BÀI GIẢNG: VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN MỘT SỐ NGÀNH CÔNG NGHIỆP TRỌNG ĐIỂM
CHUYÊN ĐỀ: ĐỊA LÍ CÁC NGÀNH KINH TẾ
MÔN: ĐỊA LÍ LỚP 12
THẦY GIÁO: VŨ HẢI NAM
1. Công nghiệp năng lượng
Cơ cấu:
- Khai thác nguyên, nhiên liệu: than, dầu khí, uranium…
- Sản xuất điện: thủy điện, nhiệt điện, điện gió, điện mặt trời…
a. Công nghiệp khai thác nguyên nhiên liệu
Công nghiệp khai thác than
- Than đá (antraxit) trữ lượng dẫn đầu Đông Nam Á, tập trung ở Quảng Ninh với trữ lượng hơn 3 tỷ tấn,
chiếm hơn 90% trữ lượng than cả nước. Là loại than cho nhiệt lượng cao, giá trị nhất.
- Ngoài ra còn có than mỡ ở Thái Nguyên, than nâu ở ĐBSH trữ lượng hàng chục tỉ tấn nhưng khó khai
thác, than bùn ở đồng bằng sông Cửu Long làm phân bón, sinh hoạt.
- Than được khai thức dưới hình thức lộ thiên và hầm lò. Năm 2005, sản lượng than đạt 34,1 triệu tấn,
tiêu thụ trong và ngoài nước. (biểu đồ Atlat trang 22)
Công nghiệp khai thác dầu khí
- Tập trung ở các bể trầm tích ngoài thềm lục địa: bể trầm tích sông Hồng, Trung Bộ, Cửu Long, Nam
Côn Sơn, Thổ Chu-Mã Lai, với trữ lượng vài tỷ tấn dầu, hàng trăm tỷ m3 khí. 2 bể trữ lượng lớn nhất là Cửu
Long và Nam Côn Sơn.
- Năm 1986, bắt đầu khai thác tại mỏ Bạch Hổ, sản lượng tăng liên tục.
- Đến năm 2005, sản lượng dầu đạt 18,5 triệu tấn, ổn định không tăng (Atlat trang 21).
- Năm 2009, đưa vào họat động nhà máy lọc dầu Dung Quất, Quảng Ngãi công suất 6,5 triệu tấn/năm.
- Khí đốt được đưa vào phục vụ cho các ngành công nghiệp điện lực, sản xuất phân bón như: nhà máy
nhiệt điện và sản xuất phân đạm Phú Mỹ, Cà Mau lấy khí từ mỏ Lan Đỏ, Lan Tây, Cái Nước.
b. Công nghiệp điện lực
Tình hình phát triển và cơ cấu:
- Vai trò và điều kiện phát triển:
+ Là ngành CN trọng điểm hàng đầu của nước ta, là cơ sở phát triển CN hiện đại.
+ Là ngành cơ sở hạ tầng đặc biệt quan trọng phục vụ sản xuất và xã hội.
1
Truy cập trang để học Toán - Lý - Hóa - Sinh - Văn - Anh - Sử - Địa GDCD tốt nhất!
+ Ưu tiên đi trước 1 bước, nhu cầu tăng rất nhanh qua các năm.
- Sản lượng điện tăng rất nhanh, từ 1991 - 1996 70% sản lượng điện do thủy điện, sau năm 2005, nhiệt
điện cung cấp 70% sản lượng điện (diesel, tuabin khí chiếm 45,6%).
- Xây dựng đường dây 500kv từ Hoà Bình đi Phú Lâm (tp.HCM) và các đường dây 220kv được đưa vào
hoạt động đảm bảo mạng lưới điện rộng khắp toàn quốc.
Thủy điện (Atlat trang 22)
- Tiềm năng rất lớn, khoảng hơn 30 triệu KW, tập trung ở hệ thống sông Hồng (37%) và sông Đồng Nai
(19%), Tây Nguyên (21%).
- Hàng loạt các nhà máy thủy điện công suất lớn đang hoạt động: Hòa Bình (1900 MW), Yaly
(700MW), Trị An (400 MW), Sơn La (2400 MW), Tuyên Quang (340 MW)…
- Nhiều nhà máy đang triển khai xây dựng ở các vùng, đặc biệt là Tây Nguyên.
- Thủy điện phát triển ở những lưu vực sông lớn nơi có trữ năng thủy điện.
- Thủy điện gặp phải hạn chế do khí hậu phân mùa nên chế độ nước sông phân mùa rõ rệt.
Nhiệt điện
- Nhiên liệu dồi dào: than, dầu khí; nguồn nhiên liệu vô tận: năng lượng mặt trời, sức gió…
- Các nhà máy nhiệt điện phân bố phụ thuộc vào vùng nhiên liệu hoặc thị trường tiêu thụ: phía bắc chủ
yếu dựa vào than miền Trung và miền Nam chủ yếu dựa vào dầu, khí.
- Hàng loạt nhà máy nhiệt điện có công suất lớn đi vào hoạt động: Phả Lại 1 và 2 (trên 1000 MW), Uông
Bí và Uông Bí mở rộng (450 MW), Phú Mỹ 1, 2, 3, 4 (4100 MW), Cà Mau 1, 2 (1500 MW)…
- Nhiệt điện gây ô nhiễm môi trường lớn và chi phí sản xuất cao.
- Nguy cơ cạn kiệt các nguồn tài nguyên than, dầu khí
2. Công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm
Thế mạnh lâu dài:
- Nền nông nghiệp nhiệt đới => nguồn nguyên liệu tại chỗ rất dồi dào, phong phú.
- Dân cư đông, lao động dồi dào, thị trường tiêu thụ rộng lớn.
- Cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kĩ thuật ngày càng được đổi mới, cải tiến.
Thực trạng:
- Là ngành trọng điểm có vai trò ngày càng quan trọng thể hiện qua tỉ trọng trong cơ cấu ngành CN.
- Tạo ra nhiều hàng xuất khẩu chủ lực cho VN, giải quyết vấn đề lao động.
- Cơ cấu ngành rất đa dạng: chế biến sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thủy hải sản.
- Sự phát triển phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu hoặc thị trường tiêu thụ, phân bố có tính quy luật: sơ
chế ở vùng nguyên liệu, chế biến thành phẩm ở gần thị trường tiêu thụ.
2
Truy cập trang để học Toán - Lý - Hóa - Sinh - Văn - Anh - Sử - Địa GDCD tốt nhất!
Công nghiệp chế biến sản phẩm trồng trọt
- Công nghiệp xay xát phát triển mạnh, sản lượng gạo, ngô xay xát,.. phân bố tập trung tp.HCM, HN,
ĐBSH, ĐBSCL.
- Công nghiệp đường mía,.. phân bố tập trung ở ĐBSCL, ĐNB, DHMT…
- Công nghiệp chế biến cafe, chè, thuốc lá phát triển mạnh: chế biến chè chủ yếu ở TDMNBB, Tây
Nguyên; chế biến cafe chủ yếu ở Tây Nguyên, ĐNB, BTB.
- Công nghiệp rượu, bia, nước giải khát phát triển nhanh, tập trung nhất ở tp.HCM, Hà Nội, Hải Phòng,
Đà Nẵng…
Công nghiệp chế biến sản phẩm chăn nuôi
- Chưa phát triển mạnh do cơ sở nguyên liệu cho ngành còn hạn chế.
- Các cơ sở chế biến sữa và các sản phẩm từ sữa tập trung ở một số đô thị lớn.
- Thịt và sản phẩm từ thịt: Hà Nội, tp. Hồ Chí Minh.
Công nghiệp chế biến thuỷ, hải sản
- Nghề làm nước mắm nổi tiếng ở Cát Hải (HP), Phan Thiết (Bình Thuận), Phú Quốc (Kiên Giang).
- Chế biến tôm, cá và một số sản phẩm khác: tăng trưởng nhanh đáp ứng nhu cầu trong và ngoài nước,
phát triển tập trung ở ĐBSCL.
HẾT
3
Truy cập trang để học Toán - Lý - Hóa - Sinh - Văn - Anh - Sử - Địa GDCD tốt nhất!