I. đặt vấn đề
1. cơ sở khoa học
a) Cơ sở lý luận
Trong thời đại ngày nay khoa học kỹ thuật phát triển nh vũ bão, công cuộc xây dựng
quê hơng đất nớc đổi mới hàng ngày, vì vậy tri thức giảng dạy ở trong nhà trờng phải là
những kiến thức cơ bản, hiện đại, sát thực tiễn, dùng làm chìa khóa để m cánh cửa của
khoa học, là cái vốn mà thế hệ trẻ có thể vận dụng vào cuộc sống tiếp tục học lên, tự bồi d-
ỡng và tiếp thu các quá trình đào tạo tiếp theo trong suốt cuộc đời. Vậy việc trang bị những
kiến thức phổ thông cho học sinh là một việc làm vô cùng quan trọng nhằm góp phần xây
dựng đất nớc phồn vinh.
Giáo dục thể chất (GDTC) là một trong những nội dung giáo dục quan trọng của
nhà trờng nhằm đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển về trí tuệ, cờng tráng về thể chất,
phong phú về tinh thần và trong sáng về đạo đức theo tinh thần nghị quyết Đại hội Đảng
toàn quốc lần thứ VIII. Mục tiêu của giáo dục thể chất là phát triển toàn diện các tố chất
thể lực, hình thể, nâng cao sức khỏe, phát triển các thành tích thể thao đồng thời góp phần
hình thành nhân cách cho HS các cấp.
Ngày nay trong hệ thống GDTC ở nớc ta, điền kinh là một môn Thể thao có một ví
trí rất quan trọng. Nó đợc mệnh danh là "Nữ hoàng" trên đấu trờng Thê thao Olympic và là
nội dung cơ bản trong các chơng trình thi đấu tại các kì Đại hội TDTT quốc gia, khu vực.
Chính vì vậy điền kinh đợc phổ biến trong tầt cả các trờng phổ thông và là một trong
những nội dung chính nhằm phát triển tố chất thể lực chung cho học sinh.
b) Cơ sở thực tiễn
Việc nâng cao thành tích môn học điền kinh trong các nhà trờng luôn là yếu tố cần
thiết nhng để đạt đợc những thành tích cao đòi hỏi kỹ thuật càng đợc hoàn thiện. Qua
kinh nghiệm thực tế và các công trình nghiên cứu khoa học đã chứng minh đợc Động tác
kỹ thuật thuần thục, chính xác thì phát huy đợc tối đa thành tích của môn học.
Một trong những nội dung của điền kinh là Nhảy cao kiểu nằm nghiêng kỹ
thuật động tác không phải là quá phức tạp khi giảng dạy cho học sinh lứa tuổi 16-
17(Lớp10,11). Là một hoạt động không có chu kì, kỹ thuật động tác tơng đối đơn giản
song đòi hỏi ngời tập phải hội đủ về thể lực, kỹ thuật, t duy khi thực hiện động tác.
Trong giảng dạy kỹ thuật Thể dục thể thao(TDTT), việc nắm bắt kỹ thuật là quan

trọng mà trong khi tập luyện thì ngời tập rất hay mắc phải những sai lầm khi học kĩ thuật,
vì vậy trong giảng dạy phải nhanh chóng tìm ra những sai lầm thờng mắc cũng nh những
nguyên nhân của nó, đây là vấn đề khó, nhng việc xác định vận dụng các biện pháp và bài
tập để sữa chữa lại những sai lầm đó lại càng quan trọng hơn.
Vấn đề nghiên cứu các biện pháp tập luyện nhằm khắc phục những sai lầm thờng mắc
trong kỹ thuật Nhảy cao kiểu nằm nghiêng đợc rất nhiều giáo viên dạy môn Thể dục
1
quan tâm và chú ý. Song đa số các giáo viên đều đề cập đến các giai đoạn kỹ thuật quan
trọng nhng lại thiếu đánh giá một cách hệ thống và toàn diện đê quá trình giảng dạy thật
sự đạt hiệu quả tối u.
2) Mục đích nghiên cứu
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, với thực tế của trờng, bản thân tôi mạnh dạn
nghiên cứu đề tài: "Một số biện pháp nhằm khắc phục những sai lầm thờng mắc trong
quá trình học kỹ thuật nhảy cao kiểu nằm nghiêng của học sinh lớp 10" giúp cho quá
trình giảng dạy kỹ thuật nhảy cao kiểu nằm nghiêng đợc hoàn thiện hơn, thành tích tối u
hơn.
3) Đối tợng nghiên cứu:
Học sinh khối 10 hệ phổ thông trờng TTGD Thờng Xuyên Đan Phợng.
4) Kế hoạch nghiên cứu:
Thực hiện nghiên cứu theo chơng trình giảng dạy môn nhảy cao lớp 10 năm học
2009 2010 tại TTGD TX Huyện Đan Phợng.
ii. Nội dung
1. Cơ sở lí luận:
Tập luyện nhảy cao có ý nghĩa rất lớn trong công tác giáo dục và bồi dỡng học sinh
trong nhà trờng. Qua đó nhằm hình thành các phẩm chất ý chí và đạo đức của con ngời
mới góp phần vào giáo dục và nâng cao trí tuệ, giáo dục lao động và giáo dục thẩm mỹ cho
các em.
Nhảy cao là hoạt động phức tạp đợc thực hiện liên tục nhịp nhàng bắt đầu từ khi
chạy đà cho đến lúc kết thúc là vợt qua các mức xà và rơi xuống đất. Thành tích nhảy cao
phụ thuộc vào kỹ thuật và sức lực của ngời nhảy. Về kỹ thuật các yếu tố quyết định thành

tích nhảy cao là: tốc độ ban đầu (tốc độ tổng hợp của chạy đà và giậm nhảy); góc độ bay
(góc tạo bởi phơng của tốc độ ban đầu và phơng nằm ngang) và t thế qua xà của ngời nhảy
- t thế nào có tổng trọng tâm gần xà hơn sẽ có điều kiện đạt thành tích cao hơn.
Dạy học cho học sinh chính là quá trình rèn luyện để có kỹ thuật nhảy đúng và góp
phần phát triển thể chất cho các em.
Hiện tại, ở môn nhảy cao đã có tới 5 kỹ thuật qua xà, gồm: bớc qua, cắt kéo, nằm
nghiêng, úp bụng và lng qua xà. Tơng ứng với mỗi kỹ thuật qua xà có một cách chạy đà và
các bớc kỹ thuật khác nhau. Trong đó kỹ thuật nhảy cao kiểu Nằm nghiêng tuy thành tích
không cao bằng kiểu úp bụng hay lng qua xà, nhng đối với học sinh lớp 10 thì kỹ thuật
nằm nghiêng là một bớc đột phá về kỹ thuật so với kỹ thuật nhảy cao bớc qua ở cấp 2. Đây
2
là kỹ thuật tơng đối thông dụng, thích hợp cho các đối tợng đã qua tập luyện kỹ thuật nhảy
cao bớc qua.
Thực tế giảng dạy môn Thể dục ở các trờng THPT vấn đề dụng cụ, sân Tập còn đơn
giản nhng để có đợc thành tích trong tập luyện và thi đấu đòi hỏi quá trình giảng dạy giáo
viên phải hớng dẫn học sinh tuân thủ nghiêm túc các nguyên tắc quy định, giúp các em
nắm bắt và thực hiện kỹ thuật động tác một cách chính xác, thuần thục.
Nếu tập luyện kỹ thuật nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh ở khối lớp 10 một
cách đầy đủ, chính xác, khắc phục đợc những sai lầm thờng mắc, đa ra các biện pháp thích
hợp, sẽ giúp các em thực hiện tốt kỹ thuật ngay từ năm học lớp 10 và có điều kiên phát huy
cả về kỹ thuật lẫn thành tích của môn trong năm học tiếp theo.
2. Cơ sở thực tiễn:
Nhảy cao kiểu nằm nghiêng kỹ thuật động tác không quá phức tạp, tuy nhiên khi
thực hiện kỹ thuật này các em vẫn mắc phải những sai lầm với nhiều nguyên nhân khác
nhau. Đặc biệt là ở mức xà cao, các em luôn ở trạng thái sợ hãi, thiếu tập trung dẫn đến
thực hiện động tác kỹ thuật giật cục, thiếu tính nhịp nhàng. Mặt khác với quy định của
phân phối chơng trình môn Thể dục 2 tiết/tuần là tơng đối ít để các em có thời gian lĩnh
hội, tiếp thu động tác kỹ thuật một cách nhuần nhuyễn, thuần thục. Vì vậy vấn đề đặt ra
cho giáo viên dạy học môn Thể dục là phải tìm ra những biện pháp tối u nhất để gây hứng
thú cho học sinh tập luyện, giúp các em khắc phục những sai lầm, hoàn thiện kỹ thuật và

đạt kết quả cao về thành tích.
3. Thực trạng:
Qua thực tế 2 năm từ khi bắt đầu giảng dạy bộ môn Thể dục tại trờng Trung Tâm
GDTX Đan Phợng, đặc biệt là qua theo dõi quá trình tập luyện của các em học sinh, tôi
thấy rõ thành tích trong quá trình học tập môn nhảy cao của các em không nh mong
muốn, nguyên nhân phần lớn là do các em cha có thể lực tốt hoặc có thể lực thì lại cha
nắm vững kỹ thuật động tác để phát huy thành tích, một số động tác không đúng kỹ thuật,
phối hợp thiếu nhịp nhàng các giai đoạn của kỹ thuật. Số lợng học sinh đạt điểm khá giỏi
rất ít (20% 25%)
Qua khảo sát chất lợng hai lớp 10 a4 và 10 a5 của năm học 2008-2009, kết quả học
môn Thể dục Nhảy cao kiểu nằm nghiêng thu đợc nh sau:
Lớp/TS
Giỏi Khá
Trung
bình
Yếu Kém
3
SL % SL % SL % SL % SL %
10
a4/43
7 16,3 12 27,9 16 37,2 8 18.6 0 0
10
a5/34
4 11.8 12 35,3 12 35.3 6 17,6 0 0
Để giúp học sinh đạt kết quả cao hơn khi thực hiện kỹ thuật nhảy cao kiểu Nằm
nghiêng, tôi thiết nghĩ, trong quá trình giảng dạy, ngời giáo viên cần phải làm thế nào
giúp học sinh rèn luyện để có thể lực tốt, lĩnh hội đợc kiến thức một cách đầy đủ, nắm
vững kỹ thuật, thực hiện thuần thục từng bớc,từng giai đoạn kỹ thuật động tác đồng thời
phát hiện sớm những sai lầm của học sinh và có biện pháp khắc phục sửa sai kỹ thuật một
cách có hiệu quả nhất.

4. Những sai lầm th ờng mắc và nguyên nhân dẫn đến các sai lầm đó :
Trong quá trình lên lớp tôi đã quan sát học sinh tập luyện và đã ghi chép thống kê
những sai lầm mà học sinh thờng mắc phải nh sau:
TT
Những sai lầm
thờng mắc phải
Nguyên nhân
1
- Chạy đà không chính xác
- Không ổn định nhịp điệu chạy đà, chạy
cao trọng tâm, t thế xuất phát, kỹ thuật
chạy đà không ổn định
2
- Giậm nhảy không hết,
góc độ giậm nhảy lớn
(giậm nhảy bằng cả bàn
chân) hoặc nhỏ quá,
giậm nhảy gần hoặc quá
xa xà.
- Hiểu sai quan niệm;
- Cơ chân yếu;
- Giậm nhảy chậm, góc độ hoãn xung nhỏ
cơ không đủ sức duỗi;
- Kỹ thuật 4 bớc cuối cùng quá dài.
3
- Giậm nhảy bị lao vào xà
- Các bớc cuối cùng không hạ thấp đợc
trọng tâm cơ thể;
- Lúc giậm nhảy thân ngời gập về phía trớc;
- Tốc độ giậm nhảy bị chậm (đa đặt chân

giậm cha nhanh, mạnh, tích cực, cha với
4
xa điểm dọi trọng tâm cơ thể ở bớc cuối
cùng)
4
- Chân lăng, chân giậm
nhảy đá rơi xà
- Bị "tụt mông"
- Chân lăng đá không tích cực, không cao
hoặc bị co;
- Chân giậm nhảy co chậm và không khéo
léo khi thực hiện qua xà.
- Giậm nhảy không tích cực và tập luyện ít.
5
- Bị chấn động khi tiếp đất
- Không chùng gối để hoãn xung, phối hợp
cha nhịp nhàng giữa các bộ phận cơ thể
khi tiếp đất.
5. Một số biện pháp nhằm sửa chữa những sai lầm th ờng mắc trong khi học kỹ
thuật nhảy cao kiểu b ớc qua :
Qua quan sát s phạm và phỏng vấn tôi đã xác định đợc 5 sai lầm chung nhất để khắc
phục các sai lầm này tôi đã sử dụng các phơng pháp s phạm sau:
5.1. Phơng pháp trực quan: Cho học sinh xem tranh ảnh có sẵn của môn học, hình
mẫu của những vận động viên có động tác kỹ thuật đúng, đẹp.
Ví dụ: Khi phân tích thị phạm giai đoạn trên không và tiếp đất (Hình 1) của kĩ
thuật nhảy cao kiểu Nm nghiêng, giáo viên không thể dừng lại ở giai đoạn trên không để
phân tích mà phải dùng đến tranh ảnh để minh họa.
Hình1: Giai đoạn trên không và tiếp đất
5.2. Phơng pháp giảng giải: Dùng lời nói phân tích giảng giải những yêu cầu kỹ
thuật giảng dạy và thị phạm lại kiến thức giúp học sinh hiểu và hình dung đợc về kỹ thuật

động tác.
5.3. Sử dụng biện pháp tập luyện.
=> Đối với sai lầm 1: Chạy đà không chính xác
- Cách khắc phục:
+ Đo lại đà và tập chạy đà nhiều lần để điều chỉnh đà (không và có kết hợp giậm
nhảy đá lăng);
+ Tập lại động tác giậm nhảy;
5