ĐỀ THI THAM KHẢO SỐ 17
BÀI THI MÔN: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề)
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
…(1) Một viên sỏi nhỏ  cũng có thể  làm xáo động cả  một vùng nước. Nhỏ  thôi, nhưng khi ta  
biết gieo một điều tốt, sự lan tỏa của nó là gần như không thể  giới hạn. Nhỏ thôi, nhưng khi ta làm  
một điều xấu, tiếng của nó lan xa chẳng gì có thể ngăn được. Người xưa nói: Đừng thấy việc ác nhỏ  
mà làm. Đừng thấy việc thiện nhỏ mà không làm. Khi ta biết tránh làm điều ác, biết gieo mầm thiện,  
cho dù nhỏ thôi, thì cũng có cơ hội trở thành người tử tế qua mỗi ngày lớn lên. Như những vòng tròn  
đồng tâm lan rộng, ta start­up cuộc đời mình theo cách nhẹ  nhàng và lãng mạn, tỏa lan năng lượng  
tích cực, tạo nên những cơn sóng dù nhỏ nhưng có thể đánh động cả  tự nhiên để tất cả biết rằng ta  
đang thực sự sống.
 (2) Cuộc sống cũng nhắc ta không ngừng hành động. Ta khởi sự một việc dù nhỏ thì cũng có  
thể tạo những làn sóng lan tỏa, những vòng tròn đồng tâm nối nhau sống động. Đôi khi ta ném xuống  
mặt bến sông tĩnh lặng là tâm hồn ta một viên sỏi nhỏ để  nhắc mình sống, nhắc những điều tốt cần  
được thể hiện, nhắc dám đối đầu với những kẻ ác và những hành động không tử tế. Khi còn trẻ là khi  
ta cần lan tỏa nguồn năng lượng sống tích cực cho người xung quanh, cho bè bạn, cho ánh sáng đẩy  
lùi bóng tối…
(Trích Bay xuyên những tầng mây ­ Hà Nhân, NXB Văn học, 2016, tr.191,192)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2. Theo tác giả, khi ta biết tránh làm điều ác, biết gieo mầm thiện, cho dù nhỏ thôi  thì điều gì sẽ 
xảy ra?
Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ  điệp cấu trúc được sử dụng trong những câu văn sau:  
“Nhỏ thôi, nhưng khi ta biết gieo một điều tốt, sự lan tỏa của nó là gần như không thể giới hạn. Nhỏ  
thôi, nhưng khi ta làm một điều xấu, tiếng của nó lan xa chẳng gì có thể ngăn được.”
Câu 4. Thông điệp sâu sắc nhất mà anh chị rút ra được cho bản thân mình qua đoạn trích trên là gì? 
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Từ  nội dung đoạn trích  ở  phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày  

suy nghĩ của anh (chị) về  ý nghĩa của việc lan tỏa nguồn năng lượng sống tích cực cho người xung 
quanh.
Câu 2 (5,0 điểm)
    Vẻ đẹp tâm hồn nhân vật Tràng qua đoạn trích sau:
“…Sáng hôm sau, mặt trời lên bằng con sào, Tràng mới trở  dậy. Trong người êm ái lửng lơ  
như người vừa ở trong giấc mơ đi ra. Việc hắn có vợ đến hôm nay hắn vẫn còn ngỡ ngàng như không  
phải.
Hắn chắp hai tay sau lưng lững thững bước ra sân. Ánh nắng buổi sáng mùa hè sáng lóa xói  
vào hai con mắt còn cay sè của hắn. Hắn chớp chớp liên hồi mấy cái, và bỗng vừa chợt nhận ra, xung  
quanh mình có cái gì vừa thay đổi mới mẻ, khác lạ. Nhà cửa, sân vườn hôm nay đều được quét tước,  
thu dọn sạch sẽ gọn gàng. Mấy chiếc quần áo rách như tổ  đỉa vẫn vắt khươm mươi niên ở  một góc  
nhà đã thấy đem ra sân hong. Hai cái ang nước vẫn để  khô cong ở  dưới gốc  ổi đã kín nước đầy ăm  
ắp. Đống rác mùn tung bành ngay lối đi đã hốt sạch.
Ngoài vườn người mẹ đang lúi húi giẫy những búi cỏ mọc nham nhở. Vợ hắn quét lại cái sân,  
tiếng chổi từng nhát kêu sàn sạt trên mặt đất. Cảnh tượng thật đơn giản, bình thường nhưng đối với  
hắn lại rất thấm thía cảm động. Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ  
lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa  
che nắng. Một nguồn vui sướng, phấn chấn đột ngột tràn ngập trong lòng. Bây giờ hắn mới thấy hắn  


nên người, hắn thấy hắn có bổn phận phải lo lắng cho vợ  con sau này. Hắn xăm xăm chạy ra giữa  
sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại căn nhà…”
(Trích Vợ nhặt – Kim Lân, Ngữ văn 12, tập 2, NXB. Giáo Dục, 2018, tr.30)

 HẾT
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI THAM KHẢO SỐ 17
BÀI THI MÔN: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề)
Phần


I

II

Câu

Nội dung

ĐỌC HIỂU
Phương thức biểu đạt chính: nghị luận.
1
Theo tác giả,  Khi ta biết tránh làm điều ác, biết gieo mầm thiện,  
cho dù nhỏ thôi thì ta cũng có cơ hội để thành người tử tế qua mỗi  
2
ngày lớn lên.
Tác dụng của biện pháp tu từ điệp cấu trúc:
­ Nhấn mạnh sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng của hành động  
nhỏ, dù làm điều thiện hay điều ác, nên cần có sự cân nhắc kĩ trước  
khi làm.
3
­ Tăng tính biểu cảm cho câu văn. 
Thí sinh tự  rút ra thông điệp cho riêng mình, nhưng cần phải bám  
sát nội dung trích đoạn và lí giải được ý nghĩa tích cực của thông  
điệp đến nhận thức và hành động của bản thân.
Gợi ý: Luôn lan tỏa năng lượng tích cực đến cộng đồng từ  những 
4
việc nhỏ bé nhất…
LÀM VĂN
   Viết đoạn văn về ý nghĩa của việc lan tỏa nguồn năng lượng 
sống tích cực cho người xung quanh.

a) Đảm bảo yêu cầu về hình thức của một đoạn văn
Thí sinh có thể  trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, 
tổng­phân­hợp, móc xích hoặc song hành.
b) Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: ý nghĩa của việc lan tỏa 
nguồn năng lượng sống tích cực cho người xung quanh.
c) Triển khai vấn đề nghị luận: 
Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai  
vấn đề  nghị  luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ  ý nghĩa của  
việc   lan   tỏa   nguồn   năng   lượng   sống   tích   cực   cho   người   xung  
1
quanh. Có thể triển khai theo hướng: 
Việc lan tỏa nguồn năng lượng sống tích cực giúp ta luôn cảm thấy  
lạc quan, yêu đời, dễ dàng vượt qua được mọi khó khăn, thử  thách 
trong cuộc sống, giữ  thái độ  sống lạc quan, yêu đời, tích cực phát  
huy những hành động nhân văn, thái độ  sống tích cực để  lan tỏa ra 
cộng đồng.
d) Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo chuân chınh ta, ng
̉
́
̉
ữ nghĩa, 
ngư phap tiêng Vi
̃ ́ ́
ệt.
e) Sáng tạo: Có cách diễn đạt độc đáo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về 
vấn đề nghị luận.
  Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn nhân vật Tràng trong đoạn trích.

a) Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận


Điểm
3,0
0,5
0,5

1,0

1,0
7,0
2,0
0,25
0,25

1,0

0,25
0,25
5,0
0,25


    Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết 
bài khái quát được vấn đề.
b) Xác định đúng vấn đề  cần nghị  luận:   vẻ  đẹp tâm hồn nhân vật 
Tràng trong đoạn trích.

2

c) Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
    Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng 

tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; 
đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau: 
* Giới thiệu khái quát về tác giả Kim Lân, tác phẩm “Vợ nhặt”. 
* Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn nhân vật Tràng
1. Nội dung:
1.1. Tràng vốn là anh phu xe nghèo khổ, xấu xí, thất học, ế vợ:
­ Ngoại hình xấu xí, tính cách gàn dở.
­ Hoàn cảnh: dân ngụ cư, làm nghề phu xe.
=> Trong hoàn cảnh đói khát, Tràng lấy được vợ một cách dễ dàng,  
hiển hách. Tình huống đó vừa bi vừa hài, đồng thời góp phần thay 
đổi con người của Tràng, đặc biệt vẻ  đẹp tâm hồn này được Kim 
Lân khắc họa rõ nét sau đêm tân hôn.
1.2. Mở  đầu đoạn trích, Tràng xuất hiện trong cảm xúc lâng lâng  
hạnh phúc:
­ “Trong người êm ái…đi ra”: sử dụng phép so sánh đã làm nổi bật 
tâm trạng, cảm xúc của Tràng, đó là được sống trong cảm giác hân 
hoan, nhưng cũng rất thiêng liêng.
­ “..Hắn chắp hai tay sau lưng….khác lạ”: hình ảnh của một người 
đàng hoàng, phong thái ung dung…
1.3. Sự thay đổi ở Tràng: Tràng nhận ra “xung quanh mình có cái gì  
vừa thay đổi mới mẻ, khác lạ”: Tràng không còn là người vô tư, hời 
hợt, Tràng biết quan tâm, quan sát ngôi nhà, mảnh vườn, mọi thứ 
xung quanh.
1.4. Nhìn cảnh tượng giản dị  của sinh hoạt gia đình, Tràng thấy  
thương yêu gắn bó với gia đình, thấy cần phải có trách nhiệm hơn:  
Tràng chín chắn, trưởng thành hơn, Tràng nhận thấy phải có bổn 
phận, trách nhiệm của người chồng, người cha, người làm chủ gia 
đình.
=> Kim Lân đã phát hiện ra sự thay đổi và trưởng thành trong nhận 
thức, tình cảm, hành động của Tràng từ lúc “nhặt” được vợ. Qua 

đó, tác giả có cái nhìn trân trọng, ca ngợi người nông dân dù trong 
hoàn cảnh bi đát vẫn có ý thức xây dựng hạnh phúc gia đình.
2. Nghệ thuật:
­ Đặt nhân vật vào tình huống độc đáo, qua đó diễn biến tâm lí 
được miêu tả chân thực, tinh tế.
­ Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị, phù hợp với tính cách nhân vật.
­ Cách kể  chuyện tự  nhiên, hấp dẫn, dựng cảnh sinh  động với  
nhiều chi tiết đặc sắc.
3. Đánh giá: Đoạn trích thể  hiện tư  tưởng nhân đạo mới mẻ, sâu 
sắc; góp phần nâng cao giá trị  nội dung của văn xuôi hiện đại Việt  
Nam, hướng người đọc có tình cảm yêu thương, tin tưởng vào sức 
mạnh của con người trên con đường đi tìm hạnh phúc.
d) Chính tả, ngữ  pháp:  Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ  pháp tiếng 
Việt.
e) Sáng tạo:  Thể  hiện suy nghĩ sâu sắc về  vấn đề  nghị  luận; có 
cách diễn đạt mới mẻ.
Tổng điểm:   

0,5

0,5

2,0

0,5

0,5

0,25
0,5

10,0