho việc xuất nhập khẩu cả năm. Công ty sẽ kí hợp đồng với công ty TNHH
vận tải hàng hóa tại Cảng Sài Gòn để chuyên vận chuyển hàng từ cảng lên
đến bến tàu. Việc kí hợp đồng cung cấp dịch vụ 1 năm và phải đảm bảo các
yếu tố như:
+ Unimex sẽ thông báo trước cho công ty số lượng và thời gian vận
chuyển trước 3 ngày để bố trí sắp xếp nhân viên nhưng phải tuyệt đối đảm bảo
cung cấp dịch vụ đã cam kết
+ Thời gian vận chuyển : 30 phút sau khi có yêu cầu bốc dỡ hàng hóa. Số
lượng nhân viên bốc dỡ do công ty quy định nhưng phải đảm bảo yếu tố thời
gian như đã quy định
+ Sau khi nhân viên bàn giao lô hàng, công ty vận chuyển phải chịu trách
nhiệm hoàn toàn về số lượng và chất lượng của mặt hàng đó
Việc kí kết với công ty vận chuyển sẽ giúp công ty tránh được những rủi
ro và biến động khi không thuê được người bốc dỡ hàng. Nhiệm vụ của nhân
viên làm việc tại Cảng là bàn giao hàng hóa cho công ty vận chuyển, giám sát
quá trình vận chuyển và tiếp nhận lại hàng hó khi đã lên tàu.

Bước 5: Làm việc với chủ tàu và hoàn tất bộ chứng từ để gửi sang cho
bên nhập khẩu. Khi làm việc với chủ tàu, trước hết cần bàn giao đúng số
lượng. Yêu cầu chủ tàu tiếp nhận và kiểm tra hàng hóa kí biên bản tiếp nhận
đồng thời bàn giao 1 bộ chứng từ gồm có : Giấy kê khai hàng hóa, giấy phép
xuất nhập khẩu, Giấy xác nhận xuất xứ, giấy kiểm định chất lượng để chủ tàu
vận chuyển hàng hóa được thuận tiện..