Bài tập 1: Thực hiện một tác phẩm ảnh báo chí hoàn chỉnh, đề tài tự do

Ảnh phong cảnh: Hồ Gươm vào buổi chiều


Bài 2: Thực hiện 1 bài viết có kèm theo ảnh nhận vật có hoàn cảnh khó khăn
hoặc của 1 nhân vật gắn liền với sự kiện
Bài viết:
Cuộc sống đơn độc của bà cụ mù
Hoàn cảnh mà chúng tôi nhắc đến ở đây là bà cụ Nguyễn Thị Hoài (Sóc Sơn,
Hà Nội)
Theo chân ông hàng xóm đến nhà bà Nguyễn Thị Hoài khi cơn mưa còn nặng hạt.
Căn nhà nhỏ 2 gian đã xuống cấp đầy rêu mốc bởi sự bào mòn của thời gian là nơi
tá túc của bà Hoài . Ấn tượng đầu tiên là hình ảnh một bà cụ lưng đã còng, mái tóc
pha sương và đặc biệt là mắt bên trái đã bị hỏng. Quanh nhà không có gì đáng giá
ngoài chiếc giường và đống bát đĩa vứt chổng trơ.


Dù trời mát mẻ nhưng bà Hoài cũng phải mặc áo ấm

Bà Nguyễn Thị Hoài năm nay gần 70 tuổi, đáng ra đây là cái độ tuổi mà con cháu
phải phụng dưỡng chăm sóc, nhưng với bà điều đó giờ chỉ là một giấc mơ, cuộc


sống của bà giờ đã khổ cực và cô đơn. Mang tiếng là hai mẹ con sống cùng nhà
nhưng bà vẫn phải sống đơn độc và bươn chải kiếm ăn hàng ngày.
Bà Hoài từng đỗ tốt nghiệp trường Trung cấp Nông nghiệp và làm phụ trách
chuyên môn cho hợp tác xã. Nhưng do ngấm thuốc sâu nhiều quá nên một thời
gian sau bà bị hỏng mắt trái.

Căn nhà của bà Hoài

Đến hơn 40 tuổi bà mới lập gia đình, nhưng người chồng của bà lại bị câm, điếc.
Năm 1971 bà sinh con gái đầu lòng là Nguyễn Thị Chi. Cứ tưởng cuộc đời có thêm
niềm vui khi có tiếng cười của đứa con ngoan hiền. Nhưng vì cuộc sống quá khó


khăn nên chồng bà đã không cam lòng nên đã ruồng bỏ mẹ con bà ra đi, lúc đó đứa
con chỉ mới tròn một tuổi.
“Ngày ông ấy bỏ chúng tôi đi, chúng tôi không biết bấu víu vô ai nữa, Cũng may
có bà con láng giềng giúp đỡ, động viên mỗi người một ít nên nỗi buồn cũng nguôi
ngoai dần.”- Bà Hoài tâm sự
Một mình bà lầm lũi nuôi con trong cảnh cùng kiệt, nhưng rồi bất hạnh lại ập đến
đời bà một lần nữa. Thời gian sau chị Chi có mắc bệnh loãng não. Bà cũng phải
vay mượn tiền hàng xóm để chạy chữa cho con, nhưng do không đủ tiền nên đành
phải đưa con về nhà tự điều trị. Hiện tại, Chi đã lấy chồng và có 2 đứa con, nhưng
do sức khỏe yếu nên không có điều kiện về thăm bà.
Khi nói đến ốm đau, bà Hoài cho hay: “Giờ tuổi càng cao thì bệnh tật càng nặng,
nhất là hôm trời trở gió khắp người đau nhức, nhưng rồi cũng chỉ biết cắn răng mà
chịu đựng chứ cơm còn bữa đói bữa no thì lấy đâu ra tiền mà mua thuốc chữa bệnh
cô ơi! Hiện tại bà hưởng 180 nghìn đồng từ trợ cấp xã hội, chắt chiu sống qua ngày
chứ nếu không chắc bà chỉ còn nước ăn xin.”
Khi hỏi đến bà Hoài, hàng xóm cho biết : “ Bà Hoài là hộ gia đình nghèo khó đặc
biệt khó khăn nhất thôn. Tuổi bà đang sống một mình, song lại mù mắt trái, rồi lại
thêm bệnh tuổi già nên việc sinh hoạt hết sức khó khăn. Hàng xóm thường xuyên
thăm hỏi động viên và tặng quà vào các ngày lễ tết, nhưng cũng chỉ được phần nào
thôi”.


Câu 3: Nhận xét về ảnh báo chí trong giai đoạn hiện nay. Bài học rút ra từ
quá trình tác nghiệp ảnh báo chí của bản thân

NHẬN XÉT ẢNH BÁO CHÍ HIỆN NAY
Hầu hết ảnh đăng báo của chúng ta hiện nay là ảnh kèm theo tin, bài; có tính chất
bổ trợ trực quan cho tin, bài, minh họa cho tin, bài chứ chưa được các cơ quan báo
chí và các nhà báo chúng ta tao nên những tác phẩm ảnh báo chí độc lập, có sức
nặng như khẳ năng có thể của thể loại báo chí này.
Nhìn chung tỷ lệ ảnh sử dụng trên các báo khá cao. Nhưng có một nhận xét: hầu
hết ảnh đăng báo của chúng ta hiện nay là ảnh kèm theo tin, bài; có tính chất bổ trợ
trực quan cho tin, bài, minh họa cho tin, bài chứ chưa được các cơ quan báo chí và
các nhà báo chúng ta tao nên những tác phẩm ảnh báo chí độc lập, có sức nặng như
khẳ năng có thể của thể loại báo chí này. Mới chỉ có một vài cơ quan báo chí quan
tâm đến việc này, mà đó lại là các tạp chí chuyên ảnh như Báo ảnh Việt Nam chẳng
hạn.
Một thực trạng nữa phổ biến ở các ấn phẩm dạng tạp chí, đặc san là ảnh khá đẹp về
hình thức, lòe loạt, bắt mắt nhưng ít thông tin báo chí, hầu hết mang tính chất minh
họa, trang trí, thậm chí lấp chỗ trống và không ít được xử lý photoshop với trình độ
cao. Còn phổ biến tình trạng trang bìa của những số đặc biệt là những hình ảnh
được sắp đặt, lắp ghép, bố trí sao cho đẹp như một tác phẩm hội họa hoặc tranh cổ
động, nhiều khi công thức đến mức nhàm chán, chứ không phải là một tác phẩm
ảnh báo chí điển hình cho chủ đề của ấn phẩm đó.
Nhằm nâng cao chất lượng ảnh báo chí, nhiều ý kiến khẳng định cần phải có một
sự cố gắng đồng bộ của chính những người cầm máy và người sử dụng ảnh. Trước
hết phải đưa ảnh báo chí về đúng với vai trò, vị trí của nó trên các ấn phẩm báo chí
cũng như trên các phương tiện thông tin đại chúng hiện nay. Để làm được điều này,


các cơ quan báo chí cần chuyên nghiệp hoá phóng viên ảnh, trước hết họ phải là
một nhà nhiếp ảnh thực thụ, đồng thời cần phải được đào tạo kiến thức báo chí.

Theo nhà báo, Phóng viên ảnh Đỗ Thuỳ Mai - Hội nhà báo tỉnh Cà Mau, chương
trình đào tạo cử nhân báo chí, cần cải tiến, tăng thời lượng cho môn ảnh báo chí, cả

lý luận và thực hành. Đào tạo phải theo tiêu chí “làm được” chứ không phải để
biết. Đồng thời, quy trình tổ chức ảnh ở các tòa soạn cần phải được xây dựng cụ
thể, có sự phối hợp chặt chẽ giữa phóng viên viết, phóng viên ảnh và hoạ sĩ trình
bày. Các biên tập viên, thư ký toà soạn phải được trang bị kiến thức về ảnh nhằm
liên kết những bài viết và bức ảnh sao cho hiệu quả nhất, truyền cho bạn đọc lượng
thông tin phong phú và chân thực nhất.
Xã hội hoá ảnh báo chí cũng là vấn đề được quan tâm để nâng cao chất lượng ảnh
báo chí. Thực tế là trong thời gian qua, bên cạnh đội ngũ phóng viên ảnh chính
thức, các phóng viên ảnh tự do và cộng tác viên hoặc nhiều khi chỉ là người dân ở
địa phương nơi có sự kiện diễn ra, đã góp phần không nhỏ làm phong phú diện
mạo đời sống ảnh báo chí Việt Nam.


BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Trong quá trình đi tác nghiệp chuoj ảnh và biết bài, em đã rút ra được rất nhiều bài
học và kinh nghiệm bổ ích từ chuyến đi thực tế này
Ảnh báo chí là bức ảnh chụp lại một sự kiện, hiện tượng hay một câu chuyện mang
tính thông tin trong các lĩnh vực đời sống, kinh tế, xã hội… được đăng tải trên các
loại hình báo chí – truyền thông như báo in, báo điện tử, bài PR. Ảnh báo chí được
xem như là một phần lịch sử đã qua và là bằng chứng đáng tin cho thông tin báo
chí.
Một bức ảnh báo chí được xem là tốt khi bức ảnh chân thật, rõ ràng và mang lại
dấu ấn cho độc giả. Để tạo nên những thành công đó, bạn cần biết qua 5 bí quyết
căn bản:
1. Quan sát tốt và nhạy bén trước mọi hoàn cảnh
Đây là điều kiện tiên quyết để mỗi một phóng viên/nhà báo/nhiếp ảnh gia tạo
ra một bức ảnh báo chí. Bởi vì, chỉ khi quan sát tốt xung quanh, nhạy bén trong
mọi hoàn cảnh thì bạn mới dễ dàng tìm ra những đề tài đặc sắc mà người khác
không có.
2. Nắm bắt tốt các khoảnh khắc “đắt” và chụp thật nhiều để chọn

Khi tác nghiệp, hãy lường trước mọi tình huống có thể xảy ra, mở máy trước đó
và chụp càng nhiều càng tốt. Nếu cứ ngập ngừng, chờ đợi thì khi khoảnh khắc
“đáng giá” xảy ra, bạn sẽ đang loay hoay và “bất lực” chứng kiến khoảnh khắc ấy
trôi qua mất mà không kịp làm gì. Vì vậy, cố gắng chụp liên tục những hoạt động
diễn ra trong một sự kiện để tránh bỏ lỡ khoảnh khắc đẹp. Đối với những người
mới cầm máy, việc chụp thật nhiều sẽ giúp bạn có nhiều sự lựa chọn hơn khi xem
ảnh, và tránh việc cảm thấy tiếc vì đã bỏ lỡ không chụp một cảnh nào đấy.


3. Trang bị các thông tin cần thiết về đối tượng trước khi chụp
Bạn đừng thờ ơ hay chủ quan trước những chủ thể – con người hoặc cảnh vật là
đối tượng mình sẽ chụp. Hãy trang bị cho chính mình những hiểu biết về nơi bạn
đến, con người và văn hóa ở đấy. Khi có đủ kiến thức cần thiết, bạn sẽ dàng hòa
nhập và nắm bắt thông tin. Điều quan trọng không kém là bạn nên định hướng
thông tin cho bức ảnh của bạn vì chỉ có bạn mới hiểu mình cần gì. Khi đó, bạn sẽ
chủ động khai thác được những thông tin theo hướng bạn muốn, có khả năng “lọc”
và “biết” được những thông tin đáng quan tâm.
4. Tham khảo nhiều ý kiến khác nhau từ đồng nghiệp
Đồng nghiệp là một kho kinh nghiệm sống, cũng là nơi hỗ trợ cho bạn nhiều khi
cần. Một trong những cách học hay nhất chính là học từ những người xung quanh
bạn, “học thầy không tày học bạn” là vậy. Những đồng nghiệp với gu thẩm mỹ và
cảm quan khác bạn đôi khi sẽ cho bạn một góc nhìn mới, một ý kiến hay cho tác
phẩm của bạn. Muốn trở thành một nhà báo thực thụ với những bức ảnh báo chí
“chất” thì đừng tự “ngắm nghía” và thỏa mãn với những bức ảnh của riêng mình.
Hãy dành thời gian đó để học hỏi từ đồng nghiệp, xem ảnh của những người khác
và rút ra bài học cho bản thân.
5. Hãy vô hình trước đối tượng
Hãy luôn nhớ bạn là một “phóng viên ảnh” chứ không phải một “thợ ảnh”. Điều
bạn mang đến cho độc giả là thông tin, là sự thật đang được nhiều công chúng
mong đợi, chứ không phải là điều gì đó đẹp đẽ, hoa mĩ, không hiện thực. Vì vậy,

khi tác nghiệp và tiếp xúc với đối tượng, bạn nên như “tàng hình” để che giấu sự
hiện diện của mình. Điều này sẽ tránh tạo nên áp lực tới chủ thể hay ảnh hưởng
đến tính sự thật của thông tin. o0o Bên cạnh đó, ảnh báo chí khác ảnh nghệ thuật ở
chỗ sự chân thật, tự nhiên của bức ảnh không qua chỉnh sửa. Với một bức ảnh nghệ


thuật, bạn có thể can thiệp nhiều chi tiết để thay đổi nội dung và tính chất của bức
ảnh. Riêng với ảnh báo chí, bạn phải bảo đảm những hình ảnh trên thực tế và trên
bức ảnh là giống nhau. Khi đã nắm bắt được các bí quyết chụp ảnh báo chí trên
đây, bạn đã trang bị cho cẩm nang nghề nghiệp của mình thêm những kiến thức
hữu ích. Hãy cứ đam mê với từng khoảnh khắc cuộc sống, biết đâu bạn sẽ để lại
những “chứng nhân” cho dấu ấn của thời gian.