Đề bài: Nghị  luận về ý kiến sau: Nên tha thứ  cho người khác nhưng đừng bao giờ 
tha thứ cho chính mình
Bài làm 1
Trong cuộc sống luôn có những điều mà ta chẳng bao giờ hài lòng, có những lời nói khiến  
ta bị tổn thương, có những cách đối xử làm mình buồn rười rượi…
Nhưng bạn đừng nên giữ  những điều không vui  ấy mãi trong lòng, biết tha thứ  để  vui 
sống là điều đáng để  chúng ta quan tâm.Ngạn ngữ  có câu: “Hãy tha thứ  và hãy quên!”, 
nhưng phần lớn chúng ta thường cảm thấy quên dễ  hơn nhiều so với việc tha thứ  cho  
một người nào đó đã làm ta đau lòng, thất vọng não nề. Tuy nhiên, dù khó khăn thế nào đi  
nữa, ta cũng nên học cách tha thứ. Fred Luskin – giáo sư tâm lý đại học Stanford, tác giả 
quyển sách “Hãy tha thứ vì sự tốt đẹp” – đã khuyên: “Nếu cứ gặm nhấm những nỗi đau  
và âm  ỉ  sự  phục thù, bạn sẽ  bị  hao mòn cả  về  thể  xác lẫn tinh thần. Tha thứ  sẽ  là một 
liều thuốc giải độc mạnh mẽ.
Nếu bạn lỡ  không hoàn thành đúng tiến độ  công việc, bạn cảm thấy có lỗi, điều đó là 
đương nhiên nhưng bạn đừng mang trách nhiệm  ấy để  tạo áp lực triền miên cho mình,  
rằng mình là người bất tài… Hãy biết dừng lại đúng lúc những điều làm mình không vui, 
hãy biết cách để tha thứ cho chính mình để có thể tiếp tục những bước đi kế tiếp.
Bạn hiểu lầm và trách oan một đồng nghiệp, khi bạn nhận ra sai lầm  ấy bạn đã tự trách  
mình sao quá hồ đồ, bạn ngượng ngùng tránh gặp người bạn ấy, cảm giác xấu hổ vì tính 
hẹp hòi, thiển cận của mình không thể  xua đi trong thâm tâm bạn… Sao bạn không sớm  
quên những cảm giác tiêu cực ấy đi. 
Tha thứ cho người và quan trọng là tha thứ cho chính bản thân sẽ giúp chúng ta cân bằng  
trong cuộc sống. Tha thứ và rút ra những bài học cho mình là cách tạo nên sự thanh thản 
thông minh.
Bài làm 2
Đường đi của đời người là một đường thẳng nhưng lại như  một sợi chỉ  mỏng manh,  
đường đi ấy cũng là cái ranh giới giữa cái xấu và cái tốt. Bạn chỉ cần sơ ý chệch chân thì  
sợi chỉ  ấy sần sàng hất tung bạn ra khỏi con đường thẳng và dần bạn vào sự  vòng vèo, 
nghuệch ngoạc của một con đường khó đi. Vì thế, muốn tự  tin tiến tới đích mà mình  

mong muốn thì bạn chỉ  còn cách nghiêm khắc với bản thân và hãy sống chan hoà với  
những người xung quanh bạn. Nói như Joubert: “Bạn hãy hiền dịu bao dung vởi hết tất cả 
mọi người trừ chính mình”.
“Hiền dịu bao dung với mọi người” phải chăng là sự tha thứ cho những lỗi lầm đã qua, là 
sự  giúp đỡ, chia sẻ lần nhau. Vậy tại sao ta không thể  hiền dịu bao dung với chính bản  
thân mình? Phật dạy “Lễ  vật lớn nhất của đời người là khoan dung”. Khi bạn giúp đỡ 
được một ai đó, hay bạn tha thứ, bỏ qua cho nhừng ai biết sửa lỗi. Thì bạn sẽ nhận được 
một tâm lòng chân thật, một sự biết ơn và được mọi người tôn trọng, bởi bạn đã đem cho 
họ một hạnh phúc lớn “làm cho người khác tốt hơn đó là cách duy nhất làm cho người ta  
hạnh phúc hơn” (Ampere). Rồi biết đâu trên chặng đường đi tới cái đích của bạn có lúc  
chao đảo, có lúc ban sắp rẽ vào môt “con đường” khác thì những người xung quanh bạn,  
họ  sẽ  giúp bạn tìm được cái “hạnh phúc lớn”  ấy và kéo bạn trở  về  với chính bạn. Bạn 
còn phải biết hoà đổng với mọi thiết lập cho mình những mối quan hệ tốt đẹp. Bởi như 
thế sẽ giúp bạn lại chuẩn mực của bản thân từ  người khác, bạn sẽ học hỏi được nhiều  
điều đứng đắn và hiểu biết thêm về  xã hội bạn đang sống, qua đó bạn có thể  phân biệt  
được tốt xấu. Nhưng nếu bạn cũng áp dụng sự tha thứ, bao dung cho chính mình thì đó là 
cách nhanh nhất, tốt nhất để người ta đánh mất chính mình. Trước mỗi con người, đường 
đời cũng như là một mê cung bắt buộc bạn phải luồn lách để  đi qua nó, tất nhiên không 
phải ai cũng tìm thấy lối, nhất là khi bạn tự khoan dung với chính mình. Bởi khi bạn dễ 
dàng tha thứ, bỏ qua cho những cái sai của mình thì bạn đã tự tích lũy cho mình một vốn  
sống không đẹp, tự chấp nhận hành vi sai trái. Rồi cái vốn sống ấy ngày một lớn lên, cái 
hành vi ấy trở thành thói quen khiến bạn không thể kiểm soát và đến khi đó bạn sẽ không 
bao giờ quay về được cái mốc ban đầu của mình.
Bao giờ cũng vậy, trong một xã hội luôn có người xấu và người tốt. Nhưng quan trọng là  
bạn thuộc loại người nào, cuộc sống của bạn sẽ biểu hiện trên lối sống. Cũng như trong  
một bức tranh với sự kết hợp hài hoà của sắc màu, “bức tranh đó trở nên dễ nhìn và cũng  
dễ  dàng đi vào lòng người xem. Nhưng khi người hoạ sĩ lỡ  tay làm lem một vệt màu thì 
ấn tượng đập vào mắt người xem chính là cái vệt màu bị  lem kia, những cái tống thể 
xung quanh giờ chỉ làm nền cho cái vệt màu nổi trội đó. Vệt màu đó như một cá thể riêng  



lẻ tồn tại đơn độc, cô lập trong một xã hội bằng phẳng. Con người cũng vậy, mọi người  
đều yêu thương nhau, sống với nhau bằng tình thương, bằng sự  bao dung. Còn bạn, khi 
bạn không còn thuộc về  thế  giới của sự chan hoà đó thì cuộc sống của bạn sẽ  nổi trội  
hơn hẳn bởi bạn luôn chịu sự dòm ngó, luôn là trung tâm của sự bàn tán. Rồi con đường 
mà bạn đi sẽ trở nên khúc khuỷu, khó đi. Để đạt được mục đích chắc hẳn bạn sẽ dễ sai  
lầm và càng sai lầm hơn. Nhưng bạn vẫn có cơ  hội quay lại hoà nhập với cuộc sống  
trước kia nếu bạn biết dừng đúng lúc, biết sửa chữa ngay khi có thể, và mọi người vẫn  
đón chào bạn. Để  làm được điều đó bạn phải nghiêm khắc hơn với bản thân, phải tự 
vượt qua chính mình. Sẽ không có ai có thể giúp bạn vượt qua chính bạn ngoài bạn vì “kẻ 
thù lớn nhất của đời người là chính mình”, và bạn phải tìm cách để loại bỏ kẻ thù lớn ấy.
Để sống được như vậy bạn phải tự giữ mình trong một giới hạn nhất định, biết bảo vệ 
mình tránh xa những cái xấu, những cái không đúng đắn. Bạn phải xoá đi trong mình  
những tham vọng về lợi ích riêng, luôn nghiêm khắc trước những lỗi sai của mình, và biết 
sửa đổi ngay chứ  đừng để  tật xấu phát tán rồi làm tê liệt phần tốt trong bạn. Ta có thế 
thấy một tấm gương sáng ngời trong cách sống ấy, đó là Chủ  Tịch Hồ Chí Minh, Người  
là một Chủ tịch nước nhưng lại sống vô cùng giản dị. Người chẳng cần những cung điện  
nguy nga đồ sộ, Người chỉ gắn bó với gian nhà sàn nhỏ và đơn sơ. Người sống hoà đồng  
với mọi người như bao người khác. Người luôn nghiêm khác với bản thân, không bao giờ 
bị mua chuộc bởi thế lực đồng tiền hay vì lợi ích của cá nhân. Người luôn đặt ra cho mình  
những chuẩn mực đúng đắn, luốn biết phân biết phải trái, tốt xấu. Cũng chính nhờ  cách  
sống ấy mà Hồ Chủ Tịch đã đưa nước ta tiến tới ngày tự do – độc lập.
Giờ đây khi còn là học sinh, còn gắn bó với những trang sách vở nơi trường lớp, bạn hãy  
tự rèn luyện tính nghiêm khắc đối với bản thân, dơn giản như trong những giờ kiểm tra,  
bạn hãy tự làm bài theo sức của mình. Đừng vì chút điểm mà ỉàm hư  bản thân bạn, bạn  
không nên quay cóp hay hỏi bài, vì như thế sẽ tập cho bạn tính phụ thuộc vào người khác.  
Như vậy sẽ làm bạn mất tự tin, bạn đã quay cóp một lần rồi sẽ có một ỉần nữa, lần nữa  
và dần dần bạn sẽ trở nên chủ quan, thụ động và hèn kém.
Còn trong công việc hay trong đời sống, bạn đừng bán đổi danh dự vì địa vị, quyền thế, 
tiền bạc… Bạn hãy xem những người giàu có kia, quyền thế kia là cái đích để  bạn phấn  



đấu. Đừng nhìn họ bằng còn mắt ghen tỵ mà hãy nhìn họ bằng con mắt ngưỡng mộ, bạn  
hãy đi lên bằng chính sức lực của bạn, hãy đặt ra cho mình những mục tiêu nhất định, 
nhưng những mục tiêu  ấy phải là những mục tiêu chính đáng. Chỉ  có như  thế  mới giúp 
bạn đạt đến đích một cách nhanh chóng và bền vững.
Với bài học sâu sắc về cách sống, sống “hiền dịu bao dung với hết tất cả mọi người trừ 
chính mình”, câu nói trên mang một ý nghĩa thật to lớn và có giá trị  quan trọng cho con  
đường tu dưỡng đạo đức của mồi con người. Câu nói không chỉ  góp phần giáo dục con  
người mà từ  đó, nó giúp định hình nhân cách mỗi cá nhân, xây dựng một xã hội tốt đẹp  
với những con người biết sống cho người khác và tự chiến thắng bản thân mình.
Vậy ngay từ bây giờ, còn chần chừ gì nữa mà bạn không mở rộng lòng với mọi người để 
xây dựng một lối sống tốt đẹp. Và bạn hãy tập ngay cho mình một lối sống đúng đắn, 
đừng để cái phần xấu trong bạn trấn áp phần tốt. Mà hãy dùng phần tốt để xoá dần phần 
xấu và đó cũng chính là: “Bạn hãy hiển dịu bao dung với hết tất cả mọi người trừ chính 
mình”