Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD PGS – TS Nguyễn Ngọc Quân
NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC
TẠO ĐỘNG LỰC CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG Ở CÔNG TY
CỔ PHẦN THAN CAO SƠN
Qua phân tích và đánh giá công tác tạo động lực tại công ty cổ phần than Cao
Sơn cho thấy các cấp lãnh đạo công ty đã quan tâm sử dụng các biện pháp khuyến
khích nhằm tạo động lực cho người lao động nhưng do hoạt động sản xuất kinh doanh
còn phải được tập trung đầu tư cao chưa phát huy được hết hiệu quả nên việc áp dụng
các biện pháp tạo động lực cho người lao động còn có những hạn chế. Để việc tạo
động lực cho người lao động của công ty đạt hiệu quả hơn nữa, em xin đề xuất một số
giải pháp sau:
I- PHƯƠNG HƯỚNG TẠO ĐỘNG LỰC CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG.
1. Phương hướng phát triển chung của công ty cổ phần than Cao Sơn trong
những năm tới.
Công ty xác định hai vấn đề sống còn hiện nay là nâng cao chất lượng sản
phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm:
Để nâng cao chất lượng sản phẩm, công ty đã sử dụng các biện pháp nhằm phát
huy tính sáng tạo tập thể, luôn cải tiến kỹ thuật, đưa hệ thống quản lý chất lượng, mẫu
mã sản phẩm ngày càng tiến bộ theo qui định quốc tế.
Để mở rộng thị phần tiêu thụ sản phẩm, công ty tăng cường công tác tiếp thị
khách hàng, thực hiện qui định hướng dẫn chung của Tập đoàn than Việt Nam với các
biện pháp sau:
- Chủ động tiếp thị, chủ động xuất nhập vật tư nhằm giảm chi phí, giảm giá
thành sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh về giá cả.
- Đi sâu gây ảnh hưởng, tạo niềm tin trong mối quan hệ giữa khách hàng với bộ
phận trực tiếp sản xuất liên quan tới chất lượng sản phẩm của đơn vị.
Sinh viên: Đoàn Thị Mến 20 Lớp Kinh tế Lao động K36 - QN
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Năm 2007 ước tính công ty sản xuất và tiêu thụ được 2.900 tấn than, doanh thu
đạt khoảng 1.184.000 triệu đồng, lương bình quân công nhân là 3.650.000đ.
Trên cơ sở xác định những thuận lợi và khó khăn, công ty đưa ra phương hướng

sản xuất kinh doanh trong những năm tới như sau
Biểu 15 : Kế hoạch sản xuất kinh doanh và tiêu thụ sản phẩm
Năm 2008- 2010
Số TT Chỉ tiêu Đơn vị tính Năm 2008 Năm 2009
Năm
2010
1 Bóc xúc đất đá 103m
3
27.000 27.000 27.000
2 Than sản xuất 103tấn 3.000 3.000 3.000
3 Than tiêu thụ 103tấn 2.857 2.857 2.857
4 Doanh thu Tỷ đồng 1.404 1.443 1.462
5 Thu nhập bình quân 103đ/ng/th 3.770 3.890 3.990
( Nguồn: Phòng Lao động tiền lương)
2. Phương hướng tạo động lực cho người lao động.
2.1 Điều kiện lao động
Tăng cường công tác quản lý và chỉ đạo thực hiện an toàn và bảo hộ lao động,
phân cấp trách nhiệm cho từng người, từng bộ phận, xử lý các cá nhân vi phạm. Trang
bị đầy đủ phòng hộ cho công nhân, thường xuyên có kế hoạch phòng chống bụi, nắng,
độc hại, tích cực trồng cây xanh để hoàn nguyên môi trường và cải thiện điều kiện
làm việc cho công nhân.
Tăng cường công tác sửa chữa, bảo dưỡng, vận hành máy móc, đầu tư mua sắm
máy móc hiện đại, cải thiện điều kiện làm việc và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh
doanh.
2
2
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
2.2 Khen thưởng, kỷ luật lao động.
Động viên kịp thời CBCNV làm tốt công tác chất lượng, xử lý nghiêm minh
kịp thời các trường hợp sai phạm làm hỏng sản phẩm phải bồi hoàn 100% giá trị.

Công tác khen thưởng kỷ luật được giao cho tổ chức Công đoàn, thanh tra nhân dân,
phòng lao động tiền lương phòng kế toán phân công cán bộ theo dõi báo cáo thường
kỳ từng tuần, tháng.
2.3 Đào tạo và phát triển
Tăng cường giáo dục đào tạo nâng cao trình độ tay nghề và tác phong công
nghiệp cho công nhân.
Quan tâm và kịp thời xét nâng bậc lương cho CBCNV, tiếp tục chọn cử
CBCNV tham gia các lớp đại học tại chức để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp
vụ. Đặc biệt chú trọng phổ cập chương trình ngoại ngữ, tin học ứng dụng trong công
tác quản lý và nghiệp vụ nâng cao trình độ hiểu biết và sử dụng thành thạo máy móc
kỹ thuật hiện đại, giúp truy cập tiếp nhận những thông tin liên quan nâng cao hiệu quả
sản xuất kinh doanh và quản lý tốt. Phối hợp với Trung tâm kiểm định KTAT khu vực
I- Bộ công nghiệp tổ chức học cấp chứng chỉ và thẻ an toàn điện cho công nhân các
nghề yêu cầu nghiêm ngặt về kỹ thuật an toàn điện. Tổ chức thi nâng bậc, thi giữ bậc
cho công nhân kỹ thuật, bồi dưỡng kiến thức công nghệ mới cho CBCN. Phấn đấu
đến năm 2010 cơ bản đội ngũ CBCNV có trình độ tay nghề và chuyên môn đạt yêu
cầu theo quy định.
2.4 Công tác chăm lo đời sống vật chất, văn hoá tinh thần.
Nhiệm vụ hàng đầu của công tác chăm lo đời sống trong những năm tới là tạo
đủ việc làm và tăng thu nhập ổn định và nâng cao đời sống cho toàn thể CBCNV và
gia đình của họ, phấn đấu nâng tiền lương bình quân người lao động khoảng
4.000.000đ/ tháng. Làm tốt công tác chăm sóc sức khoẻ cho CNVC, khám sức khoẻ
3
3
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
định kỳ hàng năm cho 100% CBCNV, quan tâm đưa số lượng CNV làm nghề nặng
nhọc và khu vực độc hại đi khám và giám định sức khoẻ để kịp thời thực hiện các chế
độ do BHXH qui định. Tổ chức cho CNVC đi điều dưỡng phục hồi sức khoẻ tại trung
tâm điều dưỡng TKV, điều dưỡng tại chỗ. Thực hiện trợ cấp cho CNVC khó khăn, các
cháu mồ côi, tàn tật là con em CNVC trong công ty... Tạo điều kiện để cho các đơn vị

tổ chức cho CNVC đi học tập kinh nghiệm sản xuất và quản lý trong và ngoài tỉnh. Tổ
chức cho các đoàn CNCB có thành tích xuất sắc trong sản xuất dii khoả sát thị trường
và trao đổi kinh nghiệm quản lý kinh doanh ở nước ngoài. Tiếp tục thực hiện nghị
quyết của Đại hội CNVC công ty là giải quyết chế độ thủ tục nghỉ chế độ cho CNVC
về sớm để con có tay nghề Công ty tuyển vào thay thế hưởng chế độ của Tập đoàn
TKV. Công tác phục vụ đời sống: Duy trì và thực hiện tốt bữa ăn 3 ca cho CBCNV,
các nhà ăn tiếp tục được nâng cấp, đổi mới trang thiết bị phục vụ nhằm nâng cao chất
lượng bữa ăn cho người lao động.
Khai thác và sử dụng có hiệu quả quần thể khuôn viên văn hoá Cao Sơn nâng
cao đời sống tnh thần cho người lao động. Tổ chức tốt các phong trào văn hoá văn
nghệ, thể thao, phát động sâu rộng phong trào tự bảo vệ và rèn luyện sức khoẻ trong
người lao động.
II- MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VẤN ĐỀ TẠO ĐỘNG LỰC CHO
NGƯỜI LAO ĐỘNG Ở CÔNG TY CỔ PHẦN THAN CAO SƠN.
1. Tiến hành phân tích công việc.
Để tạo động lực cho người lao động trong thời gian tới khi Công ty đã tiến hành
xong cổ phần hoá thì nhiệm vụ phải được ưu tiên hàng đầu của công tác quản trị nhân
lực là tiến hành phân tích công việc.
Qua phân tích công việc cho ta thấy công việc đó là công việc gì; người lao
động thực hiện công việc đó sẽ có những nhiệm vụ gì, trách nhiệm thế nào, để hoàn
thành tốt công việc đó người lao động sẽ phải đạt được những tiêu chuẩn nào, trình độ
4
4
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
kiến thức kỹ năng ra sao? trên cơ sở đó giúp người lao động hiểu rõ bản chất công
việc nhờ đó mà hoàn thành tốt công việc và thoả mãn với công việc.
Quá trình phân tích công việc gồm các bước sau:
Bước 1: Xác định mục đích của phân tích công việc, từ đó xác định hình thức,
phương pháp thu thập thông tin sao cho hợp lý nhất.
Bước 2: Thu thập các thông tin cơ bản có sẵn trên cơ sở: sơ đồ cơ cấu tổ chức;

các văn bản về mục đích; yêu cầu; nhiệm vụ từng bộ phận; sơ đồ qui trình công nghệ;
các tài liệu phân tích công việc cũ.
Bước 3: Lựa chọn phần việc đặc trưng, những công việc chủ chốt, các điểm
then chốt để thực hiện phân tích công việc. Từ đó giảm bớt được thời gian và tiết
kiệm hơn trong phân tích công việc.
Bước 4: Áp dụng các phương pháp khác nhau để thu thập thông tin phân tích
công việc. Việc áp dụng phương pháp phân tích công việc nào căn cứ vào mục đích và
khả năng tài chính.
Bước 5: Kiển tra, xác minh tính chính xác các thông tin bằng cách hỏi những
người lao động và những người có quan hệ với công việc đó.
Bước 6: Xây dựng 3 bản:
Bản mô tả công việc: Thường có 3 nội dung
Phần xác định công việc: bao gồm chức danh công việc, địa điểm thực hiện
công việc, chức danh lãnh đạo trực tiếp, số người phải lãnh đạo dưới quyền.
Phần tóm tắt công việc: Tường thuật viết một cách tóm tắt, chính xác, rõ ràng
về nhiệm vụ thuộc về công việc.
Các điều kiện làm việc: bao gồm các điều kiện về môi trường vật chất, thời
gian làm việc, điều kiện vệ sinh an toàn, phương tiện đi lại để phục vụ cho công việc
và các điều kiện làm việc có liên quan.
5
5
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Bản tiêu chuẩn thực hiện công việc: Là một hệ thống các chỉ tiêu để phản ánh
các yêu cầu về mặt số lượng, chất lượng của sự hoàn thành nhiệm vụ mà được qui
định trong bản mô tả công việc.
Bản yêu cầu của công việc đối với người thực hiện: Bao gồm các điều kiện về
trình độ chuyên môn, điều kiện về thể lực, điều kiện về kinh nghiệm...
Quá trình phân tích công việc nên giao cho Ban tổ chức Đảng uỷ, phòng lao
động tiền lương tiến hành trên cơ sở thành lập một hội đồng phân tích. Để quá trình
phân tích chính xác và khách quan Công ty có thể mời các chuyên gia ở lĩnh vực này

ngoài Công ty giúp đõ đồng thời đưa ra bảng hỏi thu thập thông tin từ người lao động
về từng công việc bản thân họ thực hiện và những người có quan hệ với công việc đó.
Ví dụ: Phân tích công việc của một nhân viên phòng Lao động- Tiền lương
như sau:
Bản mô tả công việc
Mô tả công việc:
Chức danh công việc
Nhân viên phòng lao động tiền
lương
Báo cáo cho :
Trưởng phòng lao động tiền
lương
Chức năng:
Giúp việc cho trưởng phòng lao động tiền lương thực hiện các
nhiệm vụ của phòng được phân công và uỷ quyền của trưởng ban
Nhiệm vụ:
Quản lý con dấu của phòng
6
6
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Quản lý danh sách cán bộ công nhân viên trên máy vi tính
Theo dõi công tác chấm dứt HĐLĐ, thuyên chuyển công tác của
CBCNV
Làm toàn bộ báo cáo gửi Công ty
Theo dõi quỹ lương, tiền lương hàng tháng của toàn bộ CBCNV
Quản lý máy điện thoại của phòng lao động tiền lương
Theo dõi kiểm tra sổ lương của công nhân trực tiếp sản xuất
Các mối quan hệ:
Báo cáo cho: Trưởng phòng lao động tiền lương
Giám sát những người sau đây: không

Điều kiện làm việc
Điều kiện làm việc: trang thiết bị văn phòng, máy vi tính, máy in,
máy tính cá nhân, tủ kê hồ sơ lưu trữ.
Các rủi ro có thể xảy ra: sự cố vi tính
Bản tiêu chuẩn thực hiện công việc
Quản lý con dấu của phòng theo đúng nguyên tắc
Quản lý danh sách CBCNV trên máy khoa học, hợp lý và dễ tìm
Hoàn thành báo cáo gửi Công ty chính xác kịp thời
Trực và ghi sổ theo dõi điện thoại theo quy định
Theo dõi kiểm tra bảng và sổ lương của công nhân trực tiếp sản
xuất thường xuyên liên tục
7
7
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Bản yêu cầu công việc đối với người thực hiện
Chức danh công việc:
Nhân viên phòng lao động
tiền lương
Tính chất công việc:
Dài hạn
Trình độ học vấn
Ttrình độ đại học
Nghành học: Kinh tế lao động hoặc Quản trị nhân lực
Kinh nghiệm làm việc cần thiết
Có ít nhất một năm làm công việc tương tự
Kiến thức kỹ năng cần thiết
Tốc độ dánh máy vi tính 60 từ/ phút hoặc nhanh hơn
Các kỹ năng máy tính đơn giản
Yêu cầu về thể lực
Có thể ngồi làm việc lâu

Ví dụ: để kiểm tra, xác minh tính chính xác thông tin về trình độ học thức tối
thiểu cần có để hoàn thành công việc của nhân viên phòng lao động tiền lương bằng
8
8
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
cách hỏi những người trong phòng lao động tiền lương và những người có quan hệ
với công việc đó như Giám đốc, PGĐ Công ty... như sau:
Xin vui lòng khoanh vào số nào thích hợp nhất cho công việc của một nhân
viên phòng lao động tiền lương
1. Công việc này chỉ đòi hỏi một trình độ học thức tốt thiểu mà không cần được
đào tạo chuyên môn tổ chức hành chính ( ví dụ: cần tốt nghiệp PTTH)
2. Công việc này đòi hỏi phải tốt nghiệp trung học chuyên nghiệp về chuyên môn
tổ chức hành chính ( ví dụ: tốt nghiệp Trường trung cấp quản lý cán bộ)
3. Công việc này đòi hỏi phải tốt nghiệp cao đẳng với 2 đến 3 năm đào tạo chuyên
môn tổ chức hành chính ( ví dụ: tốt nghiệp trường Cao đẳng lao động, xã hội)
4. Công việc này đòi hỏi phải tốt nghiệp Đại học chuyên ngành ( ví dụ: Trường
đại học kinh tế quốc dân ngành quản trị nhân lực hoặc Kinh tế lao động)
Ví dụ: phân tích công việc của một công nhân lái xe:
Bản mô tả công việc
Mô tả công việc:
Chức danh công việc:
Công nhân lái xe
Báo cáo cho:
Tổ trưởng tổ lái xe
Nhiệm vụ:
Lái xe vận chuyển than ra cảng để tiêu thụ
Các mối quan hệ:
Báo cáo cho: Tổ trưởng tổ lái xe
Giám sát những người sau đây: không
9

9
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Điều kiện làm việc
Điều kiện làm việc: rung, ồn, bụi
Các rủi ro có thể sảy ra: sự cố kỹ thuật trong khi vận hành xe
dẫn đến tai nạn rủi ro
Bản tiêu chuẩn thực hiện công việc
Chuẩn bị máy móc thiết bị trước khi chạy xe tốt
Thành thục trong thao tác không sai phạm kỹ thuật
Đảm bảo khối lượng than xe được chuyên trở theo qui định
Đảm bảo an toàn sản xuất
Hoàn thành mức lao động
Bản yêu cầu công việc đối với người thực hiện
Chức danh công việc:
Công nhân lái xe
Tính chất công việc:
Dài hạn
Trình độ học vấn
Trình độ CNKT: có bằng lái xe hạng D
Kinh nghiệm làm việc cần thiết
Có ít nhất một năm làm công việc tương tự
Kiến thức kỹ năng cần thiết
10
10
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Đạt năng suất vận chuyển ...tấn trong một ca
Sử dụng vận hành xe thành thạo
Thực hiện an toàn lao động trong qúa trình vận chuyển than
Yêu cầu về thể lực
Có sức khoẻ tốt, có thể làm việc trong suốt 8g/ ca

Phân tích công việc của công nhân lái xe cho ta thấy người lao động thực hiện
công việc lái xe vận chuyển than sẽ có nhiệm vụ chuẩn bị xe tốt đảm bảo về an toàn
kỹ thuật, thành thục trong thao tác không sai phạm kỹ thuật, đảm bảo vận chuyển
đúng cung đường, khối lượng cho xe chuyên chở theo quy định. Đảm bảo an toàn sản
xuất, hoàn thành mức lao động. Để hoàn thành được công việc này đòi hỏi ngưòi lao
động phải có bằng cấp theo qui định, nắm vững về an toàn lao động...Trên cơ sở đó
giúp người công nhân lái xe hiểu rõ trách nhiệm và bản chất công việc của mình làm
nhờ đó mà hoàn thành tốt công việc và thoả mãn với công việc.
2. Đánh giá thực hiện công việc của người lao động.
Đánh giá thực hiện công việc của người lao động là căn cứ tính thu nhập tiền
lương, tiền thưởng theo hệ số phân loại lao động; là cơ sở đưa ra các quyết định tăng
lương, tăng thưởng, cất nhắc đề bạt, thuyên chuyển, cho thôi việc người lao động.
Theo em, Công ty có thể sử dụng phương pháp đánh giá theo thang điểm. Đây
là phương pháp đơn giản nhất để đánh giá thực hiện công việc được ghi lại trên một
bảng điểm mẫu. Trong bảng liệt kê những yêu cầu chủ yếu đối với CBCNV khi thực
hiện công việc. Các yếu tố được lựa chọn để đánh giá bao gồm hai loại: các đặc tính
liên quan đến công việc gồm khối lượng và chất lượng công việc và các dặc tính liên
11
11
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
quan đến cá nhân người lao động được đánh giá gồm các đặc tính như: sáng kiến,
thực hiện sự phân công lao động của tổ trưởng, ý thức chấp hành kỷ luật, nội qui...
Biểu 16: Đánh giá thực hiện công việc
Chỉ tiêu Yêu cầu Loại Iđ: điểm
I. Đối với CNSX trực
tiếp làm việc tập thể
1. Thực hiện sự phân công
lao động của tổ trưởng
Thực hiện tốt
Thực hiện bình thường

Thực hiện kém
Loại A: 3 điểm
Loại B: 2 điểm
Loại C: 1 điểm
2. Ngày công Đủ ngày công theo kế hoạch
Thấp hơn kế hoạch một ngày công
Thấp hơn kế hoạch 2 ngày công trở
lên
Loại A: 3 điểm
Loại B: 2 điểm
Loại C: 1 điểm
3. ý thức chấp hành nội
quy
Chấp hành tốt
Vi phạm ở mức cảnh cáo
Vi phạm ở mức kỷ luật
Loại A: 3 điểm
Loại B: 2 điểm
Loại C: 1 điểm
4. Thái độ làm việc Cố gắng hết sức
Cố gắng ở mức vừa phải
Không cố gắng
Loại A: 3 điểm
Loại B: 2 điểm
Loại C: 1 điểm
5. Đóng góp sáng kiến Đóng góp 2 sáng kiến trở lên
Đóng góp 1 sáng kiến
Không có sáng kiến nào
Loại A: 3 điểm
Loại B: 2 điểm

Loại C: 1 điểm
12
12