BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
LÊ VĂN PHÙNG
ẢNH HƯỞNG CỦA CẢM NHẬN VỀ HOẠT ĐỘNG TRÁCH
NHIỆM XÃ HỘI DOANH NGHIỆP NGÀNH HÀNG TIÊU DÙNG
ĐẾN DỰ ĐỊNH MUA LẠI CỦA HỌC VIÊN CAO HỌC TẠI
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Tp.Hồ Chí Minh – Năm 2014
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
LÊ VĂN PHÙNG
ẢNH HƯỞNG CỦA CẢM NHẬN VỀ HOẠT ĐỘNG TRÁCH
NHIỆM XÃ HỘI DOANH NGHIỆP NGÀNH HÀNG TIÊU DÙNG
ĐẾN DỰ ĐỊNH MUA LẠI CỦA HỌC VIÊN CAO HỌC TẠI
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 60340102
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS. TS. VÕ THỊ QUÝ
Tp.Hồ Chí Minh – Năm 2014
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng luận văn thạc sĩ “Ảnh hưởng của cảm nhận về hoạt động
trách nhiệm xã hội doanh nghiệp ngành hàng tiêu dùng đến dự định mua lại của
học viên cao học tại thành phố Hồ chí Minh” là kết quả của quá trình nghiên cứu
độc lập do chính tôi thực hiện. Các số liệu được khảo sát từ thực tế, được xử lý
trung thực và khách quan.
Tôi sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung của đề tài này.
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 6 năm 2014.
Tác giả
LÊ VĂN PHÙNG
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU
DANH MỤC HÌNH
DANH MỤC PHỤ LỤC
TÓM TẮT LUẬN VĂN
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN.....................................................................................1
1.1 Giới thiệu.............................................................................................................. 1
1.2 Câu hỏi và mục tiêu nghiên cứu......................................................................... 3
1.3 Phạm vi và đối tượng nghiên cứu ...................................................................... 4
1.4 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài .......................................................... 4
1.5 Kết cấu đề tài ....................................................................................................... 5
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ........................................................................6
2.1 Các khái niệm chính trong nghiên cứu ............................................................. 6
2.1.1. Ngành hàng tiêu dùng .......................................................................................... 6
2.1.2. Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp ....................................................................... 7
2.1.3. Các thành phần của trách nhiệm xã hội doanh nghiệp...................................... 8
2.1.4. Khái niệm về hành vi dự định mua lại (repurchase intention)........................ 10
2.2. Ảnh hưởng của hoạt động trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đến dự
định mua lại của người tiêu dùng .......................................................................... 11
2.3. Thực trạng hoạt động trách nhiệm xã hội doanh nghiệp tại Việt Nam ...... 14
2.3.1. Thực trạng hoạt động trách nhiệm xã hội của các doanh nghiệp ................... 14
2.3.2. Thực trạng hoạt động trách nhiệm xã hội của các doanh nghiệp ngành
hàng tiêu dùng ............................................................................................................. 16
2.4 Mô hình nghiên cứu .......................................................................................... 18
2.4.1. Cảm nhận của người tiêu dùng về hoạt động trách nhiệm xã hội doanh
nghiệp ngành tiêu dùng ............................................................................................... 18
2.4.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất và giả thuyết nghiên cứu ................................... 20
2.4.2.1. Ảnh hưởng của cảm nhận về trách nhiệm kinh tế đến dự định mua của
người tiêu dùng ........................................................................................................ 20
2.4.2.2 Ảnh hưởng của cảm nhận về trách nhiệm đạo đức đến dự định mua của
người tiêu dùng ........................................................................................................ 20
2.4.2.3 Ảnh hưởng của cảm nhận về trách nhiệm pháp luật đến dự định mua của
người tiêu dùng ........................................................................................................ 21
2.4.2.4 Ảnh hưởng của cảm nhận về trách nhiệm từ thiện đến dự định mua của
người tiêu dùng ........................................................................................................ 21
2.4.2.5 Ảnh hưởng của cảm nhận về trách nhiệm môi trường đến dự định mua
của người tiêu dùng ................................................................................................. 22
CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ............................................................25
3.1. Quy trình nghiên cứu ...................................................................................... 25
3.2 Nghiên cứu định tính - xây dựng thang đo ..................................................... 25
3.2.1 Phương pháp thảo luận nhóm ............................................................................ 26
3.2.1.1 Thiết kế nghiên cứu thảo luận nhóm ............................................................ 26
3.2.1.2 Kết quả nghiên cứu thảo luận nhóm ............................................................ 28
3.2.2 Nghiên cứu phỏng vấn tay đôi ............................................................................ 28
3.2.2.1 Thiết kế nghiên cứu phỏng vấn tay đôi ........................................................ 29
3.2.2.2 Kết quả nghiên cứu phỏng vấn tay đôi ........................................................ 29
3.2.3 Kiểm định độ tin cậy của thang đo ...................................................................... 30
3.2.3.1 Phương pháp thực hiện ................................................................................ 30
3.2.3.2 Kết quả kiểm định độ tin cậy thang đo cảm nhận về hoạt động trách
nhiệm xã hội của doanh nghiệp ............................................................................... 31
3.2.3.3 Kết quả kiểm định độ tin cậy thang đo dự định mua lại .............................. 32
3.3 Nghiên cứu định lượng ..................................................................................... 34
3.3.1 Thang đo............................................................................................................... 34
3.3.2 Mẫu nghiên cứu và phương pháp thu thập thông tin ........................................ 37
3.3.3 Phương pháp kiểm định giả thuyết nghiên cứu ................................................. 37
CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..............................................................40
4.1 Mô tả mẫu quan sát........................................................................................... 40
4.2 Kiểm định độ tin cậy thang đo thông qua hệ số Cronbach alpha ............... 42
4.2.1 Kiểm định thang đo cảm nhận về trách nhiệm xã hội của ngành tiêu dùng .... 42
4.2.2 Kiểm định thang đo về dự định mua lại của người tiêu dùng ........................... 4 n
if Item Deleted
DD01
8.77
4.623
.644
.424
.561
DD02
9.03
4.031
.573
.375
.636
DD03
9.18
4.933
.476
.238
.741
Kết quả cronbach alpha với biến cảm nhận về trách nhiệm từ thiện
Reliability Statistics
Cronbach's Alpha
.804
N of Items
3
Item-Total Statistics
Scale Mean if
Scale Variance if
Corrected Item-
Cronbach's Alpha
Item Deleted
Item Deleted
Total Correlation
if Item Deleted
TT01
8.75
3.359
.578
.810
TT02
8.82
3.330
.688
.697
TT03
8.89
3.101
.693
.687
Kết quả cronbach alpha với biến cảm nhận về trách nhiệm môi trường
Reliability Statistics
Cronbach's Alpha
N of Items
.804
5
Item-Total Statistics
Scale Mean if
Scale Variance if
Corrected Item-
Cronbach's Alpha
Item Deleted
Item Deleted
Total Correlation
if Item Deleted
MT01
15.78
11.005
.576
.770
MT02
15.52
11.561
.519
.787
MT03
15.82
10.839
.599
.763
MT05
15.41
11.353
.563
.774
MT06
15.44
11.143
.697
.736
PHỤ LỤC 12:
KẾT QUẢ CRONBACH ALPHA CỦA CÁC BIẾN VỀ DỰ ĐỊNH MUA LẠI
CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG
Kết quả cronbach alpha với biến dự định mua lại
Reliability Statistics
Cronbach's Alpha
N of Items
.846
3
Item-Total Statistics
Scale Mean if
Scale Variance if
Corrected Item-
Cronbach's Alpha
Item Deleted
Item Deleted
Total Correlation
if Item Deleted
RPI01
9.13
3.249
.659
.839
RPI02
9.34
2.732
.799
.705
RPI03
9.69
2.441
.711
.804
PHỤ LỤC 13: KẾT QUẢ EFA CỦA CÁC BIẾN CẢM NHẬN VỀ HOẠT ĐỘNG
TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI DOANH NGHIỆP NGÀNH TIÊU DÙNG
Kiểm định KMO của cảm nhận về trách nhiệm xã hội doanh nghiệp ngành tiêu dùng
KMO and Bartlett's Test
Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy.
Bartlett's Test of Sphericity
.862
Approx. Chi-Square
2501.997
df
136
Sig.
.000
Total Variance Explained
Compon
Initial Eigenvalues
ent
Total
Extraction Sums of Squared Loadings
% of
Cumulative
Variance
%
% of
Cumulativ
Variance
e%
Cumulativ
Total
% of Variance
e%
1
6.220
36.587
36.587
6.220
36.587
36.587
3.414
20.084
20.084
2
2.049
12.051
48.638
2.049
12.051
48.638
2.903
17.075
37.158
3
1.623
9.547
58.185
1.623
9.547
58.185
2.362
13.892
51.050
4
1.102
6.483
64.668
1.102
6.483
64.668
2.315
13.618
64.668
5
.835
4.913
69.581
6
.757
4.456
74.036
7
.624
3.670
77.706
8
.589
3.465
81.172
9
.539
3.169
84.340
1
.446
2.621
86.961
.440
2.586
89.547
.387
2.277
91.824
.350
2.060
93.883
.311
1.828
95.711
.276
1.623
97.334
.232
1.367
98.701
.221
1.299
100.000
0
1
dim ension0
Total
Rotation Sums of Squared Loadings
1
1
2
1
3
1
4
1
5
1
6
1
7
Extraction Method: Principal Component Analysis.
Rotated Component Matrixa
Component
1
2
3
4
KT01
.842
.009
.265
.071
KT02
.745
.036
.213
.148
KT03
.814
.094
-.005
.212
KT04
.582
.390
.125
.102
KT05
.757
.232
.175
.116
DD01
.279
-.102
.069
.807
DD02
.019
.015
.154
.799
DD03
.173
.251
.130
.681
DD04
.325
.454
.001
.369
TT01
.182
.142
.626
.410
TT02
.249
.184
.779
.179
TT03
.247
.263
.814
.051
MT01
.001
.599
.465
-.021
MT02
.402
.561
.223
.045
MT03
.082
.839
-.010
-.079
MT05
.025
.650
.260
.341
MT06
.195
.695
.399
.061
Extraction Method: Principal Component Analysis.
Rotation Method: Varimax with Kaiser Normalization.
a. Rotation converged in 6 iterations.
PHỤ LỤC 14: KẾT QUẢ EFA CỦA CÁC BIẾN VỀ DỰ ĐỊNH MUA LẠI CỦA
NGƯỜI TIÊU DÙNG
KMO and Bartlett's Test
Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy.
Bartlett's Test of Sphericity
.695
Approx. Chi-Square
442.515
df
3
Sig.
.000
Total Variance Explained
Component
Initial Eigenvalues
Total
dime nsion0
% of Variance
Extraction Sums of Squared Loadings
Cumulative %
1
2.315
77.165
77.165
2
.444
14.798
91.963
3
.241
8.037
100.000
Extraction Method: Principal Component Analysis.
Component Matrixa
Component
1
RPI02
.919
RPI03
.872
RPI01
.843
Extraction Method:
Principal Component
Analysis.
a. 1 components
extracted.
Total
2.315
% of Variance
77.165
Cumulative %
77.165
PHỤ LỤC 15: KẾT QUẢ CHẠY HỒI QUY BỘI VỚI BIẾN PHỤ THUỘC DỰ
ĐỊNH MUA LẠI
Correlations
I_RPI
Pearson Correlation
Sig. (1-tailed)
I_RPI
CSR_TT
CSR_MT
.534
.315
.478
.362
CSR_KT
.534
1.000
.374
.490
.436
CSR_DD
.315
.374
1.000
.408
.247
CSR_TT
.478
.490
.408
1.000
.558
CSR_MT
.362
.436
.247
.558
1.000
.
.000
.000
.000
.000
CSR_KT
.000
.
.000
.000
.000
CSR_DD
.000
.000
.
.000
.000
CSR_TT
.000
.000
.000
.
.000
CSR_MT
.000
.000
.000
.000
.
I_RPI
320
320
320
320
320
CSR_KT
320
320
320
320
320
CSR_DD
320
320
320
320
320
CSR_TT
320
320
320
320
320
CSR_MT
320
320
320
320
320
Variables Entered/Removedb
Model
Variables
Variables Entered
1
CSR_DD
1.000
I_RPI
N
CSR_KT
CSR_MT,
CSR_DD,
CSR_KT,
CSR_TTa
a. All requested variables entered.
b. Dependent Variable: I_RPI
Removed
Method
. Enter
Model Summaryb
Model
R
1
Adjusted R
Std. Error of the
Square
Estimate
R Square
.593
a
.351
.343
.65429
a. Predictors: (Constant), CSR_MT, CSR_DD, CSR_KT, CSR_TT
b. Dependent Variable: I_RPI
ANOVAb
Model
1
Sum of Squares
Regression
df
Mean Square
73.043
4
18.261
Residual
134.851
315
.428
Total
207.894
319
F
Sig.
42.656
.000a
a. Predictors: (Constant), CSR_MT, CSR_DD, CSR_KT, CSR_TT
b. Dependent Variable: I_RPI
Coefficientsa
Model
Standardized
Unstandardized Coefficients
B
1
Std. Error
(Constant)
1.269
.271
CSR_KT
.424
.063
CSR_DD
.053
CSR_TT
CSR_MT
a. Dependent Variable: I_RPI
Coefficients
Beta
Collinearity Statistics
t
Sig.
Tolerance
VIF
4.688
.000
.369
6.743
.000
.687
1.456
.041
.065
1.280
.202
.793
1.261
.227
.056
.243
4.048
.000
.572
1.747
.049
.056
.049
.876
.382
.654
1.530
PHỤ LỤC 16: BẢNG CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH GIẢ
THUYẾT
Xin chào Anh / Chị. Tôi tên là Lê Văn Phùng – Học viên Khoa Quản trị Kinh doanh –
ĐH Kinh tế Tp.HCM.
Hiện nay, kết quả nghiên cứu của tôi đề tài về “Ảnh hưởng của càm nhận về trách
nhiệm xã hội của doanh nghiệp ngành hàng tiêu dùng đến dự định mua lại của
học viên cao học tại Tp. HCM”, đã cho ra một số kết luận, và nhằm làm rõ các kết
quả này, rất mong Anh/chị dành chút ít thời gian để trả lời một số câu hỏi dưới đây.
Xin Anh / Chị lưu ý, không có ý kiến nào là đúng hay sai, mọi ý kiến của Anh / Chị
đều có giá trị cho nghiên cứu của tôi. Rất mong nhận được sự hợp tác của Anh / Chị.
Câu 1. Theo anh/chị vì sao trách nhiệm kinh tế của doanh nghiệp tác động có ý
nghĩa đến dự định mua lại của anh/chị đối với sản phẩm của doanh nghiệp mà anh/chị
cảm nhận là có trách nhiệm kinh tế? (nhắc nhớ các thành phần của trách nhiệm kinh tế
của doanh nghiệp).
KT01: Sản phẩm của doanh nghiệp X chất lượng.
KT02: Sản phẩm của doanh nghiệp X đảm bảo sức khỏe, vệ sinh và an toàn.
KT03: Sản phẩm của doanh nghiệp X ghi rõ ràng và đầy đủ thông tin về sản
phẩm, nguồn gốc xuất xứ.
KT04: Doanh nghiệp X có các cam kết rõ ràng về trách nhiệm đối với các sản
phẩm do mình cung cấp.
KT05: Quy trình sản xuất của doanh nghiệp X tuân theo các tiêu chuẩn Việt Nam,
quốc tế.
Câu 2. Theo anh/chị vì sao trách nhiệm từ thiện của doanh nghiệp tác động có ý
nghĩa đến dự định mua lại của anh/chị đối với sản phẩm của doanh nghiệp mà anh/chị
cảm nhận là có trách nhiệm từ thiện? (nhắc nhớ các thành phần của trách nhiệm từ
thiện của doanh nghiệp).
TT01: Doanh nghiệp X hướng đến mục tiêu phát triển bền vững (bảo đảm có sự
phát triển kinh tế hiệu quả, xã hội công bằng và môi trường được bảo vệ, gìn giữ) trong
đó có xem xét đến thế hệ tương lai.
TT02: Doanh nghiệp X đóng góp cho những chiến dịch và dự án (y tế, giáo dục,
bảo vệ môi trường, xây dựng cơ sở hạ tầng…) nhằm thúc đẩy sự thịnh vượng và phúc
lợi của xã hội.
TT03: Doanh nghiệp X tổ chức các hoạt động từ thiện, hỗ trợ cộng đồng và vận
động cán bộ công nhân viên tham gia.
Câu 3. Theo anh/chị vì sao trách nhiệm đạo đức – pháp luật của doanh nghiệp
không ảnh hưởng có ý nghĩa đến dự định mua lại của anh/chị đối với sản phẩm của
doanh nghiệp mà anh/chị cảm nhận là không có trách nhiệm đạo đức – pháp luật? (nhắc
nhớ các thành phần của trách nhiệm đạo đức – pháp luật của doanh nghiệp).
DD01: Tôi chưa từng nghe thống tin nào về những vụ đình công của người lao
động tại doanh nghiệp X.
DD02: Tôi chưa từng nghe thông tin nào về hành vi trốn thuế hoặc báo cáo lỗ
hoặc chuyển lãi ra nước ngoài của doanh nghiệp X .
DD03: Tôi chưa từng nghe thông tin nào về việc doanh nghiệp X sử dụng nguồn
nguyên liệu không đảm bảo trong sản xuất kinh doanh.
Câu 4. Theo anh/chị vì sao trách nhiệm môi trường của doanh nghiệp không ảnh
hưởng có ý nghĩa đến dự định mua lại của anh/chị đối với sản phẩm của doanh nghiệp
cảm nhận là không có trách nhiệm môi trường? (nhắc nhớ các thành phần của trách
nhiệm môi trường của doanh nghiệp).
MT01: Doanh nghiệp X đầu tư xây dựng công nghệ để khai thác và sử dụng các
nguồn năng lượng xanh: mặt trời, gió, thủy triều.
MT02: Doanh nghiệp X đầu tư, xây dựng hệ thống xử lý chất thải hiện đại.
MT03: Doanh nghiệp X sử dụng các bao bì đóng gói từ nguyên liệu tái chế.
MT05: Sản phẩm của doanh nghiệp X thân thiện với môi trường.
MT06: Doanh nghiệp X tham gia vào các hoạt động hướng đến việc bảo vệ và cải
thiện chất lượng môi trường tự nhiên.
Xin chân thành cảm ơn sự tham gia nhiệt tình của quý Anh/chị.