Kỹ thuật viên chẩn đoán Hệ thống phanh ABS,EBD và BA
-1-
Khái quát chung
ý tưởng về chức năng của ABS (Hệ thống phanh
chống bó cứng)
Để tránh cho các lốp không bị bó cứng và làm mất khả năng
quay vô lăng trong khi phanh khẩn cấp, nên lặp lại động tác
đạp và nhả bàn đạp phanh nhiều lần.
Tuy nhiên, không có thời gian để thực hiện việc này trong
khi phanh khẩn cấp.
Hệ thống ABS dùng một máy tính để xác định tình trạng
quay của 4 bánh xe trong khi phanh và có thể tự động đạp
và nhả phanh.
Sự khác nhau về tỷ lệ giữa tốc độ của xe và tốc độ của các
bánh xe được gọi là hệ số trượt.
Khi sự chênh lệch giữa tốc độ của xe và tốc độ của các
bánh xe trở nên quá lớn, sự quay trượt sẽ xảy ra giữa các
lốp và mặt đường.
Điều này cũng tạo nên ma sát và cuối cùng có thể tác động
như một lực phanh và làm chậm tốc độ của xe.
Mối quan hệ giữa lực phanh và hệ số trượt có thể hiểu rõ
hơn qua đồ thị ở bên trái.
Lực phanh không tỷ lệ với hệ số trượt, và đạt được cực đại
khi hệ số trượt nằm trong khoảng 10-30%
Vượt quá 30%, lực phanh sẽ giảm dần. Do đó, để duy trì
mức tối đa của lực phanh, cần phải duy trì hệ số trượt trong
giới hạn 10-30% ở mọi thời điểm.
Ngoài ra, cũng cần phải giữ lực quay vòng ở mức cao để
duy trì sự ổn định về hướng. Để thực hiện điều này, người ta
thiết kế hệ thống ABS để tăng hiệu suất phanh tối đa bằng
cách sử dụng hệ số trượt là 10-30% bất kể các điều kiện
của mặt đường, đồng thời giữ lực quay vòng càng cao càng
tốt để duy trì sự ổn định về hướng.
Gợi ý:
1. Trên các mặt đường trơn có hệ số ma sát (m) thấp, vì
quãng đường phanh tăng lên so với các mặt đường có trị
số m cao, nên ngay cả khi có ABS tác động, vẫn phải
giảm tốc độ khi chạy trên các mặt đường đó.
2. Trên các đường thô nhám, hoặc trên sỏi hoặc đường có
tuyết mới, tác động của ABS có thể dẫn đến quãng đường
hãm dài hơn các xe không lắp ABS.
Ngoài ra, tiếng động và độ rung phát sinh khi tác động ABS
báo cho người lái biết rằng ABS đang hoạt động.
(1/1)
www.oto-hui.com
Kỹ thuật viên chẩn đoán Hệ thống phanh ABS,EBD và BA
-2-
Cấu tạo Khái quát chung
Hệ thống ABS có các bộ phận sau đây
1. ECU điều khiển trượt
Bộ phận này xác định mức trượt giữa bánh
xe và mặt đường dựa vào các tín hiệu từ các
cảm biến, và điều khiển bộ chấp hành của
phanh.
Gần đây, một số kiểu xe có ECU điều khiển
trượt lắp trong bộ chấp hành của phanh.
2. Bộ chấp hành của phanh
Bộ chấp hành của phanh điều khiển áp suất
thuỷ lực của các xilanh ở bánh xe bằng tín
hiệu ra của ECU điều khiển trượt.
3. Cảm biến tốc độ
Cảm biến tốc độ phát hiện tốc độ của từng
bánh xe và truyền tín hiệu đến ECU điều
khiển trượt.
4. Đồng hồ táp lô
(1) Đèn báo của ABS
Khi ECU phát hiện thấy sự trục trặc ở ABS
hoặc hệ thống hỗ trợ phanh, đèn này bật
sáng để báo cho người lái.
2) Đèn báo hệ thống phanh
Khi đèn này sáng lên đồng thời với đèn báo
của ABS, nó báo cho người lái biết rằng có
trục trặc ở hệ thống ABS và EBD.
Gợi ý:
Khi ECU điều khiển trượt bị hỏng
Bình thường, đèn báo này không sáng lên do
tín hiệu của ECU truyền đến đồng hồ táp lô
hoặc rơle điều khiển ABS.
Nếu ECU bị hỏng và không có tín hiệu, đèn báo
của ABS, đèn báo hệ thống phanh, đèn báo
ngắt TRC (ở các xe có trang bị TRC), và đèn
báo VSC (ở các xe có trang bị VSC) luôn bật
sáng.
(1/1)
www.oto-hui.com
Kỹ thuật viên chẩn đoán Hệ thống phanh ABS,EBD và BA
-3-
5. Công tắc đèn phanh
Công tắc này phát hiện bàn đạp phanh
đã được đạp xuống và truyền tín hiệu đến
ECU điều khiển trượt
ABS sử dụng tín hiệu của công tắc đèn
phanh. Tuy nhiên dù tín hiệu công tắc đèn
phanh vì công tắc đèn phanh bị hỏng, việc
điều khiển ABS vẫn được thực hiện khi các
lốp bị bó cứng. Trong trường hợp này, việc
điều khiển bắt đầu khi hệ số trượt đã trở nên
cao hơn (các bánh xe có xu hướng khoá
cứng) so với khi công tắc đèn phanh hoạt
động bình thường.
6. Cảm biến giảm tốc (chỉ có ở một số kiểu xe)
Cảm biến giảm tốc cảm nhận mức giảm tốc
của xe và truyền tín hiệu đến ECU điều
khiển trượt.
Bộ ECU đánh giá chính xác các điều kiện
của mặt đường bằng các tín hiệu này và sẽ
thực hiện các biện pháp điều khiển thích
hợp.
(1/1)
Điều khiển ECU điều khiển trượt
1. Khái quát chung
Dựa vào tín hiệu của các cảm biến tốc độ,
ECU điều khiển trượt cảm nhận tốc độ quay
của các bánh xe cũng như tốc độ của xe.
Trong khi phanh, mặc dù tốc độ quay của
các bánh xe giảm xuống, mức giảm tốc sẽ
thay đổi tuỳ theo cả tốc độ của xe trong khi
phanh và các tình trạng của mặt đường, như
mặt đường nhựa khô, ướt hoặc có băng,
v.v...
Nói khác đi, ECU đánh giá mức trượt giữa
các bánh xe và mặt đường từ sự thay đổi tốc
độ quay của bánh xe trong khi phanh và
điều khiển các van điện từ của bộ chấp
hành của phanh theo 3 chế độ: giảm áp
suất, giữ áp suất và tăng áp suất để điều
khiển tối ưu tốc độ của các bánh xe.
(1/4)
www.oto-hui.com
Kỹ thuật viên chẩn đoán Hệ thống phanh ABS,EBD và BA
-4-
2. Điều khiển
ECU liên tục nhận được các tín hiệu tốc độ của bánh xe
từ 4 cảm biến tốc độ, và ước tính tốc độ của xe bằng
cách tính toán tốc độ và sự giảm tốc của mỗi bánh xe.
Khi đạp bàn đạp phanh, áp suất thuỷ lực trong mỗi xilanh
ở bánh xe bắt đầu tăng lên, và tốc độ của bánh xe bắt
đầu giảm xuống. Nếu bất kỳ bánh xe nào dường như sắp
bị bó cứng, ECU sẽ giảm áp suất thuỷ lực trong xilanh
của bánh xe đó.
(1) Điều chỉnh tốc độ của bánh xe
<1> Khoảng A
ECU điều khiển trượt đặt các van điện từ vào chế độ
giảm áp suất theo mức giảm tốc của các bánh xe, như
vậy sẽ giảm áp suất thuỷ lực trong xilanh của bánh xe.
Sau khi áp suất hạ xuống, ECU chuyển các van điện từ
sang chế độ giữ để theo dõi sự thay đổi tốc độ của
bánh xe.
Nếu ECU cho rằng cần tiếp tục giảm áp suất thuỷ lực, nó
sẽ lại giảm áp suất này.
<2> Khoảng B
Khi áp suất thuỷ lực bên trong xilanh của bánh xe giảm
(khoảng A), áp suất thuỷ lực tác động vào bánh xe này
giảm xuống.
Điều này làm cho bánh xe sắp bị khoá chặt sẽ tăng tốc
độ. Tuy nhiên, nếu áp suất thuỷ lực giảm xuống, lực
phanh tác động vào bánh xe này sẽ trở nên quá thấp.
Để tránh điều này, ECU đặt các van điện từ lần lượt vào
chế độ tăng áp suất và chế độ giữ để bánh xe sắp bị
khoá sẽ hồi phục tốc độ.
<3> Khoảng C
Khi áp suất thuỷ lực trong xilanh của bánh xe được ECU
tăng lên dần dần (khoảng B), bánh xe lại có xu hướng bị
khoá.
Do đó, ECU lại chuyển các van điện từ về chế độ giảm
áp suất để giảm áp suất bên trong xilanh của bánh xe
này.
<4> Khoảng D
Vì áp suất thuỷ lực trong xilanh của bánh xe này lại giảm
(khoảng C), ECU lại bắt đầu tăng áp suất như trong
khoảng B
(2/4)
www.oto-hui.com
Kỹ thuật viên chẩn đoán Hệ thống phanh ABS,EBD và BA
-5-
(2) Chức năng kiểm tra ban đầu
ECU điều khiển trượt điều khiển các van điện từ và các
môtơ bơm theo trình tự để kiểm tra hệ thống điện của
ABS. Chức năng này hoạt động mỗi khi bật khoá điện
sang vị trí ON và xe đang chạy ở tốc độ lớn hơn 6 km/h,
với đèn phanh tắt OFF.
Nó chỉ hoạt động một lần sau mỗi khi khoá điện bật ON.
(3/4)
www.oto-hui.com
Kỹ thuật viên chẩn đoán Hệ thống phanh ABS,EBD và BA
-6-
(3) Chức năng chẩn đoán
ã Nếu một sự cố xảy ra ở bất cứ một hệ thống
nào trong các hệ thống tín hiệu, đèn báo
của ABS trong đồng hồ táp lô sẽ sáng lên,
như được chỉ rõ trong bảng bên trái, và báo
cho người lái rằng một sự cố đã xảy ra.
Đồng thời, các DTC (các mã chẩn đoán hư
hỏng) được lưu giữ trong bộ nhớ. Có thể đọc
các DTC bằng cách nối máy chẩn đoán vào
DLC3 để trực tiếp nối thông với ECU hoặc
gây ra một đoản mạch giữa các cực TC và
CG của DLC3 và quan sát cách nhấp nháy
của đèn báo ABS.
ã Hệ thống này có chức năng kiểm tra tín hiệu
của cảm biến. Có thể đọc các tín hiệu của
cảm biến bằng cách nối máy chẩn đoán với
DLC3 hoặc gây ra một đoản mạch giữa các
cực TS và CG của DLC 3 và quan sát cách
nhấp nháy của đèn báo ABS.
ã Để biết các chi tiết về các DTC được lưu giữ
ở bộ nhớ của ECU điều khiển trượt và các
DTC được đưa ra thông qua chức năng kiểm
tra cảm biến, hãy tham khảo sách hướng
dẫn sửa chữa.
ã Có thể xoá các DTC bằng cách nối máy
chẩn đoán với DLC3 hoặc gây ra một đoản
mạch giữa các cực TC và CG của giắc nối
kiểm tra và đạp bàn đạp phanh 8 hoặc
nhiều lần trong khoảng 5 giây.
(4) Chức năng an toàn
Nếu ECU điều khiển trượt phát hiện một sự
cố trong hệ tín hiệu hoặc trong rơle, dòng
điện chạy đến bộ chấp hành từ ECU sẽ bị
ngắt. Do đó, hệ thống phanh hoạt động mặc
dù ABS không hoạt động, nhờ vậy đảm bảo
được các chức năng phanh bình thường.
(4/4)
www.oto-hui.com