BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ THANH LOAN

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ HÀI LÒNG CỦA NGƯỜI HỌC
VỚI PHƯƠNG PHÁP E-LEARNING: NGHIÊN CỨU TẠI
HỘI LIÊN HIỆP PHỤ NỮ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2019


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
----------------------

NGUYỄN THỊ THANH LOAN

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ HÀI LÒNG CỦA NGƯỜI HỌC
VỚI PHƯƠNG PHÁP E-LEARNING: NGHIÊN CỨU TẠI
HỘI LIÊN HIỆP PHỤ NỮ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Quản lý công (Hệ điều hành cao cấp)
Mã số

: 8340403

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. BÙI THỊ THANH

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2019


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của
người học với phương pháp E-Learning: Nghiên cứu tại Hội Liên hiệp Phụ nữ
Thành phố Hồ Chí Minh” là công trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng
dẫn của PGS.TS Bùi Thị Thanh; Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài
này là trung thực và chưa công bố bất kỳ hình thức nào trước đây. Những số liệu
thu thập và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn hợp pháp, trung
thực. Các tài liệu tham khảo có nguồn trích rõ ràng. Tôi xin hoàn toàn chịu trách
nhiệm về nội dung và tính trung thực của đề tài nghiên cứu.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 30 tháng 8 năm 2019
Học viên thực hiện

Nguyễn Thị Thanh Loan


MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC HÌNH
TÓM TẮT
ABSTRACT

CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU................................................... 1
1.1.

Lý do chọn đề tài..................................................................................... 1

1.2.

Mục tiêu nghiên cứu............................................................................... 3

1.2.1. Câu hỏi nghiên cứu.............................................................................. 4
1.2.2. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu................................... 4
1.3.

Phương pháp nghiên cứu........................................................................ 4

1.4.

Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu................................................ 5

1.5.

Kết cấu luận văn..................................................................................... 5

CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU....................7
2.1.

Sự hài lòng............................................................................................... 7

2.1.1. Sự hài lòng của người học................................................................... 7
2.1.2. Sự hài lòng đối với đào tạo bằng phương pháp E-Learning.............8

2.2.

Đào tạo..................................................................................................... 9

2.2.1. Khái niệm............................................................................................. 9
2.2.2. Đào tạo truyền thống........................................................................... 9
2.2.3. Đào tạo bằng phương pháp E-Learning............................................. 9
2.2.4. Sự thành công của E-Learning......................................................... 11
2.3.

Một số nghiên cứu trước có liên quan................................................. 12

2.3.1. Nghiên cứu của Wang (2003)............................................................ 12
2.3.2. Nghiên cứu của Sun và cộng sự (2006)............................................. 14
2.3.3. Nghiên cứu của Nguyễn Hữu Quy (2014)........................................ 15


2.4.

Đề xuất mô hình nghiên cứu................................................................ 16

Tóm tắt Chương 2....................................................................................................................... 23
CHƯƠNG 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................................ 24
3.1.

Thiết kế nghiên cứu.................................................................................................... 24

3.2.

Xây dựng thang đo sơ bộ......................................................................................... 25


3.3.

Nghiên cứu định tính................................................................................................. 25

3.3.1. Thiết kế nghiên cứu định tính........................................................................... 25
3.3.2. Kết quả nghiên cứu định tính........................................................................... 26
3.3.3. Kết quả phát triển thang đo............................................................................... 26
3.4.

Nghiên cứu định lượng............................................................................................. 32

3.4.1. Thiết kế mẫu nghiên cứu..................................................................................... 32
3.4.2. Thu thập thông tin nghiên cứu......................................................................... 33
3.4.3. Phân tích dữ liệu...................................................................................................... 33
Tóm tắt Chương 3....................................................................................................................... 36
CHƯƠNG 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.............................................................................. 37
4.1.

Mô tả mẫu nghiên cứu.............................................................................................. 37

4.2.

Phân tích dữ liệu nghiên cứu................................................................................. 39

4.2.1. Đánh giá thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach Alpha (Phụ lục 5)
39
4.2.2. Tổng hợp các biến và thang đo sau phân tích Cronbach’s Alpha...46
4.3.


Phân tích nhân tố khám phá (EFA)................................................................... 47

4.3.1. Ma trận tương quan............................................................................................... 47
4.3.2. Kiểm định tích thích hợp của mô hình phân tích nhân tố EFA (KaiserMeyer-Olkin)............................................................................................................................. 48
4.3.3. Kiểm định tính tương quan giữa các biến quan sát (Bartlett's Test)
48
4.3.4. Kiểm định phương sai trích của các yếu tố (% Cumulative variance) 48
4.3.5. Kiểm định giá trị phần chung Communalities ( Phụ lục 8)................49
4.3.6. Kiểm định hệ số Factor loading....................................................................... 49
4.4.

Kiểm định tương quan giữa các biến với biến phụ thuộc.......................50

4.4.1. Phân tích tương quan giữa các nhân tố với biến phụ thuộc HL “Sự hài
lòng của người học với phương pháp E-Learning”................................................ 50
4.4.2. Kiểm định mối quan hệ giữa các đặc điểm cá nhân của học viên với


biến phụ thuộc Y – Phân tích phương sai Anova..................................................... 51


4.5.

Phân tích hồi quy......................................................................................................... 55

4.5.1. Kiểm định hệ số hồi quy (Coefficients) - kiểm định hiện tượng đa cộng
tuyến (Multiple Collinearity)............................................................................................. 56
4.5.2. Kiểm định mức độ phù hợp mô hình (Adjusted R Square, ANOVA) ...
56
4.5.3. Kiểm định phần dư tuân theo phân phối chuẩn...................................... 57

4.5.4. Kiểm định giả thuyết về quan hệ tuyến tính:............................................ 59
4.5.5. Kiểm định hiện tượng tự tương quan của phần dư”- Durbin – Watson
(Autocorrelation)..................................................................................................................... 59
4.5.6. Kiểm định phương sai của sai số không đổi (Heteroskedasticity)...60
4.6.

Thảo luận kết quả nghiên cứu.............................................................................. 60

4.6.1. Thực trạng về hệ thống đào tạo trực tuyến tại Hội Liên hiệp Phụ nữ
TP.HCM....................................................................................................................................... 60
4.6.2. Phân tích thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người
học với phương pháp E-learning tại Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM..........63
Tóm tắt Chương 4....................................................................................................................... 71
CHƯƠNG 5 KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ........................................................ 72
5.1.

Kết luận............................................................................................................................ 72

5.2.
Hàm ý quản trị nhằm nâng cao sự hài lòng của người học với
phương pháp E-learning.......................................................................................................... 73
5.2.1. Về yếu tố thái độ người học................................................................................ 74
5.2.2. Về yếu tố giao diện hệ thống.............................................................................. 75
5.2.3. Về yếu tố chương trình đào tạo........................................................................ 76
5.2.4. Về yếu tố công nghệ................................................................................................ 77
5.2.5. Về yếu tố giảng viên............................................................................................... 78
5.2.6. Về yếu tố tương tác................................................................................................. 79
5.3.

Hạn chế của nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo.........................80


TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT

Chữ viết tắt

Ý nghĩa

01

ANOVA

Phân tích phương sai (Analysis of Variance)

02

SPSS

Phần mềm thống kê cho khoa học xã hội
(Statistical Package for the Social Sciences)

03

EFA


Phân tích nhân tố khám phá
FactorAnalysis)

04

KMO

Hệ số Kaiser-Meyer-Olkin

05

MLR

Hồi quy bội (Multiple Linear Regression)

06

Sig

Mức ý
nghĩa
significancelevel)

07

E-Learning

Electronic Learning

08


TP.HCM

Thành phố Hồ Chí Minh

quan sát

(Exploratory

(Observed


DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Thang đo Thái độ người học (TD) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang

đo của Sun và cộng sự (2006)).................................................................................................... 27
Bảng 3.4: Thang đo Giao diện hệ thống (GD) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang

đo của Sun và cộng sự (2006)).................................................................................................... 30
Bảng 3.5: Thang đo Công nghệ (CN) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang đo của

Sun và cộng sự (2006))................................................................................................................... 31
Bảng 3.6: Thang đo Tương tác (TT) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang đo của

Sun và cộng sự ( 2006)).................................................................................................................. 31
Bảng 3.7: Thang đo Sự hài lòng (HL) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang đo của

Sun và cộng sự (2006))................................................................................................................... 32
Bảng 4.1: Thông tin mẫu nghiên cứu..................................................................................... 37

Bảng 4.2: Kiểm định thang đo “Thái độ người học”...................................................... 39
Bảng 4.3: Kiểm định thang đo “Giảng viên”...................................................................... 40
Bảng 4.4: Kiểm định thang đo “Chương trình đào tạo”.............................................. 41
Bảng 4.5: Kiểm định thang đo “Giao diện hệ thống” lần 1......................................... 42
Bảng 4.6: Kiểm định thang đo “Giao diện hệ thống” lần 2......................................... 43
Bảng 4.7: Kiểm định thang đo “Công nghệ”...................................................................... 44
Bảng 4.8: Kiểm định thang đo “Tương tác”....................................................................... 45
Bảng 4.9: Kiểm định thang đo “Hài lòng”........................................................................... 46
Bảng 4.10: Tổng hợp các biến và thang đo sau phân tích Cronbach’s Alpha....47
Bảng 4.11: Kết quả kiểm định KMO và Bartlett's Test................................................. 48
Bảng 4.12: Kiểm định phương sai trích các nhân tố....................................................... 48
Bảng 4.13: Ma trận xoay nhân tố............................................................................................. 49
Bảng 4.14: Hệ số tương quan Spearman’s rho giữa các biến trong mô hình.....51
Bảng 4.15: Kiểm định trung bình (T-Test) của biến “Hội viên” đối với Y...........52
Bảng 4.16: Kiểm định phương sai bằng nhau của các nhóm “Độ tuổi” đối với Y
................................................................................................................................. 52
Bảng 4.17: Phân tích phương sai Anova của biến “Độ tuổi” đối với Y.................53


Bảng 4.18: Kiểm định phương sai bằng nhau của các nhóm “Nghề nghiệp” đối với

Y................................................................................................................................................................ 53
Bảng 4.19: Phân tích phương sai Anova của biến “Nghề nghiệp” đối với Y......53
Bảng 4.20: Kiểm định phương sai bằng nhau của các nhóm “Trình độ học vấn” đối

với Y........................................................................................................................................................ 54
Bảng 4.21: Phân tích phương sai Anova của biến “Trình độ học vấn” đối với Y
................................................................................................................................. 54
Bảng 4.22: Tổng hợp kết quả phân tích phương sai....................................................... 55
Bảng 4.23: Phân tích hồi quy - kiểm định đa cộng tuyến............................................. 56

Bảng 4.24: Mức độ giải thích của mô hình (Adjusted R Square)............................. 56
Bảng 4.25: Mức độ phù hợp mô hình: Phân tích phương sai ANOVA..................57
Bảng 4.26: Kiểm định Durbin-Watson.................................................................................. 59
Bảng 4.27: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố thái độ người học...................64
Bảng 4.28: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố giao diện hệ thống..................65
Bảng 4.29: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố chương trình đào tạo............66
Bảng 4.30: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố công nghệ................................... 68
Bảng 4.31: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố giảng viên................................... 69
Bảng 4.32: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố tương tác.................................... 70


DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1: Mô hình nghiên cứu của Wang (2003)................................................ 13
Hình 2.2: Mô hình nghiên cứu của Sun và cộng sự (2006)................................. 15
Hình 2.3: Mô hình nghiên cứu của Nguyễn Hữu Quy (2014)............................16
Hình 2.4: Mô hình nghiên cứu đề xuất.................................................................................. 23
Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu................................................................................................ 24
Hình 4.2: Biểu đồ phân phối chuẩn của phần dư............................................................ 57
Hình 4.3: Biểu đồ Q-Q plot......................................................................................................... 58
Hình 4.4: Biểu đồ Scatter Plot – Phân tán phần dư........................................................ 59


TÓM TẮT
Hệ thống đào tạo trực tuyến nhằm tạo cơ hội tiếp cận, chia sẻ những
kiến thức, kinh nghiệm trong việc ứng dụng đào tạo, nâng cao chất lượng, bồi
dưỡng nguồn nhân lực. Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của
người học với phương pháp E-Learning là rất quan trọng, từ kết quả nghiên
cứu đề xuất các hàm ý, nhằm nâng cao sự hài lòng của người học với phương
pháp E-Learning và góp phần nâng cao chất lượng và hoạt động của Hội Liên
hiệp Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh.

Nghiên cứu vận dụng phương pháp nghiên cứu định tính và nghiên cứu
định lượng. Nghiên cứu định tính nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài
lòng của người học với phương pháp E-Learning. Nghiên cứu định lượng được
tiến hành trên 240 phiếu khảo sát hợp lệ. Tác giả sử dụng phần mềm SPSS16.0 để
kiểm định thang đo qua hệ số Cronbach’Alpha, kiểm định mô hình bằng phân tích
nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi quy và kiểm định sự khác biệt.
Kết quả nghiên cứu đã xác định được có 6 nhân tố tác động đến sự hài lòng
của người học theo thứ tự là: nhân tố tác động mạnh nhất là “Thái độ người học”, thứ
hai là “Giao diện hệ thống”, thứ ba là “Chương trình đào tạo”, thứ tư là “Công
nghệ”, thứ năm là “Giảng viên” và nhân tố tác động yếu nhất là “Tương tác”.

Kết quả của nghiên cứu này giúp cho Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Hồ
Chí Minh hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với
phương pháp E-Learning. Từ đó, có thể khẳng định, đào tạo từ xa E-Learning là
một xu thế tất yếu trong sự phát triển. Chất lượng trong đào tạo luôn phải được
đặt lên hàng đầu, hướng tới người học, làm cho người học có được sự thoải mái, sự
tin tưởng, hoàn toàn hài lòng đối với khóa học. Kết quả của nghiên cứu còn góp
phần bổ sung thêm vào hệ thống thang đo và mô hình nghiên cứu các yếu tố ảnh
hưởng đến sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning.

Từ khóa: Sự hài lòng của người học; Học tập điện tử; Hội viên Phụ nữ


ABSTRACT
The online training system aims to create opportunities to access and
share knowledge and experience in the application of training, quality
improvement and training of human resources. Researching the factors
affecting learners' satisfaction with the E-Learning method is very important,
from the research results suggesting the implications, to improve learners'
satisfaction with the E-learning method. Learning and contributing to

improving the quality and operation of Ho Chi Minh City Women's Union.
Research on applying qualitative research methods and quantitative
research. Qualitative research to determine factors affecting learners'
satisfaction with the method E-Learning. Quantitative research was conducted
on 240 valid questionnaires. The author uses the software SPSS16.0 to test the
scale via Cronbach’Alpha coefficient, model verification by factor analysis
"discovery" (EFA), regression analysis and test of differences.
The research results have identified 6 factors affecting the satisfaction of
learners in order: the most powerful factor is "Learner attitude", the second is
"Interface The system", the third is "Training program", the fourth is "Technology",
the fifth is "Lecturer", and the operative factor the weakest is "Interaction".

The results of this research help the HCMC Women's Union understand the
factors that affect the satisfaction of learner to E learning carefully the factors
affecting Learners’s satisfaction to the E-Learning method. Since then, it can be
affirmed that The education with E learning is an inevitable trend in the
development. Quality in training must always be top priority, towards learners,
making learners comfortable, confident, completely satisfied with the course. The
results of the research also contribute to adding the scale system and research
model of factors affecting learners’s satisfaction to the E-Learning method.

Keywords: learner’s satisfaction; E-Learning; member’s women union


1

CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU

1.1.


Lý do chọn đề tài
Ngày nay Internet không chỉ là mạng truyền thông mà còn là phương tiện

trao đổi thông tin, cách thức học tập, làm việc và hoạt động nghiên cứu của hàng
triệu người trên toàn thế giới. Trong thời kỳ đầu Internet Việt Nam phát triển
chậm cả về quy mô lẫn chất lượng, nhưng khoảng 10 năm trở lại đây với tốc độ
phát triển nhanh chóng, Internet đã trở thành phương tiện truyền thông phổ biến.

Ngày nay việc học tập với phương pháp E-Learning (Electronic
Learning) đã trở nên phổ biến, người học có thể chủ động chọn khóa học, thời
gian học thích hợp và có thể học ở bất cứ đâu, chỉ cần kết nối với Internet.
E-Learning có nhiều ưu điểm như cho phép người học có thể học mọi
lúc, mọi nơi và chủ động trong việc lập kế hoạc hoc tập. Cho phép người dạy
cập nhật nội dung đào tạo một cách thường xuyên và có thể đánh giá người học
thông qua hệ thống tự đánh giá. Cho phép người quản lý thực hiện công tác
quản lý một cách tự động.
Trên thế giới có khá nhiều nghiên cứu về E-Learning, một số nghiên cứu
đã cung cấp những lợi ích và lợi thế xuất phát từ việc áp dụng công nghệ ELearning vào trường học (Klein và Ware, 2003; Alganhtani, 2011; Hameed và
cộng sự, 2008; Marc, 2002; Wentling và cộng sự, 2000; Nichols, 2003).
Ở

Việt Nam cũng có những nghiên cứu liên quan đến việc áp dụng E-

Learning trong học tập và đào tạo như: “Nghiên cứu tích hợp các yếu tố ảnh
hưởng đến hài lòng của người học vào hệ thống E-Learning: một tình huống tại
trường Đại học Kinh tế - Luật” tác giả Vũ Thúy Hằng và Nguyễn Mạnh Tuân
(2013). “Nghiên cứu xây dựng hệ thống E-Learning hỗ trợ trong đào tạo theo học



2

chế tín chỉ” tác giả Nguyễn Văn Linh (2013). Những nghiên cứu ở trên, các tác giả
nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học đối với E-Learning.

Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM là tổ chức chính trị - xã hội đại diện cho
quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp phụ nữ thành phố; phấn
đấu vì sự phát triển của phụ nữ và bình đẳng giới. Bám sát chức năng của Hội,
nhiệm vụ chính trị của đất nước, xu thế Hội nhập quốc tế và nhu cầu, nguyện
vọng của phụ nữ; Hội đã giữ vững vai trò nòng cốt trong công tác phụ nữ của
thành phố. Phát huy tiềm năng to lớn, đại diện cho tiếng nói của phụ nữ, tạo
được phong trào sôi động trong các tầng lớp phụ nữ là nhiệm vụ nặng nề của
Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố. Để phát huy tốt vai trò của Hội Liên hiệp Phụ
nữ Thành phố và nâng cao một bước về chất lượng hoạt động Hội Liên hiệp
Phụ nữ Thành phố trong thời gian tới, trước những cơ hội và thách thức của
tiến trình hội nhập và mở cửa thì kênh học tập và bồi dưỡng, kiến thức, kỹ năng
thiết thực cho chị em phụ nữ trong thời đại công nghệ 4.0 là cần thiết.
Với mục đích ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác đào tạo, bồi
dưỡng và đem đến sự thuận tiện cho hội viên phụ nữ thành phố trong việc học
tập mọi lúc, mọi nơi, tiết kiệm chi phí, tiết kiệm thời gian, uyển chuyển và linh
động trong công tác tổ chức đào tạo cán bộ Hội các cấp, cũng như ứng dụng
công nghệ theo hướng đào tạo từ xa linh hoạt, phù hợp với đặc điểm của
TP.HCM - đô thị đặc biệt, năng động.
Hệ thống đào tạo trực tuyến của Hội LHPN TP.HCM hoàn thành đưa vào đào
tạo thử nghiệm năm 2014, đã thể hiện sự nỗ lực của Hội LHPN Thành phố trong việc
tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đáp ứng phần nào nhu cầu học tập của cán
bộ, hội viên phụ nữ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đến nay, hệ
thống ngày càng được đầu tư, chăm chút, đã xây dựng được bộ danh mục với 193 bài
giảng, tổ chức đào tạo 108 lớp trực tuyến, với 107.308 lượt người tham gia học, với
nhiều bài giảng bổ trợ kiến thức cho cán bộ Hội, kỹ năng sống cho đến các kiến thức

gia đình cho hội viên phụ nữ, với các giảng viên có


3

nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy, truyền đạt kiến thức với phương pháp,
hình thức thu hút, dễ theo dõi, dễ nhớ, dễ hiểu.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện, hệ thống phần mềm học trực tuyến
của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM còn gặp một số khó khăn như Giảng viên chưa
có sự đồng đều về trình độ chuyên môn và kinh nghiệm giảng dạy, nên chất lượng
giảng dạy chưa ổn định, bên cạnh một số cán bộ, hội viên phụ nữ đa số lớn tuổi,
nên việc học với phương pháp E-Learning cũng gặp khó khăn trong phương pháp
đào tạo này. Yếu tố Giảng viên chưa có kinh nghiệm giảng dạy nên hội viên, phụ
nữ chưa thật sự tin tưởng phương pháp E-Learning có thể đem lại hiệu quả trong
đào tạo, từ đó thiếu sự cố gắng trong học tập theo phương pháp này, thì sẽ ảnh
hưởng đến việc nâng cao chất lượng và hoạt động của Hội Liên hiệp Phụ nữ,
nhưng lại chưa có nghiên cứu nào về các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của
người học với phương pháp E-Learning, để giúp Hội nâng cao sự hài lòng của
người học với phương pháp E-Learning, vì vậy cần xác định những yếu tố chính
dẫn đến sự thành công của phương pháp đào tạo này, cũng như những vấn đề còn
khó khăn, tồn tại của Hội Liên hiệp Phụ nữ bằng phương pháp này.

Như đã trình bày ở trên, thế giới đã có nhiều lý thuyết, mô hình nghiên
cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học trực tuyến, nhưng
việc áp dụng một mô hình vào hoàn cảnh của nước ta có thể chưa phù hợp. Do
vậy để có một cơ sở, một định hướng để phát triển và thu hút sự quan tâm dẫn
đến tăng số lượng người học trực tuyến, cần phải có hiểu biết và nắm bắt được
những yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học trực tuyến. Nắm bắt sự
cần thiết và thực tiễn của vấn đề, tôi thực hiện đề tài: “Các yếu tố ảnh hưởng
đến sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning: nghiên cứu tại Hội

Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM”, qua đó nhằm đề ra một số hàm ý để nâng cao sự
hài lòng của người học với phương pháp E-Learning của Hội LHPN TP.
1.2.

Mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu này nhằm đạt được các mục tiêu cụ thể sau:


4

- Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với
phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
- Xác định mức độ tác động của các yếu tố này đến sự hài lòng của người
học với phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
- Đề xuất một số hàm ý nhằm nâng cao sự hài lòng của người học với
phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
1.2.1. Câu hỏi nghiên cứu
 Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với
phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM?
 Mức độ tác động của các yếu tố này đến sự hài lòng của người học?
 Những hàm ý nào được đề xuất để nâng cao sự hài lòng cho người
học với phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM?
1.2.2. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
 Đối tượng nghiên cứu là: các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của
người học với phương pháp E-Learning.
 Đối tượng khảo sát là cán bộ, hội viên và phụ nữ tham gia học với
phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
 Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài
lòng của người học với phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ

TP.HCM, thực hiện trong tháng 3 năm 2019.
1.3.

Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng:

Nghiên cứu định tính: được thực hiện thông qua thảo luận với 2 nhóm:
- Nhóm 1 gồm 7 nhân viên là Thường trực Hội LHPN các quận/huyện,
phường/xã đã tham gia học với phương pháp E-Learning.


5

- Nhóm 2 gồm 5 nhà quản lý vận hành hệ thống đào tạo trực tuyến của
Hội Liện hiệp Phụ nữ TP.HCM.
Mục đích của nghiên cứu định tính là nhằm bổ sung các yếu tố ảnh hưởng
đến sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning của Hội LHPN Thành
phố, từ đó hoàn thiện bảng câu hỏi và thu thập các thông tin cần thiết liên quan
đến đối tượng nghiên cứu nhằm phục vụ cho nghiên cứu định lượng.
Nghiên cứu định lượng: được thực hiện thông qua bảng câu hỏi. Mẫu được
chọn theo phương pháp thuận tiện; các phương pháp để phân tích bao gồm: thống
kê mô tả, phân tích nhân tố khám phá, phân tích tương quan, phân tích hồi quy
tuyến tính bội, phân tích ANOVA… Sử dụng phần mềm SPSS 16.0 để phân tích.

1.4.

Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu này đem lại một số ý nghĩa về thực tiễn cụ thể như sau:
- Hiểu rõ hơn về vai trò các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người


học với phương pháp E-Learning của Hội LHPN Thành phố.
- Xem xét tác động của các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người
học bằng phương pháp E-Learning của Hội LHPN Thành phố, qua đó đưa ra
được các kiến nghị cho vấn đề nâng cao sự hài lòng cho người học với phương
pháp E-Learning của Hội LHPN Thành phố.
1.5.

Kết cấu luận văn

Chương 1: Tổng quan về nghiên cứu
Trình bày một cách tổng quát về lý do chọn đề tài, sau đó sẽ xác định mục tiêu,
đối tượng phạm vi nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu, để
thực hiện luận văn, cuối cùng là ý nghĩa của việc nghiên cứu và bố cục luận văn.

Chương 2: Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu
Giới thiệu cơ sở lý thuyết, mô hình tham khảo và các nghiên cứu trong nước
và nước ngoài đã thực hiện trước đây. Từ đó đề xuất mô hình nghiên cứu các yếu tố


6

ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning: nghiên
cứu tại Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu
Trình bày phương pháp nghiên cứu, quy trình nghiên cứu, xây dựng thang
đo, các đánh giá và kiểm định thang đo cho khái niệm trong mô hình, kiểm
định sự phù hợp của mô hình và kiểm định các giả thuyết đề ra.
Chương 4: Kết quả nghiên cứu
Trình bày kết quả phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của
người học của người học với phương pháp E-Learning: nghiên cứu tại Hội

Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
Chương 5: Kết luận và hàm ý quản trị
Tóm tắt các kết quả chính của luận văn, từ đó đưa ra các đề xuất nâng
cao sự hài lòng cho người học với phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp
Phụ nữ TP.HCM. Bên cạnh đó luận văn cũng đưa ra những đóng góp của đề
tài, các hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo.


7

CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU

2.1. Sự hài lòng
2.1.1. Sự hài lòng của người học
Theo Woodruff (1997), sự hài lòng được định nghĩa là cảm giác tích cực
hay tiêu cực nói chung về giá trị thực của dịch vụ nhận được từ một nhà cung cấp.

Philip Kotler (2000) định nghĩa sự hài lòng là mức độ của trạng thái
cảm giác con người bắt nguồn từ việc so sánh kết quả thu được từ sản phẩm
với những kỳ vọng của người đó. Mức độ hài lòng phụ thuộc sự khác biệt giữa
kết quả nhận được và kỳ vọng.
Theo Lin & Sun (2009), sự hài lòng là một chỉ số đo lường sự trải
nghiệm liên quan tới đánh giá của khách hàng về việc mua sắm trong quá khứ
và những trải nghiệm mua sắm của họ.
Theo Võ Khánh Toàn (2008), hài lòng của khách hàng là sự đánh giá,
cảm giác của khách hàng về một sản phẩm hay dịch vụ đã đáp ứng được
những nhu cầu và mong đợi của khách hàng.
Sự hài lòng của người học có thể là chỉ tiêu về một số điều kiện học tập,
khả năng của người học để phát triển và thành công, kết quả học tập và duy trì

việc học (Roberts và cộng sự 2005).
Sự hài lòng thường không rõ ràng và tùy thuộc vào quan niệm của con
người. Sự hài lòng khác nhau đối với những trường hợp và đối tượng khác
nhau. Điều kiện của sự hài lòng phụ thuộc nhiều vào tâm trạng và nhận thức
của con người, thường biểu hiện bằng hành động trung thành với sản phẩm hay
gắn bó với tổ chức. Cấp độ hài lòng còn tùy thuộc vào những lựa chọn thay thế
của người học có một lựa chọn khác so với cái hiên tại (O’dell, 2009).


8

Trong nghiên cứu của Urdan và Weggen (2000), nêu ra sự hài lòng của
người học có thể đo lường bằng các yếu tố sau: nội dung khóa học, phương
pháp giảng dạy, tài liệu giảng dạy, môi trường và giá trị bài học.
Đối với chương trình đào tạo trong các cơ quan thì sự hài lòng của người
học, hiệu quả của người học và khả năng ứng dụng vào công việc là kết quả cần
thiết. Các nhà quản trị thường yêu cầu từ phía đào tạo đưa ra phương pháp đo
lường và đánh giá chương trình đào tạo. Theo Kirkpatrick (1983) đã đưa ra mô
hình 4 cấp độ đo lường sự hài lòng đối với chương trình đào tạo là: phản ứng,
học tập, hành động và kết quả. Mô hình này có thể dùng để đo lường kết quả
đào tạo bằng phương pháp E-Learning và phương pháp truyền thống.
2.1.2. Sự hài lòng đối với đào tạo bằng phương pháp E-Learning
Vấn đề quan trọng của đào tạo, đặc biệt là hiệu quả sẽ đạt được khi người
học cùng tham gia vào quá trình thực hiện chương trình (Gaither, 2009). Đào tạo
bằng phương pháp E-Learning tạo điều kiện cho người học suy nghĩ kỹ hơn, phân
tích tổng thể nội dung học tập tốt hơn, tìm hiểu thông tin kỹ hơn, có sự trao đổi
giữa các thành viên trong nhóm học.Hơn nữa, sự hài lòng của người học có tác
động quan trọng đến quyết định có lựa chọn tiếp tục tham gia các khóa học bằng
phương pháp E-Learning tiếp theo hay không. Cho nên khi đo lường hiệu quả của
chương trình đào tạo thì biến hài lòng cần được quan tâm đặc biệt.

Có thể nói sự hài lòng của người học được thể hiện trên rất nhiều phương diện,
cảm nhận về chất lượng hệ thống thông tin trực tuyến, chất lượng đội ngũ giảng viên
hướng dẫn và chất lượng đào tạo. Daniel và Yi-shun (2008) kết luận có 4 nhóm chính
để đo lường sự hài lòng của sinh viên đối với E-Learning: (1) Nội dung và thiết kế thể
hiện qua bài giảng cần được cập nhật liên tục và nội dung phải thể hiện hiệu quả và
hữu ích đối với người học; (2) Cộng đồng học tập gồm người hướng dẫn, sinh viên
trong và ngoài lớp, sự thuận tiện trong thảo luận với giảng viên, sinh viên và sự dễ
dàng trong chia sẻ thông tin; (3) Cá nhân hóa thể hiện tính chủ động của người học
trong việc kiểm soát quá trình học tập từ phía người học


9

và giảng viên; và (4) Khía cạnh công nghệ liên quan đến đến sự thân thiện và
dễ tương tác với người dùng, sự ổn định trong hoạt động và sử dụng hiệu quả
các thành phần trong hệthống.
2.2. Đào tạo
2.2.1. Khái niệm
Theo Davis và Davis (1998), đào tạo liên quan đến phát triển kỹ năng,
kiến thức vận hành và vận dụng vào xử lý tình huống cho người học để họ làm
việc hiệu quả và hiệu suất hơn và đưa ra rằng đào tạo giúp tổ chức đạt được
mục đích và mục tiêu, đồng thời phát triển nguồn nhân lực. Đào tạo có định
hướng vào hiện tại, chú trọng vào công việc hiện tại, giúp cá nhân có kỹ năng
cần thiết để thực hiện tốt công việc hiện tại.
2.2.2. Đào tạo truyền thống
Đào tạo truyền thống là những khóa học được tổ chức tại lớp học, người
hướng dẫn và người học tập trung tại một địa điểm cụ thể (Gaither, 2009). Sự
chuẩn bị và kiến thức của người hướng dẫn sẽ là những yếu tố quan trọng truyền
đạt tới người học nhằm đảm bảo người học lĩnh hội được kiến thức. Tuy nhiên,
những đặc tính về đạo đức, tư cách và kỹ năng tương tác với người học của giảng

viên là yếu tố quan trọng dẫn đến thành công của bài học (Gaither, 2009). Những
lợi thế của chương trình đào tạo truyền thống là: Có cơ hội tiếp xúc, trao đổi bài
học giữa giáo viên và người học và giữa các người học với nhau. Những biểu hiện
cảm xúc được thể hiện rõ nét trong quá trình đào tạo giúp cho giảng viên có cơ hội
nắm bắt và điều chỉnh lại cách thức truyền đạt của mình.

2.2.3. Đào tạo bằng phương pháp E-Learning
Đào tạo từ xa E-Learning (còn gọi là đào tạo trực tuyến) là một hình thức
học tập, trong đó có sự giãn cách về thời gian và không gian giữa người học và
người dạy (Verduin và Clark, 1991).Với sự phát triển không ngừng của khoa học


10

công nghệ, người học có thể sử dụng nhiều hình thức khác nhau thông qua
phương tiện truyền thông khác nhau để đạt được mục đích học tập của mình.
Theo quan điểm của Moore và các cộng sự (2003) thì phương pháp ELearning thiên về lý thuyết, về sự độc lập và tự chủ trong học tập, có 4 thành tố
cơ bản trong mọi tình huống giảng dạy và học tập: giáo viên, người học, hệ
thống truyền tải kiến thức và nội dung học tập. Theo Moore, các chương trình
đào tạo từ xa dựa trên hai biến “cấu trúc” và “đối thoại” để phân loại. Thiết kế
khóa học và các phương tiện truyền đạt kiến thức là biến cấu trúc, mối quan hệ
giữa người dạy và sinh viên, giữa sinh viên với sinh viên là biến “đối thoại”.
Khái niệm tự chủ hay khái niệm độc lập trong học tập còn được Moore nhắc
đến như một tính chất đặc thù cá nhân nhằm đạt được mục tiêu học tập.
Theo Hall (2003), O’Neill và cộng sự (2004), phương pháp E-Learning có
thể được định nghĩa như là hướng dẫn điện tử được cung cấp thông qua mạng
Internet, mạng nội bộ, và các nền tảng đa phương tiện như CD-ROM hoặc DVD.

Theo Liaw và cộng sự (2007), phương pháp E-Learning đề cập đến việc
sử dụng công nghệ Internet để cung cấp một loạt các giải pháp nhằm nâng cao

kiến thức và hiệu suất.
Theo Resta và Patru (2010) (trong UNESCO publication), phương pháp
E-Learning là hình thức học tập bằng truyền thông qua mạng Internet theo
cách tương tác với nội dung học tập và được thiết kế dựa trên nền tảng phương
pháp dạy học.
Phương pháp E-Learning hỗ trợ học tập thông qua công nghệ (Gupta và
Bostrom, 2013), hỗ trợ học tập cho các công việc liên quan đến nhiều cá nhân
và đồng thời cũng cho phép việc trao đổi kinh nghiệm không giới hạn không
gian và thời gian (Hofmann và Jarosch, 2011). Và là môi trường cho sự tương
tác của người học với các tài liệu học tập, người học và giảng viên được hỗ trợ
bởi công nghệ (Alavi và Leidner, 2001; Volery và Lord, 2000).


11

2.2.4. Sự thành công của E-Learning
Theo Seddon (1997), khái niệm thành công trong hệ thống thông tin là
thước đo mức độ đánh giá của một người về hệ thống, và theo đó, mô hình đa
chiều đánh giá thành công của hệthống thông tin: Khung thứ nhất gồm các thước
đo chất lượng của thông tin và hệ thống nhằm đo lường thành công về mặt kỹ
thuật; trong đó, chất lượng của thông tin thể hiện qua mức độ liên quan, tính kịp
thời và độchính xác của thông tin lấy từ hệ thống. Tuy nhiên, E-Learning không
phải là hệ thống phục vụ việc ra quyết định nên việc đo lường chất lượng của
thông tin được xem là nội dung bài giảng cần đảm bảo tính hoàn chỉnh, dễ hiểu,
liên quan đến khóa học và bảo mật. Còn chất lượng của hệ thống đề cập đến vấn
đề lỗi trong hệ thống, tính thống nhất của các giao diện, tính dễ sử dụng, chất
lượng của tài liệu hướng dẫn sử dụng và việc bảo trì các đoạn mã lập trình.

Khung thứ hai đề cập thước đo cảm tính về lợi ích của hệ thống thông tin,
bao gồm hai thành phần là tính hữu dụng được nhận thức và sự hài lòng của

người dùng. Thước đo tính hữu dụng là thang đo cảm tính về mức độ tin tưởng
của người dùng với việc sử dụng hệ thống có thể nâng cao hiệu quả công việc
của họ, của nhóm hay toàn tổ chức.
Theo Delone và Mclean (2003), sự thành công của hệ thống thông tinđược cải
tiến từ mô hình của chính hai tác giả này năm 1992, nhằm tập trung vào đo lường các
yếu tố thành công của hệ thống trực tuyến, trong đó có thêm thước đo về chất lượng
dịch vụ. Đây là sự hỗ trợ từ phía nhà cung cấp hệ thống thông tin trong việc bảo trì hệ
thống, hướng dẫn người dùng, và xử lýsự cố phát sinh. Còn yếu tố chất lượng của
dịch vụ có ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học do sự phức tạp vốn có của hệ
thống thông tin và sự hỗ trợ từ các nhân viên của tổ chức triển khai hệ thống là cần
thiết trong việc hướng dẫn sử dụng và xử lý lỗi liên quan. Ngoài ra, thước đo hài lòng
của người sử dụng còn ảnh hưởng đến ý định của họ về việc tiếp tục sử dụng hệ thống
thông tin. Cụ thể là người học hài lòng khi họ nhận thấy lợi


12

ích nhận được nhiều hơn so với chi phí bỏ ra từ việc sử dụng hệ thống ở góc độ
cá nhân hay tổ chức.
Theo Selim(2007), sự hài lòng của nguời học chiếm vị trí quan trọng
trong ý định sử dụng hệ thống trong hiện tại lẫn tương lai. Vì vậy, tập trung
vào những yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với ý nghĩa là ELearning sẽ thành công hơn khi người học đạt được độ hài lòng caohơn.
2.3. Một số nghiên cứu trước có liên quan
2.3.1. Nghiên cứu của Wang (2003)
Nghiên cứu Wang (2003) đã thực hiện đánh giá sự hài lòng của người học
với phương pháp E-Learning. Để đảm bảo các yếu tố không bị bỏ sót, Wang đã
tiến hành nghiên cứu định tính bằng việc: Tiến hành phỏng vấn 2 chuyên gia, 4
giáo viên đại học, 10 người học. Sau đó ông đã xây dựng bảng câu hỏi khảo sát
dựa theo thang đo Likert 5 và tiến hành khảo sát 116 sinh viên tại Taiwan. Kết
quả nghiên cứu của Wang đã xác định 4 yếu tố trong hoạt động đào tạo với

phương pháp E-Learning ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học là thái độ
người học, giảng viên, chương trình đào tạo và giao diện của hệ thống.

+ Thái độ người học: Sự hài lòng của người học với phương pháp ELearning được dựa trên thái độ của người học đó đối với các công nghệ thông
tin và truyền thông (Arbaugh, 2002). Chương trình đào tạo với phương pháp
E-Learning cần các người học thành thạo về máy tính và kết quả học sẽ rất tốt
khi người học có thái độ tích cực đối với máy tính.
+ Giảng viên: Giảng viên đóng một vai trò quan trọng, hướng dẫn được
sự chú ý của người học đối với môn học và bài học (Collis, 1995). Sự hài lòng
của người học và sự chấp nhận của chương trình đào tạo với E-Learning bị
ảnh hưởng bởi phong cách giảng dạy của giảng viên, thái độ của giảng viên đối
với việc cung cấp các bài giảng theo cách thân thiện và cung cấp nội dung chất
lượng (Webster và Hackley, 1997).