1

MỤC LỤC
STT

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.

NỘI DUNG

Mục lục
1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh

nghiệm
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị

TRANG

1
2
2
2
3
3
3
3
5
6
12
13
13
14


2

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
Trường học là môi trường cần phải bảo đảm nghiêm ngặt về vấn đề phòng

cháy, chữa cháy. Chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể gây hậu quả khôn lường. Do đó,
trang bị những kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn xảy ra sẽ giúp cán bộ giáo
viên, nhân viên, học sinh bình tĩnh và biết cách xử lý các tình huống một cách an
toàn nhất.
Như mọi người đều biết phòng cháy, chữa cháy là một việc hết sức quan
trọng. Công tác phòng cháy, chữa cháy giúp làm hạn chế đến mức thấp nhất
những rủi ro mà cháy nổ gây ra về người và tài sản của Nhà nước, nhân dân.
Cháy nổ trong đời sống hàng ngày rất dễ xảy ra, nếu không có những biện pháp
kịp thời thì sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, thiệt hại về người và tài sản,
đặc biệt có thể ảnh hưởng đến những khu vực lân cận.
Để nâng cao hiệu quả trong công tác phòng cháy, chữa cháy, chúng ta cần
nâng cao ý thức tự giác, trách nhiệm của mọi người, của học sinh. Bên cạnh đó,
trang bị cho mọi người những kiến thức cơ bản khi có cháy nổ xảy ra.
Mục đích của công tác phòng cháy, chữa cháy là giúp ngăn chặn, hạn chế
đến mức thấp nhất những vụ cháy nổ xảy ra; Phát hiện sớm những nguyên nhân
làm cháy nổ, giúp tránh những trường hợp xấu xảy ra làm thiệt hại người và tài
sản của cá nhân, nhà trường.
Trước những nguy cơ cháy nổ có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, đồng thời nếu
xảy ra cháy nổ thì cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh cần làm thế nào để
phòng cháy, chữa cháy tại trường học có hiệu quả ? và làm thế nào để có kỹ
năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn ?
Chính vì lẽ đó nên tôi đã nghiên cứu và chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng
cao hiệu quả công tác phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa
hoạn cho cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh trường phổ thông dân tộc nội
trú trung học cơ sở, huyện Thường Xuân”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Chỉ đạo, tuyên truyền cho cán bộ giáo viên, nhân viên học sinh có được
những kiến thức về phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn
trong nhà trường và thái độ trong việc phòng cháy, chữa cháy cụ thể như sau:
* Kiến thức:

- Sự cháy là gì ? Đám cháy là gì ? Các yếu tố để hình thành sự cháy, dấu
hiệu nhận biết sự cháy, phân loại đám cháy và chất chữa cháy; cách sử dụng một
số phương tiện chữa cháy thông dụng.
- Trang bị những kiến thức về phòng cháy chữa cháy cho giáo viên, học
sinh khi có hỏa hoạn xảy ra.
* Kỹ năng: Rèn những kỹ năng cần thiết về phòng cháy, chữa cháy và
thoát hiểm khi có hỏa hoạn.
* Thái độ:
- Thận trọng khi sử dụng các vật dễ gây cháy nổ ở mọi lúc, mọi nơi.
- Biết sống có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình và xã hội.


3

- Biết tuyên truyền những quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy
và những kỹ năng sống có liên quan để cán bộ giáo viên, nhân viên học sinh hiểu
rõ và làm theo.
- Tạo ra một phong trào rộng lớn giúp cán bộ giáo viên, nhân viên và các
em học sinh trang bị những kĩ năng cần thiết để phòng cháy, chữa cháy và thoát
hiểm khi có hỏa hoạn.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Giáo viên, học sinh trường phổ thông dân tộc nội trú trung học cơ sở,
huyện Thường Xuân.
- Cách phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn ở
trường phổ thông dân tộc nội trú trung học cơ sở, huyện Thường Xuân.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
+ Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết;
+ Phương pháp điều tra khảo sát thực tế;
+ Phương pháp thu thập thông tin;
+ Phương pháp thống kê.

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Cùng với việc nghiên cứu tham khảo trên mạng Internet và đặc biệt là sự tư
vấn của Trung úy Lê Sỹ Doanh công an huyện Thường Xuân để có được kiến thức
về cháy, nổ cụ thể như sau:
* Sự cháy là gì? Đám cháy là gì ?
- Sự cháy là phản ứng hóa học có tính tỏa nhiệt và phát ra ánh sáng.
- Đám cháy: Là trường hợp xảy ra cháy không kiểm soát được có thể gây
thiệt hại về người, tài sản và ảnh hưởng tới môi trường.
* Những yếu tố hình thành sự cháy: Có ba yếu tố hình thành sự cháy
- Chất cháy:
+ Chất cháy ở thể rắn: Gỗ, cao su, bông, vải, lúa, gạo, giấy, nhựa, vv….
+ Chất cháy ở thể lỏng: Xăng, dầu, benzene, axêtôn….
+ Chất cháy ở thể khí: axêtylen (C2H2), oxitcacbon (CO), mê tan (CH4), gas..
- Nguồn nhiệt:
+ Ngọn lửa trần: Ngọn lửa của lò đốt, lò phản ứng nhiệt; bếp đun nấu,
thắp hương, hút thuốc; ngọn lửa hàn cắt kim loại...
+ Nguồn nhiệt hình thành do sự gia tăng nhiệt độ của khí khi bị nén.
+ Nguồn nhiệt hình thành do phản ứng hóa học sinh nhiệt.
+ Nguồn nhiệt hình thành do năng lượng điện: Chập mạch, quá tải, điện trở
tiếp xúc, sự truyền nhiệt của các thiết bị đốt nóng hay các thiết bị tiêu thụ điện khác.
- Nguồn ôxi: Ôxi trong không khí, Ôxi do phản ứng hóa học tạo ra, Ôxi
có sẵn trong chất cháy.
Khi chất cháy, ôxi, nguồn nhiệt tiếp xúc với nhau trong một không gian và
thời gian nhất định thì gây cháy.


4

Ba yếu tố hình thành sự cháy.

* Ba dấu hiệu cơ bản để nhận biết đám cháy:
- Mùi vị: Tùy thuộc vào chất bị cháy: Mùi khét: cháy điện, cao su, sợi
bông,…; mùi thơm: mật, đường; mùi khí sốc: SO2, SO3, Clo.
- Khói: Là sản phẩm của sự cháy, sinh ra từ các chất cháy, chất cháy khác
nhau sẽ có màu sắc khác nhau, màu sắc của khói phụ thuộc vào điều kiện cháy
đủ không khí hoặc thiếu không khí.
- Ánh lửa và tiếng nổ: Là đặc trưng của phản ứng cháy.
* Vì sao trong các vụ cháy, ngạt khói là nguyên nhân chủ yếu gây chết
người ?
Hầu hết những người chết trong đám cháy là do hít khói chứ không phải
bị bỏng. Khói dễ dàng phát tán, dẫn đến mất phương hướng, khó nhìn nên nạn
nhân càng khó thoát ra ngoài. Theo thống kê của tạp chí y khoa eMedicineHealth,
ngạt khói chiếm 50 - 80% nguyên nhân tử vong trong các vụ hỏa hoạn. Trong khói
hỏa hoạn có gì, xử lý sao để sống sót?
Theo Hiệp hội Chống hỏa hoạn Quốc gia Mỹ, khói trong đám cháy gây chết
người vì chứa những thành phần sau: Các hạt nhỏ không bị đốt cháy, bị đốt cháy
một phần hoặc hoàn toàn rất nhỏ đến mức vượt qua bộ lọc của hệ hô hấp để tới
phổi. Một số hạt rất độc trong khi những loại khác gây khó chịu cho mắt và hệ tiêu
hóa. Các loại hơi giống sương mù đầu độc cơ thể nếu được hít hoặc thấm qua da.
Các loại khí độc mà phổ biến nhất là carbon monoxide (CO) khiến cơ thể thiếu hụt
oxy, làm tổn thương hệ thần kinh, đẩy nạn nhân vào trạng thái hôn mê, bất tỉnh
hoặc nặng hơn là tử vong. Chỉ 0,1% CO trong không khí cũng gây nguy hiểm cho
tính mạng. Ngoài ra, hidro xyanua (HCN) xuất hiện khi nhựa bị đốt cản trở tế bào
hô hấp. Đồ gia dụng sử dụng vật liệu vinyl nếu cháy sinh ra phosgene; ở mức độ
thấp gây ngứa mắt, viêm họng còn ở mức độ cao gây sưng phổi, tử vong.
Ngoài khói độc, đám cháy giảm oxy trong không khí bằng cách tiêu thụ oxy
hoặc thay thế nó với loại khí khác. Oxy xuống dưới nồng độ tiêu chuẩn 21% dẫn
đến những tác hại như sau:



5

Nồng độ oxy trong
Tác hại đến con người
không khí
21%
Không có tác hại
17%
Khả năng phối hợp bị ảnh hưởng
12%
Nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi
9%
Bất tỉnh
6%
Ngừng thở, ngừng tim, tử vong
Nhiệt cũng là mối đe dọa hệ đến hô hấp. Không khí đạt đến độ nóng nhất
định đủ khả năng giết người chỉ bằng một hơi thở.
Trước mối nguy hiểm về tính mạng con người nêu trên, cần phải có biện
pháp, kỹ năng sử lý tình huống để thoát hiểm khi có hỏa hoạn, để giảm thiểu thiệt
hại do cháy nổ gây ra.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
* Thực trạng:
Trường phổ thông dân tộc nội trú trung học cơ sở Thường Xuân là đơn vị
nuôi học sinh ăn ở, sinh hoạt tập thể 24/24 giờ trong ngày với 240 em học sinh.
Bản thân là một quản lý, nhận thấy nhà trường cũng đã trang bị phương tiện
chữa cháy song còn mang tính chất đối phó, sơ sài, thiếu hoặc không đúng về
chủng loại, số lượng. Trong các phòng học, phòng học bộ môn và đặc biệt là các
phòng ở, bếp ăn của học sinh còn thiếu nội quy phòng cháy chữa cháy, biển cấm
lửa, cấm hút thuốc và bình chữa cháy mi ni.
Đa số cán bộ giáo viên, nhân viên và các em học sinh còn thiếu kiến thức

phòng cháy chữa cháy, chưa biết sử dụng phương tiện chữa cháy, chưa có kỹ
năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn.
Cụ thể số lượng cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh được khảo sát về
kiến thức phòng cháy chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có cháy nổ xảy ra,
trong thời điểm đầu học kỳ I năm học 2018-2019 như sau:
Chưa hiểu biết hoặc biết
Cán bộ,
Hiểu biết về kiến thức
không rõ về kiến thức
giáo viên,
phòng cháy, chữa cháy phòng cháy, chữa cháy
Tổng
STT
nhân
và kỹ năng thoát hiểm
và kỹ năng thoát hiểm
số
viên, học
khi có hỏa hoạn
khi có hỏa hoạn
sinh
SL
%
SL
%
Cán bộ,
1
giáo viên,
30
4

13,3
26
86,7
nhân viên
2
Học sinh
265
0
0
265
100
* Nguyên nhân: Từ thực trạng trên bản thân đã tìm hiểu có một số nguyên
nhân sau:
+ Về phía nhà trường: Trong chỉ đạo điều hành, đôi lúc chưa thật quyết
liệt đối với công tác này, chưa giám sát, kiểm tra đôn đốc thường xuyên, chưa


6

thực sự quan tâm, chú trọng đến công tác phòng cháy, chữa cháy, chỉ dành phần
lớn thời gian, kinh phí cho các hoạt động dạy - học và một số hoạt động phong
trào, việc tuyên truyền nhắc nhở cán bộ giáo viên, nhân viên và các em học sinh
còn chưa được chú trọng.
+ Về phía giáo viên, nhân viên: Trong giảng dạy cũng như trong công
việc chưa thật sự coi trọng việc phòng cháy, chữa cháy, công tác phối hợp tay ba
chưa chặt chẽ.
+ Về phía học sinh: Các em học sinh nhà trường chủ yếu là học sinh dân tộc
sống ở vùng cao việc nhận thức về cháy còn thiếu, chưa được tuyên truyền giáo dục
về kiến thức phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn. Chính vì
vậy các em còn xem nhẹ vấn đề cháy nổ.

2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
* Các giải pháp về phòng cháy, chữa cháy:
2.3.1. Về phía Ban giám hiệu nhà trường:
- Đầu năm học Hiệu trưởng ra quyết định kiện toàn tổ phòng cháy, chữa
cháy. Tổ chức tốt tổ phòng cháy cơ động, thường trực sẵn sàng tham gia chữa
cháy kịp thời.
- Ban giám hiệu nhà trường phải xây dựng phương án phong cháy, chữa
cháy, phương án thoát nạn và kết hợp với công an huyện, tổ chức buổi tập huấn
các phương án, cách sử dụng các trang thiết bị chữa cháy hiện có cho cán bộ, giáo
viên, nhân viên và học sinh nhà trường.
- Toàn trường thực hiện phong trào: “Phòng cháy, chữa cháy để đảm bảo
an toàn tại trường học”, thông qua các hoạt động cụ thể đã và đang tiến hành như:
Tổ chức cuộc thi: “Tìm hiểu và tuyên truyền về phòng cháy, chữa
cháy”, có giải thưởng cho cá nhân và tập thể nhân dịp “Tháng an toàn phòng
cháy, chữa cháy, ngày toàn dân phòng cháy, chữa cháy ngày 4/10”, giúp các em
học sinh nhận thức sâu sắc về thực trạng, nguyên nhân, hậu quả của cháy nổ
cũng như những quy định của pháp luật về phòng chống cháy nổ.

Các thầy, cô giáo trong Ban giám hiệu nhà trường trao phần thưởng
cho tập thể và cá nhân học sinh đạt giải trong cuộc thi “Tìm hiểu và tuyên
truyền về phòng cháy, chữa cháy” năm học 2019-2020.


7

- Đưa vào Nội quy nhà trường những quy định phòng cháy, chữa cháy
như: Cấm nghịch lửa, diêm, các thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt, các thiết bị điện
trong lớp, trong trường, tất cả các ổ điện ở phòng ở và phòng học đều ngắt điện
(các ổ điện còn lại đều có hộp bảo vệ được khóa, mở khi sử dụng); ngắt các thiết
bị điện khi ra khỏi lớp học, phòng ở. Nếu học sinh vi phạm nội quy phải có biện

pháp xử lí nghiêm để không tái phạm lần sau.
- Tổng phụ trách Đội viết bài có nội dung là những kiến thức cơ bản
phòng cháy, chữa cháy và kĩ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn để trong các buổi
sinh hoạt tập thể dưới cờ, sinh hoạt 15 phút, sinh hoạt cuối tuần, tuyên truyền,
trang bị cho học sinh những kiến thức, kỹ năng cơ bản về vấn đề này.
- Hiệu trưởng nhà trường tuyên truyền về nội dung phòng cháy, chữa cháy
và kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn thông qua các buổi sinh hoạt tập thể dưới
cờ đầu tuần.

Cô giáo Cầm Thị Hoàn, Hiệu trưởng nhà trường đang tuyên truyền về
nội dung phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn
trong buổi sinh hoạt dưới cờ đầu tuần.
- Tổ chức các buổi ngoại khóa, hoạt động ngoài giờ lên lớp có nội dung
phong phú như (đóng kịch, hùng biện, gặp gỡ giao lưu với các chú công an...) để
tuyên truyền, trang bị cho chúng em kiến thức phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng
thoát hiểm khi có hỏa hoạn.
- Nhà trường cần trang bị đầy đủ nội quy phòng cháy, chữa cháy, tiêu
lệnh chữa cháy, bình chữa cháy tại các khu phòng học, phòng ở, nhà bếp,
phòng học bộ môn, phòng thư viện, phòng máy tính và để ở nơi dễ thấy, dễ
sử dụng nhất.


8

Khu phòng học trường phổ thông dân tộc nội trú trung học cơ sở
huyện Thường Xuân, được lắp đặt nội quy, tiêu lệnh và bình chữa cháy.
- Tăng cường trang bị thêm thang, thùng cát tại những nơi có nguy cơ
cháy nổ; sửa chữa, thay thế kịp thời hệ thống điện đã cũ hoặc bị cháy, chập.
- Xây bể chứa nước, máy bơm đường ống dẫn nước phục vụ cho các
phòng học trong trường khi có cháy xảy ra.

- Ban giám hiệu nhà trường tăng cường công tác kiểm tra định kỳ và đột
xuất hệ thống điện, thiết bị điện; phòng học bộ môn, thư viện, phòng máy tính,
phòng ở và vệ sinh lớp học; tình trạng hoạt động của các phương tiện chữa
cháy được trang bị để phát hiện và khắc phục kịp thời các thiếu sót về phòng
cháy, chữa cháy giúp xử lý tốt các tình huống cháy xảy ra.
- Học sinh toàn trường thực hiện ký cam kết không sử dụng chất gây cháy
nổ trong năm học.
- Mỗi lớp học cần có “Góc an toàn”.
2.3.2. Về phía giáo viên, nhân viên:
- Chỉ đạo cho các thầy, cô giáo bộ môn dành những tiết học ngoại khóa
hay thực hành và giáo viên Tổng phụ trách Đội , thầy cô giáo chủ nhiệm dành
tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp, tích hợp giáo dục về phòng cháy, chữa cháy
để học sinh được bày tỏ hiểu biết của mình về phòng cháy, chữa cháy trong
trường học. Qua đó học sinh nâng cao nhận thức về phòng chống cháy nổ và
kĩ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn.
- Đối với nhân viên trong quá trình nấu ăn ở bếp phải thực hiện việc
kiểm tra an toàn tất cả các thiết bị như ga, điện đồng thời không cho học sinh
nghịch vào các thiết bị này.
- Nhân viên bảo vệ phải thường xuyên theo dõi các vị trí của nhà
trường qua hệ thống qua camera kiểm soát khi có cháy xảy ra để có phương
án chữa cháy.
2.3.4. Về phía học sinh:
- Tổng phụ trách Đội và thầy cô giáo chủ nhiệm vào các buổi sinh hoạt tập
thể, sinh hoạt 15 phút đầu giờ, sinh hoạt cuối tuần tuyên truyền, trang bị cho các em
những kiến thức cơ bản về phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm.
- Ban giám hiệu nhà trường tổ chức các buổi hoạt động ngoại khóa, kết
hợp với công an huyện Thường Xuân, tổ chức buổi tập huấn để học sinh thực


9


hành những kiến thức về phòng cháy, chữa cháy và rèn kỹ năng thoát hiểm
trong thực tế.
* Để tránh nguy cơ tử vong và những mối nguy hiểm về cháy nổ, bản
thân đã nghiên cứu, mạnh dạn đưa ra một số kỹ năng thoát hiểm cơ bản
khi có hỏa hoạn như sau:
- Trường hợp xảy ra hỏa hoạn, bạn hãy nhanh chóng thoát ra bằng cách bò
sát mặt đất, bịt khăn hoặc vải thấm nước lên miệng, mũi rồi di chuyển đến nơi
không khí trong lành và kiểm tra hô hấp để kịp thời can thiệp. Chú ý các dấu
hiệu như khàn tiếng, thay đổi giọng nói, thở gấp, đờm đen bởi chúng cảnh báo
những vấn đề nghiêm trọng. Nạn nhân bị ngạt thở cần được đưa đến cơ sở y tế
ngay lập tức.
- Kiểm tra xung quanh khi đến một nơi mới để định hướng lối thoát hiểm,
giúp ta chế ngự hoảng loạn, quyết định nhanh và hợp lý khi có hỏa hoạn.

Mô tả quan sát, tìm hiểu lối thoát hiểm khi đến một nơi lạ (Hình ảnh minh họa).
- Khi phát hiện có cháy, ngắt cầu dao, thông báo cho những người xung
quanh biết. Trường hợp đám cháy nhỏ, nếu có thể dập tắt ngay với các dụng cụ
có sẵn hãy thử làm trước khi gọi 114. Nếu đám cháy đã phát triển rộng, đóng các
cửa trên đường lan truyền để tránh lửa lan rộng ra, thoát ra ngoài càng nhanh
càng tốt, không mang theo đồ đạc. Sau đó, gọi số 114 của lực lượng cứu hỏa.

Nếu đám cháy nhỏ có thể dập tắt
Nếu đám cháy lớn tìm cách thoát
bằng những dụng cụ có sẵn
ngay ra ngoài và gọi 114
(Hình ảnh minh họa).
(Hình ảnh minh họa).
- Khi muốn di chuyển ra khỏi đám cháy để tránh bị ngạt vì khói, hãy cúi
khom người, để mũi, mặt càng thấp càng tốt (vì không khí sạch hơn ở gần mặt



10

đất); không la to vì sẽ bị ngạt khói ngay; bịt khăn ướt lên miệng, mũi để chống
độc. Nếu khói cay mắt không quan sát được, dùng chân đưa ra trước để dò đường.

Cách di chuyển an toàn ra khỏi đám cháy (hình ảnh minh họa).
- Khi chạy ra ngoài, hãy men theo bờ tường để giữ được phương hướng
trong hoảng loạn lửa và khói. Không đi giữa hành lang vì dòng người náo loạn
sẽ xô ngã bạn.
- Khi đến lối thoát cầu thang, phải bước xuống (không bò xuống), tay vịn
vào lang can vì dòng người sẽ đẩy ngã bạn và rất có thể bạn sẽ không gượng
dậy được.
- Khi muốn thoát qua đám cháy có khói lửa lớn, phải dùng chăn, mền
nhúng nước trùm lên toàn bộ cơ thể và chạy thoát nhanh ra ngoài qua đám lửa
để tránh bị thương. Nếu tóc, quần áo bị bén lửa hãy bình tĩnh và ngừng chạy
(bởi càng chạy gặp gió lửa sẽ càng cháy mạnh), nằm xuống đất ngay lập tức,
dùng hai bàn tay che mặt để tránh ngạt thở do lửa đồng thời lăn tròn người lửa
sẽ tắt.

Các bước tự bảo vệ cơ thể khi vượt qua đám cháy mà áo quần bị bén lửa
(hình ảnh minh họa).
- Khi bị kẹt trong nhà có đám cháy, khói của đám cháy đang tràn vào từ
hành lang, hãy vào trong phòng, dùng khăn ướt che mặt, đóng hết các cửa lại
để cô lập đám cháy; dùng băng dính, vải ướt chèn vào các khe hở không cho
khói, lửa tràn nhanh vào nhà. Sau đó, nằm xuống sàn nhà cách nơi khói đang
tràn vào cách xa càng tốt.



11

Khi bị kẹt trong nhà có đám cháy, dùng vải ướt chèn kín cửa và
nằm sát xuống sàn nhà (hình ảnh minh họa).
- Nếu đang ở trong phòng đóng cửa kín khi nhà bị cháy, trước khi thoát ra
phải kiểm tra độ nóng của cửa bằng cách đặt mu bàn tay lên tay nắm cửa, không
mở cửa nếu thấy tay nắm cửa ấm hoặc nóng. Nếu thấy cửa không bị tác động
nhiệt thì mở cửa từ từ, đè sát người vào cửa và nhanh chóng thoát ra ngoài. Nếu
thấy có khói, lửa lớn phía bên kia thì đóng cửa lại ngay lập tức đồng thời chèn kỹ
các khe hở không cho khói, lửa lan vào phòng.

Nếu muốn ra khỏi phòng cần kiểm tra độ nóng của cửa (hình ảnh minh họa).
- Nếu không thể ra được bằng cửa chính, hãy di chuyển ra ban công hoặc
mở cửa sổ để hít thở. Sau đó làm mọi cách để thu hút sự chú ý của mọi người
như la lớn, vẫy tay, vỗ tay, gọi điện...

Nếu không ra được bằng cửa chính di chuyển ra ban công hoặc cửa sổ
tìm cách thoát nạn (hình ảnh minh họa).


12

- Trong khi chờ đợi cứu trợ, hãy tìm các phương tiện cứu nạn có sẵn trong
tòa nhà như thang, dây thoát hiểm để xuống. Tuyệt đối không hoảng hốt, nhảy từ
trên cao xuống sẽ rất nguy hiểm.

Tuyệt đối không được nhảy từ trên tầng cao xuống đất khi bị kẹt trong
nhà cao tầng bị cháy (hình ảnh minh họa).

Cấp cứu nạn nhân bị ngạt khói

Nếu bệnh nhân bị ngưng tim thì chỉ có 4 phút để hành động. Sau đó mỗi
phút cơ hội sống của nạn nhân sẽ giảm đi 10%. Nếu có nhân viên y tế sẽ cho nạn
nhân thở mặt nạ oxy liều cao, đặt nội khí quản trợ thở, dùng thuốc ức chế cạnh
tranh… Nếu không có nhân viên y tế, cần khẩn trương cấp cứu theo trình tự:
Nhanh chóng mở rộng cửa, làm thoáng khí, đưa nạn nhân ra khỏi nơi nhiễm
độc càng nhanh càng tốt, nhưng phải lưu ý đảm bảo an toàn cho cả người cấp cứu.
- Gọi thêm người hỗ trợ để sơ cứu cho nạn nhân đồng thời gọi cấp cứu 115.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Từ việc khảo sát thực trạng ở thời điểm học kỳ I năm học 2018-2019. Bản
thân đã triển khai, áp dụng trong học kỳ II năm học 2018-2019 và đang thực
hiện những biện pháp trên bằng cách phối kết hợp chặt chẽ, đồng bộ và triệt để ở
năm học 2019-2020 đã mang lại những hiệu quả thiết thực:
- Đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên: Đã có những kiến thức hiểu biết về
phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn đồng thời giáo viên
có những biện pháp giáo dục và tuyên truyền học sinh qua những tiết dạy, tiết sinh
hoạt hướng dẫn các em học sinh có ý thức trong công tác phòng cháy chữa cháy.
Nhân viên đã thực hiện tốt việc đảm bảo an toàn trong việc sử dụng ga, thiết bị điện
trong bếp nấu và các khu vực khác có liên quan.
- Đối với học sinh:
+ Về nhận thức: Đa số các em đã có hiểu biết hơn về phòng cháy, chữa
cháy, về hậu quả khôn lường khi có hỏa hoạn xảy ra đến bản thân, gia đình và xã
hội. Có kiến thức, kỹ năng cần thiết để phòng cháy, chữa cháy và thoát hiểm khi
có hỏa hoạn.
+ Về hành vi: Đa số các em thực hiện nghiêm túc nội quy nhà trường,
nội quy về phòng cháy, chữa cháy: Không đốt lửa, không nghịch vào các thiết bị
điện, các dụng cụ ở các phòng học bộ môn đặc biệt là phòng ở, bếp ăn.


13


- Đối với nhà trường:
Nhà trường luôn đặt vấn đề an toàn phòng cháy, chữa cháy là một trong
những nhiệm vụ giáo dục quan trọng. Đầu tư, lắp đặt đủ bình chữa cháy mi ni theo
yêu cầu của công an huyện Thường Xuân, tại các khu phòng học, phòng học bộ
môn,phòng ở, bếp ăn.
Nhà trường đã xây dựng kế hoạch, phương án phòng cháy, chữa cháy và
thoát hiểm; cử nhân viên đi tập huấn cách sử dụng bình cứu hỏa đồng thời mời
công an huyện về trường để tập huấn an toàn phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng
thoát hiểm cho cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh.
Cụ thể khảo sát số lượng cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh với kết quả
khả quan như sau:

Thời
điểm
khảo sát

Cán bộ,
giáo viên,
nhân viên,
học sinh

Tổng số

Hiểu biết về kiến
thức phòng cháy,
chữa cháy và kỹ
năng thoát hiểm khi
có hỏa hoạn
SL


%

Chưa hiểu biết
hoặc biết không rõ
về kiến thức phòng
cháy, chữa cháy và
kỹ năng thoát hiểm
khi có hỏa hoạn
SL
%

Cán bộ,
Cuối
30
30
100
0
0
năm học giáo viên,
nhân viên
20182019
Học sinh
265
265
100
0
0
Cuối học
Cán bộ,
kỳ I, năm giáo viên,

30
30
100
0
0
học
nhân viên
2019Học sinh
256
256
100
0
0
2020
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
- Trên cơ sở nghiên cứu lý luận kiến thức phòng cháy, chữa cháy và kỹ
năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn và từ những kinh nghiệm thực tiễn về quản lý,
chỉ đạo cách phòng cháy chữa cháy, kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn trong
thời gian qua và từ thực tế áp dụng sáng kiến kinh nghiệm này tại nhà trường để
phòng cháy chữa cháy và có những kỹ năng cơ bản để thoát hiểm khi có hỏa
hoạn, bản thân đã rút ra được một số bài học kinh nghiệm trong quá trình quản
lý như sau:


14

1. Tìm hiểu kiến thức về phòng cháy, chữa cháy để thường xuyên triển
khai làm tốt công tác tuyên truyền, quán triệt tới đội ngũ giáo viên đầy đủ các
tác hại của hỏa hoạn để từ đó giáo viên quan tâm nhắc nhở học sinh.

2. Phải xây dựng được kế hoạch xuyên suốt trong năm học, cụ thể, có
mục đích rõ ràng với nhiệm vụ cụ thể, thể hiện rõ kế hoạch thời gian phù hợp
với đặc điểm tình hình của nhà trường, của địa phương, phù hợp với nhiệm vụ
năm học.
3. Cần thường xuyên tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, đánh giá theo
dõi mức độ thực hiện của học sinh.
4. Phối hợp với công an huyện, công an khu vực để có những biện pháp
tuyên truyền và thực hiện các biện pháp khi cần thiết.
5. Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh các lực lượng giáo dục ngoài
nhà trường để nâng hiệu quả của cách phòng, tránh.
6. Quản lý và giáo viên nhà trường phải xem đây là nhiệm vụ chính trị
quan trọng trong việc giáo dục học sinh.
- Khả năng ứng dụng và triển khai của sáng kiến kinh nghiệm:
Sáng kiến kinh nghiệm đã được áp dụng đạt hiệu quả ở phổ thông dân tộc
nội trú trung học cơ sở huyện Thường Xuân, đồng thời đang được áp dụng ở các
trường học trên địa bàn huyện Thường Xuân và còn có thể thực thi có hiệu quả ở
tất cả các trường học, bậc học trên địa bàn toàn tỉnh.
Sáng kiến kinh nghiệm này có thể làm cơ sở để phát triển các sáng kiến
kinh nghiệm khác về đề tài phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có
hỏa hoạn tiếp theo của bản thân cũng như của đồng nghiệp.
3.2. Kiến nghị
- Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo: Cần quan tâm hơn nữa về công tác
chỉ đạo các nhà trường thực hiện tốt công tác phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng
thoát hiểm khi có hỏa hoạn.
- Đối với nhà trường: Tiếp tục thực hiện tốt công tác truyên truyền, tập
huấn nâng cao năng lực cho giáo viên, nhân viên về công tác phòng cháy, chữa
cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa hoạn; Xây dựng các quy định, nội quy
phòng phòng cháy, chữa cháy trong nhà trường.
- Đối với giáo viên: Tăng cường hoạt động truyền thông giáo dục phòng
cháy, chữa cháy qua các hình thức hoạt động ngoài giờ lên lớp, đặc biệt trong

giờ dạy chính khóa.
- Đối với nhân viên: Cần tiếp tục thực hiện tốt công tác an toàn trong các
khâu sử dụng bếp nấu và những khu vực liên quan.
Trên đây là những kinh nghiệm của bản thân trong việc chỉ đạo, triển khai
nâng cao hiệu quả về phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng thoát hiểm khi có hỏa
hoạn cho cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh trường phổ thông dân tộc nội
trú trung học cơ sở huyện Thường Xuân. Rất mong các nhà quản lý giáo dục, các
bạn đồng nghiệp góp ý để sáng kiến kinh nghiệm hoàn thiện hơn để áp trong
Ngành giáo dục huyện nhà và triển khai rộng hơn. Xin chân thành cảm ơn!


15

XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thường Xuân, ngày 20 tháng 5 năm 2020
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người khác

Lê Sĩ Triều