Phòng giáo dục và đào tạo huyện Trấn Yên
Trờng tiểu học Minh Quán
---------- ----------

Sáng kiến kinh nghiệm
Đổi mới phơng pháp dạy- học toán
lớp 5 bậc tiểu học
Ngời viết : Lê Thị Hờng
Tổ chuyên môn : 3 + 4 + 5
---------- Trấn Yên, ngày 2-1-2010 ----------
Đơn vị công tác : Trờng tiểu học xã Minh
Quán
Năm học : 2009 - 2010
Mc lc
Phn th nht : M U
Trang
1. Lý do chn sỏng kin kinh nghim. 3
2. Mc ớch nghiờn cu. 3
3. i tng nghiờn cu. 3
4. Gii hn phm vi ni dung nghiờn cu. 3
5. Nhim v nghiờn cu. 3
6. Phng phỏp nghiờn cu. 3
7. Thi gian nghiờn cu. 3
Phn th hai: NI DUNG
Chng I : C s lý lun ca ti. 4
Chng II: Thc trng ca ti. 4
Chng III : Gii quyt vn . 5
1- Phng phỏp dy hc bi mi. 5
2- Phng phỏp dy hc cỏc bi luyn tp, luyn tp chung, ụn tp,
thc hnh.
6

Phn th ba: KT LUN V KIN NGH
10

2
Phần thứ nhất : MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn sáng kiến kinh nghiệm:
- Qua khảo sát chất lượng đầu năm, chất lượng học sinh chưa đồng đều, một
số học sinh còn chưa nắm vững được một số phương pháp giải toán.
2.Mục đích nghiên cứu:
- Để nâng cao chất lượng giảng dạy.
- Giúp học sinh lớp 5 có phương pháp học tập mới, nắm vững chương trình
môn toán nhằm nâng cao kết quả học tập của học sinh.
3.Đối tượng nghiên cứu:
- Học sinh lớp 5.
4.Giới hạn phạm vi nội dung nghiên cứu:
- Học sinh lớp 5A trường tiểu học Minh Quán.
5.Nhiệm vụ nghiên cứu :
- Tìm hướng đổi mới phương pháp dạy học bài mới.
- Tìm hướng đổi mới phương pháp dạy học các bài luyện tập,luyện tập chung,
ôn tập, thực hành.
6.Phương pháp nghiên cứu:
- Đi sâu tìm hiểu cách làm bài của học sinh.
- Tìm hiểu bài giảng , các phương pháp giảng dạy.
- Nghiên cứu tài liệu.
7.Thời gian nghiên cứu:
- Năm học 2009-2010.
3
Phần thứ hai: NỘI DUNG
Chương I : Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Trong quá trình dạy và học chương trình tiểu học, đặc biệt là lớp 5, việc

dạy toán trong chương trình, học sinh phải trở thành chủ thể của quá trình dạy
học.
Ngày nay, đòi hỏi của sự phát triển kinh tế - xã hội cần có lớp người lao
động mới thích nghi với sự phát triển nhanh chóng của xã hội. Nhu cầu đó
làm cho mục tiêu của nhà trường phải được điều chỉnh một cách thích hợp
dần đến sự thay đổi tất yếu về nội dung và phương pháp dạy học.
Phương pháp dạy học toán ở số đông các trường tiểu học còn nhiều
hạn chế:
- Giáo viên và học sinh còn phụ thuộc nhiều vào các tài liệu sẵn có, dạy học
còn nặng về truyền thụ kiến thức và làm theo mẫu, chưa thực hiện được cá
nhân hoá, chưa giúp học sinh tự phát hiện và tự chiếm lĩnh kiến thức mới…
Vì vậy giáo viên và học sinh thường thiếu chủ động, sáng tạo, nội dung dạy
học chưa cập nhật.
- Giáo viên là người duy nhất có quyền đánh giá kết quả học tập của học
sinh. Học sinh ít được tự đánh giá mình và đánh giá lẫn nhau. Tiêu chuẩn
đánh giá học sinh là kết quả ghi nhớ, tái hiện lại những điều giáo viên đã
giảng.
Chương II: Thực trạng của sáng kiến kinh nghiệm:
Trải qua quá trình thực tiễn giảng dạy và được tham gia các lớp học thay sách
giáo khoa. Tôi đã nhận thấy cần phải đưa các phương pháp dạy học (mới) vào
trên cơ sở phát huy mặt tích cực của các phương pháp dạy học truyền thống
để nâng cao chất lượng dạy học, nâng cao hiệu quả đào tạo của giáo dục. Đổi
mới phương pháp dạy học toán phải thiết thực góp phần thực hiện mục tiêu
giáo dục tiểu học, tạo điều kiện để cá thể hoá dạy học và khuyến khích dạy
học phát hiện ra nội dung mới của bài học.
Đặc biệt với học sinh lớp 5, nhận thức của các em cao hơn các lớp khác
trong bậc tiểu học nên yêu cầu việc học cao hơn, đòi hỏi các em phải tự học
nhiều, phải tự giải quyết vấn đề của bài học, tự chiếm lĩnh nội dung học tập
rồi thực hành, vận dụng các nội dung đó theo năng lực của học sinh. Do vậy
đòi hỏi người giáo viên phải biết dạy học theo phương pháp đổi mới, có vậy

mới giúp học sinh đạt được yêu cầu của việc học.
4
Bộ môn toán là một bộ môn bao trùm, nó có tầm quan trọng đặc biệt
trong quá trình học cũng như giúp ích cho cuộc sống sau này của người học
sinh. Việc học toán là cơ hội để tiếp tục phát triển năng lực trừu tượng hoá,
khái quát hoá trong việc học tập môn toán ở lớp cuối cấp tiểu học; Tiếp tục
phát triển khả năng diễn đạt và tập trung suy luận của học sinh theo mục tiêu
của môn toán ở lớp 5.
Chính vì xác định được tầm quan trọng của bộ môn toán, tôi đã suy
nghĩ và rút ra những kinh nghiệm của bản thân về việc đổi mới phương pháp
dạy học toán lớp 5.
Chương III : Giải quyết vấn đề.
Để góp phần đổi mới phương pháp dạy học chúng ta không chỉ dừng
lại ở việc nêu và định hướng “học tập bằng hoạt động” mà cần phải tìm hiểu
sâu vào những phương pháp dạy học cụ thể, đặc biệt có 1 phương pháp hiện
nay hay được sử dụng đó là phương pháp dạy học nêu vấn đề. Tuỳ từng dạng
bài cụ thể mà ta sử dụng phương pháp này một cách linh hoạt.
1- Phương pháp dạy học bài mới:
a) Giúp học sinh tự phát hiện và giải quyết vấn đề của bài học:
Giáo viên hướng dẫn học sinh tự phát hiện vấn đề của bài học rồi giúp
học sinh huy động những kiến thức và kinh nghiệm đã tích luỹ để tự mình
(hoặc cùng bạn trong từng nhóm nhỏ) tìm mối quan hệ của vấn đề đó với các
kiến thức đã biết (đã được học ở các lớp trước hoặc đã có trong vốn sống của
bản thân…) rồi tự mình tìm cách giải quyết vấn đề.
Ví dụ:
Khi dạy bài: “Cộng hai số thập phân” giáo viên có thể hướng dẫn học
sinh tự phát hiện và tự giải quyết vấn đề của bài học. Chẳng hạn, giáo viên
nêu VD 1 trong sách giáo khoa: “Đường gấp khúc ABC có đoạn thẳng AB dài
1,84m và đoạn thẳng BC dài 2,45m hỏi đường gấp khúc đó dài bao nhiêu
mét?”… Cho học sinh nhận xét để nhận ra rằng hai đoạn thẳng AB và BC có

cùng đơn vị đo là mét và muốn tìm độ dài của đường gấp khúc chính là tìm
tổng độ dài của hai đoạn AB và BC, tức là tìm tổng của 1,84m + 2,45m, về
thực chất là tìm tổng 1,84 + 2,45. Đây chính là vấn đề cần giải quyết. Để giải
quyết vấn đề của bài học, giáo viên có thể cho học sinh tự nêu cách giải quyết
hoặc trao đổi ý kiến trong nhóm để tìm phương án giải quyết.
Để giải quyết vấn đề đó thì học sinh phải tự huy động các kiến thức đã
học theo tổng trình tự sau:
+ Để tính 1,84 + 2.45 ta tính tổng 1,84m + 2,45m.
+ Để tính tổng 1,84m + 2,45m ta tính tổng 184cm + 245cm (vì 1,84m =
184cm và 2,45m = 245cm).
+ Để tính tổng 184cm + 245cm ta tính tổng 184 + 245 (vì 184 cm và
145 cm đều có đơn vị đo là cm)
+ Mà đặc tính 184 + 245 ta có: 184
245
429 (cm) mà 429cm = 4,29m.
5