Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh: Chương 6 - ThS. Lê Thị Ngọc Hoa
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (21.12 MB, 39 trang )
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
KHOA KINH TẾ CHÍNH TRỊ
BỘ MÔN: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Đà Nẵng - 2018
CHƯƠNG VI: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ
DÂN CHỦ VÀ XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC CỦA
DÂN, DO DÂN , VÌ DÂN
Giảng viên: ThS. LÊ THỊ NGỌC HOA
KẾT CẤU BÀI GIẢNG
I
II
QUAN ĐIỂM CỦA HỒ CHÍ MINH VỀ
DÂN CHỦ
QUAN ĐIỂM HỒ CHÍ MINH VỀ
XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC CỦA DÂN,
DO DÂN, VÌ DÂN
I. QUAN ĐIỂM CỦA HỒ CHÍ MINH VỀ DÂN CHỦ
1. Quan điểm của Hồ Chí Minh về dân chủ
* Dân chủ là gì?
Dân chủ = Demos + Kratos
Dân chúng Quyền lực
Quyền lực (chính trị) của nhân dân, thuộc về nhân dân .
Theo từ điển : Dân chủ ”là chính phủ được thành lập
bởi nhân dân trong đó quyền lực tối cao được trao cho
nhân dân và được thực hiện bởi nhân dân hoặc bởi các đại
diện được bầu ra từ một hệ thống bầu cử tự do “
a. Dân chủ là của quý báu nhất của nhân dân
b. Dân chủ là cơ sở đảm bảo quyền làm chủ,
các quyền cơ bản của nhân dân lao động
c. Dân là chủ và dân làm chủ
d. Cơ chế đảm bảo quyền dân chủ:tất cả vì lợi
ich của nhân dân
Trong lịch sử phát triển của nhân loại đã từng
ra đời và tồn tại những hình thức dân chủ nào?
D©n chñ s¬
khai
Dân chủ
chủ nô
Trong x· héi phong kiÕn?
Dân chủ bị
thủ tiêu
Trong chñ nghÜa tư b¶n?
Dân chủ
tư sản
Trong xã hội xã hội chủ nghĩa
- Sau CM Tháng Mười Nga - với sự ra đời của chế độ
công hữu về TLSX thì dân chủ XHCN đã thực hiện
quyền lực thực sự của nhân dân.
Dân chủ
XHCN
11
Khái lược lịch sử vấn đề dân chủ
Cộng sản
nguyên thuỷ
Chiếm hữu Phong kiến
nô lệ
Tư bản
chủ nghĩa
Xã hội
chủ nghĩa
cổ đại
Không có khái
niệm dân chủ
Cộng sản
chủ nghĩa
tương lai
Dân chủ
chủ nô
Dân chủ
bị triệt tiêu
Dân chủ
tư sản
Dân chủ
XHCN
Dân chủ
tuyệt đối
(Hå ChÝ Minh)
d. Cơ chế đảm bảo quyền dân chủ: tất cả vì lợi ích
của nhân dân
Các tổ chức đảng, nhà nước, đoàn thể
phải phục vụ nhân dân
Cán bộ, đảng viên, chính quyền làm công bộc
cho nhân dân
Nhân dân phải làm tròn nghĩa vụ đối với
đất nước
2. Thực hành dân chủ
a.Thực hành dân chủ là động lực phát triển
cách mạng
Động lực là tất cả những nhân tố
góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh
tế - xã hội thông qua hoạt động của
con người.
Dân chủ tuyệt đối
CSCN
Dân chủ XHCN
XHCN
Dân chủ tư sản
TBCN
Dân chủ bị
thủ tiêu
PK
Dân chủ chủ nô
CHNL
Dân chủ
nguyên
thủy
CSNT
Khái lược lịch sử vấn
đề dân chủ
b. Phương thức thực hành dân chủ
Chú trọng đảm bảo quyền lực của các giai cấp, tầng lớp, các cộng đồng
dân tộc trong thể chế chính trị
Đối với giai cấp công nhân
Đối với nông dân
Đối với tầng lớp trí thức
Đặc biệt quan tâm tới vấn đề
giải phóng phụ nữ
Đề cao vai trò làm chủ đất nước
của thanh thiếu niên
b. Phương thức thực hành dân chủ
Thực hiện dân chủ thông qua các thiết chế chính trị - xã hội
Đảng lãnh đạo là nhân tố tiên quyết để bảo đảm
tính chất dân chủ của xã hội
Nhà nước bảo đảm thực thi ý chí của GCCN và
nhân dân lao động đối với sự phát triển của
đất nước.
Các tổ chức mặt trận và đoàn thể nhân dân thể hiện
quyền làm chủ và tham gia quản lý xã hội
Thực hành dân chủ thông qua việc đề ra và thực hiện đường
lối, chủ trương, pháp luật của Đảng và Nhà nước
II. QUAN ĐIỂM CỦA HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG
NHÀNƯỚC CỦA DÂN, DO DÂN, VÌ DÂN.
1.Quá trình hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
về xây dựng một nhà nước kiểu mới ở Việt Nam
Thứ nhất, thời kỳ từ 1911 trở về trước, tư tưởng xây dựng một
nhà nước trọng dân, thân dân, khoan dân – hành trang ra đi tìm
đường cứu nước
Thứ hai, từ năm 1911, Người đánh giá cao tư tưởng tự do bình
đẳng bác ái của cách mạng Pháp, tư tưởng đề cao quyền lực tối
cao của nhân dân trong cách mạng Mỹ.
Thứ ba, Hồ Chí Minh khẳng định rằng sau khi cách mạng thành
công, phải thiết lập một chính quyền của số đông người
Thứ tư, một bước tiến của Hồ Chí Minh là Người chọn kiểu Nhà
nước công nông binh
Thứ năm, tư tưởng về nhà nước của dân, do dân và vì dân.
II. QUAN ĐIỂM CỦA HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG
NHÀNƯỚC CỦA DÂN, DO DÂN, VÌ DÂN.
2.Xây dựng Nhà nước thể hiện quyền làm chủ
của nhân dân.
Nhà
nước của
dân
Nhànước
do dân
Nhà nước
vì dân
a. Nhà nước của dân.
* Xác lập quyền lực của nhân dân trong hệ thống quyền
lực
• Các hiến pháp do Hồ Chí Minh chỉ đạo
xây dựng
Trong Nhà nước ta, toàn bộ quyền lực thuộc về nhân
dân lao động, nguyên tắc này phải được cụ thể hoá bằng
hiến pháp và pháp luật.
HIẾN
PHÁP
1946,
HIẾN
PHÁP
1959,
HIẾN
PHÁP
1980,
HiÕn ph¸p ®Çu tiªn cña
níc ViÖt Nam D©n chñ céng hßa (1946)
HIẾN
PHÁP
1992,
HIẾN
PHÁP
SỬA
ĐỔI
NĂM
2001,
* Các hoạt động thực tế của Hồ Chí Minh trong
việc bầu cử Quốc hội
Quèc héi khãa I, 1946
b. Nhà nước do dân.
Là Nhà nước do dân lựa chọn bầu ra những đại biểu
của mình, Nhà nước đó do dân ủng hộ, giúp đỡ, đóng
thuế để NN chi tiêu hoạt động. Nhà nước đó do dân phê
bình xây dựng, giúp đỡ, bãi miễn…
c. Nh nc vỡ dõn.
- L Nh nc phc v li ớch v nguyn vng
ca dõn. Mi cỏn b, ng viờn phi ht lũng
phc v nhõn dõn:
Trong Di chúc, Ngời nhắc nhở cán bộ phải làm thế
nào để xứng đáng:
